Πώς βελάζουν οι Ερασμικοί;
Δημοσιεύτηκε: 02 Αύγ 2020, 13:44
Το παρόν είναι μια μικρή απάντηση σε άρθρο του Γιάννη Χάρη το οποίο αναδημοσίευσε και ο γνωστός και μη εξαιρετέος Σαραντάκος. Αφορά ένα πολυφορεμένο επιχείρημα των ερασμικών σχετικά με την αρχαιοελληνική προφορά του β το οποίο τάχα προφερόταν όπως το b. Εδώ θα καταδειχθούν οι ανοησίες, οι παραπλανητικές τακτικές και τα αυθαίρετα συμπεράσματά τους. Δεν είναι μια πλήρης μελέτη αλλά γράφτηκε για να χρησιμεύσει ως σημείο αναφοράς.
Γράφει λοιπόν ο εν λόγω λόγιος:
Το επιχείρημα όμως είναι όχι απλά διάτρητο αλλά τελείως παιδαριώδες.
Πρώτον, δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιούνται ηχομιμήσεις ζώων για να καθοριστεί η ανθρώπινη προφορά διότι είναι αδύνατον να αποδοθούν οι φωνές τους με ανθρώπινη γλώσσα. Αν ρωτήσω πχ πώς κάνει ο κόκκορας οι περισσότεροι θα απαντήσουν κικιρίκου. Ο κόκκορας όμως ΔΕΝ κάνει κικιρίκου. Αυτή είναι μια απλοϊκή απόδοση σε μια συγκεκριμένη γλώσσα. Ούτε τα πουλιά κάνουν τι-τι όπως καταγράφεται στα κείμενα, ούτε φυσικά οι χοίροι κάνουν κοΐ-κοΐ. Μήπως να χρησιμοποιούσαμε το τελευταίο κατά την ερασμική λογική για να αποφανθούμε για την προφορά του κ;;;
Επιστρέφουμε στο β. Εκτός από το βέλασμα των προβάτων, υπάρχουν και άλλες ηχομιμήσεις που περιέχουν το β, τις οποίες όμως οι ερασμικοί διστάζουν να επικαλεστούν (για να μην πούμε θάβουν).
Πρώτη το βρεκεκέξ του βατράχου. Κατά τους ερασμικούς προφερόταν μπρεκεκέξ. Τώρα αυτό είναι βάτραχος ή κομπρεσέρ;
Ακολουθεί το κικκαβαύ της κουκουβάγιας. Ερασμικά είναι κικκα-ΜΠΑ-ΟΥ. Δεν ξέρω βέβαια πόσοι ερασμικοί έχουν ακούσει κουκουβάγια να ρίχνει τέτοια "μπιστολιά".
Και φυσικά το γαύγισμα του σκύλου: Βαυ-βαυ. Ώστε μπάου-μπάου κάναν οι αρχαίοι σκύλοι μας; Όχι φυσικά, γαυ, γαυ έκαναν κι εκείνοι όπως οι σημερινοί σκύλοι.
Τότε γιατί ο αρχαίος συγγραφέας χρησιμοποιεί το β για το βέλασμα; Διότι πολύ απλά δεν είχε άλλο γράμμα, όπως δεν είχε και ο Αριστοφάνης για τους χοίρους. Ούτε μπορούσε να χρησιμοποιήσει το μπ διότι οι ελληνικές λέξεις δεν αρχίζανε από τέτοιους σκληρούς ήχους.
Και αυτό το απλό πράγμα οι ερασμικοί το κραδαίνουν ως ρόπαλο δεξιά και αριστερά ενώ πρόκειται απλώς για μια bούρδα. Το εγκυρότατο Λίντελ-Σκοτ γράφει για την προφορά του β:
"η προφορά του β ήτο μαλακωτέρα του εν ταις ευρωπαϊκές γλώσσες b· συχνάκις εγίνετο χρήσις αυτού προς παράστασιν ή αντικατάστασιν του απολεσθέντος F."
Εν κατακλείδι, είναι σίγουρο ότι η αρχαία προφορά διέφερε της σημερινής. Άλλωστε δεν υπήρχε μόνο μια διάλεκτος στον ελληνικό χώρο αλλά πολλές, συνεπώς εκ των πραγμάτων θα υπήρχαν διαφοροποιήσεις, κυρίως ως προς τα φωνήεντα τα οποία είναι και τα πιο ευμετάβλητα.
Η ερασμική προφορά όμως είναι ένα τελείως τεχνητό κατασκεύασμα με αμέτρητα αντιπαραδείγματα που την καταρρίπτουν. Μοναδικός της σκοπός ήταν να μπορέσουν να μάθουν τα ελληνικά οι βόρειοι λαοί. Πού να προφέρει τώρα ο φουκαράς ο Γερμανός λέξεις όπως βεβραβευμένος, διαβεβοστρυχωμένη, ηλέγχθη, τιτθός, κομψός, παιδεύεσθαι, οχεταγωγέω, νευροσύμφορος, ξυνύφανσις, ομβροβλύτησις και τόσες άλλες; Η μόνη λύση ήταν να σκληρύνει τα σύμφωνα και να σπάσει τις διφθόγγους.
Και καλά οι ξένοι, έχουν κάθε λόγο να συνεχίζουν να διδάσκουν το εφεύρημά τους. Οι Έλληνες όμως δεν έχουν καμμία δικαιολογία.
Γράφει λοιπόν ο εν λόγω λόγιος:
Το ακούει αυτό ο ανυποψίαστος νεοέλληνας και αναφωνεί θαμπωμένος: "Σωστά!"Χάρης έγραψε:Ὁ δ’ ἠλίθιος ὥσπερ πρόβατον βῆ βῆ λέγων βαδίζει! γράφει σε μια κωμωδία του ο Κρατίνος τον 5ο αιώνα π.Χ. Ώστε βη βη κάναν τα αρχαία πρόβατά μας; Και πού η αδιατάραχτη συνέχεια κτλ.;
Μην ταραζόμαστε. Μπέε μπέε κάναν κι εκείνα, σαν τα νεοελληνικά πρόβατά μας, αφού το β προφερόταν μπ, και το η σαν μακρό ε, δηλαδή εε.
Το επιχείρημα όμως είναι όχι απλά διάτρητο αλλά τελείως παιδαριώδες.
Πρώτον, δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιούνται ηχομιμήσεις ζώων για να καθοριστεί η ανθρώπινη προφορά διότι είναι αδύνατον να αποδοθούν οι φωνές τους με ανθρώπινη γλώσσα. Αν ρωτήσω πχ πώς κάνει ο κόκκορας οι περισσότεροι θα απαντήσουν κικιρίκου. Ο κόκκορας όμως ΔΕΝ κάνει κικιρίκου. Αυτή είναι μια απλοϊκή απόδοση σε μια συγκεκριμένη γλώσσα. Ούτε τα πουλιά κάνουν τι-τι όπως καταγράφεται στα κείμενα, ούτε φυσικά οι χοίροι κάνουν κοΐ-κοΐ. Μήπως να χρησιμοποιούσαμε το τελευταίο κατά την ερασμική λογική για να αποφανθούμε για την προφορά του κ;;;
Επιστρέφουμε στο β. Εκτός από το βέλασμα των προβάτων, υπάρχουν και άλλες ηχομιμήσεις που περιέχουν το β, τις οποίες όμως οι ερασμικοί διστάζουν να επικαλεστούν (για να μην πούμε θάβουν).
Πρώτη το βρεκεκέξ του βατράχου. Κατά τους ερασμικούς προφερόταν μπρεκεκέξ. Τώρα αυτό είναι βάτραχος ή κομπρεσέρ;
Ακολουθεί το κικκαβαύ της κουκουβάγιας. Ερασμικά είναι κικκα-ΜΠΑ-ΟΥ. Δεν ξέρω βέβαια πόσοι ερασμικοί έχουν ακούσει κουκουβάγια να ρίχνει τέτοια "μπιστολιά".
Και φυσικά το γαύγισμα του σκύλου: Βαυ-βαυ. Ώστε μπάου-μπάου κάναν οι αρχαίοι σκύλοι μας; Όχι φυσικά, γαυ, γαυ έκαναν κι εκείνοι όπως οι σημερινοί σκύλοι.
Τότε γιατί ο αρχαίος συγγραφέας χρησιμοποιεί το β για το βέλασμα; Διότι πολύ απλά δεν είχε άλλο γράμμα, όπως δεν είχε και ο Αριστοφάνης για τους χοίρους. Ούτε μπορούσε να χρησιμοποιήσει το μπ διότι οι ελληνικές λέξεις δεν αρχίζανε από τέτοιους σκληρούς ήχους.
Και αυτό το απλό πράγμα οι ερασμικοί το κραδαίνουν ως ρόπαλο δεξιά και αριστερά ενώ πρόκειται απλώς για μια bούρδα. Το εγκυρότατο Λίντελ-Σκοτ γράφει για την προφορά του β:
"η προφορά του β ήτο μαλακωτέρα του εν ταις ευρωπαϊκές γλώσσες b· συχνάκις εγίνετο χρήσις αυτού προς παράστασιν ή αντικατάστασιν του απολεσθέντος F."
Εν κατακλείδι, είναι σίγουρο ότι η αρχαία προφορά διέφερε της σημερινής. Άλλωστε δεν υπήρχε μόνο μια διάλεκτος στον ελληνικό χώρο αλλά πολλές, συνεπώς εκ των πραγμάτων θα υπήρχαν διαφοροποιήσεις, κυρίως ως προς τα φωνήεντα τα οποία είναι και τα πιο ευμετάβλητα.
Η ερασμική προφορά όμως είναι ένα τελείως τεχνητό κατασκεύασμα με αμέτρητα αντιπαραδείγματα που την καταρρίπτουν. Μοναδικός της σκοπός ήταν να μπορέσουν να μάθουν τα ελληνικά οι βόρειοι λαοί. Πού να προφέρει τώρα ο φουκαράς ο Γερμανός λέξεις όπως βεβραβευμένος, διαβεβοστρυχωμένη, ηλέγχθη, τιτθός, κομψός, παιδεύεσθαι, οχεταγωγέω, νευροσύμφορος, ξυνύφανσις, ομβροβλύτησις και τόσες άλλες; Η μόνη λύση ήταν να σκληρύνει τα σύμφωνα και να σπάσει τις διφθόγγους.
Και καλά οι ξένοι, έχουν κάθε λόγο να συνεχίζουν να διδάσκουν το εφεύρημά τους. Οι Έλληνες όμως δεν έχουν καμμία δικαιολογία.
