Phorum.com.gr

Επειδή έπεσα σε μια διαφωνία, ποιό είναι το σωστό:

του παράθυρου ή του παραθύρου;

εγώ επέμενα μέχρι τελικής για το 2ο αλλά μπήκα σε αμφιβολίες.
Κανένας expert;

Οτι ακουγεται καλυτερα.Το 2ο.

GoBack έγραψε: ↑

04 Απρ 2018, 12:43

Οτι ακουγεται καλυτερα.Το 2ο.

Πες το ντε και με έσκασαν!

Υπάρχει κάποιος κανόνας; ή παίζουν και τα 2;

Βρηκα αυτο.Νομιζω κερδαμε.

Τα προπαροξύτονα ουδέτερα ουσιαστικά σε -ο κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα στη γενική ενικού και πληθυντικού

http://www.schooltime.gr/2014/12/26/ton ... s-glossas/

Ο τόνος σχεδόν πάντοτε παραμένει στην ίδια συλλαβή. Τα προπαροξύτονα, αρσενικά και θηλυκά ουσιαστικά σε –ος, όμως [κυρίως σε στερεότυπες εκφράσεις λόγιας προέλευσης ή σε τυπικό ύφος, π.χ. αθωώθηκε εξαιτίας του προτέρου εντίμου (αντί έντιμου) βίου του] κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα στις παρακάτω πτώσεις: γενική του ενικού, γενική (και αιτιατική) του πληθυντικού, π.χ: ο πόλεμος – του πολέμου – των πολέμων – τους πολέμους, η λεωφόρος –της λεωφόρου – των λεωφόρων –τις λεωφόρους …

Παρόμοια κλίνονται και τα θηλυκά ουσιαστικά που δείχνουν επάγγελμα, όπως δικηγόρος, πρόεδρος (άρα κλητική: κυρία πρόεδρε κι όχι κυρία πρόεδρος)

Η μετακίνηση του τόνου στη γενική του ενικού και στη γενική (και αιτιατική) του πληθυντικού θεωρείται κανονική, όταν το επίθετο χρησιμοποιείται ως ουσιαστικό, π.χ. » η χυδαιολογία βάρβαρων ανθρώπων», αλλά «οι επιδρομές των βαρβάρων…

[Η διαφοροποίηση αυτή οφείλεται κυρίως στη διαφοροποίηση του ύφους του ομιλητή, που παρατηρείται στον προφορικό (δηλαδή ο τόνος στην προπαραλήγουσα προσδίδει ουδέτερο ή οικείο ύφος, ενώ τόνος στην παραλήγουσα πιο τυπικό ύφος)].

Βέβαια, διατηρούν ο τόνος στην προπαραλήγουσα, σ’ όλες τις πτώσεις ενικού και πληθυντικού, οι πολυσύλλαβες και οι λαϊκές λέξεις, π.χ. του ανήφορου, του καλόγερου, του παίδαρου…
Τα προπαροξύτονα ουδέτερα ουσιαστικά σε -ο κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα στη γενική ενικού και πληθυντικού Π.Χ. πανεπιστημίου, επίπλου, θεάτρου, μετώπων). Εξαιρούνται οι λαϊκές λέξεις όπως σίδερο-σίδερου (προσοχή : σιδήρου), χαμόγελο-χαμόγελου, μάγουλο-μάγουλου, ψίχουλο-ψίχουλου…

Στα αρσενικά παροξύτονα ουσιαστικά σε –ας, ο τόνος κατεβαίνει στη λήγουσα στη γενική πληθυντικού, π.χ. όπως

Ο ταμίας – των ταμιών, , ο τραυματίας- των τραυματιών, ο βλάκας- των βλακών.

Επίθετα σε –ής -ές/ -ης –ες, π.χ. ο/η συνήθης, του/της συνήθους, τον/την συνήθη, το σύνηθες, τα συνήθη, των συνήθων. Στα αρσενικά ισχύει το εξής, π.χ. του ευγενούς ιδεώδους (επίθετο) , αλλά: του ευγενή (=αριστοκράτη, ουσιαστικό ). Όσον αφορά τα επίθετα παροξύτονα σε -ώδης, -ώδης, -ώδες, κλίνονται με τον ίδιο τρόπο, αλλά στη γενική πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο στη λήγουσα, π.χ. του ουσιώδους- των ουσιωδών, του θεμελιώδους- των θεμελιωδών

Αρσενικά και ουδέτερα επιθέτων σε -ών, όν, π.χ. : τυχών, τυχόντος ( όχι του τυχόντα)

Τα θηλυκά σε -η σχηματίζουν διπλή γενική και σε -ης και σε -έως, π.χ. κυβέρνησης και κυβερνήσεως (Προσοχή: όσα έχουν λαϊκή προέλευση σχηματίζουν γενική μόνο σε –ης, π.χ. γέμιση – γέμισης ( Σε γενικές γραμμές προτιμούμε τη γενική σε –εως μετά από λόγιες προθέσεις ή λόγιες και μη τυποποιημένες φράσεις, όπως υπέρ της λύσεως, πρώτης τάξεως, ημερομηνία λήξεως, ομάδα κρούσεως, πάσης φύσεως, πορεία πλεύσεως…). Με την ίδια κατάληξη σε –εως σχηματίζουν τη γενική ενικού θηλυκά επαγγελματικά και άλλα ονόματα σε -έας (-εύς), π.χ. εισαγγελέας, της εισαγγελέως αντί της εισαγγελέας

Αρκετά συχνά σε οικείο ή ουδέτερο ύφος χρησιμοποιούνται τύποι γενικής με καταλήξεις σε -ιού, -ύ και -ιών (του βαριού / βαρύ, των βαριών), ενώ σε πολύ τυπικό ύφος και σε στερεότυπες εκφράσεις λόγιας προέλευσης εμφανίζονται τύποι σε -έος και -έων, π.χ. του βαθιού πηγαδιού του βαθύ κόλπου.

Ελα μλκ δεν το διαβαζω ολο αυτο.Πες πως ειναι το σωστο.

GoBack έγραψε: ↑

04 Απρ 2018, 13:11

Βρηκα αυτο.Νομιζω κερδαμε.

Τα προπαροξύτονα ουδέτερα ουσιαστικά σε -ο κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα στη γενική ενικού και πληθυντικού

Πω πω, τι βρήκες τώρα!
Στο χρωστάω, xίλια ευχαριστώ από βάθους καρδίας γιατί τα νεύρα μου είχαν γίνει τσατάλια στο μεταξύ!!!

Ο καταβιβασμός του τόνου (του παραθύρου αντί του παράθυρου) δίνει πιο λόγιο ύφος
Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τον τονισμό των οδών:
Λέμε δηλαδή: Το κατάστημά του βρίσκεται στην οδό Πανεπιστημίου 24
ενώ σε κάθε περίπτωση λέμε: Οι φοιτητές του πανεπιστήμιου

Νομίζω ο κανόνας είναι αν είναι μακρύ (ή όπως σκατά λέγεται στα τριτοδεσμίτικα) το φωνήεν στην τελική συλλαβή ο τόνος κατεβαίνει. (Ο δίφιογκος μετράει για μακρύς). Αλλά δεν είμαι σίγουρος

Μην αφήσετε άνθρωπο να κάνει τον έξυπνο και να χαρεί ε!
τώρα που το τρίψιμο στη μούρη τέλειωσε και ...κερδίσαμε και με την βούλα... δεν πειράζει!

Beria έγραψε: ↑

04 Απρ 2018, 13:19

Ο καταβιβασμός του τόνου (του παραθύρου αντί του παράθυρου) δίνει πιο λόγιο ύφος
Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τον τονισμό των οδών:
Λέμε δηλαδή: Το κατάστημά του βρίσκεται στην οδό Πανεπιστημίου 24
ενώ σε κάθε περίπτωση λέμε: Οι φοιτητές του πανεπιστήμιου

Και αυτό μου κάνει, επίσημο κείμενο help γράφω (για παράθυρο browser μιλάμε, άρα παραθύρου και κλείσαμε )

ΣΑΤΑΝΙΚΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ έγραψε: ↑

04 Απρ 2018, 13:21

Νομίζω ο κανόνας είναι αν είναι μακρύ (ή όπως σκατά λέγεται στα τριτοδεσμίτικα) το φωνήεν στην τελική συλλαβή ο τόνος κατεβαίνει. (Ο δίφιογκος μετράει για μακρύς). Αλλά δεν είμαι σίγουρος

με έχασες ήδη από το μακρύ!
το παράθυρο τι είναι δηλαδή; μακρύ λογικά!

ΥΣ: σας ευχαριστώ όλους όσους ασχοληθήκατε!

Προτιμώ τον μην καταβιβασμό και τις μη χρονικές αυξήσεις, όπου είναι δυνατό. Θα πω «του παράθυρου» και «παράθεσα».

hellegennes έγραψε: ↑

05 Απρ 2018, 20:07

Προτιμώ τον μην καταβιβασμό και τις μη χρονικές αυξήσεις, όπου είναι δυνατό. Θα πω «του παράθυρου» και «παράθεσα».

Κι εγώ. Απλώς υπάρχουν λόγιες εκφράσεις που εκεί το χρησιμοποιείς ακούσια.
Λες δηλαδή: "Κατάσταση εκτάκτου ανάγκης", ή "η γραμματέας του Δημάρχου"

Ναι, γι' αυτό είπα «όπου είναι δυνατό».

Beria έγραψε: ↑

05 Απρ 2018, 20:40

hellegennes έγραψε: ↑

05 Απρ 2018, 20:07

Προτιμώ τον μην καταβιβασμό και τις μη χρονικές αυξήσεις, όπου είναι δυνατό. Θα πω «του παράθυρου» και «παράθεσα».

Κι εγώ. Απλώς υπάρχουν λόγιες εκφράσεις που εκεί το χρησιμοποιείς ακούσια.
Λες δηλαδή: "Κατάσταση εκτάκτου ανάγκης", ή "η γραμματέας του Δημάρχου"

Δεν σας καταλαβαίνω, ουσιαστικό δεν είναι το παράθυρο; δεν κλίνεται;
πχ, το περιβόλι, πως θα γίνει; του περιβόλιου;
το πηγάδι, του πηγάδιου

Που κάνω λάθος; γιατί το παράθυρο να είναι διαφορετικό;

ps: από γραμματική δεν ... θυμάμαι πολύ λίγα και περισσότερο πάω διαισθητικά.

Ο τόνος δεν κατεβαίνει απλά και μόνο επειδή κλίνεται, κατεβαίνει σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που περιγράφονται από την γραμματική. Ο ελέφαντας δεν κατεβάζει τον τόνο στην γενική. Ούτε το χόρτο, η λύτρωση, η ελπίδα, ο γέρακας, ο μονάρχης...