skartados έγραψε: ↑28 Ιαν 2019, 18:34
Πράγματικα ακόμα και μια απειροελάχιστη υπόνοια να είχα ,μηπως έχεις δίκιο τελικά για καταγωγή από τα κουργκαν,την διέλυσες και αυτήν με το επιχείρημα για τις όνομασιες σχετικά με τα οχήματα.
Ό λόγος είναι απλός.Αν η γλώσσα είχε μεταδωθει από νόμαδες με νεοφερτα όχηματα, ολοι οι λαοί θα είχαν τις ίδιες λέξεις για αυτά,θα ήταν κάτι σαν τα ντοματα,πατάτα.Αντίθετα Εμεις βλεπούμε ότι οι λαοί αυτοί της Ευρασίας έχουν διαφορετικές λέξεις για αυτά.Ειδικά Εμεις,όπου έχουμε τις λέξεις Αμαξα,αρμα,τροχο,χαλινάρι,οχήμα,όπου σχεδόν δεν τις έχει κανείς άλλος.Ακόμα και τα ηνία,δεν σημαινουν παντού το ίδιο,ας πουμε στα λατινικά,η λέξη σημαίνει λαβη αγγείου και χύτρας.
Άρα είναι σίγουρο,ότι όλοι αυτοί οι λαοί ,οι δήθεν ιε,πήραν από ξεχωριστους λαούς ο καθένας τα οχήματα,ως πολιτιστικό δάνειο για αυτό και οι διαφορετικές όνομασιες.
Μα σου έδειξα ότι τουλάχσιτον σε 6 βασικούς κλάδους υπάρχει ομόρριζη λέξη για το τροχοφόρο όχημα (όχος, vazu, vehiculum, fen,vazis, wagen κ.α) ενώ από την ίδια ρίζα βγαίνουν και λέξεις για την έννοια μεταφέρομαι, ταξιδεύω με όχημα.
https://www.etymonline.com/word/*wegh-# ... ne_v_52576
Σου έδειξα ότι τουλάχιστον σε 4 βασικούς κλάδους υπάρχει ομόρριζη λέξη για τον τροχό (κύκλος, cakras, kukale, hweol) ενώ σε τουλάχιστον 6 κλαδους υπάρχουν ομόρριζες λέξεις για τον άξoνα του τροχού(aksis, eax, ahsa, asis, αξων, osu). Υπάρχουν και άλλες που δεν έβαλα για την οικονομία της συζήτησης και παρέθεσα σχετικό πίνακα που τις απεικονίζει. Π.χ. Λέξεις σε τουλάχιστον 4-5 κλάδους (δεν περιλαμβάνεται η ελληνική σ' αυτόν αλλά άλλες ΙΕ γλώσσες) για τον τροχό και το όχημα από τη ριζα *Hrot- (rota, rathas, rada, rad).
Σήμερα κανένας γλωσσολόγος δεν αρνείται τη στέρεη σχέση της ΠΙΕ με την τροχήλατη μεταφορά αφού τεκμηριώνεται από πλείστες λέξεις και ρίζες.
Το ότι στην πορεία κάθε γλώσσας σχηματίζονται επιπρόσθετες λέξεις για τις έννοιες αυτές δεν αλλάζει το παραπάνω συμπέρασμα. Ναι, το άρμα και η άμαξα πλάστηκαν εντός της ελληνικής γλώσσας μετά την απόσχιση από την ΠΙΕ. Και πάλι όμως βλέπεις ότι π.χ. το δεύτερο συνθετικό της άμαξας, δηλαδή ο άξονας προέρχεται από την παλιά ρίζα που αντανακλάται και στις άλλες ΙΕ γλώσσες για τον άξονα όπως τις έγραψα πιο πάνω. Το άρμα σαν έννοια κι αυτό πλάστηκε μετά την απόσχιση της ελληνικής από την ΠΙΕ αφού περιγράφει το πολεμικό ή αγωνιστικό όχημα που σέρνουν άλογα. Δεν υπήρχε ακόμα την εποχή των Κουργκάν. Αυτό βέβαια δεν εμποδίζει τη χρήση μιας IE ρίζας ar- με την σημασία "συνδέω, συναρμόζω" στον σχηματισμό της λέξης.
Σχετικά με το ηνίο στα λατινικά πράγματι η έννοια έχει αλλάξει, αλλά είναι μια αναμενόμενη σημασιολογική αλλαγή προς μια κοντινή έννοια. Η ουσία είναι ότι όταν βρίσκουμε τόσες ομόρριζες λέξεις με την ίδια σημασία ακόμα και σε απομακρυσμένες γλώσσες μεταξύ τους, τότε και η αρχική ρίζα ή λέξη απ' όπου κατάγονται, προφανώς θα είχε αυτή τη σημασία. Δεν μπορεί σε 6 κλάδους να υπάρχει ομόρριζη λέξη με τη σημασία του τροχοφόρου οχήματος (οι συγγενικές του όχος) και να εξελίχτηκαν έτσι τυχαία. Προφανώς και η προγονική λέξη είχε αυτή τη σημασία (ή έστω κάποια πολύ κοντινή).
Η σύγκριση που επιχειρείς με την τομάτα και την πατάτα δεν είναι ισοδύναμη. Οι λέξεις για τα προϊόντα αυτά έφτασαν στις ευρωπαϊκές γλώσσες τα τελευταία 500 χρόνια, επομένως δεν έχει περάσει τόσο μεγάλο διάστημα για να αλλάξουν σημαντικά οι λέξεις μορφολογικά. Αντίθετα, από την ανακάλυψη και εξάπλωση των τροχοφόρων οχημάτων (4000-3500π.Χ.) μέχρι την εμφάνιση των πρώτων ομόρριζων λέξεων για αυτά στις θυγατρικές γλώσσες έχουν περάσει 2000 χρόνια και παραπάνω (ανάλογα με την κάθε γλώσσα), διάστημα αρκετό για να μην έχουν όλες ισομερή εκπροσώπηση από όλες τις παλιές ρίζες για τον τροχο και το όχημα. Διατηρούν όμως αρκετές (όπως έδειξα παραπάνω)
Πρέπει όμως να παρατηρήσω ότι ειδικά για την πατάτα έχουν ήδη επικρατήσει ή χρησιμοποιούνται διαφορετικές λέξεις ή παραφθορές της αρχικής λέξης. Οι Γάλλοι την λένε
pomme de terre (μήλο της γης, επί Καποδίστρια κι εμείς την λέγαμε
γεώμηλον). Οι Δανοί
kartofell, οι Γερμανοί
Kartofell, oι Κροάτες και οι Σέρβοι
krompir, krumpir, οι Φιλανδοί
Peruna, οι Ούγγροι
Burgonya, οι Ολλανδοί
aardappel, οι Τσέχοι
brambor, οι Πολωνοί
ziemniank, οι Ρώσοι
kartoshka. Υπάρχουν πολλές ακόμα διαφορετικές λέξεις τόσο σε Ευρωπαϊκούς όσο και σε μη ευρωπαϊκούς λαούς για την πατάτα. Αυτό ήταν ένα δείγμα μόνο.