Η σφαγή των Μηλίων

[κιμων]

Οι Αθηναίοι το Μάρτιο του 416 π.Χ. εμφανίστηκαν στη Μήλο, έχοντας ως στόχο να πείσουν τους Μηλίους να προσχωρήσουν στη συμμαχία τους.

Σε κάποια φάση των «διαπραγματεύσεων», όταν οι Μήλιοι επέμεναν να επικαλούνται τις αρχές του διεθνούς δικαίου και της ηθικής (στον Θουκυδίδη οι πιο αδύναμοι αναφέρονται σε υψηλά ιδανικά!), οι Αθηναίοι απαντούν: «Απαίτησή μας είναι να επιτύχουμε όσα θεωρούμε δυνατά από εκείνα που έχουμε πράγματι στο μυαλό και οι δύο μας, αφού γνωρίζουμε καλά κι εσείς κι εμείς ότι σύμφωνα με την κρίση των ανθρώπων το δίκαιο λαμβάνεται υπόψη μόνο όταν και τα δύο αντίπαλα μέρη κατέχουν ίση δύναμη για την επιβολή του, και ότι όταν αυτό δεν συμβαίνει οι ισχυροί υλοποιούν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους...».
Μετά από αυτό το μάθημα πολιτικού ρεαλισμού, οι Αθηναίοι αποχώρησαν από τη συνδιάσκεψη και περίμεναν την απάντηση των Μηλίων. Οι Μήλιοι υπολόγισαν ότι θα ήταν προτιμότερο για τους Αθηναίους, να τους δεχτούν ως φίλους και όχι ως εχθρούς. Και ότι θα είχαν το χρόνο να εξασφαλίσουν την συμμαχία των Σπαρτιατών.

Έκαναν λάθος. Δυστυχώς, γι΄αυτούς, ούτε οι Σπαρτιάτες διακινδύνευσαν την εμπλοκή τους ούτε και οι Αθηναίοι έκριναν ότι συνέφερε πια να τους έχουν φίλους. Στην αντιπαράθεση επιχειρημάτων, τους τα είχαν εξηγήσει όλα αλλά δεν είχαν καταλάβει παρά μόνο ελάχιστα...!

Οι Αθηναίοι διέπραξαν ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα στην ιστορία της ανθρωπότητας, γεγονός αποτρόπαιο ακόμα και για εκείνη την εποχή. Η αλαζονεία τους βέβαια, τους τιμώρησε λίγα χρόνια αργότερα, με τη μεγάλη καταστροφή στους Αιγός Ποταμούς.

Η Μήλος όμως, ερήμωσε και ουσιαστικά έπαψε πια να υφίσταται ως ισότιμο μέλος σε οποιαδήποτε Συμμαχία. Ως μικρή δύναμη που ήταν, μόνο μία θέση ισχύος μπορούσε να διαθέτει, την κατοχύρωση του θεσμικού της δικαίου, δια μέσου της συνύπαρξης με τους Αθηναίους...

Οι Λακεδαιμόνιοι δεν έσπευσαν ποτέ σε βοήθεια. Κι ας ήταν αυτοί που ενέπνευσαν την αντίδραση των Μηλίων.

[Jimmy81]

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ, Ἱστορίαι (5.112.1-5.116.4)