Διαζύγια στη Ρωμαϊκή Αίγυπτο

[Σενέκας]

Στην υπατεία του Τατιανού, του ενδοξότατου έπαρχου της ιεράς επαρχίας και του ενδοξότατου Φλαβίου Συμμάχου, 18 του μήνα Φαωφί της πέμπτης ινδικτιώνας.

Η Αουρέλια Αλλούς, κόρη του Οννόφριου, με τη μητέρα της Αουρέλια Απίνα να συνδράμει (συνέστησε), από το χωριό Νέστου της Αρσινοϊτικής νομαρχίας, προς τον Αυρήλιο Ηλία, γιο του Αρίστων, από το χωριό Οννίτων της ίδιας νομαρχίας: Επειδή εγώ, η Αλλούς, έζησα μαζί σου, Ηλία, σε γάμο για κάποιο χρονικό διάστημα, (όμως) φάνηκε καλύτερο, λόγω ενός κακού δαίμονα (που) ήρθε στον γάμο μας με τον έναν τον άλλον, να χωρίσουμε, έχοντας απελευθερωθεί. Σχετικά με αυτό, εγώ, η Αλλούς, αναγνωρίζω ότι δεν έχω καμία διαφωνία μαζί σου, Ηλία, για τον γάμο μας ή οποιοδήποτε άλλο χρέος, γραπτό ή άγραφο, απαίτηση, παράπονο, (ή) επίσημη έρευνα, μία για πάντα, απλά (και) πλήρως. Και (αναγνωρίζω) ότι εσύ, Ηλία, έχεις το δικαίωμα να συνάψεις άλλο γάμο, με σένα να είσαι αθώος σχετικά με αυτό. Και θα υπάρχει ... ένα έγγραφο διαζυγίου (περίλυσης) και ερωτηθείσα, αναγνώρισα (ότι έτσι είναι).

Εγώ, η Αουρέλια Αλλούς, η προαναφερθείσα, με τη μητέρα της Απία να συνδράμει, παρέδωσα (αυτό το έγγραφο). [το υπόλοιπο είναι αποσπασματικό]

[στο πίσω μέρος του παπύρου] Περίλυση της Αλλούς, κόρη του Οννόφριου.

https://papyri.info/ddbdp/sb;5;8024

Σουλής, ο νεκροθάφτης της τοπαρχίας Κούσις, προς την Σενψαΐς, κόρη του Ψαΐς, μητέρα της η Τεές, νεκροθάφτης από την ίδια (τοπαρχία), χαιρετισμούς.

Επειδή έχει συμβεί μέσω κάποιου κακού δαίμονα (που) χωρίσαμε ο ένας από τον άλλον (σχετικά με) τον κοινό μας γάμο, επομένως εγώ, ο προαναφερθείς Σουλής, αναγνωρίζω ότι ξέρω ότι μου έχουν επιστραφεί πλήρως όλα τα πράγματα που της είχα δώσει [με οποιονδήποτε τρόπο], (και) ότι την αποστέλλω [και] δεν θα φέρω κατηγορίες αργότερα ούτε για τον γάμο [ούτε] για τα έννα, αλλά θα είναι δυνατόν για αυτήν να φύγει και να παντρευτεί όποτε επιθυμεί. Και εγώ, η προαναφερθείσα Σενψαΐς, (αναγνωρίζω) ότι μου έχουν επιστραφεί πλήρως από αυτόν, τον προαναφερθέντα Σουλή, όλα τα πράγματα που του δόθηκαν [για την προίκα] μαζί με άλλα ... των σκευών μου και με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Και (αναγνωρίζουμε) ότι δεν θα φέρουμε κατηγορίες αργότερα ο ένας κατά του άλλου από εδώ και πέρα για οποιοδήποτε θέμα γενικά, [γραπτό] ή άγραφο, εξαιτίας του ότι το διαζύγιο είναι τελικό.

Αυτό το έγγραφο διαζυγίου, έχοντας γραφεί εις διπλούν με υπογραφές, θα είναι [έγκυρο] και ασφαλές σαν να [είχε τοποθετηθεί] σε δημόσιο αρχείο, και ερωτηθείς, [συμφώνησα].

https://aquila.zaw.uni-heidelberg.de/ddb/P.Grenf.;2;;76;;

[Σενέκας]

Παρατηρώ ότι αυτός ο κακός δαίμονας κατάτρεχε πολλά ζευγάρια της εποχής Ωστόσο και ο Σούλης ο νεκροθάφτης και ο Ηλίας χώρισαν πολύ πολιτισμένα

[Σενέκας]

Έτος έβδομον του Αυτοκράτορος Καίσαρος Τραϊανού Αδριανού Αυγούστου, 21 του μηνός Φαμενώθ, εν Τεβτύνι της Πολεμώνιας μερίδος του Αρσινοειτου νομού.

Η Θενστότοιτις, περίπου δεκαέξι ετών, χωρίς διακριτικά σημάδια, με τον κύριο της, τον πατέρα της Ήρωνα, υιό του Νείλου, περίπου σαράντα τεσσάρων ετών, με ουλή στο μικρό δάχτυλο του αριστερού του χεριού, και τον ίδιο τον Ήρωνα, και τον σύζυγο της Θενστότοιτις, Λύσα τον απελεύθερο της Ηρακλείας, κόρης του Λυσιμάχου, περίπου είκοσι δύο ετών, με ουλή στο δεξί του μάγουλο, και τον Σώσα, υιό του Αρεώτου, περίπου πενήντα τεσσάρων ετών, με ουλή στο δεξί του καλάμι – αυτοί οι τέσσερις αναγνωρίζουν ο ένας στον άλλον ότι η Θενστότοιτις και ο Λύσας έχουν από κοινού ακυρώσει τον γάμο τους, ο οποίος είχε συνάψει και ολοκληρωθεί με γραπτή συμφωνία (ομολογία) γάμου μέσω του ίδιου γραφείου καταγραφής το πέμπτο έτος του κυρίου μας Αδριανού Καίσαρος, … [ημέρα λείπει] του μηνός Χαθούρ, και επίσης υπέβαλαν αυτή τη [συμφωνία] για να την ακυρώσουν και να την καθιστούν άκυρη.

Και (αναγνωρίζουν) ότι ο Ήρων έχει πάρει πίσω από τον Σώσα τις τριακόσιες δραχμές αργυρίου (δοθέν) μέσω της συμφωνίας προίκας και όλα τα παραφερνάλια. Και ότι είναι δυνατόν για καθέναν [από αυτούς] να διαθέτει [τα δικά του] πράγματα όπως επιθυμεί, και (είναι δυνατόν) για τη Θενστότοιτις να ενωθεί πάλι σε γάμο, με [όποιον] άνδρα επιθυμεί, χωρίς [να είναι] ανοιχτή σε κατηγορία από τον Λύσα. Και ότι δεν θα καταθέσουν κατηγορίες ο ένας κατά του άλλου [για] οποιαδήποτε πτυχή των πραγμάτων που συνδέονται με τον γάμο ούτε για οποιοδήποτε θέμα γενικά μέχρι σήμερα. [Συνδρομητής] Μαρεψέμης υιός του Πακεμπκίς, [περίπου] σαράντα οκτώ ετών με ουλή στη μύτη.

[γραμμένο με δεύτερο χέρι] Ο Λύσας, απελεύθερος της Ηρακλείας, [και] ο Σώσας υιός του Αρεώτου … ότι έχουν από κοινού ακυρώσει τον γάμο με την Θενστοτοιτις (sic), και ότι δεν θα καταθέσουν κατηγορίες ο ένας κατά του άλλου γενικά.

Ο Μαρεψέμης υιός του Πακεμπκίς έγραψε εκ μέρους τους επειδή δεν γνωρίζουν γράμματα.

[με τρίτο χέρι] Η Θενστότοιτις με τον κύριο της, τον πατέρα της Ήρωνα – ακύρωσα τον γάμο και πήρα πίσω την προίκα. Ο Ήρων – έγραψα εκ μέρους της επειδή δεν γνωρίζει γράμματα.

[με τέταρτο χέρι] Υπέγραψα.]

https://papyri.info/ddbdp/p.lips;1;27

Κι άλλο συναινετικό, με μάρτυρες κιόλας

[Σενέκας]

έχω την εντύπωση ότι τον 4ο αιώνα ήταν υποχρεωμένοι να επικαλούνται δαίμονες που μπαίνουν ανάμεσα στα ζευγάρια γιατί οι καινούργιοι νόμοι χριστιανικής εμπνεύσεως άρχισαν να απαγορεύουν τα διαζύγια με εξαίρεση κάποιες πολύ συγκεκριμένες περιστάσεις, και ακόμα και έτσι, δεν επέτρεπαν 2ο γάμο με τίποτα

[Σενέκας]

Προς τον Ηρακλείδη, ιερέα και αρχιδικαστή και υπεύθυνο των κυκλικών δικαστών και άλλων δικαστηρίων, από την Σύρα, την κόρη του Θεών. Έζησα σε γάμο με τον Σαραπίωνα, δίνοντάς του προίκα σύμφωνα με συμφωνία (συγχωρήσις) ύψους 200 δραχμών αργύρου. Και πράγματι, τον δέχθηκα στο σπίτι των γονέων μου, καθώς ήταν εντελώς φτωχός, και φέρθηκα άψογα σε όλα. Αλλά ο Σαραπίων, αφού διέθεσε την προίκα μου όπως ήθελε, δεν σταμάτησε να με κακομεταχειρίζεται και να με προσβάλλει και να με χτυπάει, και αφού με έφερε σε ανάγκη από τα απαραίτητα (της ζωής), τελικά με εγκατέλειψε, όταν είχα φτωχύνει. Ως εκ τούτου, σας παρακαλώ να διατάξετε να τον φέρουν ενώπιόν σας, ώστε να συλληφθεί και να αναγκαστεί να μου επιστρέψει την προίκα μου συν πενήντα τοις εκατό. Διατηρώ και [θα διατηρήσω] (το δικαίωμά μου για νομική ενέργεια) όσον αφορά άλλες υποθέσεις [που έχω εναντίον του].

https://papyri.info/ddbdp/p.oxy;2;281

Και σώγαμπρος, και καθίκι

[Σενέκας]

bump