ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

[The Rebel]

4 Απριλίου 2024
Γνωρίζετε γιατί η Μητρόπολη Αθηνών χτίστηκε στην Πλάκα;



Mε την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους και τον ορισμό της Αθήνας ως πρωτεύουσα της χώρας, κρίθηκε απαραίτητο να δημιουργηθεί μια μητροπολιτική εκκλησία στο κέντρο της πόλης.
Οι πρώτες σκέψεις ήταν να χτιστεί κοντά στην πλατεία Συντάγματος ή στην πλατεία Ομονοίας.

Η δεύτερη πρόταση ήταν να χτιστεί στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα η καθολική εκκλησία του Αγίου Διονυσίου στην Πανεπιστημίου, αλλά απορρίφθηκε επειδή θεωρήθηκε ερημική και απόμακρη! Τελικά οικοδομήθηκε στο κέντρο της παλαιάς Αθήνας, στην περιοχή της Πλάκας.



Στην πλατεία, που βρίσκεται σήμερα ο ναός, παλαιότερα υπήρχαν κτίσματα τα οποία κατεδαφίστηκαν. Δίπλα της περνούσε η οδός «Ντέκα» που ξεκινούσε από το Σύνταγμα και κατέληγε στο Μοναστηράκι, η οποία μετά την αποπεράτωση του ναού ονομάστηκε Μητροπόλεως. Χρειάστηκαν 20 χρόνια και συνολικά 3 αρχιτέκτονες για να ολοκληρωθεί, λόγω οικονομικών προβλημάτων.
Μέχρι την οικοδόμηση της, ως μητροπολιτικός ναός λειτουργούσε η εκκλησία της Αγίας Ειρήνης στην οδό Αιόλου.

Οι εργασίες ξεκίνησαν το 1842 και τον σχεδιασμό ανέλαβε ο Δανός αρχιτέκτονας Θεόφιλος Χάνσεν, που σχεδίασε την Ακαδημία Αθηνών και την Εθνική Βιβλιοθήκη. Τα πρώτα αρχιτεκτονικά σχέδια του Χάνσεν ήταν ένας συνδυασμός δυτικών στοιχείων αναγεννησιακού και γοτθικού χαρακτήρα.



Ωστόσο, οι εργασίες διακόπηκαν μετά από έναν χρόνο λόγω έλλειψης χρημάτων. Το υπέρογκο για την εποχή ποσό κατασκευής, καλύφθηκε από εράνους, από την εκποίηση εκκλησιαστικής περιουσίας και από προσωπικές δωρεές του Βασιλιά Όθωνα και του ευεργέτη Γεωργίου Σινά. Συνολικά 72 εκκλησίες κατεδαφίστηκαν για να χρησιμοποιήσουν το υλικό τους στην οικοδόμηση της Μητρόπολης.

Τη συνέχεια των εργασιών ανέλαβε ο Δημήτριος Ζέζος, ο οποίος πρόσθεσε βυζαντινά στοιχεία. Ωστόσο το 1857 πέθανε δίχως να καταφέρει να παραδώσει το έργο. Για την τελική μορφή της εκκλησίας, που είναι τρίκλιτη βασιλική με τρούλο με βυζαντινά και νεοκλασικά στοιχεία, υπεύθυνοι είναι ο Γάλλος αρχιτέκτονας Francois Boulanger και ο Παναγιώτης Κάλκος.



Η Μητρόπολη της Αθήνας είναι συνδεδεμένη με σημαντικές στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας.
Το χτύπημα των καμπανών της σήμανε άλλοτε χαρμόσυνα και άλλοτε δυσάρεστα γεγονότα.
Εκεί εορτάστηκε το 1864 η Ένωση των Επτανήσων με την υπόλοιπη Ελλάδα, οι στέψεις, και οι γάμοι των Ελλήνων Βασιλέων καθώς και οι κηδείες πρωθυπουργών και άλλων σημαντικών προσώπων.
Τα τελευταία χρόνια η εκκλησία βρίσκεται με σκαλωσιές και επισκευάζεται από τις ζημιές που προκλήθηκαν από τους σεισμούς που έπληξαν την Αθήνα το 1981 και 1999.
https://hellas-now.com/gnorizete-mitrop ... tin-plaka/

[The Rebel]

22 Νοεμβρίου 2020
Εκκλησάκι Αγίου Ελευθερίου: Το αρχαίο μυστικό που κρύβει ο μικρός μαρμάρινος ναός δίπλα στη Μητρόπολη Αθηνών.



Εκκλησία στη Μητρόπολη Αθηνών: Πρόκειται για έναν ναό, ο οποίος βρίσκεται στην Αθήνα. Είναι ο ναός της Παναγίας Γοργοεπήκοου ή του Αγίου Ελευθερίου.

Αυτή βρίσκεται δίπλα από τη Μητρόπολη Αθηνών. Η συγκεκριμένη εκκλησία φέρει το εικονογραφημένο ημερολόγιο από τον αρχαίο ελληνικό κόσμο.



Πώς είναι.
Κομψός ο μικρός ναός που ανεγέρθηκε επί του αρχαιολάτρη Μητροπολίτη Αθηνών Μιχαήλ Χωνιάτη τον 12ο αι. Σύμφωνα με άλλη άποψη, θεμελιώθηκε τον 8ο αι. από την αυτοκράτειρα Ειρήνη την Αθηναία. Για την κατασκευή του δεν χρησιμοποιήθηκαν ως οικοδομικό υλικό πέτρες ή τούβλα. Χρησιμοποιήθηκαν μαρμάρινα ανάγλυφα από μνημεία που χρονολογούνται από τον 6ο αι. π.Χ. έως τα πρώιμα βυζαντινά χρόνια.

Μάρτυρες της άλλοτε πλούσιας Αθήνας τα μνημεία είχαν εγκαταλειφθεί και ο αρχιτέκτονας ακολουθώντας την τακτική της εποχής ανακύκλωσε το παλιό οικοδομικό υλικό για να χτίσει την εκκλησία πάνω σε έναν ναό αφιερωμένο στην Ειλείθυια, την αρχαία θεότητα που προστάτευε τις εγκυμονούσες.



Για τους τοίχους του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο ναού χρησιμοποίησε μαρμάρινους λίθους κυρίως χωρίς διακόσμηση, ενώ στα πιο ψηλά σημεία λιοντάρια, αετοί και γυναικείες μορφές κοσμούν πολλές από τις 90 ανάγλυφες πλάκες που αξιοποιήθηκαν, δημιουργώντας έτσι ένα μικρό υπαίθριο μουσείο γλυπτικής.



Οι μήνες.
Το βλέμμα του όμως τράβηξε κυρίως η ζωφόρος από ένα άγνωστης ταυτότητας ερειπωμένο κτίσμα πιθανόν του 2ου ή 1ου αι. π.Χ. Και θέλησε να την τοποθετήσει στην πρόσοψη. Μόνο που υπήρχαν δύο προβλήματα. Πρώτον, το ανάγλυφο είχε μήκος 6 μ. και ο ναός μόλις 5 μ. οπότε αναγκάστηκε να το κόψει. Και δεύτερον, δεν γνώριζε το θέμα που απεικονιζόταν στη ζωφόρο με αποτέλεσμα να τοποθετήσει τις μορφές με λάθος σειρά, ενώ σε μία προσέθεσε τρεις σταυρούς (όπως και σε αρκετές άλλες παραστάσεις) για να την εκχριστιανίσει!



Για να διαβάσουμε τι «λέει» η ζωφόρος θα πρέπει να ξέρουμε πως χωρίζεται σε 12 τμήματα, όσοι και οι μήνες του σεληνιακού ημερολογίου που ίσχυε στην Αττική. Στην αρχή κάθε τμήματος απεικονίζεται ο μήνας προσωποποιημένος.

Στο τέλος, το ζώδιο που αντιστοιχεί στον κάθε μήνα. Στη μέση, μπορούμε να διακρίνουμε σκηνές ή πρόσωπα που σχετίζονται με τις εποχές, μεγάλες γιορτές ή γεωργικές ασχολίες. Η αρχή γίνεται με τον Πυανεψιώνα που αντιστοιχεί στους σημερινούς μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο.



Ναός με μεγάλη ιστορία.
Πάνω σε ένα αρχαίο ιερό αφιερωμένο στην Ειλείθυια χτίστηκε η εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία τη Γοργοεπήκοο, δηλαδή εκείνη που φτάνει γρήγορα, επίσης για να βοηθήσει (και τις εγκύους).

Μετά τη δημιουργία του ελληνικού κράτους και ενώ δεν είχαν μείνει πολλές εκκλησίες όρθιες, στο όνομα της ελευθερίας πήρε το όνομα του Αγίου Ελευθερίου (ο οποίος επίσης προστατεύει τις επιτόκους, γι’ αυτό και την ώρα της γέννας οι γυναίκες έβαζαν μια εικόνα του στην κοιλιά τους), αλλά είχε προλάβει να χάσει το καμπαναριό της το 1836.



Τρία χρόνια αργότερα και έως το 1842 χρησιμοποιήθηκε ως δημόσια βιβλιοθήκη. Το 1962 ξαναλλάζει όνομα -αφιερώνεται στον Σωτήρα- μετά την απόπειρα δολοφονίας κατά της βασίλισσας Αμαλίας, αλλά επιστρέφει και πάλι στον Άγιο Ελευθέριο όταν εκδιώχθηκαν οι Βαυαροί από τη χώρα, το 1862.

Αποτέλεσε την ορθόδοξη επισκοπική έδρα των Αθηνών όταν ο επίσκοπος Αθηνών εκδιώχθηκε από τον Παρθενώνα από τους Φράγκους. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας αποτέλεσε το παρεκκλήσι της κατοικίας του Μητροπολίτη Αθηνών και έγινε γνωστή και ως Μικρή Μητρόπολη.



Όταν χτιζόταν η Μητρόπολη (1842-62) υπήρξε πρόταση να γκρεμιστεί ο Άγιος Ελευθέριος. Τελικά ο μικρός ναός έμεινε στη θέση του, αλλά από τη διαφορά μεγέθους ανάμεσα στους δύο ναούς καθιερώθηκε η φράση «σαν τη Μητρόπολη με τον Άγιο Λευτέρη» για τους ανθρώπους που έχουν μεγάλη διαφορά ύψους.


https://www.newsitamea.gr/ekklisaki-agi ... inon-foto/

[The Rebel]

Το 1869. Η Διονυσίου Αρεοπαγίτου χωματόδρομος, και το Ωδείο Ηρώδου Αττικού.
Ευρύτερα γνωστό και ως Ηρώδειο, είναι αρχαίο ωδείο της ρωμαϊκής περιόδου, που βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλαγιά της Ακρόπολης των Αθηνών.



Χτίστηκε με ταχύτατο ρυθμό με δαπάνες του Ηρώδη του Αττικού κατά τον 2ο αιώνα μ.Χ., προς τιμήν της συζύγου του Ασπασίας Αννίας Ρηγίλλης, η οποία πέθανε το 160 μ.Χ..

Ο προορισμός του οικοδομήματος ήταν κατά κύριο λόγο οι μουσικές εκδηλώσεις και για τον λόγο αυτό ονομάστηκε Ωδείο. Η ανάγκη της ανέγερσής του προέκυψε μετά την κατάρρευση του Ωδείου που είχε κτιστεί στο κέντρο της αρχαίας αγοράς της Αθήνας από τον στρατηγό του Αυγούστου, τον Αγρίππα, περί το 15 π.Χ., και εκείνο σε αντικατάσταση του ακόμα παλαιότερου Ωδείου του Περικλή, που είχε πυρπολήσει ο Σύλλας το 85 π.Χ..

Ο χώρος που προοριζόταν για το κοινό είχε 32 σειρές από μαρμάρινες κερκίδες και η χωρητικότητά του ήταν της τάξης των 5000 περίπου θεατών. Όπως και στα θέατρα της ρωμαϊκής εποχής, η ορχήστρα είχε ημικυκλικό σχήμα. Το σκηνικό οικοδόμημα βρισκόταν υπερυψωμένο στο βάθος της σκηνής και είχε τρεις ορόφους, δύο εκ των οποίων διατηρούνται μέχρι σήμερα σε ύψος 28 μέτρων. Το ωδείο ήταν στεγασμένο με ξύλινη οροφή από ξύλο κέδρου.

Το 2022.




https://iloveoldathens.blogspot.com/201 ... l?spref=fb


Στη φωτογραφία που έχει τραβηχτεί το 1931 από τον φωτογράφο Μoritz Blumenthal βλέπεις το Μικρολίμανο. Στο στιγμιότυπο διακρίνονται σπίτια αλλά και πολυτελή σκάφη εκείνης της εποχής.




Στην φωτογραφία φαίνεται η οδός Αθηνάς και η αγορά. Η εικόνα έχει τραβηχτεί το 1937 από τον Willy Pragher και ανήκει στα αρχεία Freiburg.




Στην φωτογραφία φαίνεται η λεωφόρος Πατησίων.
Βλέπετε πολίτες να περιμένουν στην ουρά για το τραμ. Από το βιβλίο Η ΚΑΤΟΧΗ, του Κώστα Παράσχου, φωτογραφικά τεκμήρια 1941-1944.




Στην φωτογραφία φαίνεται η λεωφόρος Βασιλίσσης Αμαλίας στο κέντρο της Αθήνας. Η εικόνα έχει τραβηχτεί την χρονική περίοδο 1950-1960 και προέρχεται από το αρχείο Stella Polaris.