28/02/2024Πως φλέρταραν στην παλαιά Αθήνα.
Είμαστε στο 1946 κι ένας συντάκτης εβδομαδιαίου περιοδικού, ποικίλης ύλης, γράφει για το φλερτ σε εποχές παλιότερες της δεκαετίας του 1940. Μπορείτε άραγε να φανταστείτε πως περιγράφει την όλη διαδικασία προσέγγισης ανάμεσα στα δύο φύλα;
Ως εργολαβία…
Ακριβώς αυτός είναι ο χαρακτηρισμός που αποδίδει στην προσπάθεια των νέων τότε, να έλθουν κοντά και να γνωριστούν καθώς οι συνθήκες ήταν τόσο απαγορευτικές που για να καταφέρει κάποιος να συναντήσει το «αντικείμενο» του πόθου του έπρεπε να αφήσει κάθε άλλη ασχολία του και να περιφέρεται στο πεζοδρόμιο ολημερίς, δίπλα στο σπίτι της κοπέλας, μήπως και μπορέσει έστω να τη δει από μακριά.
Η περιγραφή του είναι απολαυστική και μας θυμίζει παλιές ασπρόμαυρες ταινίες, με τον αυστηρό Μίμη Φωτόπουλο ή τον αείμνηστο Βασίλη Αυλωνίτη ως πατέρα να προσπαθούν να κρατήσουν μακριά τις κόρες τους από τα μάτια και κυρίως τα χέρια επίμονων νεαρών.
Το σχετικό δημοσίευμα προέρχεται από το περιοδικό
Σήμερα της
4ης Μαίου 1946, που κόστιζε τότε, 500 δραχμές.
Σας παραθέτουμε όλο το κείμενο για να το χαρείτε κι εσείς:
«Έχουν δώσει πολλούς ορισμούς στο φλερτ. Άλλοι είπαν πως είναι ο προθάλαμος του έρωτος.
Άλλοι πως είναι αμοιβαία αναγνωριστική επιχείρησης. Άλλοι πως είναι ο τρυφερός παραλογισμός
στο γοητευτικό ρομάντζο της αγάπης. Άλλοι πως είναι το ορεκτικό στο κύριο γεύμα που θα επακολουθήσει. Όλοι αυτοί οι ορισμοί δεν μπορεί να πει κανείς πως είναι αποτυχημένοι.
Ο καθένας αποδίδει από τη λεπτεπίλεπτη αυτή ιστορία που λέγεται φλέρτ. Ίσως όμως ο καλύτερος ορισμός να είναι αυτός: Το φλερτ είναι… φλερτ.
Στην εποχή μας αυτό το αμοιβαίο παιγνίδι που αποτελεί το προεισαγωγικό στάδιο του έρωτος, έχει απλοποιηθεί. Και τα χρονικά του όρια έχουν συντομευθεί. Στον αιώνα της ταχύτητας θα ήταν περίεργο να συνέβαινε διαφορετικά. Από το αυτό και στο δάσκαλο. Το πολυσέλιδο κείμενο του φλερτ έχει περικοπεί και η απόσταση που χωρίζει τη γνωριμία από το… ψητό, έχει συντομευθεί.
Δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο. Οι γηραιότεροι που έχουν αποστρατευθεί πια από τις τάξεις της ενεργούς υπηρεσίας στον έρωτα, βλέπουν αυτό το κατάντημα, όπως το λένε, κουνάνε μελαγχολικά τη χιονοσκεπή τους κεφαλή και μυκτηρίζουν τα σύγχρονα αισθηματικά ήθη. Και φθέγγονται τα εξής:
-Που άλλοτε…
Σ΄ αυτό συμφωνεί και η εξίσου χιονοσκεπής γηραιά κυρία η οποία , βλέποντας με φρίκη τους νέους που σουϊγκάρουν εμφανώς , κουνάει το κεφάλι της κι επαναλαμβάνει:
-Ναι… Άλλοτε.
Και θυμούνται την ωραία εκείνη εποχή, που ήταν νέοι κι εταλαιπωρούντο μήνες και χρόνια ως τη στιγμή που το φλέρτ, διεξαγόμενον με όλους τους κανόνες της εθιμοτυπίας, θα κατέληγε σε κάποιο οριστικό συμπέρασμα, το οποίο συνήθως ήταν ο γάμος.
Τότε το φλερτ είχε κι άλλο όνομα στον τόπο μας: Λεγόταν εργολαβία. Αυτή η ονομασία ήταν σοφή κι απέδιδε την πραγματικότητα. Γιατί ο ερωτευμένος έπρεπε να εγκαταλείψει κάθε άλλη του ασχολία και ν αφιερωθεί εργολαβικώς στην κατάκτηση εκείνης που είχε βάλει στο μάτι. Μια εργολαβία που διαρκούσε καιρούς και ζαμάνια.
Την εποχή εκείνη, λοιπόν, τον κυριότερο ρόλο στο φλερτ έπαιζε το παράθυρο. Γιατί η πόρτα ήταν κλειστή. Σπανίως έβγαινε η δεσποινίς έξω μόνη, πράγμα που το κατόρθωνε κατόπιν πολυήμερης προπαρασκευής και συνωμοσίας. Ως την ευλογημένη εκείνη ημέρα ο νέος περνούσε και ξαναπερνούσε έξω από το σπίτι κι έκανε επίμονες βόλτες στο απέναντι πεζοδρόμιο, με τα μάτια γουρλωμένα προς το μοιραίο παράθυρο. Περίμενε την παραδεισένια στιγμή που θα τραβιόταν λίγο το κουρτινάκι , θα εμφανιζόταν δειλό και φοβισμένο το αγαπημένο πρόσωπο, θα εξαπέστελλε ένα αμυδρό χαμόγελο στο οποίο εκείνος θα απαντούσε αναλόγως και η υπόθεσης ετελείωνε για κείνη τη μέρα. Κάποτε έπεφτε και κάποιο γραμματάκι ή ένα λουλούδι. Η ευτυχία ήταν κομπλέ. Ο ερωτευμένος είχε κάνει την εργολαβία του κι έμενε απολύτως ικανοποιημένος από την πορεία του αισθήματος. Τι ατέλειωτες ώρες αγωνία στο πεζοδρόμιο…
Ήταν η εποχή που οι άνδρες έκαναν τροτουάρ!
Μήνες και χρόνια μπορούσαν να περάσουν ως που να ενωθούν τα δύο ζευγάρια των χειλιών στο πρώτο φιλί. Συχνά αυτό γινόταν μόνο την ημέρα του γάμου. Τι φρικτή εποχή!.
Ο νέος και η νέα είχαν γνωρισθεί σε μια βεγγέρα όπου ο ένας είχε εκτιμήσει τον άλλον και είχαν αμφότεροι τρωθεί από τα βέλη του έρωτος.
Συνήθως όμως η γνωριμία ήταν παραθυροειδής. Εκείνος την είδε μια μέρα στο παράθυρο, συγκινήθηκε, ένοιωσε την καρδιά του να πάλλει ταχύτατα, κι από τη στιγμή εκείνη περνούσε και ξαναπερνούσε. Και περίμενε την ευλογημένη εκείνη ημέρα που θα έβγαινε μόνη της. Και να που έρχεται η συγκινητική αυτή ώρα. Εκείνη προχωρεί, στρίβει δρόμους και κάθε τόσο γυρίζει πίσω της για να δει αν εκείνος ακολουθεί. Αλλά μπορεί μην ακολουθεί; Πώς να της μιλήσει όμως; Με ποια πρόφαση θα την πλησιάσει και θα της πει:
-Με συγχωρείται δεσποινίς. Αφ στιγμής σας είδον…
Οι γυναίκες όμως ήταν και τότε τολμηρές, όπως είναι και τώρα. Και κατέφευγαν στο κλασικό κόλπο του μαντηλιού για να πετύχουν την προσέγγιση. Σε μια ορισμένη στιγμή η δεσποινίς αφήνει να της πέσει το μαντηλάκι. Υποτίθεται ότι δεν πήρε είδηση την πτώση του. Τότε εκείνος τρέχει, το σηκώνει.
-Ω σας ευχαριστώ κύριε.
Και τα παρακάτω έρχονται μόνα τους.
Το φλερτ διεξήγετο επίσης στις φιλικές βεγγέρες για τις οποίες μιλήσαμε παραπάνω. Κατά διαβολική σύμπτωση και κατόπιν καταλλήλου προσυνεννοήσεως , ευρίσκοντο και τα δύο ενδιαφερόμενα πρόσωπα στο ίδιο σπίτι. Το βαλς και η καντρίλλια έδινε την ευκαιρία στους δύο νέους να πουν εκείνα που έπρεπε να πουν.
Αν οι μπαμπάδες και οι μαμάδες έβλεπαν με καλό μάτι αυτό το εκκολαπτόμενο ειδύλλιο, άφηναν τους δύο νέους μόνους να πουν και περισσότερα, ξέροντας ότι αυτή η ιστορία θα κατέληγε οπωσδήποτε στη λύση του αιώνιου ζητήματος της αποκαταστάσεως.
Πολύ σπάνια όμως κατόρθωναν οι δύο νέοι να συναντηθούν μόνοι έξω… Και πόσες προφυλάξεις! Ένα κλειστό αμάξι-μια βικτώρια, ή ένα κουπέ-περίμενε σε μια γωνία, η δεσποινίς-κάποτε και η κυρία-έμπαινε τρομαγμένη μέσα και ο εχέμυθος αμαξηλάτης οδηγούσε το ειδύλλιο ανά τας εξοχάς της Αττικής.
Αυτό το φλερτ του παλιού καιρού, όταν τα δύο φύλλα εχωρίζοντο από τα τείχη της Ιεριχούς. Μια ανταπόκρισης με τα μάτια από το παράθυρο, ένα βιβλίο με υπογραμμισμένα ορισμένα σημεία , που είχαν σημασία, ένα πυριφλεγές γράμμα γραμμένο σε καθαρεύουσα που σκοτώνει άνθρωπο και που εκείνος το πετούσε από το παράθυρο ή από τον τοίχο του κήπου, ένα σφίξιμο των χεριών απάνω στο χορό ή τη στιγμή του αποχωρισμού παρουσία των άλλων, μια συγκινητική ανταλλαγή βλεμμάτων στο θέατρο, όπου εκείνος ήταν στο διπλανό θεωρείο κι αυτό ήταν όλο…
Επακολουθούσε ο γάμος, κατά τον οποίον οι δύο ερωτευμένοι μπορούσαν πλέον να πουν πολλά πράγματα από εκείνα που οι σημερινοί ερασταί τα λένε στην περίοδο του φλερτ…
-Ωραία εποχή, λέει η γηραιά κυρία με τα χιόνια στα μαλλιά , καθώς θυμάται τον έρωτα στα χρόνια της, μ ένα βαθύτατο αναστεναγμό.
Ναι σεβαστή μου κυρία. Ωραία εποχή, γεμάτη ρομαντισμό, χτυποκάρδι και βάσανα. Αλλά ας μην ξαναγυρίσει. Τέτοιες εποχές είναι προορισμένες για τα μουσεία., Για την ώρα η ορχήστρα έχει εξαπολύσει ένα αφηνιασμένο σουίγκ που μπορεί να θεωρηθεί και σαν μια πλευρά του φλερτ της σημερινής εποχής».
(Το περιοδικό προέρχεται από τη συλλογή παλιών εντύπων που φιλοξενεί το παλαιοπωλείο Βαγγέλη Κρασαγάκη στο Ηράκλειο).
https://www.olympia.gr/1581916/viral/po ... ia-athina/
