ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Ιστορικά γεγονότα, καταστάσεις, αναδρομές
Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 17 Μαρ 2021, 20:29

05/03/2021
Ενα βιβλίο για την Αθήνα και τα μυστικά της κάτω από τις στρώσεις του χρόνου.
Για το «Εκ θεμελίων», ένα τεκμήριο αστικής μνήμης που εξέδωσε η Τράπεζα της Ελλάδος μας μιλά η δρ. Παπαευαγγέλου - Γκενάκου.


Εικόνα
© Μουσείο Μπενάκη / Φωτογραφικά Αρχεία – Νεοελληνική Ιστορική Συλλογή Κωνσταντίνου Τρίπου.
«Οδός Πανεπιστημίου και κήπος Πανεπιστημίου και Ακαδημίας», φωτογραφημένα από την Εθνική Βιβλιοθήκη, π. 1932.


«Πίσω από απλά πράγματα κρύβομαι, για να με βρείτε
αν δεν με βρείτε, θα βρείτε τα πράγματα...»

Γ. Ρίτσος «Το νόημα της απλότητας»

Πόσοι μπορούν να φανταστούν, άραγε, ανοίγοντας γοργά το βήμα στην Πανεπιστημίου, υπό την ασφυκτική πίεση του χρόνου στην καθημερινότητα, ότι εκεί που πατούν το πόδι τους, στην βορειοανατολική περιοχή της Αθήνας, υπήρξε επί 12 αιώνες μια αρχαία νεκρόπολη; Η ότι τον απέναντι από την νεοκλασσική τριλογία τον 19ο αιώνα διατηρούσε το φιλολογικό της σαλόνι η πρώτη ελληνίδα φεμινίστρια, Καλλιρόη Παρρέν κι έβγαζε τα τραπεζάκια έξω το περίφημο ζαχαροπλαστείο του Πετρίτση;

Ο τόμος «Εκ θεμελίων» που εξέδωσε το Κέντρου Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας της Ελλάδος επιχειρεί ακριβώς αυτό: Να επανασυστήσει ένα κεντρικό κομμάτι της πόλης μέσα από μια πολύτιμη κατάθεση αστικής μνήμης. Η δρ. Κλεοπάτρα Παπαευαγγέλου - Γκενάκου ανέλαβε το εγχείρημα να διασώσει το ιστορικό αποτύπωμα στο κομμάτι γης που ορίζεται ως οικοδομικό τετράγωνο 15 το οποίο καταλαμβάνει το Κεντρικό Κατάστημα της Τράπεζας της Ελλάδας. Η ίδια μίλησε στην HuffPost με την ευκαιρία αυτής της σπάνιας έκδοσης.

- Κυρία Παπαευαγγέλου πώς προέκυψε η ιδέα της γέννησης του «Eκ θεμελίων» και πόσο χρόνο διήρκεσε η προετοιμασία κι η συγγραφή του πονήματος;

Η ιδέα για τον τόμο «Εκ Θεμελίων» προέκυψε όταν είδα για πρώτη φορά την άγνωστη στην αρχαιολογική έρευνα συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος και διαπίστωσα την άρρηκτη σχέση της με την ιστορία του Ιδρύματος.

Η μελέτη μου θα επεκτεινόταν, ασφαλώς, πέραν του καταλόγου των αρχαίων αντικειμένων. Με έναυσμα τον τόπο εύρεσής τους, δηλ. το οικοδομικό τετράγωνο της Τράπεζας, η έρευνά μου μετουσιώθηκε σε μια ιστορική χωροταξική θεώρηση της περιοχής, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Αυτός ήταν και ο λόγος που η συλλογή και η μελέτη του υλικού διήρκεσε περίπου δύο χρόνια.

Εικόνα
Τράπεζα της Ελλάδος.
Το εξώφυλλο της έκδοσης Εκ θεμελίων.


- Σχεδόν έναν αιώνα μετά τις εργασίες θεμελίωσης του Μεγάρου της Τράπεζας της Ελλάδος μας παραδίδετε τον τόμο αυτό. Είναι συμβολική η χρονική συγκυρία και με ποιο σκεπτικό επιλέξατε τον συγκεκριμένο τίτλο στο πόνημά σας;

Οι αρχαιότητες της Τράπεζας της Ελλάδος προέρχονται από αρχαίους τάφους, που βρέθηκαν το 1932 κατά τις εκσκαφές θεμελίωσης του κεντρικού μεγάρου της Τράπεζας στην λεωφόρο Πανεπιστημίου. Από εδώ πηγάζει και ο τίτλος «Εκ Θεμελίων», ο οποίος, παράλληλα, αναφέρεται και στην εκ θεμελίων ανασύσταση της ιστορίας της περιοχής.

Αν και η Τράπεζα της Ελλάδος σε λίγα χρόνια θα γιορτάσει έναν αιώνα ζωής, η έκδοση του τόμου δεν έχει επετειακό χαρακτήρα. Ευτυχή χρονική συγκυρία αποτελεί η δυναμική δραστηριότητα του Κέντρου Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης (ΚΕΠΟΕΤ), που από το 2013 αποτελεί διεύθυνση της Τράπεζας. Μέσω του Μουσείου και με την υλοποίηση αξιόλογων εκθέσεων και εκδόσεων προβάλλεται το πολιτιστικό πρόσωπο της Τράπεζας.

Εικόνα
Οι εργασίες εκσκαφής κατά τη θεμελίωση του Μεγάρου της Τράπεζας της Ελλάδος στη λεωφόρο Πανεπιστημίου.

- Γιατί αποφασίσατε να χωρίσετε την εργασία σας σε δυο μέρη και ποιος ο συνεκτικός τους ιστός; Θα θέλατε να αναφέρετε μέσα σε λίγα λόγια τι περικλείει το καθένα;

Στο πρώτο μέρος του βιβλίου με τον τίτλο Αρχαιότητες εκ Θεμελίων παρουσιάζονται τα 43 αρχαία αγγεία, ειδώλια και χρηστικά αντικείμενα της συλλογής της Τράπεζας της Ελλάδος. Αυτά μελετώνται, αναλύονται τυπολογικά και εικονογραφικά, χρονολογούνται, εντάσσονται στο γενικότερο ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο της εποχής τους, ενώ παράλληλα συζητείται η χρήση τους και η σχέση τους με τα ταφικά έθιμα της αρχαιότητας.

Στη συνέχεια, με αφετηρία την θέση εύρεσής τους, εξετάζεται ο Χώρος μέσα στον χρόνο. Παρουσιάζεται η γεωμορφολογία της βορειοανατολικής περιοχής της Αθήνας, ιχνηλατείται το αρχαίο οδικό δίκτυο και η οχύρωση του άστεως. Σε χάρτες αποτυπώνονται τα ανασκαφικά ευρήματα και τα αρχαία κατάλοιπα στην περιοχή και αναπλάθεται η εξέλιξη της σημαντικής αρχαίας βορειοανατολικής νεκρόπολης, που ήταν σε χρήση επί τουλάχιστον 12 αιώνες.

Το βιβλίο θα μπορούσε να σταματήσει εδώ. Αλλά η έρευνα, τις περισσότερες φορές, μας οδηγεί σε μονοπάτια που δεν υποψιαζόμαστε εξαρχής. Εντόπισα ιστορικά τεκμήρια που με ώθησαν σε νέα ερευνητικά πεδία: οι φωτογραφίες της παλιάς Αθήνας, όπου διακρίνονται τα πρώτα νεοκλασικά μέγαρα στο οικοδομικό τετράγωνο της Τράπεζας μου ‘υπαγόρευσαν’ να αναζητήσω, μέσω των συμβολαίων κτίσης, τους ιδιοκτήτες τους˙ τα ονόματα των επιφανών αυτών Αθηναίων, με τη σειρά τους, επέβαλαν την αναδίφηση σε αθηναιογραφήματα και στον Τύπο της εποχής και ούτω καθεξής... Θα έλεγα ότι την εργασία μου δεν την χώρισα, αλλά την άρθρωσα σε δύο μέρη, το δεύτερο συνέχεια του πρώτου, με ισχυρούς συνδετικούς κρίκους τον χώρο και τον χρόνο.

Εικόνα
ΤΤΕ / Ν. Δουγέκος.
Αρχαία αντικείμενα της συλλογής της Τράπεζας της Ελλάδος.


- Τι προσφέρει στην αρχαιολογική έρευνα η παρουσίαση των «Αρχαιοτήτων εκ θεμελίων» που δεν είχαν δει το φως της δημοσιότητας μέχρι σήμερα;

Οι αρχαιότητες της Τράπεζας της Ελλάδος, στην πλειονότητά τους κτερίσματα που συντρόφευαν τους νεκρούς στο επέκεινα, συναποτελούν μία ακόμη ψηφίδα γνώσης στο μέχρι σήμερα γνωστό υλικό από τα αττικά νεκροταφεία και φυσικά επεκτείνουν το ενδιαφέρον μας όχι μόνο στα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής, αλλά και στο κοινωνικό περιβάλλον. Ο μεγάλος τεφροδόχος γεωμετρικός αμφορέας, εξαίρετο δείγμα του εργαστηρίου που τον δημιούργησε, προσθέτει μία ακόμα κουκίδα στον χάρτη με τις γεωμετρικές ταφές της περιοχής. Η εικονογραφική ιδιαιτερότητα της αποσπασματικά σωζόμενης λευκής ληκύθου, με την μοναδική απεικόνιση κυνηγόσκυλου, εμπλουτίζει το πλούσιο εικονογραφικό ρεπερτόριο των λευκών αυτών ταφικών αγγείων. Ο εντυπωσιακός ερυθρόμορφος καλυκωτός κρατήρας προσφέρει μια ακόμα εικονογραφική αφήγηση του ιερού γάμου του Διονύσου.

Εικόνα
Συλλογή Περιηγητικών Βιβλίων της Ωνασείου Βιβλιοθήκης.
Άποψη των Αθηνών από τους νότιους πρόποδες του Λυκαβηττού (σημερινή πλατεία Κολωνακίου). Edward Dodwell, 1819. Η πόλη των Αθηνών περιβάλλεται από το χαμηλό τείχος του Χατζή Αλή Χασεκή. Στα δεξιά της εικόνας, προβάλλει η έρημη και ακαλλιέργητη βορειοανατολική περιοχή.


- Μεταξύ του χρόνου εναπόθεσης των αρχαίων αντικειμένων και της εύρεσής τους στις ανασκαφές της θεμελίωσης του Μεγάρου της ΤΤΕ «εύλογα στρέφεται κανείς στο χώρο και την διαχρονική εξέλιξή του ανά τους αιώνες», αναφέρετε. Ποια η μεγαλύτερη δυσκολία να παρακολουθήσετε την εξέλιξη του σημερινού πυρήνα της πόλης; Και ποια η μεγαλύτερη πρόκληση;

Νομίζω ότι η μεγαλύτερη δυσκολία, αλλά και πρόκληση συνάμα, ήταν η συλλογή του διαχρονικού και ετερογενούς υλικού και της σχετικής βιβλιογραφίας. Αρχαιολογικές και ανασκαφικές δημοσιεύσεις, παλαιοί χάρτες των Αθηνών, έργα ζωγραφικής και φωτογραφικά πανοράματα, αθηναιογραφήματα, λογοτεχνικές «αποτυπώσεις» της πόλης, συμβόλαια και παλιές εφημερίδες συγκεντρώθηκαν μετά από επίπονη πρωτογενή έρευνα σε βιβλιοθήκες, φωτογραφικά και ιστορικά αρχεία, αλλά και στο Υποθηκοφυλακείο Αθηνών.

Εικόνα
Φωτογράφιση: Νίκος Δουγέκος. Πηγή: Συλλογή της Αθηναϊκής Λέσχης.
Πίνακας «Οδός Πανεπιστημίου» του Παύλου Μαθιόπουλου. Το ζαχαροπλαστείο του Πετρίτση, στέκι των Αθηναίων απέναντι από το Οφθαλμιατρείο και την Αθηναϊκή τριλογία, έβγαζε τραπεζάκια έξω στο πλακόστρωτο πεζοδρόμιο. Στο βάθος αριστερά διακρίνεται το γωνιακό μέγαρο Σερπιέρη. Η λεωφόρος Πανεπιστημίου, χωμάτινη ακόμα, φωτίζεται το σούρουπο από αναμμένους φανοστάτες. Στο βάθος το ατμήλατο τραμ με αφετηρία την Ακαδημία διασχίζει τη λεωφόρο με προορισμό τα Φάληρα.


- Ποιες πηγές αποδείχτηκαν σημαντικές για την έρευνά σας στην προσπάθεια να ανασυστήσετε το Οικοδομικό τετράγωνο 15 που καταλαμβάνει σήμερα η ΤΤΕ από το 1836 ως το 1938;

Όλες οι πηγές ήταν εξίσου σημαντικές. Χάρτες, φωτογραφίες, τίτλοι ιδιοκτησίας και άρθρα, διαφημίσεις και αγγελίες συνεισέφεραν με διαφορετικό τρόπο στην πολεοδομική ανάγνωση του οικοδομικού τετραγώνου 15. Τα ιστορικά αυτά τεκμήρια, όταν τοποθετηθούν σε χρονική αλληλουχία, σε προκαλούν να συνθέσεις και να αφηγηθείς την ιστορία τους. Παρακολουθούμε την περιοχή να εντάσσεται σταδιακά στον σύγχρονο πολεοδομικό ιστό, διακρίνουμε τα κτήρια και γνωρίζουμε τους ιδιοκτήτες που κατοίκησαν και τους επαγγελματίες που δραστηριοποιήθηκαν στην καρδιά της Αθήνας, εκεί όπου σήμερα ορθώνεται το Μέγαρο της Τράπεζας της Ελλάδος.

Εικόνα
Η οδός Σταδίου, 1908. Στερεοσκοπική φωτογραφία. Η οδός Σταδίου εικονίζεται από ψηλά. Επικρατεί γαλήνη, ο δρόμος είναι σχεδόν έρημος, με λιγοστούς διαβάτες, ποδηλατιστές και αυτοκίνητα. Δεξιά διακρίνονται τα τρία νεόδμητα κτήρια του οικοδομικού τετραγώνου 15. Στο πρώτο, το τριώροφο μέγαρο Μενάγια, λειτουργούσε από το 1903 το ξενοδοχείο «Νέα Υόρκη». Το δεύτερο, διώροφο αρχικά, κτήριο επί σειρά ετών στέγαζε τα γραφεία της ασφαλιστικής εταιρίας «Η Ανατολή» και αργότερα στο ισόγειο το γνωστό εστιατόριο «Διεθνές». Το τρίτο κτήριο ανεγέρθηκε το 1899 από το Μετοχικό Ταμείο Στρατού. Στη γωνία του τετραγώνου με την οδό Οφθαλμιατρείου διακρίνεται η οικία Ευθ. Καστόρχη.

- Στις ευχαριστίες σας αναφέρετε ένα μεγάλο αριθμό ατόμων. Σε ποιους οφείλετε τα μέγιστα για την πραγματοποίηση του πονήματός σας;

Το ΚΕΠΟΕΤ υπό τη διεύθυνση του κ. Παναγιώτη Παναγάκη χαρακτηρίζεται από συνέργεια όλων των τμημάτων του. Η Βιβλιοθήκη, το Ιστορικό Αρχείο, το Μουσείο, οι Συλλογές, και το τμήμα Εκδόσεων αγκαλιάζουν από κοινού κάθε νέο σχέδιο δράσης. Σημαντική ήταν η συνδρομή της κ. Χριστίνας Λιναρδάκη και κ. Ευτυχίας Παναγιώτου, που επιμελήθηκαν γλωσσικά το κείμενό μου, όπως επίσης και της κ. Έφης Παναγιωτίδη και του κ. Νίκου Δουγέκου που ανέλαβαν το γραφιστικό στήσιμο της έκδοσης.

Πολύτιμη υπήρξε η συνεισφορά της καθηγήτριας κ. Κατερίνης Λιάμπη, που με την αυστηρά επιστημονική της σκέψη ανέλαβε την κριτική ανάγνωση. Ο ενθουσιασμός της, καθ’ όλη την διάρκεια της μελέτης μου, για κάθε μικρή ερευνητική μου κατάκτηση αποτέλεσε για μένα συνεχή ενθάρρυνση.

Εικόνα
Ιστορικό Αρχείο της Τράπεζας της Ελλάδος (ΙΑΤΕ), ΚΕΠΟΕΤ.
Προοπτικό σχέδιο του Κεντρικού Καταστήματος. Ν. Ζουμπουλίδης και Κ. Παπαδάκης, π. 1934.


- Τι είναι αυτό, πιστεύετε, που κάνει πέρα και πάνω απ’ όλα την Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Κατερίνη Λιάμπη να αναφέρει στον χαιρετισμό της που προλογίζει, μεταξύ άλλων, το βιβλίο, ότι πρόκειται «για ένα βιβλίο πολύτιμο»;

Νομίζω ότι αυτό που γοήτευσε την κ. Λιάμπη, όπως αναφέρει και στον πρόλογό της, είναι το πώς ο ερευνητής, εκκινώντας ex nihilo, μπορεί να αφεθεί στην έρευνα για να ταξιδέψει σε νέους, ετερόκλητους κόσμους, σε μια αέναη διαχρονία.

Το βιβλίο «Εκ Θεμελίων», πράγματι, λόγω της διεπιστημονικότητάς του, δεν απευθύνεται μόνο σε αρχαιολόγους ή στους μελετητές της παλιάς πόλης, αλλά σε όλους αυτούς που αγαπούν την Αθήνα, που αναρωτιούνται για τα μυστικά που κρύβονται κάτω από τις στρώσεις του χρόνου.

Το βιβλίο είναι διαθέσιμο σε ψηφιακή μορφή στον ιστοχώρο της Τράπεζας της Ελλάδος (https://www.bankofgreece.gr/trapeza/kep ... eis-kepoet).
https://www.huffingtonpost.gr/entry/ena ... 78ac69c25f

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 17 Μαρ 2021, 21:13

11/16/2014
Ας κάνουμε μια βόλτα στην Αθήνα του 1948!!!

Εικόνα

Μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας, μέσα από τον φακό του Dmitri Kessel, τον Ιανουάριο του 1948. Ο Kessel, γεννήθηκε στο Κίεβο της Ουκρανίας το 1902 και μετανάστευσε στην Αμερική το 1923 όπου, αργότερα, εργάστηκε ως φωτορεπόρτερ στο περιοδικό LIFE.

Άλλωστε ασχολήθηκε νωρίς με τη φωτογραφία. Γύρισε σχεδόν όλο το κόσμο, ενώ επισκέφτηκε και την Ελλάδα. Αποτύπωσε σημαντικές στιγμές της νεότερης ελληνικής ιστορίας, όπως τα Δεκεμβριανά του 1944 και τον εμφύλιο που ακολούθησε. Απαθανάτισε πρόσωπα και στιγμές της δύσκολης καθημερινότητας στην Ελλάδα μετά τη κατοχή. Τον Ιανουάριο του 1948 ο Κessel τράβηξε, μεταξύ άλλων, και μερικές φωτογραφίες από τη ζωή στη καρδιά της Αθήνας, το Σύνταγμα.

Εικόνα

Εικόνα

Εικόνα
Ιανουάριος 1948. Χαλαροί Αθηναίοι & Αθηναίες απολαμβάνουν καφέ, διάβασμα, κουβεντούλα κλπ σε ηλιόλουστη χειμωνιάτικη μέρα. Οι δύο πιο πάνω φωτογραφίες δείχνουν εικόνες έξω από το ξενοδοχείο King George στο Σύνταγμα.

Εικόνα

Εικόνα
Η Προεδρική Φρουρά.


Εικόνα
Πλατεία Συντάγματος Ιανουάριος 1948. Αν και χειμώνας, ο κόσμος κάθεται έξω με τη πλατεία να είναι γεμάτη. Στο βάθος φαίνεται το Μέγαρο Βούρου (αριστερά) και το King George Hotel (δεξιά).


Εικόνα
Κινηματογράφος Ιdeal στη Πανεπιστημίου. Το "Περιπέτεια
στη Χονολουλού" είχε ξεκινήσει να προβάλλεται τη
Δευτέρα 1η Δεκεμβρίου 1947.

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 17 Μαρ 2021, 21:14

Εικόνα
Η κίνηση των οχημάτων σε φωτογραφία από το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία. Ο τροχονόμος ρυθμίζει τη κυκλοφορία ακριβώς στη συμβολή των Λεωφόρων Αμαλίας, Βασ. Σοφίας & Πανεπιστημίου.


Εικόνα
Άλλη μια εικόνα με κόσμο έξω από το ξενοδοχείο King George, αυτή τη φορά με το φακό στραμμένο προς τη Λεωφ. Αμαλίας και τη Βουλή.


Εικόνα
Η Μεγάλη Βρετανία σε πρώτο πλάνο με το King George δίπλα.


Εικόνα
Η Προεδρική Φρουρά επί της Βασ. Σοφίας.


Εικόνα
Βιτρίνα καταστήματος κάπου στο κέντρο της Αθήνας. Ιανουάριος 1948.


Εικόνα
Πλατεία Συντάγματος. Στο βάθος δεξιά διακρίνεται το Μέγαρο Κορομηλά (στη θέση του σήμερα βρίσκεται του ΥΠ.ΟΙΚ.). Περίπου στο κέντρο της φωτογραφίας, είναι η οδός Μητροπόλεως.
photos : Dmitri Kessel - January 1948
από το αρχείο του LIFE

https://www.anexitilo.net/2014/11/1948.html


May 20, 2014
Δυο ιστορικά καφενεία της πλατείας Συντάγματος.

Κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα η πλατεία Συντάγματος περιβαλλόταν από αρχιτεκτονικά κομψοτεχνήματα. Στη μικρή σε μήκος οδό Γεωργίου Α΄ δέσποζαν στη σειρά το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» και οι κατοικίες του τραπεζίτη Σκουλούδη και του Χιώτη επιχειρηματία Βούρου. Στην κάτω πλευρά της (στη διασταύρωσή της με την οδό Ερμού) βρίσκονταν η οικία του Ανδρέα Κορομηλά, ένα νεοκλασικό αρχοντικό που χτίστηκε στα 1850 – 1853 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Παναγή Κάλκου, και παραπλεύρως αυτής το ιστορικό καφενείο Γιαννόπουλου. Τα τελευταία κτίσματα είχαν ιδιαίτερη αξία, γιατί εκεί στεγάστηκαν δύο από τα ιστορικά καφενεία της Αθήνας, του Ζαχαράτου και του Ζαβορίτη. Σ’ αυτά θα αναφερθώ στο σημερινό post, δεδομένου ότι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην κοινωνική ζωή της πρωτεύουσας για ογδόντα περίπου χρόνια.


Εικόνα
1. Το καφενείο Ζαχαράτου.
Ο Σπύρος Ζαχαράτος κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1880 αποφάσισε να επεκτείνει τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες από την Ομόνοια, όπου διατηρούσε μεγάλο καφενείο (εφημερίδα ΣΚΡΙΠ, φύλλο της 10ηςΙανουαρίου 1903), στην πλατεία Συντάγματος. Νοίκιασε λοιπόν το καφενείο Γιαννόπουλου και το διαρρύθμισε έτσι ώστε οι θαμώνες του να έχουν όλες τις ανέσεις. Η επιμήκης ισόγεια αίθουσα αποτελούσε το κυρίως καφενείο, ενώ το πατάρι λειτουργούσε ως σφαιριστήριο. Ακόμα φρόντισε για την επίπλωσή του τοποθετώντας μαρμάρινα τραπεζάκια, καναπέδες, καθρέφτες στους τοίχους και άλλα έπιπλα που ομόρφαιναν το χώρο. Σύντομα το καφενείο έγινε πόλος έλξης των Αθηναίων όλων των κοινωνικών τάξεων. Τακτικοί θαμώνες του ήταν άνθρωποι των γραμμάτων (ο Παλαμάς, ο Ψυχάρης, ο Ξενόπουλος, ο Σουρής), στρατιωτικοί, πολιτικοί κ. ά.. Λόγω της έντονης πολιτικής παρουσίας και των πολιτικών συζητήσεων που καθημερινά γίνονταν εκεί είχε χαρακτηριστεί ως «το δεύτερον και πιο ελεύθερον κοινοβούλιο».

Στο σφαιριστήριό του σύχναζαν εκτός των άλλων και διάσημοι καλλιτέχνες. Έγραφε ένας δημοσιογράφος του ΣΚΡΙΠ στο φύλλο της 28ης Νοεμβρίου 1895: «Ολίγοι ίσως από τους θαμώνας του καφενείου Ζαχαράτου τους περικυκλούντας το μπιλιάρδο έχουν εννοήσει ότι ένας από τους παίζοντας τρεις τέσσαρες τώρα βραδιές συνεχώς είναι ο έξοχος ζωγράφος Ιακωβίδης, ο δοξάζων με τον Γκύζην το ελληνικόν όνομα εν Ευρώπη. Ο Ιακωβίδης παίζει αδιακόπως μετ’ άλλου θαυμασίου μπιλλιαρδιστού, του ζωγράφου κ. Χατζοπούλου. Ο Λύτρας εξαπλωμένος επί του βελουδίνου καναπέ παρακολουθεί λεπτομερώς τας καραμπόλας των δύο αγαπητών του μπιλλιαρδιστών».

Γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα ο Σπ. Ζαχαράτος άνοιξε δεύτερο κατάστημα στην πλατεία Συντάγματος και συγκεκριμένα στη συμβολή των οδών Γεωργίου Α΄ και Αγχέσμου (όπως λεγόταν τότε η οδός Βουκουρεστίου), στο ισόγειο της οικίας Βούρου. Το μέγαρο αυτό είχε κτιστεί από Γάλλο αρχιτέκτονα το 1880. Η αρχοντική οικογένεια το 1899 αντιμετωπίζοντας οικονομικές δυσκολίες αποφάσισε να μετατρέψει τις αίθουσες υποδοχής του ισογείου σε καταστήματα για ενοικίαση. Ένα λοιπόν από αυτά το νοίκιασε ο Σπ. Ζαχαράτος και το έκανε ζυθοπωλείο (εφημερίδα ΣΚΡΙΠ, φύλλο της 14ης Μαΐου 1901).

Πουλούσε όμως και είδη ζαχαροπλαστικής (σπεσιαλιτέ του ήταν τα παγωτά, τα κοκ και η πάστα «Κοπεγχάγη») καθώς και καφέδες. Έτσι ο επιχειρηματίας κυριάρχησε στο Σύνταγμα. Το καλοκαίρι τα δυο καταστήματά του έβγαζαν τραπέζια στον «κήπο των Μουσών». Έτσι λεγόταν τότε η δενδροφυτευμένη πλατεία Συντάγματος. Διαβάζουμε στον Τύπο της εποχής: « Τον περισσότερον κόσμον συναθροίζουν τα καθίσματα του καφενείου και της μπύρας του Ζαχαράτου με την υπαίθριον ορχήστραν της μπύρας. 650 καθίσματα βγάζει η μπύρα (= το ζυθοπωλείο), 400 το καφενείον, 70 το ζαχαροπλαστείον «Άι Λάιφ» (= το ζαχαροπλαστείο του Ζαβορίτη) και καμιά εκατοστή τα άλλα καφενεία εις τα δύο άλλα άκρα της πλατείας. [.]. Δέκα εν όλω γκαρσόνια περιφέρονται εις τα καθίσματα της μπύρας σερβίροντας, άλλα τόσα εις τα καθίσματα του καφενείου» (εφημερίδα ΣΚΡΙΠ, φύλλο της 12ης Ιουλίου 1900).

Από το 1906 άρχισαν τα οικονομικά προβλήματα για τον επιχειρηματία. Τα μειωμένα έσοδα του καφενείου (για παράδειγμα, πουλούσε τον καφέ 20 λεπτά, ενώ άλλα καφενεία τον πουλούσαν 30 λεπτά), τα αυξημένα έξοδα για τη μισθοδοσία του πολυάριθμου προσωπικού, των γκαρσονιών και του πιανίστα (εφημερίδα ΣΚΡΙΠ, φύλλο της 13ης Ιουνίου 1908), και κυρίως το υψηλό μίσθωμα (19.000 δραχμές) ανάγκασαν την επιχείρηση να προσανατολιστεί στη μετατροπή και του παλιού καφενείου σε ζυθοπωλείο (εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο της 6ης Απριλίου 1906).

Τελικά εξακολούθησε να λειτουργεί ως καφενείο, αλλά καταργήθηκε το σφαιριστήριο. Έτσι «ηλαττώθησαν αι απαιτήσεις του ιδιοκτήτου εις 14.000 δρχ., αλλά το καφενείον είχεν ήδη γύρει εις αθεράπευτον παρακμήν».Το ζυθοπωλείο που λειτουργούσε απέναντι συγκέντρωνε εκλεκτή πελατεία, η οποία δαπανούσε αρκετά χρήματα. Αντίθετα σ’ αυτό συγκεντρώνονταν κατά το πλείστον ηλικιωμένοι που «δυσκόλως άφηναν την καρέκλα, την οποία κατελάμβαναν το πρωί, και οι οποίοι έκαμνον μεγάλην κατανάλωσιν μόνον εις το νερόν και την συζήτησιν» (εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο της 7ηςΙανουαρίου 1910).

Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες το παλιό καφενείο έκλεισε την 8η Ιανουαρίου 1910. Σε χρονογράφημα της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ (φύλλο της 7ης Ιανουαρίου 1910) αναφερόταν: « Αύριον θα κλείση το καφενείον Ζαχαράτου εις την πλατείαν του Συντάγματος. Η μίσθωσίς του τελειώνει και οι κληρονόμοι του ιδρυτού του θεωρούντες ασύμφορον να την ανανεώσουν το εγκαταλείπουν, περιοριζόμενοι και περιορίζοντες την πελατείαν αυτών εις το απέναντι υπό την οικίαν Βούρου κατάστημά των. Η ιστορία οφείλει να απονείμη εις το καφενείον Ζαχαράτου την τιμήν ότι εισήγαγεν ένα πολιτισμόν εις τας Αθήνας, τον πολιτισμόν των καφενείων[.]».

Το καφενείο, μεταστεγασμένο στη γωνία των οδών Γεωργίου Α΄ και Αγχέσμου, λειτούργησε άλλα πενήντα τρία χρόνια εξακολουθώντας να αποτελεί χώρο συγκέντρωσης κυρίως ανθρώπων του πνεύματος, καλλιτεχνών, μεγαλοαστών, στρατιωτικών, πολιτικών κ. ά.. Στα χρόνια του εθνικού διχασμού (1915 – 1917) τα τραπεζάκια του στο πεζοδρόμιο αντιστοιχούσαν προς τις πτέρυγες της Βουλής. Οι βενιζελικοί κατελάμβαναν αυτά που βρίσκονταν προς τη σημερινή «Μεγάλη Βρετανία», ενώ οι βασιλικοί τα τοποθετημένα προς την οδό Βουκουρεστίου. Τις παραμονές των εκλογών της 1ης Νοεμβρίου 1920, οι οποίες έκριναν εν πολλοίς την έκβαση της Μικρασιατικής εκστρατείας, στην αίθουσα του καφενείου έγιναν σφοδρές πολιτικές αντιπαραθέσεις (εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, φύλλο της 10ης Οκτωβρίου 1920). Οι θαμώνες του βίωσαν και συζήτησαν όλα τα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα που συνέβησαν στη χώρα κατά τις δεκαετίες 1920 – 1950.

Τελικά το καφενείο Ζαχαράτου έκλεισε τη 19η Μαρτίου 1963. Δημοσιογράφος της εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ (φύλλο της 20ηςΜαρτίου 1963) περιέγραψε «τις τελευταίες στιγμές του»: « Δικαστικοί κλητήρες, συνοδευόμενοι υπό αστυνομικής δυνάμεως, προέβησαν χθες εις την έξωσιν του καφενείου από το ισόγειον τού υπό κατεδάφισιν κτιρίου της Πλατείας Συντάγματος, το δάπεδον του οποίου κατέφθειραν δύο γενεές επιφανών Αθηναίων. Η εκτέλεσις της εξώσεως ήρχισε χθες την μεσημβρίαν. Ταυτοχρόνως εγένετο η εγκατάστασις της εταιρίας του κ. Όθωνος Λέφα – Τετενέ, η οποία (προφανώς μετά την δικαστικήν εκκαθάρισιν της πολυκρότου υποθέσεως περί την κληρονομίαν Βούρου) προτίθεται να ανεγείρη εκεί το διαφημιζόμενον μέγα υπερπολυτελές ξενοδοχείον της (= το Athens Plaza). Η ιδιοκτήτρια, τελευταία κληρονόμος της οικογενείας των Ζαχαράτων, η κ. Στεφανία χήρα Αγγέλου Ζαχαράτου, δεν παρίστατο κατά την έξωσιν [.]. Τα καθίσματα και τα τραπεζάκια επί των οποίων κατεστρώθησαν τα σχέδια τόσων και τόσων πολεμικών και πολιτικών επιχειρήσεων, πολλαί των οποίων επέρασαν εις την νεοελληνικήν ιστορίαν, ερρίφθησαν χωρίς επισημότητα εις το πεζοδρόμιον. Η ιστορία του «Ζαχαράτου» είναι η ιστορία των Αθηνών κατά τα τελευταία 80 έτη».


Εικόνα
2. Το καφενείο – ζαχαροπλαστείο Ζαβορίτη.
Στο ισόγειο της οικίας του Ανδρέα Κορομηλά, που βρισκόταν στη διασταύρωση της πλατείας Συντάγματος με τις οδούς Ερμού και Νίκης (εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλα της 30ης Ιουλίου 1907 και της 14ης Ιανουαρίου 1917), λειτουργούσε από τα τέλη του 19ουαιώνα το ζαχαροπλαστείο «Άι Λάιφ» του Γιώργου Ζαβορίτη.

Ο ιδιοκτήτης του είχε δικό του εργοστάσιο, όπου κατασκεύαζε τα γλυκά που πουλούσε στο κατάστημά του, ενώ ταξίδευε συχνά στην Ευρώπη, για να ενημερώνεται για τις εξελίξεις στη ζαχαροπλαστική τέχνη. Έγραφε δημοσιογράφος του ΣΚΡΙΠ (φύλλο της 8ηςΝοεμβρίου 1903): «Επανήλθε μετά δίμηνον από την ανά την Ιταλίαν και Γαλλίαν περιοδείαν του ο φιλοπρόοδος και ρέκτης διευθυντής και ιδιοκτήτης του εν τη πλατεία Συντάγματος ζαχαροπλαστείου «Άι Λάιφ» κ. Γεώργιος Ζαβορίτης. Ούτος επισκεφθείς την Νεάπολιν, Γένουαν, Τορίνο και Παρισίους και παραμείνας εν αυταίς επ’ αρκετόν χρόνον ου μόνον προέβη εις αγοράς διαφόρων ειδών τού εργοστασίου του και του καταστήματός του, αλλά επεσκέφθη άπαντα τα εν ταις άνω ευρωπαϊκαίς μεγαλοπόλεσι ζαχαροπλαστικά κέντρα».

Το 1910 το κατάστημα ανακαινίστηκε ριζικά(εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο της 25ηςΔεκεμβρίου 1910) και το 1948 προστέθηκε σ’ αυτό πολυτελής «αίθουσα τεΐου» (εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, φύλλο της 21ης Μαρτίου 1948). Όμως το 1963, τότε που βασικό μέλημα της πολιτικής ηγεσίας ήταν η ανέγερση μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων για την τουριστική ανάπτυξη της Αθήνας, και το ζαχαροπλαστείο Ζαβορίτη κατεδαφίστηκε. Το 1966 πρόταση της λιβανικών συμφερόντων τράπεζας «Ίντρα Μπανκ» για ανέγερση ανάλογου ξενοδοχείου στο οικόπεδο όπου υπήρχε το προαναφερθέν ζαχαροπλαστείο δεν έγινε αποδεκτή (εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, φύλλο της 30ης Ιουλίου 1966) κι έτσι χτίστηκε σ’ αυτό αργότερα το υπουργείο Οικονομικών και Εθνικής Οικονομίας.
https://chronontoulapo.wordpress.com/20 ... %83%CF%85/

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 02 Απρ 2021, 21:45

Μάρτιος 2, 2021
Μια συγκλονιστική περιγραφή Γάλλου περιηγητή για την Αθήνα του 1829…

Εικόνα

Με τον τίτλο “Αι Αθήναι στα 1829”, ένας περίφημος Γάλλος συγγραφέας, ο Edgar Quinet, δημοσίευσε την εποχή εκείνη σ’ ένα παρισινό περιοδικό τις εντυπώσεις του από το ταξίδι του στην τουρκοκρατημένη ακόμη Ελλάδα. Μερικά αποσπάσματα από την περιγραφή του φαντάζουν πολύ περίεργα. Ιδού ορισμένα:

Πλέαμε γιαλό-γιαλό την παραλία του Πειραιά, χωρίς να βλέπουμε κανένα σημείο ζωής. Ούτε βάρκα φαινόταν ούτε άνθρωποι ούτε ζώο κανένα. Βαθιά σιωπή παντού, σαν να ήταν ολότελα έρημη και ακατοίκητη η γη εκείνη.

Στο βάθος του μικρού κόλπου ασπρολογούσαν τα ερείπια της Μονής του Αγίου Σπυρίδωνος, που είχε καταστραφεί τώρα τελευταία. Έξαφνα, τρεις Τούρκοι στρατιώτες βγήκαν από ένα κανονιοστάσιο, χτισμένο στον λόφο της Μουνυχίας (Καστέλλα) και κατηφόρισαν γρήγορα προς το μέρος μας.

Στο καΐκι μας είχαμε τρεις Υδραίους ναύτες κι έναν Αθηναίο διερμηνέα. Περιμέναμε, λοιπόν, με ανυπομονησία να δούμε πώς θα υποδέχονταν οι Τούρκοι τους Έλληνες, με τους οποίους βρίσκονταν σε εμπόλεμη κατάσταση.

Όταν οι Τούρκοι προχώρησαν αρκετά, ώστε η φωνή μας να μπορεί να φτάσει καθαρά έως αυτούς, ο διερμηνέας μας τους φώναξε ότι επιθυμούσαμε να μιλήσουμε στον Αγά. Συγχρόνως, ενώ η βάρκα μας πλεύρισε τη στεριά, ο διερμηνέας μας πήδησε έξω, μαζί με έναν από εμάς και προχώρησε στον προμαχώνα, παρακολουθούμενος από έναν Αλβανό.

Εν τω μεταξύ, οι δελήδες (Τούρκοι ιππείς) πέρασαν κοντά μας καλπάζοντας, δίχως να στραφούν να μας κοιτάξουν, ενώ τους ακολουθούσε ένα κοπάδι σκύλων.

Ύστερα από μισή ώρα, ο διερμηνέας γύρισε, φέρνοντας ευχάριστες ειδήσεις. Ο Αγάς μάς επέτρεψε την έξοδο από τη βάρκα και μάλιστα, θα μας έστελνε και άλογο, για να μεταφέρει τα πράγματά μας στην Αθήνα.

Κατά την αναμονή μας, πήγαμε να αναπαυθούμε κάτω από τους θόλους του Μοναστηριού. Στρατιώτες αλήτες περνούσαν κοντά μας, στέκονταν και μας θωρούσαν περίεργα. Ήταν σχεδόν γυμνοί, άγριοι και πειναλέοι. Σχεδόν ερωτοτροπούσαν με τα τρόφιμά μας και στο τέλος, ρίχτηκαν και μας τα άρπαξαν.

Ένας νέος Αιγύπτιος στρατιώτης έβαλε το στόμα του στην κάνουλα ενός μικρού βαρελιού με ρούμι, ήπιε μπόλικο και έπεσε καταγής αναίσθητος από το βαρύ μεθύσι. Οι Τούρκοι αυτοί συμπεριφέρονταν σαν τρελοί! Πυροβολούσαν κατά των πετρών ή εναντίον της θάλασσας κι έπειτα ξαναγύριζαν να καθίσουν κοντά μας, άφωνοι, ασάλευτοι, σαλεμένοι…

Ένας από τους Υδραίους μας, που καταλάβαινε τουρκικά, μας είπε ότι οι Τούρκοι έλεγαν μεταξύ τους πως είμαστε κατάσκοποι και ότι έπρεπε να μας αποκεφαλίσουν! Στην κρίσιμη εκείνη στιγμή, ευτυχώς, κατέφτασε η συνοδεία που μας είχε υποσχεθεί ο Τούρκος διοικητής των Αθηνών, ο Αγάς. Φορτώσαμε τότε πάνω στ’ άλογο τις αποσκευές μας. Η βάρκα μας απομακρύνθηκε από την ακτή, εκτός βολής πυροβόλου, περιμένοντας αντίκρυ στο λιμάνι την επιστροφή μας. Κι έτσι, κινήσαμε πεζοί κάτω από έναν ήλιο λαμπρότατο και φλογερότατο.

Ύστερα από λίγα λεπτά είδαμε τα πρώτα ίχνη των περίφημων Μακρών Τειχών των αρχαίων Ελλήνων. Δέος! Πού και πού απαντούσαμε τα χαρακώματα που κατασκεύαζαν οι σύγχρονοι Έλληνες στην άτυχη εκείνη εκστρατεία τους, όπου σκοτώθηκε ο Καραϊσκάκης.

Σε κάθε βήμα μας, κορμοί δέντρων πεσμένων και μισοκαμένων εμπόδιζαν το διάβα μας. Αλλά ήταν εύκολο να παραμείνουμε στη στράτα μας και να μη λοξοδρομήσουμε, γιατί είχαμε στυλώσει το βλέμμα μας, σαγηνεμένοι, στους Στύλους των Προπυλαίων και του Ερεχθείου, που στραφτάλιζε η παλλευκότητά τους μέσα από τα φυλλώματα.

Ο Αλβανός οδηγός μας, καλπάζοντας μπροστά από εμάς, πυροβολούσε κάθε τόσο στον αέρα. Τότε, μερικοί Τούρκοι που κοιμόντουσαν μέσα σε κάτι ψηλά αγριόχορτα, ξυπνούσαν ταραγμένοι και άρπαζαν τα όπλα.

Μετά από μια ώρα δρόμο βγήκαμε από τον Ελαιώνα, μπήκαμε σε μια ομαλή πεδιάδα και φτάσαμε στην Αθήνα, που δυστυχώς έμοιαζε τότε μ’ έναν μεγάλο τάφο…

Κατεβήκαμε στο κατώτερο σημείο της πόλης και προχωρήσαμε σε μια στενή πάροδο, που αποτελούσε την Αγορά. Στις δυο πλευρές της στράτας εκτείνονταν οριζοντίως κλαδιά δέντρων, που η σκιά τους κατέβαινε παχιά επάνω σε λάκκους γεμάτο μαύρο βούρκο. Μερικοί χλομοί άνθρωποι, οπλισμένοι ως τα δόντια, κάθονταν χάμω και έτρωγαν γιαούρτι. Άλλοι έπαιζαν τάβλι ή γρατζουνούσαν ένα παράξενο μουσικό όργανο, που το αποκαλούσαν μπουζούκι.

Μια ομάδα υπόδουλων γυναικών, τις οποίες οι Τούρκοι είχαν αφήσει παντέρημες, στέκονταν ορθές, σκεπασμένες με ένα είδος πέπλου, όπως ο χορός των αρχαίων ικέτιδων.

Η καταθλιπτική σιγή διακόπηκε απότομα από τον άτονο και ρινόφθογγο ήχο της ασκομαντούρας μιας στρατιωτικής μουσικής. Κουκουβάγιες, τυφλωμένες από τον ζωοποιό ήλιο, χτυπούσαν με τις βαριές φτερούγες τους τους τοίχους ενός βυζαντινού ναού.

Στην κορυφή ενός μιναρέ, μια οικογένεια πελαργών λούφαζε μέσα στη φωλιά της, αδιαφορώντας για τη γύρω δυστυχία. Αφρικανικές χουρμαδιές, που προξενούσαν κατάπληξη στον επισκέπτη για την αντίθεση μέσα στη χώρα αυτή του Κέκροπα, επαύξαναν το θέαμα της ερήμωσης…

Κατόπιν, σταθήκαμε μπροστά στην πόρτα ενός στρατιωτικού διοικητή του πρώτου άρχοντα των σημερινών Αθηνών. Βρήκαμε τον θλιβερό διάδοχο του Περικλή στρογγυλοκαθισμένο σε μια ψάθα, στη γωνιά ενός τοίχου, σε μια εξωτερική στοά. Η έκφρασή του ήταν άγρια και το πρόσωπό του βλοσυρό κι αυλακωμένο από τους χρόνους. Ο Αγάς φαινόταν ως εξήντα χρόνων. Είχε λάβει μέρος στους Αιγυπτιακούς Πολέμους.

Μας υποδέχτηκε με ψυχρότητα και ούτε μας ρώτησε να μάθει καν ποιοι είμαστε, από πού ερχόμασταν και τι γυρεύαμε. Είχαμε ήδη πληροφορηθεί την παράδοξη μονομανία του Οθωμανού αυτού αξιωματούχου να διηγείται παντού και σε όλους πώς πολέμησε και πώς κατατρόπωσε τον ίδιο τον Μέγα Ναπολέοντα κοντά στις Πυραμίδες.

Επομένως, είχαμε προετοιμαστεί να υποστούμε καρτερικά την υπόμνηση της ήττας εκείνης. Ευτυχώς, όμως, ο Αγάς των Αθηνών δε μας ανέφερε τους θριάμβους του. Μας ρώτησε με προσποιητή αδιαφορία για τα σχέδια του Καποδίστρια, για τον αριθμό των ελληνικών φρουρών, για τις ετοιμασίες των Ελλήνων. Καμωνόταν ότι δε γνώριζε για την άλωση της Ναυπάκτου από τους Έλληνες και την απελευθέρωσή της.

Έπειτα, εντελώς απότομα, άρχισε να βρίζει έναν Άγγλο πλοίαρχο, ο οποίος είχε αποπειραθεί να αρπάξει από την Αθήνα ένα άγαλμα και να το βάλει στη φρεγάτα του και τον οποίο έδιωξε με κλωτσιές, όπως ισχυριζόταν.

Εικόνα

Αργότερα μάθαμε γιατί ο Αγάς φρόντιζε τόσο πολύ για τα μάρμαρα του Παρθενώνα. Φοβόταν τον ξεσηκωμό των Ελλήνων, αυτή ήταν η μόνη αιτία. Η αλήθεια ήταν ότι μόλις δύο μέρες πριν από την άφιξή μας στην Αττική, ο λαός είχε στασιάσει και λίγο έλειψε να λιθοβολήσει δύο Φράγκους, γιατί αγόραζαν λαθραία και μετέφεραν μακριά από την πατρογονική τους γη διάφορες βαρύτιμες αρχαιότητες. Αυτό οι Έλληνες δεν το ανέχονταν! Τα αρχαία των προγόνων τους έπρεπε πάση θυσία να παραμείνουν στον βασανισμένο τόπο τους.

Ο Αγάς σιγά-σιγά καταπραΰνθηκε και μας χορήγησε την άδεια να μείνουμε δυο μέρες στην πόλη, με τη συμφωνία να μην αγγίξουμε καμία αρχαία πέτρα. Αποχαιρετήσαμε τον δεσμοφύλακα των Αθηνών και κινήσαμε να φύγουμε.

Στον δρόμο ανταμώσαμε δύο Γάλλους ιατρούς της τουρκικής φρουράς. Μας οδήγησαν στο σπίτι ενός Αρμένη, βοηθού τους, για να αναπαυθούμε. Στερούνταν τα πάντα, ακόμη και τα πλέον βασικά. Δεν είχαν ούτε καν νυστέρι! Συνοδεύονταν από δύο στρατιώτες, που περισσότερο τους κατασκόπευαν παρά τους υπηρετούσαν. Όχι μόνο οι Τούρκοι δεν τους έδιναν μισθό, αλλά ούτε ψωμί να φάνε.

Μάλιστα, ο ένας από αυτούς μόλις είχε συνέλθει από παραφροσύνη τόσο έντονη, που ο άλλος ιατρός, ο συνάδελφός του, είχε αναγκαστεί να τον έχει ακόμη δεμένο χειροπόδαρα, κυρίως για να μη βλάψει τον εαυτό του. Κι όμως, οι Οθωμανοί τον κρατούσαν αναγκαστικά στην Αθήνα, για να γιατρεύει τους στρατιώτες τους. Ασύλληπτο!

Οι δύο Γάλλοι ιατροί μάς διηγήθηκαν πολλά και περίεργα. Βαθιά εντύπωση μου έκαναν τα θηριώδη βασανιστήρια, στα οποία ο Αγάς, μπροστά στους δύο αυτούς επιστήμονες, είχε υποβάλει έναν Έλληνα αιχμάλωτο. Τον έγδαραν ζωντανό από το κεφάλι έως τα πόδια. Μετά του έμπηξαν ένα τσιγκέλι στο στήθος κι έτσι, τον κρέμασαν από μια ελιά. Ο δύστυχος έζησε μια ολόκληρη ημέρα…

Από μια άλλη πηγή πληροφορήθηκα ότι ένας άλλος ιατρός, φιλέλληνας, έπεσε αιχμάλωτος στα χέρια άτακτων Αλβανών στον Πειραιά, όπου υπέστη ανεκδιήγητους εξευτελισμούς. Οι Αλβανοί τον κορόιδευαν για τα παραπανίσια κιλά του και στο τέλος, τον έδεσαν σ’ ένα δέντρο και τον χρησιμοποιούσαν για σημάδι. Τον τουφέκιζαν για ώρες. Και το πτώμα του απλώς το άφησαν εκεί, να το σαλεύει πέρα-δώθε ο άνεμος.

Το πρώτο μνημείο που είδα μπαίνοντας στην πόλη και θαύμασα ήταν το Θησείο. Μια από τις κολώνες του χτυπήθηκε από σφαίρα κανονιού, ενώ άλλη από κεραυνό. Μα, μέσα σε τούτη τη δυστυχία του υπερήφανου ελληνικού λαού, βρέθηκε ένα σπλαχνικό χέρι και περίζωσε τη δεύτερη αυτή κολώνα με σιδερένια στεφάνη.

Εξέτασα τα περίφημα ανάγλυφα στις μετόπες του ναού, που ήταν ακρωτηριασμένα. Είχαν ωστόσο τεράστια ιστορική αξία, καθώς παρουσίαζαν για πρώτη φορά τον συνδυασμό των άθλων του Ηρακλή και τους μύθους του Θησέα.

Εκεί κοντά μας έδειξαν ένα άγαλμα, που το είχαν βγάλει εκείνες τις μέρες από τα ερείπια: ένας κολοσσιαίος κορμός που κατέληγε σε ουρά ψαριού. Ένα είδος Τρίτωνος. Πιο πέρα είδαμε ένα ανάγλυφο μόλις γεννημένο από τα σπλάχνα της γης. Παρίστανε έναν κλάδο ελιάς με ένα φίδι ολόγυρα. Στη βυζαντινή τέχνη απεικονίζει το συμβολικό δέντρο του Μωυσή.

Κατεβαίνοντας προς τα δεξιά, περάσαμε κάτω από μια δωρική πύλη, στην κορυφή της οποίας μια οικογένεια πελαργών είχε δομήσει την οικία της. Ήταν η λεγόμενη Πύλη του Αδριανού. Μαγεμένος, μόλις πήρα ευλαβικά να αντιγράφω μια σχετική επιγραφή, δέχτηκα έξαφνα λιθοβολισμό από Τούρκους στρατιώτες, τους οποίος έως εκείνη τη στιγμή δεν είχα δει. Τα λιθάρια πέφτανε βροχή καταπάνω μου και θα με σκότωναν το δίχως άλλο, αν δεν ήμουν γερός στα πόδια.

Έτρεξα, λοιπόν, προς το μέρος των συντρόφων μου, τους οποίους βρήκα απέναντι από έναν ψηλό τοίχο, επάνω στον οποίο δέσποζαν επτά αγέρωχες κολώνες κορινθιακού ρυθμού. Κατ’ άλλους ήταν ο Ναός του Ολυμπίου Διός, ενώ κατ’ άλλους ο λεγόμενος Παρθενώνας του Αδριανού.

Ο ήλιος βασίλευε. Γυρίσαμε στην Αγορά για να ιππεύσουμε. Περάσαμε έναν πλατύ τόπο ανάμεσα στον αρχαίο δήμο του Κολυττού και στο Πρυτανείο, στους βόρειους πρόποδες της Ακρόπολης, όπου ήταν τριγυρισμένος από φτωχοκάλυβα, φτιαγμένα πρόχειρα από χώμα και κλαδιά. Είδαμε να βγαίνουν από αυτές τις άθλιες καλύβες μερικοί Έλληνες χωρικοί, στους οποίους επιτρεπόταν να μένουν εκεί, υπό τον όρο να καλλιεργούν τα γύρω χωράφια.

Ένα ευλογημένο δροσερό αεράκι κατέφτανε από την κυανότατη θάλασσα. Μέσα από τα κινούμενα ολόχρυσα στάχυα, που χόρευαν αγκαλιά με την αύρα, φανερώθηκε μπροστά μας η ανείπωτη αίγλη από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός.

Ανάμεσα από τους αγροτικούς αυτούς “πίνακες” που θωρούσαν τα μάτια μας, οι αρχαίοι αυτοί στύλοι έμοιαζαν με πελώρια μαρμάρινα φυτά, τα οποία κάποιος θεϊκός θεριστής απολησμόνησε να θερίσει.

Σιμώσαμε με το στόμα να χάσκει ανοιχτό και μετρήσαμε δεκατρείς στύλους, ενωμένους μεταξύ τους με επιστύλια. Τρεις άλλες κολώνες ορθώνονταν προς τους ουρανούς χωρισμένες, νοτιοδυτικά. Σε ανάστημα ανθρώπου, οι Τούρκοι είχαν σπάσει τις ραβδώσεις τους, για να τις κάνουν ασβέστη!…

Ο ναός τούτος, ο απερίγραπτος σε κάλλος, ίσως ο ορισμός του κάλλους και της αρμονίας, κατά την αρχαιότητα ήταν ο μεγαλύτερος σε όλη την Ελλάδα. Επάνω σε βάθρο έφερε το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία, ίσο με τους Κολοσσούς της Ρόδου και της Ρώμης.

Επτά αιώνες χρειάστηκαν για να αποπερατωθεί το μεγαλοπρεπέστατο τούτο μνημείο της πανανθρώπινης αξίας και αποτελεί πιστή εικόνα του βίου του ελληνικού λαού, σκέφτηκα.

Ο παλαιός ναός θεμελιώθηκε από τον Δευκαλίωνα, χτίστηκε από τον Πεισίστρατο, διακοσμήθηκε από τους βασιλείς της Μακεδονίας και τους διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, λεηλατήθηκε από τον Σύλα, εγκαινιάστηκε από τον Αύγουστο, ολοκληρώθηκε στην εποχή του Αδριανού.

Αποτελεί ξεκάθαρα την ολοζώντανη αναπαράσταση της Ιστορίας του πνεύματος των Ελλήνων. Φαίνεται πως και οι σύγχρονοι Έλληνες λατρεύουν τον ναό με όλη τους την καρδιά. Μάλιστα, ένας αθηναϊκός θρύλος εξιστορεί πως τον καιρό που γκρεμίστηκε ένας από τους στύλους, οι ραγιάδες που κατοικούσαν στις γύρω καλύβες νόμιζαν πως κάθε βράδυ άκουγαν μακρόσυρτους στεναγμούς, θρήνους και κοπετούς να βγαίνουν από τα μάρμαρα εκείνα.

Και η λύπη του υπόδουλου λαού για το πέσιμο της κολώνας ήταν τόση, ώστε η τουρκική Αρχή έκανε ανακρίσεις να μάθει την αιτία και όταν βεβαιώθηκε πως οφειλόταν σε κάποιον Τούρκο που είχε σκάψει παρανόμως κάτω από τον ναό, ο βοεβόδας των Αθηνών τον έπαψε από τη θέση του.

Με αυτόν τον πονηρό τρόπο, η επίσημη Τουρκία έριχνε στάχτη στα μάτια της φιλάρχαιης Ευρώπης πως τάχα φρόντιζε για τα υπέροχα και ανυπέρβλητα μνημεία του αρχαίου Ελληνισμού!

Όσο πλησίαζε η στιγμή να αφήσω την Αθήνα, κάθε τοπίο που ήταν σαν ζωγραφιά και που η τύχη μου παρουσίαζε ενώπιον των θαμπωμένων και υγρών ματιών μου, μου γινόταν απολύτως πολύτιμο και ξεχωριστό.

Λίγο πιο πέρα συναντήσαμε ένα σώμα ιππικού. Τα άλογα ποτίζονταν στα νερά του Ιλισσού ποταμού, ενώ οι άντρες, καθισμένοι στα χόρτα, είχαν τις πλάτες γυρισμένες προς εμάς. Περάσαμε με δυσκολία τους βάλτους που σχηματίζονταν στο βάθος του Πειραιά από τα ρεύματα του όρους Αιγάλεω.

Η βάρκα που μας περίμενε στη μέση του λιμανιού πλησίαζε προς την ξηρά. Μπήκαμε στο καΐκι μας. Ο άνεμος ήταν δυνατός και εμπόδιζε το ταξίδι μας. Αναγκάστηκαν οι ναύτες μας να μαζέψουν τα πανιά. Πρότειναν τότε να βάλουμε πλώρη κατά τη Σαλαμίνα. Αλλά, αντίθετα, ο αγέρας μας έσπρωξε προς την Ψυτάλλεια, ένα μικρό νησάκι.

Η Ψυτάλλεια ήταν έρημη, χωρίς ίχνος βλάστησης και το σχήμα της ήταν όμοιο με το καβούκι της χελώνας. Γύρω στις δέκα τη νύχτα βρήκαμε έναν μικρό ορμίσκο, χωμένο στους βράχους, όπου αράξαμε για να διανυκτερεύσουμε. Αναλογίστηκα πως βρισκόμασταν ακριβώς καταμεσής της θάλασσας, όπου το 480 π.Χ. είχε διεξαχθεί μια από τις σημαντικότερες ναυμαχίες όλων των εποχών, η Ναυμαχία της Σαλαμίνας, όπου οι Έλληνες αντιμετώπισαν τον αναρίθμητο στρατό και στόλο του κοσμοκράτορα Πέρση βασιλιά, του Ξέρξη.

Στο νησάκι αυτό το ασήμαντο, εκείνη την ημέρα, η Ελλάς, η μητέρα των Εθνών του Κόσμου, εξετέλεσε το θεάρεστο έργο της μεγάλης της αποστολής, που ήταν η βαθιά και τεκμηριωμένη έννοια της Ελευθερίας.

Όταν τα μεγάλα πλοία του Ξέρξη άρχισαν να συντρίβονται επάνω στους βράχους της Ψυτάλλειας, γίνηκε πια ολοφάνερο ότι η κυριαρχία του κόσμου ανήκε πλέον στους Έλληνες.

Κι ενώ ο ασιατικός κολοσσός, ακρωτηριασμένος, συντετριμμένος, επέστρεφε στο βάθος των βαρβαρικών του ναών, ο Σοφοκλής, νεανίσκος ακόμη τότε, υμνολογούσε στο αντικρινό ακρωτήριο, ως αρχηγός του χορού των εφήβων, τη δόξα της πατρίδας του.

Η νύχτα εκείνη ήταν η ωραιότερη που είδα στην Ελλάδα. Κανένα άστρο δεν έλειπε από τον ουρανό. Ο βράχος μας προφύλαγε από τα κύματα, που έφταναν ήσυχα ως εμάς. Ένας ναύτης σιγοτραγουδούσε έναν παραπονεμένο σκοπό, σαν αδύναμο στεναγμό ανέμου. Άλλος μάζευε κοχύλια…

Κουρασμένος από τους κόπους, αφού ονειροπόλησα και πάλι για το μεγαλείο και την ερήμωση της πανέμορφης τούτης χώρας, σκεπάστηκα με την κάπα μου και αποκοιμήθηκα, ακουμπώντας επάνω στο κατάρτι κι έχοντας τη Μεγάλη Άρκτο σχεδόν πάνω από το κεφάλι μου.

Η είδηση δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “ΜΠΟΥΚΕΤΟ”, στις 13/06/1929…

Εικόνα
https://www.el.gr/paraxena/anexigito/mi ... -galloy-p/

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 05 Απρ 2021, 21:53

30/03/2021
Οδός Αθηνάς: Ο δρόμος που κάποτε είχε υπαίθριους οδοντίατρους.

Εικόνα

Οι εικόνες από την Παλιά Αθήνα είναι σίγουρα πολύ διαφορετικές από αυτές που έχουμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια. Εκτός από τα ονόματα περιοχών και δρόμων, υπάρχουν πολλά ακόμη που δεν γνωρίζουμε. Ιστορικά γεγονότα και λεπτομέρειες που είναι άγνωστες στους πολλούς. Όπως για παράδειγμα σε ποιον πολύ γνωστό δρόμο της Αθήνας, κάποτε κυκλοφορούσαν υπαίθριοι οδοντίατροι όπως η Οδός Αθηνάς. Πρόκειται για έναν πολυσύχναστο δρόμο και συγκεκριμένα την οδό Αθηνάς. Οι εικόνες του παρελθόντος δεν έχουν καμία σχέση με τη σημερινή οδό Αθηνάς που γνωρίζουμε.

Εικόνα

Η οδός Αθηνάς, λοιπόν, είναι ένας από τους πρώτους δρόμους που σχεδιάστηκαν στην Αθήνα το 1835, όταν η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα του νέου ελληνικού κράτους. Η οδός Αθηνάς, στο πολεοδομικό σχέδιο των Κλεάνθη-Σάουμπερτ, αποτελούσε έναν δενδροφυτευμένο δρόμο ο οποίος θα θύμιζε πολύ άλλες ευρωπαϊκές πόλεις.

Το σχέδιο εγκαταλείφθηκε αλλά η οδός Αθηνάς δεν έπαψε να ενώνει την παλαιά με τη νέα πόλη, έχοντας κυρίως εμπορικό χαρακτήρα. Μετά από λίγα χρόνια ο δρόμος λιθοστρώθηκε ενώ η κατασκευή της ολοκληρώθηκε το 1850, οπότε και δεντροφυτεύτηκε. Αποτέλεσε εξαρχής έναν εμπορικό δρόμο στον οποίο άρχισαν να ανοίγουν καταστήματα.

Εικόνα

Στην πραγματικότητα, η Οδός Αθηνάς ήταν νοητά χωρισμένη σε δύο τμήματα, ένα πιο αστικό και ένα πιο λαϊκό. Σημείο ορόσημο για την οδό Αθηνάς ήταν όταν πραγματοποιήθηκε η επέκταση της σιδηροδρομικής γραμμής ως την Ομόνοια. Τότε ήταν που άρχισε να αυξάνεται η κίνηση και η ζωντάνια της, ενώ αργότερα κτίστηκαν στη συμβολή της με τη πλατεία Ομονοίας τα ξενοδοχεία «Μπάγκειον» και «Μέγας Αλέξανδρος».

Εικόνα

Υπάρχει και ένα άλλο άγνωστο χαρακτηριστικό που κάνει την οδό Αθηνάς να ξεχωρίζει. Δεν είναι τυχαίο ότι η Οδός Αθηνάς ονομαζόταν κάποτε και «οδός των θαυμάτων». Εκεί, λοιπόν, εμφανίζονταν και οι λεγόμενοι «θεραπευτές» που πουλούσαν με τη βοήθεια αβανταδόρων παράδοξα σκευάσματα, υπαίθριοι οδοντίατροι που «δρούσαν» επιτόπου, αθλητές και χειροδύναμοι που πραγματοποιούσαν εντυπωσιακά «κατορθώματα», και άλλοι που επεδείκνυαν «τέρατα της φύσεως».

Εικόνα

Τα επόμενα χρόνια η οδός Αθηνάς ακολούθησε την πορεία άλλων δρόμων του κέντρου, με κατεδαφίσεις των παλαιών κτιρίων της. Την ίδια εποχή η περιοχή συγκέντρωνε πολλούς οίκους ανοχής, Σήμερα τα περισσότερα παλαιά κτίρια της φιλοξενούν εργαστήρια, βιοτεχνίες, αποθήκες, ωστόσο παραμένει πάντα δρόμος ζωντανός.

Με πληροφορίες από: «Αθήνα, ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την ιστορία και τη λογοτεχνία», Θανάσης Γιοχαλάς, Τόνια Καφετζάκη, εκδόσεις: βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ.
https://exploringgreece.tv/athina/touri ... oys/35505/

Άβαταρ μέλους
Αρίστος
Δημοσιεύσεις: 38771
Εγγραφή: 13 Ιαν 2019, 16:44

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από Αρίστος » 05 Απρ 2021, 22:00

Πολυ ωραια. :smt038

.

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 07 Απρ 2021, 22:08

Αρίστος έγραψε:
05 Απρ 2021, 22:00
Πολυ ωραια. :smt038

.
5 Αυγούστου 2019
Η καρδιά της Αθήνας χτυπά στο Μοναστηράκι.

Εικόνα

Το Μοναστηράκι ήταν κατά τον 19ο αιώνα η «καρδιά» της Αθήνας.
Πέρα από τα μικρομάγαζα και την κεντρική αγορά, εκεί ήταν που κατέφθαναν οι επαρχιώτες και από αυτό το μέρος ξεκινούσαν τροχήλατες άμαξες που έφταναν ως τη Θήβα, ενώ υπήρχαν και χάνια, μικρά πανδοχεία για να τους φιλοξενήσουν. Σύμφωνα με την «Παλιά Αθήνα», στα γύρω μαγαζιά με τα ρούχα ήταν που γίνονταν οι πρώτες απαραίτητες στάσεις των επισκεπτών της πόλης, για να «σουλουπωθούν» και να δείχνουν περισσότερο πρωτευουσιάνοι.

Εικόνα

Αμπατζήδικα, Πλατεία της Παλιάς Στρατώνας, Τζιερτζίδικα…. αυτά ήταν τα ονόματα και τα «παρατσούκλια» με τα οποία αποκαλούσαν οι Αθηναίοι την πλατεία Μοναστηρακίου.Το όνομα «Αμπατζήδικα» το οφείλει στα μαγαζιά με τα υφάσματα που υπήρχαν στην περιοχή την περίοδο της Τουρκοκρατίας, το οποία λέγονταν και αμπάδες. Επί Όθωνος, (1834-1862) υπήρχε πολύ κοντά στην πλατεία στρατώνας, εξ ου και η «πλατεία της Παλιάς Στρατώνας», ενώ το «Τζιερτζίδικα» προέρχεται από τη λέξη τζιέρι (συκώτι, σπλάχνο), και συγκεκριμένα από τα μικρά ταβερνάκια της περιοχής που σέρβιραν τέτοιους μεζέδες. Από τα πιο γραφικά τζιερτζίδικα της Αθήνας ήταν αυτό του Τασούλα, στο 1 της οδού Άρεως, που δέσποζε ανάμεσα σε ένα τσαρουχάδικο και ένα μπακάλικο.

Εικόνα

Όμως το σημερινό της όνομα η περιοχή το οφείλει σε μια μονή. Και συγκεκριμένα, στο ναό της Παναγιάς της Παντάνασσας, έναν από τους παλαιότερους και πιο άγνωστους ναούς της πόλης, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αθηνάς και Ερμού, πάνω στην πλατεία. Χτίστηκε τον 10ο αιώνα, στη μεταβυζαντινή εποχή αποκαλούταν Μεγάλο Μοναστήρι και λειτουργούσε ως γυναικεία μονή, ενώ μετά την Επανάσταση, σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, το όνομα εξέπεσε σε Μικρομονάστηρο ή Μοναστηράκι, όπως αποκαλούμε σήμερα ολόκληρη την περιοχή.

Όσο για το παλιό τζαμί της πλατείας, που σήμερα στεγάζει το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης, ονομάζεται Τζαμί Τζισταράκη, από τον βοεβόδα που το κατασκεύασε και ακολουθείται από θρύλους: Το 1759, ο Τζισταράκης λέγεται ότι χρησιμοποίησε κίονες από το Ναό του Ολυμπίου Διός (ή από την βιβλιοθήκη του Αδριανού) για να θεμελιώσει το τζαμί, κάτι που θεωρήθηκε ιεροσυλία, και πράξη υπεύθυνη για την κατάρα της πανούκλας που έφτασε την επόμενη χρονιά στην Αθήνα.

Στην πλατεία δεσπόζει το επιβλητικό μουσουλμανικό τζαμί που χτίσθηκε το 1759. Σήμερα λειτουργεί σαν Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης.

Κέντρο της συνοικίας του Μοναστηρακίου, μια από τις παλιές συνοικίες της Αθήνας, ήταν και η Πλατεία Αβησσυνίας. Εδώ λειτουργεί, από το 1910 μέχρι σήμερα, οργανωμένη αγορά μεταχειρισμένων ρούχων, παπουτσιών, επίπλων, βιβλίων και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Φυσικά στη σύγχρονη έκδοση, στα «παλιατζίδικα» έχουν προστεθεί κοσμήματα, ρούχα σινιέ και πολλά άλλα παράταιρα, πράγμα βεβαίως που δεν χαλά καθόλου τους επισκέπτες που βρίσκονται μπροστά σ’ ένα πρωτότυπο και αλλόκοτο πανηγύρι.

Μία από τις πιο παλιές και ιστορικές πλατείες του κέντρου, αυτή της Αβησσυνίας στο Μοναστηράκι, οφείλει το όνομά της στους Αβησσύνιους – όπως αποκαλούνταν τον 19ο αιώνα οι Αιθίοπες – που κατοικούσαν στη γύρω περιοχή. Κατά μία άλλη εκδοχή, αυτό το όνομα έλαβε η πλατεία όταν έφτασε εκεί η ανθρωπιστική βοήθεια από την Αβησσυνία για τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας.

Εικόνα

Ο δρόμος που περνά μπροστά από την είσοδό του, όπως και μπροστά από την είσοδο του σταθμού, ονομάζεται οδός Άρεως. Εκεί στον αρ.1 του δρόμου λειτουργούσε ένα από τα πιο γραφικά τζιερτζίδικα της Παλιάς Αθήνας: η «Οικονομία» του Χαράλαμπου Τασούλα.

Εικόνα

Εικόνα

Σε κάθε περίπτωση, η ευρύτερη περιοχή με τα παλαιοπωλεία γύρω από την πλατεία, οφείλει το όνομά της στον εβραίο Ηλία Γιουσουρούμ, ιδιοκτήτη του πρώτου παλαιοπωλείου της πόλης, και πρόεδρος του κλάδου κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, οπότε και η αγορά των παλαιοπωλών μεταφέρθηκε στο Μοναστηράκι, εκεί που τότε υπήρχαν μαγαζάκια τεχνιτών, τα λεγόμενα Μαγγανάδικα. Ο Γιουσουρούμ (το όνομά του σημαίνει “άνθρωπος του Θεού”) έμενε σε αρχοντικό που διασώζεται ακόμα στην πλατεία Αβησσυνίας, και καθιέρωσε από το 1910 το κυριακάτικο παζάρι στην γειτονιά αυτή.

Εικόνα

Σε αυτή την πολυπολιτισμική πλέον γωνιά της Αθήνας κυλάει ένα ποτάμι . Ο Ηριδανός ήταν το ποτάμι της αρχαίας Αθήνας, ένα ρέμα που πήγαζε από τον Λυκαβηττό και περνούσε από τις σημερινές περιοχές του Κολωνακίου και του Συντάγματος, για να συνεχίσει προς τον Κεραμεικό μέσω Μοναστηρακίου. Λόγω της ελώδους φύσης του, αποφασίστηκε να «εγκιβωτιστεί» πολύ νωρίς, από την εποχή του Αδριανού. Κάπως έτσι, το μοναδικό μέρος του που κελαρύζει ακόμα πάνω από το έδαφος βρίσκεται στον Κεραμεικό.

Εικόνα
https://cretablog.gr/%CE%B7-%CE%BA%CE%B ... %B7%CF%81/

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 07 Απρ 2021, 22:19

28 Σεπτέμβριος 2017
Τα Τζιερτζίδικα της Αθήνας,τα Αμπατζήδικα,η Πλατεία της Παλιάς Στρατώνας! Τι κελαρύζει κάτω από αυτή την πλατεία;

Εικόνα

Σύμφωνα με την ιστορική αναδρομή της Παλιάς Αθήνας, το όνομα «Αμπατζήδικα» το οφείλει στα μαγαζιά με τα υφάσματα που υπήρχαν στην περιοχή την περίοδο της Τουρκοκρατίας, το οποία λέγονταν και αμπάδες.

Επί Όθωνος, υπήρχε πολύ κοντά στην πλατεία στρατώνας, εξ ου και η «πλατεία της Παλιάς Στρατώνας», ενώ το «Τζιερτζίδικα» προέρχεται από τη λέξη τζιέρι (συκώτι, σπλάχνο), και συγκεκριμένα από τα μικρά ταβερνάκια της περιοχής που σέρβιραν τέτοιους μεζέδες.

Από τα πιο γραφικά τζιερτζίδικα της Αθήνας ήταν αυτό του Τασούλα, στο 1 της οδού Άρεως, που δέσποζε ανάμεσα σε ένα τσαρουχάδικο και ένα μπακάλικο.

Εικόνα

Το μοναστήρι και το καταραμένο τζαμί.
Ασφαλώς το σημερινό της όνομα η περιοχή το οφείλει σε μια μονή. Και συγκεκριμένα, στο ναό της Παναγιάς της Παντάνασσας, έναν από τους παλαιότερους και πιο άγνωστους ναούς της πόλης, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αθηνάς και Ερμού, πάνω στην πλατεία.

Χτίστηκε τον 10ο αιώνα, στη μεταβυζαντινή εποχή αποκαλούταν Μεγάλο Μοναστήρι και λειτουργούσε ως γυναικεία μονή, ενώ μετά την Επανάσταση, σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, το όνομα εξέπεσε σε Μικρομονάστηρο ή Μοναστηράκι, όπως αποκαλούμε σήμερα ολόκληρη την περιοχή.

Όσο για το παλιό τζαμί της πλατείας, που σήμερα στεγάζει το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης, ονομάζεται Τζαμί Τζισταράκη, από τον βοεβόδα που το κατασκεύασε και ακολουθείται από θρύλους: Το 1759, ο Τζισταράκης λέγεται ότι χρησιμοποίησε κίονες από το Ναό του Ολυμπίου Διός (ή από την βιβλιοθήκη του Αδριανού) για να θεμελιώσει το τζαμί, κάτι που θεωρήθηκε ιεροσυλία, και πράξη υπεύθυνη για την κατάρα της πανούκλας που έφτασε την επόμενη χρονιά στην Αθήνα.

Τα Κάτω Παζάρια.
Γύρω από το Μοναστήρι και το Τζαμί, αν και δύσκολο να το φανταστούμε σήμερα, υπήρχαν στη θέση του σταθμού αγορές και μικρομάγαζα σιτηρών, φρούτων, κρεάτων και ψαριών, που πωλούνταν σε υπόστεγα, σε μια γειτονιά που ονομαζόταν «Κάτω Παζάρια», όπως αναφέρει αυτή εδώ η αναδρομή του Balkon3. Η περιοχή αυτή απαλλοτριώθηκε όταν η Αθήνα ονομάστηκε πρωτεύουσα της Ελλάδας το 1835, και η αγορά μεταφέρθηκε στην οδό Αθηνάς.

Εικόνα

Η άφιξη των επαρχιωτών.
Το Μοναστηράκι ήταν κατά τον 19ο αιώνα η αδιαφιλονίκητη «καρδιά» της Αθήνας. Πέρα από τα μικρομάγαζα και την κεντρική αγορά, εκεί ήταν που κατέφθαναν οι επαρχιώτες:

Από εδώ ξεκινούσαν τροχήλατες άμαξες που έφταναν ως τη Θήβα, ενώ υπήρχαν και χάνια, μικρά πανδοχεία για να τους φιλοξενήσουν. Σύμφωνα με την «Παλιά Αθήνα», στα γύρω μαγαζιά με τα ρούχα ήταν που γίνονταν οι πρώτες απαραίτητες στάσεις των επισκεπτών της πόλης, για να «σουλουπωθούν» και να δείχνουν περισσότερο πρωτευουσιάνοι.

Η πλατεία Αβησσυνίας και το Γιουσουρούμ.
Μία από τις πιο παλιές και ιστορικές πλατείες του κέντρου, αυτή της Αβησσυνίας στο Μοναστηράκι, οφείλει το όνομά της στους Αβησσύνιους – όπως αποκαλούνταν τον 19ο αιώνα οι Αιθίοπες – που κατοικούσαν στη γύρω περιοχή. Κατά μία άλλη εκδοχή, αυτό το όνομα έλαβε η πλατεία όταν έφτασε εκεί η ανθρωπιστική βοήθεια από την Αβησσυνία για τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας.

Σε κάθε περίπτωση, η ευρύτερη περιοχή με τα παλαιοπωλεία γύρω από την πλατεία, οφείλει το όνομά της στον εβραίο Ηλία Γιουσουρούμ, ιδιοκτήτη του πρώτου παλαιοπωλείου της πόλης, και πρόεδρος του κλάδου κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, οπότε και η αγορά των παλαιοπωλών μεταφέρθηκε στο Μοναστηράκι, εκεί που τότε υπήρχαν μαγαζάκια τεχνιτών, τα λεγόμενα Μαγγανάδικα.

Ο Γιουσουρούμ (το όνομά του σημαίνει «άνθρωπος του Θεού») έμενε σε αρχοντικό που διασώζεται ακόμα στην πλατεία Αβησσυνίας, και καθιέρωσε από το 1910 το κυριακάτικο παζάρι στην γειτονιά αυτή.

Ο Ηριδανός.
Ξέρατε ότι ένα ποτάμι κυλά ήσυχο κάτω από την πλατεία; Ο Ηριδανός ήταν το ποτάμι της αρχαίας Αθήνας, ένα κελαρυστό ρέμα που πήγαζε από τον Λυκαβηττό και περνούσε από τις σημερινές περιοχές του Κολωνακίου και του Συντάγματος, για να συνεχίσει προς τον Κεραμεικό μέσω Μοναστηρακίου. Λόγω της ελώδους φύσης του, αποφασίστηκε να «εγκιβωτιστεί» πολύ νωρίς, από την εποχή του Αδριανού. Κάπως έτσι, το μοναδικό μέρος του που κελαρύζει ακόμα πάνω από το έδαφος βρίσκεται στον Κεραμεικό. Το κομμάτι του Μοναστηρακίου αποκαλύφθηκε τυχαία, κατά τις ανασκαφές του μετρό, και με την ανάπλαση της πλατείας, δημιουργήθηκε εγκάρσια τομή για να φαίνεται η κοίτη του.

Εικόνα

Ο σταθμός του Μοναστηρακίου.
Στα μέσα του 19ου αιώνα, αποφασίστηκε η σιδηροδρομική σύνδεση της Αθήνας με τον Πειραιά, έργο που πανηγυρίστηκε δεόντως από τους Αθηναίους. Αρχικά, το ατμήλατο τρένο έκανε τη διαδρομή Θησείο-Πειραιάς, ενώ η πρώτη επέκταση, και μάλιστα υπόγεια, πραγματοποιήθηκε ένα χρόνο πριν την πρώτη σύγχρονη Ολυμπιάδα, το 1895. Τον Μάιο εκείνης της χρονιάς εγκαινιάστηκε ο σταθμός του Μοναστηρακίου. Δέκα χρόνια αργότερα, το τρένο έγινε πια ηλεκτροκίνητο, εξάπτοντας την περιέργεια (και τον τρόμο) των Αθηναίων.

Εικόνα

Ενδεικτικό είναι το χρονογράφημα των «Καιρών» της 18ης Σεπτεμβρίου 1904, που αναφέρει έναν «διάλογο» της εποχής:
-Ένα διά το Φάληρον πρώτης.
-Μετ’ επιστροφής;
-Απλούν, απλούν. Δεν μπορώ να είμαι βέβαιος αν θα φθάσω ζωντανός.
Έναν αιώνα μετά, εγκαινιάστηκε και ο μοντέρνος σταθμός μετρό-ΗΣΑΠ, ο οποίος κοσμήθηκε και με ένα από τα τελευταία έργα τέχνης-προσθήκες στους αθηναϊκούς σταθμούς.

Αν κοιτάξετε προς τα πάνω, μόλις μπείτε στον σταθμό της πλατείας, θα δείτε έναν ψηφιδωτό «ουρανό», φτιαγμένο από 324 κομμάτια πλεξιγκλάς, δημιουργία της εικαστικού Λήδας Παπακωνσταντίνου. Στον αρχικό σχεδιασμό, προβλεπόταν η δυνατότητα προβολών πάνω στον θόλο του σταθμού, σχέδιο που εγκαταλείφθηκε σύντομα λόγω κόστους.

Εικόνα

Η ιστορία της οδού Αθηνάς.
Η αρίθμηση της οδού Αθηνάς ξεκινά από το Μοναστηράκι, και κατά την κατασκευή του δρόμου, οι «δημιουργοί» της, Κλεάνθης και Σούμπερτ, την προόριζαν για το πιο ωραίο βουλεβάρτο των Αθηνών, που θα συνέδεε το Μοναστηράκι με τα Βασιλικά Ανάκτορα, τα οποία αρχικά επρόκειτο να χτιστούν στην Ομόνοια.

Ο δρόμος απέκτησε αμέσως εμπορικό χαρακτήρα, με μαγαζάκια, υπαίθρια αγορά, θεάματα και καινούρια διώροφα κτίρια, ενώ στη μέση της οδού, σχεδιαζόταν να διαμορφωθεί ο πρώτος κήπος της πόλης, εκεί όπου οι περιπατητές από την αστική γειτονιά της Ομόνοιας προς το λαϊκό κέντρο του Μοναστηρακίου και την Ακρόπολη, θα κάθονταν να ξεκουραστούν. Τελικά, αντί για κήπο, η Αθήνα απέκτησε την πλατεία που σήμερα ονομάζεται Κοτζιά.
https://www.travelstyle.gr/plateia-mona ... w-plateia/

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 08 Απρ 2021, 22:03

09/01/2017
Πάμε μια βόλτα στα «Αμπατζήδικα» των Αθηνών!!

Εικόνα

Διαβάστε ομως την ενδιαφέρουσα ιστορία της περιοχής:
Το πρόβλημα της αγοράς της Αθήνας έπρεπε άμεσα να λυθεί και πραγματικά αντιμετωπίσθηκε σαν επείγον από τις αρχές. Ήδη στις 12.8.84 ο Τύπος αναφέρει: «Χθες μετά μεσημβρίαν ο πρωθυπουργός μετέβη προς επίσκεψιν της κατακαείσης αγοράς…».

Το Δημοτικό συμβούλιο «συνήλθε κατεπειγόντως» και μετά από τετράωρη συνεδρίαση πήρε την απόφαση να εγκατασταθούν οι παθόντες στη νέα αγορά για τρεις μήνες, να τους ενισχύσει οικονομικά και, ειδικά γι’ αυτούς, να ορίσει ιδιαίτερα χαμηλά νοίκια. Καθορίστηκαν επίσης και τα σημεία όπου επιτρεπόταν να εγκατασταθούν τα κυριότερα είδη μαγαζιών μέσα στη νέα αγορά, καθώς και τα μισθώματα: «… τα κρεοπωλεία δι α ώρισεν τον εσωτερικόν περίβολον τον βλέποντα προς άρκτον, δρχ. 70 κατά μήνα, ωποροπωλεία 60, λαχανοπωλεία 40». Στις 12.8 ο Τύπος έγραφε: «Σήμερον θα γίνη διά κλήρου η παράδοσις των καταστημάτων της νέας Αγοράς εις τους ενοικιαστάς, αφού κληθή ο εργολάβος της και τα παραδόση».

Εικόνα

Εικόνα

Οι καταστηματάρχες ευχαρίστησαν το Δημοτικό Συμβούλιο και το Δήμαρχο Σούτσο για τις άμεσες ενέργειες τους. Μετά από μια μικρή αναβολή, ημερομηνία παράδοσης καθορίστηκε η 14η Αυγούστου, αλλά έτυχε να ‘ναι μέρα Τρίτη. Έτσι η οριστική παραλαβή των νέων μαγαζιών μετατέθηκε χρονικά, μια και «οι καταστηματάρχαι εθεώρησαν την Τρίτην απαισίαν ημέραν…»

Η νέα αγορά αρχίζει γρήγορα να λειτουργεί κανονικά, μονοπωλεί ένα μεγάλο μέρος της εμπορικής κίνησης, αλλά, δεν υποκαθιστά κοινωνικά τη λειτουργία της παλιάς. Εκτός από αγοραπωλησίες τίποτ’ άλλο δε συμβαίνει στο χώρο της Μεγάλης Παράγκας — όπως βαφτίζει ο λαός τη νέα αγορά. Η τυχαία — ή περίπου τυχαία — καταστροφή της παλιάς αγοράς έρχεται σε μια στιγμή που οι αγορές του είδους της, ανήκοντας σε μορφές ζωής που εξαφανίζονται σιγά σιγά, φθίνουν.

Η τοποθέτηση στο περιθώριο του υπόλοιπου τμήματος της, που λειτουργούσε έξω απ’ τα τείχη του περιβόλου της Βιβλιοθήκης, έρχεται κι αυτή σαν μια αναπόφευκτη εξέλιξη. Το ίδιο το Μοναστηράκι πάντως κατορθώνει να επιβιώσει, και γιατί δεν έχει πληγεί απ’ την πυρκαγιά, και γιατί βρίσκεται στην αφετηρία του δρόμου προς τον Πειραιά, και βέβαια γιατί άμεσα γειτονεύει με τη νέα Δημοτική Αγορά.

Εικόνα

Εικόνα

Εικόνα

Ζαχαροπλαστεία, φαρμακεία, καπνοπωλεία, κιβωτοποιεία, «γιατσοπωλεία», υαλοπωλεία, σαγματοποιεία, τριγυρίζουν την πλατεία με το συντριβάνι.

Από κει ξεκινούν οικογένειες για τα λουτρά του Νέου Φαλήρου, που η εταιρεία των σιδηροδρόμων φροντίζει ν’ αναπτύξει σαν θέρετρο. Σαλεπιτζήδες, πλανόδιοι μανάβηδες, κουλουρτζήδες ή σιμιτζήδες, με τα σύνεργα της τέχνης τους και τις φωνές τους, συμπληρώνουν τα χρώματα και τους ήχους της πλατείας. Η σκόνη, συνεχές πρόβλημα, κάνει το επάγγελμα του λούστρου απ’ τα πιο δημοφιλή. Σε παλιές φωτογραφίες, τα αμαξάκια και οι λούστροι, σ’ εντυπωσιακή παράταξη, είναι απ’ τα χαρακτηριστικά της περιοχής.

Το ιπποκίνητο τραμ κι ο σιδηροδρομικός σταθμός με τη λόγια ονομασία «Μοναστήριον», ξεβράζει τα πλήθη που έρχονται να ψωνίσουν. Στην πλατεία και στους έξι κύριους δρόμους με τις παρόδους τους που ξεκινούσαν από κει, λειτουργεί πάντα ένα σημαντικό κέντρο βιοτεχνίας και εμπορίου, χωρισμένο σε διάφορους κλάδους.

Γαλατάδες απ’ τα Μεσόγεια με γαϊδουράκια και φουστανέλες ή υπαίθριοι «ψητοπώλες», προσφέρουν πρόχειρο φαγητό στους περαστικούς. Απ’ τα ξενοδοχεία της περιοχής, οι επαρχιώτες φοιτητές εξορμούν σ’ αναζήτηση μονιμότερης στέγης.

Εικόνα

Εικόνα

Εικόνα

Έξω απ’ τα περιφραγμένα ερείπια της κιονοστοιχίας του Αδριανού είναι αραδιασμένα δίτροχα κάρα για τις απαραίτητες μεταφορές. Η οδός Πανδρόσου, όπου ελάχιστα μαγαζιά είχαν καεί το 1884 και αργότερα ξαναχτίστηκαν, διατήρησε ως το 1914 αρκετά απ’ τα τσαρουχάδικά της.

Τα τσαρούχια κρεμασμένα έξω σε κοντάρια, οι τέντες που σκίαζαν το στενό δρόμο, οι χωρικοί, οι τσοπάνηδες, οι αραιοί αλλ’ απαραίτητοι τουρίστες, δημιουργούσαν το αδιαχώρητο στο στενό δρόμο.

«Παλιοκούρελα», «παλιοκουμπούρες», σεγκούνια, τσαρούχια, παλιά βάζα, πουλούσαν οι έμποροι για ενθύμια στους ξένους που με τους οδηγούς «Μπαίντεκερ» στο χέρι ή τους ζωντανούς τσιτσερόνε στο πλευρό τους, έφταναν στην περιοχή — καθώς σημειώνει χρονογράφος της εποχής.

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 08 Απρ 2021, 22:04

Δέκα χρόνια αργότερα, το 1924, μαγαζιά με βιτρίνες είχαν αντικαταστήσει τον παλιό τύπο του ανοιχτού μαγαζιού.

Τσομπάνηδες με τα «σεβρά» τους και τσομπανοπούλες με τις μεταξωτές τους κάλτσες, κατέβαιναν στην πόλη για βόλτα τις Κυριακές κι έτσι, ελλείψει πελατών, είχαν πια μείνει στην Πανδρόσου τρία-τέσσερα τσαρουχάδικά μόνο για τους περιηγητές και τα παιδιά περισσότερο, που στις σχολικές επετείους και τις απόκριες πολύ συχνά μεταμφιέζονταν σε τσολιάδες.

Στην αρχή της οδού Αιόλου, στην πλατεία Αναβρυτηρίου που μετονομάζεται σε Δημοπρατηρίου, λειτουργεί μετά το 1895 εβδομαδιαία αγορά μεταχειρισμένων, κάθε Κυριακή πρωί. Στα γύρω λαϊκά καφενεία οι απόμαχοι κι οι συνταξιούχοι πλαισίωναν τα αντικείμενα που έβγαιναν εκεί σε πλειοδοτική δημοπρασία.

Εικόνα

Εικόνα

Εικόνα

Εικόνα

Έπιπλα, όπλα, μηχανές του ραψίματος, λάμπες, κιθάρες κι οτιδήποτε άλλο η ανάγκη είχε οδηγήσει προς τα κει, πουλιόταν στην πλατεία Δημοπρατηρίου. Εκεί πουλήθηκε με την οκά, σαν παλιοσίδερα, κι ο οπλισμός των κουτσαβάκηδων του Ψυρρή. Ο αρχηγός της αστυνομίας Μπαϊρακτάρης, μετά από συντονισμένες ενέργειες κατόρθωσε να τους εξουδετερώσει. Τους αφόπλισε, τους κούρευε, και με την απειλή του βούρδουλα στο προαύλιο της Αστυνομίας, ένας ένας οι μάγκες του Ψυρρή υποχρεώθηκαν να σπάσουν οι ίδιοι με τη βαριά πάνω σε αμόνι ό,τι αποτελούσε το καμάρι τους μέχρι τότε: τις «διμούτσουνες» και τις «ισόβιες» τους…

Έτσι, δυναμικά άρχισε να λύνεται ένα πρόβλημα σοβαρό της Αθήνας, που είχε δημιουργήσει η δράση των κουτσαβάκηδων, αν και η παρουσία τους, με το χαρακτηριστικό ριχτό σακάκι και το χρωματιστό ζωνάρι, είναι αισθητή στα περίχωρα ανάμεσα στις πλατείες Ψυρρή κι Αβησσυνίας, μέχρι το 1940.

Από το 1910 η εβδομαδιαία αγορά του μεταχειρισμένου μετατοπίζεται κι αρχίζει να λειτουργεί μερικά τετράγωνα πιο κάτω. Εκεί όπου και σήμερα, κάθε Κυριακή πρωί, επαναλαμβάνεται το ίδιο εμπόριο παλιών αντικειμένων: στην πλατεία Αβησσυνίας.

«Κατέβαινα στην παλιά Αθήνα, στο Ριζόκαστρο του Καμπούρογλου, στο Τζαμί, στο Μοναστηράκι, στ’ Αμπατζίδικα και στην Πλατεία Αβησσυνίας — τό Κυριακάτικο Παλιατζίδικο…» (Γ. Δροσίνη, «Σκόρπια φύλλα της ζωής μου» τ. Β’.)

Εικόνα

Εικόνα

Εικόνα

Ήδη απ’ το 1850 ο Ε. Spencer σημειώνει στην περιοχή την παρουσία εβραϊκών μαγαζιών που πουλούσαν μεταχειρισμένα ρούχα. Λίγο πιο κάτω, στην περιοχή της πλατείας Αγίων Ασωμάτων και στο χώρο που άλλοτε κατοικούσαν τουρκόγυφτοι, είχαν εγκατασταθεί εβραίοι απ’ το 1828 — γι’ αυτό κι η επωνυμία της περιοχής, Εβραίικα.

Εκεί κοντά, στην οδό Μελιδόνη, ιδρύεται κι η ορθόδοξη Συναγωγή. Γύρω απ’ την Ερμού υπάρχουν τα μαγαζιά των οικογενειών Κοέν, Λεβή, Καμχή, Γιουσουρούμ…

Κατά τους ηλικιωμένους επαγγελματίες της περιοχής, Αβησσυνοί κατοικούσαν επίσης στην περιοχή της πλατείας, απ’ όπου, κατ’ αυτούς, και το βάφτισμά της απ’ το λαό.

Τα ονόματα των πλατειών της περιοχής της αγοράς, πολλά χρόνια μετά την Επανάσταση, ανεπίσημα μόνο χρησιμοποιούνται. Το 1860, κατά τη σύνταξη του οριστικού Σχεδίου Πόλεως, γίνεται πρόταση για ορισμό της πλατείας Μοναστηρακιού μαζί με τις πλατείες Κάνιγγος, Κολιάτσου, Αβησσυνίας. Τα όρια των πλατειών ορίζονται ουσιαστικά μόνο το 1884, αλλά τελικά με την Πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου αρ. 705, ορίζονται πια ήδη δημιουργημένες πλατείες όπως του Μοναστηρακίου και της Αβησσυνίας, το 1943, στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής…

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 08 Απρ 2021, 22:04

Οι πλατείες Δημοπρατηρίου και Μοναστηρακίου, σαν χώροι συγκέντρωσης λαϊκού στοιχείου, ήταν και χώροι λαϊκής διασκέδασης.

Σαλτιμπάγκοι, ακροβάτες, παλαιστές, θεατρικά μπουλούκια, έδιναν υπαίθριες παραστάσεις στην αγορά όπου εύρισκαν πρόθυμο και πολυάριθμο ακροατήριο. Επιβίωση τους ο σημερινός Σαμψών, κι άλλοι, λιγότερο γνωστοί «αθλητές» και «θαυματοποιοί».

Εικόνα

Εικόνα

Εικόνα

Εικόνα

Ο Καραγκιόζης, φυσικά, δεν μπορούσε να λείπει. Στην πλατεία Δημοπρατηρίου για πολλά χρόνια δίνονταν παραστάσεις σε μια μάντρα, που η ιστορία της πήγαινε πολύ πίσω:

«…Εθυμήθηκε ένα Καραγκιοζοθέατρο, εγκατεστημένο μέσα στο Δημοπρατήριο, μέσα σε μιά σανιδόφραχτη μάντρα. Στο θέατρο εκείνο τακτικοί ήταν κάθε βράδυ οι Καπεταναίοι του Εικοσιένα, αρχίζοντας απ’ τον Μακρυγιάννη και τελειώνοντας στον Τζαβέλλα…

…περνά στους Καπεταναίους και τους παρουσιάζει έναν-έναν καθισμένους σε σανιδένιους μπάγκους, άλλους με το τσιμπούκι στο στόμα κι άλλους με το ναργιλέ…» (Γ. Δροσίνη, «Σκόρπια Φύλλα της ζωής μου, τ. Β’).

Καθώς η Ομόνοια και το Σύνταγμα αναπτύσσονταν ραγδαία σε πόλους έλξης της αθηναϊκής ζωής, διαμορφωμένης πια σε διαφορετικά πρότυπα, η περιοχή της Παλιάς Αγοράς σιγά σιγά αποκτούσε χαρακτήρα κέντρου αποκλειστικά λαϊκού. Είναι, λοιπόν, φυσικό πως κι ο στιγματισμένος τότε λόγω της τουρκικής του καταγωγής Καραγκιόζης, αντίθετος με την ιδεολογία της άρχουσας τάξης και τους προσανατολισμούς του νέου κράτους, εκεί είχε βρει καταφύγιο…

Το Μοναστηράκι όμως είχε ήδη αρχίσει να έχει τους πιστούς του και να γίνεται στέκι ανθρώπων που ανήκαν στο χώρο της αστικής διανόησης:

«…Ό Παπαρρηγόπουλος, ο ποιητής του «Φανού του Κοιμητηρίου», ήταν διασώτης του «γιάτσου», του λαϊκού παγωτού και τακτικός πελάτης του γιατσοπώλη, στα Σκαλάκια της Παλιάς Αγοράς με το περίφημο Ρολόγι του Ελγίνου που κάηκε στην πυρκαϊά της. Ο γιατσοπώλης, που είχε εκεί στημένο το φορητό κατάστημα του και έκραζε τους διαβάτες με το ρυθμικό κουδούνισμα των ποτηριών και τα γυμνά από πορσελάνα κουκλάκια του, μόλις τον έβλεπε από μακριά του φώναζε: Καλώς τον κυρ’ Δημητράκη! Σου έχω σήμερα ένα γιάτσο, που δεν το βρίσκεις ούτε στα χαρέμια του Σουλτάνου!…» (Γ. Δροσίνη, «Σκόρπια Φύλλα της ζωής μου» τ. Γ’)

Εικόνα

Εικόνα

Παγωτατζήδες και στραγαλατζήδες ήταν μόνιμες φιγούρες της πλατείας. Τα καροτσάκια τους, τρίτροχα, πήραν αργότερα το σχήμα του θωρηκτού «Αβέρωφ» και στολίστηκαν με σημαιάκια ελληνικά. Οι πλανόδιοι πωλητές τραγουδιστά διαλαλούσαν τα προϊόντα τους και δανείζονταν αποσπάσματα από επιθεωρήσεις της μόδας για να διανθίσουν το ρεπερτόριο τους.

Η περιοχή της «Παλιάς Αγοράς» ήταν κι η αφετηρία του καρναβαλιού, απ’ την προεπαναστατική περίοδο και κατόπιν, ως τον καιρό του About:

«Το καρναβάλι γιορτάζεται στην Αθήνα όπως σ’ όλες τις μικρές πόλεις του κόσμου.

…Αναζητούν παντού τις αρχαίες μεταμφιέσεις, τις περικεφαλαίες από χαρτόνι και τις ασπίδες από μπογιατισμένο χαρτί. Οι δρόμοι γεμίζουν από ήρωες του Όμηρου.

…Υπάρχει ένα άλλο παιχνίδι πού η προέλευση του μοιάζει πολύ παλιά και που το νόημα του είναι ακόμα άγνωστο. Καρφώνουν στη μέση ενός δρόμου ένα μεγάλο κοντάρι, από την κορυφή του οποίου κρέμονται δέκα με δώδεκα κορδέλες. Ο κάθε μασκαράς παίρνει από μια στο χέρι κι όλοι μαζί γυρίζουν γύρω άπ’ το κοντάρι ανάκατα, προς όλες τις κατευθύνσεις, προσέχοντας να μη μπερδεύονται οι κορδέλλες…» (Ε. About, La Grece Contemporaine, 1855)

To άγνωστο παιχνίδι του About είναι το γαϊτανάκι, που εξακολούθησε να χορεύεται και πολλές δεκαετίες αργότερα στην περιοχή, όταν ακόμα ξεκινούσαν απ’ το Μοναστηράκι τα άρματα της Αθηναϊκής αποκριάς.

Έχοντας τις ρίζες τους στις αποκριάτικες γιορτές της τουρκοκρατίας, οι νεοελληνικές απόκριες άρχισαν να οργανώνονται αργότερα εκ των «άνω», μετά το 1890, από τα διάφορα «Κομιτάτα της Αποκριάς» οπότε μετατοπίσθηκε κι η αφετηρία των εκδηλώσεων προς «αστικώτερα» κέντρα της πόλης.

Ο ιδιόρρυθμος Παναγής Θεοδοσίου, λαϊκός επιγραφοποιός, ζωγράφος και σατιρικός ποιητής, ήταν απ’ τους πρώτους που είχαν διακοσμήσει αποκριάτικα άρματα. Οι νταλίκες, κάρα μεγάλα με δυο άλογα, ανοιχτά, για τη μεταφορά γυαλικών κυρίως, οχήματα που κυκλοφορούσαν πολύ στην αγορά, υπήρξαν η βάση των πρώτων αρμάτων. Η νταλίκα του Θεοδοσίου ξεκινούσε απ’ το Μοναστηράκι και περιδιάβαζε όλη την πόλη, με επιβάτες τους αυτοσχέδιους ηθοποιούς του.

Εικόνα

Εικόνα

«Η οξεία εκείνη και διαπεραστική φωνή του Φασουλή, η οποία παρενοχλεί τους νευρικούς, ανήγγειλε, πρώτη πρώτη, από την περασμένη Κυριακήν, ότι άνοιξε το Τριώδιον. Έπειτα ενεφανίσθη η γιγαντόσωμος, ανθρωπόπους και αρκετά ρυπαρά Γκαμήλα…

…Έπειτα αντήχησεν η λαντέρνα των Ροπάλων, κι έκαμε την εμφάνισίν του το πρώτον Γαϊτανάκι…

…και ο Ποιητής του κάρρου συνεκέντρωσε γύρω του τα πλήθη χειροκροτούντα κι αλλαλάζοντα. Και όλοι αυτοί οι ήχοι και οι κρότοι, από όργανα και από λάρυγγας, ανήγγειλαν ότι ήλθεν η τρελλή Αποκριά». (Γρ. Ξενόπουλος, «Διάπλασις των Παίδων» 9/2/1908)

Στην περιοχή της Παλιάς Αγοράς, όπως συνήθως αναφέρεται στις τελευταίες δεκαετίες του ΙΘ’ αιώνα η περιοχή που αρχίζει απ’ τους Αέρηδες και τελειώνει στο Μοναστηράκι, βρίσκονταν κι οι σημαντικότερες φυλακές της Αθήνας.

Η μία, η φυλακή της Παλιάς Στρατώνας, παλιότερα κονάκι του Χασεκή κι αργότερα οθωνικός στρατώνας, μέχρι το 1916 ήταν σε χρήση για τον εγκλεισμό κρατουμένων, «…πολλάκις διερχόμενος την οδόν Αδριανού και βλέπων χάσκοντας εις τον εξώστην του Παλαιού Στρατώνος, πλήθος εύρωστων δεσμωτών…

…το θέαμα της καθημερινής παρελάσεως ανά τας οδούς των Αθηνών των εμπρηστών της οικίας Μελά, των ληστών του Ταμείου της Λαμίας, των απίστων ταμιών και άλλων μεγαλοσχημόνων ομοτέχνων των αλυσοδέτων…» (Εμμ. Ροΐδης, 1986)

Ο Μεντρεσές, το τουρκικό ιεροδιδασκαλείο, ήδη απ’ τα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας χρησίμευε και σαν φυλακή. Φυλακές έγιναν για ένα διάστημα κι άλλα τουρκικά κτίσματα της Αθήνας, όπως το τζαμί του Τζισταράκη, αρχικά στέγη της μπάντας της οθωνικής φρουράς.

Ο Μεντρεσές, μετά την μερική καταστροφή του στην Επανάσταση του’ ’21, είχε ξαναχτισθεί το 1834 απ’ τον Όθωνα, και χρησιμοποιήθηκε πια μόνιμα σαν φυλακή.

Στη λαϊκή μνήμη έμεινε σαν ανάμνηση φοβερού δεσμωτηρίου, με τον πλάτανο στο κέντρο της αυλής του, που απ’ τα κλαριά του γινόταν οι εκτελέσεις με απαγχονισμό:

«Ό Πλάτανος του Μεντρεσέ
έχει διπλούς τους κλώνους
Ο ένας γράφει “θάνατο”,
ο άλλος δέκα χρόνους».
Η φυλακή αυτή χρησίμευε βέβαια αδιάκριτα, για ποινικούς και για πολιτικούς κρατούμενους.


Τη νύχτα της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 ο Μεντρεσές ανοίχτηκε απ’ τον Καλλέργη κι ελευθερώθηκαν οι φυλακισμένοι.

Το 1856 ο Άγγλος Baird βλέπει, απ’ την καγκελόφραχτη είσοδο του, πλήθος ανάκατο κρατουμένων σε άθλια κατάσταση, κι ο εικονογράφος του Στέφανου Ξένου, στα 1860, δίνει μια μοναδική άποψη της κεντρικής του αυλής με τους δεσμώτες της. Μέχρι το 1911 ο Μεντρεσές εξακολούθησε να δημιουργεί τρόμο και ζοφερές εντυπώσεις στους περαστικούς.

0 Αχιλλέας Παράσχος προφήτευε το τέλος του πιο μισητού συμβόλου του, του πλάτανου.

«Ω πλάτανε του Μεντρεσέ, στοιχειό καταραμένο
Της τυραννίας τρόπαιο σε φυλακή υψωμένο.
Συμμάζωξε τα φύλλα σου τα δάκρυοραντισμένα.
Να ιδώ κομμάτι ουρανού και τ’ άστρα τα καϋμένα.
Θα έλθη ώρα, πλάτανε, της χώρας μας Βαστίλλη
Που ξυλοκόπους η οργή του Έθνους θα σου στείλη.
Και πέλεκυς στη ρίζα σου ελεύθερα θ’ αστράψη.
Δεν θα σε φαν γεράματα, φωτιά θε να σε κάμη».


Μερικά χρόνια αργότερα, ένας κεραυνός που έπεσε μια νύχτα στην περιοχή, έκαψε και τον πλάτανο του Μεντρεσέ…

Το 1919 η φυλακή, το «απαίσιον τέρας» (κατά τον Τύπο της εποχής) κατεδαφίστηκε οριστικά…

Άφθονες λογοτεχνικές μαρτυρίες δίνουν το κλίμα της περιοχής της Αγοράς στο τέλος του ΙΘ’ και στις αρχές του εικοστού αιώνα.

Από τουριστική οπτική γωνιά η περιγραφή του W. Miller στα 1905:

«Παρά τα μοντέρνα της σπίτια η Αθήνα έχει ακόμα ανατολίτικα χαρακτηριστικά. Υπάρχουν κοπάδια κατσίκες — οι γαλατάδες της Αττικής — που τριγυρίζουν στους δρόμους…

Οι δρόμοι είναι χώροι καθαρά τουρκικοί και τα γαϊδούρια φορτωμένα με σταφύλια… δίνουν στην πόλη ανατολίτικο χαρακτήρα. Εδώ κι εκεί νησιώτες με βράκες, γραφικές εξαιρέσεις στο πλήθος των αστών με τα ευρωπαϊκά ρούχα…».

Ο Ροΐδης μιλάει για τους ίδιους δρόμους και περίπου την ίδια εποχή, «εκ των ένδον».

«…προσκόπτων ανά παν βήμα εις ζωντανάς ή νεκράς όρνιθας… εις απόμαχα υποδήματα… εις μαύρους ρύακας παρά το πεζοδρόμιον και ερυθρούς προ των μακελλείων…»

Και πιο συγκεκριμένα για την οδό Αδριανού:

«Παν ό,τι θέλει και προ πόντων όσα δεν θέλει ευρίσκει τις εις αυτόν· ελληνικά και ρωμαϊκά ερείπια, χάρβαλα της τουρκοκρατίας, ύπαιθρα τηγανιστήρια, αμαξοπηγεία, αγγειοπλαστεία, φοίνικας, πλατάνους, ορνιθώνας, λύκεια, παρθενοτροφεία, δημοτικόν σχολείον, σταύλους, σφαγεία, φαρμακοπωλεία, ιατρούς, φερετροποιούς, κυπαρίσσους και ό,τι άλλο χρειάζεται εφ’ όσον ζη και αφού αποθάνη.

…Ταβέρνας και πεζοδρόμια προωρισμένα ουχί εις τους πεζοδρόμους, άλλ’ εις παρατάξεις πίθων, βαρελιών, πυραύνων…»

Στην Αγορά εντοπίζει ο Ροΐδης και μερικούς απ τους πρώτους οργανωμένους τουρίστες του 1896:

«…επρόβαλεν ανερχομένη εκ του παρακειμένου τετραγώνου του Αδριανού μία συνοδεία Άγγλων αρχαιοφίλων, τρεις κύριοι με περικεφαλαίαν και μιά διοπτροφόρος περιηγήτρια, ανασύρουσα τον ποδόγυρον αυτής και αμηχανούσα πού να πατήση»…

Από υπερωκεάνεια, που αγκυροβολούσαν κυρίως στην φαληρική ακτή, έρχονταν ήδη από τότε ομάδες ξένων επισκεπτών. Σύγχρονη με την πύκνωση των τουριστών είναι κι η εκμετάλλευση της επιθυμίας τους να πάρουν μαζί κάποιο ενθύμιο της Αθήνας: Τσαρούχια, αγαλματάκια, ακόμα και χώμα αττικό συσκευασμένο σε χωνάκια που πουλούσε ένας, ευρηματικός για την εποχή του, πλανόδιος έμπορος, ήταν μερικά απ’ τα πρώτα αθηναϊκά σουβενίρ…

Με σκωπτική διάθεση αντιμετωπίζονται από χρονογράφο της αρχής του αιώνα οι πρώτοι αυτοί φορείς τουριστικού συναλλάγματος:

«Κούκοι, ρεπούμπλικες, εσάρπες, μύτες υπερήφανες και μύτες νεύουσαι προς τα κάτω, μάτια γαλανά, ξεπλυμένου χρώματος και μάτια λαμπυρίζοντα πίσω απ’ τας διόπτρας, μαλλιά σαν δειγματολόγιο πειραματισμού των επ’ αυτών επιδράσεων του οξυζενέ, υποδήματα ενθυμίζοντα τα χαρτονένια επί των προθηκών μοντέλα υποδηματοποιίας μεγέθους και σχήματος μικρός ατμομηχανής, γάμπες δια την ατροφίαν των οποίων έχει υποστεί… θλίψιν και οικτράν ρίκνωσιν ή κάλτσα και γάμπες παριστάνουσαι κοιλίας εγκυμονουσών.

…καί μαζύ και αναμίξ ιμάντες και θήκες φωτογραφικών μηχανών και λορνιόν και τηλεσκόπια και τόμοι οδηγών και φύλλα γεωγραφικών χαρτών και στόματα χάσκοντα. Όλα ομού ως άθροισμα λεπτομερειών και ως έννοια εκφράζονται με την λέξιν «Περιηγηταί» η ίδιωνύμως παρ’ ημίν, «Λόρδοι»…

Αρκετές δεκαετίες αργότερα, όταν το τουριστικό συνάλλαγμα αρχίζει να υπολογίζεται σαν σημαντικό έσοδο για τη χώρα, ο τουρισμός, που ξεκίνησε σε περιορισμένη κλίμακα, με τη μαζικοποίησα του μετατρέπεται σε βιομηχανία, που βάζει έντονη τη σφραγίδα της και στο Μοναστηράκι…
ΛΙΖΑ ΜΙΧΕΛΗ «ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ ΑΠ’ ΤΟ ΣΤΑΡΟΠΑΖΑΡΟ ΣΤΟ ΓΙΟΥΣΟΥΡΟΥΜ» ΩΚΕΑΝΙΔΑ 1984
https://www.kefaloniapress.gr/ellada/ar ... BD-%CE%B1/

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 12 Απρ 2021, 19:51

25/02/2021
Ακρόπολη: Η παλιότερη φωτογραφία της που τραβήχτηκε πριν 180 χρόνια.

Εικόνα

Η παλιότερη φωτογραφία της Ακρόπολης τραβήχτηκε ούτε λίγο ούτε πολύ πριν από 180 χρόνια και πιο συγκεκριμένα πριν 179. Τη φωτογραφία τράβηξε το 1842 ο Josepf-Filibert Girault de Prangey. Και σίγουρα δεν είναι ποιοτικά σαν αυτές που έχεις συνηθίσει από την Ακρόπολη αλλά δεν γίνεται να μην σε εντυπωσιάζει καθώς μεταφέρεσαι σε μια άλλη εποχή.

Η παλαιότερη σωζόμενη, λοιπόν, φωτογραφία της Ακρόπολης έχει τραβηχτεί από τον Λόφο των Νυμφών και το Αστεροσκοπείο. Και ο φωτογράφος ήταν ένας ζωγράφος, όπως είπαμε ο Josepf-Filibert Girault de Prangey ο οποίος διδάχτηκε από τον εφευρέτη της Δαγκεροτυπίας Louis Daguerre.

Η φωτογραφία λοιπόν βγήκε το 1842 μετά την απελευθέρωση του ελληνικού κράτους. Η εικόνα της Αθήνας αλλά και της Ακρόπολης ήταν πολύ διαφορετική. Η δεύτερη πρωτεύουσα του νέου ελληνικού κράτους, είχε υποστεί σοβαρότατες καταστροφές, ιδιαίτερα στο διάστημα της ενδεκάμηνης πολιορκίας της από τον Κιουταχή, μεταξύ Ιουνίου 1826 και Μαΐου 1827. Η τουρκική φρουρά αποχώρησε οριστικά από το φρούριο της Ακρόπολης την 31η Μαρτίου 1833.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο αντιβασιλέων Georg Maurer, ο οποίος έφτασε στην Αθήνα το 1833 κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσκεψης του Όθωνα, έγραφε: «Η Αθήνα που πριν απ’ τον Απελευθερωτικό Πόλεμο αριθμούσε 3.000 περίπου σπίτια, τώρα δεν είχε ούτε 300. Τα άλλα είχαν μεταβληθεί σ’ έναν άμορφο σωρό από πέτρες».

Η εικόνα της Αθήνας άλλαξε σημαντικά και καθοριστικά μετά την άφιξη των Κλεάνθη και Σούμπερτ. Τον Νοέμβριο του 1831 οι δύο αρχιτέκτονες εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα και αμέσως έφεραν την αλλαγή. Έβαλαν στα σχέδια τη συστηματική τοπογράφηση της πόλης συντάσσοντας στη συνέχεια την πολεοδομική τους πρόταση, εν όψει της πιθανής εγκατάστασης εκεί της πρωτεύουσας του νεοσύστατου κράτους.

Μια αλήθεια που ίσως δεν γνωρίζεις για εκείνη.
Μπορεί να έχεις επισκεφθεί πολλές φορές την Ακρόπολη και το μουσείο. Αυτό όμως που δεν ξέρουν πολλοί είναι ότι πολλά τμήματα του γλυπτού διακόσμου, του επιστυλίου και των φατνωμάτων της οροφής έφεραν γραπτό διάκοσμο με κόκκινο, μπλε και χρυσό χρώμα. Ο Παρθενώνας, δηλαδή, δεν είχε πάντα αυτό το λευκό χρώμα που βλέπουμε σήμερα αλλά ήταν ντυμένος με ζωηρά χρώματα σε διάφορα μέρη του.
https://exploringgreece.tv/athina/i-pal ... DgXx2gzaUk


Το μυστικό που κρύβει στους πρόποδές της η Ακρόπολη.
Η ιστορία του μετρά αιώνες...


Εικόνα

Η Αθήνα είναι γεμάτη μυστικά και ιστορίες από το παρελθόν. Και πώς θα μπορούσε να λείπει από αυτά η Ακρόπολη και τα μνημεία της που στέκουν εκεί χιλιάδες χρόνια; Εκεί, λοιπόν, υπάρχει κάτι που λίγοι γνωρίζουν αν και μπορεί να έχουν παρατηρήσει από μακριά.

Στη νότια πλευρά του Ιερού βράχου, λοιπόν, υπάρχει μια εκκλησία, γνωστή και ως Παναγία η Σπηλιώτισσα. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Εκεί στη νότια πλευρά του βράχου της Ακρόπολης μπορεί να δει κανείς μια σπηλιά. Σε αυτό το σημείο υπάρχει ένα μνημείο που τραβάει το βλέμμα τους όπως κοιτούν πάνω από το Θέατρο του Διονύσου. Ο λόγος για το άγνωστο σε πολλούς χορηγικό μνημείο του Θρασύλλου.

Δημιουργήθηκε περί το 320 π.Χ. από τον Θράσυλλο, αγωνοθέτη των Μεγάλων Διονυσίων και έφερε μορφή ναΐσκου στο πρότυπο των χορηγικών μνημείων. Το μνημείο κατέρρευσε ύστερα από κανονιοβολισμό το 1827, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Ακρόπολης από τους Τούρκους. Τα σιδερένια κάγκελα σήμερα δηλώνουν με τον τρόπο τους, ότι κάτι πολύτιμο κρύβει στο εσωτερικό του.

Εκεί, λοιπόν, υπάρχει και η άγνωστη εκκλησία, ένα μυστικό που λίγοι γνωρίζουν ότι βρίσκεται στην Ακρόπολη και συγκεκριμένα στους πρόποδές της. Οι παλαιότεροι, ωστόσο, γνωρίζουν την Παναγία τη Σπηλιώτισσα που διαμορφώθηκε στην οθωμανική κυριαρχία. Το αρχαίο και χριστιανικό μνημείο συνυπάρχουν μπροστά και πίσω από το σπήλαιο.

Εικόνα

Μετά την εγκατάσταση στο σπήλαιο αυτής της μικρής εκκλησίας, το χορηγικό μνημείο διατηρείτο σχεδόν ακέραιο μέχρι το 1827, με ορισμένες μορφικές αλλοιώσεις, όπως το φράξιμο των δύο ανοιγμάτων του με τοίχους. Και ήταν πάντα αγαπητό θέμα στην ιστορική εικονογραφία των μνημείων των Αθηνών του 18ου και των αρχών του 19ου αιώνα. Στις αρχές του 2017 το χορηγικό μνημείο ανακαινίστηκε και έγινε αποκατάσταση των τοίχων της Παναγίας της Σπηλιώτισσας, στο εσωτερικό του σπηλαίου. Η Ακρόπολη κρύβει καλά αυτό το μυστικό της εδώ και χρόνια…
https://exploringgreece.tv/athina/to-my ... omdcKj7TIU

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 13 Απρ 2021, 22:15

12/04/2021
Ο σιδηροδρομικός σταθμός της Αθήνας που κάποτε ήταν σε μια απέραντη έκταση με χωράφια.

Εικόνα

Η Αθήνα και τα προάστιά της άλλαξαν πολύ με το πέρασμα των ετών και των αιώνων με διάφορα γεγονότα να αποτέλεσαν κομβικούς παράγοντας για τις αλλαγές αυτές. Η Ελληνική επανάσταση, οι κυβερνήσεις που άλλαξαν και οι διάφορες αλλαγές στο αστικό τοπίο, διαμόρφωσαν σταδιακά τα όσα ακολούθησαν και την εικόνα της πρωτεύουσας. Από τεράστιες εκτάσεις με χωράφια, η Αθήνα σιγά – σιγά άρχισε να μοιάζει με μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Για παράδειγμα, εκεί που σήμερα βρίσκεται ένας πολυσύχναστος και κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός της Αθήνας, κάποτε ήταν μια μεγάλη έκταση με χωράφια με θέα έως και την Ακρόπολη. Ο λόγος για τον περίφημο σήμερα «Σταθμό Λαρίσης». Η εικόνα από το παρελθόν δε θυμίζει σε τίποτα τη σημερινή.

Εικόνα

Ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός της Αθήνας ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1904. Στην ασπρόμαυρη φωτογραφία που φαίνονται οι απέραντες εκτάσεις με χωράφια και διακρίνεται ακόμη και ο λόφος του Φιλοπάππου, είναι το πώς ήταν ο σταθμός το 1910. Σίγουρα δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή εικόνα που περικυκλώνεται από κτήρια και πολυκατοικίες. Τα χρόνια πέρασαν, η ρυμοτομία άλλαξε και μαζί και κάποια εμβληματικά κτήρια όπως αυτό που δημιουργήθηκε τον πρώτο αιώνα μετά την ελληνική επανάσταση του 1821.

Ονομαζόταν ως ο «Σταθμός Αθηνών-Λαρίσης» ή «Σταθμός Συνόρων» και σκοπός του ήταν να εξυπηρετεί τη βόρεια Ελλάδα, μέχρι τα τότε σύνορα με την Τουρκία. Η σημαντικότερη πόλη που έφθανε ο σιδηρόδρομος ήταν η Λάρισα και γι’ αυτό έλαβε και αυτό το όνομα μιας και η Θεσσαλονίκη ήταν ακόμη κάτω από την Οθωμανική κυριαρχία.

Εικόνα

Σήμερα, ο Σταθμός Λαρίσης αποτελεί τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό της Αθήνας και ενώ διατήρησε την ονομασία του, τα τρένα δεν τερματίζουν πλέον το δρομολόγιό τους στη Θεσσαλία. Συγκεκριμένα τα τρένα ξεκινούν από την Αττική και φτάνουν ακόμη και έως την Αλεξανδρούπολη κάνοντας πολλές ενδιάμεσες στάσεις. Ο σταθμός Λαρίσης αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους σιδηροδρομικούς σταθμούς των Βαλκανίων και τον μεγαλύτερο στην Ελλάδα.

Εικόνα

Οι λεπτομέρειες από τον Τύπο της εποχής.
Τα εγκαίνια του σταθμού φυσικά δεν πέρασαν στα ψιλά. Αποτέλεσε εξάλλου ένα πολύ σημαντικό έργο της εποχής. Ο Τύπος έγραφε χαρακτηριστικά: «Την 12:30 ακριβώς, η Βασιλική αμαξοστοιχία έφθασε εις τον σταθμόν. Οι Βασιλείς κατήλθον και το πλήθος εξερράγη εις ζητοκραυγάς. Ο στρατός, όστις είχε παραταχθεί, παρουσίασεν όπλα. Τα ορμούντα εις τον λιμένα πλοία εκανονοβόλουν, αι μουσικαί επαιάνιζον τον βασιλικόν ύμνον και το θέαμα ήτο μεγαλοπρεπές.»
https://exploringgreece.tv/athina/touri ... fia/35795/

Εικόνα
ΤΟ ΚΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΣΤΟ ΣΤΑΘΜΟ ΛΑΡΙΣΗΣ. ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΕΠΟΧΗΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ.

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 17 Απρ 2021, 21:49

03/03/2021
Η Πηγή της Κυράς και ο θρύλος του κοριτσιού στην Αττική.

Εικόνα

Γεμάτη μυστικά και άγνωστες ιστορίες. Κρυφές γωνιές δίπλα μας ή και λίγο πιο μακριά μας. Εικόνες που θα συναντήσεις και άγνωστα γεγονότα που θα μάθεις και θα σε αφήσουν με το στόμα ανοιχτό. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει και ένα μέρος στην Αττική και συγκεκριμένα στην Πάρνηθα. Ο λόγος για την Πηγή της Κυράς ή αλλιώς Κρύα Πηγή της Φυλής. Ένα πανέμορφο μέρος που εκτός της ομορφιάς του, συνοδεύεται από μια ιστορία και έναν δημοφιλή θρύλο. Τον θρύλο με ένα κορίτσι. Το πιθανότερο είναι ότι δεν το έχεις ακούσει ποτέ και τώρα είναι μια ευκαιρία να το γνωρίσεις. Μπορείς να κάνεις εκεί μια βόλτα με την πρώτη ευκαιρία.

Η Πηγή της Κυράς στην Πάρνηθα.

Εικόνα

Η πηγή της Κυράς στην Πάρνηθα αποκαλείται και αλλιώς πηγή Φυλής. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια πηγή στην κεντρική Πάρνηθα η οποία έχει μεγάλη και πολύ πλούσια ιστορία λαογραφική. Η Πηγή της Κυράς βρίσκεται πάνω στο δρόμο ο οποίος οδηγεί από τη Χασιά στα Δερβενοχώρια. Έχει διαφορετική μορφή σε σχέση με το παρελθόν. Η μορφή που έχει σήμερα βασίζεται στην αναμόρφωση που έγινε στον χώρο αργότερα. Κι αυτό γιατί πολλοί επισκέπτονταν το σημείο για αναψυχή και βόλτα.

Εικόνα

Η συγκεκριμένη πηγή βρίσκεται σε ένα σημείο εξαιρετικής ομορφιάς γεμάτο πράσινο. Μπορείς να δεις το σημείο στο οποίο βρίσκεται για να κάνεις μια μελλοντική βόλτα, βλέποντας τους Google Maps (https://www.google.com/maps/search/%CE% ... a=!3m1!4b1). Η Πηγή της Κυράς φημίζεται μεταξύ άλλων για το μοναδικό κρυστάλλινο νερό της. Τα ξεδιψάει τον επισκέπτη έπειτα απο την δύσκολη ανάβαση του βουνού, το οποίο αποτελεί κατα κάποιο τρόπο διασικασία μυήσεως κατά την παράδοση.



Ο μύθος με το κορίτσι που συνοδεύει την Πηγή της Κυράς.
Η πηγή που ξεδιψάει τον επισκέπτη μετά από την ανάβαση του βουνού είναι σημείο κατατεθέν για την περιοχή. Εκτός από το γεγονός ότι πρόκειται για ένα πανέμορφο σημείο, το βλέμμα τραβάει το αρχαιοπρεπές θεατράκι της πηγής το οποίο είναι φτιαγμένο μαζί με ερείπια αρχαίου ναού του Πανός. Κοντά στο κάστρο βρίσκεται και το Φρούριο Φυλής το οποίο είναι περισσότερο γνωστό.

Εικόνα

Τι λέει, λοιπόν, ο μύθος με το κορίτσι; Η ιστορία που έχει μεταφερθεί στόμα με στόμα αναφέρει ότι τα απογεύματα του χειμώνα, όταν πέφτει ο ήλιος ο οδοιπόρος δεν πρέπει να βρεθεί κοντά εκεί. Κι αυτό γιατί θα συναντήσει το κοριτσάκι με τα άσπρα και την μητέρα του. Το κοριτσάκι ξεπροβάλλει ανάμεσα από τα σκοίνα αριστερά της πηγής. Φέρει φορεματάκι ολόασπρο, με μια γαλάζια κορδέλα γύρω από την μέση. Η εικόνα του κοριτσιού έρχεται προς το μέρος του οδοιπόρου με απλωμένα χέρια και δάκρυα στα μάτια. Και λένε ότι αυτή είναι μια εικόνα που κάποιον μπορεί να τον φοβίσει.
https://periergaa.blogspot.com/2018/03/ ... t_867.html

Κάθε μέρος έχει συνήθως το θρύλο του, κι αυτό τον δικό του…

Εικόνα
https://exploringgreece.tv/attiki/ditik ... EJQZtyxWUk

Άβαταρ μέλους
The Rebel
Δημοσιεύσεις: 28702
Εγγραφή: 31 Μαρ 2018, 18:18
Phorum.gr user: Wild Rebel

Re: ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ!

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από The Rebel » 18 Απρ 2021, 22:12





11/04/2021
Βίντεο: Δείτε εικόνες από τους δρόμους της Αθήνας το μακρινό 1962!



Εντυπωσιακές εικόνες!


Στο βίντεο μπορείτε να δείτε φωτογραφίες από τους δρόμους της Αθήνας το μακρινό 1962. Τότε που όλα ήταν πιο αγνά και πιο αθώα και το βιοτικό επίπεδο στην πρωτεύουσα ήταν σκάλες ανώτερο απ’ ότι σήμερα.
https://www.pronews.gr/pronews-tv/istor ... krino-1962



Απάντηση


  • Παραπλήσια Θέματα
    Απαντήσεις
    Προβολές
    Τελευταία δημοσίευση

Επιστροφή στο “Ιστορία”

Phorum.com.gr : Αποποίηση Ευθυνών