Αγία Σοφία: Ελληνικός ή Ρωμαϊκός ναός;

[Giorgos 574]

Δημιούργημα του 6ου αιώνα μΧ η Αγιασοφιά, χρησιμοποιήθηκε ως ναός επί 916 χρόνια, ως Μουσουλμανικό τέμενος επί 481 χρόνια και λειτουργεί ήδη ως μουσείο επί 73 χρόνια από το 1935. Πρωτοχτίσθηκε ως Χριστιανική Βασιλική επί αυτοκράτορος Μεγάλου Κωσταντίνου γύρο στο 336 μΧ και καταστράφηκε στην διάρκεια κάποιας στάσης. Το 415 μΧ ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος έχτισε γιά δεύτερη φορά την εκκλησία που διατηρήθηκε μέχρι το 532 μΧ οπότε κάηκε στην διάρκεια της στάσης του Νίκα. Ξανακτίσθηκε γιά τρίτη φορά από τον Ιουστινιανό την περίοδο 532-537 μΧ στην σημερινή της μορφή. Εχει επιφάνεια 10.500 τ.μ. και καλύπτεται από πέτρινο τρούλλο διαμέτρου 31 μ. που βρίσκεται σε ύψος 55 μ. από το δάπεδο. Είναι ιστορικά εξακριβωμένο πως ο τρούλλος έπεσε τρεις φορές στην διάρκεια σεισμών. Το 1206 ο ναός έγινε έδρα Λατίνου Πατριάρχη και επισκευάσθηκε από τους Σταυροφόρους που τον στήριξαν με εξωτερικά αντερείσματα. Στο εσωτερικό που κοσμείται από πελώριες Ισλαμικές καλλιγραφίες διαμέτρου 7.5 μ. ενταφιάσθηκαν οι Σουλτάνοι Σελίμ ΒΠ, Μεχμέτ Γ΄ και Μουράτ Γ΄.

Το εύλογο ερώτημα είναι γιατί το λαμπρό αυτό αρχιτεκτόνημα αναγορεύθηκε αυθαίρετα σε εθνικό σύμβολο της Ελλάδας και όχι Ρωμαϊκό; Την εποχή που κτίσθηκε επίσημη γλώσσα του Ρωμαϊκού κράτους ήταν η Λατινική, ο ίδιος ο Ιουστινιανός ήταν εκλατινισμένος, δεν γνώριζε ελληνικά ενώ η λέξη Ελληνας είχε περιορισμένη σημασία και θεωρείτο ύβρις γιατί ταυτιζόταν με τους διωκόμενους από τους Χριστιανούς εθνικούς (ειδωλολάτρες). Χαρακτηριστικές είναι οι βαρειές λοιδωρίες εναντίον των Ελλήνων που εκτόξευσε ο ιστοριογράφος της εποχής Ιουστίνος:

"Επειδή τινες εύρηνται εκ των ανοσίων και μυσαρών Ελλήνων κατεχόμενη πλάνη"

Ιουστίνου Κωδ. Α΄ 11,10

[tanipteros]

Βυζαντινό...ούτε Ελληνικό ούτε Ρωμαϊκό.

[ξέχασα ποιος ήμουν στο παλιό]

Δεν υπάρχει διαφορά. Ελλάς και Ρώμη (εκ του ρώννυμι), φως και δύναμη, ένα και το αυτό είναι εν προκειμένω. Ο ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας είναι ο γάμος αυτών των δύο: της ρώμης και του πνεύματος. Έρρωσθε και ευδαιμονείτε.

[Ζενίθεδρος]

Είχα την εντύπωση ότι οι Νεαραι του Ιουστινιανού ήταν γραμμένες στα Ελληνικά. Τώρα διαβάζω πως ο Ιουστινιανος δεν ήξερε γρι Ελληνικά.

[Στύγιος]

Δημιούργημα του 6ου αιώνα μΧ η Αγιασοφιά, χρησιμοποιήθηκε ως ναός επί 916 χρόνια, ως Μουσουλμανικό τέμενος επί 481 χρόνια και λειτουργεί ήδη ως μουσείο επί 73 χρόνια από το 1935. Πρωτοχτίσθηκε ως Χριστιανική Βασιλική επί αυτοκράτορος Μεγάλου Κωσταντίνου γύρο στο 336 μΧ και καταστράφηκε στην διάρκεια κάποιας στάσης. Το 415 μΧ ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος έχτισε γιά δεύτερη φορά την εκκλησία που διατηρήθηκε μέχρι το 532 μΧ οπότε κάηκε στην διάρκεια της στάσης του Νίκα. Ξανακτίσθηκε γιά τρίτη φορά από τον Ιουστινιανό την περίοδο 532-537 μΧ στην σημερινή της μορφή. Εχει επιφάνεια 10.500 τ.μ. και καλύπτεται από πέτρινο τρούλλο διαμέτρου 31 μ. που βρίσκεται σε ύψος 55 μ. από το δάπεδο. Είναι ιστορικά εξακριβωμένο πως ο τρούλλος έπεσε τρεις φορές στην διάρκεια σεισμών. Το 1206 ο ναός έγινε έδρα Λατίνου Πατριάρχη και επισκευάσθηκε από τους Σταυροφόρους που τον στήριξαν με εξωτερικά αντερείσματα. Στο εσωτερικό που κοσμείται από πελώριες Ισλαμικές καλλιγραφίες διαμέτρου 7.5 μ. ενταφιάσθηκαν οι Σουλτάνοι Σελίμ ΒΠ, Μεχμέτ Γ΄ και Μουράτ Γ΄.

Το εύλογο ερώτημα είναι γιατί το λαμπρό αυτό αρχιτεκτόνημα αναγορεύθηκε αυθαίρετα σε εθνικό σύμβολο της Ελλάδας και όχι Ρωμαϊκό; Την εποχή που κτίσθηκε επίσημη γλώσσα του Ρωμαϊκού κράτους ήταν η Λατινική, ο ίδιος ο Ιουστινιανός ήταν εκλατινισμένος, δεν γνώριζε ελληνικά ενώ η λέξη Ελληνας είχε περιορισμένη σημασία και θεωρείτο ύβρις γιατί ταυτιζόταν με τους διωκόμενους από τους Χριστιανούς εθνικούς (ειδωλολάτρες). Χαρακτηριστικές είναι οι βαρειές λοιδωρίες εναντίον των Ελλήνων που εκτόξευσε ο ιστοριογράφος της εποχής Ιουστίνος:

"Επειδή τινες εύρηνται εκ των ανοσίων και μυσαρών Ελλήνων κατεχόμενη πλάνη"

Ιουστίνου Κωδ. Α΄ 11,10

Εχμμ ,μήπως τα έχεις μπερδέψει λίγο;
Υιοθετημένος απ' τον Ιουστίνο ήταν με καταγωγή απ' την Ιλλυρία.
Στο πανεπιστήμιο της Κων/λης το 425 υπήρχαν 16 ελληνόφωνες και 15 λατινόφωνες έδρες.
Επί Ιουστινιανού έγιναν οι "Νεαρές" στα ελληνικά.
Το "νενίκηκα σε Σολομών" ο Ιουστινιανός το είπε.
Ο Προκόπιος ο ιστορικός της εποχής δεν επιβεβαιώνει όσα παραθέτεις.

[Ζαποτέκος]

Το εύλογο ερώτημα είναι γιατί το λαμπρό αυτό αρχιτεκτόνημα αναγορεύθηκε αυθαίρετα σε εθνικό σύμβολο της Ελλάδας και όχι Ρωμαϊκό;

Να βρούμε μια χρονομηχανή και να ρωτήσουμε τον Ματθαίο Μυρέων ( 17ος αι. ) πως τόλμησε να συνδέσει το έργο αυτό του Ιουστινανού με τους Έλληνες !




Ωσάν το πάθαμεν ημείς οι ταπεινοί Ρωμαίοι
(…)
εχάσαμε την δόξα μας σκήπτρα και Βασιλείαν.
Και μας ορίζουν οι εχθροί , το γένος των βαρβάρων
τον στέφανόν μας έλαβον εκ λίθων και μαργάρων
ότι ημείς δεν είμεστεν άξιοι να το φορούμεν
άλλοι επήραν και φορούν κι εμείς το θεωρούμεν
(...)

Αλλοίμον , αλλοίμονον στο γένος των Ρωμαίων
πώς έγινε ανόσιον και καταφρονεμένον.
Ω πώς εκαταστάθηκε το γένος των Ελλήνων ,
και επεριπλεχθήκετε μέσον πολλών κινδύνων.
(...)
Ω ! πως και να εξύπναγεν ο Μέγας Κωνσταντίνος
οποίος σε ανέκτισεν με όρεξιν εκείνος
και να σε ήθελεν ιδείν πως είσαι σκλαβωμένη
αθλία και ταλαίπωρη και καταφρονεμένη.
(...)
Πού είναι ο περιβόητος Ναός ο της Σοφίας
εκείνος ο υπέρλαμπρος της Θείας ευλογίας ;
Ο Μέγας Ιουστινιανός αν ηθελε ξυπνήση
ήθελε χύσει δάκρυα άμετρα υπέρ φύσιν
να κλαύση και να λυπηθή το έργον των χειρών του
το πως εκυριεύθηκεν νύν υπό των εχθρών του.
(…)
Ω θάνατε μακάριε , καλός είναι για τώρα
σ' εμάς εις όλους τους Γραικούς να 'λθής τούτην την ώρα !
(…)

[Quidam Graecus]

Μήπως επειδή οι αρχιτέκτονες ήταν ο Ανθέμιος ο τραλλιανος και ο Ισίδωρος ο Μιλήσιος; Μήπως επειδή φέρει το ελληνικό όνομα Αγία Σοφία και όχι κάποιο λατινικό; Μήπως επειδή το νεοελληνικό έθνος και η Ρωμιοσύνη είναι το ίδιο; Μήπως λίγο από όλα;

[Γενιά της Αμαρτίας]

Τούρκικος

Με τις υγείες σας.

[ΑΛΟΓΟΜΟΥΡΗΣ]

Μήπως επειδή οι αρχιτέκτονες ήταν ο Ανθέμιος ο τραλλιανος και ο Ισίδωρος ο Μιλήσιος; Μήπως επειδή φέρει το ελληνικό όνομα Αγία Σοφία και όχι κάποιο λατινικό; Μήπως επειδή το νεοελληνικό έθνος και η Ρωμιοσύνη είναι το ίδιο; Μήπως λίγο από όλα;

απευθύνεσαι σε άτομα που μισούν ό,τι έχει να κάνει με την Ελλάδα και την ιστορία της

[Belisarius]

Βυζαντινό...ούτε Ελληνικό ούτε Ρωμαϊκό.

Το "βυζαντινό" είναι η σίγουρα λάθος απάντηση. Κανένας από τους κτήτορες και τους χρήστες πριν το 1453 δεν θα τη θεωρούσε τέτοια.

[Belisarius]

Τούρκικος

Με τις υγείες σας.

Αυτό είναι η σύγχρονη πραγματικότητα.

[ΑΛΟΓΟΜΟΥΡΗΣ]

Τούρκικος

Με τις υγείες σας.

Αυτό είναι η σύγχρονη πραγματικότητα.

το ότι κατέχουν τον ναό οι Τούρκοι δεν τον κάνει τουρκικό
όπως και η Ακρόπολη δεν έγινε ξαφνικά τουρκική επί οθωμανικής κατοχής

[Στύγιος]

Τούρκικος

Με τις υγείες σας.

Αυτό είναι η σύγχρονη πραγματικότητα.

Δεν είναι ναός σήμερα ,είναι μουσείο σύμφωνα με την νομολογία της UNESCO και προστατεύεται ως μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Υπάγεται μάλιστα- όπως τα τεμένη στην Ελλάδα στην Ελληνική- στην αντίστοιχη Τουρκική εφορεία αρχαιοτήτων, η οποία είναι υπεύθυνη για τη συντήρηση και αναπαλαίωση του.

[Belisarius]

το ότι κατέχουν τον ναό οι Τούρκοι δεν τον κάνει τουρκικό
όπως και η Ακρόπολη δεν έγινε ξαφνικά τουρκική επί οθωμανικής κατοχής

Δεν είναι ναός σήμερα ,είναι μουσείο σύμφωνα με την νομολογία της UNESCO και προστατεύεται ως μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Υπάγεται μάλιστα- όπως τα τεμένη στην Ελλάδα στην Ελληνική- στην αντίστοιχη Τουρκική εφορεία αρχαιοτήτων, η οποία είναι υπεύθυνη για τη συντήρηση και αναπαλαίωση του.

Προφανώς κύριοι. Δε διαφωνώ σε κάτι. Είναι Τουρκικός με την έννοια ότι πλέον καλώς η κακώς βρίσκεται στην επικράτεια και συνεπώς ανήκει στο τουρκικό κράτος ενώ χρησιμοποιήθηκε ως τζαμί. Είναι επίσης, χριστιανικός, ορθόδοξος, ρωμαϊκός και ενδεχομένως ελληνικός.

[Giorgos 574]

.