ΛΟΚ Μάχη Αγ Βασιλειου 1949
Δημοσιεύτηκε: 27 Μαρ 2020, 10:34
Μετά τη Μάχη του Λεωνιδίου τα αντάρτικα τμήματα και οι διάφοροι σχηματισμοί που έλαβαν μέρος στην εισβολή αυτή στις 21 Ιανουαρίου 1949 πήραν διαταγή που εξέδωσε η Διοίκηση της 55ης Ταξιαρχίας του Δ.Σ. του αντισυνταγματάρχη Θόδωρου Γ. Πρεκεζέ να επιστρέψουν στις βάσεις τους στα ορμητήρια από εκεί που είχαν ξεκινήσει από διάφορα σημεία και χωριά του Πάρνωνα που έλεγχαν φυσικά κατά το μεγαλύτερο μέρος την περιοχή εκείνης της περιόδου. Οι αντάρτες θα έπρεπε να ξεκουραστούν, να ασφαλίσουν και να περιθάλψουν τους τραυματίες που είχαν από την προσβολή του στόχου στο Λεωνίδιο. Να ανασυγκροτηθούν και να προετοιμαστούν για νέες επιθέσεις όπως τις προηγούμενες που περιγράψαμε. Όλη η δύναμη της 55ης Ταξιαρχίας αποτελείτο από (850) μάχιμους αντάρτες και αντάρτισσες µε 4 τάγματα όπως θα δούμε πιο κάτω:
(α) το 1ο Τάγμα µε µια δύναμη 250 αντάρτες και διοικητής ο ταγματάρχης του Δ.Σ. Αλέκος Γ. Τσουκόπουλος, ο οποίος έλαβε διαταγή μετά την αποχώρηση να ακολουθήσει το δρομολόγιο και να εγκατασταθεί στην θέση «του Χιόνη το Πηγάδι» λίγο έξω από το χωριό του Αγίου Βασιλείου απ' όπου είχε ξεκινήσει την προ-προηγούμενη ημέρα εκεί μέχρι νεωτέρας διαταγής,
(β) το 2ο Τάγμα υπό τη διοίκηση του Γεωργίου Ατζακλή να πάει και να εγκατασταθεί στον Κοσμά,
(γ) το 3ο Τάγμα του Κώστα Βρεττάκου σε άλλο χώρο και σημείο του Πάρνωνα,
(δ)το 4ο Τάγμα από διάφορες υπηρεσίες μαζί µε τον Διοικητή της 55ης Ταξιαρχίας τον αντισυνταγματάρχη Θόδωρο Γ. Πρεκεζέ ξαναεπέστρεψε στο χωριό Παλιοχώρι όπου και η έδρα. Η πορεία της επιστροφής των αντάρτικων τμημάτων ήταν δύσκολη και κοπιαστική ύστερα από την ταλαιπωρία της μάχης και από τις δύσκολες καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν µε το κρύο του χειμώνα και τα πολλά χιόνια του Γενάρη.
Πορεία Επιστροφής
Ας γυρίσουμε πάλι στο 1ο Τάγμα του Αλέκου Γ. Τσουκοπούλου, ο οποίος εκτελούσε τη διαταγή των ανωτέρων του και οδηγούσε τους αντάρτες του στο προκαθορισμένο σημείο "στου Χιόνη το Πηγάδι". Έτσι αργά το βράδυ στρατοπέδευσε για να διανυκτερεύσει μέσα στα έλατα που δεν απείχε και πολύ μακριά από τον Άγιο Βασίλειο. Και ενώ όλα είχαν τακτοποιηθεί φυλάκια, σκοποί και αντάρτες ξεκουράζονταν,στο διάστημα αυτό ήλθε σύνδεσμος από το Παλιοχώρι από την Διοίκηση της Ταξιαρχίας που είχε εγκατασταθεί νωρίτερα εκεί.
Ο Σύνδεσμος μετέφερε γραπτή διαταγή προς τον Διοικητή του 1ου Τάγματος Αλέκο Γ. Τσουκόπουλο και του έλεγε να μετακινήσει το τάγμα και να µπει στο χωριό Άγιος Βασίλειος για καλύτερα. Διότι οι πληροφορίες που πήραν από τα Κ.Π. (Κέντρα Πληροφοριών) και από τους τηλεφωνητές που ήταν εγκατεστημένοι σε διάφορα σημεία του Πάρνωνα, τους έλεγαν ότι παντού επικρατούσε ησυχία και δεν υπήρχε φόβος για προσβολή-επίθεση από "εχθρικά" τμήματα δηλαδή από δυνάμεις του Κυβερνητικού Στρατού και πόσο µάλλον µε τέτοιες άσχημες καιρικές συνθήκες.Στη διαταγή ο ταξίαρχος Θόδωρος Γ. Πρεκεζές, τόνιζε οι αντάρτες να σιτιστούν και να κοιμηθούν μέσα στα σπίτια για ξεκούραση γιατί το χωριό ήταν φιλικό προς αυτούς. Από εκεί άλλωστε είχαν ξεκινήσει για τη Μάχη του Λεωνιδίου.
Στον Άγιο Βασίλειο διέθεταν επιμελητεία, μαγειρεία, τσαγκαράδικα, αναρρωτήριο και διάφορες άλλες υπηρεσίες. Η διαταγή έλεγε ακόμα ότι οι αντάρτες να έχουν και το νου τους διότι στο χωριό Βαμβακού στη Ν.Δ. πλευρά του Πάρνωνα έκαναν την εμφάνισή τους λοκατζήδες αλλά έκτοτε τα ίχνη τους χάθηκαν. Αυτό ακριβώς έπραξε το 1ο Τάγμα το ίδιο βράδυ της 21ης Ιανουαρίου 1949 και περί ώρα 11:30 εισήλθε στον Άγιο Βασίλειο, χωριό όπου ευρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Πάρνωνα µε 840µ. υψόμετρο και 180 κατοίκους, ορεινό κατά τα άλλα, που περικλείεται γύρωθεν από υψώματα όπως βόρεια το ύψωμα Αχλάδα, ανατολικά το ύψωμα Τούμπανο, δυτικά το ύψωμα Κουμαριάς και νότια η έξοδος προς το χωριό Πλατανάκι. Το χωριό ήταν πολύ γνώριμο για τους αντάρτες και αφού συγκεντρώθηκαν στην πλατεία δόθηκαν οι εντολές και οδηγίες διαταγές στους διοικητές των Λόχων και στους διμοιρίτες για φυλάκια και σκοπιές περιμετρικά του χωριού και όσα άλλα προβλέπονται από τους στρατιωτικούς κανονισμούς για δυνάμεις Τάγματος που στρατωνίζονται σε κατοικημένο χώρο και στη συγκεκριμένη περίπτωση της ιδιορρυθμίας του χωριού Άγιος Βασίλειος.
Ύστερα απ' όλα αυτά οι αντάρτες διαμοιράστηκαν στα σπίτια και έπεσαν ξεροί στον ύπνο μετά από τόση κούραση και ταλαιπωρία. Δεν αντιλήφθηκαν καν το παραμικρό ότι γύρω τους ενέδρευε ο θάνατος και το πρωί της άλλης ημέρας θα τους βρει ανυποψίαστους. Διότι οι λοκατζήδες είχαν περικυκλώσει το χωριό από τις 8:30 το βράδυ πριν μπουν ακόμη οι αντάρτες μέσα. Αφήνοντας μόνο ελεύθερη την είσοδο στο Νεκροταφείο ανατολικά.