Παραμέληση της θρησκείας, μουσική, κιθάρα, ξένες γλώσσες, ξενύχτια και γκόμενες: ΕΥΡΩΠΗ!...
Έρχόμενος εις τον δρόμον έφθασε το Δεκαπενταύγουστον' όλη μέρα επάνω εις την πόστα και να νηστεύωμεν. Του είπα να καταλύσωμε κρέας διά να μη μας ακολουθήση καμμία ασθένεια επειδή εις τον δρόμον δεν ευρίσκαμεν τίποτες από σαρακοστινά. Αυτός δεν ήθελε να το ακούση, έλεγα και εγώ και εγώ: όντως χριστιανός ορθόδοξος! Ήλθαμεν εις το Αμστερδάμ, δέκα μήνες σχεδόν ετρώγαμεν εις του παππά την κάμαρη. Ύστερα ωσάν επεράσαμεν εις το σπίτι ήλθεν ή Σαρακοστή των Αγίων Αποστόλων, βλέπω και προστάζει τη δουλεύτρα και πέρνει κρέας. Εγώ τι να κάμω οπου, αν του μιλήσω αυτός δεν δέχεται; Εστοχάσθηκα πώς θα δώσω σκάνδαλον και δεν θα μ'ακούση. Ήλθε το Δεκαπενταύγουστον, όμοίως έκατελούσαμεν: περισσαις ημέραις πρίν την Σαρακοστήν ετρώγαμεν ψάρι.
Την Εκκλησίαν την έχει ωσάν πάρεργον: ο ύστερος που θε να έλθη είνε αυτός μάλιστα οι εδώ χριστιανοί όλοι συγχίζουνται με αυτόν. Λέγουν του παππά: "Πώς η Πανοσιότης σου μάς μαλλώνεις πώς δεν ερχούμεσθε στην εκκλησίαν ενωρίς; Πως δεν το λες του λογιωτάτου, όπου είνε σπουδαίος;" Ο παππάς αποφάσισε να του το είπη, όμως εστοχάσθηκε πως δεν θα το δεχθή, επειδή δεν δέχεται κανένα να του μιλήση. Έχει φαντασίαις πώς τα είξεύρει όλα. Αν πής διά το νεγότσιο, σε λέγω πώς τώχει ωσάν έγλεντσέ. Όταν απολύκη ή Εκκλησία, αυτός ευθύς φεύγει δεν κάθεται και αυτός ωσάν πραμματευτής ν' ακούση από τους άλλους όπου μιλούν περί νεγότσιου και περί άλλων συμβεβηκών, και εις ετούτο όλοι έχουν να κάμουνμε αυτόν.
Είς κοντολογίαν εδόθηκεν εις ματαιότητες και ήδοναίς : ή συναναστροφή του είνε με Φραντζέζους και Καλβίνους από τους Ρωμαίους πολλά σπάνια έρχεται κανείς, και αν έλθη και κανένας, ευθύς γυρεύει τον τρόπον να του δώση δρόμον . Το παππά απ'ώς ήλθαμε στο σπίτι 2 φορές τον έκραξε και ήφαε ψωμί και λογιάζω πώς το κάνει το περισσότερον μήπως κ' έρθούν οι φίλοι του και τον ιδούν μέσ' στο σπίτι.
Δίπλα μας κάθηται ο σπιτονοικοκύρης μας . Αυτός έχει 3 κόραις οι οποίαις ήλθαν να ιδούν το σπίτι και αυτός της εδέχθηκε με μεγάλες
τιμές, επειδή μιλούν φραντσέζικα. Εκάθησαν εις την κάμερα, ήλθα και εγώ απ'έξω με τον Γιατζήτζογλου. Αυτός εφοβήθη μήπως και πάω και καθήσω κοντά του και κράζει ευθύς τον Γιατζήτζογλου και τον καθίζει κοντά του. Έλαβε με αυταίς θάρρος και ήλθαν και άλλαις φοραίς εις το σπίτι. είπε τους δι' εμένα πώς είμαι δούλος του και πως ήμουν προτήτερα εδώ με την αυθεντία σου, δια να τους δώση να καταλάβουν πως εγώ δεν είμαι τίποτις στο σπίτι. Tότες έκατάλαβα πως δι' αυτήν την αιτίαν γυρεύει να με βγάλη απ'εδώ.
Aυτά, αυθέντη, τ'ακούω απ' έξω. Μίαν ημέραν, το βράδυ επήε και εζήτησε μίαν από αυταίς να πάνε στο σπάσσο και του είπεν πως δεν μπορεί ναπάη επειδή φορεί μακρυά ρούχα και της είπε πως τον ερχόμενον χρόνον θα τα βγάλη. Αυτά μου τα είπεν όλα η δουλεύτρα μας πως της τα είπεν ατή της εκείνη όπου προσκάλεσεν, δηλαδή η κοπέλλα. Εγώ δεν σε λέγω, αυθέντη, πώς έχει κακούς σκοπούς όμως είμαστε άνθρωποι και πρέπει να φεύγωμεν ταις αιτίαις. Έχει τέσσαρους δασκάλους ο πρώτος τονέ μαθαίνει ολλανδέζικα, ο δεύτερος εβραϊκά και σπανιόλικα, ο τρίτος γεωμετρία , ο τέταρτος την κιθάρα, ένα εγγλέζικο παιχνίδι και εις τον ίδιον καιρόν τονε μανθάνει και Φραντζέζικα τραγούδια, με τη μουσική μάλιστα έχει ένα μάστορη πολλά τεχνικόν.
Πολλαις βραδειαίς έρχεται στο σπίτι ύστερα από τα μεσάνυκτα, στη μισή ή στην μίαν ώραν. Συνειθίζει και πάει με του Ρήγα τον υιόν τον μεγαλείτερον, εις το οποίον εγώ σας λέγω πως δεν περπατεί σ'αχαμναίς στράταις, όμως αυτός είνε οικοκύρης του σπιτιού. Ωσάν μείνη μοναχός και λείπη τόση ώρα από το σπίτι εκείνο, τότε τι γίνεται; Όμως αυτός από αυτά ολίγο τόνε μέλλει, μήτε από ζύγι μήτε από μαγαζιά όμως εις αυτό έχει δίκαιον, επειδή τέτοια πράγματα άλλη φορά δε τα είδεν όμως σαν μείνη μοναχός, τότες καταλαμβάνει. Βλέπω και άλλο ένα από τον ανηψιό σας κύρ Γεώργη: ώσάν έμαθε πως θα τονε στείλετε, με αρώτησε πόσων χρονών είνε και του είπα έως 22 χρονών και το είχε μεγάλη πίκρα πως ήθελε να έρθή τώρα όμως έμαθε πως δεν τονε στέλλετε και το εχάρηκεν
Αυθέντη, να με γείνη χαράμι το ψωμί όπου έφαγα τώρα 16 χρόνους, χαΐρι να μην ιδώ αν σε γράφω το ένα διά άλλο. Καθώς ακολουθούν έτσι σου γράφω και στοχάσου καλά ωσάν φρόνιμος άνθρωπος όπου είσαι, επειδή η αρχαίς του δείχτουν αχαμναίς και μην πλανάσαι στης ρητορικαίς του. Εγώ ωσάν πιστός δούλός σου σε γράφω εκείνο όπου βλέπω πώς είνε ζημία σου και η αυθεντία σου είσαι νοικοκύρης και κάμε καθώς σας φωτίση ο Θεός.
Και σε περικαλώ να με γράψης με πρώτο επειδή εγώ απεφάσισα πολλαίς φορείς ν'αλλαργάρω από το σπίτι, επειδή δεν υποφέρνεται όμως θέλω να είνε με την γνώμην σας και καθώς με προστάξετε , έτσι θέλει ακολουθήσω. Αν αποφασίσετε όμως να χωρίσω από το σιόρ Διαμαντή, λέγω με τον ολίγον μου νούν να στείλετε τον ανεψιό σας εξάπαντος εδώ. Σε γράφω και από τα πολλά κλάμματα δεν μπορώ να βαστάξω την πέννα, συλλογιζόμενος την κακή μου τύχη όπου τόσους χρόνους δουλεύω εις την ξενητειάν και αντίς να εύρω ολίγην άνεσιν, έπεσα εις χειρότερα. Όμως δεν το αποδίδω αλλού παρά είνε εξ' αμαρτιών μου.
Αν πήτε και διά τα έξοδά του και εις κάθε τι το χέρι του είνε πολλά ανοικτό . Δεν μπορώ να σου γράψω καταλεπτώς τη ζωή του, ωστόσον από ετούτα οπού σε γράφω κατάλαβε την πολιτεία του. Αλλο ένα άκουσα και δεν το επίστεψα, όμως έβεβαιώθηκα και θαυμάζω: πώς αποτόλμησε ναπάη να πη του σιόρ Στεφάνου αν ήμπορη την ημέρα να φορη τα μακρυά ρούχα και την νύκτα να βάζη φράγκικα να γυρίζη. Και του είπεν ο σιόρΣτέφανος ωσάν φρόνιμος άνθρωπος να μη το κάμη αυτό, επειδή όποιος ιδή θα κακοβάλη. Επ' αληθεία, αυθέντη, ανετρίχιασα ωσάν το άκουσα πως αποτόλμησε να το είπη, όπου αυτός πιάνεται πως είνε σοφός. 'Ακουσα πως θα πάρη τον μικρότερον υιόν του Ρήγα εις το καντόρι και παρά νάχη ξένων δεν είνε καλλίτερα να στείλετε τον ανεψιό σας; Και με φαίνεται πώς είνε πολλά καλό να τόνε στείλετε με πρώτο, και μένω.
#Ζενίθεδρος
#Μπίστης