Ένας μικροσκοπικός χιμπατζής με πάθος για την ελευθερία, aka ο Λόρδος Βύρων στη Βοστίτσα

[Σενέκας]

2 δεκαετίες πριν τα τις βραδιές στη Ρίτα, ο νεαρός τότε Ανδρέας Λόντος, ήταν ο γιος του Μωραγιάννη Σωτηράκη Λόντου, του ισχυρότερου άνδρα της Πελοποννήσου. Στα 20 του, είχε αποκτήσει τη φήμη μεγάλου γλεντζέ και ανοιχτοχέρη που παράλληλα λάτρευε την ελευθερία και μισούσε τους τούρκου ς. Ο νεαρός Έλλην μπον βιβερ με τις επαναστατικές ιδέες, το 1809, όσο πατέρας του έλειπε στην Πόλη, είχε την τύχη να φιλοξενήσει στο σπίτι στου στη Βοστίτσα έναν άλλο φιλελεύθερο μπον βιβερ: τον Λόρδο Βύρωνα, που μόλις είχε επιστρέψει απο την αυλή του Αλή Πασά.

ο μεθυσμένος Λόντος τραγούδαγε ύμνους προς τη νέα παναγία πάνω στο βενετσιάνικο τραπέζι του



οι 9 μέρες κραιπάλης του Βύρωνα και της παρέας του στο Αίγιο, είναι καταγεγραμμένες στο ημερολόγιο του Hobhouse:

Tuesday December 5th 1809: Up ten. Walked out on the beach – saw a curious
range of rocks on the other side of the Gulf, looking like a troop of tall red
soldiers. Set out at quarter before twelve through a country more plain and
cultivated. Saw, at a quarter to three, Mount Parnassus (Lakura) covered with
snow, but could not discover the two tops. Three, arrived at Vostizza, which stands on a picturesque piece of land
jutting out into the Gulf, covered with tall trees – the orange and lemon gardens,
now in full bloom, in which the houses stand, producing a pleasing effect. If this
be the Olgium of the Achaian,293 there is not a single remain.

Peleponnesus divided into twenty-four parts, &c. Arcadia, Argos &c.
300,000 inhabitants, formerly 5,000,000. The Crissean Sinus, which is
opposite, apparently small. The Corinthian Gulf very narrow to this point, but
enlarging afterwards. At the house this day of a young Cogia Bassa, son of the Prime Minister of
the Pacha Veli,a young man said to be proud, and who has the best house in
the Morea, indeed the best-furnished private house we have seen. He spoke
little or nothing, till after a most excellent dinner which he gave us, but then
unbent upon the subject of the Greek and Romaïque languages. A Cefalonian
with him, who talked Italian – the seat of the necessary here furnished with a green cloth. [The] Cogia’s name is Andrew, and he is a very little fellow with an enormous cap

Summer weather. Three roads to this town, which has 3 or 4,000 inhabitants
– (richest man in Morea – £5,000 per annum).

[Σενέκας]

ο Αντρέας σύστησε τον Κοραή στον Λόρδο Βύρωνα

Wednesday 6th December 1809: Up eleven. The wind being contrary, we
could not cross the Gulf to Salona this day, so went out coursing with four
greyhounds with hairy tails, and some pointer-looking dogs without any tails at
all. Noisy system, beating in brushy wood. Saw many woodcocks – one hare
caught, much of the same colour at those I have seen in Scotland – the young
Cogia Basha lives in great style, singularly so, but told me that he had had from
his childhood upwards time to study only politics. His dinner today was dish
for dish the same as yesterday – saw a translation of Beccaria by Corai
Dottore, the most learned of the modern Greeks, with a preface containing a
kind of exhortation to the Greeks, printed at Paris where he resides.

διάβαζε Μπεκαρία σε μετάφραση Κοραή

[Ζενίθεδρος]

Γιατί τον αποκαλείς χιμπατζή;

Εσύ που ξέρεις, μπορεις να ενημερώσεις για το παρακάτω αμα στέκει. Στην ταινια Byron του 2003, δείχνει ότι ο λόγος που έφυγε από την Αγγλία και ήρθε στην Ελλάδα, είναι πως ήθελε να γλιτώσει μια δική που εκκρεμούσε, για την καταγγελία που του είχε κάνει η ίδια του η γυναίκα, επειδη την γαμησε στον κωλο. Κακούργημα κατα τους τότε νόμους.

[Σενέκας]

Γιατί τον αποκαλείς χιμπατζή;

δεν τον αποκαλώ εγώ. Δε διάβασες το απόσπασμα;

[Σενέκας]

Saturday December 9th 1809: Up ten. Wind contrary. Our young Cogia Bassa
being gone to transact business with the Waiwode (for he has a command even
over all the other Cogia Bassas in the Peloponnesus) I stayed at home and read
Thucydides’ character of the ancient Greeks– see how much the present
Albanians and the freer Greeks resemble their forefathers.

Before dinner, went out again to shoot woodcocks on the shore by which we
came, and found none, but Byron shot an eagle.

Came home. A better dinner today, but all fowl. This evening the Doctor mentioned some circumstances of Riga who about twenty years ago attempted to organise a Revolution of the Greeks. He was a man of letters, and had sufficient address to obtain offers of pecuniary assistance from all the Greek merchants settled in the various parts of Europe, but being at Vienna was given up to the Grand Signor by Joseph Ye second – and executed. The patriotic song of the Greeks is a translation of Allons Enfants.

The little Cogia Bassa, at the mention of Riga’s name, was in an ecstasy, and
tumbled over ye draft board on which he was playing with the Doctor. This
seemed odd in a man in so high employ under the Turks – but we have observed
the professed hatred of their masters to be universal amongst the Greeks.

[Σενέκας]

Monday December 11th 1809: Up late. Did nothing in the morning, but in the
afternoon, being the even of St Andrews day, the great Saint here, went to
church. Extreme absurdity of the Greek church – poor buildings for their
chapels, looking very primitive. No floor to this, and naked rafters to the roof.
Women parted from the men by deal boards. The altar of stone. During the mass
presents of currants, pomegranate seed, and corn with loaves and little tapers,
brought in by the miserable-looking female worshippers – many fat sleek priests,
all of whom as well as the great present of consecrated loaves honeyed over are
found by my lord Andreas Londo, who believes in miracles now. Signor Strané
arrived, Signor Andreas going out to meet him on horseback, with two long
pipes – he did not dine with us – had consecrated bread at dinner, drafts at night,
and a little gymnastic – to bed twelve.

[Σενέκας]

Ο Λόρδος εν είχε ξεχάσει τη φιλοξενία του προύχοντα στη Βοστίτσα, και στα τέλη του 23, όταν ο Βύρωνας κατέβηκε στην επαναστατημένη Ελλάδα, ξεκίνησαν αλληλογραφία με την ελπίδα να ξανασυναντηθούν

[Σενέκας]

Μια νύχτα του έτους 1809 στο αρχοντικό του κυρ Ανδρέα, του νεαρού κληρονόμου του Μωραγιάννη τής Βοστίτσας Σωτηράκη Λόντου, μεγάλη, διεξάγεται εορτή. Είναι συνηθισμένο πράγμα στη Χώρα το ξεφάντωμα στο Λοντέικο σπίτι, γιατί, από τότε που ο γέρο-Σωτηράκης, ασκεί στην Τριπολιτσά τα καθήκοντα του συμβούλου, κοντά στον Πασσά του Μωρέως, το αρχοντόπουλο συχνά-πυκνά διασκεδάζει την ανία της επαρχιακής ζωής και τη θλίψη του υπόδουλου, με γλέντια που κάποτε φθάνουν τα όρια της κραιπάλης (από προφορική παράδοση: Σπηλιάδη Τ. Α. Σελ. 260, επιστολή Γκούρα).

Είναι νέος ζωηρός και αχαλίνωτος. Πλούσιος και γενναιόδωρος, υιός και εγγονός αρχόντων, που επί αιώνας κράτησαν τα πρώτα σ’ ολόκληρη την Πελοπόννησο, αγαπά με πάθος όλα τα ωραία πράγματα που ομορφαίνουν τη Ζωή και «η άτακτος και εκλελυμένη νεότης» του (Mendels Τ. Α. Σελ. 248) χαρακτηρισμός, που με άδικη συντομία του αποδίδει ο Mendelssohn, θυμίζει ζωηρά την παράδοξη φυσιογνωμία ενός άλλου ευπατρίδη, που προ δυο χιλιάδων χρόνων, κράτησε αμείωτη, την προσοχή των Αθηναίων.

«Ομιλητικός και εξαιρέτως φιλόφρων, αγάπα την ευθυμία, τα άσματα και τα συμπόσια,» (Ν. Δραγούμη απομνημονεύματα Τ. Α. Σελ. 77) με όση θερμότητα θ’ αγαπήσει αργότερα την Δόξα και την Ελευθερία, την Πολιτική και τις Δολοπλοκίες της.

Αν η φυσική ωραιότης ευνοούσε περισσότερο τον παραλληλισμό, ο Ανδρέας Λόντος θα ήτο ωρισμένως ο Αλκιβιάδης της εποχής του…
Αλλά η γιορτή που δίνεται εκείνη την νύχτα στο σπίτι του νεαρού άρχοντα έχει εντελώς εξαιρετικό χαρακτήρα.

Ο μεγάλος οντάς, με τα ξυλόγλυπτα καφάσια και το σκαλιστό Βυζαντινό ταβάνι, είναι καταστόλιστος. Ασημένια πολύφωτα και ορειχάλκινα λαμποκοπούντα καντιλέρια, φωτίζουν άπλετα πολύτιμους τάπητες περσικούς, που σκεπάζουν τα χαμηλά διβάνια. Στην πόρτα ακίνητος και σιωπηλός ο Αναγνώστης Κουνινιώτης «ο Αρχιταχυδρόμος» (αρχείο Λόντου) του Κοτζάμπαση, περιμένει διαταγές.
Δεκάδες προκρίτων με χρυσοΰφαντες φέρμελες και αρρενωπών παλικαριών με κατάλευκες φουστανέλες και χρυσοστόλιστα άρματα, ο Δημητρίου ο Αλεξανδρόπουλος ο ’Ορεινός και ο Χρυσανθόπουλος, ο Πατσαβάς, ο Κανάτας ο Σπανογιάννης, ο Παππασταθόπουλος από την Κουνινά και ο Ροδόπουλος από την Μυρόβρυση, παρακάθουνται, γύρω από πλούσια στολισμένο σοφρά.
Στην κορυφή, ξαπλωμένος αναπαυτικά σε μεταξωτά μαξιλάρια, αναπαύεται ηδονικά, ένας εικοσαετής νεανίας, αμούστακος και αγένειος με «ωραία χαρακτηριστικά, με μάτια θαυμάσια και πυρρόξανθα μαλλιά» (A Maurois T. A. Σελις 68) ωραίος σαν δαίμονας, ονειροπόλος σαν ποιητής και υπερήφανος σαν Λόρδος…

Ο Ανδρέας Λόντος, ο απόγονος των Στρατολατών του Βυζαντίου, φιλοξενεί εκείνο το βράδυ, έναν πατρίκιο της Αγγλίας, τον ποιητή Γεώργιο Βύρωνα.
Μαζί με τον φίλο του Χομπχάουζ, ο νεαρός Άγγλος περιηγείται την Ελλάδα «συγκινημένος από τις αναμνήσεις του Περικλεούς, (Maurois Σελ. 173) μαγεμένος από το φως του τοπίου» (Maurois Σελ. 171) και σαγηνεύοντας πανταχού τους Ανατολίτες άρχοντες που τον φιλοξενούν.

Ο Αλή πασάς, γοητευμένος από τις «ξανθές μπούκλες των μαλλιών» και την «λευκότητα των αριστοκρατικών χεριών» (Maurois Σελ. 168) του ωραίου του ξένου, ζητεί να τον κρατήσει κοντά του, όσο μπορεί περισσότερο.

Ο Βελής, ηγεμόνας στη Τριπολιτσά, του προσφέρει υπερήφανο άλογο με χρυσοποίκιλτα χάμουρα, τον προσκαλεί σε ανατολίτικα συμπόσια και κυνήγια και τον αποκαλεί «γενναίο παλικάρι και εύμορφο παιδί.» (Corres pondances Byron—Moore).

Ο ωραιότατος ευπατρίδης της Βοστίτσας δεν μένει ασυγκίνητος από την παρουσία του εξωτικού τέκνου του Βορρά. Κληρονόμος του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, μορφωμένος και γλωσσομαθής, μεταβάλλει σιγά —σιγά το επίσημο δείπνο σε Συμπόσιο Πλατωνικό!…

Μιλούν πολιτικά και φιλολογία. Ο Χομπχάουζ κρατεί σημειώσεις για να γράψει διήγημα (Maurois Σελ. 169) και ο Βύρων απαγγέλλει τις πρώτες του Τσάιλ—Άρολδ στροφές, που άρχισε να γράφει στα Γιάννινα! (Maurois Σελ. 169).

Ο Λόντος αναπηδώντας ξαφνικά σ’ ένα τραπέζι, αρχίζει να τραγουδά παθητικά, τον Ύμνο της Ελευθερίας Ρήγα, στο άκουσμα του οποίου θερμά δάκρυα αυλακώνουν τις ασυγκίνητες μορφές των παλικαριών του.

Διαβαίνοντας την ωραία εκείνη στιγμή ο Κατής της Βοστίτσας, μάθαινε, χαμογελώντας με ειρωνική συγκατάβαση, από τον Τούρκο που φρουρούσε στην είσοδο, ότι «το Αρχοντόπουλο ο Λόντος μέθυσε και ψάλλει ύμνους εις την νέα Παναγία των Ελλήνων την οποίαν αυτοί ονομάζουν Ελευθερία»… (Μένδελσ. T. Α. Σελίς 248—Ν. Δραγούμης Απομν. T. Α. Σελ. 75)

Είναι βαθύτατη η εντύπωση που άφησε στο Βύρωνα, ο οικοδεσπότης της βραδιάς εκείνης και το υπερήφανο περιβάλλον του. «Γνώρισα» γράφει «τον Λόντο, μικρό μέν το σώμα, κρύπτονται όμως υπό επιφάνειαν μείρακος νούν πρεσβύτου και πνεύμα εξαίρετου φιλοπατρίας». Και προβλέποντας την ανάσταση της Ελλάδος προσθέτει: «Υπάρχει πολλή φωτιά κρυμμένη στη δουλωμένη φυλή των Ελλήνων και οι κρυμμένες φλόγες σιγά—σιγά θα ξαπλωθούν σε μεγάλη πυρκαϊά».… (Lettres-joui-nal Byron—Ασπρέας).

Η προφητεία του θα εκπληρωθεί σύντομα και ο ίδιος θα την επισφραγίσει, προσφέροντας την ένδοξη Ζωή του, ολοκαύτωμα στη πυρκαϊά που προείδε…

Κατά την εποχή που ιστορούνται τ’ ανωτέρω, ο Ανδρ. Λόντος προεστεύει ευδοκίμως από εξαετίας στο Καζά της Βοστίτσας, ως αναπληρωτής του πατέρα του, που άλλοτε αντιπροσωπεύει τον Μωριά στην Πόλη και άλλοτε προεδρεύει των Προκρίτων και των Αγάδων στη Τριπολιτσά. Γεννημένος στα 1784 (έγγραφο οικογενειακό) σπούδασε τα εγκύκλια μαθήματα στο Σχολείο της Βοστίτσας, όπου ήταν σχολάρχης ο Ευστάθιος Παλαμάς, (Δεσποτοπούλου Έπικ. Λόντου Σελίς 21), ο περίφημος δάσκαλος από το Μεσολόγγι, πρόγονος τού Εθνικού Ποιητή.

Η μόρφωσή του, συμπληρώθηκε με ξένους δασκάλους και είναι σχεδόν άρτια. Η πολιτικότης του, μαζί με μία κληρονομική εντιμότητα ανεπίληπτη, τον καθιστούν αξιαγάπητο στο πλήθος, που λάτρευσε πάντοτε τους μεγάλους γλεντζέδες. Άλλωστε οι προσφιλείς του διασκεδάσεις δεν εμποδίζουν το νεαρό «βεκιαλετών» να κυβερνά τη χώρα «ως νέος εχέφρων, ενεργητικός και γενναίος, χωρίς να δει το λύκο ερχόμενο και ν’ αφήσει τα πρόβατα εκτεθειμένα» (Αρχείο Λόντου Σελ. 6).

https://christostsantis.com/2015/03/23/ ... %BF%CF%82/

[Σενέκας]

The Age of Aquarius ο Άγγλος που είχε περάσει δυο μέρες στο Μωρία, κατάλαβε ότι ο Λόντος χρώσταγε όλη του την ισχύ στους Οθωμανούς, αλλά δυσκολεύονταν να καταλάβει πως έναν άνθρωπος που χρωστάει τα πάντα στον κυρίαρχό του, το μισεί τόσο πολύ και θέλει να τον ξεφορτωθεί

[The Age of Aquarius]

The Age of Aquarius ο Άγγλος που είχε περάσει δυο μέρες στο Μωρία, κατάλαβε ότι ο Λόντος χρώσταγε όλη του την ισχύ στους Οθωμανούς, αλλά δυσκολεύονταν να καταλάβει πως έναν άνθρωπος που χρωστάει τα πάντα στον κυρίαρχό του, το μισεί τόσο πολύ και θέλει να τον ξεφορτωθεί

Ο άγγλος ήταν νέος ακόμη σε εκείνο το ταξίδι και τον δουλεύανε όλοι εύκολα. Εντυπωσιαζόταν από τα πάντα. Από τις πόρνες στην Αθήνα μέχρι την υποδοχή που του έκανε ο Αλη Πασάς στους στάβλους του..
Και ως νέος δε μπορούσε να καταλάβει τη νοοτροπία των ανθρώπων στης περιοχής.

Τέλος πάντων, τη γνώμη μου την ξέρεις

[Σενέκας]

The Age of Aquarius ο Άγγλος που είχε περάσει δυο μέρες στο Μωρία, κατάλαβε ότι ο Λόντος χρώσταγε όλη του την ισχύ στους Οθωμανούς, αλλά δυσκολεύονταν να καταλάβει πως έναν άνθρωπος που χρωστάει τα πάντα στον κυρίαρχό του, το μισεί τόσο πολύ και θέλει να τον ξεφορτωθεί

Ο άγγλος ήταν νέος ακόμη σε εκείνο το ταξίδι και τον δουλεύανε όλοι εύκολα. Εντυπωσιαζόταν από τα πάντα. Από τις πόρνες στην Αθήνα μέχρι την υποδοχή που του έκανε ο Αλη Πασάς στους στάβλους του..
Και ως νέος δε μπορούσε να καταλάβει τη νοοτροπία των ανθρώπων στης περιοχής.

Τέλος πάντων, τη γνώμη μου την ξέρεις

οριενταλιστές ήταν. Ασχέτως ηλικίας ήταν προκατηλειμένοι να εντυπωσιαστούν ακόμα και με τις σβουνιές των ελληνικών αλόγων μου μύριζαν ρόδο και λεβάντα Ο Ανδρεάς όμως, δε νομίζω ότι έπαιζε θέατρο για να εντυπωσιάσει τους ξένους, ήταν αυθεντικός τέντυ μπόις

[ΣΑΤΑΝΙΚΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ]

Ρε μλκ σενέκα, φυλακή είσαι; Πού βρίσκεις χρόνο να τα ξεθαβεις όλα αυτά;

[The Age of Aquarius]

Ο Ανδρεάς όμως, δε νομίζω ότι έπαιζε θέατρο για να εντυπωσιάσει τους ξένους, ήταν αυθεντικός τέντυ μπόις

Ο ελληνόφωνος Καμίλ Μπέης

[Σενέκας]

Ρε μλκ σενέκα, φυλακή είσαι; Πού βρίσκεις χρόνο να τα ξεθαβεις όλα αυτά;

τι δουλειά έχεις εδώ; Σε περίμενα στο νήμα για τη Ρίτα

[ΣΑΤΑΝΙΚΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ]

Ρε μλκ σενέκα, φυλακή είσαι; Πού βρίσκεις χρόνο να τα ξεθαβεις όλα αυτά;

τι δουλειά έχεις εδώ; Σε περίμενα στο νήμα για τη Ρίτα

Εντάξει, το είδα και αυτό. Πάντα στην πρωτοπορεία οι φιλελέδες