Μερικά στοιχεία για τους ΣΠΑΤΑ

[Κατσαρίδης]

Χωριό Γκρέκα ( Γκραίκα ) επαρχίας Φαναρίου. Ξέρουμε πόσο πίσω το βρίσκουμε στις πηγές ; Μπορεί οι ονοματοθέτες να ήταν Σλάβοι ;

Eπαρχία Σουλίου
Δήμος Παραμυθιάς
χωριό Γκρίκας

Σχετίζεται το "Γκρίκας" με το Γραικοί ;

Αχαϊα - Αιγιαλεία - χωριό Γκραίκα.

Ομοίως με τα παραπάνω.

Υπάρχει και ως επώνυμο

[Ζαποτέκος]

Χωριό Γκρέκα ( Γκραίκα ) επαρχίας Φαναρίου. Ξέρουμε πόσο πίσω το βρίσκουμε στις πηγές ; Μπορεί οι ονοματοθέτες να ήταν Σλάβοι ;

Eπαρχία Σουλίου
Δήμος Παραμυθιάς
χωριό Γκρίκας

Σχετίζεται το "Γκρίκας" με το Γραικοί ;

Αχαϊα - Αιγιαλεία - χωριό Γκραίκα.

Ομοίως με τα παραπάνω.

Υπάρχει και ως επώνυμο

Μπορεί όμως να το έχει κάποιος που κατάγεται απ' την Κάτω Ιταλία. Εγώ ψάχνω ελληνικά τοπωνύμια και μικροτοπωνύμια μέσα σε πολλά ξενικά . Τα "Γραικός" ή "Ρωμαίος" μέσα σε μη ελληνικά τοπωνύμια δηλώνουν την ύπαρξη ελληνοφώνων ανάμεσα σε αλλόφωνους.

[Hector Buas]

Χωριό Γκρέκα ( Γκραίκα ) επαρχίας Φαναρίου. Ξέρουμε πόσο πίσω το βρίσκουμε στις πηγές ; Μπορεί οι ονοματοθέτες να ήταν Σλάβοι ;

Eπαρχία Σουλίου
Δήμος Παραμυθιάς
χωριό Γκρίκας

Σχετίζεται το "Γκρίκας" με το Γραικοί ;

Αχαϊα - Αιγιαλεία - χωριό Γκραίκα.

Ομοίως με τα παραπάνω.

Λίγες πληροφορίες για τα χωριά με το συγκεκριμένο όνομα.

Υπάρχουν δύο χωριά στην Πελοπόννησο: το Γραίκας Αχαίας και το Γρέκας Ηλείας. Υπάρχει φυσικά η Γκρίκα Θεσπρωτίας και η Γκρίκα (Gryka) στην περιοχή της νότιας Αλβανίας (Φίερι/Απολλωνία) και στην περιοχή της Σκόδρας στην Βόρεια Αλβανία.

Είναι τοπώνυμιο που προέρχεται από επώνυμο και φυσικά σημαίνει Έλληνας. Δυστυχώς δεν έχω βρεί προσωπικά αναφορά στο συγκεκριμένο επώνυμο πριν από τον 15ο αιώνα.

Από το βιβλίο του Γ. Λιακόπουλου για την πρώτη Οθωμανική καταγραφή στην Πελοπόννησο:





Μια σημείωση: είχα υποσχεθεί πως θα επέστρεφα στο θέμα με τους Αρβανίτες πριν από δύο μηνες. Αυτό δεν έχει γίνει ακόμα, αλλά δεν το έχω ξεχάσει.

[Ζαποτέκος]

Χωριό Γκρέκα ( Γκραίκα ) επαρχίας Φαναρίου. Ξέρουμε πόσο πίσω το βρίσκουμε στις πηγές ; Μπορεί οι ονοματοθέτες να ήταν Σλάβοι ;

Eπαρχία Σουλίου
Δήμος Παραμυθιάς
χωριό Γκρίκας

Σχετίζεται το "Γκρίκας" με το Γραικοί ;

Αχαϊα - Αιγιαλεία - χωριό Γκραίκα.

Ομοίως με τα παραπάνω.

Λίγες πληροφορίες για τα χωριά με το συγκεκριμένο όνομα.

Υπάρχουν δύο χωριά στην Πελοπόννησο: το Γραίκας Αχαίας και το Γρέκας Ηλείας. Υπάρχει φυσικά η Γκρίκα Θεσπρωτίας και η Γκρίκα (Gryka) στην περιοχή της νότιας Αλβανίας (Φίερι/Απολλωνία) και στην περιοχή της Σκόδρας στην Βόρεια Αλβανία.

Είναι τοπώνυμιο που προέρχεται από επώνυμο και φυσικά σημαίνει Έλληνας. Δυστυχώς δεν έχω βρεί προσωπικά αναφορά στο συγκεκριμένο επώνυμο πριν από τον 15ο αιώνα.

Από το βιβλίο του Γ. Λιακόπουλου για την πρώτη Οθωμανική καταγραφή στην Πελοπόννησο:





Μια σημείωση: είχα υποσχεθεί πως θα επέστρεφα στο θέμα με τους Αρβανίτες πριν από δύο μηνες. Αυτό δεν έχει γίνει ακόμα, αλλά δεν το έχω ξεχάσει.

[Ζαποτέκος]

Οι Τσάμηδες ήταν παλιά Ελληνόφωνοι

Γι' αυτό υπήρχαν και ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι στην Παραμυθιά ; Έχω κρατήσει μια στατιστική στις σημειώσεις μου που λέει πως το 1906 στην Παραμυθιά της Ηπείρου ζούσαν 9.900 ελληνόφωνοι Έλληνες , 2.600 αλβανόφωνοι Έλληνες , 1.800 ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι , 2.900 αλβανόφωνοι μουσουλμάνοι και 100 Αθίγγανοι μουσουλμάνοι.

[Hector Buas]

Οι Τσάμηδες ήταν παλιά Ελληνόφωνοι

Γι' αυτό υπήρχαν και ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι στην Παραμυθιά ; Έχω κρατήσει μια στατιστική στις σημειώσεις μου που λέει πως το 1906 στην Παραμυθιά της Ηπείρου ζούσαν 9.900 ελληνόφωνοι Έλληνες , 2.600 αλβανόφωνοι Έλληνες , 1.800 ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι , 2.900 αλβανόφωνοι μουσουλμάνοι και 100 Αθίγγανοι μουσουλμάνοι.

Οι Τσάμηδες ακόμη μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα ήταν πλειοψηφικά ελληνόφωνοι. Μιλούσαν μια ακραία μορφή της βόρειας διαλέκτου της Ελληνικής. Οι Τσάμηδες είναι μία ιδιόμορφη περίπτωση, δεν είναι ούτε Αρβανίτες, ούτε Σκυπετάροι...

"κίνησαν τα τσαμόπουλα, τα σαρακατσανόπουλα"...

Και όσο και να μην μας, αρέσει ο τσάμικος είναι δικός τους χορός, και φυσικά εθνικός χορός των σύγχρονων Ελλήνων.

Οι "Αλβανοί" που ρήμαξαν την Πελοπόννησο μετά τα Ορλωφικά ήταν κυρίως ελληνόφωνοι Τσάμηδες...

[Κρόνος]

Και όσο και να μην μας, αρέσει ο τσάμικος είναι δικός τους χορός, και φυσικά εθνικός χορός των σύγχρονων Ελλήνων.

Οι "Αλβανοί" που ρήμαξαν την Πελοπόννησο μετά τα Ορλωφικά ήταν κυρίως ελληνόφωνοι Τσάμηδες...

1) Γιατί να μην μας αρέσει που το τσάμικο είναι χορός των ...Τσάμηδων; Μα "Τσάμηδες" ήταν όλοι οι κάτοικοι της συγκεκριμένης περιοχής (μιας και ο χαρακτηρισμός είναι προτίστως γεωγραφικός): Ελληνόφωνοι, Αλβανόφωνοι, Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι, όλοι Τσάμηδες, όλοι κάτοικοι της Τσαμουριάς. Θα μας "πείραζε" αν μαθαίναμε για παράδειγμα ότι ο ομώνυμος χορός ήταν αποκλειστικά δημιούργημα των ελληνοφώνων μουσουλμάνων Τσάμηδων (των λεγομένων Τουρκοτσάμηδων δηλαδή). Σημειωτέον ότι, στο καθαρά χορογραφικό κομμάτι, η λεβεντιά με την οποία χορεύεται το τσάμικο σήμερα επί ελληνικού εδάφους είναι εμφανώς ανώτερη από κάτι "παραπατήματα" που βλέπω να κάνουν διάφορα αλβανικά χορευτικά συγκροτήματα. (Υποκειμενική προφανώς αυτή η παρατήρηση.)

2) Έχουμε την ακριβή σύνθεση δηλαδή των στρατευμάτων που από το 1770 μέχρι το 1779 λυμαίνονταν την Πελοπόννησο, και τη γεωγραφική προέλευσή τους; O Μετζ Αράπης ήταν ελληνόφωνος ας πούμε; Σίγουρα λόγω εγγύτητας πολλοί θα ήταν από την Τσαμουριά (ίσως το πρώτο κύμα της αρχικής κατάπνιξης των Ορλωφικών) αλλά το θεωρώ αδύνατο ανά τα χρόνια να μην "πέρασαν" και "καθαροί" Σκιπετάροι. Εξάλλου "Αλβανοκρατία" λέγεται εκείνη η περίοδος αφού έτσι την αντιλήφθηκαν οι Πελοποννήσιοι της εποχής.

Και κάτι άλλο, το αναφέρω απλά για να δούμε τη χαώδη γλωσσική και συνειδησιακή κατάσταση της εποχής:
3) Οι κάτοικοι του Γαρδικίου της Βορείου Ηπείρου οι οποίοι κατεσφάγησαν από τον (και) Ελληνόφωνο Αλή Πασά τί γλώσσα μίλαγαν και τί θρήσκευμα είχαν; Θαρρώ ότι ήταν Αλβανόφωνοι Μουσουλμάνοι. Μέσα στα στρατεύματα που τους κατακρεούργησαν μήπως υπήρχαν και ολίγοι Χριστιανοί και ολίγοι Ελληνόφωνοι; Θα πούμε τότε ότι η σφαγή του Γαρδικίου ήταν ελληνική αυτουργία;

[Ζαποτέκος]

Οι κάτοικοι του Γαρδικίου ... ήταν Αλβανόφωνοι Μουσουλμάνοι.

Και οι Χορμοβίτες πιο δίπλα αλβανόφωνοι χριστιανοί.

Για την σφαγή των Γαρδικιωτών είχε κατηγορηθεί και ο Θανάσης Βάγιας και γι' αυτό ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης είχε γράψει ένα ποίημα που τον παρουσίαζε ως βρυκόλακα.

Ἔξαφνα ἐπάνω μου μιὰ κουκουβάγια
ἀκούω ποὺ φώναζε· Θανάση Βάγια,
σήκου κ᾿ ἐπλάκωσαν χίλιοι νεκροὶ
καὶ θὰ σὲ πάρουνε νὰ πᾶτ᾿ ἐκεῖ.

Τὰ λόγια τ᾿ ἄκουσα καὶ τ᾿ ὄνομά μου.
Σκᾶνε καὶ τρίβονται τὰ κόκκαλά μου.
Κρύβομαι, χώνομαι ὅσο μπορῶ
βαθειὰ στὸ λάκκο μου, μὴ τοὺς ἰδῶ.

- Ἔβγα καὶ πρόβαλε, Θανάση Βάγια,
ἔλα νὰ τρέξωμε πέρα στὰ πλάγια.
Ἔβγα, μὴ σκιάζεσαι, δὲν εἶναι λύκοι.
Τὸ δρόμο δεῖξε μας γιὰ τὸ Γαρδίκι.

Ἔτσι φωνάζοντας σὰ λυσσασμένοι
πέφτουν ἐπάνω μου οἱ πεθαμμένοι.
Καὶ μὲ τὰ νύχια τους καὶ μὲ τὸ στόμα
πετᾶνε, σκάφτουνε τὸ μαῦρο χῶμα.

https://el.wikisource.org/wiki/%CE%98%C ... E%B1%CF%82

Συνυπεύθυνο για την καταστροφή του Γαρδικίου θεωρούν τον Βάγια οι Πουκεβίλ , Αραβαντινός και Βαλαωρίτης. Ο περιηγητής Χόλαντ και ο Περραιβός δεν λένε κάτι σχετικό, ενώ ο Φιλήμων λέει πως ο Βάγιας είχε τραυματιστεί στην μάχη κατά των Γαρδικιωτών και δεν πήρε μέρος στην σφαγή. Στην Επανάσταση μάλιστα δεν θεωρούταν κάποιο απάνθρωπο τέρας, αφού στο σχετικό δημοτικό για την μάχη της Αλαμάνας λέει ο Αθανάσιος Διάκος :

Mόνον εφτά μερών ζωή θέλω να μου χαρίστε
όσο να φτάσει ο Οδυσσεύς και ο Θανάσης Βάγιας.

( Π-Λ-Μπ , Β.ΣΦΥΡΟΕΡΑΣ )

[Κατσαρίδης]

Μπορεί όμως να το έχει κάποιος που κατάγεται απ' την Κάτω Ιταλία. Εγώ ψάχνω ελληνικά τοπωνύμια και μικροτοπωνύμια μέσα σε πολλά ξενικά . Τα "Γραικός" ή "Ρωμαίος" μέσα σε μη ελληνικά τοπωνύμια δηλώνουν την ύπαρξη ελληνοφώνων ανάμεσα σε αλλόφωνους.

Δες και αυτό:

Επώνυμα του παρελθόντος-Μαντούδι-Εύβοια-1474

Μαστρογιάννης ; (Mastroyan Istraka)
Καλής Γιάννης (Yani Kali)
Διάκος ; (Miryat Diyako)
Κακουλίδης Ψαράς (Ipsara Kakulidi)
Σαραντάκος Πέτρος (Petro Saradak)
Γερακάρης Σταμάτης (Istamad Yerakar)
Αυλωνίτης Κωνσταντίνος (Kostandin Avlonit)
Τούρκος Μιχάλης (Mihal Turko)
Μαρούλης Δημήτρης (Dimitri Marul)

http://greek-lastnames.blogspot.com/201 ... 4.html?m=1


Προφανώς η λέξη Τούρκος είχε αποκτήσει κάποια αρνητική σημασία στον ελλαδικό χώρο ήδη από τα τέλη του 15ου αιώνα και για αυτό εμφανίζεται ως επώνυμο.

[Ζαποτέκος]

Μπορεί όμως να το έχει κάποιος που κατάγεται απ' την Κάτω Ιταλία. Εγώ ψάχνω ελληνικά τοπωνύμια και μικροτοπωνύμια μέσα σε πολλά ξενικά . Τα "Γραικός" ή "Ρωμαίος" μέσα σε μη ελληνικά τοπωνύμια δηλώνουν την ύπαρξη ελληνοφώνων ανάμεσα σε αλλόφωνους.

Δες και αυτό:

Επώνυμα του παρελθόντος-Μαντούδι-Εύβοια-1474

Μαστρογιάννης ; (Mastroyan Istraka)
Καλής Γιάννης (Yani Kali)
Διάκος ; (Miryat Diyako)
Κακουλίδης Ψαράς (Ipsara Kakulidi)
Σαραντάκος Πέτρος (Petro Saradak)
Γερακάρης Σταμάτης (Istamad Yerakar)
Αυλωνίτης Κωνσταντίνος (Kostandin Avlonit)
Τούρκος Μιχάλης (Mihal Turko)
Μαρούλης Δημήτρης (Dimitri Marul)

http://greek-lastnames.blogspot.com/201 ... 4.html?m=1


Προφανώς η λέξη Τούρκος είχε αποκτήσει κάποια αρνητική σημασία στον ελλαδικό χώρο ήδη από τα τέλη του 15ου αιώνα και για αυτό εμφανίζεται ως επώνυμο.

Η μια περίπτωση είναι αυτή. Η άλλη είναι πως πρόκειται πραγματικά για κάποιο άτομο μερικής τουρκικής καταγωγής - πράγμα βέβαια δύσκολο τον 15ο αι.

Π.χ. αργότερα , επί Ενετοκρατίας, εκχριστιανίστηκαν στην Πελοπόννησο 1317 τούρκικες οικογένειες , ενώ στην "Μέση Μάνη και στην Άνω Μάνη" εγκαταστάθηκαν 3577 εκχριστιανισμένοι Τούρκοι.

[Ζαποτέκος]

Οι Τσάμηδες ήταν παλιά Ελληνόφωνοι

Γι' αυτό υπήρχαν και ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι στην Παραμυθιά ; Έχω κρατήσει μια στατιστική στις σημειώσεις μου που λέει πως το 1906 στην Παραμυθιά της Ηπείρου ζούσαν 9.900 ελληνόφωνοι Έλληνες , 2.600 αλβανόφωνοι Έλληνες , 1.800 ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι , 2.900 αλβανόφωνοι μουσουλμάνοι και 100 Αθίγγανοι μουσουλμάνοι.

Οι Τσάμηδες ακόμη μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα ήταν πλειοψηφικά ελληνόφωνοι. Μιλούσαν μια ακραία μορφή της βόρειας διαλέκτου της Ελληνικής. Οι Τσάμηδες είναι μία ιδιόμορφη περίπτωση, δεν είναι ούτε Αρβανίτες, ούτε Σκυπετάροι...

"κίνησαν τα τσαμόπουλα, τα σαρακατσανόπουλα"...

Και όσο και να μην μας, αρέσει ο τσάμικος είναι δικός τους χορός, και φυσικά εθνικός χορός των σύγχρονων Ελλήνων.

Οι "Αλβανοί" που ρήμαξαν την Πελοπόννησο μετά τα Ορλωφικά ήταν κυρίως ελληνόφωνοι Τσάμηδες...

Ο Περραιβός :




Ενώ για τους Λιάπηδες :

[Κατσαρίδης]

Αυτό φυσικά δεν επηρέασε καθόλου τα αισθήματα τους. Λόγω θρησκείας ήταν αδύνατη η συμπερίληψη τους στο ελληνικό έθνος.

[TomEl]

Γεια σου Ζαποτεκο

Κανω μια ερευνα στο θεμα και εχω ξανακουσει για τους 3,577 εκχριστιανισμενους Τουρκους της Μανης αλλα δεν εχω καταφερει να βρω πηγη.

Επισης διαβασα καπου οτι αυτο εγινε το 1691.

Θυμασαι ή ξερεις που το εχεις δει ή που μπορω να βρω την πηγη;

Ευχαριστω

Μπορεί όμως να το έχει κάποιος που κατάγεται απ' την Κάτω Ιταλία. Εγώ ψάχνω ελληνικά τοπωνύμια και μικροτοπωνύμια μέσα σε πολλά ξενικά . Τα "Γραικός" ή "Ρωμαίος" μέσα σε μη ελληνικά τοπωνύμια δηλώνουν την ύπαρξη ελληνοφώνων ανάμεσα σε αλλόφωνους.

Δες και αυτό:

Επώνυμα του παρελθόντος-Μαντούδι-Εύβοια-1474

Μαστρογιάννης ; (Mastroyan Istraka)
Καλής Γιάννης (Yani Kali)
Διάκος ; (Miryat Diyako)
Κακουλίδης Ψαράς (Ipsara Kakulidi)
Σαραντάκος Πέτρος (Petro Saradak)
Γερακάρης Σταμάτης (Istamad Yerakar)
Αυλωνίτης Κωνσταντίνος (Kostandin Avlonit)
Τούρκος Μιχάλης (Mihal Turko)
Μαρούλης Δημήτρης (Dimitri Marul)

http://greek-lastnames.blogspot.com/201 ... 4.html?m=1


Προφανώς η λέξη Τούρκος είχε αποκτήσει κάποια αρνητική σημασία στον ελλαδικό χώρο ήδη από τα τέλη του 15ου αιώνα και για αυτό εμφανίζεται ως επώνυμο.

Η μια περίπτωση είναι αυτή. Η άλλη είναι πως πρόκειται πραγματικά για κάποιο άτομο μερικής τουρκικής καταγωγής - πράγμα βέβαια δύσκολο τον 15ο αι.

Π.χ. αργότερα , επί Ενετοκρατίας, εκχριστιανίστηκαν στην Πελοπόννησο 1317 τούρκικες οικογένειες , ενώ στην "Μέση Μάνη και στην Άνω Μάνη" εγκαταστάθηκαν 3577 εκχριστιανισμένοι Τούρκοι.

[Ζαποτέκος]

Γεια σου Ζαποτεκο

Κανω μια ερευνα στο θεμα και εχω ξανακουσει για τους 3,577 εκχριστιανισμενους Τουρκους της Μανης αλλα δεν εχω καταφερει να βρω πηγη.

Επισης διαβασα καπου οτι αυτο εγινε το 1691.

Θυμασαι ή ξερεις που το εχεις δει ή που μπορω να βρω την πηγη;

Ευχαριστω

Δες και αυτό:

Επώνυμα του παρελθόντος-Μαντούδι-Εύβοια-1474

Μαστρογιάννης ; (Mastroyan Istraka)
Καλής Γιάννης (Yani Kali)
Διάκος ; (Miryat Diyako)
Κακουλίδης Ψαράς (Ipsara Kakulidi)
Σαραντάκος Πέτρος (Petro Saradak)
Γερακάρης Σταμάτης (Istamad Yerakar)
Αυλωνίτης Κωνσταντίνος (Kostandin Avlonit)
Τούρκος Μιχάλης (Mihal Turko)
Μαρούλης Δημήτρης (Dimitri Marul)

http://greek-lastnames.blogspot.com/201 ... 4.html?m=1


Προφανώς η λέξη Τούρκος είχε αποκτήσει κάποια αρνητική σημασία στον ελλαδικό χώρο ήδη από τα τέλη του 15ου αιώνα και για αυτό εμφανίζεται ως επώνυμο.

Η μια περίπτωση είναι αυτή. Η άλλη είναι πως πρόκειται πραγματικά για κάποιο άτομο μερικής τουρκικής καταγωγής - πράγμα βέβαια δύσκολο τον 15ο αι.

Π.χ. αργότερα , επί Ενετοκρατίας, εκχριστιανίστηκαν στην Πελοπόννησο 1317 τούρκικες οικογένειες , ενώ στην "Μέση Μάνη και στην Άνω Μάνη" εγκαταστάθηκαν 3577 εκχριστιανισμένοι Τούρκοι.

Χαίρετε !

Το έχω διαβάσει στο βιβλίο του Απόστολου Βακαλόπουλου Ιστορία του Νέου Ελληνισμού , τόμος Δ΄, σελ. 57 ( έκδοση του 1973 )

( Με αριστερό κλικ πάνω στην εικόνα , η εικόνα μεγαλώνει ).


Σαν πηγή δίνει τον Λάμπρου , Μελετήματα .



Απ' ότι βλέπω το έργο του Λάμπρου υπάρχει στην anemi και το επίμαχο σημείο είναι στην σελίδα 222 ( 214 στο κείμενο ). Αλλά δεν γνωρίζω την γλώσσα για να το μεταφράσω στα ελληνικά. Αναρωτιέμαι μήπως το 3577 αναφέρεται γενικά στην Πελοπόννησο ( και όχι στην Μάνη ) και αν ο Βακαλόπουλος ξέχασε να κλείσει την παρένθεση όπως είναι στο κείμενο του Λάμπρου. Αν κάποιος φίλος γνωρίζει την ιταλική , ας μας διαφωτίσει.



https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager. ... bottom=214

[TomEl]

Ευχαριστω πολυ φιλτατε.

Δεν ξερω Ιταλικα αλλα απο το κειμενο και εγω υποπτευομαι οτι αναφερεται σε ολη την επικρατεια και οχι στη Μανη συγκεκριμενα. Υποθετω οτι το κειμενο στα Ιταλικα ειναι απο ιστορικο ντοκουμεντο των Ενετων (Γαληνοτατη μας λεει) και αναφερεται στις κτησεις τους στον Ελλαδικο χωρο.

Αν το επιβεβαιωσει κ καποιος Ιταλομαθης θα εχει λυθει τελειως το μυστηριο.