Όσκαρ Ουάιλντ: De profundis – Εκ βαθέων
Εδώ μια κατατοπιστική παρουσίαση
https://tovivlio.net/de-profundis-%CE%B ... %89%CE%BD/
«Όταν ποθείς στ’ αλήθεια την αγάπη, θα τη βρεις να σε περιμένει.»
Σαν σήμερα, στις 30 Νοεμβρίου 1900, πεθαίνει ο Όσκαρ Ουάιλντ, ο αντισυμβατικός Ιρλανδός συγγραφέας που άφησε εποχή με τα ιδιαίτερα έργα του και το οξυδερκές πνεύμα του. Στη διάρκεια της σύντομης ζωής του, μιας και πέθανε όταν ήταν μόλις 46 ετών, ο Ουάιλντ έγραψε μόνο ένα μυθιστόρημα, Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ, αλλά και μία πληθώρα θεατρικών έργων, τα οποία τον έκαναν γνωστό στον καλλιτεχνικό κόσμο της εποχής, καθώς και διάφορα ποιήματα και δοκίμια. Το 1900, πεθαίνει στο Παρίσι από μηνιγγίτιδα.
«Γιατί το μυστικό της ζωής είναι ο πόνος. Αυτός υπάρχει πίσω από το κάθε τι.»
Το 1897, και ενόσω βρίσκεται μέσα στη φυλακή, ο Όσκαρ Ουάιλντ γράφει ένα από τα αριστουργήματά του, το De profundis, που στα λατινικά σημαίνει Εκ βαθέων. Το De profundis πρόκειται για μια μακροσκελή επιστολή 80 περίπου σελίδων, που αρχικό της παραλήπτη είχε τον Λόρδο Άλφρεντ Ντάγκλας, τον εραστή του συγγραφέα, που ήταν και η αιτία της φυλάκισής του.
«Τα μοιραία λάθη της ζωής, δεν οφείλονται στο ότι ο άνθρωπος είναι παράλογος. Μια παράλογη στιγμή, στη ζωή ενός ανθρώπου, μπορεί να ’ναι η ωραιότερη στιγμή της ζωής του. Οφείλονται στο ότι ο άνθρωπος είναι λογικός. Κι αυτή η διαφορά είναι τεράστια.»
Μετά από μία δικομαχία μεταξύ του Ουάιλντ και του Τζον Ντάγκλας, του πατέρα του Άλφρεντ, ο συγγραφέας συλλήφθηκε με την κατηγορία του σοδομισμού, μιας και η ομοφυλοφιλία την εποχή εκείνη ήταν ποινικό αδίκημα, και καταδικάστηκε σε καταναγκαστικά έργα δύο χρόνων. Στο De profundis, που γράφτηκε από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του 1897, ο Όσκαρ Ουάιλντ αναθεωρεί τον εαυτό του, τις επιλογές του, τις εμπειρίες του, το έργο του, την τέχνη του αλλά και ολόκληρή του τη ζωή. Με λίγα λόγια, εξομολογείται στο χαρτί και κάνει μία κατάθεση ψυχής.
«Ο πόνος -όσο παράξενο κι αν σου φανεί- είναι το μέσο που μας κάνει να υπάρχουμε, γιατί είναι το μόνο μέσο που μας κάνει και παίρνουμε συνείδηση της ύπαρξής μας.»
Μέσα από την επιστολή αυτή, γίνεται φανερή η ηθική και ψυχολογική κατάπτωση του συγγραφέα, ο πόνος που αισθάνεται και η θλίψη, η απογοήτευσή του από τον έρωτα, η ανάγκη του για αυτοκριτική αλλά και για συγχώρεση, για εξιλέωση. Καθώς συνεχίζει να γράφει, ο Όσκαρ Ουάιλντ γίνεται όλο και πιο φιλοσοφικός, διώχνοντας σιγά σιγά τον θυμό του, γίνεται όλο και πιο συνειδητοποιημένος και προσπαθεί να βρει και πάλι τον εαυτό του. Ο θυμός του για τον Άλφρεντ Ντάγκλας, τον Μπόζι όπως τον έλεγε χαϊδευτικά, σιγά σιγά φθίνει και ψάχνει να βρει τα θετικά που του χάρισε αυτή του η εμπειρία.
«Η ευτυχία, η ευχαρίστηση και η επιτυχία μπορεί να ’ναι τραχιές στην ουσία τους και κοινές στην υφή τους. Η θλίψη όμως είναι το πιο ευαίσθητο απ’ όλα τα πράγματα του κόσμου.»
Η επιστολή αυτή δε στάλθηκε ποτέ. Ο Όσκαρ Ουάιλντ την πήρε μαζί του κατά την αποφυλάκισή του και δεν δημοσιεύτηκε παρά μονάχα πέντε χρόνια μετά τον θάνατό του, το 1905, όταν πήρε και τον τίτλο De profundis. Η ολοκληρωμένη της μορφή δημοσιεύτηκε το 1962.
«Το να ’χεις γίνει βαθύτερος άνθρωπος, είναι προνόμιο εκείνων που έχουν υποφέρει.»