Θα μπορουσε να κερδισει η ΕΣΣΔ τον ψυχρο πολεμο? Πως? Η ηταν καταδικασμενη η ΕΣΣΔ απο την την αρχη?

[Στρακαστρουκας]

Σημερα υπαρχει η ταση να βλεπεται ο ψυχρος πολεμος ως μια "μαχη μεταξυ καπιταλισμου και κομμουνισμου" οπου ο καπιταλισμος θριαμβευσε. To ερωτημα ειναι, θα μπορουσε ο κομμουνισμος να "κερδισει?" Και πως? Πριν κανουμε συζητηση για αυτο θα ηθελα να αναφερω καποια πραγματα

Πρωτα απο ολα δεν πρεπει να ξεχναμε οτι το 1917 δεν υπηρχε "κομμουνισμος" τουλαχιστο οχι με τον τροπο που καθιερωθηκε αργοτερα. Υπαρχαν διαφορα αριστερα επαναστατικα κομματα τα οποια εκμεταλλευοντουσαν το γεγονος οτι μεγαλα κομματια της Ευρωπης εξακολουθουσαν να ελεγχονται απο το παρωχημένο συστημα των Μοναρχιων. Ο στοχος τους δηλαδη ηταν κυριως οι μοναρχιες και οχι τοσο οι "αστικες" δημοκρατιες οπως αυτες των ΗΠΑ η της Βρεττανιας. Αυτο ισχυε εξαπανεκαθεν. Πχ στην Γαλλια οι επαναστασεις του 1830,1848 και 1871 ηταν σε μεγαλο βαθμο αντιδραση στις αποτυχιες των διαφορων μοραχικων καθεστωτων. Με το που ανακηρύχθηκε αστικη δημοκρατια, οι επαναστατες εχασαν μεγαλο κομματι της επιρροης τους και δεν ξαναδημιουργησαν σοβαρα προβληματα.

Οι συνθηκες που οδηγησαν τους Μπολσεβικους στην καταληψη της εξουσιας ηταν ειδικες. Εκμεταλλευτηκαν το γεγονος οτι πολλοι ειχαν οργιστει με την μοναρχια μετα απο χρονια σκληρου πολεμου αλλα και το γεγονος οτι, στα 1917 σε συνθηκες πολεμου ηταν αδυνατο να υπαρξει αστικη δημοκρατια. Αν τα πραγματα ηταν διαφορετικα ισως το κομμα των μπολσεβικων να ηταν ενα ακομα αστικο δημοκρατικο κομμα. Η ιδιοφυια του Λενιν ομως οχι μονο καταλαβε οτι αυτο δεν μπορουσε να γινει στα 1917 σε συνθηκες χαους και πολεμου αλλα και οτι αν γινοταν το αποτελεσμα θα ηταν αντιστοιχο με αυτο της Κινας που μετα απο την επανασταση του 1911 βολοδερνε δεκαετιες με δηθεν δημοκρατικα καθεστωτα τα οποια αδυνατουσαν να επιβαλλουν την εξουσια(η κατι αντιστοιχο με την Λιβυη μετα το 2011 για να φερουμε ενα μοντερνο παραδειγμα). Κατελαβε λοιπον πραξικοπηματικα την εξουσια και επι της ουσιας, εσωσε την χωρα που οδευε σε πληρη διαλυση

Ευθυς εξαρχης η ΕΣΣΔ βρεθηκε να αντιμετωπιζει το τεραστιο προβλημα της απομόνωσης απο τον υπολοιπο κοσμο. Αρα ευθυς εξαρχης οι "καπιταλιστικες" χωρες ειχαν σαφες προβαδισμα σε αυτον τον ανταγωνισμο. Ο Λενιν ειχε πει οτι η επανασταση πρεπει να μεταφερθει στην υπολοιπη Ευρωπη για να πετυχει. Οταν δεν πετυχε υποχρεωθηκε αυτος και οι επιγονοι του να κυβερνησουν μια απομονωμενη ΕΣΣΔ και μοιραιο ηταν να κανει στροφη προς ενα αυταρχικοτερο συστημα.

Το προβλημα της ΕΣΣΔ δηλαδη ηταν γεωπολιτικο και οχι οικονομικο. Οι καπιταλιστικες χωρες παντως υποχρεωθηκαν να προσαρμοστουν για να μειωσουν την επιρροη της ΕΣΣΔ. Πολλα απο τα μετρα που παρθηκαν την εποχη εκεινη απο τις καπιταλιστικες χωρες, παρθηκαν απο φοβο να μην υπαρξει και στις δικες τους χωρες επανασταση. Οι συντηρητικες δυναμεις συχνα αντισταθηκαν σε αυτα τα μετρα αλλα η αλλαγη ηταν αναποφευκτη.

Οσον αφωρα την ΕΣΣΔ ηταν μεγαλη επιτυχια που καταφερε να πετυχει εκβιομηχανιση σε τοσο μικρο χρονικο διαστημα. Ενω πριν το 1914 η Ρωσια θεωρουνταν πισω σε σχεση με τις αλλες Ευρωπαικες δυναμεις(και αυτο που την εκανε να κοντραρετε μαζι τους ηταν το τεραστιο μεγεθος της) επι ΕΣΣΔ εγινε η, με διαφορα, μεγαλυτερη δυναμη της Ευρωπης και οικονομικα και στρατιωτικα. Η ΕΣΣΔ πηρε δηλαδη μια Ρωσια που ηταν πισω σε σχεση με Αγγλιες, Γαλλιες, Γερμανιες και την εκανε δεσποζουσα δυναμη στην Ευρωπη. Αυτο εκανε τις ΗΠΑ να ενισχυσουν την Δυτικη Ευρωπη σαν αντισταθισμα

Παμε τωρα στο γιατι κατερρευσε το Σοβιετικο οικοδομημα. Εντοπιζω 4 βασικους λογους

1)Χαμηλο σημειο εκκινησης σε σχεση με τον δυτικο κοσμο. Ενω οι ΗΠΑ ελαχιστα βιωσαν τον Β ΠΠ στο εδαφος τους, η ΕΣΣΔ ειδε το 1/3 των εδαφων της να καταστρεφεται ολοσχερως. Η οικονομικη αναλογια δυναμεων παντα ηταν σε βαρος της ΕΣΣΔ απο την αρχη καθως οι χωρες της ανατολικης Ευρωπης ηταν κι αυτες παντα ποιο πισω οικονομικα σε σχεση με τις αντιστοιχες δυτικες. Αλλα επι ψυχρου πολεμου αυτο που αλλαξε ηταν οτι ενω ο πλουτος ηταν συσσωρευόμενος στα δυτικα πριν το 1945, μετα το 1945 υπηρξε μια τεραστια μειωση της ψαλιδας μεταξυ δυτικης και ανατολικης Ευρωπης, το οποιο ηταν αποτελεσμα του κομμουνισμου. Βεβαια οι κομμουνιστες πεσαν στην παγιδα να προσπαθουν να αποδειξουν οτι η κομμουνιστικη Ρουμανια μπορει να τα παει καλυτερα απο την καπιταλιστικη Αγγλια, κατι που ποτε δεν υπηρχε περιπτωση να γινει. Αρα αν και στην πραγματικοτητα βελτιωθηκε πολυ η θεση της κομμουνιστικης Ανατολικης Ευρωπης σε σχεση με την δυτικη, η αισθηση που δημιουργουνταν ηταν οτι οι ΑγγλοΓαλλοι τα πηγαινανε καλυτερα απο τους Ουγγρους και τους Πολωνους κατι που ηταν αποτελεσμα γεωπολιτικης και οχι οικονομικου μοντελου

2)Αποτελεσματικοτερη χρηση των ΜΜΕ απο τους δυτικους. Οι δυτικοι ειχαν πολυ ποιο αποτελεσματικο ελεγχο της δικιας τους προπαγανδας απο οτι οι Σοβιετικοι. Ενω οι Σοβιετικοι ειχαν κρατικη ενημερωση, στην Αμερικη υπηρχε ιδιωτικη ενημερωση η οποια ελεγχονταν απο το κρατος. Ο μεσος Αμερικανος πχ την δεκαετια του 80 ειχε την αισθηση οτι σε ολες τις μεγαλες πολεις του κοσμου χιλιαδες ατομα σκοτωνονται απο σφαιρες λογω συμμοριων. Θα σοκαρονταν αν μαθαινε οτι κατι τετοιο ηταν ανηκουστο σε μια πολη οπως η Μοσχα. Με την αποτελεσματικη χρηση της προπαγανδας ηταν ποιο ευκολο για τους δυτικους να δαιμονοποιησουν τους σοβιετικους

3)Στην Ανατολικη Ευρωπη υπηρχε το ζητημα της επιβολης που δημιουργουσε πολιτικες αντιδρασεις τις οποιες επιδοτουσε η δυση. Η ΕΣΣΔ σαν αποτελεσμα του Β ΠΠ ειχε καταλαβει την ανατολικη ευρωπη και ειχε επιβαλλει "ζωνη ασφαλειας" με φιλοκομμουνιστικα καθεστωτα. Ποτε δεν καταφεραν αυτα τα καθεστωτα να πεισουν οτι δεν ειναι απλοι Σοβιετικοι δορυφοροι. Ηταν εκτεθειμενα απεναντι στην δυτικη προπαγανδα ενω η ΕΣΣΔ ηταν υποχρεωμενη να επεμβαινει καθε φορα που αντικαθεστωτικοι πηγαιναν να δημιουργησουν ζητηματα.

4)Επιθετικοτερη εξωτερικη πολιτικη εκ μερους των ΗΠΑ η οποια ηταν και σε μεγαλυτερο ευρος. Αν και η ΕΣΣΔ εκανε και αυτη επεμβασεις(Ουγγαρια, Αφγανισταν)οι ΗΠΑ καναν πολλαπλασιες εκμετελλευομενες το γεγονος της συνεργασιας τους με τις πρωην αυτοκρατοριες της Αγγλιας και την Γαλλιας. . Οι Σοβιετικοι μονο στην γειτονια τους καναν επεμβασεις ενω οι Αμερικανοι καναν σε ολον τον κοσμο

Υπαρχουν και αλλοι φυσικα. Το ερωτημα ειναι πως θα μπορουσε να "κερδισει" η ΕΣΣΔ. Μερικα σεναρια απο κατω

1)Επιτυχια της κομμουνιστικης Γερμανικης επαναστασης το 1918. Αυτο θα σημαινε οτι το "σιδηρουν παραπετασμα" θα εφτανε μεχρι τα συνορα της Γαλλιας και θα ηταν αποτελεσμα ντοπιας επαναστασης και οχι επιβαλλομενης απο εξω. Οι ΗΠΑ πιθανοτατα θα επεστρεφαν στον απομωνοτισμο τους ενω οι ΑγγλοΓαλλοι θα ειχαν τεραστια προβληματα με την διατηρηση των αποικιων τους καθως οι κομμουνιστες θα επιδοτουσαν εξεγερσεις παντου. Οι αυτοκρατοριες τους θα διαλυονταν με την βια και ειναι πιθανον να γινονταν επανασταση και σε αυτες τις χωρες στο τελος

2)Καταληψη της δυτικης ευρωπης απο τους Σοβιετικους το 1945 με στρατιωτικα μεσα. Ο Σταλιν δεν ειχε ποτε μελετησει αυτο το σχεδιο(τουλαχιστο οχι στα σοβαρα)αλλα μια επιθεση στην δυτικη ευρωπη σε συνεργασια με τα ντοπια ενοπλα κομμουνιστικα κινηματα, ειναι πιθανον να ειχε μεταφερει τον κομμουνισμο σε ολην την Ευρωπη. Οι Αμερικανοι ειχαν βεβαια ατομικη βομβα τοτε(νομιζω δεν ειχαν τριτη ατομικη βομβα να ριξουν το 1945 αλλα ειχαν την τεχνογνωσια να ξαναφτιαξουνε)αλλα δεν νομιζω οτι θα καταφερναν να αλλαξουν την πορεια του πολεμου

3)Συνεχιση της πολιτικης Σταλιν μετα τον θανατο του(σεναριο Βορειας Κορεας δηλαδη για την ΕΣΣΔ)

4)Μεταρρυθμιση σε Κινεζικο μοντελο στα 1980σ με ταυτοχρονη αμειλικτη σταση απεναντι σε πολιτικες αποσχισης

[Golden Age]

Ο ίδιος ο Μαρξ υποστήριζε την εγκαθίδρυση δικτατορίας, δεν υπήρχε άλλος δρόμμος, ούτε για τον Λένιν, ούτε για τη Λούξεμπουργκ ούτε για κανέναν μαρξιστή.

Η αυτοκρατορική Ρωσία ήταν υπερδύναμη. Μπορεί να ήταν ταλαιπωρημένη απο τον πόλεμο, αλλά ήταν υπερδύναμη. Οι Μπολσεβίκοι, όχι μόνο δεν την έσωσαν απο κάτι, αλλά την καταρράκωσαν. Δεκαετίες αργότερα ο Στάλιν την έκανε υπερδύναμη (με τη βοήθεια των ΗΠΑ στο Β' ΠΠ).

[Space_Passenger]

Αν δεν εκανε "αποσταλινοποίηση" θα υπήρχε ακόμα και σημερα ΕΣΣΔ - όπως υπάρχει Βορεια Κορέα. Φυσικα με πολυ μεγαλυτερο κοστος για τους απλους πολιτες. Η ΕΣΣΔ μονο ως δικατορια θα επιβιωνε - η "χαλαρωση" εφερε την πτώση.

[Dorian]

Αν δεν εκανε "αποσταλινοποίηση" θα υπήρχε ακόμα και σημερα ΕΣΣΔ - όπως υπάρχει Βορεια Κορέα. Φυσικα με πολυ μεγαλυτερο κοστος για τους απλους πολιτες. Η ΕΣΣΔ μονο ως δικατορια θα επιβιωνε - η "χαλαρωση" εφερε την πτώση.

και γω το πιστεύω θα διατηρούνταν αν δεν το διαλούσαν το μαγαζί μόνοι τους. Η Δύση κυρίως πούλησε στους πληθυσμούς ευημερία, σταθερές δουλιές με αστεία προσόντα στους μπουμερσ, καταναλωτισμό, σπίτια, αμάξια κλπ . Και αντίστοιχα στα δικά μας το φαινόμενο ΠΑΣΟΚ. Δεν θα μπορούσε να προσφέρει επ απειρον το καταναλωτικό ευκολα προσβάσιμο επίπεδο ζωής . Εντάξει και τώρα ενας εξειδικευμένος γιατρός που έκανε όνομα μια χαρά περνάει, για το μέσο τυπικό άνθρωπο λέμε. Ήδη εχει αρχίσει να τα παίρνει πίσω για την μάζα και όσους δεν ήταν προνοοητικοί να κάνουν καβάντζες. ΜΕ την χειροτέρευση του ενεργειακού και τους πόρους της Ρωσίας, θα άρχιζαν να λένε καλά είμαστε.
Άρα το πρόβλημα ήταν ότι ο κομμουνισμός ως ιδεολογία δεν διασφαλίζει ότι οι διαχειριστές δεν θα θελήσουν κάποια στιγμή να γίνουν "Ρώσοι ολιγάρχες". Ποιος θα τους εμποδίσει;

[Golden Age]

Αν δεν εκανε "αποσταλινοποίηση" θα υπήρχε ακόμα και σημερα ΕΣΣΔ - όπως υπάρχει Βορεια Κορέα. Φυσικα με πολυ μεγαλυτερο κοστος για τους απλους πολιτες. Η ΕΣΣΔ μονο ως δικατορια θα επιβιωνε - η "χαλαρωση" εφερε την πτώση.

Ακόμη και η Βόρεια Κορέα έκανε αναθεωρήσεις στην οικονομία της για να επιβιώσει. Ο μόνος τρόπος για να επιβιώσει θα 'ταν να αναθεωρήσει το οικονομικό της μοντέλο, αλλιώς δεν θα τραβούσε και θα κατέρρεε και πάλι. Η Αλβανία που δεν έκανε αποσταλινοποίηση και έμεινε σταλινική μέχρι τέλους, κατέρρευσε.

[Οργισμένος]

Μια απάνθρωπη ιμπεριαλιστικη δικτατορία. Και πολύ άντεξε .

[pylothess]

Αν δεν εκανε "αποσταλινοποίηση" θα υπήρχε ακόμα και σημερα ΕΣΣΔ - όπως υπάρχει Βορεια Κορέα. Φυσικα με πολυ μεγαλυτερο κοστος για τους απλους πολιτες. Η ΕΣΣΔ μονο ως δικατορια θα επιβιωνε - η "χαλαρωση" εφερε την πτώση.

Δεν σας κάνει εντύπωση που η Βόρεια Κορέα είναι το μόνο κομμουνιστικό κράτος στον κόσμο που έχει ακόμη κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία ή τέλος πάντων κάτι που προσεγγίζει σε αυτό το μοντέλο;Και όχι μόνο αυτό αλλά είναι δικτατορία (στο όνομα) του προλεταριάτου αλλά δεν έχουμε ακούσει ποτέ για κάποια ενέργεια διαμαρτυρίας εναντίον του καθεστώτος. Γιατί άραγε;
Μήπως επειδή υπάρχει εθνικιστική προπαγάνδα;
Μήπως επειδή δεν υπάρχει internet;
Μήπως επειδή πέφτει χαρτζιλίκι από την Κίνα;

[pylothess]

Αν δεν εκανε "αποσταλινοποίηση" θα υπήρχε ακόμα και σημερα ΕΣΣΔ - όπως υπάρχει Βορεια Κορέα. Φυσικα με πολυ μεγαλυτερο κοστος για τους απλους πολιτες. Η ΕΣΣΔ μονο ως δικατορια θα επιβιωνε - η "χαλαρωση" εφερε την πτώση.

Ακόμη και η Βόρεια Κορέα έκανε αναθεωρήσεις στην οικονομία της για να επιβιώσει. Ο μόνος τρόπος για να επιβιώσει θα 'ταν να αναθεωρήσει το οικονομικό της μοντέλο, αλλιώς δεν θα τραβούσε και θα κατέρρεε και πάλι. Η Αλβανία που δεν έκανε αποσταλινοποίηση και έμεινε σταλινική μέχρι τέλους, κατέρρευσε.

Αν κόψεις το Internet και τα τηλέφωνα,αν κλείσεις τα σύνορα και να τους ποτίσεις με εθνικιστική προπαγάνδα, ότι οι Αμερικανοί, οι Νοτιοκορεάτες, οι Ιάπωνες θα εισβάλλουν τότε όχι μόνο δεν θα διαμαρτυρηθούν αλλά θα γουστάρουν κιόλας. Ας είναι καλά η Κίνα που τους χαρτζιλικώνει

[pylothess]

Όχι η ΕΣΣΔ δεν θα μπορούσε να κερδίσει τον ψυχρό πόλεμο. Στην περίοδο του ψυχρού πολέμου η ΕΣΣΔ βρέθηκε οικονομικά περικυκλωμένη από όλες τις ιμπεριαλιστικές υπερδυνάμεις.Η μακροχρόνια πολιορκία τις περισσότερες φορές εξουθενώνει τον αμυνόμενο.

[Rakomelofronas]

Νηματοθέτη, έχω την κατάλληλη σειρά για σένα:

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Amerika_(miniseries)

Amerika was about life in the United States after a bloodless takeover engineered by the Soviet Union.

Θέλω να τη δω μπας και μπω στη διαδικασία να δω επιτέλους και το The Americans αλλά τρώω παντόφ δεν θέλω να πεθάνει από βαρεμάρα η συμβία.

[Golden Age]

Αν δεν εκανε "αποσταλινοποίηση" θα υπήρχε ακόμα και σημερα ΕΣΣΔ - όπως υπάρχει Βορεια Κορέα. Φυσικα με πολυ μεγαλυτερο κοστος για τους απλους πολιτες. Η ΕΣΣΔ μονο ως δικατορια θα επιβιωνε - η "χαλαρωση" εφερε την πτώση.

Ακόμη και η Βόρεια Κορέα έκανε αναθεωρήσεις στην οικονομία της για να επιβιώσει. Ο μόνος τρόπος για να επιβιώσει θα 'ταν να αναθεωρήσει το οικονομικό της μοντέλο, αλλιώς δεν θα τραβούσε και θα κατέρρεε και πάλι. Η Αλβανία που δεν έκανε αποσταλινοποίηση και έμεινε σταλινική μέχρι τέλους, κατέρρευσε.

Αν κόψεις το Internet και τα τηλέφωνα,αν κλείσεις τα σύνορα και να τους ποτίσεις με εθνικιστική προπαγάνδα, ότι οι Αμερικανοί, οι Νοτιοκορεάτες, οι Ιάπωνες θα εισβάλλουν τότε όχι μόνο δεν θα διαμαρτυρηθούν αλλά θα γουστάρουν κιόλας. Ας είναι καλά η Κίνα που τους χαρτζιλικώνει

Η Κίνα έχει αλλάξει το οικονομικό μοντέλο. Το ίδιο και η Βόρεια Κορέα. Η Αλβανία που δεν το είχε αλλάξει, κατέρρευσε.

[nemo]

αν ηταν χριστιανικη θα κερδιζε λιγα χρονια ακομη και αν ηταν εθνικιστικη περισσοτερα

[Dwarven Blacksmith]

Η ΕΣΣΔ δεν θα μπορούσε να "κερδίσει" τον ψυχρό πόλεμο με την έννοια της κατάρρευσης του καπιταλισμού. Αυτό είναι σίγουρο γιατί ο καπιταλισμός είχε ακόμα πράσινα λιβάδια για την ανανέωση του. Μπορούσε όμως να επιβιώσει σε κάποια μορφή.

Ίσως ισχύει ότι ο κομμουνισμός του 20ου αιώνα προσπάθησε αρκετά αντι-υλιστικά, μόνο με την πολιτική βούληση, να τελειώσει τον καπιταλισμό. Πέτυχε κάποια πράγματα, τα οποία καλώς γιορτάζουμε, αλλά έμεινε πίσω σε άλλα. Ο κομμουνισμός που θα επικρατήσει στο τέλος θα είναι κοινότυπος, θα θυμίζει όχι επανάσταση αλλά την αντικατάσταση του βιντεοκλαμπ από το Νετφλιξ.

[pylothess]

Ακόμη και η Βόρεια Κορέα έκανε αναθεωρήσεις στην οικονομία της για να επιβιώσει. Ο μόνος τρόπος για να επιβιώσει θα 'ταν να αναθεωρήσει το οικονομικό της μοντέλο, αλλιώς δεν θα τραβούσε και θα κατέρρεε και πάλι. Η Αλβανία που δεν έκανε αποσταλινοποίηση και έμεινε σταλινική μέχρι τέλους, κατέρρευσε.

Αν κόψεις το Internet και τα τηλέφωνα,αν κλείσεις τα σύνορα και να τους ποτίσεις με εθνικιστική προπαγάνδα, ότι οι Αμερικανοί, οι Νοτιοκορεάτες, οι Ιάπωνες θα εισβάλλουν τότε όχι μόνο δεν θα διαμαρτυρηθούν αλλά θα γουστάρουν κιόλας. Ας είναι καλά η Κίνα που τους χαρτζιλικώνει

Η Κίνα έχει αλλάξει το οικονομικό μοντέλο. Το ίδιο και η Βόρεια Κορέα. Η Αλβανία που δεν το είχε αλλάξει, κατέρρευσε.

Σε τι βαθμό το έχει αλλάξει η Βόρεια Κορέα; Μπορεί κάποιος για παράδειγμα στην Βόρειο Κορέα να ανοίξει ένα περίπτερο, ένα οποιοδήποτε μαγαζί ή θα πρέπει να το εγκρίνει ο κομισσάριος; Πως μπορεί να υπάρξει φιλελεύθερη οικονομία αν δεν υπάρχουν ατομικές ,κοινωνικές και πολιτικές ελευθερίες; Πως θα μπορούσα φερ ' ειπείν να ασκώ ελεύθερα την επιχειρηματική μου δράση αν δεν μπορώ να έχω ελεύθερη πληροφόρηση; Αν δεν μπορώ να ταξιδέψω σε όποιο μέρος θέλω για να πάρω επιχειρηματικές ιδέες η να κλείσω εμπορικές συμφωνίες;
Το ένα προϋποθέτει το άλλο. Η οικονομική ελευθερία απαιτεί κοινωνικές ,ατομικές και πολιτικές ελευθερίες και το αντίστροφο.
Η Κίνα έχει φιλελευθεροποιηθεί αρκετά .Και η Κουβά κατ'κει οδεύει.

[Golden Age]

Αν κόψεις το Internet και τα τηλέφωνα,αν κλείσεις τα σύνορα και να τους ποτίσεις με εθνικιστική προπαγάνδα, ότι οι Αμερικανοί, οι Νοτιοκορεάτες, οι Ιάπωνες θα εισβάλλουν τότε όχι μόνο δεν θα διαμαρτυρηθούν αλλά θα γουστάρουν κιόλας. Ας είναι καλά η Κίνα που τους χαρτζιλικώνει

Η Κίνα έχει αλλάξει το οικονομικό μοντέλο. Το ίδιο και η Βόρεια Κορέα. Η Αλβανία που δεν το είχε αλλάξει, κατέρρευσε.

Σε τι βαθμό το έχει αλλάξει η Βόρεια Κορέα; Μπορεί κάποιος για παράδειγμα στην Βόρειο Κορέα να ανοίξει ένα περίπτερο, ένα οποιοδήποτε μαγαζί ή θα πρέπει να το εγκρίνει ο κομισσάριος; Πως μπορεί να υπάρξει φιλελεύθερη οικονομία αν δεν υπάρχουν ατομικές ,κοινωνικές και πολιτικές ελευθερίες; Πως θα μπορούσα φερ ' ειπείν να ασκώ ελεύθερα την επιχειρηματική μου δράση αν δεν μπορώ να έχω ελεύθερη πληροφόρηση; Αν δεν μπορώ να ταξιδέψω σε όποιο μέρος θέλω για να πάρω επιχειρηματικές ιδέες η να κλείσω εμπορικές συμφωνίες;
Το ένα προϋποθέτει το άλλο. Η οικονομική ελευθερία απαιτεί κοινωνικές ,ατομικές και πολιτικές ελευθερίες και το αντίστροφο.
Η Κίνα έχει φιλελευθεροποιηθεί αρκετά .Και η Κουβά κατ'κει οδεύει.

Δραστηριοποιούνται κινεζικές εταιρείες αν δεν απατώμαι. Ήδη πάντως απο την εποχή του Κιμ Ιλ Σουγκ είχανε γίνει αλλαγές.

Η Κίνα έχει φιλελευθεροποιηθεί στο οικονομικό της σκέλος.