Σίγουρα αναγνώστη, το όνομα Σοφία ντε Μπαρμπουά δεν σου λέει τίποτα. Κι όμως, κάτω από το όνομα αυτό, βρίσκεται η πασίγνωστη και περίφημη Δούκισσα της Πλακεντίας. Η Δούκισσα ήρθε στην Ελλάδα λίγα χρόνια μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους κι εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, συνοδευόμενη από την κόρη της. Αινιγματική μορφή ιδιόρρυθμη και πάμπλουτη, η Δούκισσα δεν άργησε να γίνει θρύλος και να αγαπηθεί από τους κατοίκους της Αττικής.
Το 1846, η Δούκισσα με την συνοδεία της πέφτει θύμα απαγωγής από ληστές, κατά την διάρκεια μιας εκδρομής στην Πεντέλη. Οι ληστές, ζητούν λύτρα από την Δούκισσα και συμπεριφέρονται ιπποτικά και ευγενικά στους ομήρους. Πριν όμως συμπληρωθεί μισή μέρα και πριν φτάσουν τα λύτρα, Χαλανδριώτες χωρικοί που πληροφορήθηκαν το γεγονός, ανηφορίζουν προς την Πεντέλη κινούμενοι απειλητικά κατά των ληστών, εκείνοι χωρίς να πειράξουν τους ομήρους, χάνονται στο δάσος, χωρίς να ανοίξει ρουθούνι!
Το γεγονός αμέσως παίρνει μεγάλη δημοσιότητα, τόσο μεταξύ των Ελλήνων, όσο και μεταξύ των ξένων που κατοικούν στην Αθήνα. Η απαγωγή συγκινεί τους πάντες, ιδίως όταν γίνεται γνωστό το όνομα του αρχηγού των απαγωγέων: Ήταν ο διαβόητος δραπέτης και αρχιληστής Σπύρος Μπίμπισης, μία θρυλική ληστρική φυσιογνωμία των πρώτων, μετά το 1821 και της απελευθέρωσης, ετών. Οι εφημερίδες της εποχής γεμίζουν με αναφορές για το γεγονός ότι κι οι ξένοι επισκέπτες των Αθηνών γεμίζουν τα ταξιδιωτικά τους ημερολόγια, τα απομνημονεύματα και την αλληλογραφία τους με καταγραφές για το συνταραχτικό περιστατικό!
Τους μήνες που ακολουθούν οι φήμες φουντώνουν, η λαϊκή φαντασία εξάπτεται και τα σενάρια θέλουν τη Δούκισσα της Πλακεντίας να δέχεται σπίτι της, νύχτα, τον απαγωγέα της! Εκείνη, δεν μιλάει καθόλου για την απαγωγή και παραδόξως ενδιαφέρεται για να πετύχει βασιλική χάρη για λογαριασμό του Μπίμπιση!
Αν έγινε η Δούκισσα ερωμένη του Μπίμπιση, δε θα το μάθουμε ποτέ βεβαίως. Στην Αττική των χρόνων εκείνων, οι μύθοι δύσκολα ξεχωρίζουν από την πραγματικότητα. Αλλά οι μύθοι ταξιδεύουν και σφηνώνονται στα μυαλά των ανθρώπων, κρύβονται στα χαμόσπιτα, λημεριάζουν στα κονάκια των βοσκών, συζητιούνται χαμηλόφωνα στις παρέες των κοριτσιών, διαδίδονται με τους ανέμους, με την σκόνη και τα νερά…
Ένα χρόνο αργότερα, το κράτος στέλνει έναν κρατικό φονιά για να σκοτώσει τον Μπίμπιση. Το όνομά του Χρήστος Βούλγαρης, ληστής κι αυτός. Με το δόλωμα της αμνηστίας και της υπέρογκης επικήρυξης των 3.000 δραχμών, ο Βούλγαρης παίρνει μαζί του μερικούς ληστές και συναντάει τον Μπίμπιση στην ευρύτερη περιοχή του Μαραθώνα. Κερδίζει την εμπιστοσύνη του, εντάσσεται στην ομάδα του, αλλά όταν ο Μπίμπισης χαλαρώνει, ο Βούλγαρης τον σκοτώνει μπαμπέσικα!
Η σορός του Μπίμπιση μεταφέρεται στην Αθήνα. Ήταν δεμένος σ’ ένα γαϊδούρι, απ’ τη μια πλευρά, ενώ για να υπάρχει ισορροπία, απ’ την άλλη πλευρά είχαν τοποθετήσει μα μεάλη πέτρα. Το κεφάλι του με τα μαύρα, μακριά μαλλιά, ταλαντεύονταν κρεμασμένο μπροστά, ενώ τα πόδια του περίσσευαν πίσω. Το πτώμα τοποθετήθηκε στο νεκροτομείο του Πολιτικού Νοσοκομείου όπου εκτυλίχτηκαν σκηνές λαϊκού προσκυνήματος, αφού παρέλασαν σχεδόν όλοι οι Αθηναίοι, οι χωρικοί των περιχώρων και οι ξένοι κάτοικοι της Αττικής (Η περιγραφή αυτή οφείλεται στην Χριστίνα Λυτ)
Η εκτέλεση του Μπίμπιση θεωρήθηκε από το λαό πολιτική δολοφονία του «Ρομπέν των Αττικών δασών». Υπεύθυνο θεωρήθηκε το κωλεττικό κόμμα που παρά το θάνατο Κωλέττη, εξακολουθούσε να ασκεί την εξουσία. Αναπόφευκτα, δημιουργήθηκαν φόβοι μιας κάποιας λαϊκής εξέγερσης κι έτσι αποφασίστηκε η γρήγορα ταφή του πτώματος, χωρίς νεκρώσιμη ακολουθία, σ’ έναν πρόχειρο τάφο, εκεί που σήμερα βρίσκεται το Πνευματικό Κέντρου του Δήμου Αθηναίων, προς την πλευρά της οδού Σόλωνος, είναι δε πολύ πιθανόν να επιχειρήθηκε η εκταφή του από τον κόσμο, που κατέκρινε την στάση της Κυβέρνησης.
Η Χριστιάνα Λυτ, σύζυγος του ιερέα των Ανακτόρων, Δανέζικης καταγωγής, ευθέως αναφερόμενη στον Μπίμπιση, τον θεωρεί καλύτερο άνθρωπο από τον Θεόδωρο Γρίβα, τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, ακόμη κι από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη!!!
Ο γλύπτης Ζήγγελ, κάτοικος τότε των Αθηνών, αναφέρεται στον Μπίμπιση εντυπωσιασμένος από την ομορφιά, την ευγένεια και την φιλοξενία του, ενώ ο Χρίστιαν Χάνσεν μοιάζει να είναι συντετριμμένος!
Ο κρατικός φονιάς, ληστής και ενίοτε ληστοκυνηγός Χρήστος Βούλγαρης, περιφρονημένος σαν ψωριάρικο σκυλί, συλλαμβάνεται το 1851 κρυμμένος από καλόγερους μέσα στο πατητήρι της Μονής Πεντέλης, στο μετόχι της Ξυλοκέριζας. Το 1852 καρατομείται στο Πεδίο του Άρεως μπροστά σε χιλιάδες κόσμου, επιδεικνύοντας την ώρα του αποκεφαλισμού του φοβερή γενναιότητα.
Αξιοσημείωτο γεγονός επίσης είναι και το παρακάτω: Λίγους μήνες μετά την δολοφονία του Μπίμπιση, στο σπίτι της Δούκισσας της Πλακεντίας στην Αθήνα, ξεσπάει πυρκαγιά που το αποτεφρώνει τελείως, κατακαίγοντας και το λείψανο της κόρης της που είχε πεθάνει νωρίτερα, και που η Δούκισσα επέμενε να κρατάει σε κρύπτη. Οι γείτονες που τρέχουν για να βοηθήσουν όμως, δεν ξεχνούν και να λεηλατήσουν ότι απέμεινε όρθιο από την φωτιά! Τυχαίο γεγονός ή εμπρησμός, κι αυτό, είναι κάτι που η ιστορία δεν θα το ξεκαθαρίσει ποτέ…
Ο εντοπισμός αναγνώστη ενός ξεχασμένου τοπωνυμίου στην Πάρνηθα, έκανε τον υποφαινόμενο να ψάξει λίγο περισσότερο την ιστορία του Σπύρου Μπίμπιση, αφού σε παλιούς χάρτες φαίνεται ξεκάθαρα πως σ’ ένα σημείο της κεντρικής προς τα Δερβενοχώρια, Πάρνηθας, υπάρχει μια περιοχή, ένα μέρος, με το όνομα «Μπίμπιση». Πρόκειται προφανέστατα για λημέρι του ληστή, που έγινε τοπωνύμιο κι αποτυπώθηκε στους χάρτες….
Ο Σπύρος Μπίμπισης ενδεχομένως βοσκός ή αγρότης, είχε δύο αδερφούς, τον Γιώργη και τον Αναστάση. Το 1838 ήταν ήδη στο κλαρί, έχοντας απ’ ότι φαίνεται σκοτώσει για λόγους τιμής κάποιον που τόλμησε να επιβουλευτεί την τιμή της γυναίκας του. Στα τέλη του 1838 ο ηγούμενος της Μονής Πεντέλης και αγωνιστής του 1821 Ιωσήφ Ταμπακόπουλος μεσολαβεί κι επιτυγχάνεται η παράδοση του Μπίμπιση (μαζί με τον φίλο του ληστή Γ. Τρακάδα και 3 άλλους) στις αρχές. Γίνεται δίκη, ο Μπίμπισης καταδικάζεται σε θάνατο και μένει έγκλειστος στην φυλακή του Μεντρεσέ όπου φυτεύει τον περίφημο πλάτανο του Μπίμπιση. Ο πλάτανος αυτός, σύμβολο του αντιοθωνικού μένους του Μπίμπιση, τραγουδήθηκε από τον Αχιλλέα Παράσχο:
«Ω πλάτανε του Μεντρεσέ,
στοιχειό καταραμένο
της τυραννίας τρόπαιο
σε φυλακή υψωμένο
Συμμάζωξε τα φύλλα σου
τα δακρυραντισμένα
να ιδώ κομμάτι ουρανό
και τ’άστρα τα καημένα.»
Την επόμενη χρονιά ο Μπίμπισης οδηγείται στη λαιμητόμο, όμως «ο δήμιος δεν ηδυνήθη» να εκτελέσει την εις θάνατον απόφαση προφασιζόμενος βλάβη της καρμανιόλας ή ενδεχομένως από δειλία.
Ο Μπίμπισης είναι τυχερός, η εκτέλεση αναβάλλεται και ο Βασιλιάς Όθων για να γίνει προφανώς λαοφιλής, μετατρέπει την θανατική ποινή σε ισόβια αποδίδοντας χάρη. Ο Μπίμπισης οδηγείται ως ισοβίτης στις φοβερές φυλακές του Παλαμηδίου, όπου του 1844 ελαττώνεται η ποινή του (Γ. Κολιόπουλος ΛΗΣΤΕΣ 1979) κι αργότερα δραπετεύει πανηγυρικά και ξαναγυρίζει ελεύθερος στα λημέρια του!
Οι περιγραφές του, τον θέλουν να είναι όμορφος, πολύ όμορφος, με μακριά μαύρα μαλλιά και φουστανέλα. Απλοϊκός, φιλόξενος, άκακος, μπεσαλής και λαοφιλής.
Το 1846-1847, η κόρη του Μπίμπιση, ετών 16, αγνώστου ονόματος, μετά από αίτημα του Μπίμπιση προς την Δούκισσα, γίνεται προσπάθεια ν’ αποκατασταθεί, κοντά σε κάποια οικογένεια. Η έρευνα δεν βρήκε γι’ αυτήν τίποτα περισσότερο…
Βρέθηκαν όμως μερικά άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία:
Πρώτον: Ο Μπίμπισης υπήρξε φιλανθής, αφού εκτός του πλάτανου του Μεντρεσέ, φέρεται να φύτεψε και την περίφημη Ιτιά της Καλοπούλας, αλλά και μερικά άλλα δέντρα στην Αττική.
Δεύτερον: Η έρευνα εντόπισε μερικά δίστιχα της φυλακής, τα λεγόμενα μουρμούρικα, προδρόμους των ρεμπέτικων, που τραγουδιόντουσαν για δεκαετίες απ’ τους φυλακισμένους κι έκαναν λόγο για τον πλάτανο του Μεντερσέ. Για παράδειγμα, το ακυκλοφόρητο (;) του Μιχάλη Γενίτσαρη:
«Στης φυλακής τον πλάτανο
είναι δυο χελιδόνια.
Τόνα φωνάζει θάνατο
και τ’άλλο ρίχνει χρόνια»
Ώσπου αναγνώστη, εντελώς απροσδόκητα, η έρευνα ξετρύπωσε μία παράγραφό μέσα σ’ ένα βιβλίο, που έδωσε μια απροσδόκητη τροπή στην ιστορία μας, ρίχνοντας φως στο σκοτάδι της συλλογικής λήθης για πάμπολλα γεγονότα της περιοχής μας.
Σ’ ένα βιβλίο με τίτλο «Η Ελλάδα του 1863» με συγγραφέα τον Α. Γκρενιέ, αναφέρεται ότι ο Σπύρος Μπίμπισης ήταν Μενιδιάτης (!!) άποψη που αναπαράγουν τόσο ο Π. Δημητρακόπουλος στο βιβλίο του «Η Δούκισσα της Πλακεντίας» όσο και ο Χρ. Αγγελομάτης στο βιβλίο του «Ο Μεντρεσές και οι αναμνήσεις του…»
https://web.archive.org/web/20180506142 ... CF%83.html
