100 Χρόνια από την ιμπεριαλιστική συνθήκη της Λωζάνης

[Ιδεολόγος]

Ήταν εθνικοαπελευθερωτικο το κίνημα του Κεμάλ, ναι ή όχι;

Ξεκίνησε ως τέτοιο και οταν ξεμπέρδεψε οριστικά με τον Σουλτάνο και άρχισε σταδιακά να έρχεται σε συνεννόηση με τους ιμπεριαλιστές τον έναν μετά τον άλλον, κατέληξε αντιδραστικό.

Αυτή η κατάληξη επήλθε πριν ή αφού είχαν γενοκτονήσει ή εθνοκαθαρίσει και το τελευταίο ελληνικό ρουθούνι στη Μικρά Ασία;

Πριν

[Maspoli]

Η ανάθεση της προοπτικής σε βάθος δεκαετιών υπεκφυγή είναι.

Μπερδεύεσαι. Ο ορίζοντας αυτός ηταν για την επίτευξη της ομοσπονδίας ως υπερθεμάτιση της φιλίας που ηταν το άμεσο. Με σχετικά νωπά τα Σεπτεμβριανά του 55 κι ανοικτό το Κυπριακό

[Maspoli]

Σε ποιες περιοχές αναφέρεσαι;

Η Κιλικία για παράδειγμα

[πατησιωτης]

Η απόβαση του Κεμάλ στον Πόντο είναι ταυτόχρονη με την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη.
16 Μαίου αποβιβάσθηκε ο ελληνικός στρατός στη Σμύρνη και 19 Μαίου ο Κεμάλ στον Πόντο.Και οι δύο αποβάσεις είχαν την έγκριση των συμμάχων και είχαν σκοπό υποτίθεται την τήρηση της τάξης διότι μετά την υπογραφείσα ανακωχή του Μούδρου τέλος 1918 επικρατούσε χάος σε όλη την αυτοκρατορία.Δηλαδή με την έγκριση των "ιμπεριαλιστών" ξεκίνησε και ο ίδιος και μάλιστα το έγγραφο που πήρε έγραφε και για την προστασία του χριστιανικού πληθυσμού .Τώρα τι ακριβώς έγινε είναι γνωστό.

[Maspoli]

Ο Κεμάλ αποβιβάσθηκε στον Πόντο το 1919 στις 19 Μαίου εκεί που δεν υπήρχε κανείς ξένος στρατός,ούτε ελληνικός αλλά μόνο τοπικοί οπλαρχηγοί διαφόρων ομάδων και εκεί ξεκίνησε το γεγονός που σήμερα εμείς ονομάζουμε γενοκτονία των Ποντίων.Από εκεί ξεκίνησε η δράση του,προοδευτική ή αντιδραστική.

Αναληθές. Σε περιοχές στον Εύξεινο Πόντο είχαν αποβιβάσει στρατιώτες οι Γάλλοι τον Μάρτιο του 1919 για να ελέγξουν ανθρακωρυχεία. Έμειναν εκει πανω απο ενα χρονο

[Ληστοσυμμορίτης]

Η ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ (20.11.1922 - 4.2.1923)

Το Συνέδριο της Λοζάνης άρχισε τις εργασίες του στις 20.11.1922 με τη συμμετοχή της Βρετανίας, της Γαλλίας, τη Ιταλίας, της Ιαπωνίας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας. Επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπίας ήταν ο Ε. Βενιζέλος. Στο Συνέδριο προσκλήθηκαν επίσης –και παρέστησαν– αντιπροσωπίες των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ρωσίας.

Η Σοβιετική Ρωσία, που συμμετείχε ως παρατηρητής στο Συνέδριο, προσπάθησε αφενός να διασφαλίσει κομβικά ζητήματα για την επιβίωση της νέας εργατικής εξουσίας, όπως η μη διέλευση πολεμικών πλοίων από τα Στενά (που διευθετήθηκε τελικά στη Συνθήκη του Μοντρέ), αφετέρου να πιέσει στο μέτρο που μπορούσε για διευθετήσεις που θα προστάτευαν κατά το δυνατόν τους λαούς από τις ολέθριες συνέπειες που θα ακολουθούσαν την υπογραφή αυτής της ιμπεριαλιστικής συμφωνίας.

Το θέμα που τέθηκε πρώτο προς διαπραγμάτευση (22.11) ήταν αυτό της Θράκης και της οριοθέτησης των ελληνοτουρκικών συνόρων. Όπως αναφέρθηκε ήδη, η τουρκική πλευρά διεκδικούσε πέρα από την Ανατολική Θράκη (που της είχε εκχωρηθεί ως αντάλλαγμα για την παύση των εχθροπραξιών) και τη Δυτική, όπου το μουσουλμανικό στοιχείο πλειοψηφούσε, απαιτώντας να διενεργηθεί σχετικό δημοψήφισμα.

Για την ελληνική πλευρά η διατήρηση της Δυτικής Θράκης αποτελούσε βασικό στόχο στις διαπραγματεύσεις, αν και ο Βενιζέλος έριξε στο τραπέζι και την πρόταση δημιουργίας ενιαίου αυτόνομου θρακικού κράτους.27

Τελικά, και με βασικό επιχείρημα πως η Δυτική Θράκη είχε εκχωρηθεί στην Ελλάδα από τη Βουλγαρία (ως αποτέλεσμα του Β΄ Βαλκανικού Πολέμου) και όχι την Οθωμανική Αυτοκρατορία, συμφωνήθηκε πως στην Τουρκία θα ενσωματωνόταν μόνο η Ανατολική Θράκη. Τα ελληνοτουρκικά σύνορα θα οριοθετούνταν κατά μήκος του ποταμού Έβρου.

Τις ίδιες μέρες (25.11) συζητήθηκε επίσης το μέλλον των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου που εκτείνονταν κατά μήκος των τουρκικών ακτών από τα Δωδεκάνησα έως τα Στενά. Η Τουρκία διεκδικούσε τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος (που είχαν παραχωρηθεί στην Ελλάδα με τη Συνθήκη των Σεβρών) «λόγω της εγγύτητάς τους στην είσοδο των Δαρδανελλίων», καθώς και την αποστρατικοποίηση των υπολοίπων, με το αιτιολογικό ότι «μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως εφαλτήριο (...) επιθετικών επιχειρήσεων εναντίον της Τουρκίας». Στο αντεπιχείρημα του Τζ. Κόρζον επί του εθνικού χαρακτήρα των νησιών Ίμβρος και Τένεδος (που διέθεταν συντριπτική ελληνική πλειοψηφία) ο επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπίας Ισμέτ Πασά απάντησε κατηγορώντας «τους Συμμάχους για διπλά στάνταρ. Επισήμανε πως “σε ένα ζήτημα τόσο σοβαρό” ο εθνικός χαρακτήρας δεν μπορούσε “να ισοσταθμίσει τις γεωγραφικές και πολιτικές προεκτάσεις υψίστου σημασίας». Είχε δε μόλις προηγηθεί η «συζήτηση για τη [Δυτική] Θράκη, όπου η ιεράρχηση των γεωγραφικών και πολιτικών αναγκών πάνω από τους εθνικούς προβληματισμούς είχε ήδη βεβαιωθεί»28. Σε κάθε περίπτωση, το όλο ζήτημα έμεινε ανοιχτό και παραπέμφθηκε στη συνέχεια των διαπραγματεύσεων.

Στις 28.11 τέθηκε στο τραπέζι ένα από τα βασικότερα «αγκάθια» (αν όχι το βασικότερο) της νέας ιμπεριαλιστικής νομής της Λοζάνης: Το ζήτημα της Μοσούλης. Βρετανική και τουρκική αστική τάξη είχαν πολύ ψηλά στις προτεραιότητές τους την κυριότητα και εκμετάλλευση των πολύτιμων πετρελαίων της περιοχής. «Η Τουρκία», έγραφε χαρακτηριστικά ο Τζ. Κόρζον σε επιστολή του προς το βρετανικό υπουργείο των Εξωτερικών, «θα συμφωνούσε μαζί μας σε όλα τα σημεία, θα κατέληγε σε μια ικανοποιητική συνθήκη [ειρήνης], θα ερχόταν ακόμη και σε ρήξη με τους Σοβιετικούς, αρκεί και μόνο να της δίναμε το βιλαέτι της Μοσούλης.» Λίγο αργότερα, ο τέως υπουργός Εμπορίου και Σιδηροδρόμων της Τουρκίας Ρουστέμ Μπέη θα διεμήνυε σε Βρετανούς αξιωματούχους: «Το μοναδικό σημείο διαφωνίας που στέκεται εμπόδιο στη συνομολόγηση μιας συνθήκης στη Λοζάνη αποτελεί η Μοσούλη και ο Ισμέτ Πασά θα επιβεβαίωνε πως, αν το ζήτημα της Μοσούλης διευθετούνταν υπέρ της Τουρκίας, θα υπήρχε συμφωνία για την υπογραφή συνθήκης αύριο κιόλας.»29

Ωστόσο, η βρετανική πλευρά υπήρξε κατηγορηματικά αρνητική ως προς αυτό, απειλώντας τις διαπραγματεύσεις με πλήρες αδιέξοδο και αδιαφορώντας –κατά την παραδοχή του Βρετανού πρωθυπουργού Α. Μπόναρ Λο– για το αν «ο μισός λαός μας και ολόκληρος ο κόσμος θα πει πως αρνηθήκαμε την ειρήνη χάριν του πετρελαίου»30.

Σύγκλιση υπήρξε παρ’ όλ’ αυτά στο μείζον ζήτημα των Στενών. Πράγματι, η τουρκική αντιπροσωπία αποδέχτηκε το σχετικό προσχέδιο που κατέθεσαν οι Σύμμαχοι, το οποίο προέβλεπε την ελεύθερη διέλευση από τα Στενά τόσο των εμπορικών όσο και των πολεμικών πλοίων (εν καιρώ ειρήνης), σε αντίθεση με την πρόταση των Σοβιετικών που ζητούσαν τη μόνιμη απαγόρευση διέλευσης σε πολεμικά πλοία. Η επιλογή αυτή της τουρκικής αντιπροσωπίας στη Λοζάνη σηματοδοτούσε μια ακόμη ένδειξη της προσπάθειας προσεταιρισμού της τουρκικής αστικής τάξης με τους δυνάμει διεθνείς συμμάχους της.

Όπως κατήγγειλε ο Σοβιετικός επίτροπος των Εξωτερικών Γκ. Τσιτσέριν, «οι Τούρκοι δεν ξεπουλούσαν μόνο τα συμφέροντα της Ρωσίας, αλλά όλων των χωρών της Ανατολής, παίζοντας το παιχνίδι των Άγγλων και βοηθώντας τους»31.

Όμως, η τουρκική αντιπροσωπία –εκπροσωπώντας τα συμφέροντα και τις επιδιώξεις της τουρκικής αστικής τάξης– στο Συνέδριο της Λοζάνης «πίστευε πως, ενεργώντας μαζί με τη Ρωσία σε αυτό το ζήτημα [σ.σ.: των Στενών], θα απομόνωνε την Τουρκία από το Δυτικό [βλ. καπιταλιστικό] κόσμο στον οποίο ήταν αποφασισμένη να ενταχτεί. (...) Τα οικονομικά ζητήματα (...) έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αλλαγή πολιτικής της Τουρκίας. Η οικονομική κατάσταση της Τουρκίας καθιστούσε απολύτως απαραίτητη την ειρήνη με τους Συμμάχους». Όπως τόνισε σχετικά ο Ρεφέτ Πασά σε συνέντευξή του στη βρετανική εφημερίδα Manchester Guardian, «θα χρειαστούμε τους Άγγλους, τους Γάλλους και τους Αμερικανούς καπιταλιστές, τεχνικούς συμβούλους και ειδικούς (...) στην ανοικοδόμηση του νέου μας κράτους»32.

Βεβαίως, υπήρχαν ακόμη πολλά εκκρεμή ζητήματα (πέραν της Μοσούλης), όπως του οθωμανικού χρέους, των διομολογήσεων κ.ά., στα οποία οι αντιθέσεις ανάμεσα στις αντικρουόμενες αστικές τάξεις παρέμεναν οξυμένες.

Σε αυτές, δε, επιδρούσαν και αντιθέσεις που εξελίσσονταν ταυτόχρονα σε άλλα πεδία των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών ανά τον κόσμο. Χαρακτηριστικός ήταν ο αντίκτυπος που είχε στις διαπραγματεύσεις της Λοζάνης η ρήξη μεταξύ Βρετανίας και Γαλλίας στο Συνέδριο για τις Επανορθώσεις που διεξαγόταν ταυτόχρονα στο Παρίσι (αρχές Γενάρη 1923). Η μονομερής απόφαση της Γαλλίας να καταλάβει στρατιωτικά τη γερμανική βιομηχανική περιοχή του Ρουρ λειτούργησε καταλυτικά στη διάσπαση του –έστω και φαινομενικά– κοινού μετώπου των Συμμάχων στη Λοζάνη έναντι της Τουρκίας. «Οι εχθροί που έχω να αντιμετωπίσω και να νικήσω», έγραφε χαρακτηριστικά στις 31.1.1923 ο Τζ. Κόρζον, «δε βρίσκονται στην Άγκυρα, αλλά στο Παρίσι και τη Ρώμη.»33

[Golden Age]

Η ανάθεση της προοπτικής σε βάθος δεκαετιών υπεκφυγή είναι.

Μπερδεύεσαι. Ο ορίζοντας αυτός ηταν για την επίτευξη της ομοσπονδίας ως υπερθεμάτιση της φιλίας που ηταν το άμεσο. Με σχετικά νωπά τα Σεπτεμβριανά του 55 κι ανοικτό το Κυπριακό

Για το θέμα της συνομοσπονδίας αναφέρθηκες. Όσον αφορά την πολιτική "φιλίας", ο Χατζηδάκης στην συνέχεια του άρθρου του αναφέρεται στη στροφή που είχε κάνει η Ελλάδα του Παπαδόπουλου έναντι του τουρκικού κινδύνου και τον εξοπλισμό της για τον λόγο αυτό.

[Maspoli]

Η ανάθεση της προοπτικής σε βάθος δεκαετιών υπεκφυγή είναι.

Μπερδεύεσαι. Ο ορίζοντας αυτός ηταν για την επίτευξη της ομοσπονδίας ως υπερθεμάτιση της φιλίας που ηταν το άμεσο. Με σχετικά νωπά τα Σεπτεμβριανά του 55 κι ανοικτό το Κυπριακό

Για το θέμα της συνομοσπονδίας αναφέρθηκες. Όσον αφορά την πολιτική "φιλίας", ο Χατζηδάκης στην συνέχεια του άρθρου του αναφέρεται στη στροφή που είχε κάνει η Ελλάδα του Παπαδόπουλου έναντι του τουρκικού κινδύνου και τον εξοπλισμό της για τον λόγο αυτό.

Ειπα πως υπερθεμάτισε διότι στο μήνυμα που αναφέρονταν σε επίτευξη ελληνοτουρκική φιλία απάντησε λέγοντας πως "ολα μας οδηγούν σε ομοσπονδία".Ηταν καποιος σου λέει "να γίνουν φίλες οι χωρες μας" και εσύ απαντάς "να γίνουν και ομοσπονδο κράτος σε 20-30 χρόνια", τότε δεν υπεκφεύγεις, υπερθεματίζεις στο θέμα της φιλίας.

[Golden Age]

Μπερδεύεσαι. Ο ορίζοντας αυτός ηταν για την επίτευξη της ομοσπονδίας ως υπερθεμάτιση της φιλίας που ηταν το άμεσο. Με σχετικά νωπά τα Σεπτεμβριανά του 55 κι ανοικτό το Κυπριακό

Για το θέμα της συνομοσπονδίας αναφέρθηκες. Όσον αφορά την πολιτική "φιλίας", ο Χατζηδάκης στην συνέχεια του άρθρου του αναφέρεται στη στροφή που είχε κάνει η Ελλάδα του Παπαδόπουλου έναντι του τουρκικού κινδύνου και τον εξοπλισμό της για τον λόγο αυτό.

Ειπα πως υπερθεμάτισε διότι στο μήνυμα που αναφέρονταν σε επίτευξη ελληνοτουρκική φιλία απάντησε λέγοντας πως "ολα μας οδηγούν σε ομοσπονδία".Ηταν καποιος σου λέει "να γίνουν φίλες οι χωρες μας" και εσύ απαντάς "να γίνουν και ομοσπονδο κράτος σε 20-30 χρόνια", τότε δεν υπεκφεύγεις, υπερθεματίζεις στο θέμα της φιλίας.

Το μύνημα δεν αναφερόταν απλά σε ελληνοτουρκική φιλία, αλλά σε ένωση των δύο ακτών του Αιγαίου. Δηλαδή σε ενιαίο κράτος. Σε αυτό απάντησε ο Παπαδόπουλος και το μετέθεσε σε βάθος δεκαετιών.

[George_V]

Σε ποιες περιοχές αναφέρεσαι;

Η Κιλικία για παράδειγμα

H Kιλικια η αλλιως Μικρή Αρμενια (Βασιλειο τον 12ο αιωνα) η οποια ειχε πληθυσμο 380000 Aρμενιους το 1915 με τους Τουρκους να ειναι σχεδον πισω ακομα και απο το ελληνικο στοιχειο της περιοχης.

Ε αφου εσφαξαν τους Αρμενιους λογικο δεν ηταν να γινουν πλειοψηφια οι Τουρκοι στην περιοχη?

[Rakomelofronas]

Με βάση τη συνηθισμένη μαρξιστική ανάλυση, το κεμαλικό κίνημα ήταν προοδευτικό μεν γιατί τα έβαλε με τη μισοφεουδαρχικη Οθωμανική αυτοκρατορία αλλά όχι ιδιαίτερα διαφορετικό ταξικά - κοινωνικοπολιτικά από πχ τον βενιζελισμό.

Το ΚΚ πριν το 1990, πολύ περισσότερο δε πριν τον Β ΠΠ που άλλαξε τα πάντα, ήταν αφελής υπερασπιστής των σοβιετικών γεωπολιτικών συμφερόντων πχ η θέση για αυτόνομη Μακεδονία και Θράκη και η ενεργή δολιοφθορά της μικρασιατικής εκστρατείας ήταν χοντρές ανοησίες που τους κόστισαν πολύ, ιδίως η πρώτη. Η αφέλεια προκυπτει από το γεγονός ότι το έκαναν με μικρή, κατά καιρούς και ανύπαρκτη χρηματοδότηση, σε βάρος των δικών τους συμφερόντων, της δικής τους όποιας δημοφιλίας στον ελληνικό λαό και ακόμα και σε βάρος των μαρξιστικών αρχών τους.

Η συζήτηση για τη συνθήκη της Λωζάνης βολεύει όλο το πολιτικό φάσμα γιατί αφορά ήττα της Ελλάδας.

[NoMoreLice]

Πάλι καλά που έκαναν ότι μπορούσαν οι μεγάλες δυνάμεις να προστατεύσουν τις μειονότητες από τον Κεμάλ στις περιοχές ευθύνης τους.

Το ερώτημα είναι τί έκανε ο "ανθρωπιστής" Λένιν για αυτό.

Ε ανθρωπιστής ήτανε, όχι μαλακας

[Maspoli]

Για το θέμα της συνομοσπονδίας αναφέρθηκες. Όσον αφορά την πολιτική "φιλίας", ο Χατζηδάκης στην συνέχεια του άρθρου του αναφέρεται στη στροφή που είχε κάνει η Ελλάδα του Παπαδόπουλου έναντι του τουρκικού κινδύνου και τον εξοπλισμό της για τον λόγο αυτό.

Ειπα πως υπερθεμάτισε διότι στο μήνυμα που αναφέρονταν σε επίτευξη ελληνοτουρκική φιλία απάντησε λέγοντας πως "ολα μας οδηγούν σε ομοσπονδία".Ηταν καποιος σου λέει "να γίνουν φίλες οι χωρες μας" και εσύ απαντάς "να γίνουν και ομοσπονδο κράτος σε 20-30 χρόνια", τότε δεν υπεκφεύγεις, υπερθεματίζεις στο θέμα της φιλίας.

Το μύνημα δεν αναφερόταν απλά σε ελληνοτουρκική φιλία, αλλά σε ένωση των δύο ακτών του Αιγαίου. Δηλαδή σε ενιαίο κράτος. Σε αυτό απάντησε ο Παπαδόπουλος και το μετέθεσε σε βάθος δεκαετιών.

Το ενιαίο κράτος ειναι δικιά σου ερμηνεία σε ενα "ποιήτικό" σχόλιο. Αλλος, λιγότερο τουρκόφιλος απο εσένα, μπορεί να το ερμήνευε ως "η ελληνοτουρκική φιλία ειναι η γέφυρα που ενώνει τις δυο ακτές του Αιγαίου".

[Ληστοσυμμορίτης]

ΟΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΣΕ ΑΔΙΕΞΟΔΟ

Προς τα τέλη Γενάρη η δυνατότητα επίτευξης συνολικότερου συμβιβασμού ανάμεσα στους Συμμάχους και στην Τουρκία φαινόταν απίθανη, καθώς υπήρχαν ακόμη σημαντικές διαφωνίες σε μια σειρά βασικά σημεία. Στις 29.1.1923 κατατέθηκε στην τουρκική αντιπροσωπία ένα σχέδιο Συνθήκης, επί του οποίου όμως δεν υπήρξε ενιαία στάση (αντανακλώντας σε ένα βαθμό και τις ενδοαστικές αντιθέσεις που υπήρχαν στην ίδια την Τουρκία).34 Τελικά, η Μεγάλη Εθνοσυνέλευση έκρινε πως το σχέδιο Συνθήκης περιείχε όρους οι οποίοι δεν μπορούσαν να γίνουν αποδεκτοί και αποφάσισε την ανάκληση της τουρκικής αντιπροσωπίας στη Λοζάνη. Στην έκκληση του επικεφαλής της γαλλικής αντιπροσωπίας Ρ. Πουανκαρέ προσωπικά στον Μ. Κεμάλ για ειρήνη, ο τελευταίος απάντησε πως οι Γάλλοι ενδιαφέρονταν μόνο «να εξυπηρετήσουν τα καπιταλιστικά τους συμφέροντα»35. Όπως και όλοι τους άλλωστε.

Στις 2.2.1923 ο Ρ. Πουανκαρέ διεμήνυσε στον Τζ. Κόρζον ότι, λόγω αδυναμίας εύρεσης κοινών λύσεων στα υπό διαπραγμάτευση ζητήματα, η Γαλλία θα εξέταζε πλέον τη δυνατότητα υπογραφής χωριστής ειρήνης με την Τουρκία (κίνηση που ο Τζ. Κόρζον χαρακτήρισε «πράξη προδοσίας»).36

Στις 4.2.1923 οι εργασίες του Συνεδρίου της Λοζάνης διακόπηκαν και στις 7 Φλεβάρη η τουρκική αντιπροσωπία αναχώρησε για την Άγκυρα.

Αξίζει να σημειωθεί πως, καθ’ όλη την εξέλιξη της πρώτης αυτής φάσης των διαπραγματεύσεων της Λοζάνης, ένα τμήμα της ελληνικής αστικής τάξης έβλεπε θετικά την επανάληψη του πολέμου. Χαρακτηριστική ως προς αυτό είναι έκθεση του Ν. Πλαστήρα (31.11.1922) στην οποία, μεταξύ άλλων, σημείωνε πως «είναι δυνατόν να ενεργήσωμεν επιθετικώς μετά επιτυχίας, αλλά υπό την προϋπόθεσιν να κηρυχθή άκρως δικτακτορικόν καθεστώς εν Ελλάδι. (...) Μία όλως ειδική μεταβολή της νυν εν Ανατολή διεθνούς καταστάσεως είναι δυνατόν να επιβάλη εις ημάς να εγκαταλείψωμεν ιδέαν ενεργείας εκλογών διά μακρόν χρόνον, οπότε το επαναστατικόν καθεστώς δέον να λάβη και μορφήν δικτατορίας»37.

Κατηγορηματικά αντίθετος προς την επανάληψη οποιασδήποτε επιθετικής στρατιωτικής ενέργειας από τη μεριά της Ελλάδας ήταν ο Ε. Βενιζέλος, τονίζοντας πως, καθώς «είμεθα σήμερον βέβαιοι ότι όχι μόνον Ιταλία και Γαλλία, αλλά και Αγγλία αντιτάσσονται ισχυρώς κατά επαναλήψεως εχθροπραξιών, πολεμική ημών ενέργεια θ’ απετέλη αληθή εθνικήν αυτοκτονίαν. (...) Παρακαλώ επανάστασιν και κυβέρνησιν να μη λησμονούν ότι, και μετά περιορισμόν συνόρων μας εις Έβρον, Ελλάς παραμένει μεγάλη τοιαύτη οίαν ουδείς εφαντάζετο προ 10 ετών, ικανή αν λαός και κυβερνήται της δειχθούν σωφρονούντες να καταστή ακμαίον Κράτος»38.

Στις 27.2.1923 το σχέδιο Συνθήκης των Συμμάχων ήρθε προς συζήτηση στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, η οποία, στις 6 Μάρτη επιβεβαίωσε την απόρριψή του ως «απαράδεκτο, εφόσον περιλαμβάνει όρους επιζήμιους για την ανεξαρτησία μας». Ταυτόχρονα, ωστόσο, έδωσε την έγκρισή της («κατά πλειοψηφία») «για συνέχιση των διαπραγματεύσεων»39. Το «κατά πλειοψηφία», βέβαια, καταδείκνυε πως ο προσανατολισμός στους κόλπους της τουρκικής αστικής τάξης δεν ήταν ενιαίος. Το επόμενο διάστημα, η κυρίαρχη μερίδα της, με βασικό εκπρόσωπο τον Μ. Κεμάλ, θα φροντίσει να περιορίσει τις όποιες αντιπολιτευτικές τάσεις και φωνές, εδραιώνοντας ακόμη περισσότερο την κυριαρχία της. Ακολούθως, στις 19.4.1923 ο ισχύων νόμος περί Υψίστης Προδοσίας τροποποιήθηκε καθιστώντας παράνομη κάθε αντίθεση στην κυβέρνηση, καθώς και κάθε καμπάνια υπέρ της παλινόρθωσης του παλιού καθεστώτος του Σουλτάνου στην Τουρκία. Αμέσως μετά ανακοινώθηκε η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και η διενέργεια νέων εκλογών εντός δύο μηνών.

Μέχρι την επανάληψη των διαπραγματεύσεων της Λοζάνης πάντως, οι ανταγωνισμοί στην περιοχή της Εγγύς και Μέσης Ανατολής δεν έπαψαν. Η συμφωνία Τουρκίας-ΗΠΑ (9.4.1923) για την εκχώρηση μονοπωλιακών δικαιωμάτων εκμετάλλευσης (σιδηροδρόμων, ορυκτού πλούτου κ.ά.) σε μια σειρά περιοχές (περιλαμβανομένης της τότε αμφισβητούμενης ακόμη Μοσούλης) όξυνε και πάλι τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, καθώς θίγονταν άμεσα τόσο τα συμφέροντα της γαλλικής αστικής τάξης (εφόσον κάποια από αυτά τα δικαιώματα εκμετάλλευσης είχαν εκχωρηθεί με παλιότερες συμφωνίες σε γαλλικές εταιρίες) όσο βεβαίως και της βρετανικής.

Το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών μάλιστα φρόντισε να ξεκαθαρίσει πως η βρετανική κυβέρνηση θα «θεωρούσε άκυρη κάθε συμφωνία που θα παραβίαζε τα βρετανικά δικαιώματα στη Μεσοποταμία»40. Δεν έμεινε όμως μόνο σε αυτό. Προφασιζόμενη κίνδυνους για την ασφάλεια και την ειρήνη στην περιοχή (που απέρρεαν δήθεν από κινήσεις για αυτοδιάθεση των ντόπιων κουρδικών πληθυσμών), η βρετανική κυβέρνηση επενέβη στρατιωτικά στο βιλαέτι της Μοσούλης, ενσωματώνοντάς το κατ’ ουσίαν στο ήδη βρετανοκρατούμενο Ιράκ. Η επιχείρηση έληξε μία μόλις μέρα πριν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στη Λοζάνη, φέρνοντας όλους τους εμπλεκόμενους προ τετελεσμένων.

[πατησιωτης]

Με βάση τη συνηθισμένη μαρξιστική ανάλυση, το κεμαλικό κίνημα ήταν προοδευτικό μεν γιατί τα έβαλε με τη μισοφεουδαρχικη Οθωμανική αυτοκρατορία αλλά όχι ιδιαίτερα διαφορετικό ταξικά - κοινωνικοπολιτικά από πχ τον βενιζελισμό.

Εδώ υπάρχει κάτι άλλο όμως,οριενταλιστικό : η αντιμετώπιση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ως κάτι άλλο από έναν εμπόλεμο παγκοσμίου πολέμου.
Μετά το τέλος ενός παγκοσμίου πολέμου τα σύνορα αλλάζουν υπέρ των νικητών.Μπορεί αυτό να εκληφθεί ως άδικο ή ιμπεριαλιστικό,όχι όμως αποικιακό.Όλη τη λογική του κειμένου την διατρέχει η ιδέα ότι η απώλεια εδαφών από πλευράς Τούρκων είναι κάτι άλλο από την απώλεια εδαφών από τους Γερμανούς ή τους Ούγγρους.Την ίδια εποχή και με βάση τη συνθήκη των Βερσαλλιών δημιουργήθηκε το κράτος της Πολωνίας και μάλιστα περιείχε και επαρχίες με γερμανικό πληθυσμό.Ονόμασε κανείς την Πολωνία αποικιοκρατικό κράτος;Δημιουργήθηκε η Τσεχοσλοβακία περιλαμβάνουσα την επαρχία της Σουδητίας με Γερμανούς.Το είπε κανείς αυτό αποικιοκρατικό;
Εάν πάρουμε στα σοβαρά τα περί προοδευτικού κεμαλισμού τότε και ο Χίτλερ ήταν προοδευτικός για όσο διάστημα ζήταγε να πάρει πίσω περιοχές που κατοικούνταν από Γερμανούς.Το ίδιο φυσικά και η Ουγγαρία που ζήταγε πίσω - και ακόμη ζητάει ο φίλος πολλών Όρμπαν - την Τρανσυλβανία από τη Ρουμανία.
Στη δική μας περίπτωση γιατί η απόδοση της Δυτικής Θράκης στην Ελλάδα που ως τότε ήταν βουλγαρική δεν ήταν ιμπεριαλιστική και ήταν η απόδοση της Σμύρνης;
Προκύπτει δηλαδή μια ιδιαίτερη αντιμετώπιση από όλους τους ηττημένους των Κεντρικών Δυνάμεων της Τουρκίας που αιτιολογείται με φανφάρες αντιαποικιακού τύπου και ο πραγματικός λόγος που αυτό περνάει είναι επειδή οι Τούρκοι είναι μουσουλμάνοι και στο φαντασιακό της αριστεράς οι μουσουλμάνοι είναι αδικημένοι και αντικείμενο αποικιοκρατίας από τους Ευρωπαίους.
Αυτή η νοοτροπία υπάρχει και σήμερα σε όλα τα ρεύματα της αριστεράς.