Τους Αρβανίτες τους σύνδεσαν από πολύ νωρίς με τον ελληνισμό. Λόγω της ορθοδοξίας τους ανήκαν και αυτοί στην μεγάλη οικογένεια των Γραικών.
Από το κλασσικό βιβλίο του Μπίρη “Αρβανίτες, Οι Δωριείς του νεώτερου ελληνισμού” ( σελ. 328 ) για αρβανιτόφωνους της Σικελίας με παλαιά καταγωγή από την Πελοπόννησο :
Ο Πέτρος Καρολίδης … Επεχείρησε , όπως γράφει στην σχετική διατριβή του ( Περιοδικό Ελληνισμός , έτος Ζ 1904 σελ. 176 – 183 ) , να μιλήση ελληνικά σε γηραιάν Ελληνίδα της Piana dei Greci* , εκατάλαβε όμως, ότι εκείνη μόνον αρβανίτικα ήξερε , και το είπε στον Ιταλό ο οποίος του την συνέστησε. Οπότε : “Η αγαθή πρεσβύτις , μόλις ήκουσεν εμού λέγοντος , ότι η γλώσσα αυτής δεν ήτο κυρίως ελληνική , διαμαρτυρομένη, εν αγανακτήσει ανεφώνησε : Io sono propria Greca ( είμαι γνησία Ελληνίς ! )”
* h**ps://en.wikipedia.org/wiki/Piana_degli_Albanesi
In 1941 during Mussolini’s invasion of Greece, the name was changed to Piana degli Albanesi so as to gain the locals support for the fascist regime’s imperialist intentions toward Albania
Καταγωγικά/γεωγραφικά τους συνέδεσαν με τους Ηπειρώτες και τους Μακεδόνες, αφού "Ιλλυριούς" έλεγαν τους Σλάβους.
Ο Χαλκοκονδύλης τους συνδέει με τους Μακεδόνες :
Ἀλβανοὺς γὰρ ἔγωγε μᾶλλόν τε τοῖς Μακεδόσι προστίθεσθαι ἂν λέγοιμι, ἢ ἄλλῳ τινὶ τῶν κατὰ τὴν οἰκουμένην ἐθνῶν· οὐδενί τε γὰρ συμφέρονται, ὅτι μὴ τὸ Μακεδόνων γένος.
Ο Σκεντέρμπεης αξίωνε ηρωικό παρελθόν από τον Πύρρο , την Ήπειρο , την Μακεδονία και τον Αλέξανδρο. Έγραφε προς τον πρίγκηπα του Τάραντος πως οι πρόγονοί του ήταν Ηπειρώτες απ’ τους οποίους βγήκε εκείνος ο Πύρρος, στον οποίο ίσα που πρόλαβαν να αντισταθούν οι Ρωμαίοι. Η Αλβανία, ως μέρος της Μακεδονίας, είχε τρανούς προπάτορες, οι οποίοι , υπό τον Μέγα Αλέξανδρο , έφτασαν ως τις Ινδίες.
Η Αλβανία μέρος αποτελούσα της Μακεδονίας σεμνύεται διά τους ευγενείς προπάτορές της, οίτινες υπό τον Μέγαν Αλέξανδρον εισεχώρησαν μέχρι των Ινδιών.
h**ps://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/2/7/f/metadata-247-0000036.tkl&do=70228_01.pdf&pageno=31&pagestart=1&width=354&height=603&maxpage=386&lang=en
h**ps://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/2/7/f/metadata-247-0000036.tkl&do=70228_01.pdf&pageno=32&width=354&height=603&maxpage=386&lang=en
Ο Τζάνες Κορωναίος στο ποίημά του για τον Μερκούριο Μπούα χρησιμοποιεί το Αλβανίτες = Μακεδονίτες.
Και ο σινιόρ Μερκούριος τετρακοσίους στρατιώτας ,
Με άλογα εκ τον Μωριάν , είχε Μακεδονίτας.
h**p://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/2/7/f/metadata-247-0000036.tkl&do=70228_01.pdf&pageno=227&width=354&height=603&maxpage=386&lang=en
Με άλογα εκ τον Μοριάν, όλους Μακεδονίτας
h**p://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/2/7/f/metadata-247-0000036.tkl&do=70228_01.pdf&pageno=242&width=354&height=603&maxpage=386&lang=en
Τ’ ανήμερα λεοντάρια λέγω Μακεδονίτας
h**p://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/2/7/f/metadata-247-0000036.tkl&do=70228_01.pdf&pageno=258&width=354&height=603&maxpage=386&lang=en
Με άλογα εκ τον Μοριάν πολλούς Μακεδονίτας
h**p://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/2/7/f/metadata-247-0000036.tkl&do=70228_01.pdf&pageno=263&width=354&height=603&maxpage=386&lang=en
Τριακοσίους διαλεκτούς ανδρείους Αλβανίτας,
Ευθύς μετ ‘ αυτού έλαβεν εκ τους Μακεδονίτας
h**p://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/2/7/f/metadata-247-0000036.tkl&do=70228_01.pdf&pageno=281&width=354&height=603&maxpage=386&lang=en
Εδώ ένας ξένος λέει καλά λόγια για τον Μπούα :
Λοιπόν Ελλήνων εκλογή, περίφραγμα Αλβάνων,
Εις πάν γε πράγμα όμοιε των στρατηγών Ρωμάνων,
Και περιττέ εις την ανδρειάν παρά τον Αχιλλέα,
Φρόνιμε δέ και ξακουστέ παρά τον Οδυσσέα ...
h**p://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/2/7/f/metadata-247-0000036.tkl&do=70228_01.pdf&pageno=254&width=354&height=603&
Όταν πέθανε ο Μερκούριος Μπούας η επιγραφή στον τάφο του έγραφε :
"Mercurio Bua Comiti E. Principibus Peloponnesi Epirotarum Equitum Ductori, Anno Salu. MDCXXXVII."
δηλ. "Στον Κόμη Μερκούριο Μπούα, πρίγκιπα της Πελοποννήσου, διοικητή των Ηπειρωτών ιππέων."
h**ps://el.wikipedia.org/wiki/Μερκούριος_Μπούας
Οι Χειμαρριώτες αναφέρονται στους ομογενείς τους Ρωμαίους /ελληνόφωνους/Γραικούς και Αρβανίτες/αρβανιτόφωνους/Αλβανούς της Ιταλίας και ζητούν βοήθεια από την Δύση για να πάρουν τον Μοριά και όλη την Αρβανητία. Γιατί είναι πολλοί Ρωμαίοι και Αρβανίτες στον Μοριά και στην Χιμάρα και μπορούν να μαζέψουν πολύ στρατό από όλη την Μακεδονία ( Αλβανία ). Θέλουν όμως οι ιερείς τους να είναι ορθόδοξοι γιατί ο πολύς λαός είναι ( θρησκευτικά ) Ρωμαίοι/Γραικοί και δεν ξέρουν φράγκικα.
h**ps://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/e/9/f/metadata-438-0000090.tkl&do=242612_04.pdf&pageno=76&pagestart=1&width=523&height=809&maxpage=440&lang=en
O Ελληνοϊταλός ποιητής Ιωάννης Ατζαγιόλης από την Κορώνη το 1551 για ξεσηκωμό των Ελλήνων :
πάντες
οι του Ρωμαϊκού γένους εκλελεγμένοι ,
(…)
Είτα
Πελοποννήσιοι απόγονοι ημιθέων,
οι των
Λακώνων ευγενείς ποτε και των γενναίων,
άμα καί
γένος Αττικόν , κλέος των σοφωτάτων ,
απόγονοι των παλαιών και των ενδοξοτάτων,
εκεί και των
Μακεδονών* γένος και των
Κερκύρας,
ομού σύν των
Δορραχυνών της μάχης και της σπείρας,
(…)
Πρό πάντων
Κρήται τολμηροί , άνδρες γεγυμνασμένοι,
(…)
* Αλβανοί και Ηπειρώτες