(σελ. 18-20)
Δύο περίπου μήνες μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας (9 Σεπτεμβρίου 1943), ο Ιερός Λόχος μεταφέρθηκε στη Σάμο -πολύ αργά, λόγω των αντιδράσεων των Βρετανών- σε δύο κλιμάκια. Το ένα ρίχτηκε με αλεξίπτωτα και το άλλο μεταφέρθηκε με πολεμικά πλοία (30 Οκτωβρίου-1 Νοεμβρίου 1943), ενώ βρετανικά τμήματα κατέλαβαν τη Δωδεκάνησο. Η απόφαση για να σταλεί ο Ιερός Λόχος στη Σάμο ήταν μια ακόμη επιτυχία του Συνταγματάρχη Τσιγάντε, ο οποίος μεταβαίνοντας από το Ας Αζίμπ, όπου ήταν συγκεντρωμένος και σε ετοιμότητα ο Λόχος του, στο Κάιρο, έπεισε τη -διστακτική λόγω πιθανής τουρκικής αντίδρασης- αρμόδια Βρετανική Διοίκηση Δυνάμεων Αιγαίου.
Με το τμήμα των 200 Ιερολοχιτών που ρίχτηκε με αλεξίπτωτα στη Σάμο (οροπέδιο Βλαμαρής) και του οποίου διοικητής ήταν ο Αντισυνταγματάρχης Ιππικού Ανδρέας Καλλίνσκης -μετέπειτα ιδρυτής και πρώτος αρχηγός των Ελληνικών Μονάδων Καταδρομών (1946-1956)- έπεσε και ο διοικητής του Ιερού Λόχου, καίτοι ευτραφής και ηλικίας τότε 46 ετών. Και οι δυο εκείνοι άριστοι αξιωματικοί, σχεδόν συνομήλικοι, δεν είχαν καν εκπαιδευτεί στην πτώση με αλεξίπτωτο, είχαν όμως τη θέληση και το θάρρος ν' αντιμετωπίζουν με αποφασιστικότητα οποιαδήποτε δυσκολία ή εμπόδιο, αλλά και κίνδυνο, κατά την εκτέλεση της αποστολής τους. Προσγειώθηκαν και οι δύο σώοι και αβλαβείς.
Κατά το πρώτο 15θήμερο (1-15) του Νοεμβρίου, ο Ιερός Λόχος, με Σταθμό Διοικήσεως στο χωριό Μυτιληνιοί της Σάμου, αποτέλεσε τον κύριο πυρήνα της άμυνας του νησιού εναντίον ενδεχόμενης επίθεσης των Γερμανών, στην οποία συμμετείχαν: η Ιταλική Μεραρχία "Κούνεο", 1200 Έλληνες αντάρτες και Βρετανική δύναμη 700 ανδρών. Μετά όμως την αποτυχία της προσπάθειας των Βρετανών για "Διάνοιξη του Αιγαίου" μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα και μετά την άρνηση της Τουρκίας να μπει στον πόλεμο, τα Συμμαχικά στρατεύματα εγκατέλειψαν τη Δωδεκάνησο και ο Ιερός Λόχος αποχώρησε από τη Σάμο. Εδώ θα πρέπει να επισημάνω και πάλι μια ακόμη προσωπική επιτυχία του Συνταγματάρχη Τσιγάντε. Μαζί με τον απερχόμενο Ιερό Λόχο από το νησί, ο Διοικητής του πέτυχε ένα μεγάλο κατόρθωμα: να εκκενώσει (17 και 18 Νοεμβρίου 1943) με καΐκια προς την Τουρκία 12.000 νησιώτες πρόσφυγες, 8.000 Ιταλούς στρατιωτικούς και 800 Έλληνες αντάρτες. Αμέσως μετά την εκκένωση της Σάμου, ο Ιερός Λόχος μεταφέρθηκε από την Τουρκία στην Αίγυπτο και την Παλαιστίνη.
Ο Ιερός Λόχος συνέχισε μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου 1944 την ειδική εκπαίδευση του στα πλωτά μέσα, στις αναρριχήσεις και στις χιονοσκέπαστες περιοχές, με σκοπό την απόβαση του στην κατεχόμενη τότε Ελλάδα. Με το τέλος όμως της περιόδου εκείνης, η αποστολή του άλλαξε σε αντίστοιχη Μονάδας Καταδρομών, η οποία επρόκειτο να δράσει στο Αιγαίο Πέλαγος, σε συνεργασία με βρετανικά ταχύπλοα σκάφη και με καΐκια του Ελληνικού Πολεμικού (τότε Βασιλικού) Ναυτικού. Έτσι τέθηκε, από τις αρχές του Φεβρουαρίου 1944, υπό Διοίκηση των Βρετανικών "Δυνάμεων Καταδρομών" ("Raiding Forces") του Ταξιάρχου Τέρνμπουλ (Turnbull).
Στις 7 Φεβρουαρίου, ένα τμήμα (Ιο) του Ιερού Λόχου, αναχώρησε για καταδρομικές επιχειρήσεις στα νησιά του Βορείου Αιγαίου (Σάμο, Ψαρά, Μυτιλήνη, Χίο κ.λ.π), όπου έφτασε μετά ένα μήνα, ενώ το δεύτερο τμήμα (ΙΙο) εγκαταστάθηκε στα Δωδεκάνησα με τον ίδιο ρόλο από τα τέλη Μαΐου. Στο μεταξύ, με διαταγή του Υπουργείου Στρατιωτικών, ο Ιερός Λόχος αναπτύχθηκε (Απρίλιος 1944) σε Σύνταγμα, με ανάλογη αύξηση της δύναμης του σε 1.000 περίπου άντρες και τις απαιτούμενες τροποποιήσεις στην οργάνωση του.
Μετά την απελευθέρωση της ηπειρωτικής Ελλάδας (Οκτώβριος 1944), ο Ιερός Λόχος αναπτύχθηκε στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους και σε μερικά της Δωδεκανήσου και μέχρι τις αρχές Μαΐου του 1945 συνέχισε να προσβάλει με καταδρομικές ενέργειες τις γερμανικές φρουρές, που είχαν αποκοπεί στα νησιά, κατά την αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα.
Επί δεκάξι (16) συνεχείς μήνες (Φεβρουάριος 1944-Μάιος 1945), ο Ιερός Λόχος πολέμησε τις Γερμανικές δυνάμεις στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους και της Δωδεκανήσου. Εξετέλεσε 27 συνολικά καταδρομικές επιχειρήσεις μεγάλης και μικρής κλίμακας, κατά τις οποίες συνέλαβε εκατοντάδες αιχμαλώτους. Απέστειλε επίσης 207 συνολικά περιπόλους Ιερολοχιτών στα διάφορα νησιά με κυρίες αποστολές συλλογής πληροφοριών και εκτέλεσης δολιοφθορών. Από τις πολλές και τολμηρές επιχειρήσεις που εκτέλεσε ο Ιερός Λόχος στο Αιγαίο Πέλαγος και στα Δωδεκάνησα, κατά την περίοδο 1944-1945, οι σπουδαιότερες ήταν οι παρακάτω:
− 3 Απριλίου 1944: Καταδρομή αντιπερισπασμού στη Νήσο Μυτιλήνη από τμήμα 30 αξιωματικών και οπλιτών.
− 17 Μαΐου 1944: Καταδρομική επιχείρηση 31 Ιερολοχιτών στη Νήσο Σάμο με αποστολή την καταστροφή εχθρικών στόχων.
− 13/14 Ιουλίου 1944: Καταδρομική επιχείρηση μεγάλης κλίμακας από μεικτό ελληνοβρετανικό συγκρότημα εναντίον της ισχυρής εχθρικής φρουράς της νήσου Σύμης, με σκοπό την εξουδετέρωση της και την καταστροφή στόχων (εγκαταστάσεων, πλωτών μέσων).
− 24/25 Σεπτεμβρίου 1944: Καταδρομή στη Νήσο Μύκονο από 25 Ιερολοχίτες εναντίον της εκεί γερμανικής
φρουράς.
− 11 Φεβρουαρίου 1945: Καταδρομή αποσπάσματος 114 Ιερολοχιτών στη Νήσο Νίσυρο, με σκοπό την παράδοση της φρουράς της.
− 28 Φεβρουαρίου 1945: Καταδρομική επιχείρηση μεγάλης κλίμακας από ισχυρό συγκρότημα 513 αντρών, προς κατάληψη και απελευθέρωση της Τήνου.
− 1/2 Μαΐου 1945: Καταδρομική επιχείρηση στα νησιά Ρόδο και Αλιμιά. Και
− 3/4 Μαΐου1945: Τελευταία καταδρομική ενέργεια στη Νήσο Μήλο.
