Πότε θα διδαχθούν τα παιδιά μας την αλήθεια για το 1821;Αρθρο του Νίκου Δήμου

[Ζαποτέκος]

Καραχάλιος Νικόλαος : Αγωνιστής του '21 απ' το Καστρί Κυνουρίας. Πολέμησε υπό τις διαταγές του Κολοκοτρώνη ( μπαϊρακτάρης , δηλαδή σημαιοφόρος του Κολοκοτρώνη ). Για τις υπηρεσίες του δεν πήρε σχεδόν καμιά ανταμοιβή . Πέθανε από ασιτία στην Αθήνα. ( πηγή : εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος )

Ο Κολοκοτρώνης περιγράφει συγκρούσεις στην Αχαΐα :

(...) Ὅσο ποὺ δυνάμωσαν τὸ κέντρον καλά, ἔντεσε ἐκεῖ καὶ ὁ Καραχάλιος καὶ ὁ ἀγιουτάντες μου Φωτάκος, διατὶ ἐπαρατήρησα τὸν πόλεμο, καὶ ἀπὸ τὸ κέντρο δὲν ἠμπορούσαμε νὰ τοὺς τσακίσουμε τοὺς Τούρκους, ὅμως, ἂν τοὺς χαλάσομε, θὰ τοὺς χαλάσομε ἀπὸ τὰς πτέρυγας. Τότε ἐπῆρα τὸν Καραχάλιο καὶ τὸν Φωτάκο καὶ ἐπῆγα ἀπὸ τὸ ἄλλο μέρος, ὁποὺ οἱ Τοῦρκοι ἐκρατοῦσαν ἕως εἰς τὴν μάνα τοῦ νεροῦ (τοὺς δύο μόνον). Ἔμπηξα τὴν φωνήν: «Ποῦ εἶστε, μωρὲ Ἕλληνες; Κάτω - κάτω»... Ἀκούοντας τὴν φωνήν μου οἱ φευγάτοι κατέβαιναν· ἀφοῦ ἐκατέβηκαν κάτω, βάνω τὸ κιάλι, δὲν εἶδα, καὶ ἐφώναζα (στρατήγημα): «Ἐτσάκισαν οἱ Τοῦρκοι». Χουμοῦν οἱ Ἕλληνες, ἐτσάκισε τὸ πρῶτο τζογκάρι ὁποὺ ἦτον οἱ Τοῦρκοι ποὺ εἶχαν ἀποκλεισμένον τὸν Γενναῖον εἰς τοὺς ληνούς.
Καβαλλάρης, ἤμουν, ἡ τύχη ἦτον καλή, ὄχι τὸ ἄλογο, ζωντανοὺς νὰ τοὺς πιάσουμε. Ἐτσάκισε ἡ πτέρυγα τῶν Τουρκῶν ποὺ ἦτον εἰς τὴν μάνα τοῦ νεροῦ, τοὺς πήραμε μπλαστούς. Εἰς τοὺς Τριπολιτσῶτες ὁ Σέκερης ἦτον κουμάντο. Τὸ κέντρο τὸ δικό μου ἐκτύπησε τὸ κέντρον τῶν Τουρκῶν· ἐσκότωσε ἕνα μπίμπαση. Οἱ Κουμανιῶτες τοὺς κτυποῦν, ἐπήραμε κεφάλια 250, τί ἔγιναν οἱ λαβωμένοι δὲν ἠξεύρω. Καὶ ἐγυρίσαμε ὀπίσω εἰς τὸ καρτέρι τους. Ἀπὸ τότε δὲν ἐξεμάκρυναν πίσω νὰ πολεμήσουν, ἔλεγαν ὅτι ἡ φευγούλα μας ἦτον στρατήγημα.
Τοὺς πήραμε ἀπὸ κοντά. Ὁλημέρα ἐγίνοντο ἀκροβολισμοὶ μὲ ζημία τῶν Τούρκων. Ὁ Καραχάλιος ἐλαβώθη εἰς τὴν κεφαλήν. Ἔδωσε τὸ μπαϊράκι: «Πηγαίνετε ὀμπρός, μοῦ ἦλθε σκοτούρα». (...)
Τότενες ἀποφάσισα τὸν Φῶτο, ἀγιουτάντε μου, καὶ τὸν μπαϊρακτάρη μου Καραχάλιο, καὶ τοὺς ἔδωσα τοῦ Νικολάκη τοῦ Πετιμεζᾶ νὰ πᾶνε εἰς τὸ Μέγα Σπήλαιον.
http://users.uoa.gr/~nektar/history/3co ... s_1821.htm

______________________________


Καραχάλιος Παναγιώτης : Κλέφτης απ' το Καστρί Κυνουρίας. Συμμετείχε στα Ορλοφικά ( 1770 ). Συνεργάστηκε με τους Ζαχαριά και Γ. Ανδρίτσο ( 1792 ). Τον συνέλαβαν οι Τούρκοι και τον θανάτωσαν με βασανιστήρια στην Τριπολιτσά. ( πηγή : εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος )

Λέει ο αγωνιστής του '21 και πρόκριτος Κοντάκης στα Απομνημονεύματά του :

Από ατυχίαν έμεινεν έξω τής συνοδίας του Ανδρίτσα ένας περίφημος άνδρας λεγόμενος Καραχάλιος μέ τεσσαράκοντα συντρόφους, τούς οποίους όλους απατήσαντες έπιασαν ζώντας και τους έφεραν εις Τριπολιτζάν, καί αφού αποφάσισαν νά τούς θανατώσωσι, τους παρεκάλεσεν ο Καραχάλιος να αφήσουν ύστερον απ’ όλους, και όταν απεκεφάλιζαν τους άλλους διά πέντε ημέρας, αυτός ίστατο έμπροσθεν και τραγουδώντας εμψύχωνε τούς αδελφούς του.
( παρατίθεται στο Σαράντος Καργάκος , Ζαχαριάς Μπαρμπιτσιώτης , σελ. 208 )

Ο Κανέλλος Δεληγιάννης στα απομνημονεύματά του ( εκδόσεις Πελεκάνος , τόμος Α΄, σελ. 31 ) λέει :

... εκ της κουφονοίας του [ Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώτη ] άφησεν ένα καπετάνιον εξ αυτών , Καραχάλιον λεγόμενον , μέ σαράντα συντρόφους του , και τους ηπάτησεν ο Σεϊνδάγας Λαλιώτης με μεγάλας υποσχέσεις και τον επήρε και τον υπήγεν εις τήν Τριπολιτσάν καί τούς εφόνευσεν όλους ο Βεζύρης.

Ξέρει κάποιος από πρωτογενή πηγή αν οι δύο Καραχάλιοι συνδέονται μεταξύ τους συγγενικά και τι είδους συγγένεια είχαν ; Λένε μερικά σάιτς πως ήταν πατέρας και γιος , αλλά εγώ ψάχνω τεκμηρίωση με πηγή κοντά στα γεγονότα.

[Ζαποτέκος]

Οι Τούρκοι κατείχαν την Ακρόπολη μέχρι τις 31/3/1833, οπότε και την παρέδωσαν στον λοχαγό Χριστόφορο Νέζερ.
_________________
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία την 1/12/1818 στη Ζάκυνθο.

Ο Κολοκοτρώνης ορκίζεται.

Ο Κολοκοτρώνης μυεί τον γιό του Πάνο.


-------------------------
Μπότσικας Δήμος : ( ή Μπότσικας του Δήμου ) Οπλαρχηγός της Πελοποννήσου. Πρόγονος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, απ' τα Απομνημονεύματα του οποίου αντλούμε ειδήσεις για τις συγκρούσεις του Μπότσικα με τους Τούρκους του Δαμάτ Αλή πασά τον Ιούλιο του 1715. Όταν οι Τούρκοι προχωρούσαν προς το εσωτερικό της Πελοποννήσου για την ανάκτησή της από τους Βενετούς , ο Μπότσικας με άνδρες απ' το Λιμποβίτσι , το Αρκουδόρεμα και το Χρυσοβίτσι προσπάθησε να αναχαιτίσει τους Τούρκους στα υψώματα του Δάρα , αλλά απέτυχε. Ελάχιστοι απ' τους 300 άνδρες του σώθηκαν. Ο Μπότσικας πέθανε λίγα χρόνια αργότερα.

Ἕνας ἀπὸ τὸ Ρουπάκι, πλησίον τοῦ χωρίου Τουρκολέκα, ἀφοῦ ἐχάλασε τὸ χωριό του, ἀνεχώρησε καὶ ἦλθε εἰς τὸ Λιμποβίσι, εἰς τὸν πρῶτον τοῦ χωρίου, ἐδῶ καὶ 300 χρόνους. Αὐτὸς ἐφάνη ἔξυπνος καὶ ὁ Δημογέροντας τὸν ἔκαμε γαμβρὸν καὶ κληρονόμον τῆς καταστάσεώς του ὅλης. Ἐλέγετο Τζεργίνης - μὲ αὐτὸ τὸ ὄνομα εὑρίσκονται καμμιὰ ἑξηνταριὰ οἰκογένειαι εἰς τὴν Μεσσηνίαν. Αὐτὸς εἶχε κάμει ἕνα ὡραιότατο παιδὶ καὶ τὸ εἶχε πιάσει ἕνας Μπουλούμπασης Ἀρβανίτης καὶ τὸ ἁλυσόδεσε. Ἐλέγετο Δημητράκης. Οἱ Ἀρβανῖται, ὁποὺ τὸν φύλαγαν, ἐπηδοῦσαν εἰς τὰς τρεῖς καὶ ὁ Μπουλούμπασης τοῦ εἶπε, ἂν πηδᾶ νὰ τοῦ βγάλει τὰς ἁλύσους. Ὁ Δημητράκης ἀπεκρίθηκε ὅτι πηδᾶ καὶ μὲ τὰς ἁλύσους, καὶ ἂν τοὺς περάσει, νὰ τὸν ἀφὴνει ἐλεύθερον. Ὁ Ἀρβανίτης τὸν ὑποσχέθη νὰ τὸν ἐλευθερώσει, ἂν προσπεράσει τοὺς ἄλλους πηδώντας, ἀλλ᾿ αὐτὸς τὸ ὑπεσχέθη ὡς ἀνέλπιστον. Ἐπήδησε, τοὺς ἀπέρασε καὶ τὸν ἄφηκαν ἐλεύθερον. Αὐτὸς ἐπανδρεύθηκε, ἔκαμε τρία παιδιά, ὀνομαζόμενα Χρόνης, Λάμπρος καὶ Δῆμος. Αὐτοὶ ἦσαν νοικοκυραῖοι, μὲ τὰ χωράφια τους, μὲ 500 πρόβατα καὶ 60 ἀλογογέλαδα. Ἐπιάσθησαν μὲ τοὺς ἀντιζήλους των καὶ ἐσκοτώθηκαν. Ἐπέρασαν εἰς τὴν Ρούμελην· 12 χρόνους ἔκαμαν μὲ τοὺς Κλέφτας, ἐπιστρέφουν εἰς τὴν Πελοπόννησον μὲ 15 Ρουμελιώτας. Οἱ Τοῦρκοι τὸ μανθάνουν, τοὺς πολιορκοῦν, σκοτώνουν ἕνα καὶ οἱ ἄλλοι ἐγλύτωσαν. Ὁ Δῆμος ἐπῆρε διὰ γυναίκα του τὴν θυγατέρα τοῦ καπετὰν Χρόνη ἀπὸ Χρυσοβίτσι, μεγάλο σπίτι. Τότε ἦταν, ὅταν ὁ Μοροζίνης ἐκυρίευσε τὸν Μορέα. Καὶ ἐπὶ Βενετζάνων δὲν ἦτον παρὰ καπεταναῖοι. Τὸ παιδὶ αὐτοῦ τοῦ Δήμου ὀνομάσθη Μπότσικας καὶ ἄφησε τ᾿ ὄνομα τῆς φαμίλιας του, ὁποὺ εἶχαν, Τζεργιναῖοι· ὀνομάσθη τοιοῦτος, διότι ἦτο μικρὸς καὶ μαυρουδερός. Εἰς τὸν καιρὸν τοῦ Μπότσικα ἐμβῆκαν οἱ Τοῦρκοι εἰς Μοριά. Οἱ Χρυσοβιτσιῶται, Λιμποβιτσιῶται καὶ οἱ Ἀρκουροδεματῖται ἐπῆγαν καὶ ἐπολέμησαν εἰς τοῦ Ντάρα τὸν Πύργο 6.000 Τούρκους. Αὐτοὶ ἐχαλάσθηκαν καὶ ἐγλύτωσε ὁ Μπότσικας. Αὐτὸς εἶχε ἕνα παιδί, Γιάννη, καὶ ἕνας Ἀρβανίτης εἶπε: «Βρέ, τί Μπιθεκούρας εἶναι αὐτός». Δηλαδὴ πόσον ὁ κῶλος του εἶναι σὰν κοτρώνι, καὶ ἔτσι τοῦ ἔμεινε τὸ ὄνομα Κολοκοτρώνης. Ὁ Μπότζικας ἐσκοτώθη, ὁ Γιάννης ἐκρεμάσθη εἰς τὴν Ἀνδρούσαν, ὥστε ἀπὸ τὰ 1553, ὅπου ἐφάνηκαν εἰς τὰ μέρη μας Τοῦρκοι, ποτὲ δὲν τοὺς ἀνεγνώρισαν, ἀλλ᾿ ἦσαν εἰς αἰώνιον πόλεμον.

http://users.uoa.gr/~nektar/history/3co ... s_1821.htm

Απ' τον διάλογο του Κωνσταντίνου Κολοκοτρώνη και του πατέρα του μαθαίνουμε κι άλλες πληροφορίες, κάπως παραλλαγμένες σε σχέση με αυτές που κατέθεσε στον Τερτσέτη. Καταρχάς ίσως ο προπάτορας των Κολοκοτρωναίων να λεγόταν Τριανταφυλλάκος.

Διάλογος του Κολοκοτρώνη με τον γιο του Κωνσταντίνο : Ο θείος μου ο Μάρκος Κολοκοτρώνης με είπε προπέρυσιν … ότι τον προπάτορά μας αυτόν τον έλεγον Τριανταφυλλάκον.

https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager. ... 39&lang=el




https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager. ... 39&lang=el

[The Rebel]

28/03/2022
Τζέικομπ Γουίλιαμς: ο σκλάβος που αγωνίστηκε για την ελευθερία των Ελλήνων.


Στους περισσότερους ξενίζει η συγκεκριμένη φωτογραφία και αγνοούν τον εικονιζόμενο.

Ο Τζέικομπ Γουίλιαμς από τη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ, αφού έζησε σαν σκλάβος σε φυτείες ζαχαροκάλαμου, κατόρθωσε να δραπετεύσει κι αφού επιβιβάστηκε σε κάποιο πλοίο, αργότερα συμμετείχε στον πόλεμο ΗΠΑ – Αλγερινών πειρατών το 1815.

Με το τέλος των επιχειρήσεων στην Αλγερία, δούλεψε στο πλοίο ενός εμπόρου χαλιών το οποίο ναυάγησε και ο Γουίλιαμς ξεβράστηκε σε κάποια παραλία της Αθήνας όπου τον διέσωσαν μοναχοί.

Ο Γουίλλιαμς, έχοντας μάθει Ελληνικά, υπηρέτησε τον φιλέλληνα Ναύαρχο Κόχραν, ενώ συμμετείχε σε διάφορες μάχες και ναυμαχίες, στην πολιορκία του Μεσολογγίου, έχοντας λάβει μέρος και στην Έξοδο, αλλά και στην απελευθέρωση της Αθήνας.



Πέθανε το 1829 στην Ελλάδα, όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του σαν ελεύθερος άνθρωπος σε μία ελεύθερη Ελλάδα, ενώ επιτύμβια στήλη του υπάρχει στο κοιμητήριο του Αγ.Ιωάννη στο Άργος.

Ο Γουίλλιαμς είναι η μοναδική περίπτωση σκλάβου που αφού δραπέτευσε δεν αναζήτησε μια ήρεμη ζωή, αλλά αφιερώθηκε στον αγώνα της ανεξαρτησίας ενός άλλου λαού.

Σύμφωνα με άλλες ιστορικές πηγές (Μουσείο Φιλελληνισμού), ο Williams κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων για την απελευθέρωση της Ναυπάκτου, τραυματίστηκε σοβαρά από θραύσμα κανονιού στο χέρι και στο πόδι και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο του Πόρου.
https://loutrakitv.gr/%cf%84%ce%b6%ce%a ... %89%ce%bd/

[Ζαποτέκος]

Οι Σουλιώτες : Οι πρώτοι οικισμοί στο Σούλι ( Σουλιτοχώρια ) δημιουργήθηκαν τον 16ο αι. Οι πρώτοι κάτοικοι προέρχονταν απ' την Νότια Αλβανία , την Βόρειο Ήπειρο και την πεδινή Θεσπρωτία , και σχημάτισαν 4 χωριά ( Τετραχώρι ) : Σούλι , Σαμονίβα , Κιάφα , Αβαρίνο. Αργότερα χτίστηκαν άλλα 7 χωριά ( Εφταχώρι ) : Τσεκούρι , Αλποχώρι , Παλιοχώρι , Γκιονάλα , Περιχάτι , Βίλια , Κοντάντες . Συνολικά στα 11 αυτά χωριά που περιληπτικά ήταν γνωστά ως Σούλι υπήρχαν 47 μεγάλες οικογένειες ( φάρες ) : Ζέρβα , Τζαβέλλα , Δημοδράκου , Δαγκλή , Κουτσονίκα , Μπότσαρη , Καραμπίνη , Νίκα κ.α.

Οι Σουλιώτες υπέταξαν και γύρω χωριά της Θεσπρωτίας , τους κατοίκους των οποίων υποχρέωναν να πληρώνουν φόρους. Οι κάτοικοι των 70 περίπου κατακτηθέντων χωριών εκαλούντο Παρασουλιώτες. Οι μπέηδες και οι αγάδες της περιοχής είχαν εξοργισθεί με τους Σουλιώτες γιατί εισέπρατταν αυτοί μέχρι τότε τους φόρους απ' τους Παρασουλιώτες.

Εθνοτικά
Κατά τον Παπαρρηγόπουλο οι Σουλιώτες ήταν κράμα Ελλήνων και εξελληνισθέντων Αλβανών. Καθομιλουμένη ήταν η αλβανική και επίσημη η ελληνική.

Ήδη στα 1791 οι Σουλιώτες είχαν βρει τον εθνισμό τους στο πλευρό των Ελλήνων. Υπόμνημα των Σουλιωτών το 1790 ( περίοδος δράσης Κατσώνη ) προς την Μεγάλη Αικατερίνη που την καλούν να λυτρώσει τους απογόνους των Αθηναίων και των Λακεδαιμονίων :

Ζητούν ως βασιλιά τον εγγονό της ( "δασκαλεμένοι" βέβαια κατά το ρωσικό σχέδιο ) γιατί το γένος των δικών τους βασιλιάδων έσβησε :

Είναι απεσταλμένοι των λαών της Ελλάδας :

https://books.google.gr/books?id=fQ9CAA ... &q&f=false
Υπογράφουν οι Σουλιώτες Πάνος Τζήρας και Χρήστος Λακκιώτης και ο Νικόλαος Πάγκαλος απ' την Κέα ως εκπρόσωπος των υπολοίπων Ελλήνων.

Πηγή : ΑΝΑΡΓΥΡΟΣ ΦΑΓΚΡΙΔΑΣ , ΣΟΥΛΙ, εκδόσεις Περισκόπιο 2003

Και οι υπόλοιποι Έλληνες όμως τους θεωρούσαν ομοφύλους τους . Γράφει η Ελληνική Νομαρχία :
Ἡ διαυθέντευσις τῶν Σουλιώτων κατὰ τοῦ τῆς Ἠπείρου τυράννου, ἀρκετῶς θέλει τοὺς ἀποδείξει, ὅτι ἡ Ἑλλὰς γεννᾷ ἀκόμη Λεωνίδας καὶ Θεμιστοκλεῖς. (...) Οἱ Σουλιῶτες, ἄνδρες συνηθισμένοι εἰς τὸν θεληματικὸν κόπον μιᾶς ἡσύχου ζωῆς, ἀνυπόδουλοι, ἐξ ἀρχῆς τῆς κατοικήσεώς των εἰς ἐκεῖνα τὰ ὑψηλὰ βουνά, ἔζουν εὐτυχεῖς μακρὰ ἀπὸ τὴν πολυτέλειαν καὶ κακοήθειαν τῶν διεφθαρμένων πολιτειῶν, ἀνδρεῖοι ὡς ἐλεύθεροι, φιλόξενοι ὡς Ἕλληνες, καὶ στρατιῶται ὡς διαυθεντευταὶ τῆς πατρίδος των. Αὐτοί, λέγω, οἱ ἥρωες, ἡ τιμὴ τῆς ὑποδουλωμένης Ἑλλάδος, καὶ βεβαία ἀρχή τε καὶ πρόξενος τῆς πλησίον ἐλευθερώσεώς της, παρακινούμενοι ἀπὸ τὸν θεῖον ἔρωτα τῆς ἐλευθερίας καὶ πατρίδος των, ἐταπείνωσαν τὴν αὐθάδειαν τοῦ τυράννου, πολεμοῦντες τον ἀδιακόπως καὶ νικοῦντες τον, καὶ οὕτως ἐδιαυθέντευσαν διὰ δεκαπέντε χρόνους τὴν πατρίδα των, μὲ ἀνήκουστον θάρρος καὶ μεγαλοψυχίαν.(...) Ἰδοὺ ὁ Λυκοῦργος βλέπει ἄλλους Σπαρτιάτας εἰς τοὺς Σουλιῶτας καὶ Μανιάτας.

Οι Σουλιώτες λένε σε επιστολή τους προς την κυβέρνηση πως το σημαντικότερο για την επανάσταση δεν είναι η καταγωγή. Γι' αυτό ας αφήσει τις μαλακίες η κυβέρνηση με τις αρχαίες ηπειρωτικές καταγωγές των Αλβανών.


Σχολιάζει με αστερίσκο ο Περραιβός :



Οι Σουλιώτες μέσω του Περραιβού απαντούν στον Χουρσίτ πασά. Η αντίδραση του Χουρσίτ.




Οι συγκρούσεις των Σουλιωτών με τους οθωμανούς πριν την εμφάνιση του Αλή πασά

• Το 1685 , κατά τον Ενετοτουρκικό Πόλεμο ( 1684 - 89 ), η Χιμάρα και το Σούλι εξεγείρονται κατά των Τούρκων. Οι Σουλιώτες έκαναν επιδρομές σε υπό τουρκικής κατοχής γειτονικά χωριά.

• Το 1721 οι Σουλιώτες απέκρουσαν την επίθεση του πασά των Ιωαννίνων Ζατζή Αχμέτ.

• Το 1732 οι Σουλιώτες και οι κάτοικοι του γειτονικού χωριού Μαργαρίτι , με υποκίνηση των Βενετών , επαναστατούν κατά των Τούρκων.

• Το 1754 οι Σουλιώτες εξεγείρονται κατά του Μουσταφά πασά.

• Το 1759 πολεμούν κατά του διοικητή του Δελβίνου Ντοστ μπέη.

• Το 1762 συγκρούονται με τον βοεβόδα της Άρτας Μαξούτ αγά.

• Κατά την διάρκεια των Ορλοφικών οι Ρώσοι υποκίνησαν τους Σουλιώτες σε εξέγερση ( 1771 ). Με επικεφαλής τον αγά του Μαργαριτίου Σουλεϊμάν Τσαπάρη ή Τζαπάρκα , 5.000 Τουρκαλβανοί επιτέθηκαν στο Σούλι. Οι Σουλιώτες τους απέκρουσαν και αιχμαλώτισαν πολλούς, μεταξύ των οποίων ήταν και ο αρχηγός της εκστρατείας. Τον απελευθέρωσαν μετά την καταβολή λύτρων .

Οι συγκρούσεις με τον Αλή πασά τον Τεπελενλή

• Κατά τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1787 - 1792 , οι Σουλιώτες επαναστάτησαν με προτροπή των Ρώσων κατά τω Τούρκων . Ο Αλή πασάς με 10.000 άνδρες εκστράτευσε κατά των Σουλιωτών ( άνοιξη 1789 ). Οι Σουλιώτες όμως τον απέκρουσαν.

• Ο Αλή πασάς εκστράτευσε εκ νέου κατά των Σουλιωτών τον Ιούλιο του 1792. Και πάλι όμως ηττήθηκε.

• Η τρίτη εκστρατεία του Αλή πασά κατά των Σουλιωτών άρχισε το 1800 και έπειτα από σκληρή πολιορκία οι Σουλιώτες συνθηκολόγησαν στις 12/12/1803. Δέχτηκαν να εγκαταλείψουν το Σούλι με τα γυναικόπαιδά τους και τα όπλα τους. Στις 16/12 σχημάτισαν 3 φάλαγγες και αναχώρησαν. Η πρώτη φάλαγγα με επικεφαλής τον Φώτο Τζαβέλλα έφθασε αβλαβώς στην Πάργα και από εκεί διαπεραιώθηκε στην Κέρκυρα. Η δεύτερη φάλαγγα χτυπήθηκε απ' τους Τούρκος στο Ζάλογγο. Εκεί περίπου 60 Σουλιώτισσες κατακρημνίστηκαν από τα βράχια , αφού πέταξαν πρώτα απ' αυτά τα παιδιά τους , για ν' αποφύγουν την αιχμαλωσία. Η τρίτη φάλαγγα έφτασε στο Βουλγαρέλι και ενώθηκε με τους Μποτσαραίους. Οι Μποτσαραίοι είχαν έρθει σε προστριβή με τους Τζαβελλαίους και είχαν εγκαταλείψει εδώ και χρόνια το Σούλι. Σε συμφωνία με τον Αλή πασά είχαν εγκατασταθεί στο Βουλγαρέλι. Η τρίτη φάλαγγα λοιπόν μαζί με τους Μποτσαραίους αναχώρησαν ( Ιανουάριος του 1804 ) απ' το Βουλγαρέλι φοβούμενοι επίθεση του Αλή πασά , κατευθύνθηκαν προς τα Άγραφα και εγκαταστάθηκαν γύρω απ' την Μονή Σέλτσου. Στις 20/4/1804 χτυπήθηκαν απ' τους Τούρκους. Ο Αλή είχε αποφασίσει να τελειώνει μια και καλή και με τους Μποτσαραίους. Πολλοί Σουλιώτες σφαγιάστηκαν και πολλές σουλιώτισσες αιχμαλωτίστηκαν. Κάποιες για να αποφύγουν την ατίμωση έπεσαν Αχελώο και πνίγηκαν.

Σύμμαχοι του Αλή πασά
Τον Μάιο του 1820 ο Αλή πασάς ήρθε σε ρήξη με τον Σουλτάνο. Οι Σουλιώτες συμμάχησαν με τον πρώην εχθρό τους κατά της Υψηλής Πύλης και αυτός τους επέτρεψε να γυρίσουν στο Σούλι στις 12/12/1820 , δηλαδή 17 ακριβώς χρόνια από τότε που είχαν αναγκαστεί να το εγκαταλείψουν.

Η είσοδος στην Ελληνική Επανάσταση
Μετά τον θάνατο του Αλή πασά ( 17/1/1822 ) , οι Σουλιώτες συνέχισαν να πολεμούν κατά των Οθωμανών. Η ηγεσία του Ελληνικού Αγώνα αποφάσισε να τους βοηθήσει. Για τον σκοπό αυτό απέστειλε απ' την ξηρά στράτευμα με επικεφαλής τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο , και από τη θάλασσα άλλο σώμα με αρχηγό τον Κυριακούλη Μαυρομιχάλη. Όμως το σώμα του Μαυροκορδάτου καταστράφηκε στο Πέτα ( 4/7/1822 ) , ενώ το σώμα του Μαυρομιχάλη αποβιβάστηκε στο Φανάρι και συγκρούστηκε με τους Τούρκους. Ο Μαυρομιχάλης όμως φονεύθηκε και οι άνδρες του επιβιβάστηκαν στα πλοία και επέστρεψαν στο Μεσολόγγι. Αβοήθητοι πλέον οι Σουλιώτες συνθηκολόγησαν με τους Τούρκους ( 28/7/1822 ) και εγκατέλειψαν οριστικά το Σούλι ( 2/9 ). Κατέβηκαν στη Νότια Ελλάδα και συμμετείχαν στις μάχες του Αγώνα. Απ' τους χιλιάδες Σουλιώτες πολεμιστές , στο τέλος της Επανάστασης είχαν επιζήσει μόνο 200.

Το Σούλι σήμερα
Απ' τα χωριά του Σουλίου σώζεται μόνο η Σαμονίβα με ελάχιστους κατοίκους , που μάλλον δεν έχουν καμιά σχέση με τους Σουλιώτες. Ακόμη σώζονται τα ερείπια του Κουγκίου και της Κιάφας.

Πηγή : Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος

[Ζαποτέκος]

Θεοδώρου Ασημάκης : Φιλικός από τη Ζάτουνα Αρκαδίας . Ήταν γραμματέας του Πασόμπεη και μετά την εκδίωξη του Βελή πασά από την Πελοπόννησο, πήγε στην Αλεξάνδρεια. Εκεί κατασκόπευε τον Μοχάμετ Άλι. Όταν αποκαλύφθηκε ο ρόλος του ειδοποιήθηκε έγκαιρα και κατόρθωσε να διαφύγει. Μετά από πολλές περιπέτειες έφτασε στην Κωνσταντινούπολη, όπου κατηχήθηκε στη Φιλική Εταιρεία, την εποχή ακριβώς που είχε ανακηρυχθεί γενικός αρχηγός ο Αλέξανδρος Υψηλάντης και προετοιμαζόταν το κίνημα στις παραδουνάβιες ηγεμονίες. Ο Θεοδώρου που φαίνεται ότι ήταν καιροσκόπος, μετέβη στην Οδησσό, ελπίζοντας να επωφεληθεί από την κατάσταση. Εκεί όμως κίνησε τη δυσπιστία των Εταίρων, που του συμπεριφέρθηκαν με αδιαφορία. Επειδή μάλιστα αρνήθηκαν να του δώσουν χρήματα τα οποία τους ζήτησε, πρόδωσε στον Χαλέτ εφέντη όλα όσα γνώριζε για την Εταιρεία και τα σχέδιά της για την ανατίναξη των ανακτόρων της Πόλης, την αιχμαλωσία του σουλτάνου και τον εμπρησμό ή την κατάληψη του στόλου. Οι Φιλικοί, που πληροφορήθηκαν τη στάση του, επιχείρησαν ανεπιτυχώς να τον δολοφονήσουν. Ο Θεοδώρου συνέχισε την αντεθνική δράση του και κατά τη διάρκεια του Αγώνα. Τελικά, εκτελέστηκε το 1822 από την ίδια την Πύλη, η οποία φαίνεται ότι δυσπιστούσε ως προς τις προθέσεις του.
https://greek_greek.en-academic.com/216311/Θεοδώρου%2C_Ασημάκης

Γράφει ο Μαργαρίτης Κούταβος * στα απομνημονεύματά του ( 1853 ) για τον Ασημάκη Θεοδώρου :


* Αγωνιστής του '21 απ' την Αίνο της Ανατολικής Θράκης. Με δικό του πλοίο συμμετείχε σε διάφορες ναυτικές αποστολές. Έξω απ' τη Χαλκίδα όμως αναγκάστηκε να το βυθίσει για να μην πέσει στα χέρια των Τούρκων. Πήρε διάφορες θέσεις στην διοίκηση.

Για τον θάνατο του Ασημάκη Θεοδώρου λέει ο Γεώργιος Παπαδόπουλος στο έργο του "Τα κατά τον αοίδιμον πρωταθλητήν του ιερού των Ελλήνων αγώνος τον πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριον Ε" ( 1865 ) :


Κατ' άλλους ο Ασημάκης Θεοδώρου φονεύθηκε το 1823. Γράφει ο Κωνσταντίνος Οικονόμου ο εξ Οικονόμων :

Ενώ λοιπόν ο Ασημάκης Θεοδώρου ήταν φυλακισμένος, λένε πως έκανε την διαθήκη του και έφτιαξε και σχέδιο με το οποίο θα κατάφερνε ξανά ο σουλτάνος να υποτάξει την Ελλάδα. Αυτά δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα Ο Φίλος του Νόμου το 1824 και μπορείτε να τα διαβάσετε στον παρακάτω σύνδεσμο. Θα αφήσω μια μικρή περίληψη.
Στην Διαθήκη του ( 3/2/1823 ) εξομολογείται τις αμαρτίες του ( καταφρόνηση ιερών μυστηρίων , φόνοι , μοιχείες , πορνείες ) και ζητά συγχώρεση από τον Θεό. Είχε αφιερώσει ψυχή και νου στο να υπηρετεί τους Τούρκους . Μάλιστα σκεφτόταν να ασπαστεί τον ισλαμισμό κιόλας. Έχει πολλά χρέη ( ή του χρωστάνε , δεν κατάλαβα καλά ) σε Ρόδο , Καστελόρριζο , Αίγυπτο κ.α. , αλλά και να τα πάρουν αυτοί που τους χρωστάει ποιο το όφελος ; Σε όλα θα γίνει κληρονόμος ο σουλτάνος. Ζητά συγχώρεση σε όσους προκάλεσε ζημία, άλλα κτήματα δεν έχει , και πάλι ζητά συγχώρεση.
Το σχέδιο που υπέβαλε ( 13/1/1823 ) στον σουλτάνο για την ειρήνευση της Ελλάδας προέβλεπε α) γενική αμνηστεία β) προστασία της ζωής και της περιουσίας των υπηκόων γ) παρόμοια προνόμια με αυτά που δίνουν οι Ρώσοι σε εμπόρους και ναυτικούς δ) μεταρρυθμίσεις στην φορολογία ε) προσέγγιση του ιερατείου στ) ετοιμοπόλεμο στράτευμα.
Ο σουλτάνος ευχαρίστησε τον Ασημάκη Θεοδώρου για το σχέδιο και μάλιστα τον αντάμειψε με χρηματικό ποσόν . Μετά όμως από 20 ημέρες και μετά από παραινέσεις των υπουργών στράφηκε κατά του Θεοδώρου. Και αναρωτιέται ο Θεοδώρου : Όταν ο ίδιος ο σουλτάνος αποδεικνύεται ψεύτης και απαταιών τι μπορεί να ευδοκιμήσει σε ένα τέτοιο κράτος ; Θυσίασα παιδιά , πατρίδα , χρήματα και ζωή για να τον υπηρετήσω και να το τέλος μου. Ας είμαι παράδειγμα , αν και ξέρω πως κανείς άλλος ομογενής μου δεν θα κάνει την δική μου ανοησία.
https://books.google.gr/books?id=RlRJAA ... 82&f=false

[Ζαποτέκος]

Μια παπαδιά διηγείται στον Μακρυγιάννη την κακοποίησή της απ' τους Τούρκους :

Μου λέγει η παππαδιά «Όταν ήρθαν οι Τούρκοι, εμείς ήμαστε μέσα εις το βάλτο, στο νερό τόσες ψυχές, να γλυτώσουμεν και ήρθαν οι Τούρκοι και μας πιάσανε και ήταν το σώμα μας καταματωμένο από τις αβδέλλες -μας φάγαν και τα παιδιά πεταμένα μέσα -γιομάτο το νερό, σαν μπακακάκια πλέγαν κι᾿ άλλα ζωντανά κι᾿ άλλα τελείωναν. Και μ᾿ έπιασαν οι Τούρκοι και με κοιμήθηκαν τριάντα οχτώ και μ᾿ αφάνισαν κ᾿ εμένα και τις άλλες. Διατί τα τραβήσαμεν αυτά; Δι᾿ αυτείνη την πατρίδα. Και τώρα δικαιοσύνη δεν βρίσκομεν από κανέναν όλο δόλο και απάτη». Κ᾿ έκλαιγε με πικρά δάκρυα. Την παρηγόρησα. Με πήρε το παράπονο κ᾿ έκλαψα κ᾿ εγώ.
http://users.uoa.gr/~nektar/history/tri ... /index.htm

[taxalata xalasa]

Ο Μωχάμετ Άλι της Αιγύπτου ίδρυσε την πρωτεύουσα του Σουδάν Χαρτούμ το 1823.
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE ... F%8D%CE%BC

Δεν το ήξερα. Πολύ φιλόδοξος άντρας.

Είχε πολύ γεωπολιτικό νου ο ψευτοπρίγκηπας Μαυροκορδάτος όταν πίστευε την ώρα της απόβασης του υιού του Ιμπραήμ στον Μωριά πως ο πραγματικός αντίπαλος της Αιγύπτου είναι ο Σουλτάνος.

Μπορείς να μας ρίξεις μιά περίληψη της επόμενης εκστρατείας του, προς το κέντρο της Οθωμανίας ...

Πάντως η εκστρατεία που έκανε στον Μοριά ήταν από τις πιο αποτυχημένες όλων των εποχων
Έφερε συνολικά περίπου 40.000 στρατό, και έφυγε με 16.000 από τους οποίους οι περισσότεροι ήταν τραυματίες και άρρωστοι
Και τι είχε να αντιμετωπίσει;
Μια χούφτα πολεμιστες οι οποίοι είχαν εμφύλιο μεταξύ τους
Γελάει ο κόσμος, τον γλέντησαν μέχρι και οι γριές στην Μάνη, καλώς τα παιδιά του ειπαν

παλι καλα που ηρθε ο αγιος ανθρωπος και εφερε τοσες χιλιδες στολες, και οπλα και γιαταγανια για να συνεχιστει ο αγωνας... αλλιως πως ;

βρηκαμε οπλα να συνεχισουμε να σφαζομαστε μεταξυ μας .... μπιραλλαχ αγαρινε αβραμη

[The Rebel]

George Jarvis – Αμερικανός φιλέλλην και ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης.


Πίνακας του Samuel Howe, Brown University με Ελληνική ενδυμασία σαν αυτήν που φορούσε ο George Jarviscommons wikimedia.

Μελετώντας την ιστορία των Ελλήνων και Φιλελλήνων που έδρασαν κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, είναι δύσκολο να εντοπίσει κανείς ανάμεσα στους μεγάλους αγωνιστές, Έλληνες και Φιλέλληνες, μία ηρωική μορφή που να αγάπησε την Ελλάδα, να ταυτίσθηκε με τα δίκαια της και να έδρασε για τόσο μεγάλο διάστημα και σε τόσο πολλά μέτωπα και πεδία μαχών, όσο αυτήν του George Jarvis.

Ο George Jarvis (1797-1828), γεννήθηκε στην Αλτόνα της Δανίας. Σήμερα η Αλτόνα είναι ένα προάστιο του Αμβούργου της Γερμανίας. Όμως από το 1640 έως το 1864, ήταν μέρος του βασιλείου της Δανίας. Πατέρας του Jarvis ήταν ο Benjamin Jarvis, Αμερικανός έμπορος από την Νέα Υόρκη, ο οποίος ανέλαβε στην πορεία καθήκοντα Προξένου των ΗΠΑ στην Αλτόνα της Δανίας. Μητέρα του η Γερμανίδα Maria Carolina Dede.

Ο Jarvis είχε λάβει κλασσική παιδεία, ήταν λάτρης του Ελληνικού πολιτισμού, και όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση μεταβλήθηκε σε ενθουσιώδη οπαδό της. Επηρεάσθηκε από το Γερμανικό φιλελληνικό ρεύμα, και είχε έντονη δράση ως φοιτητής, στο Πανεπιστημίου στο οποίο σπούδαζε στην Χαϊδελβέργη. To 1821 ήταν ήδη ένας μορφωμένος νέος ο οποίος μιλούσε Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά.

Τον Νοέμβριο του 1821 αποφασίζει να μεταβεί στην Ελλάδα. Μετά από ένα μεγάλο και δύσκολο ταξίδι, πέρασε από την Φραγκφούρτη, την Ζυρίχη, το Στρασβούργο, την Λυών και κατέληξε στην Μασσαλία λίγο μετά την αναχώρηση του πλοίου που μετέφερε στην Ελλάδα τον Γερμανό Στρατηγό Κάρολο Νόρμαν και το τάγμα του των Φιλελλήνων. Λίγο αργότερα βρήκε ένα άλλο πλοίο (το Σουηδικό «Trondjem») που είχε προορισμό την Ελλάδα, και έφθασε στην Ύδρα στις 3 Απριλίου 1822. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ίδιο πλοίο μετέφερε στην Ελλάδα, έναν άλλο από τους ιδιαίτερα γενναίους και εμβληματικούς Φιλέλληνες, τον αξιωματικό του Βασιλικού Ναυτικού του Ηνωμένου Βασιλείου, τον Frank Abney Hastings. Ο Jarvis ήταν ο πρώτος Φιλέλληνας Αμερικανός που ήρθε στην Ελλάδα από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης.

Όταν έφθασε στην Ελλάδα, παρουσιάσθηκε στην κυβέρνηση στην Κόρινθο, και κατατάχθηκε στο Ελληνικό ναυτικό, υπό τον Γιακουμάκη Τομπάζη και τον Αντώνη Ραφαήλ, καπετάνιο της κορβέτας «Θεμιστοκλής». Επίσης ανέπτυξε στενή φιλία με τον Υδραίο Δημήτριο Βούλγαρη (μετέπειτα πρωθυπουργό της Ελλάδας) και τον Έλληνα έμπορο και μέλος της Φιλικής Εταιρείας, Εμμανουήλ Ξένο. Ο Ξένος είχε αγοράσει ένα σπίτι στο Ναύπλιο που είχε μετατρέψει σε σημείο συνάντησης Ελλήνων και Φιλελλήνων. Η πρώτη αποστολή του Jarvis ήταν να οργανώσει την μαχητική ικανότητα των πλοίων. Μία από τις πρώτες επιχειρήσεις στις οποίες συμμετείχε με τον “Θεμιστοκλή”, ήταν να μεταβεί στην Χίο την περίοδο των σφαγών και της καταστροφής του νησιού από τους τούρκους, για την αναζήτηση και σωτηρία φυγάδων από το νησί.

Ο Jarvis γράφει στο ημερολόγιό του:
«Στις 9 Μαΐου 1822 (ν.η.) βγήκαμε πάλι στην ξηρά. Μια φρικτή όψη, τα στάχυα σε άριστη κατάσταση, η γη καλά καλλιεργημένη, τα άλογα, τα κατσίκια και τα πρόβατα έβοσκαν, αλλά καμιά ζωντανή ψυχή. Τέσσερις φορές βρήκαμε ένα σωρό από σκοτωμένους άνδρες και γυναίκες. Πόσο σπαρμένη ήταν η ακτή, οι χαράδρες και οι κοιλάδες και πόσο ωραία η θέα! Όμως εδώ ένα πτώμα που πετάχτηκε πάνω από τούς βράχους δεμένο χειροπόδαρα και φοβερά ακρωτηριασμένο, εκεί ένα άλλο χωρίς κεφάλι, σχεδόν ακόμη ζεστό, παραπέρα καμιά δωδεκαριά πτώματα που άρχισαν να σαπίζουν και στην άλλη πλευρά ακόμη μεγαλύτερος αριθμός από ολόγυμνα κορμιά, που μόλις είχαν χάσει την πνοή τους. Μία ακτή σπαρμένη κεφάλια!»

Με το Ελληνικό ναυτικό έλαβε μέρος σε 13 ναυμαχίες και πολεμικές επιχειρήσεις.
Μάλιστα όπως αναφέρει στο ημερολόγιό του «ως αξιωματικός του Ελληνικού Ναυτικού, ήμουνα δύο χρόνια μαζί τους, στις διάφορες επιχειρήσεις στη Χίο, Μυτιλήνη, στις ακτές της Μικράς Ασίας, Συρίας, Κρήτης, Κύπρου, στο Αρχιπέλαγος και στην Πελοπόννησο. Έκαμα δεκατρείς διάφορες εκστρατείες μαζί τους, κατά τις οποίες εκάψαμε αρκετά πλοία της γραμμής, καθώς και μικρότερα, καταλάβαμε άλλα. Κυριέψαμε και υπερασπιστήκαμε φρούρια και δώσαμε κάθε δυνατή βοήθεια στους πρόσφυγες Χριστιανούς. Οι νεότεροι Έλληνες σε πολλές λεπτομέρειες ομοιάζουν με τους προγόνους τους. Οι ίδιοι άνθρωποι οι οποίοι πολεμούν σαν ναυτικοί, όταν επιστρέψουν, κατατάσσονται σαν άνδρες της ξηράς. Έτσι ήμουνα παρών στην πολιορκία της Αθήνας, του Ναυπλίου, την υπεράσπιση του Μεσολογγίου και στη μάχη με τον Χουρσίτ-Πασά, στο Μοριά.».

Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι το ημερολόγιο και οι επιστολές του George Jarvis, αποτελούν σημαντική ιστορική πηγή. Ο Jarvis ήταν αγνός και ειλικρινής και το ημερολόγιο και οι επιστολές του αναφέρουν πραγματικά περιστατικά και αληθινές πληροφορίες. Για παράδειγμα, σε μία περίπτωση διαπιστώνουμε ότι ενώ περιγράφει συγκεκριμένα περιστατικά, δεν αναφέρει καν ότι είχε τραυματισθεί πολύ σοβαρά. Από την πρώτη στιγμή στην Ελλάδα, ο Jarvis ακολούθησε τα Ελληνικά έθιμα. Φορούσε Ελληνική στολή με φουστανέλα και έμαθε γρήγορα Ελληνικά. Μάλιστα έκανε μαθήματα Ελληνικών σε άλλους φιλέλληνες.

Κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στην Ελλάδα, ανέλαβε δράση στην θάλασσα και στην στεριά, και έδωσε το παρόν σε όλες σχεδόν τις μεγάλες μάχες και ιστορικές στιγμές του αγώνα. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικές από αυτές.

Το καλοκαίρι του 1822 συμμετείχε σε πολλές συγκρούσεις Ελλήνων με Τούρκους στην περιοχή του Άργους. Τον Σεπτέμβριο του 1822 υπηρετεί στο Υδραίικο ναυτικό που ναυμαχεί με τον Τουρκικό στόλο στην περιοχή των Σπετσών. Τον Δεκέμβριο του 1822, βρίσκεται στο Μεσολόγγι και συμμετέχει σε μάχες. Το 1824 επιστρέφει στο Μεσολόγγι και υπηρετεί ως επιτελάρχης (adjutant general) του Lord Byron, όπου αναλαμβάνει την ευθύνη να εκπαιδεύσει το Σώμα Σουλιωτών. Μετά τον θάνατο του Byron, ο Gamba ανέθεσε στον Jarvis τη διοίκηση του πυροβολικού και την διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων του Byron και των υποχρεώσεών του. Ο Jarvis ανταποκρίθηκε στα καθήκοντα αυτά με μεγάλη υπευθυνότητα. Κατέβαλε τις αμοιβές των στρατιωτών του Byron, και διένειμε τα περιουσιακά του στοιχεία με ευθύνη στους σωστούς αποδέκτες.



Σημειώνουμε εδώ ότι ο Jarvis είχε υιοθετήσει την ορθή θέση ότι όλοι οι Έλληνες όφειλαν να στηρίζουν την νόμιμη κυβέρνηση, και ότι η πειθαρχία όλων στις πολιτικές της διοίκησης ήταν απαραίτητη για την επιτυχία του αγώνα. Απέφευγε να παίρνει θέση σε εσωτερικές διαμάχες μεταξύ των Ελλήνων που τον έθλιβαν πολύ, και ήταν αφοσιωμένος στον νόμιμο κυβερνήτη, που ήταν ο Μαυροκορδάτος, και στις επιλογές του. Ακόμη και όταν αυτός συγκρούσθηκε με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο. Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι ο Jarvis δεν έλαβε ποτέ για τον εαυτό του μισθό ή χρηματική αμοιβή από το ελληνικό δημόσιο. Ήταν υποδειγματικά ανιδιοτελής και αφοσιωμένος στην Ελλάδα και στους Έλληνες όσο λίγοι την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης. Εμψύχωνε τους στρατιώτες και ήταν πάντα πρώτος στις μάχες, στις οποίες τραυματίσθηκε μάλιστα πολλές φορές.

Στο Μεσολόγγι, ο Jarvis συμμετείχε μαζί με τον μηχανικό Κοκκίνη στα έργα οχύρωσης της πόλης (και του Αιτωλικού) και έλαβε μέρος στην δεύτερη πολιορκία της. Το φθινόπωρο του 1824, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας στην Ήπειρο, παραμένει οχυρωμένος με 50 άνδρες στην προωθημένη γραμμή στον Κραβασαρά - Μακρυνόρος, με τον χιλίαρχο Καραγιάννη. Στις 26 Οκτωβρίου 1824, υπογράφει με άλλους 8 Έλληνες οπλαρχηγούς επιστολή, στην οποία υπόσχονται να μην εγκαταλείψουν την θέση τους. Η δήλωση αυτή δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Ελληνικά Χρονικά που εξέδιδε στο Μεσολόγγι ο άλλος μεγάλος Φιλέλληνας, ο Ελβετός Mayer.

Αργότερα προσέφερε τις υπηρεσίες του και στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη ως πολιτικός σύμβουλος.

Χαρακτηριστικό της γενναιότητάς του είναι ένα περιστατικό που έλαβε χώρα στη φάση μία μάχης στην Τρίπολη. Μετά από έφοδο των Τούρκων ο Jarvis τραυματίσθηκε στον μηρό. Μη μπορώντας να τρέξει, εγκαταλείφθηκε από τους άλλους αγωνιστές και περικυκλώθηκε από έφιππους Τούρκους οι οποίοι επιχειρούσαν με μανία να τον σκοτώσουν. Αυτός όμως, αρνούμενος να υποκύψει γύριζε γύρω γύρω και σημάδευε με το τουφέκι του όποιον πλησίαζε απειλώντας να τον πυροβολήσει. Η γενναιότητά του και ο ηρωισμός του ενεθάρρυνε τους συμπολεμιστές του, οι οποίοι μετά από λίγο επέστρεψαν και τον έσωσαν.

Ο Jarvis είχε λάβει πλέον τον βαθμό του Υποστρατήγου, και είχε σχηματίσει μία ομάδα 45 μαχητών (είναι γνωστά όλα τα ονόματα), τους οποίους είχε εκπαιδεύσει και συντηρούσε ο ίδιος με δικά του έξοδα. Με το σώμα αυτό βρισκόταν πάντα στην πρώτη γραμμή και αναλάμβανε τις πιο δύσκολες αποστολές. Το ίδιο έκανε και όταν εισέβαλε ο Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο. Στη μάχη του Νεοκάστρου, όταν υποχώρησαν οι Ελληνικές δυνάμεις, ο Jarvis και οι αγωνιστές του, μετά από μία σκληρή μάχη αιχμαλωτίσθηκαν. Ο Ιμπραήμ ασχολήθηκε προσωπικά με τον Jarvis τον οποίο επιχείρησε να πείσει (μιλώντας μαζί του για μία ώρα στην Γαλλική γλώσσα), να μεταπηδήσει στο στρατόπεδό του, προσφέροντάς του ένα μεγάλο χρηματικό ποσό ως αμοιβή και διπλό μισθό στους μαχητές του. Όλοι αρνήθηκαν και μάλιστα ο Jarvis βασανίσθηκε και του αφαιρέθηκαν όλα τα προσωπικά είδη. Λίγες ημέρες αργότερα 1000 Έλληνες, και μέσα σε αυτούς ο Jarvis και το σώμα του, ελευθερώθηκαν σε συμφωνία ανταλλαγής αιχμαλώτων ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα. Ο Jarvis έφθασε άρρωστος, τραυματισμένος και σε άθλια κατάσταση στο σπίτι του συμπατριώτη του, φιλέλληνα στρατιωτικού γιατρού, Samuel Howe, o οποίος τον περιέθαλψε. Ο Jarvis είχε αποκομίσει πολλά τραύματα από τη συμμετοχή του αγώνα των Ελλήνων. Είχε όμως απίστευτες αντοχές και ξεπερνούσε τραύματα, στερήσεις και κακουχίες. Έτσι ήταν σύντομα πάλι έτοιμος να αναλάβει δράση για την Ελλάδα.

Στη μάχη του Φαλήρου πολέμησε με τον Γ. Καραϊσκάκη και τον Νικηταρά. Στις 25 Οκτωβρίου 1826, ο Καραϊσκάκης ξεκίνησε την εκστρατεία του στην Αττική. Στη συνοδεία του βρίσκονταν μερικοί φιλέλληνες, μεταξύ των οποίων ήταν ο George Jarvis και ο Γερμανός γιατρός Heinrich Treiber. Ο Jarvis πολέμησε στο πλευρό του Καραϊσκάκη, στην Αττική, στην Αράχωβα και ήταν δίπλα του μέχρι τον θάνατό του, μαζί με τον Treiber.

O Νικόλαος Κασομούλης, αναφέρεται στα Ενθυμήματα Στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων (1821-1833) - Τόμος Β΄, στον Jarvis με τα ακόλουθα σχόλια: «Γεώργιος Ζέρβας (Jarvis) Αμερικανός, προσκολλημένος, ζώντος του Καραϊσκάκη, εις αυτόν, τίμιος νέος και με γνώσεις, ενθουσιασμένος να ευρίσκεται με τούτο το σώμα. Απέθανεν εις Αργος. Αδιάφορος από τας αντιζηλίας μας. Εχαίρετο όλων την αγάπη.».

Στους Έλληνες που τον περιέβαλαν με αγάπη, ήταν γνωστός ως ο «Καπετάν Γιώργης ο Αμερικάνος» ή «Ζέρβης» ή «Ζέρβας».

Από το 1827 και μετά, ο Jarvis ανέλαβε, σε συνεργασία με τον, άλλο Αμερικανό φιλέλληνα, Jonathan Peckam Miller, την οργάνωση της διανομής της βοήθειας σε τρόφιμα, ρουχισμό και φάρμακα, που έστελναν τα Φιλελληνικά κομιτάτα των ΗΠΑ στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.

Ο Jarvis πέθανε στο Άργος στις 11 Αυγούστου του 1828 σε ηλικία 31 χρονών και ενταφιάστηκε στο προαύλιο του Αγίου Ιωάννη.



Τα αιτία του θανάτου του δεν είναι σαφή. Άλλες πηγές αναφέρουν ως αιτία τον τέτανο, άλλες τον τύφο. Αυτή είναι η πιθανότερη εκδοχή, σύμφωνα με έγγραφο της Επαρχιακής Δημογεροντίας του Άργους με ημερομηνία 18 Δεκεμβρίου 1828 προς τον Έκτακτο Επίτροπο Αργολίδας, στο οποίο αναφέρεται, «[…]η ασθένειά του, ήτον, καθ’ ας πληροφορίας ελάβομεν παρά των ιατρών, τύφος». Η Γενική Εφημερίς του κράτους έγραψε ότι πέθανε από ασθένεια και ότι κηδεύθηκε με τιμές αντιστράτηγου.

Αυτό που έχει σημασία είναι ότι ένας μεγάλος και σεμνός ήρωας προσέφερε τη ζωή του στην Ελλάδα και τον αγώνα της ανεξαρτησίας. Δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Jarvis, οι συγγενείς του ζήτησαν να διαθέσουν την περιουσία που είχε αφήσει στην Ελλάδα. Έθεσαν ως προϋπόθεση να τακτοποιηθούν προηγουμένως ενδεχόμενες οικονομικές εκκρεμότητες που μπορεί να είχε αφήσει ο Jarvis. Έτσι, δημοσίευσαν ανακοίνωση στις εφημερίδες, με την οποία καλούσαν όποιον είχε κάποια απαίτηση να παρουσιάσει τα στοιχεία και τις αποδείξεις που διέθετε στον «διορισμένο διαιτητή δια λογαριασμόν του μακαρίτου».

Η στάση αυτή μοναδικής ευπρέπειας, τιμιότητας και ήθους, δείχνει την ποιότητα του οικογενειακού περιβάλλοντος που είχε διαμορφώσει τον χαρακτήρα αυτού του μεγάλου ανδρός, του ήρωα που θυσίασε την περιουσία του, την καριέρα του και την ζωή του στον αγώνα για την Ανεξαρτησία της Ελλάδας.

«Θυμηθείτε με! Φίλοι μου,

Ποιος μένει εδώ για την Ελευθερία,

Στις ελληνικές θάλασσες, στις ελληνικές πεδιάδες,

Να σπάσει τις πιο άδοξες αλυσίδες,

Και ζητά ανθρωπιά».
George Jarvis

Remember me! My friends,

Who here from freedom’s cause remains,

In Grecian seas, in Grecian plains,

To break the most inglorious chains,

And seeks humanity.
George Jarvis
https://www.huffingtonpost.gr/entry/geo ... 795518efcd

[The Rebel]

Αλαμάνα: Ο Αθανάσιος Διάκος και 48 σύντροφοί του αρνούνται να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους.



22 Απριλίου 1821. Ο Αθανάσιος Διάκος και 48 σύντροφοί του αρνούνται να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους στην Αλαμάνα!

Οδυσσέας φυλάει τη Γραβιά, Διάκος την Αλαμάνα...

Τη δύσκολη πρώτη περίοδο της Επανάστασης, Απρίλιος – Μάιος 1821, όλα μπορούσαν να είχαν χαθεί χωρίς την παληκαριά, την ..τρέλλα, τη θυσία λίγων ψυχωμένων καπετάνιων οι οποίοι ενέπνευσαν πνεύμα αγωνιστικότητας και θυσίας στα παληκάρια τους. Χωρίς την Αλαμάνα (22/4), τη Γραβιά (7/5), το Βαλτέτσι (12/5), όλα μπορεί να είχαν χαθεί..

Ο Αθανάσιος Διάκος, από την Άνω Μουσουνίτσα της Φωκίδος, συνομήλικος, φίλος και παλαιότερα πρωτοπαλίκαρο του Οδυσσέα, δοξάστηκε στη Γέφυρα της Αλαμάνας πριν μαρτυρήσει την επομένη στη Λαμία. (Λεπτομέρειες κατωτέρω).

Στην Αλαμάνα έπεσε πολεμώντας και ένας ακόμη πρωτεργάτης της ελευθερίας, ο πρώτος ανώτερος κληρικός που έπεσε στον Αγώνα, ο επίσκοπος Σαλώνων Ησαϊας, από τη Δεσφίνα της Φωκίδος. Ήταν υψηλό στέλεχος της Φιλικής Εταιρίας. Τον Φεβρουάριο του 1821, ο πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ τον έστειλε στην Πελοπόννησο με οδηγίες στους επισκόπους Παλαιών Πατρών Γερμανό, Τριπόλεως, και Ναυπλίου. Επέστρεψε στη Βοιωτία και έφερε οδηγίες στους επισκόπους Αθηνών, Βοιωτίας, και στον Αθανάσιο Διάκο. Στις 24 Μαρτίου ευλόγισε τα όπλα του Πανουργιά, ενώ στις 27 Μαρτίου μαζί με τους επισκόπους Αθηνών και Ταλαντίου ευλόγισαν τα όπλα του Αθανάσιου Διάκου στο μοναστήρι του Όσιου Λουκά. Εκεί έπεσαν και αδέλφια του Διάκου και του Ησαία!

Ακολουθεί Απόσπασμα απο τη Γενική Ιστορία του Α.Πολυζωΐδου, Αθήνα 1890. ΟΙ λεπτομέρειες του φριχτού βασανισμού του Διάκου διαβάζονται ΔΥΣΚΟΛΑ......

«...Ο Αθανάσιος Διάκος αρματωλός Λεβαδείας και οι προύχοντες αυτής, ο Ιωάννης Δυοβουνιώτης, Πανουργιάς και οι προύχοντες Αμφίσσης συγχρόνως σχεδόν ύψωσαν την σημαίαν της επαναστάσεως, εκείνοι μεν εν Λεβαδεία, ούτοι δ’ εν Αμφίσση και εκυρίευσαν εκάτεροι των φρουρίων εκατέρας αυτών. Μετά δε την πτώσιν του φρουρίου της Αμφίσσης ο μεν Ιωάννης Γκούρας παρέμεινεν εν Αμφίσση, ο δε Κομνάς Τράκας μετέβη μετά 200 ανδρών εις την πολιορκίαν της Μενδενίτζης ή Βοδωνίτσης προς επικουρίαν των πολιορκητών αυτής Ιωάννου Δυοβουνιώτου και Αθανασίου Διάκου. Καταλιπόντες δ’ ο Διάκος και Δυοβουνιώτης σώμα προς πολιορκίαν της Μενδενίτζης επορεύοντο την εις Λαμίαν άγουσαν και αφικόμενοι εις την επί του Σπερχειού γέφυραν της Αλαμάνας τον μεν Κομνάν Τράκαν έπεμψαν ίνα πείραν λάβη των εν Λαμία δυνάμεων, αυτοί δ’ εστρατοπεδεύσαντο εν Κομποτάδες, όπου αφίκοντο και οι περί τον Πανουργιάν. Προελάσας δ’ ο Τράκας τη 14 Απριλίου 1821 μέχρι των τέταρτον απεχόντων της Λαμίας τουρκικών «Καλυβίων Κόγκα» και προσβληθείς εκεί υπό πολλών ιππέων τε και πεζών υπεχώρησε και στραφείς προς δυσμάς κατέλαβε την εκκλησίαν του χωρίου Μπεκί τέταρτον περίπου ώρας των Καλυβίων απέχοντος και ημίσειαν της Λαμίας, ένθα πολιορκηθείς αντεμάχετο γενναίως.

Οι δ’ εν Κομποτάδες, όπως λύσωσι την πολιορκίαν των εν Μπεκί κεκλεισμένων, εμηχανίσαντο τάδε: συλλέξνατες ίππους, ημιόνους και όνους χωρικών διέταξαν στρατιώτας πεζούς, ίνα ιππεύσαντες τραπώσι προς Σπερχειόν και διαβάντες αυτόν λάβωσι την εις Λαμίαν άγουσαν. Τούτου δε γενομένου, οι Τούρκοι υπολαβόντες ότι ούτοι όντωςήσαν ιππικόν σπεύδον εις την Λαμίαν ούσαν αφρούρητον έλυσαν περί την μεσημβρίαν την πολιορκίαν˙ οι δε περί τον Τράκαν εξήλθον αβλαβείς φονεύσαντες τινας Τούρκους˙ αυτός δ’ ο αρχηγός Τράκας ιδία χειρί εφόνευσε τον πρώην αυτού υπηρέτην Βελήν προσελθόντα εγγύς των τοίχων της εκκλησίας και απειλητικώς κραυγάζοντα: «Αφέντη Κομνά Τράκα, σήμερον θα σε πιάσω ζωντανόν. Οι δε Έλληνες εκραύγαζον: «Βελή και σείς οι άλλοι Τούρκοι, από τώρα και εις το εξής Τούρκοι και Γραικοί θα χωρισθώμεν διά πάντα και ή θα σας φάμε όλους ή θα μας φάτε, άπιστοι».

Εν τούτω δ’ ηγγέλλετο ότι ο Ομέρ Βρυώνης και ο Κιοσέ Μεχμέτ πασσάς εισήλαυνον μετά πολλού στρατού, η δε προπορεία αφίκετο ήδη επί της Όθρυος υπό τον Τελεχάμπεην. Πεμφθείς ο Κομνάς Τράκας ως πρόσκοπος άτε γινώσκων τον τόπον, άγων περί τους 250 ενέτυχε τω Τελεχάμπεη εστρατοπεδευμένω εν τω ου πόρρω της Θαυμακού επί της κορυφής της Όθρυος κειμένω χωρίω Δερβέν Φούρκα. Οι Έλληνες συνεπλάκησαν τοις Τούρκοις (16 Απριλίου 1821) και τινας εφόνευσαν των εχθρών, εν οις και τον σημαιοφόρον του Τελεχάμπεη˙ ο δε τόπος, εν ώ εφονεύθη, μέχρι του νυν καλείται «του Μπαϊρακτάρη». Εκ δε των περί τον Κομνάν εφονεύθησαν 17 και ο σημαιοφόρος αυτού και επληγώθησαν τινες, εν οις και ο εξ Αγόριανης Λουκάς Κοφίνης. Και οι μεν Έλληνες ήρξαντο πολιορκούντες τους Τούρκους, ούτοι δ’ ωχυρούντο εν τω ναώ του αγίου Νικολάου. Αλλά τη αυτή ημέρα περί την δείλην επελθόντες ο Ομέρ Βρυώνης και ο Κιοσέ Μεχμέτ έλυσαν την πολιορκίαν˙ οι δε περί τον Τράκαν ανεχώρησαν εις Κομποτάδες.

Τη δε 18 ο Διάκος μετά των υπαρχηγών αυτού Δημητρίου Καλύβα και Βακογιάννη, ο Πανουργιάς, Δυοβουνιώτης, Κομνάς Τράκας και άλλοι περί τας δύο χιλιάδας παρακάμψαντες το περί την Υπάτην κείμενον Κονιαροχώρι Βογομύλων ήρξαντο της πολιορκίας της Υπάτης, ης μετέσχεν επί τέλους και ο αμφιταλαντευόμενος Μήτσος Κοντογιάννης και ο εκ Δωρίδος Σιαφάκας.

Αλλά και ταύτην την πολιορκίαν έλυσαν εν τη νυκτί της 18, διότι ο Ομέρ Βρυώνης και ο Κιοσέ Μεχμέτ στρατοπεδεύσαντες εν Λιανοκλάδι ηπείλουν τους Έλληνας εκ των νώτων˙ κατέλιπον δ’ εξ νεκρούς˙ επληγώθη δε και ο Ρούκης όστις μετεκομίσθη εις την μονήν Δαμάστας «Παναγίαν» κειμένην επί της βορείας κλιτύος του Καλλιδρόμου. Και οι μεν άλλοι Έλληνες πάντες ανεχώρησαν αύθις εις Κομποτάδες, ο δε Κοντογιάννης και Σιαφάκας εις την οικείαν.

Τη δε 20 Απριλίου ο Διάκος, Πανουργιάς, Δυοβουνιώτης και Τράκας υπεχώρησαν εις Κομποτάδες, εις Χαλκωμάταν και εκεί απεφάσισαν να καταλάβωσι τας οδούς απάσας εις Βοιωτίαν, Φωκίδα και Δωρίδα, ίνα διακόψωσι την περαιτέρω πορείαν του εχθρού.

Το επίμηκες πεδίον της καθ’ Όμηρον εριβώλακος Φθίης διαρρέων κατά μήκος εκ δυσμών προς ανατολάς ο εκ του Τυμφρηστού πηγάζων Σπερχειός ποταμός έχων προς νότον μέν την Οίτην, προς δ’ άρκτον την Όθρυν εκβάλλει εις τον Μαλιακόν κόλπον παρά τας Θερμοπύλας. Και εν θέρει μεν είναι βατός ο ποταμός πολλαχού πολλούς πόρους έχων, εν χειμώνι δε και έαρι και εν πολυομβρία διαβαίνουσιν αυτόν μόνον διά δύο γεφυρών, εξ’ ών η μεν προς ανατολάς και παρά τας Θερμοπύλας καλείται «το γεφύρι της Αλαμάνας» εκ του παρακειμένου αυτή χωρίου, η δε προς δυσμάς «του Φραντζή» εκ του παρ’ αυτήν χωρίου. Τέταρτον δε περίπου της ώρας προς ανατολάς της γεφύρας Φραντζή ο ποταμίσκος Δύρας πηγάζων εκ της ανατολικής κλιτύος της κορυφής της Οίτης Πυράς χύνεται εις τον Σπερχειόν˙ παρά δε την δεξιάν όχθην του Σπερχειού ου πόρρω των ερειπίων της Τραχινίας Ηρακλείας κείται το χωρίον Μουσταφάμπεη, δι ού ρέει ο ποταμίσκος, όστις «Καρβουναριά» καλείται παρά τας πηγάς, «Ντούνος» δε παρά τας εκβολάς.

Και ο μεν Ιωάννης Δυοβουνιώτης κατέλαβε την προς δυσμάς του Μουσταφάμπεη γέφυραν του Φραντζή και τον Δύραν, οι δε οπλαρχηγοί του Διάκου Καλύβας και Μπακογιάννης και ο Αναγνώστης Καλπούζος την γέφυραν της Αλαμάνας, ο δε Διάκος την αντικρύ της γεφύρας κλιτύν του Καλλιδρόμου παρά τους πρόποδας αυτού άνω μεν μέχρι της Δαμάστας και της Χαλκωμάτας, κάτω δε μέχρι των εις την εγγύτατα της Αλαμάνας πεδιάδα καθηκόντων λόφων Πουριά καλουμένων˙ ο δε Πανουριάς την προς το ΝΑ του Μουσταφάμπεη Χαλκωμάταν κειμένην επί της κλιτύος του Καλλιδρόμου παρά την οδόν της εις Γραβιάν άγουσαν˙ ο δε Κομνάς Τράκας το Μουσταφάμπεη, παρ’ ό διέρχεται η δίοδος του Εφιάλτου, και τον παραρρέοντα Ντούνον.

Εν τη κοίτη δε του μεταξύ των Πουριών και του Ντούνου μικρού χειμάρρου Πλατανιά του εκ των περί την Χαλκωμάταν και της μονής Δαμάστας κατερχομένου υπάρχει μέχρι του νυν αμφιλαφής πλάτανος. Ταύτην δεικνύων τοις περί τον βασιλέα Όθωνα κατά την πρώτην αυτού εν τη ηπείρω Ελλάδι περιήγησιν ο Τράκας έλεγεν: «Αφού ετοποθετήσαμεν τους στρατιώτας μας εις μάχην, εμείναμεν έφιπποι επί σιδηροψάρων ίππων υπό την πλάτανον ταύτην, ενώ έπειπτεν αδιαλείπτως ψιλή βροχή και ωμιλούμεν περί της εκβάσεως της μάχης». Τότε οδόντες τους πέραν του Σπερχειού κατερχομένους Τούρκους προς τους εν Αλαμάνα ωχυρωμένους Έλληνας, μη βλέποντες δε τους εκ της γεφύρας Φραντζή και Δύρου διερχομένους ανά των πυκνών λευκών και ιτεών δάσος έσπευσαν προς τους στρατιώτας αυτών και τότε ο Αθανάσιος Διάκος είπε: «Έλληνες, οι Τούρκοι είνε πολλοί˙ αλλ’ εδώ θαποθάνωμεν τας Θερμοπύλας δεν θαφήσωμεν!»—«Δεν θάφήσωμεν μέχρι θανάτου» είπον και εκείνοι˙ και ούτως έσπευδαν έκαστος προς τας οικείας θέσεις˙ και ο μεν Διάκος όντως ετήρησε μετά των περί εαυτόν τον λόγον, ως αμέσως λεχθήσεται, ενώ οι άλλοι αρχηγοί εγκατέλιπον αυτούς μαχομένους.

Και ο μεν Δυοβουνιώτης καταλιπών την γέφυραν του Φρατζή και το Γοργοπόταμον ανέβη προς το Δέμα, και εκείθεν εις την ιδίαν αυτού πατρίδα «Δύο Βουνά»˙ ο δε Πανουργιάς ανήλθεν επίσης εις τάνω της Χαλκωμάτας αποβαλών άλλους τ’ εκ των στρατιωτών και τον αοίδιμον επίσκοπον Αμφίσσης Ησαΐαν, όστις εφονεύθη παρά την πηγήν της Χαλκωμάτας μετά του αδελφού αυτού Παπαϊωάννου. Τω δε 1877 ο μακαρίτης γέρων Νικόλαος Κουνούπης εκ Τοπόλιας της Παρνασσίδος μοί έδειξε τον λίθον, εφ’ ού ιππεύων εφονεύθη ο Ησαΐας υπό Αλβανών. Άπασα λοιπόν η δύναμις των Τούρκων επήλθε κατά των περί τον Διάκον και Τράκαν˙ και ο μεν Χασάν Τομαρίτσας και Μεχμέτ Τσαπάρης επολιόρκησαν τους περί τον Τράκαν εν Μουσταφάμπεη, ο δε Ομέρ Βρυώνης, άπαν το ιππικόν κατά το πεδίον, άπαντες οι Αλβανοί εκ των κλιτύων Χαλκωμάτας και Δαμάστας και ο Μεχμέτ Κιοσσέ εξ Αλαμάνας περιεκύκλωσαν τους περί τον Διάκον, όστις καίπερ δυνάμενος να σωθή, κομισθείσης υπό του ιπποκόμου αυτού Ρωμάνη της φορβάδος Αστέρους, ου μόνον έμεινεν ακλόνητος ειπών το δη περιλάλητον «ο Διάκος δεν φεύγει», αλλά υποκαταβάς προς τον εγγύτατα της Αλαμάνας μέχρι του πεδίου καθήκοντα λόφον των Πουριών έστη μετά των ολίγων υπολειφθέντων αυτώ ανδρείων επί των λίθων των επί της κορυφής του λόφου, οίτινες καλούνται τα νύν «του Διάκου τα λιθάρια», και μεθ’ ηρωϊκόν αγώνα αιμόφυρτος συνελήφθη δύο πληγάς λαβών. Αιχμαλωτισθέντος δε του Διάκου, έλυσαν οι περί τον Τομαρίτσαν και Τσαπάρην την πολιορκίαν των εν τω Μουσταφάμπεη. Τα δε κατά τον Διάκον μετά την αιχμαλωσίαν ο μνημονευθείς Κουνούπης εξ αυτοπτών και αυτηκόων μαθών διηγήσατό μοι ώδέ πως: «Αφού έσπασαν τα πιστόλια του και το ξίφος του συνελήφθη ο Διάκος επάνω εις τα Πουριά υπό των Αλβανών του Ομέρ Βρυώνη.

Έπειτα τον έδσαν και τον έβαλαν επάνω εις μουλάρι και έφεραν εις το σεράγι, (μέγαρον) του διοικητηρίου και επαρουσίασαν την επιούσαν μετά την αιχμαλωσίαν εις τον Χαλήλμπεην, όπου κατέλυσαν οι πασσάδες Κιοσές και Ομέρ Βρυώνης. Εκ τούτων ο Ομέρ Βρυώνης και άλλοι πολλοί ανδρείοι Αλβανοί ελυπούντο τον Διάκον διά την ευμορφίαν του και διά την ανδρείαν και τον παρεκίνουν να γείνη Μωαμεθανός διά να σώση την ζωήν του και διορισθή πασσάς όλης της ανατολικής Ελλάδος. Αλλ’ ο Διάκος μετά τον καφφέ, τον οποίον τω είχον προσφέρη, επιθέσας υπερηφάνως τον ένα πόδα επί του άλλου και στρήψας τον μύστακά του τοις απεκρίθη ούτε την θρησκείαν του αλλάσσει ούτε το γένος του προδίδει˙ προτιμά εκατόν φορές τον θάνατον˙ Διάκοι ως αυτός και πολλοί καλλίτεροί του είνε χιλιάδες πέραν της Αλαμάνας».

Ακολούθως ιδόντες αυτόν ακατάπειστον διέταξαν να τον σουβλίσωσι και δώσαντες εις τον ίδιον την ξυλίνην σούβλαν, ήν εν οργή βαδίζων ο Διάκος έφερεν επί του ώμου του μέχρι του τότε κοπρώνος εις το ανατολικόν άκρον της Λαμίας κειμένου, όπου τώρα είνε τα κρεωπωλεία, εσούβλισαν και ανεστήλωσαν περί την 2 ώραν μ.μ. της επιούσης της συλλήψεώς του ημέρας επί του τότε, ως είρηται, κοπρώνος στρέψαντες αυτόν προς πλείονα τιμωρίαν να βλέπη προς δυσμάς, ώστε ο προς την δύσιν βαίνων ήλιος προσέβαλεν αυτόν κατά πρόσωπον. Ο δε σκόλοψ εξήλθεν εις το άνωθεν μέρος της δεξιάς ωμοπλάτης του.

Περί δε τον Διάκον ετοποθέτησαν και τας κεφαλάς των εν τη ιδία μάχη φονευθέντων Ελλήνων περί τας 80, εν αίς ήσαν η γεραρά κεφαλή του Αμφίσσης Ησαΐου, του αδελφού αυτού Παπαϊωάννου, η του αδελφού του Διάκου Δημητρίου, η του Μπακογιάννη, Καλύβα, Αναγνώστου Καλπούζου, η του Γιαννάκη Παπαχαντζή εκ Δαμάστας γυναικαδέλφου του Σπύρου Τράκα, όν αιχμαλωτίσαντες εφόνευσαν καθ’ οδόν. Προς εμπαιγμόν δε επί του μετώπου εκάστης κεφαλής καθήλωσαν χάρτην μετά της επιγραφής «καπετάνος»˙ πάσας δε τας κεφαλάς ενώπθιον του Διάκου εξέδειραν. Ο δε Διάκος εκ του σκόλοπος τους μεν Τούρκους και την θρησκείαν αυτών ύβριζε, τους δε Χριστιανούς επετίμα, διότι ουδείς είχε το θάρρος να τον φονεύση δι’ όπλου, όπως απαλλαγή εκ των βασάνων. Εζήτει δε πάντοτε ύδωρ˙ επί τέλους περί την εσπέραν της αυτής ημέρας Χριστιανός τις Βούλγαρος το γένος ιπποκόμος έχων έτοιμον τον ίππον του κυρίου του, ον την νύκτα έβοσκεν εις τα λιβάδια, σταθείς εις το μεσημβρινόν άκρον της προς άρκτον της νύν του Διάκου ονομαζομένης κειμένης κειμένης πλατείας, εν ή τελείται η εβδομαδιαία αγορά, 60 περίπου βήματα μακράν επυροβόλησεν αυτόν και αμέσως ιππεύσας εξέφυγε τους φυλάσσοντας Τούρκους, οίτινες επυροβόλησαν μεν τον Βούλγαρον, αλλ’ απέτυχον. Αλλ’ ει και η σφαίρα διήλθε δια της δεξιάς και αριστεράς ωμοπλάτης, ουχ ήττον ο Διάκος έτι επέζη και οδυρόμενος εκραύγαζε˙ «Μια στάλα νερό, . . . νερό . . . »˙ αλλ’ ουδείς ετόλμα. Περί δε το μεσονύκτιον ο πλησίον εκεί το αρτοπωλείον του έχων Παναγιώτης Ψωμάς εκ Λαμίας πόρρωθεν εκ του παραθύρου δι’ αγγείου ανηρτημένου εκ μακράς ράβδου έδωκεν αυτώ ύδωρ και αμέσως εξέπνευσεν ο ήρως.

Έμεινε δε επί του σκόλοπος το σώμα του Διάκου εξ ημέρας, καθάπερ και οι περί αυτό, ως ερρήθη, εκδεδαρμέναι κεφαλαί, άς τινάς, αν και δυσώδεις, ουδείς όμως ετόλμα να ζητήση προς ενταφιασμόν. Τέλος δε, επειδή η δυσωδία απέβη αφόρητος, ο μεν καφάσμπασης διά λακτισμάτων κατέρριψε τον ανεστηλωμένον Διάκον καταναθεματίζων αυτόν˙ ο δε σιδηρουργός κεφάλας και ο Φαραδήμος κάτοικοι Λαμίας σύραντες το δυσώδες του Διάκου σώμα κατά διαταγήν του καφάσμπαση έρριψαν αυτό, ως ήν ανεσκολοπισμένον, εις τον τας ακαθαρσίας δεχόμενον της πόλεως και το ύδωρ της κρήνης οχετόν ονομαζόμενον «Σκατόρρευμα» όντα βήματα τινα μακράν της νυν λιθίνης γεφύρας. Εκεί δε κατέρριψαν και τας κεφαλάς και δύω σάκκους ωτίων και ρινών αποκοπεισών υπό στρατιωτών Τούρκων εκ των φονευθέντων Ελλήνων και Τούρκων, ίνα λάβωσι δώρα. Συν τω χρόνω δ’ επεχώσθησαν άπαντα εκ των εκεί ριπτομένων ακαθαρσιών». Εγένετο δε η μεν μάχη των Θερμοπυλών τη 22 Απριλίου, το δε μαρτύριον του Διάκου της 23 ή πιθανώτερον τη 24 Απριλίου.

Αλλ’ ει και οι Τούρκοι διέπραξαν τας βαρβαρότητας ταύτας, ίνα εκφοβίσωσι τους Έλληνας, απέτυχον δε ούτοι ίνα εμποδίσωσι την εισβολήν των Τούρκων εν Υπάτη, Δερβέν Φούρκα και εν Θερμοπύλαις, ουδόλως όμως απέβαλον το θάρρος, αλλ’ εκδίκησιν πνέοντες συνήλθον εν Γραβιά, ίνα εμποδίσωσι την πορείαν του εχθρού.
Ιωάννης Μπουγάς.
https://www.kaliterilamia.gr/2022/03/48_25.html

[The Rebel]

Λαμία: Μια μαρτυρία για τον ενταφιασμό του Διάκου.



Ελάχιστες και συγκεχυμένες ήταν οι πληροφορίες, που είχαμε μέχρι τώρα, σχετικά με την τύχη του σώματος του μάρτυρα της ελευθερίας Αθανασίου Διάκου. Σύμφωνα με μια άποψη, επειδή το καρφωμένο στη σούβλα σώμα του Διάκου και τα κομμένα κεφάλια των συμπολεμιστών του, τα οποία είχαν τοποθετηθεί πάνω στην κοπριά ολόγυρα απ’ το Διάκο, είχαν αρχίσει να μυρίζουν, αφού ήταν εκτεθειμένα για έξι μέρες, οι Τούρκοι αγγάρεψαν τους Λαμιώτες Κεφάλα και Φαραδήμο να ρίξουν το πτώμα του Διάκου και τα κομμένα κεφάλια στο διπλανό ρέμα (Σκατόρεμα) και να τα σκεπάσουν με κοπριές.

1. Σύμφωνα με μία παράδοση, την οποία παραθέτει ο Λάππας (ό. π. 150 κ.ε.), το πτώμα του Διάκου το ξέχωσε την άλλη νύχτα κάποιος Έλληνας Λαμιώτης, το έπλυνε, το σαβάνωσε και το έθαψε έ­ξω από κάποιο ερημοκκλήσι στη Λαμία. Όμως, σύμφωνα με τα γραφόμενα του Θ. Λάσκαρη, «ότε η Ελλάς έγινεν ελεύθερον βασίλειον το μέρος ηρευνήθη, αλλ’ ου­δέν ίχνος ανευρέθη»

2. Ο Λάππας (ό. π. 151) πιστεύει ότι η ταφή έγινε στο Σκατόρεμα κι ότι τα οστά του Διάκου χάθηκαν για πάντα. Στο παραπάνω πρόβλημα ρίχνει αρκετό φως ένα έγγραφο του αγωνιστή Πα­ναγιώτη Σκόρδη απ’ τη Βέρβενα της Αρκαδίας.

3. Στο έγγραφο αυτό, το οποίο απευ­θύνεται «Προς την επί των θυσιών και αγώνων εξεταστικήν επιτροπήν», με ημε­ρομηνία 10 Αυγούστου 1846, ανάμεσα στ’ άλλα αναφέρεται ότι μετά το μαρτυρι­κό θάνατο του Διάκου, ο Σκόρδης αγόρασε απ’ τους Τούρκους το σώμα του και το ενταφίασε μαζί με τα εκατόν τριάντα κεφάλια των Ελλήνων που θυσιάσθηκαν στην Αλαμάνα.

4. Ο Σκόρδης δεν αναφέρει σε ποιο σημείο έγινε η ταφή, σημειώνει όμως ότι έγινε «μ’ όλην την μεγαλοπρέπειαν» κι ότι δαπάνησε για την εξαγορά και την ταφή, καθώς και για την εξαγορά είκοσι τεσσάρων Ελλήνων αιχμαλώ­των, πέντε χιλιάδες γρόσια.

5. Εκτός απ’ τη μαρτυρία για την τύχη του σώματος του Διάκου, σημαντική εί­ναι η έμμεση πληροφορία ότι στη μάχη της Αλαμάνας θυσιάσθηκαν συνολικά ε­κατόν τριάντα Έλληνες, τα κεφάλια των οποίων ενταφιάσθηκαν μαζί με το Διά­κο. Στο ίδιο έγγραφο υπάρχουν διαφωτιστικές πληροφορίες για την πολιορκία της Λιβαδειάς απ’ τους Τούρκους, για τους Σουλιώτες, τον Οδ. Ανδρούτσο, τον Χρ. Παλάσκα κ.ά.

6. Ο Σκόρδης είχε τη δυνατότητα να εξαγοράσει και να θάψει το σώμα του Διάκου και τα κομμένα κεφάλια των συμπολεμιστών του, γιατί ήταν γραμματέας του Ομέρ Βρυώνη.

7. Οι μαρτυρίες του Σκόρδη πρέπει να θεωρηθούν έγκυρες γιατί ήταν αξιόπιστο πρόσωπο, όπως φαίνεται κι απ’ το πιστοποιητικό του Παν. Ζαφειρόπουπου, ο οποίος διασταύρωσε τις πληροφορίες που είχε. Ο Σκόρδης ήταν μυη­μένος στη Φιλική Εταιρεία, κι αργότερα, όταν ήρθε στην Αρκαδία, η Πελοποννη­σιακή Γερουσία τον διόρισε υπασπιστή του Παν. Ζαφειρόπουλου 5. Για ένα μέρος των δραστηριοτήτων του στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα, ο Σκόρδης επικαλείται τη μαρτυρία των προκρίτων της Λιβαδειάς Νικόλαου και λάμπρος Νάκου.

8. Η μαρτυρία του Σκόρδη, ότι δηλαδή ο Διάκος θάφθηκε κανονικά μαζί με τα εκατόν τριάντα κεφάλια των συμπολεμιστών του, δίνει τη δυνατότητα της ταύτισης των οστών του Διάκου σε μελλοντική ανεύρεση τους. Ο ομαδικός αυτός τάφος θα πρέπει να αναζητηθεί, πιστεύω, στο τότε χριστιανικό νεκροταφείο της Λαμίας.

9. Παραθέτω εδώ το έγγραφο σε μεταγραφή, διατηρώντας την ορθογραφία του:

«Προς την επί των θυσιών και αγώνων εξεταστικήν επιτροπήν.

Ο υπογεγραμμένος είμαι εκ τον χωρίου Βερδαίνων της επαρχίας αγίου Πέ­τρου αγωνιστής εις τον υπέρ ανεξαρτησίας της πατρίδος Ιερόν πόλεμον, και από εκείνους όπου υπηρέτησα την πατρίδα εξωτερικός και εσωτερικώς.

Πριν του Ιερού αγώνος ήμουν εις τον ομέρ πασιά βερβεριόνη ένας των Γραμματέων αυτού, ήμουν ορκισμένος εις την Ιεράν Εταιρίαν της Πατρίδος, και άμα επολιορκήθη ο Αλί πασάς εδιετάχθην από τη συναδελφή να διαμένω εις την υπηρεσίαν του ομερπασιά και συνδράμω, καθάς οδηγίας έλαβον παρά τους εταιρικούς συναδέλφους, και ειδοποιώ αυτούς τα στρατηγήματα των πασιάδων.

Και πρώτον ειδοποίησα τους Σουλιώτας αφού εκήρυξαν τον πόλεμον, και εξαπέστειλα εις αυτούς τρία φορτία πολεμοφόδια μέσον του επισκόπου Άρτης.

Ελευθέρωσα από την φυλακήν ένα κελαρίτη Τασούλια χρισικόν του Μουχτάρ πασά.

Τον Γεώργιον Τουρτούρην ομοίως ελευθέρωσα από τον θάνατον και την φυ­λακήν, μάρτυρας είναι η οικογένεια αυτού.

Τον μακαρίτην Χρήστον Μπαλάσκα έχων εις την φυλακήν ο Ισμαήλ πασιάς και τον ελευθέρωσα και χρήματα αρκετά τον εβοήθησα αυτόν τε και την φαμελείαν του μάρτυρας έχω την ιδίαν Σύζυγόν του κυρίαν Παλάσχα.

Εκστράτευσεν ο Ομέρ πασιάς δια την πελοπόννησον και φθάσας εις το Δερβένι Φούρκα με τα στρατεύματα του δεν έλειψα να ειδοποιώ τα Ελληνικά Στρατεύματα και αυτόν τον μακαρίτην Διάκον όλα τα Στρατηγήματα τον Ομέρ πασιά, και αφού εσυλήφθη ο Μακαρίτης Διάκος, και εθανατώθη με τον αισχρότατον θάνατον, αγόρασα το σώμα του και το ενταφίασα μ’ όλην την μεγαλοπρέπειαν, ομού με εκατόν τριάκοντα κεφάλας θυσιασθέντας εις τον πόλεμον τον Διάκου, και εικοσιτέσσαρους χριστιανούς ηλευθέρωσα από τον θάνατον όπου είχον συληφθή αιχμάλωτοι, υπέρ τας πέντε χιλιάδας γρόσια εδαπάνησα εις την θανήν του Διάκου και εις τας εκατόν τριάντα κεφάλας και είκοσι τεσσάρων αιχμαλώτων.

Αφού επροχωρήσαμεν εις τας επαρχίας Λεβαδίας, Σάλονα, Μπουτουνίτσα, Ταλάντι, θύδας, και Εύρυπον, ειδοποιούσα καθεκάστην τους αδελφούς χριστια­νούς και τα ελληνικά Στρατεύματα όλα τα σχέδια του ομερπασιά, δια τα οποία μαρτυρεί όλη αυτή η επαρχία και ο κύριος Λάμπρος Νάκος νυν Γερουσιαστής.

Ελευθέρωσα μίαν γυναίκα με δυο παιδιά από το χωρίον δαβλάνη με πεντακόσια γρόσια αγοράν.

Δεκατέσσαρας ψυχάς ελευθέρωσα από Τουρκοχώρι και βελιτζώτη με δυο και ήμισυ χιλιάδες γρόσια αγοράν. Ένα κοράσιον από Ταλάντη με δυο χιλιά­δες γρόσια, ένα παιδί από σούρπη με τριακόσια γρόσια.

Τους εγκλείστους εις το φρούριον Λεβαδίας χριστιανούς, αφού ηθέλησαν να παραδοθούν, ειδοποίησα προς αυτόν τον σκοπόν τον πασιά όπου ήθελε τους κάμει σφάγιον, δεν επαραδόθησαν και διοργάνωσα την νύκτα εκείνην και τους ο­δήγησα να φύγουν από δρόμον τον οποίον προετοίμασα, και αναχώρησαν αβλαβώς εξών των αδυνάτων και ασθενών, και ο Γέρων Νικόλαος Νάκος προς τον ο­ποίον έδωσα την μεγαλυτέραν συνδρομήν και βοήθειαν μαρτυρεί δε όλη επαρχία Λεβαδίας περί αυτών, και ο κύριος Λάμπρος Νάκος, εις την περίστασιν ταύτην και εις τα χωρία Λεβαδίας, και εις τον βάλτον εδαπάνησα αρκετά χρήματα, τα οποία γνωρίζει ο κύριος Λάμπρος Νάκος, ο ιατρός Σπειρίδων Καλογερόπουλος γνωρίζει όσα έκαμον εις Θήβας και Εύριπον προς όφελος των ομογενών.

Παραλείπω όσα έπραξα προς βοήθειαν των αδελφών χριστιανών όπου ήταν κλεισμένοι εις τον προφήτην Ηλίαν της Θήβας, και ελευθέρωσα αυτούς από πυρ και τον σίδηρον.

Δια τον Χρήστον Μπαλάσκα ήμουν εγγυητής εις τον ομέρ πασιά και αφού εσυνενοήθη ο Μπαλάσκας με τον Οδισέα να ενωθούν και κτιπήσουν τους εχθρούς με ειδοποίησαν και ανεχώρησα από τον πασιά και ενώθην με τα ελληνικά Στρατεύματα, και εκτιπήσαμεν τα εχθρικά Στρατεύματα και εδιαλύθη μετου πολύ η εκστρατεία τον ομερπασιά, παραλοίπω όσα εδαπάνησα εις απελευθέρωσιν ομογε­νών εις τα μέρη εκείνα.

Απήλθον εις Πελοπόννησον και ενώθην με τα επαρχιακά Στρατεύματα της επαρχίας Αγίου Πέτρου εις την πολιορκίαν Τριπόλεως μέχρι της αλώσεως αυ­τής, και τας μετά ταύτα θυσίας και εκδουλεύσεις μου μαρτυρεί το εσώκλειστον αποδεικτικόν του οπλαρχηγού της επαρχίας.

Τα πρωτότυπα αποδεικτικά παρεδόθησαν εις το επαρχείον Κυνουρίας κατά το 1834, τα δε αντίγραφα κατά το 1836 εις την εν Αθήναις Στρατιωτικήν επιτροπήν δύναται δε η επιτροπή να πορισθή και εξ ιδίας αντιλήψεως, εκ των υ­παρχόντων μελών και εξ άλλων περιστάσεων περί της αληθείας των εκτεθέντων, και τέλος εκ του πιστοποιητικού του υπάρξαντος αρχηγού της επαρχίας Παναγιώτου Ζαφυροπούλου.

Παρακαλώ όθεν την επιτροπήν ταύτην ίνα ενδώση εις τας αιτήσεις μου ταύτας και αποδώση δικαιοσύνην εις άνθρωπο θυσιάσαντα τα πάντα και τραυματισμένον περικυκλούμενον ήδη από πολυαρίθμου αδυνάτου οικογενείας, και δια να μην μείνη μετά τον εγγίζοντα θάνατον του εκτεθειμένη εις την ανάγκην και απορίαν.

Εν Αγίω Ιωάννη την 10 Αυγούστου 1846
Ευπειθέστατος Δημότης θυρέας
Παναγιώτης Σκόρδης
……………………………………………………………………………..

1. Γ. Κρέμος, «Ιστορικά Επανορθώματα. Αθανάσιος Διάκος», περιοδ. Απόλλων Δ', (Πειραιεύς, 1887) 725. Βλ. επίσης, Τάκης Λάππας, Θανάσης Διάκος, Αθήνα 1949, 145.

2. Λάππας, ό. π. 151, σημ. 1.

3. Το έγγραφο βρίσκεται στο Αρχείο Χειρογράφων και Ομοιότυπων της Εθνικής Βιβλιοθήκης (αρ. 12699), στο φάκελο του αγωνιστή Παναγιώτη Σκόρδη, και μου έγινε γνωστό πριν από μερικά χρόνια εντελώς τυχαία, όταν, με την άδεια του Διευθυντή του Αρχείου Χειρόγραφων Π. Νικολόπουλου, μελετούσα τους φακέλους των αγωνιστών που κατάγονταν απ’ τη Βέρβενα της Αρκαδίας. Το έγγραφο αυτό είναι γνωστό και στο Θ. Βαγενά (Θ. Βαγενάς, «Παναγής Σκόρδης. Ένας αγνοημένος Βερβενιώτης Αγωνιστής που «ενταφίασε» το ΘΑΝΑΣΗ ΔΙΑΚΟ», εφημ. Αρκαδικός Κόσμος, αρ. φ. 156, 30 Οκτ. 1984).

4. Στα εκατόν τριάντα κεφάλια πρέπει να συμπεριλαμβάνονταν κι εκείνα του επίσκοπου Σαλώνων Ησαΐα και του αδελφού του Παπαγιάννη. Ο Κρέμος (Ανάλεκτα, Αθήνησι 1876, 64 κ.ε.) κάνει λόγο για ογδόντα κεφάλια αγωνιστών,, τα οποία κουβαλούσαν οι Τούρκοι καρ­φωμένα πάνω σε κοντάρια, μπροστά απ’ το στρατιωτικό σώμα του Ομέρ Βρυώνη κατά την επιστροφή του στη Λαμία. Προπορεύονταν τα κεφάλια του Ησαΐα και του Παπαγιάννη. Δη­λαδή, απ’ τον Κρέμα αναφέρονται συνολικά ογδόντα δυο κεφάλια.

5. Οι είκοσι τέσσερις αιχμάλωτοι είναι πιθανό να ανήκαν κι αυτοί στο στρατιωτικό σώμα του Διάκου και να μεταφέρθηκαν, όπως ο τραυματισμένος Διάκος και τα κομμένα κεφάλια, ως λάφυρο στη Λαμία, όπου κι εξαγοράσθηκαν απ’ το Σκόρδη.

6. Ο Χριστ. Περραιβός (Απομνημονεύματα αγωνιστών του 1821. Αθήναι 1956, Β', 66) ανα­φέρει ότι στη μάχη της Αλαμάνας σκοτώθηκαν ογδόντα επτά Έλληνες και πληγώθηκαν είκοσι δυο, ενώ ο Δ, Κόκκινος (Η Ελληνική Επανάστασις, Αθήναι 1956, Α', 470) γρά­φει ότι «οι νεκροί Έλληνες της μάχης εκείνης υπελογίσθησαν εις τριακόσιους».

7. Εκτός απ’ τη μαρτυρία του ίδιου, κι ο οπλαρχηγός της επαρχίας Αγίου Πέτρου συνταγ­ματάρχης Παν. Ζαφειρόπουλος βεβαιώνει σε πιστοποιητικό του, που βρίσκεται στον ίδιο φάκελο, ότι ο Παν. Σκόρδης ήταν γραμματέας του Ομέρ Βρυώνη. Ο β. Βαγενάς (ό. π.) γράφει ότι ο Σκόρδης, μόλις κηρύχθηκε η Επανάσταση του 1821, πήρε εντολή απ’ τη Φιλική Εταιρεία ν’ ακολουθήσει τον τούρκικο στρατό κι ότι «έτσι... κατάφερε κι έγινε και γραμματικός του Ομέρ Βρυώνη». Από το έγγραφο όμως είναι σαφές ότι ο Σκόρδης ή­ταν γραμματέας του Ομέρ Βρυώνη πριν απ’ την Επανάσταση του 1821, κι αργότερα, όταν άρχισε η πολιορκία του Αλή πασά (φθινόπωρο 1820), η Φιλική Εταιρεία του σύστησε να παραμείνει στην υπηρεσία των Τούρκων γιοι να δίνει πληροφορίες στους Έλληνες.

8. Στις 12 Ιουνίου 1865 η Επιτροπή του Αγώνος τον κατέταξε στην κλάση των υπαξιωματι­κών β' τάξεως (αρ. μ. 2766).

9. Στη σκέψη αυτή συνηγορεί α) ο μη προσδιορισμός απ’ το Σκόρδη κάποιου ιδιαίτερου χώρου και β) το γεγονός ότι η ταφή έγινε κανονικά με τη μεγαλοπρέπεια που της ταίρια­ζε, δηλαδή πρέπει να έλαβαν μέρος ιερείς κλπ., που σημαίνει ότι έγινε τελετή. Μια τέ­τοια νεκρική τελετή ήταν επόμενο να γίνει στο φυσικό της χώρο, δηλαδή στο ελληνι­κό νεκροταφείο της Λαμίας.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΦΑΚΛΑΡΗ
του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
https://www.kaliterilamia.gr/2022/03/bl ... _8852.html

[Ζαποτέκος]

[Ζαποτέκος]

σερ Τόμας Μαίτλαντ : ( Σκωτία 1760 - Μάλτα 1824 ). Αρμοστής των Ιονίων Νήσων. Κατά την επανάσταση του '21 τήρησε αρνητική στάση απέναντι στους εξεγερμένους Έλληνες , όπως άλλωστε τέτοια ήταν και η στάση της Αγγλίας. Με την στροφή της Αγγλίας υπέρ της Ελλάδας ( 1823 - 1824 ) έδειξε και αυτός ευνοϊκότερη διάθεση απέναντι στους Έλληνες.

Το περιστύλιο του Μαίτλαντ στην Κέρκυρα :


Οι Σοφιανόπουλοι
Ήταν αδέλφια απ' το Σοπωτό Καλαβρύτων.

• Ο Παναγιώτης ( 1786 - 1856 ) ήταν λόγιος , γιατρός και κοινωνικός αγωνιστής. Ήρθε σε ρήξη με εκκλησιαστικούς και οθωνικούς κύκλους. Ήταν ο πρώτος Νεοέλληνας φεμινιστής . Έγραφε : Πρέπει να λείψουν τα μεταξύ γυναικός και ανδρός διαφράγματα , τα οποία επύκνωσεν η δεισιδαιμονία και η υποκρισία , και αι γυναίκες είναι ανάγκη να κυβερνούν τας ανθρωπίνους κοινωνίας μαζί με τους άνδρας.

• Ο Νικολέτος ήταν αγωνιστής του '21. Το 1825 συνελήφθη απ' τον Ιωάννη Γκούρα ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ( 1771 - 1826 ) ως αντιφρονών προς την κυβέρνηση Κοντουριώτη. Οι άνδρες του Γκούρα, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Νικολέτος , τον κακομεταχιερίσηκαν. Τελικά τον απελευθέρωσε ο Σουλιώτης οπλαρχηγός Γεώργιος Δράκος με την επέμβαση του αγωνιστή Λιδωρίκη. Στην απελευθέρωσή του έπαιξε όμως ρόλο και η δεισιδαιμονία. Ο Νικολέτος έπαθε δυσεντερία και και πέθανε από αιμορραγία . Πολλοί πίστεψαν πως πέθανε από κάποια κατάρα που του έριξε ο ιεράρχης. Αυτό πίστεψε και ο δεισιδαίμων Γκούρας και τον άφησε ελεύθερο.

Απόγονος των δύο αυτών Σοφιανόπουλων είναι ο πολιτικός Ιωάννης Σοφιανόπουλος ( 1887 - 1951 ). Βενιζελικός , φιλοσοβιετικός , αντιμεταξικός και φιλελεύθερος αριστερός αγροτιστής . Στο Συνέδριο του Λιβάνου καταδίκασε τις ακρότητες στο εσωτερικό της Ελλάδος και τα κομμουνιστικά στασιαστικά κινήματα της Μέσης Ανατολής. Ο στρατός που θα δημιουργήσει η Ελλάδα, υποστήριξε , δεν πρέπει να είναι ταξικός και δεν θα πρέπει να ανήκει σε κανένα κόμμα ή ανταρτική οργάνωση αλλά στο έθνος. Υπουργός εξωτερικών απ' τις 3/5/1945 στην κυβέρνηση Πλαστήρα. Μαζί του οι κομμουνιστές διαπραγματεύτηκαν και υπέγραψαν την Συμφωνία της Βάρκιζας , παρόλο που τον είχαν κατηγορήσει μαζί με τον Πλαστήρα ως στρατοκράτη , φασίστα και εθνοπροδότη ( βλ. εφημερίδα Ελευθερία , Όργανο του ΕΑΜ Μακεδονίας , 13/1/1945 Θεσσαλονίκη ). Υποσχέθηκε ότι θα ικανοποιήσει τα εαμικά αιτήματα δικαίως , ειδικά την εξασφάλιση της ελευθερίας του Τύπου. Το 1946 υποστήριξε την θέση της Ρωσίας να φύγουν τα αγγλικά στρατεύματα απ' την Ελλάδα.

Μιλάει ο Τσώρτσιλ. Τον παρακολουθούν ο υπουργός εξωτερικών Σοφιανόπουλος , ο αντιβασιλιάς - αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός και ο πρωθυπουργός Πλαστήρας.


Σαράφης , Σιάντος , Τσιριμώκος , Σοφιανόπουλος , Παρτσαλίδης , Κατσώτας κ.α. :

[Ζαποτέκος]

Η ερωτική ζωή του λόρδου Μπάυρον

Ο Άγγλος ποιητής και φιλέλληνας Τζωρτζ Γκόρντον Μπάυρον ( Λονδίνο 1788 - Μεσολόγγι 1824 ) ή αλλιώς Βύρων γεννήθηκε χωλός στο ένα του πόδι.

Στα 9 κιόλας χρόνια του η νταντά του Μέυ Γκρέυ έγινε αιτία να ξυπνήσουν μέσα του πρώιμα πάθη και αυτή η εμπειρία του διαμόρφωσε τη στάση του απέναντι στις γυναίκες.

O Μπάυρον είχε ερωτευθεί την ξαδέρφη του Μαίρη Νταφ και την εξαδέλφη του Μάργκαρετ Πάρκερ. Επίσης συνδέθηκε ερωτικά με την ετεροθαλή του αδελφή Αυγούστα Λη. Η αιμομιξία πήγαινε και ερχόταν δηλαδή.
- You are my sister
- Only by blood.

Το 1824 στο Μεσολόγγι είχε σχέση με τον Λουκά Χαλανδριτσάνο , ένα αγόρι που είχε φέρει μαζί του από την Κεφαλλονιά σαν ακόλουθό του και στον οποίο αναφέρονται τα τελευταία απελπισμένα ποιήματά του.


Βράχηκε από μια νεροποντή ενώ έκανε την βόλτα του , αρρώστησε και πέθανε στις 19/4/1824.

Ο Διονίσιος Σολωμός θρήνησε με την Ωδή εις τον θάνατο του λόρδου Μπάυρον , Ποίημα λυρικό , η οποία αρχίζει με τους στίχους :

Λευτεριά για λίγο πάψε
να χτυπάς με το σπαθί ,
τώρα σίμωσε και κλάψε
εις του Μπάυρον το κορμί.

[Μπίστης]

Τι έγινε ρε παιδιά ;
Ιστορία Espresso ?

Με τόσα βίτσια αποκλείεται να ήταν ήρωας κι έτσι ;

[Ζαποτέκος]

Με τόσα βίτσια αποκλείεται να ήταν ήρωας κι έτσι ;

Άλλο το 'να , άλλο τ' άλλο. Και ο Μωάμεθ Β΄ο Πορθητής κατέλαβε την Πόλη , αλλά την ματσακόνιαζε την βάρκα. Ζητούσε να σοδομήσει τον γιο του Λουκά Νοταρά και γ...λεντούσε τον τελευταίο δούκα των Αθηνών. Ζαποτέκος @ Η Πόλις Εάλω