Τρέξιμο και ατμοσφαιρική ρύπανση
Δημοσιεύτηκε: 02 Νοέμ 2019, 22:57
Καθημερινά, ο μέσος ενήλικας αναπνέει πάνω από 15m3 αέρα. Κατά τη διάρκεια της άσκησης, ο οργανισμός γίνεται πιο ευάλωτος σε ασθένειες που προκαλούνται από τον μολυσμένο αέρα που αναπνέουμε. Οι ρύποι στην ατμόσφαιρα, αν και συχνά αόρατοι, μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία μας. Πιο αναλυτικά, ατμοσφαιρικός ρύπος είναι «οποιαδήποτε ουσία στην ατμόσφαιρα που θα μπορούσε, σε αρκετά υψηλές συγκεντρώσεις, να βλάψει ανθρώπους, ζώα, βλάστηση ή υλικά». Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι είναι πολλοί και διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Ωστόσο, κάποιοι, όπως το όζον, το διοξείδιο του αζώτου, τα αιωρούμενα σωματίδια και το διοξείδιο του θείου παρατηρούνται συχνότερα από άλλους στις ελληνικές αστικές περιοχές, όπως στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Βόλο, Ηράκλειο, κλπ και είναι γνωστό ότι βλάπτουν το περιβάλλον και την υγεία.
Στις μέρες μας ο αριθμός των ασκούμενων, και μάλιστα των δρομέων, παρατηρείται ολοένα και αυξανόμενος. Ωστόσο, η αύξηση της ρύπανσης παγκοσμίως, σε συνδυασμό με την αύξηση της δημοτικότητας του τρεξίματος, έθεσε το ερώτημα αν η άσκηση στην πόλη είναι βλαβερή. Τυπικά, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι η βαρύτητα και ζωτικότητα της άθλησης στην σωματική υγεία και ευεξία αντικρούεται με την ολοένα και αυξανόμενη ατμοσφαιρική ρύπανση που είναι κάθε άλλο παρά καλός σύμμαχος στην υγεία μας.
Για παράδειγμα, τον Οκτώβριο του 2014, ο Μαραθώνιος στο Πεκίνο διεξήχθη κανονικά παρά τα επικίνδυνα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, προκαλώντας την αποχώρηση πολλών δρομέων, θέτοντας πολλαπλά ερωτήματα σχετικά με τη βαρύτητα του θέματος. Μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που δημοσιεύτηκε το Νοέμβριο από τη Sports Medicine δίνει μερική απάντηση στο ερώτημα αυτό. Αναφέρει ότι η άσκηση σε μολυσμένο αέρα μπορεί να ανατρέψει τις θετικές επιδράσεις της, αλλά κάνει σαφές ότι ενδέχεται να υπάρχουν και οφέλη.
Από μια άλλη οπτική, είναι τεκμηριωμένο ότι αφενός η τακτική άσκηση μπορεί να βελτιώσει την υγεία του εγκεφάλου, αφετέρου έρευνες δείχνουν ότι η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο και τους πνεύμονες.
Η πρόσληψη του μολυσμένου οξυγόνου αυξάνεται σημαντικά όταν ασκούμαστε, επειδή παίρνουμε βαθύτερες και πιο συχνές αναπνοές. Σύμφωνα με μελέτες ένας αθλητής που τρέχει στο 70% του VO2 max (ισοδύναμο με έναν ξεκούραστο ρυθμό τρεξίματος) για περίπου τρεις ώρες εισπνέει τον ίδιο όγκο αέρα που θα εισέπνεε ενώ ήταν καθιστός για δύο ημέρες.
Θα μπορούσε όμως αυτή η ανησυχία να αποτελέσει έναν σοβαρό παράγοντα υπεκφυγής και να μας ωθήσει στην καθιστική ζωή;
Σύμφωνα με τον Δρ Keith Prowse, πνευμονολόγος του Βρετανικού Πνευμονολογικού Ιδρύματος, τα οφέλη της άσκησης για την υγεία μας είναι πολύ μεγαλύτερα από τους κινδύνους που εγκυμονεί η ατμοσφαιρική ρύπανση (σε φυσιολογικά επίπεδα) και μάλιστα τονίζει ότι είναι σχεδόν απίθανο να επηρεαστούμε από αυτή κατά την άσκηση.
Σε μία μελέτη για το περιοδικό Medicine and Science in Sports and Exercise, έλαβαν μέρος δρομείς καθοδηγούμενοι από προπονητικό πρόγραμμα 12 εβδομάδων, οι μισοί εκ των οποίων έτρεξαν στην πόλη και οι υπόλοιποι στο βουνό. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι εκείνοι που έτρεξαν στο βουνό είχαν καλύτερες επιδόσεις από εκείνους που έτρεξαν σε αστική περιοχή, όσον αφορά την εκτελεστική λειτουργία του προγράμματος, η οποία περιλάμβανε ασκήσεις μνήμης και ικανότητας επίλυσης προβλημάτων. Παρ΄ όλα αυτά, αν και τα ευρήματα δείχνουν ανησυχητικά, οι ερευνητές δεν ισχυρίζονται ότι το τρέξιμο στην πόλη είναι απαγορευτικό για την υγεία.
Παράλληλα, από μελέτες που έγιναν στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μακροχρόνια αερόβια άσκηση μπορεί να προσφέρει μόνο προστατευτικές επιδράσεις, πιθανώς λόγω της ικανότητας του οργανισμού να παράγει φυσικά αντιοξειδωτικά που είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση των βλαβερών σωματιδίων της μολυσμένης ατμόσφαιρας.
Είναι γεγονός ότι όσο υψηλότερη είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση, τόσο περισσότερα είναι τα κρούσματα καρδιακών και αναπνευστικών προβλημάτων. Αλλά από την άλλη πλευρά, τα οφέλη της άσκησης φαίνεται να ισορροπούν σε μεγάλο βαθμό τις βλαβερές συνέπειες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, εάν λάβουμε υπόψιν μια μελέτη που έγινε στην Ολλανδία το 2012 και έδειξε ότι η μακροχρόνια άσκηση σε περιβάλλον με ελεγχόμενα επίπεδα συγκέντρωσης ρύπων επιμηκύνει τη διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου από 3 έως 14 μήνες.
Θα πρέπει λοιπόν, σύμφωνα με τον Δρ Gary Fuller, καθηγητή του King College του Λονδίνου, οι δρομείς να αφυπνιστούν και να σκεφτούν το χώρο στον οποίο θα ασκηθούν, επιλέγοντας πιο ‘’ήσυχες’’ διαδρομές μακριά από κυκλοφοριακή συμφόρηση. Επίσης σημειώνει ότι στόχος μας είναι να ελαχιστοποιήσουμε την έκθεση στη μολυσμένη ατμόσφαιρα έτσι ώστε να απολάβουμε όλα τα οφέλη της άσκησης.
Είναι σημαντικό λοιπόν, να επιλέξουμε ένα ‘’πράσινο περιβάλλον’’ για την καθημερινή μας άσκηση και να αποφύγουμε όσο το δυνατόν την άμεση επαφή με ρυπογόνους οργανισμούς που θα μας επηρεάσουν αρνητικά. Προτείνεται επίσης η αποφυγή της άσκησης κατά τις ώρες αιχμής και τις ημέρες που η θερμοκρασία είναι αυξημένη (καθώς η ηλιακή ακτινοβολία συσσωρεύει τις χημικές ενώσεις που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα). Επίσης να επισημάνουμε ότι η ρύπανση τείνει να μην είναι τόσο αυξημένη τις βροχερές ημέρες ή όταν παρατηρούνται αυξημένοι άνεμοι. Τέλος, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι παρόλο που ο ανθρώπινος οργανισμός παράγει αντιοξειδωτικά, είναι απαραίτητη η πρόσληψη επιπλέον αντιοξειδωτικών από φρούτα και λαχανικά, προκειμένου να αυξήσουμε την άμυνα του οργανισμού και να δημιουργήσουμε ένα φράγμα προστασίας ενάντια στην εισβολή εξωτερικών ουσιών και βλαβερών μικροοργανισμών.
Για να δοθεί απάντηση λοιπόν στο ερώτημα του κατά πόσον η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει το τρέξιμο, υπάρχουν πολλοί παράγοντες για να εξετάσουμε και οι απαντήσεις μπορεί να ποικίλουν για κάθε δρομέα ξεχωριστά.
Οι κίνδυνοι για τις βλαβερές επιπτώσεις στον εγκέφαλο, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να είναι διαφορετικοί από εκείνους στο καρδιαγγειακό σύστημα. Επιπλέον, η ισορροπία μεταξύ των κινδύνων και οφελών μπορεί να είναι διαφορετική σε διαφορετικούς πληθυσμούς, π.χ. υγιείς πληθυσμούς σε σχέση με τις ευπαθείς ομάδες σε ορισμένες ασθένειες.
https://www.advendure.com/index.php/ago ... kh-rypansh
Στις μέρες μας ο αριθμός των ασκούμενων, και μάλιστα των δρομέων, παρατηρείται ολοένα και αυξανόμενος. Ωστόσο, η αύξηση της ρύπανσης παγκοσμίως, σε συνδυασμό με την αύξηση της δημοτικότητας του τρεξίματος, έθεσε το ερώτημα αν η άσκηση στην πόλη είναι βλαβερή. Τυπικά, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι η βαρύτητα και ζωτικότητα της άθλησης στην σωματική υγεία και ευεξία αντικρούεται με την ολοένα και αυξανόμενη ατμοσφαιρική ρύπανση που είναι κάθε άλλο παρά καλός σύμμαχος στην υγεία μας.
Για παράδειγμα, τον Οκτώβριο του 2014, ο Μαραθώνιος στο Πεκίνο διεξήχθη κανονικά παρά τα επικίνδυνα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, προκαλώντας την αποχώρηση πολλών δρομέων, θέτοντας πολλαπλά ερωτήματα σχετικά με τη βαρύτητα του θέματος. Μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που δημοσιεύτηκε το Νοέμβριο από τη Sports Medicine δίνει μερική απάντηση στο ερώτημα αυτό. Αναφέρει ότι η άσκηση σε μολυσμένο αέρα μπορεί να ανατρέψει τις θετικές επιδράσεις της, αλλά κάνει σαφές ότι ενδέχεται να υπάρχουν και οφέλη.
Από μια άλλη οπτική, είναι τεκμηριωμένο ότι αφενός η τακτική άσκηση μπορεί να βελτιώσει την υγεία του εγκεφάλου, αφετέρου έρευνες δείχνουν ότι η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο και τους πνεύμονες.
Η πρόσληψη του μολυσμένου οξυγόνου αυξάνεται σημαντικά όταν ασκούμαστε, επειδή παίρνουμε βαθύτερες και πιο συχνές αναπνοές. Σύμφωνα με μελέτες ένας αθλητής που τρέχει στο 70% του VO2 max (ισοδύναμο με έναν ξεκούραστο ρυθμό τρεξίματος) για περίπου τρεις ώρες εισπνέει τον ίδιο όγκο αέρα που θα εισέπνεε ενώ ήταν καθιστός για δύο ημέρες.
Θα μπορούσε όμως αυτή η ανησυχία να αποτελέσει έναν σοβαρό παράγοντα υπεκφυγής και να μας ωθήσει στην καθιστική ζωή;
Σύμφωνα με τον Δρ Keith Prowse, πνευμονολόγος του Βρετανικού Πνευμονολογικού Ιδρύματος, τα οφέλη της άσκησης για την υγεία μας είναι πολύ μεγαλύτερα από τους κινδύνους που εγκυμονεί η ατμοσφαιρική ρύπανση (σε φυσιολογικά επίπεδα) και μάλιστα τονίζει ότι είναι σχεδόν απίθανο να επηρεαστούμε από αυτή κατά την άσκηση.
Σε μία μελέτη για το περιοδικό Medicine and Science in Sports and Exercise, έλαβαν μέρος δρομείς καθοδηγούμενοι από προπονητικό πρόγραμμα 12 εβδομάδων, οι μισοί εκ των οποίων έτρεξαν στην πόλη και οι υπόλοιποι στο βουνό. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι εκείνοι που έτρεξαν στο βουνό είχαν καλύτερες επιδόσεις από εκείνους που έτρεξαν σε αστική περιοχή, όσον αφορά την εκτελεστική λειτουργία του προγράμματος, η οποία περιλάμβανε ασκήσεις μνήμης και ικανότητας επίλυσης προβλημάτων. Παρ΄ όλα αυτά, αν και τα ευρήματα δείχνουν ανησυχητικά, οι ερευνητές δεν ισχυρίζονται ότι το τρέξιμο στην πόλη είναι απαγορευτικό για την υγεία.
Παράλληλα, από μελέτες που έγιναν στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μακροχρόνια αερόβια άσκηση μπορεί να προσφέρει μόνο προστατευτικές επιδράσεις, πιθανώς λόγω της ικανότητας του οργανισμού να παράγει φυσικά αντιοξειδωτικά που είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση των βλαβερών σωματιδίων της μολυσμένης ατμόσφαιρας.
Είναι γεγονός ότι όσο υψηλότερη είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση, τόσο περισσότερα είναι τα κρούσματα καρδιακών και αναπνευστικών προβλημάτων. Αλλά από την άλλη πλευρά, τα οφέλη της άσκησης φαίνεται να ισορροπούν σε μεγάλο βαθμό τις βλαβερές συνέπειες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, εάν λάβουμε υπόψιν μια μελέτη που έγινε στην Ολλανδία το 2012 και έδειξε ότι η μακροχρόνια άσκηση σε περιβάλλον με ελεγχόμενα επίπεδα συγκέντρωσης ρύπων επιμηκύνει τη διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου από 3 έως 14 μήνες.
Θα πρέπει λοιπόν, σύμφωνα με τον Δρ Gary Fuller, καθηγητή του King College του Λονδίνου, οι δρομείς να αφυπνιστούν και να σκεφτούν το χώρο στον οποίο θα ασκηθούν, επιλέγοντας πιο ‘’ήσυχες’’ διαδρομές μακριά από κυκλοφοριακή συμφόρηση. Επίσης σημειώνει ότι στόχος μας είναι να ελαχιστοποιήσουμε την έκθεση στη μολυσμένη ατμόσφαιρα έτσι ώστε να απολάβουμε όλα τα οφέλη της άσκησης.
Είναι σημαντικό λοιπόν, να επιλέξουμε ένα ‘’πράσινο περιβάλλον’’ για την καθημερινή μας άσκηση και να αποφύγουμε όσο το δυνατόν την άμεση επαφή με ρυπογόνους οργανισμούς που θα μας επηρεάσουν αρνητικά. Προτείνεται επίσης η αποφυγή της άσκησης κατά τις ώρες αιχμής και τις ημέρες που η θερμοκρασία είναι αυξημένη (καθώς η ηλιακή ακτινοβολία συσσωρεύει τις χημικές ενώσεις που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα). Επίσης να επισημάνουμε ότι η ρύπανση τείνει να μην είναι τόσο αυξημένη τις βροχερές ημέρες ή όταν παρατηρούνται αυξημένοι άνεμοι. Τέλος, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι παρόλο που ο ανθρώπινος οργανισμός παράγει αντιοξειδωτικά, είναι απαραίτητη η πρόσληψη επιπλέον αντιοξειδωτικών από φρούτα και λαχανικά, προκειμένου να αυξήσουμε την άμυνα του οργανισμού και να δημιουργήσουμε ένα φράγμα προστασίας ενάντια στην εισβολή εξωτερικών ουσιών και βλαβερών μικροοργανισμών.
Για να δοθεί απάντηση λοιπόν στο ερώτημα του κατά πόσον η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει το τρέξιμο, υπάρχουν πολλοί παράγοντες για να εξετάσουμε και οι απαντήσεις μπορεί να ποικίλουν για κάθε δρομέα ξεχωριστά.
Οι κίνδυνοι για τις βλαβερές επιπτώσεις στον εγκέφαλο, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να είναι διαφορετικοί από εκείνους στο καρδιαγγειακό σύστημα. Επιπλέον, η ισορροπία μεταξύ των κινδύνων και οφελών μπορεί να είναι διαφορετική σε διαφορετικούς πληθυσμούς, π.χ. υγιείς πληθυσμούς σε σχέση με τις ευπαθείς ομάδες σε ορισμένες ασθένειες.
https://www.advendure.com/index.php/ago ... kh-rypansh