Γιάννης Βλαχογιάννης

[Sid Vicious]

«Νύχτωσε. Σκοτάδι γύρω στο κάστρο και σιωπή βαθιά. Ψίθυρο δε γροικιέται, δε χαράζει φως. Οι κλεισμένοι άγρυπνοι, στα πόστα καρτερούν.
Βουβό, μ’ απόκουφο βουητό, κυλιέται προς το κάστρο κάτι σα σύννεφο και σα βουνό…Και αρχίζει πάλι ο πόλεμος, τυφλός μες στο σκοτάδι…
Κι ενώ κάθε ψυχή στον πόλεμο δοσμένη στέκει αλύγιστη, ένας ίσκιος σέρνεται προς το πλάτωμα της χώρας μοναχός, φτάνει και περιβλέπει, σκύβει και αναζητάει τα πεταμένα γρόσια, πληρωμή διπλή της προδοσιάς, που δεν πέτυχε και πάλι… Και την αυγή κρεμασμένον τον αγνάντεψαν οι τούρκοι όξω από το κάστρο.»
Γιάννης Βλαχογιάννης 1903 "Του Προδότη η Πληρωμή - Τα Παλικάρια τα Παλιά"

[Γάταρος]

Ωραίο.

ΤΑ ΚΕΦΑΛΙΑ ΣΑΣ ΣΤΙΣ ΠΡΕΣΠΕΣ

[Sid Vicious]

-Πόσο τα σιδερικά; ρώτησε κι ένας εμποράκος, χίλιω λογιώνε ψιλικών πραματευτής.
Πόσο ασήμι έχει απάνου η πάλα;. Το παίρνω με το ζύγι.
-Εκατό τάλαρα! Τράβα ανοιχτά! Η ζυγαριά σου δε μετράει απ' τις βαριές, αλαφροζυάζει! Εδώ τ' άρματα του Εικοσιένα! Εδώ η πάλα του καπετάν Τρομάρα! Με μια κατεβατή κόβει το κεφγάλι του αγιογδύτη, μα τώρα θα βοηθήσει τον φτωχό αγωνιστή, τον παραπεταμένο, που ψοφάει στην ψάθα... Ποιός τα παίρνει τέτοια άρματα τζιμάλι τζοβαϊρι; Κορόνα να τα βάνεις στο ξερό κεφάλι σου, εικόνισμα στο ρημαδιακό σου; Να τα βλέπεις και να φοβάσαι το Θεό; Εδώ της Κλεφτουριάς το στόλισμα, της Πέτρας το καμάρι! Εκατό τάλαρα! Ενενήντα, ογδόντα, εξήντα τάλαρα! Πάρτε τα χάρισμα, χαραμοφάηδες...χωριστά μονάχα του κηρυκα τα δικαιώματα... πάρτε τα για κοψοχρονιά, σπαγγοδεμένοι, πάρτε τα, τσιφούτηδες, κατακαημένοι!
Τ' Ακριβά και Τιμημένα 1929

[Sid Vicious]

...ο σκοτωμένος Καπετάνος των Κλεφτών, ο ξακουστός ο Τάνταλος, σαράντα χρόνια Κλέφτης κειτόταν από την αυγή στον ήλιο ανάσκελα, κ' οι μύγες τον περιπετούσαν. Κι όμως ο φονιάς ο σύντροφος, από την αυγή χαράματα, που του 'στειλε τ' ασημωμένο βόλι και τον έσβησε, τρέμει ακόμα και δε θέλει νεκρό να τον παραδεχτεί τον Τάνταλο.
Τρέμει σα να τον έπιασε το κρύο του θανάτου. Άδειο το τουφέκι στα χέρια του έχει λησμονηθεί. Νομίζει ακόμα πως μπορεί ο Τάνταλος ν' αναστηθεί. Παίρνει μικρά λιθάρια και του ρίχνει.
-Καπετάνιε, του φωνάζει, δεν ακούς;
...Γονατιστός, αρχίζει και ξαρματώνει το κουφάρι. Του παίρνει το φυλαχτό από το λαιμό και το φορεί. Του βγάζει την ασημοτραχηλιά, της μέσης τα στολίδια, τ' άρματα τ' ασημοχρύσαφα και τα φορεί και αυτά. Έτσι, καμαρωμένος τώρα περπατεί κι αστράφτει μες στον ήλιο. Περήφανα κοιτάζει γύρω του. Τα δέντρα κι αυτά τονέ κοιτάζουνε... Λησμονεί και το νεκρό, γυμνό κατάχαμα. Γυαλίζεται με το μικρόν καθρέφτη του...
- Ε, ωρέ άρματα περήφανα... Δες γιαταγάνι, φούχτα μάλαμα, λεπίδι - χτύπα μία και στου θεού το δρόμο... Χάρμπα φαρμακερή... Πιστόλα πλουμιστή σαν πέρδικα... Γατζούδια και τοκάδες… Πώς μου πιάνουν, Καπετάνιε; Για μένα εσύ τα φύλαγες, και μου 'ρθανε χυτά... Και το κεμέρι σου, καλό κι αυτό... Μα δε μου φτάνουν όλ' αυτά... Τι να τα κάμω Καπετάνιε τ' άρματα και τα στολίδια σου; Πέθανε πια το Κλέφτικο! Τι να τα κάμω; Σα λύκος να γυρίζω τα βουνά, μονάχος κι έρημος χωρίς συντρόφους... Κάλλιο δραγάτης στο χωριό, κάλλιο σκαφτιάς..."Οι Κλέφτες προσκυνήσανε, γινήκανε ραγιάδες, άλλοι φυλάνε πρόβατα, κι άλλοι, φυλάνε γίδια..." Τι να τα κάμω τ' άρματα σου, Καπετάνιε; Θέλω άλλο χάρισμα να μου χαρίσεις, να το πάω στο 'σαγγελέα - τότε μπορεί να με σχωρέσει… Το κορμί σου θα το φάνε τα τσακάλια, και ποιος θα 'ρθει να δώσει για μένα μαρτυριά; Θέλω από σένα, Καπετάνιε, το κεφάλι σου!
...Με το μαχαίρι σκύβει είν' έτοιμος... Βλέπει στα μάτια το νεκρό...

-Όχι, Καπετάνιε, γέρο Μήτσο Τάνταλε, σταυροπατέρα, δε το κάνω αυτό! ... Να, πάρε τ' άρματα σου! Δεν θα πάω εγώ να προσκυνήσω... Προδότη να με πούνε, να πιστέψουν πως σε σκότωσα για το κεμέρι σου, για τ' άρματα σου... Όχι, θα φύγω, θα πάω στην ξενιτιά, κανείς να μη με ξέρει...

Πιάνει και ξαναντύνει το νεκρό. Βλέπει τριγύρω του. Ένα δέντρο γέρικο, έρημο, στέκει στη ράχη, στην κορφή. Φέρνει εκεί πέρα το νεκρό. Παίρνει λιθάρια, τονέ χτίζει, ορθό μες στην κουφάλα, με το καριοφίλι στο πλευρό, με τ' άλλα τ' άρματά του... Μια πέτρα μένει ακόμα για να βάλει. Σκύβει να ιδεί στερνή φορά, το πρόσωπο του Καπετάνου. Γυάλισαν τα μάτια του νεκρού, κι ορθά καρφώθηκαν απάνω του.

1922, Ο Τελευταίος Κλέφτης