Σελίδα 1 από 1

Πετρελαϊκός ωκεανός

Δημοσιεύτηκε: 10 Νοέμ 2019, 21:55
από Antigeist
Ακριβώς όπως τα ψάρια κολυμπούν σε νερό, αλλά δεν το γνωρίζουν, εμείς κολυμπάμε σε πετρέλαιο. Δεν αντιλαμβανόμαστε αυτή την κατάσταση μέχρι να δούμε από κοντά πως το πετρέλαιο εισρέει και στην πιο μικρή πτυχή της ζωής μας.

Ας πάρουμε για παράδειγμα τον κύκλο ζωής ενός απλού αντικειμένου, το μολύβι. Κάνω εδώ μια συμπύκνωση και αναδιατύπωση της εργασίας του
Leonard Read "I Pencil, my family tree (1958)", όπου φαίνονται οι άμεσες και έμμεσες πετρελαϊκές ροές.

My family tree begins with … a Cedar tree from Oregon. Now contemplate
the antecedents—all the people, numberless skills, and fabrication: All the
saws, trucks, rope, and other gear to HARVEST and CART cedar logs to
the railroad siding. The MINING of ore, MAKING of steel, and its
REFINEMENT into saws, axes, and motors. The GROWING of hemp,
and bringing it through all the stages to heavy and strong rope. The
BUILDING of logging camps (beds, mess halls). SHOPPING,
DELIVERY, and COOKING food to feed the working men.
The logs are SHIPPED to a mill in California. Can you imagine how
many people were needed to MAKE flat cars, rails, & railroad engines?
At the mill, cedar logs are CUT into pencil-length slats, KILN-DRIED,
TINTED, WAXED, and KILN-DRIED again. Think of all the EFFORT to
make the tint and the kilns, SUPPLY the HEAT, LIGHT, and POWER, the
belts, motors, and all the other things a mill requires. Plus the men who
POURED the concrete for the dam of a hydro-electric plant which
GENERATES the mill’s POWER! Don’t overlook the workers who have a
hand in TRANSPORTING 60 train-cars of slats ACROSS the nation.
Once in the pencil factory—worth millions of dollars in machinery and
buildings—each slat has 8 grooves CUT into them by a groove-cutting
machine, then the lead-laying machine PLACES a piece of lead in every
other slat, APPLIES glue and PLACES another slat on top—a lead sandwich
that’s mechanically CARVED into seven pencils. My “lead” is graphite
MINED in Sri Lanka.

Consider the miners and those who MAKE their tools and paper sacks in
which the graphite is SHIPPED and those who MAKE the string to TIE the
sacks and the men who LIFT them aboard ships and who MAKE the ships.
Even lighthouse keepers and harbor pilots assisted in my birth.
The graphite is mixed with clay FROM Mississippi with ammonium
hydroxide in the REFINING process. Then wetting agents and animal fats
are CHEMICALLY REACTED with sulfuric acid. After PASSING
THROUGH many machines, the mixture appears as endless extrusions as
from a sausage grinder, CUT to size, DRIED, and BAKED for several hours
at 1850 °F. The leads are TREATED with a HEATED mixture of candelilla
wax FROM Mexico, hydrogenated fats, and paraffin wax. My cedar
RECEIVES six coats of lacquer, with REFINED castor oil. Observe the
labeling, a film FORMED by APPLYING HEAT to carbon black mixed
with resins.
My bit of metal—the ferrule—is brass. Think of all the persons who
MINE zinc and copper and MAKE sheet brass. Those black rings on my
ferrule are black nickel. Then there’s my crowning glory, the eraser, made
by REACTING rape-seed oil FROM Indonesia with sulfur chloride, and
numerous vulcanizing and accelerating agents. The pumice comes FROM
Italy; and the pigment which gives “the plug” its color is cadmium sulfide.
Does anyone wish to challenge my assertion that no single person on the
face of this earth knows how to make me? Millions have had a hand in my
creation, no one of whom knows more than a few of the others. There isn’t a
single person who contributes more than an infinitesimal bit of know-how.
Yet neither the miner nor the logger can be dispensed with, any more than the
chemist at the factory or the worker in the oil field—paraffin being a
by-product of petroleum. I, Pencil, am a complex combination of miracles: a
tree, zinc, copper, graphite, PETROLEUM and so on.”

Εάν μέχρι και τα μολύβια κολυμπούν στο πετρέλαιο, σκεφτείτε τι ενέργεια ενσωματώνει μια ανεμογεννήτρια με τα 8000 εξαρτήματά της που προέρχονται από εκατοντάδες προμηθευτές απ' όλο τον κόσμο, σκεφτείτε πόση ενσωματώνουν οι εργοταξιακοί δρόμοι πάνω από το οποίους θα περάσουν τα εκατοντάδες φορτηγά με τους εργαζόμενους, το τσιμέντο, τις ράβδους οπλισμού, τα εξαρτήματα της τουρμπίνας,. μαζί με τα εκατοντάδες χιλιόμετρα των καλωδίων μετάδοσης, των πύργων και των υποσταθμών που θα διανείμουν την ηλεκτρική ενέργεια. Το οικογενειακό δέντρο της ανεμογεννήτριας, θα χρειαζόταν χιλιάδες σελίδες.

Κάθε χρόνο, ο κόσμος χρησιμοποιεί ένα κυβικό μίλι πετρελαίου και για να το αντικαταστήσουμε θα έπρεπε να χτίζουμε 52 πυρηνικούς σταθμούς κάθε χρόνο, για 50 χρόνια. Ή να χτίζουμε οποιαδήποτε από τα παρακάτω, κάθε χρόνο, για 50 χρόνια (Goldstein 2007):
• 4 υδροηλεκτρικά φράγματα των τριών φαραγγιών (18.000 MW),
• 52 πυρηνικοί σταθμοί (1100 MW),
• 104 μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα (500 MW),
32.850 ανεμογεννήτριες, (1.65MW),
•91.250.000 φωτοβολταϊκά πάνελ οροφής (πάνελ 2.1 kW)

Κάθένα από αυτά θα χρειαζόταν 50 ολόκληρα χρόνια για να καλύψει ένα μόνο χρόνο πετρελαίου.


Το 2012, οι ΗΠΑ κατανάλωσαν το 18% της συνολικής παγκόσμιας ενέργειας, η οποία περιλαμβάνει πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακα και ηλεκτροπαραγωγή (EIA 2015). Από αυτά, το πετρέλαιο αντιπροσώπευε το 36% της συνολικής ενέργειας που καταναλώθηκε στις ΗΠΑ. Από αυτό το πετρέλαιο, το 71% το έφαγαν οι μεταφορές, το 23% η βιομηχανία, ένα 5% από κατοικίες και για εμπορικές χρήσεις, και μόνο 1% για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι μεταφορές εξαρτώνται κατά 93% από πετρέλαιο, αν και για πλοία, μηχανές και φορτηγά, η εξάρτηση φτάνει το 99% γιατί αυτά κάνουν ελάχιστη ή μηδαμινή χρήση αιθανόλης, βιοντίζελ ή φυσικού. Το 64% της υπόλοιπης ενεργειακής κατανάλωσης των ΗΠΑ πηγαίνει για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θέρμανση κατοικιών και επιχειρήσεων, παραγωγή των υψηλών θερμοκρασιών που απαιτούν βιομηχανικές διεργασίες κ.ο.κ. Τα ορυκτά καύσιμα - πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακας - παρέχουν το 82% της ενέργειας στις ΗΠΑ. Δεδομένου ότι είναι πεπερασμένα, είναι πολύ δύσκολο να διανοηθούμε πιο κρίσιμο στόχο για την κοινωνία από το πώς θα διαχειριστούμε καλύτερα τα εναπομείναντα ορυκτά καύσιμα.


Πώς μπορούμε να κάνουμε τις καταλληλότερες επιλογές για το πώς θα ξοδεύουμε την υπόλοιπη ενέργεια μας;
Μελέτες του κύκλου ζωής ενός προϊόντος, σαν αύτη του ταπεινού μολυβιού, μπορούν να βοηθήσουν τους επιχειρηματικούς αναλυτές να βρουν τρόπους να εφαρμόσουν μέτρα που περιορίζουν τα κόστη. Αλλά όταν πρόκειται να εξεταστεί η αποτελεσματικότητα μιας πηγής ενέργειας, πχ. μια ανεμογεννήτρια, και το αν αποτελεί ή όχι μια καλύτερη επιλογή, τότε το λόγο έχει το Energy Return On Energy invested (EROI), ένας δείκτης για το πόση ενέργεια παράγει η ενεργειακή πηγή καθ' όλη τη διάρκεια ζωής της διαιρώντας την ενέργεια που απαιτείται για να χτιστεί, να βρίσκεται σε λειτουργία και να ανακυκλωθεί. Το EROI είναι ο καλύτερος σύμβουλος για τις ενεργειακές μας επιλογές.

Φυσικά τα ορυκτά καύσιμα έχουν ένα πολύ υψηλό EROI, αφού όλη μας η υποδομή και τα παραγόμενα αγαθά μας είναι αποτέλεσμα χρήσης ορυκτής ενέργειας, και η βιομηχανοποίηση της γεωργίας χάρη σε αυτά μείωσε το ποσοστό του αμερικανικού γεωργικού πληθυσμού από 90% στο σημερινό
1% (USDA 2012).

Όταν κάνουμε ανάλυση EROI, ένα χαμηλό EROI είναι πρόβλημα

Υπάρχουν πολλοί ερευνητές που υποστηρίζουν ότι αυτό που είναι σημαντικό είναι ένα θετικό EROI [π.χ. βλέπε ανασκόπηση από τους Farrell et al. (2006)]. Όμως είναι προφανές ότι για να τρέξει μια πολύπλοκη κοινωνία δεν χρειάζεται απλώς ένα θετικό, αλλά ένα πολύ θετικό EROI.

Ο Charles Hall, ένας από τους ιδρυτές της μεθοδολογίας EROI, αρχικά σκέφτηκε ένα EROI της τάξης του 3 ήταν αρκετό για να τρέξει τον σύγχρονο πολιτισμό, το οποίο είναι σαν να επενδύεις $ 1 και
να παίρνεις $ 3.

Αργότερα όμως, ο Hall κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα EROI 12-14 είναι απαραίτητο για τη διατήρηση υψηλής κουλτούρας και τεχνών, 12 για την παροχή υγειονομικής περίθαλψης, 9 ή 10 για εκπαίδευση, 7 ή 8 για να συντηρείται μια εργατική οικογένεια, 5 για την γεωργία και ούτω καθεξής μέχρι να φτάσεις σε EROI 1:1 όπου όταν αντλείς πετρέλαιο, το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι "να το βγάλεις από το έδαφος και να το κοιτάς"(Lambert et al., 2014).

Ο Murphy (2011) διαπίστωσε ότι είναι τόσο μεγάλο το καθαρό ενεργειακό κέρδος που δίνει μια ενεργειακή υποδομή με EROI 11 ή υψηλότερο, ώστε η διαφορά μεταξύ ενός EROI από 11 μέχρι 100 να έχει μικρή ποιοτική διαφορά! Ωστόσο υπάρχει μια τόσο μεγάλη, εκθετική διαφορά καθαρού ενεργειακού κέρδους που πορίζεται η κοινωνία από ένα EROI της τάξης του 10 σε σχέση με ένα του 5, έτσι ώστε η καθαρή ενέργεια
διαθέσιμη στον πολιτισμό κατακρημνίζεται απότομα όταν το EROI βυθίζεται κάτω από το 10 (Mearns 2008).

Ο Weissbach et al. (2013) διαπίστωσε ότι είναι αντοικονομικό να εγκατασταθεί υποδομή ηλεκτρικής ενέργειας με EROI κάτω του 7.
Υπάρχουν πολλά προβλήματα με τις μελέτες EROI. Είναι βέβαιο ότι θα ξεχαστούν μερικά βήματα και θα εξαιρεθούν εισροές ενέργειας που είναι έμμεσες, αλλά απαραίτητες. Για παράδειγμα, ο κύκλος του μολυβιού δεν ανέφερε τη συσκευασία, τη διανομή και την τελική διαδρομή στη χωματερή.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι η έρευνα του EROI τείνει να χρησιμοποιεί δεδομένα σε εθνικό επίπεδο αντί για στοιχεία του άμεσου περιβάλλοντος, εν μέρει επειδή οι ιδιωτικές επιχειρήσεις τείνουν να μην καταγράφουν εισροές ενέργειας αλλά μόνο οικονομικά δεδομένα. Επιπλέον, δεν προθυμοποιούνται ιδαίτερα στο να μοιράζονται τα δεδομένα με επιστήμονες, και όταν το κάνουν, έχουν ιδιοτελές συμφέρον να παρέχουν μόνο τα δεδομένα από εκείνα τα μερή όπου σημειώνονται οι καλύτερες επιδόσεις τους.

Μια μελέτη που θα έπρεπε να γίνει μοντέλο για το πως εφαρμόζεται μεθοδολογία EROI φέρει τον τίτλο "Spain's Photovoltaic revolution" (2013) των Prieto-Hall ( βλ. επίσης "Protocol For Determining The EROI Of Fuels" των Murphy-Hall).

Η Ισπανία θεώρησε συμφέρον να επενδύσει σοβαρά στην προώθηση ηλιακής ενέργειας όντας ηλιόλουστη χώρα. Επιπλέον, δεδομένου ότι εισάγει το 90% των ορυκτών της καυσίμων που είναι το μεγαλύτερο ποσοστό εξάρτησης για ευρωπαϊκή χώρα, φαινόταν ότι έτσι θα μειώσει τις ακριβές εισαγωγές πετρελαίου. Προβλεπόταν μακροπρόθεσμο R&D, δημιουργία ισπανικής βιομηχανίας παραγωγής ηλιακής ενέργειας και πολλές hi-tech καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας αφού τα εξαρτήματα για τις ηλιακές εγκαταστάσεις θα κατασκευάζονταν τοπικά. Για να ενθαρρυνθεί η ηλιακή βιομηχανία, η κυβέρνηση παρείχε υψηλές επιδοτήσεις (έως και 64 σεντς ανά kWh).

Οι Prieto και Hall (2013) υπολόγισαν το EROI των φωτοβολταϊκών στην Ισπανία χρησιμοποιώντας μια συνολική προσέγγιση των ενεργειακών εισροών. Όταν δαπανώνται χρήματα, προσπάθησαν να υπολογίσουν το αντίστοιχο ενεργειακό κόστος. Πήραν EROI μόλις 2,45:1, ενώ οι Raugei et al. (2012) χρησιμοποίησαν πιο στενά όρια και υπολόγισαν ένα EROI πιο κοντά στο 6-12:1 (δυστυχώς, ορισμένα προβήματα δυσχεραίνουν σύγκριση των δύο πορισμάτων).

Οι Prieto και Hall χρησιμοποίησαν επίσημα στοιχεία της ισπανικής κυβέρνησης για πάνω από 50.000 μεγάλων εγκαταστάσεων μεγάλης αποδοτικότητας, πολλαπλών μεγαβάτ κα σε εξαιρετικές τοποθεσίες. Ο Prieto μάλιστα έχτισε κάποιες από αυτές τις εγκαταστάσεις ο ίδιος, οπότε ήξερε να υπολογίζει που πάει και η τελευταία δεκάρα. Η μελέτη τους περιλάμβανε δεκάδες παραμέτρους που δεν εξετάστηκαν σε άλλες μελέτες φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων. Το αποτέλεσμα ήταν ένα πολύ χαμηλό EROI 2,45 σε μια χώρα με τόσο περίφημη ηλιοφάνεια. Ακόμα και αν ήταν 100% αποδοτικά τα πάνελ, το EROI θα ανέβαινε μόνο κατά το 1/3. Και από τότε που δημιοσιεύτηκε το βιβλίο, ο Prieto εντόπισε και άλλες ροές ενέργειας που αν συνυπολογίζονταν θα οδηγούσαν σε αρνητικό EROI, όπως η ενέργεια γύρω από τα εργατικά και η ενέργεια για να σταθεροποιηθούν τα ηλεκτρικά δίκτυα. Δεν δέχονται όλοι αυτή την ανάλυση, όμως είναι σίγουρο ότι οι εξονυχιστικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται θα έπρεπε να παραδειγματίσουν άλλες μελέτες.

Η ισπανική φωτοβολταϊκή επανάσταση, ήταν ξεκάθαρα ένα οικονομικά όλεθριο φιάσκο. Απο τη στιγμή που η κρατική επιδότηση ήταν υψηλή, οι ιδιώτες έστησαν σε χρόνο ρεκόρ πάρα πολλές εγκαταστάσεις που η κυβέρνηση δεν μπορούσε να επιδοτήσει και μάλλον δεν θα είχαν αυγατίσει έτσι ποτέ αν ξένες τράπεζες δεν είχαν μπλεχτεί στην υπόθεση μοιράζοντας θαλασσοδάνεια.

Ήδη πριν το κραχ του 2008, η ισπανική κυβέρνηση άρχισε να ζορίζεται στις πληρωμές ολόκληρων των παχυλών επιδοτήσεων και μετά την κρίση της Ισπανίας το 2008 (που έγινε πολύ χειρότερη από αυτή την υπερεπένδυση), η κυβέρνηση άρχισε να αναγέλλει δραστικές μειώσεις στις επιδοτήσεις και στο μερίδιο ιδιωτικών κερδών του ηλιακού τομέα και να ανεβάζει τα τιμολόγια ηλεκτρισμού.

Όμως παρά την υιοθέτηση αυτών των μέτρων, η Ισπανία ξοδεύει ακόμα 10.5 δις τον χρόνο σε επιδοτήσεις ανανεώσιμης ενέργειας και σε μηνύσεις που υποβάλλουν ιδιώτες που αντιστέκονται στην μείωση των επιδοτήσεων και της κερδοφορίας τους. Πολλές εταιρίες χρεοκόπησαν μετά την κρίση και 44,000 από τις 55,900 ηλιακές εγκαταστάσεις είναι στα όρια της χρεοκοπίας (Nikiforuk 2013).

Ούτε τελικά δημιουργήθηκαν καινούργιες θέσεις εργασίας γιατί το μεγαλύτερο μέρος του εξοπλισμού ήρθε από την Κίνα. Το μόνο που κατάφερε η Ισπανία ήταν να χαρίσει δημόσιο πλούτο, 2.33 δισ. ετησίως, σε ξένους επενδυτές. Επιχειρήσεις που βασίζονται σε φτηνό ηλεκτρισμό απείλησαν να φύγουν από την Ισπανία.

Συμπέρασμα: το να αντικαταστήσεις το πετρέλαιο είναι τεράστια πρόκληση για τον πολιτισμό. Όσο διαθέτουμε πετρέλαιο ζούμε σε έναν κόσμο όπου τα πάντα φτουράνε. Ξέμεινες από νερό; Τρύπα χίλια πόδια βαθύτερα. Ξέμεινες από ψάρια; Πιάσε ό,τι απέμεινε με sonar αεροπλάνα και μετά πήγαινε στην Ανταρκτική. Άμα κουνήσεις το μαγικό ραβδί του πετρελαίου μπορείς τα πάντα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα έπρεπε να γίνει οτιδήποτε είναι δυνατόν. Εαν αυτό που επιλέξουμε να κάνουμε με το πετρέλαιο που μας μένει είναι να εγκαταστήσουμε ενεργειακές εγκαταστάσεις από αιολικές μέχρι πυρηνικές, τότε καλά θα κάνουμε να είμαστε σίγουροι ότι θα υπολογίσουμε το EROI σωστά για να μην πάει στράφι το πολύτιμο πετρέλαιο που θα ρίξουμε.

Πηγές
EIA. 2012. Annual Energy Review. U.S. Energy Information Administration.
EIA. 2015. What is the United States’ share of world energy consumption? U.S. Energy Information Administration.
Farrell, A.E., R.J. Plevin, B.T. Turner, A.D. Jones, M. O’Hare, and D.M. Kammen. 2006. Ethanol can contribute to energy and environmental goals. Science 311: 506-508.
Goldstein, H. 2007. Joules, BTUs, Quads-let’s call the whole thing off. IEEE spectrum.
Lambert, J G., C.A.S. Hall, etal. 2014. Energy, EROI and quality of life. Energy Policy 64:153-167.
Mearns, E. 2008. The global energy crisis and its role in the pending collapse of the global economy. Presentation to the Royal Society of Chemists, Aberdeen, Scotland. See http://www. theoildrum.com/node/4712
Murphy, D.J., C. Hall, M. Dale, and C. Cleveland. 2011. Order from chaos: a preliminary protocol for determining the EROI of fuels. Sustainability 3(10):1888-1907.
Murphy, David J. 2013. The implications of the declining energy return on investment of oil production. Philosophical transactions of the royal society A: mathematical, physical and engineering sciences 372.
Nikiforuk, A. 2013. Solar dreams, Spanish realities. TheTyee.ca.
Parnell, J. 2013a. Spain’s government accused of killing solar market. PVtech.
Parnell, J. 2013b. Spanish government facing court action over cuts to solar support. PVTech.
Prieto, P., C.A.S. Hall. 2013. Spain’s photovoltaic revolution. NY: Springer.
Raugei, M., et al. 2012. The energy return on energy investment (EROI) of photovoltaics: methodology and comparisons with fossil fuel life cycles. Energy Policy.
USDA. 2012. Farm demographics. Census of agriculture.
Weissbach, D., G. Ruprecht, A. Huke, K. Czerski, S. Gottlieb, and A. Hussein. 2013. Energy intensities, EROIs, and energy payback times of electricity generating power plants. Energy 52:1, 210-221.