Το σπάσιμο της φούσκας: Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά...
Γιατί οι αγορές κινούνται μεταξύ απληστίας και φόβου, με μικρά διαστήματα ισορροπίας. Τα διδάγματα της οικονομικής ιστορίας, οι κρίσεις και τα αναχώματα. Γράφει ο Θ. Κρίντας.
Το σπάσιμο της φούσκας: Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά...
Δημοσιεύθηκε: 17 Μαΐου 2022 - 08:00
To 2009, δύο εξαίρετοι συγγραφείς, οι Carmen M. Reinhart & Kenneth S. Rogoff έγραψαν το best seller “This time is different”. Στο βιβλίο τους, περιγράφουν την εμφάνιση του φαινομένου της «φούσκας» και τα συμπτώματα που προηγούνται του «σπασίματος» και στηλιτεύουν το σύνδρομο της διαφορετικότητας που καταδυναστεύει τις αποφάσεις απλών ανθρώπων, οργανισμών και θεσμών.
Καθώς οι συγγραφείς έχουν καταγράψει και αποδείξει σε μεγάλο βαθμό τα χαρακτηριστικά των κρίσεων για δύο αιώνες, πολύ λίγα θα μπορούσαν να προστεθούν. Η αλήθεια είναι ότι ενώ σκέφτομαι εδώ και μήνες να γράψω αυτό το άρθρο, η πληρότητα του βιβλίου με αποθάρρυνε. Μέχρι που άκουσα τη μαγική φράση:
Σήμερα είναι διαφορετικά, Θοδωρή. Δεν έχουμε να κάνουμε με μια οικονομική κρίση, αυτά είναι τα απόνερα της πανδημίας και οι άμεσες συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία.
Ορθολογισμός
Στα ορθόδοξα οικονομικά, ο πρωταγωνιστής είναι ο ορθολογικός επενδυτής. Ο συγκεκριμένος κύριος είναι βαθύς γνώστης των θεωριών αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων, έχει άμεση και «φτηνή» πρόσβαση στις αγορές, γνωρίζει όλα τα νέα και κυρίως ενδιαφέρεται για τη μεγιστοποίηση της περιουσίας του. Τα νέα είναι ότι αυτός ο κύριος δεν υπάρχει. Είτε γιατί δεν πληροί ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω κριτήρια, είτε γιατί επιλέγει να μη συμπεριφέρεται ορθολογικά.
Πράγματι λοιπόν, μπορεί κανείς να ορίσει για παράδειγμα, τον πληθωρισμό ως «προσωρινό» και να αδιαφορήσει για τις ενέργειες που πρέπει να αναλάβει, άμεσα. Βέβαια το κυρίαρχο φαινόμενο στις κοινωνίες είναι η εξαιρετικά κοντή μνήμη και μπορεί κάλλιστα να μετατρέψει μια συνήθεια δύο δεκαετιών (χαμηλός πληθωρισμός) σε μακρινή ανάμνηση, καθώς έχει ενσκήψει ο «προσωρινός».
Ένα φαινόμενο που δεν απασχόλησε του συγγραφείς και αποτελεί την πρώτη καταγραμμένη φούσκα είναι η μανία της τουλίπας στην Ολλανδία το 1636. Για να συνειδητοποιήσουμε την απώλεια του ορθολογισμού, στο απόγειό της ανταλλάχθηκαν περίπου 50 στρέμματα γης για ένα βολβό τουλίπας! Η δύναμη που οδήγησε μια τέτοια απόφαση ήταν η απληστία για γρήγορο κέρδος. Για να είμαστε ακριβείς, σε συνδυασμό με το θεώρημα του επόμενου χαζού που θα προσφέρει π.χ. 100 στρέμματα…
Πιέσεις
Καθώς μετά από 21 μόλις ημέρες, ένα φαινόμενο αποκτά τα χαρακτηριστικά συνήθειας, το περιβάλλον των υψηλότερων επιτοκίων γίνεται δεδομένο, η τιμή των καυσίμων θεωρούμε ότι μόνο θα ανεβαίνει και συμπεριφερόμαστε ανάλογα. Έτσι, μπορεί να γεμίζουμε το δοχείο του λέβητα τον Ιούνιο, να ρευστοποιούμε ομόλογα προσδοκώντας μεγαλύτερη πτώση και να ανεβάζουμε τις τιμές στα προϊόντα της αποθήκης. Αυτές και άλλες τόσες συμπεριφορές δημιουργούν τις δικές τους πιέσεις στην αγορά, σε όλες τις αγορές, και οδηγούν τα πράγματα σε μια νέα αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Στο εύλογο ερώτημα, πώς τελειώνουν οι φούσκες; Η σύντομη απάντηση είναι όταν τελειώνουν τα χρήματα. Τότε αρχίζουν οι πιέσεις. Κάποιοι αισθάνονται εγκλωβισμένοι, κάποιοι βλέπουν ήδη την άβυσσο, κάποιοι έχουν άλλες ευκαιρίες και όλοι φοβούνται. Η ρήση τώρα αλλάζει. Είναι όπως κάθε φορά! Μάλιστα είναι χειρότερα. Φταίνε όλοι, κυρίως οι ξένοι, οι εχθροί μας και πού είναι το κράτος και άλλα τέτοια εύγλωττα.
Η αλήθεια είναι ότι οι αγορές κινούνται μεταξύ απληστίας και φόβου, με μικρά διαστήματα ισορροπίας και καύσιμο το διαθέσιμο χρήμα για επενδύσεις στο συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχείο. Στις αγορές, χρηματοοικονομικές ή μη, η τάση είναι ένας ισχυρός μηχανισμός δημιουργίας κερδών. Η τάση όμως δεν κρατά για πάντα. Έτσι πρέπει να δημιουργούμε άμυνες στις σειρήνες που τραγουδούν για ακόμα μεγαλύτερα κέρδη, να διαφοροποιούμε χαρτοφυλάκια και προϊόντα για να πάμε και στον επόμενο κύκλο.
Οι συγγραφείς του «This time is different» καταλήγουν ότι τα σημάδια μιας επερχόμενης κρίσης παρατηρούνται πάντα κατά τη διάρκεια. Επισημαίνουν επίσης ότι η ισχυρή εποπτεία και μάλιστα σε ευρύτερο επίπεδο από της χώρας, μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός αποτρεπτικός μηχανισμός. Από την πλευρά μου, έχω ταπεινά να προσθέσω ότι τους τέσσερεις τελευταίους αιώνες, ενώ αυτά τα φαινόμενα είναι συχνότερα και με μεγαλύτερη ένταση, η τελική επίδραση που έχουν στην παγκόσμια οικονομία είναι μικρότερη.
Η ζημιά που κάνουν δηλαδή είναι ευκολότερα αναστρέψιμη και με αυτή την έννοια ίσως είναι διαφορετικά.
https://www.euro2day.gr/specials/opinio ... 1652765392
Οικονομική κρίση 2022
- Υδράργυρος
- Δημοσιεύσεις: 25565
- Εγγραφή: 30 Μαρ 2018, 17:47
Οικονομική κρίση 2022
Μιας και φαίνεται οτι πλησιάζει το μεγάλο κραχ, καλό είναι να μαζεύονται τα σχετικά άρθρα
Re: Οικονομική κρίση 2022
Πόσα χρόνια διαβάζουμε τέτοια...
Κάποια στιγμή θα γίνει...
Όπως κάποια στιγμή θα κάνει σεισμό 6 Ρίχτερ. Πού, πώς, πότε ακριβώς; Άγνωστο.
Κάποια στιγμή θα γίνει...
Όπως κάποια στιγμή θα κάνει σεισμό 6 Ρίχτερ. Πού, πώς, πότε ακριβώς; Άγνωστο.
“Hard times create strong men, strong men create good times, good times create weak men, and weak men create hard times.”
- Υδράργυρος
- Δημοσιεύσεις: 25565
- Εγγραφή: 30 Μαρ 2018, 17:47
- Крaсная армия
- Δημοσιεύσεις: 4150
- Εγγραφή: 17 Ιουν 2021, 21:37
- Phorum.gr user: Μαρίνος Αντύπας
- Τοποθεσία: Πελασγιώτιδα
Re: Οικονομική κρίση 2022
Ολική χρεοκοπία με πυρηνικό ολοκαύτωμα.
Αυτό θέλω.
Αυτό θέλω.
Для пользы дела мне необходимы военные полномочия. В таком случае я буду сам, без формальностей свергать тех командармов и комиссаров, которые губят дело. Так мне подсказывают интересы дела, и, конечно, отсутствие бумажки от Троцкого меня не остановит.
Re: Οικονομική κρίση 2022
"Πως μπορεί να είμαστε 20 χρόνια πίσω από την Αμερική, χωρίς αυτή να είναι 20 χρόνια μπροστά από εμάς;"
- ΣΑΤΑΝΙΚΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ
- Δημοσιεύσεις: 27295
- Εγγραφή: 30 Μαρ 2018, 21:47
Re: Οικονομική κρίση 2022
βολέψου με οκταετία κυριάκου για την ώρα
Ο χρήστης που γκρέμισε τον εθνολαϊκισμό
Re: Οικονομική κρίση 2022
Γιώργος Προκοπάκης:
Η εικόνα της αύξησης του χρέους και των υποχρεώσεων της κυβέρνησης από το 2020 είναι φοβιστική. Δικαιολογημένη, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης αλλά και του ξεκαθαρίσματος κόκκινων δανείων με εγγυήσεις του δημοσίου. Δικαιολογημένη, αλλά τρομάζει, γιατί το ερώτημα είναι "πώς μαζεύεται αυτό;". Δείτε στο διάγραμμα το πώς συγκρατήθηκαν χρέος και υποχρεώσεις επί Στουρνάρα 2012-14 και θυμηθείτε πόσο μας κόστισε ως κοινωνία και ως φορολογούμενοι. Άντε τώρα να μαζέψεις μια κατάσταση που, ως μεγέθη, έχει ξεφύγει.
Στο διάγραμμα η μπλε καμπύλη είναι το ονομαστικό χρέος και η κόκκινη οι υποχρεώσεις. Οι κάθετες μπάρες είναι τα χρονικά σημεία αλλαγής κυβερνήσεων, από Σαμαρά σε Τσίπρα σε Μητσοτάκη.
Η εικόνα της αύξησης του χρέους και των υποχρεώσεων της κυβέρνησης από το 2020 είναι φοβιστική. Δικαιολογημένη, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης αλλά και του ξεκαθαρίσματος κόκκινων δανείων με εγγυήσεις του δημοσίου. Δικαιολογημένη, αλλά τρομάζει, γιατί το ερώτημα είναι "πώς μαζεύεται αυτό;". Δείτε στο διάγραμμα το πώς συγκρατήθηκαν χρέος και υποχρεώσεις επί Στουρνάρα 2012-14 και θυμηθείτε πόσο μας κόστισε ως κοινωνία και ως φορολογούμενοι. Άντε τώρα να μαζέψεις μια κατάσταση που, ως μεγέθη, έχει ξεφύγει.
Στο διάγραμμα η μπλε καμπύλη είναι το ονομαστικό χρέος και η κόκκινη οι υποχρεώσεις. Οι κάθετες μπάρες είναι τα χρονικά σημεία αλλαγής κυβερνήσεων, από Σαμαρά σε Τσίπρα σε Μητσοτάκη.
"Πως μπορεί να είμαστε 20 χρόνια πίσω από την Αμερική, χωρίς αυτή να είναι 20 χρόνια μπροστά από εμάς;"
Re: Οικονομική κρίση 2022
Eπιπλέον από τον ίδιο
Αν έχετε παρατηρήσει, το περιοδικό μπαράζ αυτοσυγχαρητηρίων του οικονομικού επιτελείου σχετικά με τη διαχείριση του χρέους μας τελείωσε. Πώς το λένε για τους γιατρούς; "Τις επιτυχίες τους τις βλέπει ο ήλιος και τις αποτυχίες τους τις σκεπάζει το χώμα." Έτσι και η τετράδα Σταϊκούρας-Πατέλης-Σκυλακάκης-Τσάκωνας ποιούν την νήσσαν. Λένε τα γνωστά: ο πόλεμος, "έχουμε ένα βουνό διαθεσίμων", "παρά τη συγκυρία, δανειζόμαστε φθηνότερα από το 2019".
Η εβδομάδα που πέρασε ήταν εφιαλτική για τα ελληνικά ομόλογα. Η απόδοση του δεκαετούς ομολόγου τσίμπησε 0.35% και επειδή το αντίστοιχο γερμανικό έμεινε στα ίδια (βελτιώθηκε οριακά), το spread τσίμπησε 35 μονάδες βάσης και έφτασε τις 278 μβ. Οι 18 από τις 35 μβ αύξησης του spread ήταν η κατάληξη της διαπραγμάτευσης της Παρασκευής, χτες.
Για να έχουμε καλύτερη εικόνα και να απομονώσουμε τον "θόρυβο" που κυκλοφορούν τα παπαγαλάκια της δημοσιογραφίας, ετοίμασα το πινακάκι που επισυνάπτεται. Οι ημερομηνίες είναι: (α) 5/4/2022, την επομένη της πρόωρης εξόφλησης των δανείων ΔΝΤ, (β) 20/4/2022, την επομένη της εξόδου στις αγορές για το 1.5 δισ, (γ) 20/5/2022 χτες. [Τα στοιχεία είναι από τη Fusion Media.] Τι μας λέει το πινακάκι;
1. Ο πόλεμος (σε συνδυασμό με τις πολιτικές ΕΚΤ) έχει επιπτώσεις στην αγορά χρέους. Χαίρω πολύ! Πλην όμως, η κατρακύλα των ελληνικών ομολόγων είναι δυσανάλογα μεγάλη.
2. Δεν υπάρχει κανείς στην αγορά να στηρίξει τα ελληνικά χαρτιά.
3. Η αγορά δεν χαμπάριασε από την grande πολιτική της πρόωρης εξαγοράς του χρέους ΔΝΤ.
4. Η αγορά δεν χαμπαριάζει από τα θηριώδη διαθέσιμα που υποτίθεται πως έχουμε. [Συμπληρωματικά του πινακακίου, το ύψος διαθεσίμων: 31.6 δισ Δεκέμβριος, 34 δισ Μάρτιος, 40 δισ σήμερα - το τελευταίο διακινείται στην δημοσιογραφία]
5. Δεν (μπορούμε να) δανειζόμαστε πια φθηνότερα από την άνοιξη 2019. Με την εξαίρεση του κελισίματος την 18/3/2020 (λίγες ώρες πριν ανακοινωθεί η κοβιδιακή παρέμβαση της ΕΚΤ), υψηλότερη τιμή κλεισίματος έχουμε τον Μάρτιο 2019. Το δε spread, πάλι με την εξαίρεση της κόλασης της άνοιξης του 2020, είναι στα επίπεδα της περιόδου ανάμεσα στις εκλογές 2019.
6. Η αγορά δεν χαμπαριάζει από τις δηλώσεις υποστήριξης της ΕΚΤ - ακόμη και κατά παράβασιν των κανονιστικών περιορισμών. Απλώς, η υποστήριξη, ακόμη και όταν θα κριθεί απαραίτητη, είναι βέβαιον ότι ελάχιστα θα προσφέρει στην ελληνική αγορά ομολόγων. Όταν η ρευστότητα είναι σχεδόν ανύπαρκτη, ποιά ομόλογα θα αγοράζει το ευρωσύστημα αφού δεν υπάρχουν;
7. Η αγορά δεν χαμπαριάζει από τη λεωφόρο των προοπτικών που ανοίγει το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι ίδιοι το χειρίζονται!
Να θυμίσουμε πως, ο κυβερνητικός προγραμματισμός προέβλεπε άντληση 12 δισ από τις αγορές (έχουν αντληθεί 4.5 δισ) και για να κλείσει το χρηματοδοτικό πλάνο θα είχαμε ανάλωση 6.6 δισ από τα διαθέσιμα (διάβαζε: τα διαθέσιμα των φορέων του δημοσίου). Με τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό, προκύπτει πρόσθετη ανάγκη κατ' ελάχιστον 2.6 δισ - και βλέπουμε. Μόνη ελάφρυνση των "υποχρεώσεων" η υποχώρηση από την άλλη grande πολιτική της αγοράς της δόσης 2023 των δανείων του πρώτου μνημονίου (2.65 δισ). Είναι προφανές πως η καραμέλα "έχουμε διαθέσιμα, δεν έχουμε πρόβλημα εάν δεν δανειστούμε", έχει λυώσει. Έχουμε πρόβλημα και τεράστιο μάλιστα! Γι' αυτό και έχει σημασία να παρακολουθούμε τι γίνεται με τις αγορές και τα ομόλογά μας.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι επιδόσεις των ελληνικών ομολόγων επηρεάστηκαν τόσο από τον τερματισμό των κοβιδιακών παρεμβάσεων της ΕΚΤ (και την αναμενόμενη αύξηση επιτοκίων) όσο και από τον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία. Η έκταση της επίδρασης όμως οφείλεται στην πολιτική διαχείρισης χρέους της τετράδας Σταϊκούρας-Πατέλης-Σκυλακάκης-Τσάκωνας. Η διετία (σχεδόν) των παρεμβάσεων ΕΚΤ και των αδιανόητα χαμηλών αποδόσεων, πέρασε ανεκμετάλλευτη.
1. Δεν έγινε καμιά διαχειριστική παρέμβαση στο χρέος την περίοδο που η απόδοση του 10ετούς ήταν στο 40% του επιτοκίου που πληρώνουμε σε ESM/EFSF.
2. Μια τέτοια παρέμβαση θα έδινε ρευστότητα και βάθος στην ελληνική αγορά ομολόγων. Σήμερα, περίπου 66 δισ από τα 73 δισ ομολόγων αναφοράς είναι παρκαρισμένα (ΕΚΤ, ΤτΕ, Κοινό Κεφάλαιο, Ασφαλιστικές). Αυτά που βλέπουμε στα ταμπλώ είναι οι αποχωρήσεις όσων φοβούνται τον εγκλωβισμό σε μια πρακτικώς ανύπαρκτη αγορά - γι' αυτό και η ραγδαία επιδείνωση με τις αποδόσεις. Δεν υπάρχει κανείς να στηρίξει την επένδυσή του στο ελληνικό χρέος!
3. Δεν έγιναν κινήσεις ενίσχυσης της ρευστότητας, όπως δανεισμός τίτλων ή ενεργοποίηση του Κοινού Κεφαλαίου (κατέχει τα ομόλογα των φορέων του δημοσίου) ως ενεργού trader. Αντίθετα, αφαιρέθηκε ρευστότητα για την ενίσχυση των τραπεζών!
4. Το οικονομικό επιτελείο "διαφήμιζε" την πολιτική επιλογή περιορισμού της ρευστότητας της αγοράς ελληνικών ομολόγων ως άλλη μία grande πολιτική που "αυξάνει το scarcity value" και γι' αυτό και δεν προχωρούσε σε εκδόσεις χρέους "δεν κάνουμε αυτό που κάνουν οι άλλες χώρες να εκδίδουμε ομόλογα".
5. Ακόμη και εάν η ΕΚΤ διαπιστώσει "κατακερματισμό" των αγορών ομολόγων και αποφασίσει να παρέμβει, οι διαχειριστές μας έχουν αφήσει "στεγνή" την αγορά. Όποια παρέμβαση της ΕΚΤ θα μπορεί να γίνει για την μερική κάλυψη (δευτερογενώς) νέων εκδόσεων ομολόγων. Οι οποίες νέες εκδόσεις είναι στο περίμενε, μιας και η κυβέρνηση αποφάσισε τον αυτοαποκλεισμό επί τρίμηνο με το spread στο 190 και η περιορισμένη νέα έκδοση βολοδέρνει με κάμποσους εγκλωβισμένους.
6. Οι όροι τερματισμού της κοβιδιακής παρέμβασης ΕΚΤ ήταν γνωστοί από τον Μάρτιο 2020. Οι Έλληνες διαχειριστές διάβασαν λάθος τόσο τη συγκυρία όσο και τις ισορροπίες ΕΚΤ και άφησαν να έλθει το τέρμα με τα ελληνικά ομόλογα να είναι "φτερό στον άνεμο". Χαρακτηριστική η αποχή από τις αγορές από το φθινόπωρο 2021, με τις αποδόσεις να ανεβαίνουν μεν, να βρίσκονται όμως σχεδόν 3% κάτω από τις σημερινές.
Είναι χαρακτηριστικό πως η BNP Paribas προ ημερών εξέδωσε σύσταση προς τους πελάτες της να πουλήσουν ελληνικά ομόλογα 20ετίας και άνω, τα οποία λόγω της ανύπαρκτης ρευστότητας έχουν αποδόσεις χαμηλότερες της 10ετίας και εάν θελουν να τοποθετηθούν σε 3ετία ή 5ετία. Μετά βέβαια και τις εκθέσεις τραπεζών (μεταξυ αυτών και η Alpha) που απέδιδαν την κατρακύλα των ελληνικών ομολόγων στην ανυπαρξία ρευστότητας.
Η ουσία είναι πως η ελληνική αγορά χρέους είναι με την πλάτη στον τοίχο λόγω ανυπαρξίας ρευστότητας. Η ανάταξη απαιτείται να γίνει σε άσχημες συνθήκες με την προσβασιμότητα στις αγορές να είναι δύσκολη. Η πολιτική διαχείρισης έχει όνομα. Με τους ίδιους είναι αμφίβολο εάν θα υπάρξει βελτίωση στο ορατό μέλλον.
Απαιτείται, πρώτα απ' όλα, αναγνώριση της συγκυρίας (αναγνώριση λάθους από χαμογελαστούς αυτοσυγχαιρόμενους ας μην περιμένουμε - δε χάθηκε ο κόσμος, ας ξαναβγούν βουλευτές οι Σταϊκούρας και Σκυλακάκης). Εάν θέλουν να επιμείνουν στην πολιτική των υψηλών διαθεσίμων, ας φροντίσουν να βρουν από αλλού. Να προσέξουν μόνο την αντιμνημονιακή παρθενοραφή τους. Ας κάνουν κινήσεις ενίχυσης της ρευστότητας της αγοράς. Να μην ανησυχούν - τι να κάνουν οι σορτάκηδες σε ανύπαρκτη ρευστότητα; Να προχωρήσουν σε εκδόσεις χρέους - έτσι όπως έχουν κάνει την ελληνική αγορά, οι εκδόσεις ομολόγων θα είναι ακριβές, αν δεν γίνονται όμως τώρα, όταν θα είναι υποχρεωτικές θα είναι πολύ χειρότερα.
Αν έχετε παρατηρήσει, το περιοδικό μπαράζ αυτοσυγχαρητηρίων του οικονομικού επιτελείου σχετικά με τη διαχείριση του χρέους μας τελείωσε. Πώς το λένε για τους γιατρούς; "Τις επιτυχίες τους τις βλέπει ο ήλιος και τις αποτυχίες τους τις σκεπάζει το χώμα." Έτσι και η τετράδα Σταϊκούρας-Πατέλης-Σκυλακάκης-Τσάκωνας ποιούν την νήσσαν. Λένε τα γνωστά: ο πόλεμος, "έχουμε ένα βουνό διαθεσίμων", "παρά τη συγκυρία, δανειζόμαστε φθηνότερα από το 2019".
Η εβδομάδα που πέρασε ήταν εφιαλτική για τα ελληνικά ομόλογα. Η απόδοση του δεκαετούς ομολόγου τσίμπησε 0.35% και επειδή το αντίστοιχο γερμανικό έμεινε στα ίδια (βελτιώθηκε οριακά), το spread τσίμπησε 35 μονάδες βάσης και έφτασε τις 278 μβ. Οι 18 από τις 35 μβ αύξησης του spread ήταν η κατάληξη της διαπραγμάτευσης της Παρασκευής, χτες.
Για να έχουμε καλύτερη εικόνα και να απομονώσουμε τον "θόρυβο" που κυκλοφορούν τα παπαγαλάκια της δημοσιογραφίας, ετοίμασα το πινακάκι που επισυνάπτεται. Οι ημερομηνίες είναι: (α) 5/4/2022, την επομένη της πρόωρης εξόφλησης των δανείων ΔΝΤ, (β) 20/4/2022, την επομένη της εξόδου στις αγορές για το 1.5 δισ, (γ) 20/5/2022 χτες. [Τα στοιχεία είναι από τη Fusion Media.] Τι μας λέει το πινακάκι;
1. Ο πόλεμος (σε συνδυασμό με τις πολιτικές ΕΚΤ) έχει επιπτώσεις στην αγορά χρέους. Χαίρω πολύ! Πλην όμως, η κατρακύλα των ελληνικών ομολόγων είναι δυσανάλογα μεγάλη.
2. Δεν υπάρχει κανείς στην αγορά να στηρίξει τα ελληνικά χαρτιά.
3. Η αγορά δεν χαμπάριασε από την grande πολιτική της πρόωρης εξαγοράς του χρέους ΔΝΤ.
4. Η αγορά δεν χαμπαριάζει από τα θηριώδη διαθέσιμα που υποτίθεται πως έχουμε. [Συμπληρωματικά του πινακακίου, το ύψος διαθεσίμων: 31.6 δισ Δεκέμβριος, 34 δισ Μάρτιος, 40 δισ σήμερα - το τελευταίο διακινείται στην δημοσιογραφία]
5. Δεν (μπορούμε να) δανειζόμαστε πια φθηνότερα από την άνοιξη 2019. Με την εξαίρεση του κελισίματος την 18/3/2020 (λίγες ώρες πριν ανακοινωθεί η κοβιδιακή παρέμβαση της ΕΚΤ), υψηλότερη τιμή κλεισίματος έχουμε τον Μάρτιο 2019. Το δε spread, πάλι με την εξαίρεση της κόλασης της άνοιξης του 2020, είναι στα επίπεδα της περιόδου ανάμεσα στις εκλογές 2019.
6. Η αγορά δεν χαμπαριάζει από τις δηλώσεις υποστήριξης της ΕΚΤ - ακόμη και κατά παράβασιν των κανονιστικών περιορισμών. Απλώς, η υποστήριξη, ακόμη και όταν θα κριθεί απαραίτητη, είναι βέβαιον ότι ελάχιστα θα προσφέρει στην ελληνική αγορά ομολόγων. Όταν η ρευστότητα είναι σχεδόν ανύπαρκτη, ποιά ομόλογα θα αγοράζει το ευρωσύστημα αφού δεν υπάρχουν;
7. Η αγορά δεν χαμπαριάζει από τη λεωφόρο των προοπτικών που ανοίγει το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι ίδιοι το χειρίζονται!
Να θυμίσουμε πως, ο κυβερνητικός προγραμματισμός προέβλεπε άντληση 12 δισ από τις αγορές (έχουν αντληθεί 4.5 δισ) και για να κλείσει το χρηματοδοτικό πλάνο θα είχαμε ανάλωση 6.6 δισ από τα διαθέσιμα (διάβαζε: τα διαθέσιμα των φορέων του δημοσίου). Με τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό, προκύπτει πρόσθετη ανάγκη κατ' ελάχιστον 2.6 δισ - και βλέπουμε. Μόνη ελάφρυνση των "υποχρεώσεων" η υποχώρηση από την άλλη grande πολιτική της αγοράς της δόσης 2023 των δανείων του πρώτου μνημονίου (2.65 δισ). Είναι προφανές πως η καραμέλα "έχουμε διαθέσιμα, δεν έχουμε πρόβλημα εάν δεν δανειστούμε", έχει λυώσει. Έχουμε πρόβλημα και τεράστιο μάλιστα! Γι' αυτό και έχει σημασία να παρακολουθούμε τι γίνεται με τις αγορές και τα ομόλογά μας.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι επιδόσεις των ελληνικών ομολόγων επηρεάστηκαν τόσο από τον τερματισμό των κοβιδιακών παρεμβάσεων της ΕΚΤ (και την αναμενόμενη αύξηση επιτοκίων) όσο και από τον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία. Η έκταση της επίδρασης όμως οφείλεται στην πολιτική διαχείρισης χρέους της τετράδας Σταϊκούρας-Πατέλης-Σκυλακάκης-Τσάκωνας. Η διετία (σχεδόν) των παρεμβάσεων ΕΚΤ και των αδιανόητα χαμηλών αποδόσεων, πέρασε ανεκμετάλλευτη.
1. Δεν έγινε καμιά διαχειριστική παρέμβαση στο χρέος την περίοδο που η απόδοση του 10ετούς ήταν στο 40% του επιτοκίου που πληρώνουμε σε ESM/EFSF.
2. Μια τέτοια παρέμβαση θα έδινε ρευστότητα και βάθος στην ελληνική αγορά ομολόγων. Σήμερα, περίπου 66 δισ από τα 73 δισ ομολόγων αναφοράς είναι παρκαρισμένα (ΕΚΤ, ΤτΕ, Κοινό Κεφάλαιο, Ασφαλιστικές). Αυτά που βλέπουμε στα ταμπλώ είναι οι αποχωρήσεις όσων φοβούνται τον εγκλωβισμό σε μια πρακτικώς ανύπαρκτη αγορά - γι' αυτό και η ραγδαία επιδείνωση με τις αποδόσεις. Δεν υπάρχει κανείς να στηρίξει την επένδυσή του στο ελληνικό χρέος!
3. Δεν έγιναν κινήσεις ενίσχυσης της ρευστότητας, όπως δανεισμός τίτλων ή ενεργοποίηση του Κοινού Κεφαλαίου (κατέχει τα ομόλογα των φορέων του δημοσίου) ως ενεργού trader. Αντίθετα, αφαιρέθηκε ρευστότητα για την ενίσχυση των τραπεζών!
4. Το οικονομικό επιτελείο "διαφήμιζε" την πολιτική επιλογή περιορισμού της ρευστότητας της αγοράς ελληνικών ομολόγων ως άλλη μία grande πολιτική που "αυξάνει το scarcity value" και γι' αυτό και δεν προχωρούσε σε εκδόσεις χρέους "δεν κάνουμε αυτό που κάνουν οι άλλες χώρες να εκδίδουμε ομόλογα".
5. Ακόμη και εάν η ΕΚΤ διαπιστώσει "κατακερματισμό" των αγορών ομολόγων και αποφασίσει να παρέμβει, οι διαχειριστές μας έχουν αφήσει "στεγνή" την αγορά. Όποια παρέμβαση της ΕΚΤ θα μπορεί να γίνει για την μερική κάλυψη (δευτερογενώς) νέων εκδόσεων ομολόγων. Οι οποίες νέες εκδόσεις είναι στο περίμενε, μιας και η κυβέρνηση αποφάσισε τον αυτοαποκλεισμό επί τρίμηνο με το spread στο 190 και η περιορισμένη νέα έκδοση βολοδέρνει με κάμποσους εγκλωβισμένους.
6. Οι όροι τερματισμού της κοβιδιακής παρέμβασης ΕΚΤ ήταν γνωστοί από τον Μάρτιο 2020. Οι Έλληνες διαχειριστές διάβασαν λάθος τόσο τη συγκυρία όσο και τις ισορροπίες ΕΚΤ και άφησαν να έλθει το τέρμα με τα ελληνικά ομόλογα να είναι "φτερό στον άνεμο". Χαρακτηριστική η αποχή από τις αγορές από το φθινόπωρο 2021, με τις αποδόσεις να ανεβαίνουν μεν, να βρίσκονται όμως σχεδόν 3% κάτω από τις σημερινές.
Είναι χαρακτηριστικό πως η BNP Paribas προ ημερών εξέδωσε σύσταση προς τους πελάτες της να πουλήσουν ελληνικά ομόλογα 20ετίας και άνω, τα οποία λόγω της ανύπαρκτης ρευστότητας έχουν αποδόσεις χαμηλότερες της 10ετίας και εάν θελουν να τοποθετηθούν σε 3ετία ή 5ετία. Μετά βέβαια και τις εκθέσεις τραπεζών (μεταξυ αυτών και η Alpha) που απέδιδαν την κατρακύλα των ελληνικών ομολόγων στην ανυπαρξία ρευστότητας.
Η ουσία είναι πως η ελληνική αγορά χρέους είναι με την πλάτη στον τοίχο λόγω ανυπαρξίας ρευστότητας. Η ανάταξη απαιτείται να γίνει σε άσχημες συνθήκες με την προσβασιμότητα στις αγορές να είναι δύσκολη. Η πολιτική διαχείρισης έχει όνομα. Με τους ίδιους είναι αμφίβολο εάν θα υπάρξει βελτίωση στο ορατό μέλλον.
Απαιτείται, πρώτα απ' όλα, αναγνώριση της συγκυρίας (αναγνώριση λάθους από χαμογελαστούς αυτοσυγχαιρόμενους ας μην περιμένουμε - δε χάθηκε ο κόσμος, ας ξαναβγούν βουλευτές οι Σταϊκούρας και Σκυλακάκης). Εάν θέλουν να επιμείνουν στην πολιτική των υψηλών διαθεσίμων, ας φροντίσουν να βρουν από αλλού. Να προσέξουν μόνο την αντιμνημονιακή παρθενοραφή τους. Ας κάνουν κινήσεις ενίχυσης της ρευστότητας της αγοράς. Να μην ανησυχούν - τι να κάνουν οι σορτάκηδες σε ανύπαρκτη ρευστότητα; Να προχωρήσουν σε εκδόσεις χρέους - έτσι όπως έχουν κάνει την ελληνική αγορά, οι εκδόσεις ομολόγων θα είναι ακριβές, αν δεν γίνονται όμως τώρα, όταν θα είναι υποχρεωτικές θα είναι πολύ χειρότερα.
"Πως μπορεί να είμαστε 20 χρόνια πίσω από την Αμερική, χωρίς αυτή να είναι 20 χρόνια μπροστά από εμάς;"
- Υδράργυρος
- Δημοσιεύσεις: 25565
- Εγγραφή: 30 Μαρ 2018, 17:47
Re: Οικονομική κρίση 2022
Το γράφημα αυτό έχει μια λεζάντα: Ο Μέγας ΕκτροχιασμόςΑρχέλαος έγραψε: ↑24 Μάιος 2022, 11:34Γιώργος Προκοπάκης:
Η εικόνα της αύξησης του χρέους και των υποχρεώσεων της κυβέρνησης από το 2020 είναι φοβιστική. Δικαιολογημένη, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης αλλά και του ξεκαθαρίσματος κόκκινων δανείων με εγγυήσεις του δημοσίου. Δικαιολογημένη, αλλά τρομάζει, γιατί το ερώτημα είναι "πώς μαζεύεται αυτό;". Δείτε στο διάγραμμα το πώς συγκρατήθηκαν χρέος και υποχρεώσεις επί Στουρνάρα 2012-14 και θυμηθείτε πόσο μας κόστισε ως κοινωνία και ως φορολογούμενοι. Άντε τώρα να μαζέψεις μια κατάσταση που, ως μεγέθη, έχει ξεφύγει.
Στο διάγραμμα η μπλε καμπύλη είναι το ονομαστικό χρέος και η κόκκινη οι υποχρεώσεις. Οι κάθετες μπάρες είναι τα χρονικά σημεία αλλαγής κυβερνήσεων, από Σαμαρά σε Τσίπρα σε Μητσοτάκη.
Τα άτομα έκαναν πάρτυ. Πάλι θα μας πούνε οτι φτάιμε; Δεν κόβαμε αποδέιξεις για τις τυρόπιτες; Δεν έχουμε περάσει διαφωτιζμό;
- Υδράργυρος
- Δημοσιεύσεις: 25565
- Εγγραφή: 30 Μαρ 2018, 17:47
Re: Οικονομική κρίση 2022
Το ίδιο είναι. Πες του να ψηφίσει Κούλη και το χουμε
Re: Οικονομική κρίση 2022
Μεγάλο μέρος του χρέους αφορά τα μέτρα ή και την ίδια την πανδημία, αλλά και τις εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου για μη εξυπηρετούμενα δάνεια ή για πολιτικές στο μέσο πανδημίας.Υδράργυρος έγραψε: ↑24 Μάιος 2022, 12:29Το γράφημα αυτό έχει μια λεζάντα: Ο Μέγας ΕκτροχιασμόςΑρχέλαος έγραψε: ↑24 Μάιος 2022, 11:34Γιώργος Προκοπάκης:
Η εικόνα της αύξησης του χρέους και των υποχρεώσεων της κυβέρνησης από το 2020 είναι φοβιστική. Δικαιολογημένη, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης αλλά και του ξεκαθαρίσματος κόκκινων δανείων με εγγυήσεις του δημοσίου. Δικαιολογημένη, αλλά τρομάζει, γιατί το ερώτημα είναι "πώς μαζεύεται αυτό;". Δείτε στο διάγραμμα το πώς συγκρατήθηκαν χρέος και υποχρεώσεις επί Στουρνάρα 2012-14 και θυμηθείτε πόσο μας κόστισε ως κοινωνία και ως φορολογούμενοι. Άντε τώρα να μαζέψεις μια κατάσταση που, ως μεγέθη, έχει ξεφύγει.
Στο διάγραμμα η μπλε καμπύλη είναι το ονομαστικό χρέος και η κόκκινη οι υποχρεώσεις. Οι κάθετες μπάρες είναι τα χρονικά σημεία αλλαγής κυβερνήσεων, από Σαμαρά σε Τσίπρα σε Μητσοτάκη.
Τα άτομα έκαναν πάρτυ. Πάλι θα μας πούνε οτι φτάιμε; Δεν κόβαμε αποδέιξεις για τις τυρόπιτες; Δεν έχουμε περάσει διαφωτιζμό;
Όχι ότι δεν έχει γίνει και όργιο σπατάλης όπως έχουμε γράψει πολλές φορές.
"Πως μπορεί να είμαστε 20 χρόνια πίσω από την Αμερική, χωρίς αυτή να είναι 20 χρόνια μπροστά από εμάς;"
- Υδράργυρος
- Δημοσιεύσεις: 25565
- Εγγραφή: 30 Μαρ 2018, 17:47
Re: Οικονομική κρίση 2022
Και άλλα κράτη είχαν πανδημία αλλά δεν έχουν τέτοια χάλια.
Γίνεται πάρτυ, πλιάτσικο
-
- Δημοσιεύσεις: 21361
- Εγγραφή: 01 Απρ 2018, 13:13
Re: Οικονομική κρίση 2022
Μπα. Της πουτάνας γίνεται παντού. Ξεκίνησαν όλοι ενιαίο μέτωπο κατά της Ρωσίας και όταν πλησιάζει ο λογαριασμός λακίζει ο ένας μετά τον άλλον.Υδράργυρος έγραψε: ↑24 Μάιος 2022, 12:37Και άλλα κράτη είχαν πανδημία αλλά δεν έχουν τέτοια χάλια.
Γίνεται πάρτυ, πλιάτσικο
Κάθε μήνα η ΕΕ κατεβάζει τις προβλέψεις της. Ξεκινήσαμε με κάτι δεκάρια ανάπτυξη στην ΕΕ και έχουμε φτάσει εδώ:
https://ec.europa.eu/info/business-econ ... orecast_en
Re: Οικονομική κρίση 2022
Έρχεται το τέλος της Ρωσικης λουγκρας.!!
Κάθε λαός έχει τους ηγέτες που του αξίζουν. Οι πολίτες δεν θέλουν εξάλειψη της διαφθοράς, θέλουν περισσότερες ευκαιρίες να συμμετέχουν σ΄ αυτή. Δεν θέλουν ευνομία, θέλουν ανοχή της δικής τους ανομίας.
Θάνος Τζήμερος.
Θάνος Τζήμερος.
-
- Δημοσιεύσεις: 21361
- Εγγραφή: 01 Απρ 2018, 13:13
-
- Παραπλήσια Θέματα
- Απαντήσεις
- Προβολές
- Τελευταία δημοσίευση
-
- 22 Απαντήσεις
- 744 Προβολές
-
Τελευταία δημοσίευση από Naranjita
26 Μαρ 2024, 19:35
-
-
Νέα δημοσίευση The economist. Μάρτιος 2022, Οκτώβριος 2022
από Maspoli » 14 Οκτ 2022, 08:47 » σε Διεθνής πολιτική - 3 Απαντήσεις
- 326 Προβολές
-
Τελευταία δημοσίευση από Frappezitis
14 Οκτ 2022, 09:16
-
-
-
Νέα δημοσίευση Διακοπές ρεύματος και οικονομική καταστροφή
από Green Dragon » 20 Σεπ 2022, 19:25 » σε Διεθνής πολιτική - 278 Απαντήσεις
- 4741 Προβολές
-
Τελευταία δημοσίευση από sys3x
21 Σεπ 2022, 21:43
-
-
-
Νέα δημοσίευση Οικονομική συμβουλή, δώστε τα φώτα σας!
από masterridley » 05 Ιούλ 2023, 23:45 » σε Οικονομία - 2 Απαντήσεις
- 194 Προβολές
-
Τελευταία δημοσίευση από Citroenakias
05 Ιούλ 2023, 23:50
-