Από το 2016 ο Δανός υπήκοος Σαλάμ Αλντίν αφιέρωσε τη ζωή του στη βοήθεια προσφύγων και μεταναστών που έφταναν στην Ελλάδα ● Συνελήφθη τον Δεκέμβριο του 2019 στη Μυτιλήνη και απελάθηκε ● Επιθυμεί διακαώς να επιστρέψει στη Μόρια για να συμβάλει στην προστασία των τροφίμων από την πανδημία ● Ηδη η ανθρωπιστική του οργάνωση έχει διανείμει 40.000 μάσκες σε ξένους και ντόπιους.Στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής η φωνή του Σαλάμ Αλντίν είναι απεγνωσμένη: «Πρέπει να ακούσετε την ιστορία μου, δεν μπορώ να αποδεχτώ αυτό που μου συμβαίνει, δεν γίνεται να σταματήσω να βοηθάω ανθρώπους που έχουν ανάγκη».
O 39χρονος ακτιβιστής με δανέζικη υπηκοότητα βρίσκεται στη Γερμανία αφού, λόγω της απαγόρευσης των μετακινήσεων εν μέσω πανδημίας δεν του επιτρέπεται να ταξιδέψει στη Δανία. Ομως το πρόβλημά του είναι ότι από τις αρχές του χρόνου δεν του επιτρέπεται να ταξιδέψει στην Ελλάδα. Το χειρότερο: δεν γνωρίζει τον λόγο.
Στις 12 Δεκεμβρίου 2019 ο Σαλάμ συνελήφθη λίγο πριν επιβιβαστεί σε πτήση από τη Μυτιλήνη με προορισμό την Αθήνα και πληροφορήθηκε ότι είχε κηρυχτεί ανεπιθύμητος «για απόρρητους λόγους». Δεν ήταν η πρώτη φορά που βρισκόταν στα χέρια της αστυνομίας της Λέσβου και στα κρατητήρια του νησιού.
Πριν από τέσσερα χρόνια, στις 14 Ιανουαρίου 2016, ο Σαλάμ συνελήφθη μαζί με άλλα μέλη της οργάνωσης Team Humanity, την οποία που ίδρυσε με συμπατριώτες του όπως και με μέλη ισπανικής οργάνωσης. Κατηγορούνταν για οπλοκατοχή (τρία μαχαίρια στιλέτα!) και κυρίως για απόπειρα διευκόλυνσης αλλοδαπών για παράνομη είσοδο, επειδή έκαναν επιχείρηση έρευνας και διάσωσης.
Ηταν η πρώτη απόπειρα ποινικοποίησης διασωστικών οργανώσεων στην Ελλάδα, οι οποίες κατηγορούνταν –για σχέσεις με διακινητές– από τον Τύπο και την ξενοφοβική αντιπολίτευση, αλλά και από υπουργούς του ΣΥΡΙΖΑ.
Ως μάρτυρες υπεράσπισης των συλληφθέντων είχαν καταθέσει μέλη του τμήματος Δικαιωμάτων του κόμματος, που είδαν στη συνέχεια τη φωτογραφία τους πρωτοσέλιδη στο «Πρώτο Θέμα» κάτω από πηχυαίους τίτλους που υπαινίσσονταν διαπλοκή με «ύποπτες ΜΚΟ και διακινητές».Μάλιστα στη Βουλή, ο τότε υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας είχε πάρει το μέρος του δημοσιεύματος και είχε επιχειρήσει να δικαιολογήσει τη σύλληψη λέγοντας ότι στο δικαστήριο «μπορεί να φανεί ότι είχε δίκιο [...] το υπουργείο Μετανάστευσης και είχαν άδικο οι πέντε βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ».
Τον Μάιο του 2018 το δικαστήριο έκρινε το αντίθετο και αθώωσε πανηγυρικά τους κατηγορούμενους. Αλλά η περιπέτεια του Σαλάμ δεν τελείωσε.«Η ζωή μου άλλαξε το 2016, όταν είδα τη φωτογραφία με το άψυχο σώμα του τρίχρονου Αϊλάν Κουρντί ξεβρασμένο στα τουρκικά παράλια. Αυτή η φωτογραφία με στοίχειωσε και αποφάσισα να έρθω στη Λέσβο».
Ηταν η χρονιά που ο Σαλάμ παράτησε τα πάντα και ήρθε στην Ελλάδα για να βοηθήσει όπως μπορούσε τους πρόσφυγες και μετανάστες που θαλασσοπνίγονταν στο Αιγαίο. Υστερα από λίγους μήνες οργάνωσε ένα ολοήμερο κέντρο γυναικών και παιδιών δίπλα στη δομή της Μόριας.
«Εκείνοι στοιβάζονταν απελπισμένοι σε βάρκες με προορισμό το άγνωστο και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έκλειναν τα σύνορα. Σώσαμε πολλούς από βέβαιο πνιγμό, αλλά ακόμα βλέπω εφιάλτες με νεκρά παιδιά και δεν θα ξεχάσω ποτέ τη μέρα που έθαψα δύο γονείς μαζί με τα τέσσερα παιδιά τους».
Την περίοδο αυτή ο Σαλάμ ταξίδευε συχνά σε πόλεις της Ευρώπης και ενημέρωνε για το φλέγον ζήτημα. Σε ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο ζήτησε από τους ευρωβουλευτές να προσπαθήσουν να νιώσουν για μια στιγμή τον σπαραγμό ανθρώπων που εκλιπαρούν για βοήθεια.Μετά τη σύλληψή του, τον περασμένο Δεκέμβριο, τέθηκε σε προσωρινή κράτηση. «Μου είπαν ότι το όνομά μου ήταν εγγεγραμμένο στον Εθνικό Κατάλογο Ανεπιθύμητων Αλλοδαπών, χωρίς να μου εξηγήσουν τον λόγο. Η μόνη απάντηση που πήρα ήταν: «ο λόγος είναι απόρρητος και δεν σας ενημερώνουμε περαιτέρω». Εμεινα στο κρατητήριο περίπου τρεις εβδομάδες και πήγα στο δικαστήριο, για να αφεθώ ελεύθερος και να μου δοθεί το δικαίωμα να φύγω αξιοπρεπώς από τη χώρα εντός τριών ημερών».
Μετά την απέλαση του Σαλάμ, ο δικηγόρος του, Ζαχαρίας Κεσσές, έκανε αίτηση στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών για να ακυρωθεί η εγγραφή του στον συγκεκριμένο κατάλογο, όπως και στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Μυτιλήνης για να ακυρωθεί η απέλαση.
«Η εγγραφή του Σαλάμ Αλντίν στον Εθνικό Κατάλογο Ανεπιθύμητων Αλλοδαπών αποτελεί καταχρηστική διοικητική ενέργεια που εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της επιχειρούμενης ποινικοποίησης και δίωξης της ανθρωπιστικής βοήθειας τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, όπως αποτυπώνεται και σε εκθέσεις διεθνών οργανισμών. Πολύ περισσότερο, η άρνηση πληροφόρησης για τον λόγο της εγγραφής και η άρνηση πρόσβασης στα σχετικά έγγραφα συνιστούν κρατική αυθαιρεσία και παραβιάζουν κατάφωρα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Η τελείως απαράδεκτη στοχοποίηση του Σαλάμ έρχεται σε συνέχεια ανάλογων ενεργειών δίωξης εθελοντών στη Λέσβο την τελευταία τετραετία. Κυμαίνονται από τη δημιουργία αβάσιμων δικογραφιών με πλήθος ανύπαρκτα αδικήματα μέχρι την παρενόχληση και τη βία εναντίον εθελοντών με την ανοχή, αν όχι συμμετοχή, κρατικών λειτουργών», σημειώνει ο κ. Κεσσές.
Ο Σαλάμ προσέφυγε, μέσω του δικηγόρου του, και στον Συνήγορο του Πολίτη, ο οποίος ζήτησε να γνωστοποιηθούν οι λόγοι εγγραφής του στον κατάλογο και έκανε ειδική αναφορά στο Συμβούλιο της Επικρατείας που «επιμένει ότι η εγγραφή στον Κατάλογο Ανεπιθυμήτων Αλλοδαπών αλλά και κάθε πράξη απέλασης και απαγόρευσης διαμονής, παραμονής, εργασίας του αλλοδαπού, όπως και κάθε άλλη διοικητική πράξη, πρέπει να είναι ειδικώς αιτιολογημένη, ενώ παράλληλα το νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει τα περί απορρήτων εγγράφων δεν μπορεί να ερμηνεύεται και να λειτουργεί κατά τρόπο που ακυρώνει τελικά την επιβαλλόμενη έννομη προστασία».
Το μόνο που κατάφερε να μάθει ο Σαλάμ είναι ότι η εγγραφή του έγινε τον Οκτώβριο του 2019, χωρίς να γνωρίζει το παραμικρό, ενώ μάλιστα ταξίδευε συχνά με το αεροπλάνο. Αλλά γιατί;
«Το μόνο που ξέρω είναι η προσπάθεια της τοπικής αστυνομίας στη Λέσβο να μου δείξει ότι δεν είμαι ευπρόσδεκτος. Τον περασμένο Αύγουστο ο αστυνομικός διευθυντής με είχε προειδοποιήσει να σταματήσω να δραστηριοποιούμαι στο νησί, διαφορετικά, όπως μου είπε, θα με έστελνε στη φυλακή. Υστερα έψαχναν δικαιολογίες για να κλείσουν τον χώρο που είχαμε νοικιάσει. Μέσα σε τρεις μέρες δώσαμε ό,τι είχαμε όχι μόνο σε πρόσφυγες αλλά και σε πολλούς Μυτιληνιούς που τα είχαν ανάγκη. Ρούχα, φαγητό, παιχνίδια, τα πάντα. Επιτρέψτε μου να σας πω ότι η αστυνομία κάνει ό,τι θέλει στη Μυτιλήνη. Αλλά σε όλες τις ομιλίες μου και στις αναρτήσεις μου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν αναφέρθηκα ποτέ σ’ αυτό. Το μόνο που έλεγα είναι ότι το προσφυγικό είναι πρόβλημα της Ευρώπης και όχι της Ελλάδας και πως θα πρέπει όλες οι χώρες να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Αλλωστε, γιατί να μην είμαι ευπρόσδεκτος στην Ελλάδα όταν έχω συνεργαστεί με στελέχη του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής για την αποσυμφόρηση της Ειδομένης;».
Το ενδιαφέρον του για το καλό των προσφύγων, που το έβαλε στο επίκεντρο της ζωής του, είναι ο λόγος που ο Σαλάμ θέλει να επιστρέψει στη Λέσβο το συντομότερο δυνατόν. Το μυαλό του άλλωστε εκεί βρίσκεται τώρα, με την έκτακτη κατάσταση της πανδημίας. «Οι χιλιάδες άνθρωποι που είναι συνωστισμένοι πρέπει να μείνουν απομονωμένοι στις σκηνές τους. Να φορούν μάσκες, να χρησιμοποιούν αντισηπτικά και το φαγητό να διανέμεται από σκηνή σε σκηνή με όλα τα μέτρα ασφαλείας. Είναι επείγουσα ανάγκη να διατεθεί ο χώρος δίπλα στη Μόρια που έχει νοικιάσει η Team Humanity, έτσι ώστε να στηθούν 150 σκηνές και να στεγαστούν άνθρωποι».Σε αυτόν τον χώρο, στο «Κέντρο Ελπίδας και Ειρήνης», όπως τον ονομάζει, στήθηκε τις τελευταίες μέρες μια μικρή βιοτεχνία σε συνεργασία με την ντόπια εθελοντική ομάδα «Stand By Me Lesvos». Εκεί, γυναίκες πρόσφυγες που διαμένουν στο ΚΥΤ, τηρώντας αυστηρά μέτρα υγιεινής, ράβουν μάσκες υψηλής αναπνευστικής προστασίας που αποτελούνται από τρία στρώματα πολυπροπυλένιου.
Οπως λέει, 10.000 μάσκες βρίσκονται ήδη στη διάθεση των κατοίκων των χωριών Καλλονή, Πέτρα και Μόλυβος, που μπορούν να τις προμηθευτούν δωρεάν από τα σούπερ μάρκετ.Αλλες 28.000 μάσκες μοιράστηκαν στη Μόρια και θα ακολουθήσει αποστολή σε Χίο, Σάμο, Λέρο, Κω και στη δομή της Ριτσώνας, έξω από την Αθήνα, εκεί όπου εντοπίστηκαν κρούσματα πριν από μερικές ημέρες με αποτέλεσμα να τεθεί σε καραντίνα ολόκληρη η δομή. Η προσφυγή του Σαλάμ στη Δικαιοσύνη έχει προσδιοριστεί για τις αρχές Ιουνίου και εκείνος αναμένει τη λήξη της περιπέτειάς του, αυτή τη φορά οριστικά.
