Πήλιος Γούσης αθώος - Τσίπρας ;

[wooded glade]

Το ξέρετε ότι ο Πήλιος Γούσης ήταν αθώος ;
Ο Πήλιος Γούσης ήταν αξιωματικός που σκοτώθηκε στην έξοδο του Μεσολογγίου και τον γράφει και η μαρμάρινη πλάκα στο Μεσολόγγι.
Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι δεν πρόδωσε τον καλόγηρο Σαμουήλ στον Αλή Πασά.
Ένας συγγραφέας ονόματι Περαιβός που δεν τον χώνευε προσπάθησε να τον βγάλει προδότη, επικαλούμενος κάποιες διαφορές που είχε ο Γούσης με τους Τζαβελαίους για άσχετα προς την επανάσταση ζητήματα.

Ο Τσίπρας όμως θα αθωωθεί από την ιστορία για την προδοσία της Μακεδονίας ;

[Ζαποτέκος]

Το ξέρετε ότι ο Πήλιος Γούσης ήταν αθώος ;
Ο Πήλιος Γούσης ήταν αξιωματικός που σκοτώθηκε στην έξοδο του Μεσολογγίου και τον γράφει και η μαρμάρινη πλάκα στο Μεσολόγγι.
Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι δεν πρόδωσε τον καλόγηρο Σαμουήλ στον Αλή Πασά.
Ένας συγγραφέας ονόματι Περαιβός που δεν τον χώνευε προσπάθησε να τον βγάλει προδότη, επικαλούμενος κάποιες διαφορές που είχε ο Γούσης με τους Τζαβελαίους για άσχετα προς την επανάσταση ζητήματα.

Ο Τσίπρας όμως θα αθωωθεί από την ιστορία για την προδοσία της Μακεδονίας ;

Ναί είναι γνωστό ότι ο Πήλιος Γούσης ήταν αθώος. Ομοίως και οι Κουτσονικαίοι. Αφού δεν θεωρούνται προδότες οι Μποτσαραίοι, δεν ήταν ούτε και αυτοί. Το ίδιο ισχύει και με τους Γώγο Μπακόλα, Θανάση Βάγια, Νενέκο και Μπόσινα. Παρεξηγημένες και συκοφαντημένες μορφές.

Ούτε όμως και ο Τσίπρας είναι προδότης. Ο Τσίπρας σε δυό πράγματα δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι κορόιδεψε το εκλογικό σώμα : για το σκοπιανό και το λαθρομεταναστευτικό. Όλοι ήξεραν τις ιδέες του, αλλά θεώρησαν αυτά τα ζητήματα λιγότερο σημαντικά απ' τα θαύματα που υποσχόταν στον οικονομικό τομέα.

[Athos]

Ο Τσίπρας όμως θα αθωωθεί από την ιστορία για την προδοσία της Μακεδονίας ;

Δεν τον νοιάζει για την ιστορία. Αριστερός είναι. Ότι φάμε κι ότι πιούμε.

[ΣΑΤΑΝΙΚΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ]

Το ξέρετε ότι ο Πήλιος Γούσης ήταν αθώος ;
Ο Πήλιος Γούσης ήταν αξιωματικός που σκοτώθηκε στην έξοδο του Μεσολογγίου και τον γράφει και η μαρμάρινη πλάκα στο Μεσολόγγι.
Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι δεν πρόδωσε τον καλόγηρο Σαμουήλ στον Αλή Πασά.
Ένας συγγραφέας ονόματι Περαιβός που δεν τον χώνευε προσπάθησε να τον βγάλει προδότη, επικαλούμενος κάποιες διαφορές που είχε ο Γούσης με τους Τζαβελαίους για άσχετα προς την επανάσταση ζητήματα.

Ο Τσίπρας όμως θα αθωωθεί από την ιστορία για την προδοσία της Μακεδονίας ;

Ναί είναι γνωστό ότι ο Πήλιος Γούσης ήταν αθώος. Ομοίως και οι Κουτσονικαίοι. Αφού δεν θεωρούνται προδότες οι Μποτσαραίοι, δεν ήταν ούτε και αυτοί. Το ίδιο ισχύει και με τους Γώγο Μπακόλα, Θανάση Βάγια, Νενέκο και Μπόσινα. Παρεξηγημένες και συκοφαντημένες μορφές.

Ούτε όμως και ο Τσίπρας είναι προδότης. Ο Τσίπρας σε δυό πράγματα δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι κορόιδεψε το εκλογικό σώμα : για το σκοπιανό και το λαθρομεταναστευτικό. Όλοι ήξεραν τις ιδέες του, αλλά θεώρησαν αυτά τα ζητήματα λιγότερο σημαντικά απ' τα θαύματα που υποσχόταν στον οικονομικό τομέα.

Για το μακεδονικό έχεις δίκαιο, αλλά για το προσφυγικό, όχι. Τα καθάρματα τσίπρας-καμμένος με εκτελεστή τον έλλην μένγκελε μουζάλα, υπήρξαν οι στυγνότεροι ολετήρες των αμάχων προφύγων τους οποίους ακόμη, τρία χρόνια μετά, τους έχουν μαντρωμένους και ξεχασμένους από τον θεό, σε στρατόπεδα συγκέντρωσης - κολαστήρια, τη στιγμή που υπεξαιρούν την βοήθεια των ευρωπαϊκών λάων και την μοιράζουν σε στρατούς καθεστωτικών, μερικούς από τους οποίους έχομε την ατυχία να υφιστάμεθα και εδώ

[ΑΙΝΕΙΑΝ06]

Για να κατηγορηθεί ο Τσίπρας για προδοσία , θα πρέπει να κατηγορηθεί βαση ελληνικής νομοθεσίας
Ο νηματοθετης πάντως εύκολα παει φυλακη γιατί κατηγορεί την ελληνική κυβέρνηση για προδοσία

[ΑΙΝΕΙΑΝ06]

Ο Πηλιος Γούσης με τι κριτήρια μπορούμε να τον κατηγορήσουμε ως προδότη ;
Εκ των υστέρων κρίνοντας τον με σημερινά πολιτικό ιδεολογικά κριτήρια , ενω στην εποχή του δεν υπήρχε νεοελληνικό εθνικό κράτος και νεοελληνικός εθνικισμός ;

[ΑΙΝΕΙΑΝ06]

Ο Τσίπρας όμως θα αθωωθεί από την ιστορία για την προδοσία της Μακεδονίας ;

..ποιος θα γράφει τοτε την ιστορία και τι πολιτικά ιδεολογικά κινήματα θα είναι τοτε κυρίαρχα ;
Την ιστορία υπόψην την γράφουν οι νικητές ..

[Ζαποτέκος]

..ποιος θα γράφει τοτε την ιστορία και τι πολιτικά ιδεολογικά κινήματα θα είναι τοτε κυρίαρχα ;
Την ιστορία υπόψην την γράφουν οι νικητές ..

Από παλιό απόκομμα εφημερίδας που έχω ( ίσως Ελευθεροτυπία ; ) , παραμονές δημοτικών εκλογών. Διχασμός στην Ρεντίνα Αγράφων για την προτομή του Δημητρίου Τσολάκογλου που τοποθετήθηκε απέναντι απ' το μουσείο Εθνικής Αντίστασης του χωριού. Πρόκειται για τον παππού του κατοχικού πρωθυπουργού Γ. Τσολάκογλου.

Ο δήμαρχος Ρεντίνας Κ. Κούτρας θεωρεί τον Δ. Τσολάκογλου ευεργέτη του χωριού., στο οποίο ίδρυσε ελληνική σχολή και διακόσμησε με δικά του έξοδα το τέμπλο και την οροφή της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου. Επικαλείται την Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια και σημειώνει πως υπήρξε Φιλικός , κρατήθηκε ως όμηρος στα Γιάννενα απ' τον Αλή πασά και απαγχονίστηκε το 1822 με τον γιό του Κωνσταντίνο απ' τον πασά της Λάρισας , Χουρσίτ.

Ο πρόεδρος του Συλλόγου των Απανταχού Ρεντινιωτών Θανάσης Μάλλιος διαφωνεί. Επικαλείται την Υδρία και το λεξικό Ελευθερουδάκη που αποκαλούν τον Δ. Τσολάκογλου μεγάλο προδότη και φιλότουρκο αντίστοιχα. Οι αντίθετοι με την προτομή αναφέρουν ακόμη ότι
- Η τουρκαλβανική φρουρά του Τσολάκογλου ξεκλήρισε την οικογένεια του Μακρυγιάννη.
- Ο Τσολάκογλου ήταν η αιτία του χαμού του Κατσαντώνη ( Δ. Φωτιάδης ). Ακόμη υποκίνησε την δολοφονία του Λεπενιώτη , αδελφού του Κατσαντώνη , στα Φουρνά το 1819.
- Ο Κασομούλης χαρακτηρίζει τον Τσολάκογλου αδιάλλακτο εχθρό όλων των καπιταναίων και προδότη και ο Καραϊσκάκης , που ήταν πρωτοπαλίκαρο του Κατσαντώνη, τον μισούσε θανάσιμα και γι' αυτό έκαψε τον πύργο του αργότερα.
- Το 1821 , λίγο πριν το ξέσπασμα της Επανάστασης , ο Τσολάκογλου παγίδευσε τους φιλικούς Κ. Ζαχαράκη , Γ. Ζώτο , Κ. Μανσόλα και Ανιάνα και τους παρέδωσε στον Χουρσίτ πασά , ο οποίος τους κρέμασε. Κατόπιν ιδιοποιήθηκε τις περιουσίες τους.

Θέλουν να πλήξουν το κύρος μου επειδή έχω προσφέρει έργο τρεις τετραετίες τώρα , απαντά ο Κ. Κούτρας επιμένοντας για την ορθότητα της επιλογής του.

Τσολάκογλους, Δημήτριος
Προεστός των Αγράφων από το 1775 έως το 1817. Καταγόταν από τη Ρεντίνη των Αγράφων. Ήταν ένας από τους ισχυρότερους κοτζαμπάσηδες της εποχής του και με την ευστροφία του επιβαλλόταν και στους Τούρκους αξιωματούχους της περιοχής του. Επειδή έπεσε στη δυσμένεια του Αλή-πασα των Ιωαννίνων κρατήθηκε το 1817 στα Ιωάννινα ως όμηρος μέχρι την άνοιξη του 1822, οπότε ελευθερώθηκε και πήγε στη Λάρισα. Μυημένος καθώς ήταν στη Φιλική Εταιρεία, θέλησε να οργανώσει τον ξεσηκωμό στα Άγραφα, αλλά στις 8 Ιουλίου 1822, με διαταγή του Χουρσίτ πασά, απαγχονίστηκε στη Λάρισα.
https://greek_greek.enacademic.com/236930/Τσολάκογλους%2C_Δημήτριος

Ο Γεώργιος Τσολάκογλου γεννήθηκε στη Ρεντίνα Καρδίτσας το 1886 και ήταν γόνος παλαιάς αρχοντικής οικογένειας των Αγράφων. Πρόγονός του ήταν ο πρόκριτος της Ρεντίνας Δημήτριος Τσολάκογλους, που απαγχονίστηκε τον Ιούλιο του 1822 με διαταγή του Χουρσίτ Πασά.
https://www.sansimera.gr/biographies/835

Ο Καραϊσκάκης έκαψε τα σπίτια του κοτζάμπαση Τσολάκογλου στα Άγραφα, διότι είχε προδώσει προεπαναστατικά τον καπετάνιο του Κατσαντώνη και είχε υποστεί μαρτυρικό θάνατο. (…)
Ο Δημήτριος Τσολάκογλου <<αποβλέπων εις τον σκοπόν τού να ανακτήση, την οποίαν εστερήθη επί του Αλή Πασσά πολιτικήν Αρχηγίαν των Αγράφων, προδίδει προς τον εις Λάρισαν Χουρσήτ Πασσάν τον αντίζηλόν του Γεώργιον Καβοστεργιόπουλον. * Ο προδοθείς σύρεται εις την αγχόνην μ’ άλλους εννέα εκ της οικογενείας του>>. ( Φιλήμων ) Σ’ αυτή την περίπτωση ο Τσολάκογλου χρησιμοποιώντας την <<εταιρική>> του ιδιότητα προδίδει τον πολιτικό του αντίζηλο στα Άγραφα, που ήταν κι αυτός Φιλικός και απόστολος της Εταιρείας, προκειμένου να πετύχει προσωπικό όφελος. Στο συγκεκριμένο προύχοντα [ σ.σ. τον Τσολάκογλους ** δηλαδή ] οι ιθύνοντες Φιλικοί της Κωνσταντινούπολης είχαν επενδύσει πολλά, επειδή πίστευαν ότι είχαν βρει <<τον θερμότερον συνεργόν εις την υπόθεσιν του έθνους>> ( Φιλήμων ) και απ’ αυτόν <<δεν ήλπιζόν ποτε οι άνθρωποι τοιαύτην επονείδιστον διαγωγήν>>.

* Ο Γκαβοστέργιος ή Ζώτος Γεώργιος ήταν εγκατεστημένος στην Κωνσταντινούπολη, όπου και έκανε πολύ μεγάλη περιουσία. Εκεί μυήθηκε στο μυστικό της Φιλικής Εταιρείας και στη συνέχεια απεστάλη <<από τους εταίρους>> στη Φθιώτιδα και στην Ευρυτανία με σκοπό να προσηλυτίσει Έλληνες στην υπόθεση της Επανάστασης σε συνεννόηση με τους: Γεώργιο Αινιάνα, Δ. Μακούλα και Δρόσο Μανσόλα. Αυτός και άλλα τρία (κατ’ άλλους εννιά) μέλη της οικογενείας του συνελήφθησαν από τον Χουρσίτ πασά, ύστερα από καταγγελία του αντιπάλου του προεστού των Αγράφων Δημητρίου Τσολάκογλου ότι ήταν <<εταιρισταί>>, και θανατώθηκαν στα Γιάννενα. Από τους Τούρκους δημεύτηκε στην Κωνσταντινούπολη και στη Θεσσαλία η περιουσία του που ξεπερνούσε τα 3.000.000 γρόσια. Ο αδελφός του και αγωνιστής του ’21 Λογοθέτης Κωνσταντίνος Ζώτος κατάφερε και έφερε από την Κωνσταντινούπολη 700.000 – 800.000 γρόσια και τα διέθεσε σε μισθούς στρατιωτών.

Ο Γούσιος ή Γούζιος Κωνσταντίνος ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας και προεπαναστατικά προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες στον υπόδουλο ελληνισμό. Συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση και συνελήφθη από τους Τούρκους. Απαγχονίστηκε τον Απρίλιο του 1822 μαζί με τον Γεώργιο Ζώτο ή Γκαβοστέργιο προδομένος κι αυτός από τον κοτζάμπαση της Ρεντίνας Δημήτριο Τσολάκογλου.

Ο Ζαχαρακόπουλος ή Ζαχαρόπουλος Κωνσταντίνος καταγόταν από τη Ρεντίνα Αγράφων και ασκούσε το επάγγελμα του Ξενοδόχου στην Κωνσταντινούπολη. Μυήθηκε στα της Φιλικής Εταιρείας στην Κωνσταντινούπολη και εστάλη ως απόστολος <<της εν Κωνσταντινουπόλει εταιρείας>> στα Άγραφα για να προετοιμάσει την Επανάσταση. Συνελήφθη όμως και αυτός από τους Τούρκους, καθώς προδόθηκε από τον Δημήτριο Τσολάκογλου, και οδηγήθηκε σιδηροδέσμιος στα Γιάννενα, όπου και απαγχονίστηκε το Μάιο του 1821 μαζί με τον Γεωργάκη Ζώτο ή Γκαβοστέριο από τον Χουρσίτ πασά.


** Ο Δημήτριος Τσολάκογλου, προύχοντας Αγράφων με έδρα τη Ρεντίνα, διατέλεσε επί Κούρτ πασά όχι μόνο πολιτικός Άρχων της περιοχής αλλά και ο πρώτος Δερβέναγας των Αγράφων με πεντακόσιους ενόπλους Αλβανούς κάτω από τις διαταγές του, τους οποίους μισθοδοτούσε ο Κούρτ πασάς. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από το γιο του, που έστειλαν από την Κωνσταντινούπολη στα Άγραφα οι ιθύνοντες της Εταιρείας, διότι πίστευαν <<ότι θέλουσιν εύρει τον θερμότερον συνεργόν εις την υπόθεσιν του έθνους>>. Αποβλέποντας να ανακτήσει την πολιτική Αρχηγία των Αγράφων, που τη στερήθηκε επί Αλή πασά, πρόδωσε στον Χουρσήτ πασά τον πολιτικό του αντίζηλο , Φιλικό και απόστολο της Εταιρείας, Γεώργιο Γκαβοστέργιο με αποτέλεσμα ο τελευταίος με τρία ή (κατ’ άλλους) εννιά μέλη της οικογένειάς του να απαγχονισθούν. Μετά από τρεις μήνες την ίδια τύχη είχε και ο Τσολάκογλου με τον γιο του από τον Χουρσήτ πασά.

( Δημήτρης Τσιάμαλος , Κοινωνική και επαναστατική συνείδηση των ενόπλων της Ρούμελης στην επανάσταση του 1821 )

Ο Γεώργιος Τσολάκογλου ήταν εγγονός του μέλους της Φιλικής Εταιρείας, Δημήτρη Τσολάκογλου, ο οποίος φιλοξένησε στο κονάκι του τον Αλή Πασά επί τρεις μέρες. Με την κήρυξη της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821 ο Τσολάκογλου οργάνωσε ομάδα κλεφτών και διέθεσε την περιουσία του για όπλα, μπαρούτι, μολύβι και άλλα μέσα. Ύστερα από καταδίωξη κατόρθωσε να τον κυκλώσει και να τον συλλάβει ο Χουρσίτ Δράμαλης πασάς και να τον κρεμάσει, μαζί με τους δύο γιους του, στη Λάρισα στις 21 Ιουνίου 1821 . Η τοποθέτηση της προτομής του Δημητρίου Τσολάκογλου στη Ρεντίνα ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων και συζητήσεων . Πατέρας του Γεωργίου Τσολάκογλου ήταν ο Κωνσταντίνος Τσολάκογλου, ενώ ο Γεώργιος είχε αμφιθαλή αδελφό τον επίσης αντιστράτηγο Νικόλαο Σπυρόπουλο.
https://el.metapedia.org/wiki/Γεώργιος_ ... AOzttJNtjw

Φθορές στην προτομή του Δ. Τσολάκογλου στη Ρεντίνα

05 Μαρτίου 2009
Ξημερώματα Κυριακής στην Ρεντίνα, άγνωστοι δράστες προκάλεσαν φθορές με ρήψη σπρέι μαύρου χρώματος, στην προτομή του Δημήτρη Τσολάκογλου, προεστού της Ρεντίνας και της επαρχίας των Αγράφων επί Τουρκοκρατίας, η οποία βρίσκεται στην πλατεία του Δήμου. Το συμβάν καταγγέλθηκε το πρωί της Τρίτης από τον Δήμαρχο Ρεντίνας κ. Παύλο Ραγιά στο Αστυνομικό Τμήμα Σοφάδων, το οποίο διεξάγει προανάκριση.
https://www.karditsanews.gr/φθορές-στην ... ολάκογλου/

Η μικρή κοινωνία των φαραγγιών των Αγράφων στη Ρεντίνα, μια κοινωνία σκληροτράχηλων ορεσιβίων, προστατευμένη από τα σουλτανικά προνόμια που είχε εξασφαλίσει για το χωριό του ο κοτζαμπάσης Τσολάκογλου και η φιλία του με τον Αλή Πασά, παρουσίασε στους χρόνους της Τουρκοκρατίας μερικές ιδιαιτερότητες. Ο Δημήτρης Τσολάκογλου, μοναχοπαίδι του κεφαλοχωρίτη άρχοντα, της παλιάς δυνατής φαμίλιας του Γεωργίου Τσολάκογλου, κληρονόμησε απ’ τον πατέρα του μεγάλη περιουσία. Ο πατέρας του κοτζαμπάση Τσολάκογλου ανήκε σε παλιά αριστοκρατική οικογένεια με μεγάλη περιουσία στην Κωνσταντινούπολη και επέλεξε γύρω στα 1700 να ζήσει στα ορεινά και απάτητα από τους Τούρκους Άγραφα. Ο αφέντης και Κοτζαμπάσης Τσολάκογλου, ήταν όμορφος άντρας, στιβαρός, με μορφή συμπαθητική, εύστροφος, έξυπνος και πονηρός, το ντύσιμο του ήταν άψογο -χούι του αρχοντικό- και τα χέρια του μύριζαν πάντα λεβάντα. Παντρεύτηκε και πήρε γυναίκα του την όμορφη και πλούσια κόρη του άρχοντα Χατζαίου προεστού του Μαυρίλου Φθιώτιδας. Αυστηρός και πιεστικός, δόγμα και πρόγραμμα του: όλα τ’ άψυχα ιδιοκτησία του, κι όλα που ’χαν ψυχή, στην δούλεψη του. Το αίσθημα του ευδαιμονισμού κυβερνούσε την ψυχή του κοτζαμπάση Δημήτρη Τσολάκογλου, έβρισκε την ευτυχία στον πλούτο και γενικά στην δική του κατάσταση. Όλα ήταν καλά γι’ αυτόν στον κόσμο τούτο, όπως τα’ φτιάξε ο Θεός. Το σπίτι του στη Ρεντίνα, ήταν σαν κάστρο απ’ έξω, παλάτι από μέσα. Κάστρο με τα ψηλά τείχη και τα μικρά του παράθυρα, που αρχινούσαν απ’ το δεύτερο πάτωμα, σαν στενές πολεμίστρες. Υπηρέτες, παραγιοί, παρακόρες και παραδουλεύτρες κυκλοφορούσαν συνεχώς στην αυλή και άλογα πλουσιοσελωμένα, που ρουθούνιζαν τον αέρα και χλιμίντριζαν χτυπώντας το λιθόστρωτο με τις όπλες τους, μουλάρια φορτωμένα κι άλλα ξεφόρτωτα. Η μέσα πόρτα του πύργου δεν έκλεινε ποτέ. Η έξω έκλεινε μόνο τη νύχτα, με διπλές βαριές αμπάρες. Ο πύργος αυτός πυρπολήθηκε το 1822 από τον Καραϊσκάκη για στρατηγικούς λόγους, ώστε να μην αποτελεί κατάλυμα και αμυντικό προμαχώνα των Τούρκων. Ο μεγαλοκοτζαμπάσης χαιρόταν την αρχοντική και πλούσια ζωή του στο κονάκι του, χωρίς να ζητήσει από το ριζικό τίποτε περισσότερο. Το μοναδικό του πάθος, οι γυναίκες, το ικανοποιούσε με το παραπάνω, χάρη στο χρήμα και τη δύναμη του. Θα ήταν δύσκολο και αρκετά επικίνδυνο στον πατέρα ή το σύζυγο, να θυμώσει για την τιμή που ’κανε ο άρχοντας στην κόρη ή την γυναίκα του. Τίποτε τέτοιο δεν έγινε όμως ποτέ με τον Τσολάκογλου, που απέφευγε συστηματικά τα θηλυκά των τζαναμπέτηδων αρσενικών, βαριόταν τις μπλεξούρες. Η μετρημένη απλοχεριά του, η αρχοντιά και η ομορφάδα του παρουσιαστικού του, τον έκανε συμπαθέστατο σ’ όλο τον κόσμο. Στάθηκε χρήσιμος και η ζωή του δεν πέρασε ανωφέλευτη απ’ τη γη, σαν διοικητής δε, δείχθηκε σκληρός, προνοητικός και διπλωμάτης. Με τους Τούρκους τα ’χε πολύ καλά, κρατούσε σχέσεις φιλικές, ικανοποιώντας με άφθονα πεσκέσια και δοσίματα την πλεονεξία τους, κι εκείνοι τον άφηναν ήσυχο στο καματερό του. Ο Αλή Πασάς, βλέποντας τον τόσο υποταχτικό του καλόβολο, του πρότεινε να συνεργαστεί στενότερα με την διοίκηση, για να χτυπηθεί η κλεφτουριά, που λυμαινόταν τα Άγραφα. Για το ρωμαίικο δεν πολυνιαζόταν ο Τσολάκογλου, μόνο που η μπόρα του ξεσηκωμού θα παρέσερνε κι αυτόν και την ευτυχία του. Έβλεπε κιόλας τι στέρνα του αδειανή, το κονάκι του πυρπολημένο, τα κτήματα του κουρσεμένα, την Τσολάκινα στο χαρέμι κάποιου πασά και τον εαυτό του κρεμασμένο σ’ ένα πλάτανο στη Λάρισα. Γιατί ας το πούμε κι αυτό. Ο κοτζαμπάσης διοικούσε την Ρεντίνα και την γύρω περιοχή με μεγάλη αυστηρότητα. Τόσο αυστηρά που έφτασε σ’ ένα τυπικό αμείλικτων, άγραφων νόμων. Έπρεπε να γίνεται πάντα το δικό του. Μια από τις ιστορίες, η πιο χαρακτηριστική για την εποχή του είναι η παρακάτω: Από τον κεντρικό δρόμο της Ρεντίνας δεν μπορούσε να περάσει παρακατιανός (άνθρωπος του λαού), όταν κάθονταν εκεί το αρχοντολόι, οι προεστοί και οι πρώτοι του τόπου. Λέγεται ότι ο Τσολάκογλου ντυμένος με τ’ ακριβά τα ρούχα του, όλο ομορφιά και καμάρι-είχε μίαν απερίγραπτη ευαισθησία στο ντύσιμο του-, καθόταν ένα πρωινό με τους άλλους προεστούς της Ρεντίνας στον πλάτανο της κεντρικής πλατείας του χωριού. Όσο καθόταν εκεί στον πλάτανο οι προεστοί και οι πρωτόγεροι, κι όλοι με τ’ ασημένια μαλλιά, κανένας του λαού δεν είχε το δικαίωμα να περάσει από τον δρόμο της πλατείας. Έπρεπε να λοξοδρομήσει. Κάποτε έγινε και τούτο το παράξενο και περίεργο, ένα παλικαρόπουλο ίσαμε κει πάνω, καμιά εικοσιπενταριά χρονών, ο Θωμάς Καντάρας τ’ όνομα του, απεφάσισε να πατήσει κείνο το πρωινό τον άγραφο νόμο. Πέρασε μπρος από τους προεστούς. Κατάπληκτοι στέκονταν οι γέροντες, όταν ο Τσολάκογλου σηκώθηκε απάνω και τον φώναξε . Ο νεαρός πλησίασε και τότε με μια γροθιά ο προεστός τον έριξε καταγής. «Να δεις κι εγώ με τι τρόπο θα σε χτυπήσω» είπε το παλικάρι στον προεστό. Έφυγε αμέσως στο βουνό, ενώθηκε με τον αρχιληστή Γκολέκα και του είπε το σχέδιο του. Τον χινόπωρο του 1802 ο ληστής μαζί με τον Θωμά Καντάρα, κατέβηκαν στην Ρεντίνα και άρπαξαν την κοτζαμπασίνα Τσολάκινα. Σαν φτάσανε οι ληστές στα λημέρια τους, ζυγίσανε την αρχόντισσα και στείλανε μήνυμα στον Τσολάκογλου: πενήντα έξη πουγκιά, δηλαδή πεντακόσιες οκάδες ασήμι γύρευαν για λίτρα - είκοσι οκτώ χιλιάδες ασημένια γρόσια. Ο κοτζαμπάσης Τσολάκογλου πρόσταξε να μην κυνηγήσει κανένας τους ληστές, για να μαζέψει το ασήμι που του γύρευαν αναγκάστηκε να δανειστεί από φίλους του και να πουλήσει τα τσιφλίκια του που είχε στον Πύργο Ιθώμης, στους πρόποδες της οροσειράς των Αγράφων. Δώσανε λοιπόν το ασήμι στους ληστές και πήραν την αρχόντισσα γυναίκα. Όλα τα καλά, ωστόσο, έχουν ένα τέλος. Ύστερα από καιρό βλέπεις πανάρχαια ιστορία, ο άνθρωπος το ’χει έτσι να κυνηγά την μοίρα του, ν’ ακολουθεί το πεπρωμένο του. Ο κοτζαμπάσης Τσολάκογλου με εντολή του Χουρσίτ Πασά, απαγχονίστηκε στην Λάρισα στις 8 Ιούλη του 1822.
http://rentina-agrafwn.blogspot.com/202 ... -post.html

Ο μεγάλος, μονόχωρος επιμήκης με χορούς στα πλάγια, περικαλλής Καθεδρικός Ναός του Αγίου Γεωργίου, καταστόλιστος με εξαιρετικές τοιχογραφίες, κτίστηκε το 1662 σύμφωνα με επιγραφή που βρίσκεται πάνω από την κεντρική εσωτερική είσοδο, η αγιογράφηση του τελείωσε το 1719 από τους αγιογράφους Σεραφείμ από την Χίο και Δημήτριο από το Μέτσοβο και εγκαινιάστηκε δε το 1722 από τον θεοφιλέστατο επίσκοπο Θαυμακού Ζωσιμά, καθόσον η Ρεντίνα είχε αποσπαστεί από την επισκοπή Λιτζάς και Αγράφων.
Ανακαινίστηκε το 1789 και κατασκευάστηκε η περίτεχνη σκαλισμένη ξύλινη επίπεδη οροφή του ναού, από τους Δομιανούς τεχνίτες Ιωάννη και Δημήτριο με δαπάνες του φιλογενούς άρχοντα της Ρεντίνας Δημητράκη Τσολάκογλου.
Το 1790 ο Δημήτρης Τσολάκογλου τύπωσε στη Βενετία με έξοδά του, την ακολουθία του Αγίου Σεραφείμ εξ Ιωαννίνων, που συνέθεσε ο περίφημος δάσκαλος του Γένους Αναστάσιος Γόρδιος.
Η φορητή δε λαμπρή εικόνα του Αγίου Γεωργίου αφιέρωμα και αυτή του Δημητρίου Τσολάκογλου φιλοτεχνήθηκε το 1794 από τον αγιορείτη μοναχό Νικηφόρο.
Εντυπωσιακό και περίτεχνο είναι το τέμπλο του, όπως και η Αγία Τράπεζα και ο δεσποτικός θρόνος του ναού, έχουν κατασκευασθεί με το μοναδικής τεχνοτροπίας σκαλιστό ξύλο, από καρυδιά χωρίς καμιά αλλοίωση του φυσικού του χρώματος, δέηση και αυτά του Δημητρίου Τσολάκογλου το 1796 και έργο των τριών αδελφών Γεωργίου, Ιωάννου και Αθανασίου από την Στυλίδα. Στο κτιριακό συγκρότημα του μουσειακού αυτού ναού ανήκουν επίσης και τα δύο παρεκκλήσια του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Σεραφείμ.
http://rentina-agrafwn.blogspot.com/201 ... _3956.html

Η ΠΡΟΤΟΜΗ ΕΝΟΣ ΠΡΟΔΟΤΗ ΚΑΙ Η «ΚΑΡΑΤΟΜΗ» ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΑΣ
19 Απριλίου 2010

Σε ένα όμορφο χωριό των Αγράφων μαίνεται ένας ακήρυκτος πόλεμος τα τελευταία χρόνια. Μερικοί απόγονοι του Τουρκόφιλου Κοτσάμπαση Ρεντίνας έκαναν την εκταφή του Τσολάκογλου και μαρμαρωμένο τον τοποθέτησαν στην κεντρική πλατεία του χωριού !
(…)
Ένας εκ των πλέον ιστορικών Δήμων των Αγράφων είναι ο της Ρεντίνας Οι άρχοντες που θέλοντας να τιμήσουν ένα εκ των πλέον γνωστών προγόνων τους, δηλαδή τον Δημήτριο Τσολάκογλου, ο οποίος έζησε μέχρι το 1822, έστησαν στο κέντρο του χωριού ένα μεγαλοπρεπές και περίτρανο μαρμάρινο άγαλμα. Με αυτή την πράξη του το Δημοτικό Συμβούλιο δεν εκόσμησε απλώς την πλατεία, αλλά, ταυτοχρόνως διεκόσμησε την ιστορία!… Επιλέγοντας ως ίνδαλμά τους και πρότυπο ένα επιφανέστατο προδότη, κατεξευτέλισαν τους καθ’ όλα άξιους κατοίκους του Δήμου.

Ποιος, τελικά, ήταν ο Δημήτριος Τσολάκογλου; (Σακατόπουλος, εάν μεταφραστεί το όνομα). Αυτό θα μας το μολογήσουν διακεκομένοι συμπατριώτες μας. Ιδού λίγα εκ των απείρων κατορθωμάτων του:
Ενθυμήματα Στρατιωτικά κασομούλη:
α. (σελ. 95): «…. Καθόν καιρόν ο Αλήπασάς υψωμένος, δια την ραδιουργιών του Τσολάκογλου αρχιπροεστού εχθρού αδιαλάκτου όλων των καπεταναίων…»
β. (σελ. 125): «Και εδώ αφού απεδείχθη ο Τζιολάκογλους Αγράφων – συμπέθερος των προκρίτων Μαυρίλος – προδότης…»
γ. (σελ. 125): «Ο Καραϊσκάκης μισούσε θανάσιμα τον κοτσάμπαση Τζιολάκογλου, γιατί έγινε αιτία του μαρτυρικού θανάτου του Κατσαντώνη.»

2. Ιστορία Ευρυτανίας – Μάρκου Γκιόλα, σελ. 205:
«Η Εταιρεία (Φιλική) τον έστειλε ως έμπιστον της στ’ Άγραφα, αλλά προδόθηκε από τον Δημ. Τσολάκογλου και μαρτύρησε στα Γιάννενα.»
(Αναφέρεται στον Ζαχαρόπουλο από τη Ρεντίνα).
Το Σμόκοβο. Ι.Κ. Ζιώγα, σελ. 139:
«Οι Τούρκοι πέτυχαν να διαλύσουν τις πρώτες επαναστατικές κινήσεις στ’ Άγραφα με την προδοσία του Τσολάκογλου».
Τα Βραγγιανά των Αγράφων, Χριστοφ. Αλεξάκη, σελ.: 165: «Πολλά βιβλία της Σχολής Βραγγιανών άρπαξε ο πλούσιος Τουρκόφιλος κοτσάμπασης της περιοχής, που κατοικούσε στη Ρεντίνα, Τσολάκογλου».

Κατά τον Δ. Φωτιάδη ο Τσυλάκογλου ευθύνεται για το Θάνατο του Κατσαντώνη.
Ο Καραϊσκάκης έκαψε τον πύργο του Τσολάκογλου, επειδή τον θεωρούσε υπεύθυνο για το θάνατο του Κατσαντώνη. Ο ιστορικός Βλαχογιάννης επιβεβαιώνει αυτή την άποψη.
Τελειώνουμε με την πλέον αλάνθαστο ιστορικό μας, δηλαδή το Δημοτικό τραγούδι:
«Ποιος είν’ αράδα σήμερα να βγει στο καραούλι;
Χουλιάρας είναι σήμερα κι ο Νίκος Καψομούνης.
Νικόλα πρόσεξε καλά κι εσύ, ωρέ. Χουλιάρα.
Μας πρόδωσε ο Τσολάκογλου στον Άγο Μουχουρντάρη».

Άρχοντες της Ρεντίνας! Μεταλλάσσοντας τους προδότες σε ήρωες και εθνάρχες, υποσκάπτουμε τα θεμέλια της πατρίδος μας.

(...)
η Ρεντίνα γέμισε καπνούς κι εκρήξεις. Οι μισοί κάτοικοι απαιτούσαν την αποκαθήλωση του προδότη και οι άλλοι την παραμονή του άρχοντα στο βάθρο του, για ν’ ατενίζει τους αφελείς απογόνους του!.. Μετά από συζητήσεις, εμπλοκές και συμπλοκές, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε, κατά πλειοψηφία, την αποκαθήλωση του αγάλματος. Ακολούθησαν ενστάσεις επί ενστάσεων και, τελικά, κάποιοι ανεγκέφαλοι έκαναν μόνοι τους την αποκαθήλωση… νύκτωρ!
https://www.karditsanews.gr/η-προτομη-ε ... «καρατομη/

[Ζαποτέκος]

Η κατηγορία του Κολοκοτρώνη κατά του Δουράκη.
Σταύρος Καπετανάκης, Πρόεδρος Εταιρείας Λακωνικών Σπουδών , Μελετήματα , Βιογραφικό Λεξικό Μανιατών.

Η οικογένεια Δουράκη ή Ντουράκη ήταν μια απ' τις σπουδαιότερες στην Δυτική Μάνη, στην περιοχή της Μεγάλης Καστάνιας.
Ο Κωνσταντής Δουράκης ήταν πατρικός φίλος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και στη φροντίδα του είχαν αφήσει όλοι οι Κολοκοτρωναίοι τις
οικογενειές τους την εποχή που ήταν κάπος . Οι Κολοκοτρωναίοι συχνά επισκεπτόντουσαν την Καστάνια και ο Θ. Κολοκοτρώνης είχε αρραβωνιάσει τη μια κόρη του με έναν από τους γιούς του Δουράκη. Το 1802 ο Κωνσταντής Δουράκης και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης πήγαν στην Ανδρούβιστα (Χώρα -Ξωχώρι) γιατί οι Κιτρινιαραίοι είχαν μεταξύ τους πόλεμο και πολιόρκησαν το Νικόλαο Κιτρινιάρη.
Το 1806, την εποχή του μεγάλου κατατρεγμού των κλεφτών του Μοριά, ο Κωνσταντής Ντουράκης φιλοξένησε στον πύργο του το Θεόδωρο
Κολοκοτρώνη και δύο συντρόφους του Ρουμελιώτες. Αργότερα, κατηγορήθηκε από αυτόν ότι σκόπευε να τον παραδώσει στους Τούρκους,
όταν του πρόσφεραν 50.000 γρόσια, που ήταν για την εποχή εκείνη ένα υπερβολικά μεγάλο ποσό. Να σημειωθεί ότι η Μάνη πλήρωνε ετήσιο φόρο 15.000 γρόσια, ο οποίος όμως σπάνια εξοφλείτο, γιατί ήταν αδύνατο στον εκάστοτε Μπέη να τον συγκεντρώσει. Η μελέτη των λεπτομερειών της ιστορίας αυτής μπορεί να πείσει ότι ο Θ. Κολοκοτρώνης, βρισκόμενος σε μεγάλο κίνδυνο από την τουρκική καταδίωξη, παρερμήνευσε τα γεγονότα και έφθασε σε αυτό το λαθεμένο συμπέρασμα.

Πάμε να δούμε αναλυτικά τα γεγονότα όπως τα περιγράφει ο Σταύρος Καπετανάκης που ανασκευάζει την κατηγορία περί προδοσίας.

Κατά διαταγή της Υψηλής Πύλης το Γενάρη του 1806 ήρθε ο Πατριαρχικός αφορισμός κατά των κλεφτών και άρχισε από Τούρκους και
Χριστιανούς η καταδίωξη κάθε παρανόμου. Οι Τούρκοι δεν τιμωρούσαν παραδειγματικά μόνο τους κλέφτες αλλά και τους συνεργάτες τους , δηλαδή τους “γιατάκηδες”, αυτούς που τους προμήθευαν τρόφιμα, πυρομαχικά και εκποιούσαν τα προϊόντα της λείας τους. Η Τουρκική διοίκηση ανάγκασε και τους Έλληνες να καταδιώξουν τους κλέφτες, γιατί τους κατέστησε συνυπεύθυνους για ό,τι συνέβαινε στην περιοχή τους.

Σύμφωνα με τα γραφόμενα του Αναγνώστη Κοντάκη : “...οι Κολοκοτρωναίοι, ο Γεώργιος (Γεώργας Κοσμάς από τον Αετό) και οι
λοιποί μετεχειρίσθησαν μεγάλα κακουργήματα και ανόητα, παραλείπω τα μικρά και λέγω μόνον δύο, από τα οποία προήλθεν ο όλεθρός των.
Πρώτον ηχμαλώτισαν τον πρωτοσύγκελλον της Αρκαδίας (Κυπαρισσίας) προεστώτα, δεύτερον ελεηλάτησαν την Βέρβενα, χωρίον σημαντικόν
συνιστάμενον από 250 οικογενείας 3 ώρας μακράν της Τριπολιτζάς”. Ο Θ. Κολοκοτρώνης αναφέρει ότι, όταν άρχισε ο διωγμός, βρισκόταν
με 150 κλέφτες στα Πηγάδια της Μάνης. Από αυτούς διαχωρίστηκαν οι τριάντα. Οι υπόλοιποι 120 πήραν το δρόμο για τον Άγιο Πέτρο της Κυνουρίας
και τελικά κατευθύνθηκαν προς τα Βέρβαινα και συνεχίζει : “...εστείλαμεν εις τα Βέρβενα να μας στείλη ψωμί και ζωοτροφίας, και αυτοί μας
αποκρίθησαν: έχομε βόλια και μπαρούτι, και επήγαμε και τους χαλάσαμε...”. Όμως δεν φαίνεται πιθανό να απειλήθηκαν τόσοι πολλοί
κλέφτες, ούτε αναφέρεται ότι έγινε μάχη μεταξύ αυτών και των κατοίκων των Βερβαίνων. Από τα Βέρβαινα κατευθύνθηκαν στα Σαμπάζικα και κατέληξαν στο μοναστήρι της Βελανιδιάς, που βρίσκεται ανατολικά της Καλαμάτας. Οι Καλαματιανοί πρόκριτοι τους έφεραν προμήθειες στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, που είναι κοντά στην πόλη. Στη συνέχεια της πορείας τους πήγαν στο Πήδημα, στο Τζεφερεμίνι (Βαλύρα) και προχώρησαν στο Αλιτούργι (Στενύκλαρο). Την εποχή εκείνη στη Σκάλα της Μεσσηνίας ήταν στρατοπεδευμένοι 2000 Τούρκοι με τον Κεχαγιά
, ο οποίος καταδίωκε τους κλέφτες και τους γιατάκηδες.

Για τη μάχη που έγινε στο Αλητούργι ο Κολοκοτρώνης διηγήθηκε: “....Το βράδυ επήγαμεν εις το Αλιτούρι, και εκεί μας επλάκωσαν
Ανδρουσανοί, Λεονταρίτες και λοιποί έως 700. ήλθαν την αυγήν, αρχίσαμε τον πόλεμο, ημείς εβγήκαμε από το χωριό, τους πήραμε κυνηγώντας έως
μίαν ώραν μακρυά, τους επήραμε 4 άτια, πολλοί επνίγηκαν εις το ποτάμι και άλλους εσκοτώσαμε, και επήραμεν πολλάς ζωοτροφίας και
πολεμοφόδια. Ήκουσαν τον πόλεμον τα στρατεύματα όπού ήταν εις την Σκάλα και ήλθαν εις βοήθειαν των εδικών των. Ημείς οπισωγυρίσαμεν και
εκλεισθήκαμεν εις το χωριό Αλιτούρι, και επολεμήσαμεν όλην την ημέραν, και το βράδυ ετραβήξαμε τα σπαθιά και επήγαμε κατά της Αρκαδιάς
(Κυπαρισσίας) τα χωριά...”. Περίπου τα ίδια αναφέρονται και στα απομνημονεύματα του Παναγιώτη Παπατσώνη : "...Ευρισκόμενοι τότε οι κλέφται έως 150 τον αριθμόν εις του Μελιγαλά, όπου οι Τούρκοι οι Ανδρουσιανοί εξεκίνησαν κατ' αυτών με όλους του ραγιάδες, όσοι είχαν άρματα έως 1500 τον αριθμόν, τους οποίους έκλεισαν εις το παλαιόν φρούριον κείμενον εις το χωρίον Αλητούργι και πολεμήσαντες ηρωϊκώς έτρεψαν την στρατιάν ταύτην εις φυγήν ρίψαντές τους εις τον ποταμόν της Μαυροζούμαινας, πνιγέντων ουκ ολίγων Τούρκων...".
Μικρότερη έμφαση δίνει στη μάχη αυτή ο Άγγλος περιηγητής E. Dodwell , ο οποίος την τοποθετεί χρονολογικά στις 23 Ιανουαρίου/4 Φεβρουαρίου 1806 και την παρακολούθησε από ένα γειτονικό ύψωμα στο οποίο βρέθηκε. Για τη μάχη στο Αλιτούργι γράφει: “Οι κλέφτες ως 140 είχαν
πιάσει το χωριό, και καθαρά τους βλέπαμε να ρίχνουν από τα παράθυρα στους άλλους που είχαν τριγυρίσει αυτό το πόστο, και ήταν ως 100
Έλληνες και 60 Τούρκοι, καλά αρματωμένοι και περιμένανε γοργά βοήθεια...Το άλλο πρωΐ ένας Έλληνας μας έφερε είδηση για το τέλος της
μάχης, πως δεν ήταν και τόσο ματωμένο όσο μπορούσε κανείς να περιμένει... Λίγοι είχαν σκοτωθεί από το ένα κι άλλο μέρος. Τη νύχτα οι κλέφτες ανοίξανε δρόμο και τραβηχτήκανε στο κάστρο και στο λόγκο της Ιθώμης...”.

Σύμφωνα με τη διήγηση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη από το Αλιτούργι πήγαν προς τα χωριά της Κυπαρισσίας, μετά στα Κοντοβούνια
(περιοχή Αετού Μεσσηνίας) και ακολουθούμενοι από τους Τούρκους και Έλληνες διώκτες τους έφθασαν στο Ψάρι της Τριφυλίας. Εκεί τους πρόλαβαν οι Τούρκοι και έγινε πόλεμος όλη την ημέρα. Από τους 100 κλέφτες που ήταν έφυγαν οι 40 και απόμειναν 60 και όπως σημειώνεται : “...Την άλλην ημέραν επήγαμεν εις το Λεοντάρι αποπάνου, και μας εύρηκαν πάλιν από εκεί...”. Τελικά έφθασαν στα Σαμπάζικα, όπου βρισκόντουσαν 400 Τούρκοι, με τους οποίους πολέμησαν πάλι. Όταν ήταν στα Σαμπάζικα σκόρπισαν οι περισσότεροι και έμειναν
καμιά εικοσαριά. Δύο πρώτα εξαδέλφια του Θ. Κολοκοτρώνη αποχωρίστηκαν από την ομάδα και μετά από λίγες ημέρες τους βρήκαν και τους σκότωσαν. Οι υπόλοιποι, συνεχώς διωκόμενοι, πήγαν στο Ανεμοδούρι, στο Βαλτέτσι και τέλος στην περιοχή της Καρύταινας. Εκεί όσοι απόμειναν μοιράστηκαν σε 4 ομάδες. Ο εξάδελφός του Αντώνης Κολοκοτρώνης και ένας ακόμη πρωτεξάδελφός του κρύφτηκαν και σώθηκαν. Ο αδελφός του Δημητράκης με άλλους τρείς πήγαν στην περιοχή της Βυτίνας για να κρυφτούν, αλλά τελικά σκοτώθηκαν. Επίσης ο αδελφός του Γιάννης, με το Γιώργα (Κοσμά) από τον Αετό και άλλους τρεις πήγαν στο μοναστήρι των Αιμυαλών, όπου μετά από προδοσία ενός καλογέρου τους σκότωσαν οι κάτοικοι της Δημητσάνας και οι Τούρκοι.


Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με άλλους τέσσαρις κατευθύνθηκε στο Πυργάκι της Βυτίνας, όπου προδόθηκε από φίλο του, μετά πήγε στο
Ζυγοβίστι και τελικά στη Λιοδώρα. Επειδή η περιοχή δεν προσφερόταν για να κρυφτεί, πήγε προς τα Λαγκάδια της Γορτυνίας, το Χρυσοβίτσι, τους
Αραχαμίτες, το μοναστήρι των Καλτετζών, τη Γιάννιτσα και τελικά έφθασε στο χωριό Σέλιτσα της Μάνης και από εκεί κατευθύνθηκε προς τη Μεγάλη
Καστάνια. Δύο από τους συνοδούς του ήταν Μανιάτες και πήγαν στα σπίτια τους, ενώ οι άλλοι δύο, που ήταν Ρουμελιώτες, τον ακολούθησαν στον πύργο του Κωνσταντή Δουράκη , όπου κρύφτηκε. Στην Καστάνια ο Θ. Κολοκοτρώνης φιλοξενήθηκε ένα μήνα. Παρέμενε συνεχώς κρυμμένος στον πύργο του συμπεθέρου του Κωνσταντή Δουράκη. Αν γινόταν γνωστό ότι κρύβεται ένας κλεφτο-καπετάνιος από το Δουράκη, τότε το Τουρκικό μένος θα ξεσπούσε εναντίον αυτού και του Αντώνμπεη Γρηγοράκη.

ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΥΠΟΨΙΕΣ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΦΥΓΗ

Η φιλοξενία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και των δύο συντρόφων του από τη Ρούμελη στον πύργο του Κωνσταντή Δουράκη (κοντά στο μοναστήρι
της Καστάνιας της Έξω Μάνης) δεν είχε γίνει γνωστή στους κατοίκους του χωριού. Το γεγονός αυτό το εγνώριζε μόνο ο ηγούμενος της μονής της
Παναγίας, που βρίσκεται στο δρόμο προς τη Σαϊδώνα. Ακόμη ο Κωνσταντής Δουράκης είχε γνωστοποιήσει στον Αντώνμπεη Γρηγοράκη, που εκείνο τον καιρό διέμενε στις Κιτριές, την παροχή ασύλου στο Θ. Κολοκοτρώνη, τον οποίο έκρυβε στον πύργο του. Σύμφωνα με τη διήγηση του Θ. Κολοκοτρώνη , όταν το έμαθε ο Αντώνμπεης είπε: "...κρύψε τον, διατί δεν συμφέρει να μη γλυτώση κανένας από αυτήν την φαμίλια". Προφανώς τα λόγια του Αντώνμπεη μεταφέρθηκαν στον Κολοκοτρώνη από τον ίδιο το Δουράκη και φαίνεται πολύ πιθανό ότι θα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Δεν μπορούμε όμως να αποκλείσουμε δική του σκόπιμη προσθήκη. Δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι για την ανοχή ή τη συνεργασία με κλέφτες και πειρατές από τους προηγούμενους μπέηδες της Μάνης, ο ένας ( Κουτήφαρης ) είχε αυτοεξοριστεί στη Ζάκυνθο, ο άλλος ( Μιχάλμπεης ) είχε κρεμαστεί, ο τρίτος ( Τζανέτμπεης ) έζησε για πολλά χρόνια ως καταζητούμενος και ο τέταρτος ( Θεοδωρόμπεης ) είχε πεθάνει φυλακισμένος στο Μπάνιο (στις φυλακές του τουρκικού ναυστάθμου). Η τουρκική διοίκηση δεν θα χαριζόταν στον τωρινό μπέη ή σε κάποιον άλλον καπετάνιο της Μάνης που θα είχε δώσει άσυλο σε κλέφτες. Το χωριό Πηγάδια του πρώην δήμου Αβίας, που ήταν λιμέρι των κλεφτών, πυρπολήθηκε από τους Τούρκους. Ο Πασάς της Τρίπολης (Μόρα Βαλεσή Σεΐτ) με έγγραφη διαταγή του επέπληξε τον Αντώνμπεη γιατί δεν είχε συλλάβει τους κλεφτο-καπετάνιους Νικήτα (Τρίγκα από το Τουρκολέκα), Παναγιώτη Κούστα (από τη Βρωμόβρυση) και Μελιγαλιώτη (ήταν γιός του Κούστα), οι οποίοι κρυβόντουσαν στα Πηγάδια. Ακόμη απειλούσε το Μπέη ότι θα τον καταγγείλει στον Καπουδάν πασά ( στην δικαιοδοσία του οποίου ανήκε η Μάνη ). Πραγματοποιήθηκε δε η απειλή αυτή, γιατί τον Απρίλιο ήρθε από την Πόλη παραίνεση στο Μπέη να συλλάβει το Νικήτα.
Θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί, τι θα έπρεπε να γίνει, αν η παραμονή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην Καστάνια γινόταν γνωστή στην
τουρκική διοίκηση. Χωρίς αμφιβολία θα έπρεπε αμέσως ο καταζητούμενος να φυγαδευθεί προς τα Επτάνησα. Με τη φυγή του θα εσώζετο ο ίδιος από περιπέτειες. Ακόμη δεν θα υπήρχαν αποδείξεις για να ενοχοποιηθούν οι Μανιάτες που τον έκρυβαν ή ο Μπέης της Μάνης που τον ανεχόταν. Δεν είναι δε παρακινδυνευμένο να πιστέψη κανείς ότι τα πράγματα εξελίχθηκαν με αυτό τον τρόπο και όχι όπως αναφέρονται στη διήγηση του Θ. Κολοκοτρώνη. Από το ημερολόγιο του Άγγλου περιηγητή W. Leake1 μαθαίνουμε ότι στις 15/27 Μαρτίου 1806 κυκλοφόρησε στην Τρίπολη η φήμη ότι ο κλεφτοκαπετάνιος Νικήτας κατέφυγε στη Μάνη και τον κατεδίωκε ένα στρατιωτικό απόσπασμα του Πασά και ως 400 αρματωμένοι Χριστιανοί.

Στη διήγηση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη αναφέρεται: “...Εκάθησα κρυμμένος ένα μήνα εις το σπήτι του Δουράκη. Ήλθε ένας Νικήτας από
του Τουρκολέκα και με ηύρε με μία εικοσιπενταριά, και του είπα: Να ευρούμε καΐκι και ν’ απεράσωμε εις την Ζάκυνθο. Αυτός ενόμιζε ότι δεν θα
είναι πλέον φόβος δια να υπάγη εις το Μεσόγειον του Μωρέως, και εγύρισε οπίσω. Οι Τούρκοι τους εσκότωσαν όλους, μόνον ένας επιάσθη ζωντανός, ο οποίος επήγεν εις την Τριπολιτζάν, τον εζήτησε εκεί ο Πασάς, αν εσκοτώθηκαν όλοι, και αυτός του απεκρίθη ότι όλοι εχάθηκαν εκτός από τον Θεοδωράκη τον Κολοκοτρώνη. Τότε ο Πασάς εθύμωσε και έκοψε καμπόσους Τούρκους και Ρωμαίους οπού εβεβαίωσαν ότι ο Θεοδωράκης ήτον χαμένος...”.
Ο W. Leake σημειώνει στο ημερολόγιό του ότι, στις 16/28 Μαρτίου η ομάδα του Νικήτα, προσπαθώντας να επιστρέψη στο εσωτερικό της
Πελοποννήσου, εξοντώθηκε όλη εκτός από έναν παραγιό, που οδηγήθηκε αιχμάλωτος στην Τρίπολη. Γράφει επίσης ότι: “...το κεφάλι του Νικήτα το
φέρανε σήμερα στην Τριπολιτσά και το εκθέσανε στον πλάτανο του σεραγιού μαζί με ένα άλλο κεφάλι κι ένα χέρι από κάποιους κλέφτες που
σκοτώθηκαν τελευταία στους Μύλους της Καλαμάτας...”. Πιθανώς ο Νικήτας να είχε την ελπίδα ότι, αφού κατέφυγε στη Μάνη, οι διώκτες του Τούρκοι και Έλληνες θα επέστρεφαν στις βάσεις τους. Μπορεί ακόμη να υποθέση κανείς ότι ο Νικήτας δεν έγινε δεκτός από το Δουράκη,
γιατί προφανώς οι οδηγίες από τον Μπέη ήταν πολύ αυστηρές. Ο Θ.Κολοκοτρώνης είπε στη διήγησή του: ”...Ο Αντωνόμπεης της Μάνης μας
εκυνηγούσε κι εκείνος...”, εννοώντας όλους τους κλέφτες, αλλά για τον ίδιο, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, είχε κάνει εξαίρεση.
Στη ‘’Διήγηση’’ αναφέρεται ότι ο παραγιός του Νικήτα οδηγήθηκε στην Τρίπολη στις 16/28 Μαρτίου και βεβαίωσε τον Πασά ότι ο Θ. Κολοκοτρώνης
ζει και κρύβεται από τον Κωνσταντή Δουράκη στην Καστάνια της Μάνης.

Σύμφωνα με τη διήγηση ο Πασάς κάλεσε τον Αναγνώστη Παπάζογλου, προεστό από τον Άγιο Πέτρο της Κυνουρίας και του έδωσε 50.000 γρόσια,
προκειμένου να τα προσφέρει στον Αντωνόμπεη, που ήταν τότε στις Κιτριές (14 ώρες πορεία ), με αντάλλαγμα να του παραδώσει το Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Εδώ γεννιέται το ερώτημα, γιατί δεν είχε στείλει χρήματα στο Μπέη της Μάνης, για να συλλάβει το Νικήτα που ήταν στα Πηγάδια; Αντίθετα, του έστειλε γράμμα, με το οποίο τον απειλούσε ότι θα τον καταγγείλη στον Καπουδάν Πασά, διότι δεν ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις του. Πράγματι δε αργότερα, όπως αναφέρθηκε, ήρθε γράμμα στο Μπέη από την Κωνσταντινούπολη με την παραγγελία του αρχηγού του Τουρκικού στόλου να πιάσει το Νικήτα. Αναφέρεται ότι όταν ο Παπάζογλου πήγε στις Κιτριές, μεταφέροντας στο Μπέη τα λεφτά και τις παραγγελίες του Πασά της Τριπολιτσάς, κλήθηκε εκεί ο Κωνσταντής Δουράκης. Η απόσταση μεταξύ Κιτριών και Καστάνιας είναι περίπου έξι ώρες. Αφού ο Κ. Δουράκης συζήτησε με τον Μπέη, έστειλε είδηση στην Καστάνια να κατεβούν στις Κιτριές ο γιός του και ο Ηγούμενος του μοναστηριού της Παναγίας. Όπως φαίνεται θα έπρεπε σε τρεις μόνο ημέρες να συμβούν όλα αυτά τα γεγονότα, δηλαδή από την ανάκριση και ομολογία του παραγιού του Νικήτα στον Πασά, μέχρι να ειδοποιηθούν να έρθουν στις Κιτριές ο γιός του Κ. Δουράκη και ο Ηγούμενος. Η πρόσκληση στις Κιτριές του γιού του Κ. Δουράκη και του Ηγούμενου δημιούργησε τις πρώτες υποψίες στο Θεόδωρο Κολοκοτρώνη . Δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι ένας καταδιωκόμενος είναι επόμενο να υποψιάζεται και να παρερμηνεύη τα πάντα, ιδιαίτερα κάθε περίεργο και απρόσμενο γεγονός. Είναι συνηθισμένο να θεωρή ότι όλα όσα γίνονται στο περιβάλλον του, σχετίζονται με αυτόν και την εξόντωσή του. Σε κάθε λέξη, που θα ειπωθή και θα φανή αδικαιολόγητη, αποδίδεται από αυτόν βαθύτερη σημασία και ίσως ενισχύονται οι παρερμηνείες του. Εδώ έχουμε ένα παράδειγμα από την παρατήρηση του Α. Φραντζής ο οποίος έγραψε: “...ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης όστις ήτο προσεκτικός υπέρ το δέον...”.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης κατεχόμενος από υποψίες ότι κάτι κακό ετοιμάζεται για τον ίδιο, ζήτησε να βρή διέξοδο. Έστειλε εκείνο το πρωΐ ( κατά
υπόθεση 19 Μαρτίου ) ένα παιδί στην Καστάνιτσα της Ανατολικής Μάνης, που βρίσκεται σε απόσταση 6 ωρών από την Καστάνια και κάλεσε τον Βασίλη Βενετσανάκο να τον επισκεφθή στο μοναστήρι της Παναγίας στην Καστάνια. Πράγματι το ίδιο βράδυ έφθασε ο Βενετσανάκος και τον συνάντησε. Ο Θ. Κολοκοτρώνης του εξομολογήθηκε τις υποψίες του, τους φόβους του και του πρότεινε να τον πάρη εκείνη τη στιγμή και να φύγουν, για να πάνε στην Καστάνιτσα. Φαίνεται όμως ότι ο Βενετσανάκος, που εκτίμησε τα πράγματα αντικειμενικά, θεώρησε όλες τις υποψίες του Θ. Κολοκοτρώνη αβάσιμες και δεν δέχτηκε να αναχωρήσουν αμέσως, αλλά του απάντησε, όπως αναγράφεται στη διήγηση: “να υπάγω οπίσω να πουλήσω κάτι λάδι και το βράδυ έρχομαι. το βράδυ δεν ήλθε...”. Να σημειωθή ότι ο Βασίλης Βενετσανάκος δεν θα προλάβαινε να πάη στην Καστάνιτσα να πουλήση το λάδι και να γυρίση την ίδια μέρα στην Καστάνια, για να παραλάβη το Θ. Κολοκοτρώνη, αφού η απόσταση μεταξύ των δύο χωριών είναι πολύ μεγάλη. Ο Κολοκοτρώνης που έμενε στο μοναστήρι της Παναγίας το οποίο είναι σε ανοιχτό μέρος και δεν υπάρχει περίπτωση να παγιδευθή εκεί κάποιος ο οποίος κρύβεται. Όμως από τη συμπεριφορά του Θ. Κολοκοτρώνη γίνεται φανερό πως ήταν κατακυριευμένος από υποψίες, χωρίς να υπάρχει μέχρι τότε καμία ένδειξη περί απιστίας σε βάρος του. Ενδείξεις θα προσπαθήση να συγκεντρώση από δω και πέρα ο ίδιος. Την επόμενη ημέρα (20 Μαρτίου) επέστρεψαν στην Καστάνια ο Κωνσταντής Δουράκης, ο γιός του και ο Ηγούμενος. Ο Θ. Κολοκοτρώνης, που φαίνεται να πέρασε όλη τη νύχτα στο μοναστήρι, είδε τον Ηγούμενο και του είπε το καλώς όρισε. Εκείνος του αποκρίθηκε με τα λόγια: “να μη με είχε εύρει” , που σημαίνουν καλύτερα να μη με εύρισκε αυτή η ώρα. Ο Θ. Κολοκοτρώνης του ζήτησε εξηγήσεις γι’ αυτό που είπε, αλλά ο Ηγούμενος αρνήθηκε τη συζήτηση. Σύμφωνα με τη διήγηση η απάντηση του Ηγουμένου και η κατοπινή συμπεριφορά του αποτέλεσαν για το Θ. Κολοκοτρώνη επιβεβαιωτικές ενδείξεις, ότι ήταν αποφασισμένη η παράδοσή του στους Τούρκους και ότι του είχαν υποσχεθή του Ηγουμένου να τον κάνουν δεσπότη.

Το ίδιο βράδυ τον επισκέφθηκε ο Κωνσταντής Δουράκης (προφανώς στο μοναστήρι) με δύο συγγενείς του και του έδωσε το γράμμα, το οποίο του
έστειλε ο Μπέης. Όπως αναφέρεται στη ‘’Διήγηση’’ με αυτό τον προσκαλούσε στις Κιτριές για να μιλήσουν και μετά να γράψη στον Καπουδάν Πασά να του χορηγηθή προσκυνοχάρτι. Όταν ο Θ. Κολοκοτρώνης διάβασε το γράμμα του Αντώνμπεη, όπως είπε, κατάλαβε ότι ήθελαν να τον “πάρουν ζωντανόν”. Για να φέρη δυσκολίες ρώτησε: “πώς θα υπάγομεν την ημέραν, οπού θα μας ιδούν όλος ο κόσμος;”. Ο Δουράκης του είπε “ενδύνεσαι Μανιάτικα και δεν σε γνωρίζουν”, δηλαδή να βάλλη μανιάτικη βράκα αντί φουστανέλας. Ο αδελφός του Κωνσταντή Δουράκη, όπως αναφέρεται στη διήγηση, που παραβρισκόταν στη συζήτηση, είχε υποψιαστεί τις προθέσεις του αδελφού του να παραδώση δήθεν τον Κολοκοτρώνη και έδειχνε πως δεν συμφωνούσε με τη γνώμη του. Στο τέλος όταν του είπαν να πάνε στον Αντωνόμπεη, ο αδελφός του Κωνσταντή Δουράκη του έκανε νόημα να είναι προσεκτικός. Γι’ αυτό η απάντηση του Θ. Κολοκοτρώνη ήταν αναβλητική, λέγοντας: “να συλλογισθώ έως το βράδυ”.

Το μεσημέρι της επόμενης ημέρας (21 Μαρτίου) έγραψε στον Αντώνμπεη και τον πληροφορούσε με το γράμμα του πως θα πάη άλλη φορά
να τον προσκυνήση και ότι είναι στη διάθεσή του, αλλά και αυτός να τον έχει στην έγνοια του. Γράφεται στη Διήγηση αναπόδεικτα ότι ο Κωνσταντής
Δουράκης διάβασε κρυφά το γράμμα και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης κατάλαβε ότι αποφάσισε να του ρίξη αφιόνι στο κρασί. Το συμπέρασμά του
φαίνεται αβάσιμο και δεν είναι καθόλου τεκμηριωμένο. Ήταν γέννημα του κινδύνου στον οποίο βρέθηκε, που τον κατέστησε καχύποπτο και
ευφάνταστο, ώστε έβλεπε παντού εχθρούς και συνωμοσίες. Συνεχίζοντας ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης τα επιχειρήματά του για να
αποδείξη την απιστία του Κωνσταντή Δουράκη αναφέρει ότι η γυναίκα και η αδελφή του Δουράκη είδαν να ασχολείται με αφιόνι και “...τον επήραν από κοντά έως τον Πύργον...” . Η Δουράκαινα του είπε: “...Τι είναι αυτό οπού θα κάμης, δεν ενθυμάσαι τα καλά του Θεοδωράκη...”. και αυτός την έβρισε. Όλη τη στιχομυθία αυτή την άκουσε ένας από τους συντρόφους του Θ. Κολοκοτρώνη και του την ανέφερε. Μετά από αυτά δεν είχε πλέον καμία αμφιβολία για τις προθέσεις του Κωνσταντή Δουράκη και γι’ αυτό όταν του έφερε το κρασί, κλώτσησε το κανάτι και το έχυσε, λέγοντας: “...τι θέλω εγώ τώρα κρασί;...” και του δήλωσε ότι θα φύγη. Μετά την προσφορά του κρασιού ο Κωνσταντής Δουράκης του είπε να
πάνε στο σπίτι του για να πιούνε κρασί και έπειτα να φύγη. Ο ίδιος ξεκίνησε πρώτος και παρακίνησε το Θ. Κολοκοτρώνη να τον ακολουθήση.
Ο Κωνσταντής Δουράκης, σύμφωνα με τη διήγηση του Θ. Κολοκοτρώνη, πήγε πρώτος στο σπίτι του, με σκοπό να ειδοποιήση τους ανθρώπους του, να είναι έτοιμοι να πυροβολήσουν εναντίον του Κολοκοτρώνη και των δύο συντρόφων του . Ο αδελφός όμως του Κωνσταντή Δουράκη δεν άφησε το Θ. Κολοκοτρώνη να πάη στο σπίτι. Εμπόδισε τα σκυλιά να γαβγίσουν και δόθηκε η ευκαιρία σε αυτόν και στους συνοδούς του, να φύγουν από τον πύργο του Δουράκη ή από το μοναστήρι, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί (βράδυ 21 Μαρτίου). Όταν ο Κωνσταντής Δουράκης κατάλαβε ότι έφυγε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, πρόσταξε τους χωριανούς του να πιάσουν τους δρόμους και για το σκοπό αυτό βγήκαν καμιά εκατοστή. Τόσους περίπου οπλοφόρους θα είχε όλο το χωριό. Συνεχίζει δε στη διήγησή του υπαγορεύοντας : “Εγώ ήξευρα τον τόπο και έφυγα από άλλο μέρος, και επήγα εις την μικράν Καστάνιτσα δια να εύρω τον Βασίλη (Βενετσανάκο), με τον οποίον είχα συμφωνήσει να φύγουμε”. Φαίνεται και εδώ υπερβολικός λέγοντας ότι διέφυγε από την καταδίωξη εκατό ατόμων, που βγήκαν να τον βρουν και ήταν από το χωριό, ώστε να ξέρουν τους δρόμους καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον.

Από την Καστάνιτσα ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με τους δύο του συντρόφους και το Βασίλη Βενετσανάκο πήγαν στον Πασαβά (22 Μαρτίου),
όπου έμενε ένας αδελφοποιητός του Θ. Κολοκοτρώνη. Αυτός τον φιλοξένησε δύο ημέρες και τον έφερε σε επαφή με τη Μαρία, κόρη του Παναγιώταρου Βενετσανάκη και σύζυγο του Γεωργίου Τζαν. Γρηγοράκη, η οποία την τρίτη ημέρα (24 Μαρτίου) του βρήκε καΐκι για να φύγη από τη Μάνη. Το άλλο πρωΐ, 25 Μαρτίου, ξημερώνοντας των Βαΐων (το Πάσχα ήταν 1 Απριλίου) το καΐκι ήταν στη θάλασσα. Τελικά έφθασε στα Κύθηρα.
Μπορεί κανείς να αναρωτηθεί γιατί τόσες λεπτομέρειες ειπώθηκαν για το γεγονός αυτό, ενώ γενικά ο Θ. Κολοκοτρώνης είναι επιγραμματικός στη
διήγησή του. Ανάλογη περίπτωση απιστίας συνάντησε και από το φίλο του τον Παρασκευά στο Πυργάκι της Βυτίνας, αλλά δεν δραματοποιήθηκε εκείνη η υπόθεση. Ο Τ. Κανδηλώρος γράφει: “Εάν ο Κολοκοτρώνης δεν διηγείτο με τόσας λεπτομερείας την επιβουλήν του Δουράκη θα ήτο απίστευτος”. Μήπως το ίδιο απίστευτη φάνηκε και στο Γ. Τερτσέτη η επιβουλή του Κ. Δουράκη και έκανε πολλές διευκρινιστικές ερωτήσεις, οπότε βοήθησε στη δημιουργία ενός μύθου; Είναι γνωστό ότι η γεροντική μυθοπλασία συμπληρώνει τα κενά της μνήμης με εξωπραγματικές λεπτομέρειες.
Τέλος δεν γνωρίζουμε γιατί δεν ευοδώθηκε το συμπεθεριό της κόρης του Θ. Κολοκοτρώνη με το γιό του Δουράκη. Ίσως επειδή πήγε στα Επτάνησα και χάθηκε η μεταξύ τους επικοινωνία. Μήπως αυτό οφείλεται σε αθέτηση υπόσχεσης του Θ. Κολοκοτρώνη , οπότε η ιστορία αυτή πλάστηκε στη μνήμη του για να δικαιολογηθή στον εαυτό του; Ακόμη μπορεί να ισχύη το αντίθετο δηλαδή ο Δουράκης να απέρριψε το γάμο και να είχε πικράνει τον Κολοκοτρώνη.

ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΔΟΥΡΑΚΗ

Ειναι απορίας άξιο πότε και από ποιούς συγκέντρωσε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης όλες αυτές τις λεπτομέρειες για την υπόθεση της απιστίας του
Κωνσταντή Δουράκη. Η αποστολή 50.000 γροσίων από τον Πασά της Τριπολιτσάς στον Αντώνμπεη δεν έχει προηγούμενο. Η υπόσχεση στον
Ηγούμενο του μοναστηριού ότι θα τον κάνουν δεσπότη κ.α. ποιά άραγε εποχή ήρθαν σε γνώση του; Μήπως πηγαίνοντας στη Ζάκυνθο ή τον καιρό της επανάστασης του 1821 άκουσε ορισμένες φήμες και του εδραίωσαν την πεποίθηση, ότι τα γεγονότα εξελίχθηκαν κατ’ αυτόν τον τρόπο. Γιατί υπάρχει η περίπτωση οι αναμνήσεις, που ήταν φυλαγμένες στο υποσυνείδητό του, να μεταλλάχτηκαν για να είναι πιο ευχάριστες, όσες φορές θα ξαναγύριζαν στη μνήμη.

Είναι δύσκολο να γίνει δεκτό ότι ο Πασάς της Τρίπολης επικήρυξε το Θεόδωρο Κολοκοτρώνη για 50.000 γρόσια και έδωσε προκαταβολικά τα χρήματα στον Αναγνώστη Παπάζογλου, να τα πάει στη Μάνη, για να δελεασθούν ο Αντώνμπεης και ο Κωνσταντής Δουράκης. Ακόμη γεννιέται το ερώτημα γιατί να στείλει ο Πασάς τα χρήματα και κατά κάποιο τρόπο να παρακαλέσει το Μπέη της Μάνης να κάνει κάτι, για το οποίο ήταν υποχρεωμένος. Αν υπέθαλπε τους κλέφτες θα είχε την τύχη των προηγούμενων Μπέηδων και δεν θα του έστελνε ο Πασάς ένα τόσο γενναίο φιλοδώρημα. Άλλωστε ο Πασάς της Τρίπολης, όπως αναφέρθηκε, για την υπόθεση του Νικήτα έγραψε γράμμα στον Καπουδάν Πασά, στον οποίο υπαγόταν ο Αντώνμπεης, διαμαρτυρόμενος γιατί ο Μπέης της Μάνης επέτρεπε σε κλέφτες να περιφέρονται στα όρια της δικαιοδοσίας του. Μια
τέτοια διαταγή ήρθε στον Αντώνμπεη από τον Πασά της Τριπολιτσάς και μια ακόμη από τον Καπουδάν Πασά. Συνεπώς δεν χρειαζόντουσαν χρήματα ο Αντώνμπεης και ο Κωνσταντής Δουράκης για να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Αρκούσαν οι απειλές και ο φόβος.
Το ποσόν των 50.000 γροσίων για την εποχή του 1806 ήταν πολύ μεγάλο. Αντιστοιχούσε στους φόρους τριών ετών της Μάνης. Κατά τον Μπωζούρ μπορούσε κανείς να αγοράσει περίπου 100-150 τόνους ελαιολάδου ή 200-300 κορινθιακής σταφίδας. Το 1795 ο πύργος των Μύλων της
Μαντίνειας εκτιμήθηκε για 600 γρόσια και ένα μουλάρι για 70 γρόσια. Μπορούσε δηλαδή κανείς να αγοράσει περίπου 50 πύργους ή 500 μουλάρια.
Μήπως το ποσό των 50.000 γροσίων δεν αντιστοιχούσε στην αξία ενός από τους κλέφτες, που τόσο εύκολα σκορπίστηκαν το 1806, αλλά στο μεγαλείο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη της εποχής που διηγόταν τις αναμνήσεις του; Όσο φορτωνόταν με δόξες στο παρόν, τόσο αναπροσαρμοζόταν το ποσό της επικήρυξής του. Άραγε, όταν ο Θ. Κολοκοτρώνης ήταν στη Μάνη, πρόλαβε να μάθει ότι ο Πασάς της Τρίπολης πληροφορήθηκε για την παραμονή του στο σπίτι του Κωνσταντή Δουράκη; Αν πράγματι η πληροφορία της σύλληψης του παραγιού του Νικήτα έφθασε στη Μάνη, ασφαλώς θα κατατάραξε τον Αντώνμπεη, γιατί προφανώς ο αιχμάλωτος θα αποκάλυπτε ότι στην Καστάνια, στον πύργο του Δουράκη, κρύβεται ο Θ. Κολοκοτρώνης. Αν συνέβη αυτό, δηλαδή αν τελικά ο Αντώνμπεης κάλεσε το Δουράκη και του είπε ότι η απόκρυψη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη δεν αποτελεί πλέον μυστικό, οπότε θα πρέπει το συντομότερο να αναχωρήσει από την Καστάνια, ώστε να μην εκτεθούν και οι δύο στον κίνδυνο του αφανισμού. Με άλλα λόγια, αν στο Θ. Κολοκοτρώνη υποδείχτηκε να φύγει για τα Επτάνησα, θα ένιωσε ταπεινωμένος. Από την ωραιοποίηση που έγινε βαθμιαία στο μνημονικό του υλικό, πλάστηκε η ιστορία των χρημάτων, της απιστίας και της διάσωσης. Όλα δε αυτά τα μυθεύματα στο τέλος οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι: “οι Μανιάται λησμονούν όλα δια τα γρόσια”. Ένα άλλο σημαντικό ερώτημα είναι αν αρκούσε ο χρόνος για τη
θρυλούμενη διαδικασία. Ο Πασάς της Τριπολιτσάς πληροφορήθηκε στις 16/28 Μαρτίου από τον αιχμαλωτισθέντα παραγιό του Νικήτα, ότι ο Θ.
Κολοκοτρώνης είναι ζωντανός και κρύβεται στην Καστάνια της Μάνης. Κάλεσε τον Αναγνώστη Παπάζογλου, του έδωσε τις 50.000 γρόσια και τον έστειλε στις Κιτριές. Αυτός θα χρειάστηκε το λιγότερο δύο μέρες (14 ώρες πορεία) για να φθάσει εκεί με συνοδεία ασφαλείας και να συζητήσει το θέμα με τον Αντώνμπεη. Από τις Κιτριές έφυγε αγγελιοφόρος, που σε 6 περίπου ώρες έφθασε στην Καστάνια και ειδοποίησε τον Κωνσταντή Δουράκη να πάει εκεί, ο οποίος και πήγε. Κατόπιν έστειλε ο Δουράκης είδηση στην Καστάνια να κατεβούν στις Κιτριές ο γιός του και ο Ηγούμενος του μοναστηριού. Για τις μετακινήσεις αυτές απαιτούνται πολλές ημέρες και είναι δύσκολο να έγιναν πριν από τις 19 Μαρτίου, δηλαδή μέσα σε τρία εικοσιτετράωρα.

Όλες αυτές οι διαβουλεύσεις δημιούργησαν στο Θ. Κολοκοτρώνη υποψίες ότι τον επιβουλεύονται. Το πρωΐ (της 19 Μαρτίου) έστειλε στην
Καστάνιτσα παιδί να ειδοποιήσει το Βασίλη Βενετσανάκο. Η απόσταση είναι 6 ώρες και την ίδια νύχτα έφθασε ο καλεσμένος. Ο Θ. Κολοκοτρώνης τον
περίμενε να επανέλθει το επόμενο βράδυ για να φύγουν, αλλά ο Βενετσανάκος δεν ήλθε. Την άλλη ημέρα (20 Μαρτίου) γύρισαν στην
Καστάνια ο Κωνσταντής Δουράκης και ο Ηγούμενος, με τον οποίο είχε συνομιλία ο Θ. Κολοκοτρώνης. Το βράδυ της αυτής ημέρας του έδωσαν την
επιστολή του Αντώνμπεη. Την άλλη ημέρα (21 Μαρτίου) το μεσημέρι ο Θ. Κολοκοτρώνης έγραψε την απάντησή του στον Αντώνμπεη. Το απόγευμα
έγινε η ιστορία με το αφιόνι στο κρασί και το ίδιο βράδυ έφυγε για την Καστάνιτσα. Κατόπιν με τη συνοδεία του Βασίλη Βενετσανάκου πήγε στον
Πασαβά (22 Μαρτίου) που απέχει περίπου άλλες 6 ώρες και εκεί τον φιλοξένησε δύο ημέρες ο αδελφοποιητός του. Την τρίτη ημέρα (24 Μαρτίου)
επιβιβάστηκε στο καΐκι από τη Μαρία Γ. Γρηγοράκη. Την άλλη ημέρα, που ήταν στη θάλασσα, ξημέρωνε των Βαΐων και ήταν 25 Μαρτίου/6 Απριλίου.
Δηλαδή όλα αυτά τα γεγονότα έγιναν μέσα σε ελάχιστες ημέρες και, κατά υποκειμενική εκτίμηση, υπάρχει βεβαιότητα ότι δεν επαρκούσε ο χρόνος για να πραγματοποιηθούν.

Το επόμενο ερώτημα που γεννιέται είναι από την εποχή της έναρξης της επανάστασης του 1821. Το Θεόδωρο Κολοκοτρώνη ακολούθησε από την Καλαμάτα ένας γιός του φίλου του και “συμπεθέρου” του Κωνσταντή Δουράκη. Πήγε μαζί του στην περιοχή της Καρύταινας και στη θέση του Αγίου Αθανασίου πολέμησε τους Τούρκους του Φαναρίου, όπου τραυματίστηκε . Αναρωτιέται κανείς, ο γιός του Δουράκη δεν ήξερε τίποτε για την απιστία του πατέρα του; Με τι μούτρα πήγε κοντά στον Θ. Κολοκοτρώνη; Δεν είχε ίχνος από φιλότιμο, δεν είχε την παλικαριά να αγνοήσει αυτόν που του θύμιζε την ατιμία του πατέρα του; Γιατί δεν πήγε σε κάποιο από τα πολιορκούμενα κάστρα της Μεσσηνίας και πήγε πίσω από τον Κολοκοτρώνη; Πρέπει να θεωρηθεί βέβαιο ότι ο γιός του Δουράκη δεν γνώριζε τίποτε από αυτά τα οποία γράφτηκαν αργότερα στη διήγηση του Θ. Κολοκοτρώνη, γι’ αυτό πήγε μαζί του. Να σημειωθεί πως το 1806 δεν ήταν μικρό παιδάκι για να μην καταλάβαινε ό,τι γινόταν στο σπίτι του.

Για τη συνήθεια των Μανιατών να προστατεύουν και με τη ζωή τους ακόμη τους φιλοξενουμένους τους έχουν γράψει πολλοί. Εδώ θα περιοριστούμε σε μια περικοπή της διηγήσεως του Θ. Κολοκοτρώνη, όπου ο προηγούμενος χαρακτηρισμός για τους Μανιάτες αναιρείται από τον ίδιο. Αναφερόμενος στην άφιξή του στη Μάνη, στις 6 Ιανουαρίου 1821 και στη φιλοξενία του από τον Παναγιώτη Μούρτζινο, λέει τα ακόλουθα: “Ερωτήθη τότε ο Μαυρομιχάλης δια τον ερχομόν μου, και αυτός απεκρίθη, ότι εδυστύχησε εις την Ζάκυνθο και ήλθε εις την Μάνη δια να τον βοηθήσουν οι φίλοι του και να επιστρέψει οπίσω. Και εις αυτό εφέρθηκε πολλά καλά, αλλά δεν είναι αληθινό ότι δεν με επρόδωσε εις τους Τούρκους. Δεν είχε τη δύναμη να το κάμη και αν ήθελε, και, εκτός της φιλίας οπού είχαμε με τον Μούρτζινον, είναι συνήθεια εις την Μάνη να υπερασπίζωνται όσους καταφεύγουν εις την οικίαν των ”. Το ερώτημα που αναφύεται από τα αντιφατικά λόγια του Θ. Κολοκοτρώνη είναι, πώς οι Μανιάτες για τα γρόσια τα λησμονούν όλα και στέργουν να παραδώσουν αυτόν που κρύβουν στο σπίτι τους, ενώ συγχρόνως υπάρχει συνήθεια στη Μάνη να υπερασπίζονται όσους καταφεύγουν εις την οικίαν των ;

Εύκολα καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα, ότι από αυτά πιθανώς τίποτε δεν έγινε στην πραγματικότητα. Είναι κατά το πλείστον κατασκευάσματα υποψιών και παρερμηνειών της νοσηρής φαντασίας ενός καταδιωκόμενου, που βλέπει διαρκώς γύρω του συνωμοσίες και κινδύνους. Παράλληλα στη δημιουργία αυτής της ιστορίας συνέβαλαν τα χρόνια της δόξας και του μεγαλείου του θρυλικού Γέρου του Μοριά, που συνετέλεσαν στην ωραιοποίηση και τον εμπλουτισμό των αναμνήσεων.

[Ζαποτέκος]

Τα παιδιά του "προδότη" Δουράκη υπήρξαν αγωνιστές του '21.

Πρωτότοκος ήταν ο Γεώργιος Δουράκης ^ . Πέθανε πριν το 1833.
Δευτερότοκος ήταν ο Παναγιώτης Δουράκης *. Φιλοκαποδιστριακός. Πέθανε το 1832.
Υστερότοκος ήταν ο Αλέξανδρος Δουράκης. Φιλοκαποδιστριακός. Πέθανε στις 2/11/1840.

* Ο Παναγιώτης Δουράκης πολέμησε σε μια απ' τις πρώτες μάχες του Αγώνα και τραυματίστηκε στον ώμο. Περιγράφει ο Κολοκοτρώνης :

Οἱ Σπαρτιᾶται ἔκαμαν τότε ἕναν πόλεμον, ποὺ ἐμιμήθηκαν τὸν Λεωνίδα: 300 ἦσαν οἱ πρῶτοι, 1.700 οἱ Τοῦρκοι. Ἀπὸ τὲς 6 ὧρες ἔσωσαν τὰ φουσέκια τους, ἐλαβώθηκε ὁ Βοϊδῆς, ὁ Δουράκης, ἐσκοτώθηκαν πέντε - ἕξι. Εἰς τὸ μεσημέρι ἔσωσαν τὰ φουσέκια. Μοῦ λένε τὸ στράτευμα, νὰ τοὺς ἀνοίξωμεν - ὅμως τὰ Κολιόπουλα ἦτον 6 ὧρες μακρυὰ εἰς τὸ ποτάμι τοῦ Ρουφιᾶ, εἰς χωριὸ Τζούκα, ἐφύλαγαν διὰ τοὺς Λαλαίους. Ἀκούοντας τὸ τουφέκι, ἐκίνησαν, πλὴν δὲν ἔφθασαν (εἶχαν τετρακοσίους) εἰς τὴν ὥραν, ἀλλ᾿ ἔπειτα ἀπὸ μισὴ ὥρα. Οἱ Τοῦρκοι ἐσκοτώθηκαν 15, ἐπολεμοῦσαν μὲ καρδιά, διότι εἶχαν τὸ βιό τους καὶ τὲς γυναῖκες τους.

^Η εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος δεν αναφέρει τον Γεώργιο , αλλά κάποιον ανύπαρκτο Αθανάσιο. Προφανώς από λάθος ο ανύπαρκτος Αθανάσιος αντικατέστησε τον Γεώργιο.

Πηγή : Βιογραφικό Λεξικό Μανιατών του Σταύρου Καπετανάκη.