Πώς οι Ταλιμπάν κατέστρεψαν την επιχείρηση παραγωγής ηρωίνης της CIA στο Αφγανιστάν
Οι Ταλιμπάν έχουν εξαλείψει όχι μία, αλλά δύο φορές την καλλιέργεια παπαρούνας στο Αφγανιστάν, τη μεγαλύτερη πηγή ηρωίνης στον κόσμο. Παρά τις δυτικές κατηγορίες, ποτέ δεν ήταν οι Ταλιμπάν πίσω από την αφγανική βιομηχανία ναρκωτικών, αλλά μόνο οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, με κέρδη δισεκατομμυρίων που ξεπλένονται εύκολα μέσω του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
[ΣΗΜ. Για παραπομπές και σημειώσεις δείτε το πρωτότυπο-λινκ στο τελος].
How the Taliban crushed the CIA's heroin bonanza in AfghanistanWilliam Van Wagenen
ΙΟΥΛ 07, 2023
Στον απόηχο της χαοτικής αποχώρησης των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου από το Αφγανιστάν τον Αύγουστο του 2021, ο Πακιστανός δημοσιογράφος Hamid Mir προειδοποίησε στην Washington Post για τους κινδύνους "να αγνοήσουμε μια σημαντική συνέπεια της κατάληψης της εξουσίας από τους Ταλιμπάν: την επερχόμενη έκρηξη του εμπορίου ναρκωτικών στο Αφγανιστάν".
Στη συνέχεια, ο Mir προέβλεψε με τόλμη ότι, "τα επόμενα χρόνια, μια πλημμύρα ναρκωτικών από το Αφγανιστάν μπορεί να γίνει μεγαλύτερη απειλή από την τρομοκρατία".
Αυτή η πρόβλεψη για μια διεθνή έκρηξη του εμπορίου ναρκωτικών φαινόταν αληθοφανής, λαμβάνοντας υπόψη τις μακροχρόνιες κατηγορίες ότι οι Ταλιμπάν χρηματοδοτούσαν την επί δύο δεκαετίες εξέγερσή τους κατά των δυνάμεων κατοχής ελέγχοντας την παραγωγή οπίου. Στην πραγματικότητα, πιστευόταν ότι το 95% της ηρωίνης που χρησιμοποιούνταν στη Βρετανία προερχόταν από το αφγανικό όπιο.
Αποτελεί λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι μια έκθεση του Ιουνίου 2023 που δημοσιεύθηκε από την Alcis, μια εταιρεία παροχής υπηρεσιών γεωγραφικών πληροφοριών με έδρα τη Βρετανία, αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση των Ταλιμπάν είχε σχεδόν εξαλείψει την καλλιέργεια οπίου στη χώρα, εξαφανίζοντας το βασικό συστατικό που απαιτείται για την παραγωγή ηρωίνης. Το αποτέλεσμα αυτό αντανακλούσε μια παρόμοια κίνηση των Ταλιμπάν το 2000, όταν ήταν για πρώτη φορά στην εξουσία.
Κατά ειρωνικό τρόπο, αντί να επαινέσει τους νέους ηγέτες της Καμπούλ για την εξάλειψη της πηγής των παράνομων ναρκωτικών, η διεθνής κοινότητα αντέδρασε σε αυτή την εξέλιξη με κριτική. Ακόμη και το Ινστιτούτο Ειρήνης των ΗΠΑ (USIP), το οποίο χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, υποστήριξε ότι "η επιτυχής απαγόρευση του οπίου από τους Ταλιμπάν είναι κακή για τους Αφγανούς και τον κόσμο". [ΣΗΜ. Έχω μεταφράσει και αναρτήσει το σχετικό άρθρο].
Αυτή η δυτική δυσαρέσκεια απέναντι στις προσπάθειες των Ταλιμπάν να εξαρθρώσουν το παγκόσμιο εμπόριο ηρωίνης μπορεί να φαίνεται αινιγματική με την πρώτη ματιά.
Ωστόσο, μια πιο προσεκτική εξέταση των γεγονότων στο Αφγανιστάν αποκαλύπτει μια διαφορετική οπτική. Υπό το πρόσχημα του "πολέμου κατά της τρομοκρατίας", η εισβολή των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου το 2001 καθοδηγήθηκε εν μέρει από την επιθυμία να αποκατασταθεί το εμπόριο ηρωίνης, το οποίο οι Ταλιμπάν είχαν διακόψει απότομα μόλις ένα χρόνο νωρίτερα.
Οι δυτικές δυνάμεις επεδίωκαν να αποκαταστήσουν την προσοδοφόρα ροή δισεκατομμυρίων δολαρίων που το εμπόριο ηρωίνης παρείχε στα χρηματοπιστωτικά τους συστήματα. Στην πραγματικότητα, "για 20 χρόνια, η Αμερική ουσιαστικά διοικούσε ένα κράτος ναρκωτικών στο Αφγανιστάν".
"Δολάριο για δολάριο"SpoilerShowΓια να γίνει κατανοητή η προέλευση του εμπορίου ηρωίνης στο Αφγανιστάν, είναι απαραίτητη μια ανασκόπηση της εμπλοκής των ΗΠΑ στο κράτος της κεντρικής Ασίας, η οποία ξεκίνησε το 1979, όταν η CIA ξεκίνησε ένα μυστικό πρόγραμμα για να υπονομεύσει τη φιλοσοβιετική αφγανική κυβέρνηση στην Καμπούλ.
Οι ΗΠΑ υποστήριξαν κρυφά μια ομπρέλα μουσουλμάνων ανταρτών, γνωστών ως μουτζαχεντίν, με την ελπίδα ότι η πρόκληση μιας εξέγερσης θα δελέαζε τον σοβιετικό στρατό να επέμβει. Αυτή η υπολογισμένη κίνηση θα ανάγκαζε τους Σοβιετικούς να καταλάβουν το Αφγανιστάν και να εμπλακούν σε μια παρατεταμένη και δαπανηρή εκστρατεία κατά των εξεγέρσεων, αποδυναμώνοντας έτσι τη Σοβιετική Ένωση με την πάροδο του χρόνου.
Για να το πετύχει αυτό, η CIA στράφηκε προς τους στενούς της συμμάχους, τη Σαουδική Αραβία και το Πακιστάν, για βοήθεια. Ο Σαουδάραβας πρίγκιπας Bandar bin Sultan διευκόλυνε μια συνάντηση μεταξύ του διευθυντή της CIA William Casey και του Σαουδάραβα βασιλιά Fahd, στην οποία οι Σαουδάραβες δεσμεύτηκαν να ισοφαρίσουν "την Αμερική δολάριο προς δολάριο στην υποστήριξη των μουτζαχεντίν".
Οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία, με τη βοήθεια της πακιστανικής υπηρεσίας πληροφοριών Inter-Services Intelligence (ISI), δημιούργησαν στρατόπεδα εκπαίδευσης για τους μουτζαχεντίν στο Πακιστάν και τους παρείχαν συμβούλους, όπλα και μετρητά για να πολεμήσουν τους Σοβιετικούς.
Ο Gulbaddin Hekmatyar, ο ιδρυτής της πολιτοφυλακής Hizb-i-Islami, ήταν μεταξύ των πιο επιφανών ηγετών των μουτζαχεντίν, ο οποίος έλαβε περίπου 600 εκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια από τη CIA και τους συμμάχους της.
Ο δημοσιογράφος Steve Coll γράφει στο βραβευμένο με Πούλιτζερ βιβλίο του Ghost Wars ότι ο Hekymatyar στρατολογούσε μέσα από τα πιο ριζοσπαστικά, αντιδυτικά, υπερεθνικά ισλαμιστικά δίκτυα για να πολεμήσουν μαζί του, συμπεριλαμβανομένου του Οσάμα Μπιν Λάντεν και άλλων Αράβων εθελοντών. Οι αξιωματικοί της CIA "αγκάλιασαν τον Hekmatyar ως τον πιο αξιόπιστο και αποτελεσματικό σύμμαχό τους" και "τον πιο αποτελεσματικό στο να σκοτώνει Σοβιετικούς".
Καραβάνια οπίου
Η βοήθεια προς τον Hekymatyar και άλλους ηγέτες των Μουτζαχεντίν δεν περιοριζόταν σε μετρητά και όπλα. Σύμφωνα με τον διάσημο ιστορικό Alfred McCoy:
"Το 1979 και το 1980, την ώρα που η προσπάθεια της CIA είχε αρχίσει να εντείνεται, ένα δίκτυο εργαστηρίων ηρωίνης άνοιξε κατά μήκος των συνόρων Αφγανιστάν-Πακιστάν. Η περιοχή αυτή έγινε σύντομα ο μεγαλύτερος παραγωγός ηρωίνης στον κόσμο".
Η διαδικασία περιελάμβανε λαθρεμπόριο ακατέργαστου κόμμεος οπίου προς το Πακιστάν, όπου αυτό επεξεργάζονταν σε ηρωίνη σε εργαστήρια που διαχειριζόταν η ISI. Το τελικό προϊόν στη συνέχεια μεταφερόταν διακριτικά μέσω πακιστανικών αεροδρομίων, λιμανιών ή χερσαίων διαδρομών.
Μέχρι το 1984, η αφγανική ηρωίνη προμήθευε το εντυπωσιακό 60% της αγοράς των ΗΠΑ και το 80% της ευρωπαϊκής αγοράς, ενώ παράλληλα δημιούργησε ολέθρια εξαρτημένους από την ηρωίνη 1,3 εκατομμύρια κατοίκους του Πακιστάν, μια χώρα που προηγουμένως δεν είχε πληγεί από το άκρως εθιστικό ναρκωτικό.
Ο McCoy αναφέρει ακόμη ότι, "τα καραβάνια της CIA που μετέφεραν όπλα στην περιοχή αυτή για την αντίσταση συχνά επέστρεφαν στο Πακιστάν φορτωμένα με όπιο". Αναφορές από το 2001 που επικαλούνται οι New York Times επιβεβαιώνουν ότι αυτό συνέβαινε "με τη συγκατάθεση πακιστανών ή αμερικανών αξιωματικών των μυστικών υπηρεσιών που υποστήριζαν την αντίσταση".
Τον Μάιο του 1990, η Washington Post ανέφερε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε λάβει επί σειρά ετών, αλλά αρνήθηκε να διερευνήσει, αναφορές για διακίνηση ηρωίνης από τους συμμάχους της, συμπεριλαμβανομένων "μαρτυριών από πρώτο χέρι για λαθρεμπόριο ηρωίνης από διοικητές υπό τον Γκουλμπουντίν Χεκματιάρ".
Άνοδος των Ταλιμπάν
Όταν οι Σοβιετικοί αποχώρησαν τελικά το 1989, η χώρα περιέπεσε σε εμφύλιο πόλεμο, καθώς οι μεγαλύτερες φατρίες που υποστηρίζονταν από τη CIA άρχισαν να πολεμούν μεταξύ τους για τον έλεγχο της χώρας. Οι ηγέτες των Μουτζαχεντίν έγιναν πολέμαρχοι και διέπραξαν τρομερές φρικαλεότητες κατά του τοπικού πληθυσμού ενώ πολεμούσαν μεταξύ τους.
Κατά τη διάρκεια αυτής της αναρχίας εμφανίστηκαν οι θρησκευόμενοι φοιτητές από τις μαντράσες (σχολές ιεροδιδασκαλίας), οι Ταλιμπάν, οι οποίοι με τη βοήθεια των πακιστανικών μυστικών υπηρεσιών ανέλαβαν τον έλεγχο της χώρας το 1996, κληρονομώντας στη συνέχεια το εμπόριο οπίου, το οποίο συνεχίστηκε απρόσκοπτα για αρκετά χρόνια.
Τον Ιούλιο του 2000, ωστόσο, ο ηγέτης των Ταλιμπάν Μουλά Ομάρ διέταξε την απαγόρευση κάθε καλλιέργειας οπίου. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι Ταλιμπάν μείωσαν επιτυχώς τη συγκομιδή οπίου κατά 94%, μειώνοντας την ετήσια παραγωγή σε μόλις 185 μετρικούς τόνους.
Πέντε μήνες αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2000, οι ΗΠΑ και η Ρωσία χρησιμοποίησαν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να επιβάλουν νέες σκληρές κυρώσεις στο Αφγανιστάν, επικαλούμενες την άρνηση των Ταλιμπάν να παραδώσουν τον ηγέτη της Αλ Κάιντα Οσάμα μπιν Λάντεν μετά τη βομβιστική επίθεση στο USS Cole στην Υεμένη, κατά την οποία σκοτώθηκαν 17 Αμερικανοί ναύτες. Ο Μπιν Λάντεν είχε βρει καταφύγιο στο Ισλαμικό Κράτος το 1996 μετά την εκδίωξή του από το Σουδάν.
Οι New York Times ανέφεραν ότι αξιωματούχοι των ΗΠΑ επεδίωξαν την επιβολή των νέων κυρώσεων, παρά τις προειδοποιήσεις του ΟΗΕ ότι "ένα εκατομμύριο Αφγανοί θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν την πείνα τους επόμενους μήνες λόγω της ξηρασίας και του συνεχιζόμενου εμφυλίου πολέμου".
Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπους απαίτησαν από τους Ταλιμπάν να παραδώσουν και πάλι τον Μπιν Λάντεν. Ο μουλάς Ομάρ επέμενε ότι οι ΗΠΑ έπρεπε πρώτα να προσκομίσουν αποδείξεις για την ενοχή του Μπιν Λάντεν, αλλά ο πρόεδρος Μπους αρνήθηκε αυτό το αίτημα και διέταξε την αμερικανική αεροπορία να αρχίσει να βομβαρδίζει το Αφγανιστάν στις 7 Οκτωβρίου.
Στον απόηχο των βομβαρδισμών, ο Μουλά Ομάρ εγκατέλειψε την απαίτηση για αποδείξεις και προσφέρθηκε να παραδώσει τον Μπιν Λάντεν στο σύμμαχο των ΗΠΑ Πακιστάν για δίκη. Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπους αρνήθηκαν και πάλι.
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Σκοτ Χόρτον τονίζει στο βιβλίο του Fool's Errand μια περίεργη πτυχή της αμερικανικής εκστρατείας: την έλλειψη σαφούς εστίασης στη σύλληψη ή την εξόντωση του Μπιν Λάντεν. Στην πραγματικότητα, ο πρόεδρος Μπους είχε ήδη δηλώσει στις 25 Σεπτεμβρίου ότι η επιτυχία ή η αποτυχία δεν θα πρέπει να ορίζεται αποκλειστικά από τη σύλληψη του Μπιν Λάντεν.
Ο Horton σημειώνει ακόμη ότι οι σχεδιαστές των ΗΠΑ δεν κατέβαλαν καμία αρχική προσπάθεια να κυνηγήσουν τον Μπιν Λάντεν και τους ξένους Άραβες μαχητές που τον υποστήριζαν. Αντ' αυτού, ο επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ, στρατηγός Tommy Franks, έδωσε προτεραιότητα στη συνεργασία με τον Αφγανό πολέμαρχο Rashid Dostum για την ανάληψη του ελέγχου του βόρειου τμήματος της χώρας και τη δημιουργία μιας "χερσαίας σύνδεσης" με το Ουζμπεκιστάν.
Απευθυνόμενος στους πολέμαρχους
Για να καταλάβει επίσης την πρωτεύουσα, την Καμπούλ, και άλλες πόλεις-κλειδιά στο νότο, σημειώνει ο Alfred McCoy της CIA:
"στράφηκε σε μια ομάδα ανερχόμενων πολεμάρχων Παστούν κατά μήκος των συνόρων με το Πακιστάν, οι οποίοι δραστηριοποιούνταν ως λαθρέμποροι ναρκωτικών στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας. Ως αποτέλεσμα, όταν οι Ταλιμπάν κατέρρευσαν, είχαν ήδη τεθεί οι βάσεις για την επανάληψη της καλλιέργειας οπίου και του εμπορίου ναρκωτικών σε μεγάλη κλίμακα".
Αν και οι αμερικανικές δυνάμεις άργησαν πολύ να αποτρέψουν τη διαφυγή του Μπιν Λάντεν στο Πακιστάν, οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί ήρθαν ακριβώς στην ώρα τους για την έναρξη της περιόδου φύτευσης της παπαρούνας. Η παπαρούνα φυτεύεται το φθινόπωρο, ώστε ο χυμός του φυτού, από τον οποίο εξάγεται το όπιο, να μπορεί να συλλεχθεί την άνοιξη.
Ο McCoy διευκρίνισε περαιτέρω ότι, "η Υπηρεσία (CIA) και οι τοπικοί σύμμαχοί της δημιούργησαν ιδανικές συνθήκες για την ανατροπή της απαγόρευσης του οπίου από τους Ταλιμπάν και την αναζωογόνηση της διακίνησης ναρκωτικών. Μόλις λίγες εβδομάδες μετά την κατάρρευση των Ταλιμπάν, οι αξιωματούχοι ανέφεραν μια έκρηξη της φύτευσης παπαρούνας στις περιοχές καρδιά-της-ηρωίνης της Χελμάντ και της Νανγκαρχάρ".
Τον Δεκέμβριο, ένας από αυτούς τους ανερχόμενους πολέμαρχους των Παστούν, ο Χαμίντ Καρζάι, διορίστηκε πρόεδρος της προσωρινής διοίκησης του Αφγανιστάν και αργότερα πρόεδρος.
Την άνοιξη του 2002, μεγάλες ποσότητες αφγανικής ηρωίνης μεταφέρονταν και πάλι στη Βρετανία μέσω καθημερινών πτήσεων από πακιστανικά αεροδρόμια. Ο Guardian παρατήρησε την περίπτωση ενός 13χρονου κοριτσιού που συνελήφθη αφού κατέβηκε από πτήση της Pakistan International Airlines από το Ισλαμαμπάντ στο Λονδίνο μεταφέροντας 13 κιλά ηρωίνης με αξία 910.000 λιρών.
Βιομηχανική κλίμακα
Χάρη στη "χερσαία σύνδεση" που δημιούργησε ο στρατηγός Φρανκς, η ηρωίνη άρχισε επίσης αμέσως να ρέει βόρεια από το Mazar-e-Sharif, υπό τον έλεγχο του συμμάχου της CIA Rashid Dostum, προς το Ουζμπεκιστάν και στη συνέχεια προς τη Ρωσία και την Ευρώπη.
Τη ροή της ηρωίνης είδε ο Craig Murray, ο Βρετανός πρέσβης στο Ουζμπεκιστάν, ο οποίος εξήγησε ότι ο Dostum, ένας Ουζμπέκος, διευκόλυνε το λαθρεμπόριο ηρωίνης από το Αφγανιστάν στο Ουζμπεκιστάν, όπου στη συνέχεια μεταφερόταν μέσω της σιδηροδρομικής γραμμής, σε δεμάτια βαμβακιού, στη Μόσχα και στη συνέχεια στη Ρίγα. Όπως σημείωσε ο Murray:
"Το όπιο μετατρέπεται σε ηρωίνη σε βιομηχανική κλίμακα, όχι σε κουζίνες αλλά σε εργοστάσια. Εκατομμύρια γαλόνια των χημικών ουσιών που απαιτούνται για τη διαδικασία αυτή μεταφέρονται στο Αφγανιστάν με βυτιοφόρα... Οι τέσσερις μεγαλύτεροι παίκτες στην επιχείρηση ηρωίνης είναι όλοι ανώτερα μέλη της αφγανικής κυβέρνησης - της κυβέρνησης που οι στρατιώτες μας πολεμούν και πεθαίνουν για να προστατεύσουν".
"Μια προσέγγιση χωρίς χέρια
Εκτός από τον Dostum, ο νεότερος αδελφός του Αφγανού προέδρου Hamid Karzai, Ahmed Wali Karzai, εξασφάλισε γρήγορα εξέχοντα ρόλο στο εμπόριο ηρωίνης στο Αφγανιστάν.
Εμφανίστηκαν αξιόπιστες αναφορές ότι ο Γουάλι Καρζάι ήταν βαθιά μπλεγμένος στο εμπόριο ηρωίνης, ωστόσο, σύμφωνα με τους New York Times, τα περιστατικά δεν ερευνήθηκαν ποτέ, "παρόλο που οι ισχυρισμοί ότι έχει επωφεληθεί από το εμπόριο ναρκωτικών κυκλοφορούν ευρέως στο Αφγανιστάν".
Ανώτεροι αξιωματούχοι της αμερικανικής Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών (DEA) και του γραφείου του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (DNI) κατήγγειλαν ότι ο "Λευκός Οίκος του Μπους προτίμησε μια χαλαρή προσέγγιση απέναντι στον Αχμέντ Ουάλι Καρζάι λόγω της πολιτικής λεπτότητας του θέματος".
Οι Times ανέφεραν αργότερα ότι, σύμφωνα με έναν κορυφαίο πρώην αξιωματούχο του αφγανικού υπουργείου Εσωτερικών, μια σημαντική πηγή επιρροής του Ουάλι Καρζάι ήταν ο έλεγχός του επί βασικών γεφυρών που διαβαίνουν τον ποταμό Χελμάντ στη διαδρομή μεταξύ των περιοχών παραγωγής οπίου της επαρχίας Χελμάντ και της Κανταχάρ. Αυτό επέτρεπε στον Καρζάι να χρεώνει τεράστια τέλη στους εμπόρους ναρκωτικών για να επιτρέπει στα φορτωμένα με ναρκωτικά φορτηγά τους να διασχίζουν τις γέφυρες.
Όπως ο Dostum και ο Hekmaytar, ο Wali Karzai έχτισε την αυτοκρατορία της ηρωίνης του ενώ ήταν στη μισθοδοσία της CIA. Η υπηρεσία άρχισε να πληρώνει τον Καρζάι το 2001 για τη στρατολόγηση μιας αφγανικής παραστρατιωτικής δύναμης που λειτουργούσε υπό τις οδηγίες της υπηρεσίας στην Κανταχάρ και γύρω από αυτήν και για τη μίσθωση ενός μεγάλου συγκροτήματος για χρήση ως βάση της Δύναμης Κρούσης Κανταχάρ. Η CIA εκτιμούσε επίσης τη βοήθεια του Καρζάι στην επικοινωνία και μερικές φορές στη συνάντηση με Αφγανούς πιστούς στους Ταλιμπάν.
Ο Καρζάι διετέλεσε επίσης επικεφαλής του εκλεγμένου επαρχιακού συμβουλίου της Κανταχάρ. Σύμφωνα με έναν ανώτερο αξιωματικό του αμερικανικού στρατού στην Καμπούλ, τον οποίο επικαλούνται οι Times, "εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε χρήματα από ναρκωτικά ρέουν μέσω της νότιας περιοχής και τίποτα δεν συμβαίνει στο νότιο Αφγανιστάν χωρίς να το γνωρίζει η περιφερειακή ηγεσία".
Το παιχνίδι των ευθυνών
Στα τέλη του 2004, καθώς εμφανίζονταν αναφορές για την εμπλοκή του Καρζάι στο εμπόριο ηρωίνης, ο Alfred McCoy γράφει ότι "ο Λευκός Οίκος βρέθηκε ξαφνικά αντιμέτωπος με ανησυχητικές πληροφορίες της CIA που έδειχναν ότι το κλιμακούμενο εμπόριο ναρκωτικών τροφοδοτούσε την αναβίωση των Ταλιμπάν".
Μια πρόταση του υπουργού Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ για την καταπολέμηση του εμπορίου ηρωίνης βρήκε αντίσταση από τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, Ζαλμάι Χαλιλζάντ, και τον τότε υπουργό Οικονομικών του Αφγανιστάν Ασράφ Γάνι. Ως συμβιβασμό, η κυβέρνηση Μπους χρησιμοποίησε ιδιώτες εργολάβους για την εξάλειψη της παπαρούνας, μια προσπάθεια που η δημοσιογράφος των New York Times Καρλότα Γκαλ αργότερα περιέγραψε ως "κάτι σαν αστείο".
Επιπλέον, αναφορές για ένα τηλεγράφημα του 2005 που εστάλη από την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Καμπούλ στη διάδοχο του Πάουελ, την υπουργό Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις, θεωρούσαν τη Βρετανία "ουσιαστικά υπεύθυνη" για την αποτυχία εξάλειψης της καλλιέργειας παπαρούνας. Το βρετανικό προσωπικό επέλεγε πού εργάζονταν οι ομάδες εξάλειψης, αλλά οι περιοχές αυτές συχνά δεν ήταν οι κύριες περιοχές καλλιέργειας και "οι Βρετανοί δεν ήταν πρόθυμοι να αναθεωρήσουν τους στόχους".
Το τηλεγράφημα κατηγορούσε επίσης τον πρόεδρο Καρζάι, ο οποίος "δεν ήταν πρόθυμος να επιβάλει ισχυρή ηγεσία". Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ωστόσο τον υπερασπίστηκε, λέγοντας: "Ο πρόεδρος Καρζάι είναι ένας ισχυρός εταίρος και έχουμε εμπιστοσύνη σε αυτόν", παρά τις αναφορές για τον βασικό ρόλο του αδελφού του στο εμπόριο ηρωίνης.
Αλλά το πρόβλημα πήγαινε πέρα από τον Γουάλι Καρζάι. Μια έκθεση του ΟΗΕ για την Παγκόσμια Τράπεζα που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2006 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το εμπόριο ηρωίνης στο Αφγανιστάν λειτουργούσε με τη βοήθεια πολλών κορυφαίων αξιωματούχων της αφγανικής κυβέρνησης και υπό την προστασία του αφγανικού Υπουργείου Εσωτερικών.
Καθώς οι αποδείξεις για την ανάμειξη της CIA και της αφγανικής κυβέρνησης στο εμπόριο ηρωίνης αυξάνονταν, η εστίαση των δυτικών μέσων ενημέρωσης μετατοπίστηκε προς την κατεύθυνση της κατηγορίας των Ταλιμπάν ότι χρησιμοποιούσαν τα κέρδη από τα ναρκωτικά για να χρηματοδοτήσουν την εξέγερσή τους κατά των ξένων δυνάμεων.
Ωστόσο, ο ιστορικός Peter Dale Scott αμφισβήτησε αυτή την αφήγηση, επικαλούμενος εκτιμήσεις του ΟΗΕ σύμφωνα με τις οποίες το μερίδιο των Ταλιμπάν στην αφγανική οικονομία του οπίου ήταν ένα κλάσμα σε σύγκριση με εκείνο των υποστηρικτών της κυβέρνησης Καρζάι. Ο Scott τόνισε ότι το μεγαλύτερο μερίδιο του εμπορίου ναρκωτικών ελεγχόταν από εκείνους που ήταν ευθυγραμμισμένοι με την αφγανική κυβέρνηση.
Το κύμα
Στις αρχές του 2010, η κυβέρνηση Ομπάμα ανακοίνωσε ένα "κύμα" 33.000 αμερικανών στρατιωτών για να συμβάλει στην ειρήνευση της χώρας, με ιδιαίτερη έμφαση σε βασικές περιοχές γνωστές για την καλλιέργεια παπαρούνας. Μια τέτοια περιοχή ήταν η Μάρτζα στην επαρχία Χελμάντ, την οποία ο Μακόι χαρακτήρισε "πρωτεύουσα της ηρωίνης στον κόσμο".
Παρά την αποστολή του κύματος, οι αμερικανοί διοικητές έδειχναν να μην γνωρίζουν τη σημασία της Marja ως κόμβου παραγωγής ηρωίνης, που τροφοδοτούνταν από τα γύρω οπιούχα χωράφια, τα οποία αντιπροσώπευαν το 40 τοις εκατό της παγκόσμιας παράνομης προσφοράς οπίου.
Τον Σεπτέμβριο του 2010, οκτώ μήνες μετά την έναρξη του κύματος, εμφανίστηκαν "αβάσιμες" αναφορές ότι Βρετανοί στρατιώτες εμπλέκονταν στη διακίνηση ηρωίνης από το Αφγανιστάν χρησιμοποιώντας στρατιωτικά αεροσκάφη στα αεροδρόμια του Camp Bastion και της Κανταχάρ.
Το Camp Bastion, το οποίο διαχειρίζονται από κοινού το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ, βρισκόταν κοντά στη Lashkar Gah, ένα άλλο σημαντικό κέντρο καλλιέργειας παπαρούνας. Το 2012, υποστηρίχθηκε ότι η καλλιέργεια παπαρούνας γινόταν ακριβώς έξω από την περίμετρο της βάσης, με Βρετανούς στρατιώτες να παρέχουν προστασία στους αγρότες από τις αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας.
Στα τέλη του 2014, οι βρετανικές και αμερικανικές δυνάμεις αποσύρθηκαν από το Camp Bastion, παραδίδοντάς το στις αφγανικές δυνάμεις, οι οποίες το μετονόμασαν σε Camp Shorabak. Ωστόσο, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ, "η περιοχή καλλιέργειας οπίου γύρω από την κύρια βάση της Βρετανίας στο Αφγανιστάν σχεδόν τετραπλασιάστηκε μεταξύ 2011 και 2013".
Παρά την απόσυρση, οι εξαγωγές οπίου από το Camp Shorabak προφανώς συνεχίστηκαν και ένας μικρός αριθμός Βρετανών στρατιωτικών επέστρεψε το 2015 σε αυτό που περιγράφηκε από το Υπουργείο Άμυνας ως συμβουλευτικός ρόλος.
Το 2016, ο Obaidullah Barakzai, μέλος της Εθνοσυνέλευσης του Αφγανιστάν, υποστήριξε: " Είναι αδύνατον μερικοί τοπικοί λαθρέμποροι ναρκωτικών να μεταφέρουν όπιο σε χιλιάδες κιλά. Αυτό είναι έργο των Αμερικανών και των Βρετανών. Το μεταφέρουν αεροπορικώς από το στρατόπεδο Shorabak".
Μετά τη χαοτική αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν τον Αύγουστο του 2021, οι Ταλιμπάν κατάφεραν και πάλι να εξαλείψουν την καλλιέργεια παπαρούνας, δείχνοντας ότι τελικά απείχαν πολύ από το να είναι ένα "αφοσιωμένο καρτέλ ναρκωτικών".
Ακολουθήστε το χρήμα
Τον Νοέμβριο του 2021, ένας έμπορος οπίου ισχυρίστηκε ότι "Όλα τα κέρδη πηγαίνουν στις ξένες χώρες. Οι Αφγανοί παρέχουν απλώς το εργατικό δυναμικό".
Ο Peter Dale Scott σημείωσε ότι σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου 352 δισεκατομμύρια δολάρια από τα κέρδη των ναρκωτικών είχαν απορροφηθεί από το δυτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, μεταξύ άλλων μέσω των μεγαλύτερων τραπεζών των ΗΠΑ το 2009. Ως αποτέλεσμα, είπε ο Σκοτ, "η εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών στη διεθνή διακίνηση ναρκωτικών συνδέει τη CIA, μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και εγκληματικά συμφέροντα σε αυτή τη χώρα και στο εξωτερικό".
Το 2012, η Daily Mail ανέφερε ότι η HSBC, η μεγαλύτερη τράπεζα της Βρετανίας, αντιμετώπιζε πρόστιμα ύψους 640 εκατομμυρίων λιρών επειδή επέτρεψε σε "κακοποιά κράτη και καρτέλ ναρκωτικών να ξεπλένουν δισεκατομμύρια λίρες μέσω των υποκαταστημάτων της" και επειδή έγινε "αγωγός για εγκληματικές επιχειρήσεις".
Τα δισεκατομμύρια των κερδών που εισρέουν από το εμπόριο της αφγανικής ηρωίνης στις δυτικές τράπεζες έχουν πλέον εξαλειφθεί από τους Ταλιμπάν όχι μία, αλλά δύο φορές τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Η δήλωση του ηγέτη των Ταλιμπάν Μουλά Ομάρ τον Ιούλιο του 2000 ότι η καλλιέργεια της παπαρούνας αποτελεί "αντι-ισλαμική" πράξη ήταν, ως εκ τούτου, πιο πιθανή αιτία των αμερικανικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους και της αμερικανικής εισβολής στο Αφγανιστάν ένα χρόνο αργότερα, παρά η επιθυμία των ΗΠΑ να συλλάβουν τον Μπιν Λάντεν και να διαλύσουν την Αλ Κάιντα.
Τον Μάρτιο του 2002, μόλις έξι μήνες μετά τους βομβαρδισμούς και την εισβολή στο Αφγανιστάν, ένας δημοσιογράφος ρώτησε τον πρόεδρο Μπους: "Πού είναι ο Οσάμα Μπιν Λάντεν;". Ο Μπους απάντησε: "Δεν ξέρω. Δεν τον σκέφτομαι και πολύ. Δεν με απασχολεί τόσο πολύ".
Το εμπόριο ναρκωτικών στο Αφγανιστάν χρησιμεύει ως μια έντονη υπενθύμιση των περίπλοκων συνδέσεων μεταξύ γεωπολιτικής, παράνομων οικονομιών και παγκόσμιας χρηματοδότησης, καθώς και της ανάγκης για μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία στην αντιμετώπιση αυτών των πολύπλοκων ζητημάτων.
Τα ιστορικά στοιχεία αμφισβητούν επίσης την απλοϊκή αφήγηση ότι οι Ταλιμπάν έλεγχαν σε μεγάλο βαθμό το εμπόριο ναρκωτικών στο Αφγανιστάν, αναδεικνύοντας τον κυρίαρχο ρόλο που διαδραμάτισε η υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ αφγανική κυβέρνηση και οι σύμμαχοί της στη CIA.
The Taliban has not once, but twice eradicated Afghanistan's poppy cultivation, the world's largest source of heroin. Despite western accusations, it has never been The Taliban behind the Afghan drug industry, but only ever the US and its allies, with billions in profits breezily laundered through the global financial system.
ισραηλινοι.
“We used to make and sell 20 to 30 coffins every day”
