Τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της συνέντευξης του Πρωθυπουργού στον Τ/Σ Wydarzenia της Πολωνίας:

[Otto Weininger]

• Το ECFR, μια δεξαμενή σκέψης υψηλού κύρους, είχε χαρακτηρίσει την Ελλάδα ως «Δούρειο Ίππο του Κρεμλίνου στην ΕΕ» το 2007. Τώρα ακούμε ότι η Ελλάδα υποστηρίζει τόσο πολύ την Ουκρανία στον πόλεμο με τη Ρωσία που είναι έτοιμη να της παράσχει σύγχρονα μαχητικά F-16. Πώς έγινε μια τόσο μεγάλη αλλαγή;


Καταρχάς, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι δεν είμαστε έτοιμοι να μεταβιβάσουμε αεροσκάφη F-16 στην Ουκρανία. Αυτή η πληροφορία εμφανίστηκε στα μέσα ενημέρωσης, αλλά δεν είναι αλήθεια. Ωστόσο, θα τονίσω ότι υποστηρίξαμε και συνεχίζουμε να στηρίζουμε την Ουκρανία. Πήραμε αυτή την απόφαση στην αρχή της εισβολής. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που όχι μόνο σέβεται αλλά και υπερασπίζεται τις αρχές της διεθνούς τάξης. Και ήταν πάντα στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Αυτό συμβαίνει τώρα, καθώς η Ουκρανία αμύνεται ενάντια στη βάναυση ρωσική εισβολή. Έχουμε ιστορικά ισχυρούς πολιτιστικούς και θρησκευτικούς δεσμούς με τη Ρωσία, αλλά είμαστε σθεναρά αντίθετοι στο καθεστώς του Κρεμλίνου. Επισκέφτηκα προσωπικά την Ουκρανία, ήμουν στην Οδησσό. Την Πέμπτη, είδα τον Πρόεδρο Ζελένσκι στο Βίλνιους. Και δεσμεύτηκα να συνεχίσω να υποστηρίζω την Ουκρανία στο μέγιστο των δυνατοτήτων μας, χωρίς να διακυβεύουμε την ικανότητά μας να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας - γιατί και εμείς ζούμε σε ένα περίπλοκο μέρος του κόσμου.

• Οπότε δεν ισχύει αυτό με την μεταβίβαση F-16. Και τι γίνεται με την υπόλοιπη ελληνική υποστήριξη όπλων στο Κίεβο;

Δεν θα υπεισέλθω στις επιχειρησιακές λεπτομέρειες της υποστήριξης που παρέχουμε στην Ουκρανία. Επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα παράδειγμα. Έχουμε παραδώσει αριθμό βλημάτων των 155mm, τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά καθώς η Ουκρανία αντιμετωπίζει σήμερα σοβαρές ελλείψεις πυροβολικού. Εξετάζουμε συνεχώς πώς μπορούμε να ενισχύσουμε περαιτέρω τη στρατιωτική μας υποστήριξη. Αλλά επιτρέψτε μου να τονίσω ξανά ότι έχουμε ανησυχίες για τη δική μας ασφάλεια. Ως εκ τούτου, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί για να διασφαλίσουμε ότι οι παραδόσεις στην Ουκρανία δεν μειώνουν την ικανότητά μας για ισχυρή αποτροπή. Πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση για χάρη του γείτονά μας.

• Εννοείτε την Τουρκία, θα επανέλθουμε σε αυτήν. Τώρα για την Οδησσό, την οποία επισκεφτήκατε με τον Πρόεδρο Ζελένσκι στις αρχές Μαρτίου. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, οι Ρώσοι βομβάρδισαν την πόλη. Όπως έγραψαν δυτικά πρακτορεία, οι πύραυλοι έπεσαν 500-800 μέτρα από την ελληνική αποστολή. Ήταν αυτή μια επίθεση στον αρχηγό της κυβέρνησης ενός κράτους μέλους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ;

Δεν θα το πήγαινα τόσο μακριά. Αλλά δεν νομίζω ότι είναι τυχαίο. Ήταν μια πράξη εκφοβισμού. Αλλά είπα ξεκάθαρα ότι δεν θα τρομάξουμε. Τίποτα δεν θα αλλάξει στη θέση της Ελλάδας. Και νομίζω ότι τίποτα δεν θα αλλάξει στη θέση της ΕΕ. Ο Πούτιν δεν υπολόγισε σωστά. Όταν επιτέθηκε στην Ουκρανία, νόμιζε ότι η Ευρώπη θα διχαζόταν. Αλλά η Ευρώπη είναι εξαιρετικά ενωμένη. Όλη αυτή η γεωπολιτική αναταραχή έφερε στο προσκήνιο τη συζήτηση για την ευρωπαϊκή άμυνα.

• Τι θα σήμαινε για την Ελλάδα μια ενδεχόμενη ήττα της Ουκρανίας;

Αυτό θα ήταν, πάνω απ' όλα, μια νίκη της δικτατορίας επί της δημοκρατίας. Θα ήταν ένα κίνητρο για άλλες χώρες που θα ήθελαν να αλλάξουν τα σύνορά τους με τη βία. Και, φυσικά, θα έφερνε τη ρωσική απειλή πολύ πιο κοντά στην ΕΕ. Πριν από τις επικείμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ρωσία προσπαθεί να επηρεάσει τα αποτελέσματα σε όλες τις χώρες μας, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Υπάρχουν κόμματα που υποστηρίζουν τη Ρωσία λίγο πολύ ανοιχτά. Γι' αυτό πιστεύω ότι οι άνθρωποι πρέπει να γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται και ότι η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη.

• Η Ελλάδα δε φείδεται χρημάτων για την άμυνα. Δεν υπάρχει πρόβλημα με την επίτευξη του στόχου του ΝΑΤΟ για δαπάνες 2% επί του ΑΕΠ αφού δαπανά πλέον τους 3%. Αυτό οφείλεται στην Τουρκία, η οποία είναι επίσης μέλος του ΝΑΤΟ;

Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες επωφελήθηκαν από αυτό που ονομάζουμε μέρισμα ειρήνης, την ικανότητα να ξοδεύουν πολύ λιγότερα χρήματα για την άμυνα. Η Ελλάδα δεν είχε τέτοια πολυτέλεια. Ακόμα και στα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης ξοδέψαμε περισσότερα γιατί ζούμε σε ένα περίπλοκο περιβάλλον. Έχουμε έναν μεγαλύτερο γείτονα δίπλα που μερικές φορές συμπεριφερόταν επιθετικά. Πρέπει να έχουμε ισχυρές αποτρεπτικές ικανότητες. Επίσης από τότε που ανέλαβα την εξουσία το 2019, επενδύουμε σταθερά στις Ένοπλες Δυνάμεις μας. Θα έλεγα μάλιστα ότι έχουμε αλλάξει αμυντική στάση. Εκσυγχρονίζουμε τα αεροσκάφη μας F-16. Έχουμε ήδη αγοράσει το νέο γαλλικό Rafale και σύντομα θα κάνουμε την πρώτη μας παραγγελία για μαχητικά F-35. Το κάνουμε αυτό ακριβώς επειδή θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα έχει αποτρεπτική δύναμη. Ωστόσο, αυτό δεν μας εμποδίζει να δημιουργήσουμε επαφές με την Τουρκία και να προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε τις αμοιβαίες σχέσεις. Υπήρξε σημαντική βελτίωση τον τελευταίο χρόνο, κάτι που με κάνει πολύ χαρούμενο. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε λύσει τις μακροχρόνιες διαφορές μας, αλλά τουλάχιστον οι προκλήσεις της Τουρκίας έχουν μειωθεί. Αν και δεν σταμάτησαν τελείως. Στα μέσα Μαΐου θα ταξιδέψω στην Άγκυρα για να ανταποδώσω την επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν στην Αθήνα τον Δεκέμβριο.

• Τα τελευταία χρόνια ο Ερντογάν απολαμβάνει να τρομάζει την Ελλάδα. Είπε ότι νέοι τουρκικοί πύραυλοι Tayfun θα μπορούσαν να πλήξουν την Αθήνα. Ισχύει αυτό;


Αυτές οι δηλώσεις έγιναν πριν από λίγο καιρό. Δεν τα επαναλαμβάνει τελευταία και νομίζω ότι είναι καλό. Έχουμε ένα πολύ αποτελεσματικό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας, επομένως δεν ανησυχώ πολύ για δηλώσεις όπως αυτή. Διαφωνούμε με την Τουρκία στο περίπλοκο ζήτημα της οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Δεν έχει λυθεί εδώ και αρκετές δεκαετίες. Μπορούμε να έχουμε μια καλή σχέση χωρίς να συμφωνήσουμε σε κάποια θέματα. Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα, επίσης για την Πολωνία, είναι η διαχείριση της μετανάστευσης. Στο παρελθόν, η Τουρκία έχει εργαλειοποιήσει τη μετανάστευση για να ασκήσει πίεση στην Ελλάδα. Υπερασπιστήκαμε τα ελληνικά σύνορα και, νομίζω, πείσαμε και την ΕΕ ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης. Έχουμε ξεκαθαρίσει ότι δεν θα αποφασίζουν οι λαθρέμποροι ποιοι μπαίνουν στην Ελλάδα, αλλά η ελληνική κυβέρνηση. Θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε ενεργά τα σύνορά μας, τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα.

• Την Πέμπτη στο Βίλνιους, συμμετείχατε στη σύνοδο κορυφής της Πρωτοβουλίας των Τριών Θαλασσών. Να σας υπενθυμίσω ότι αυτό αφορά τη Βαλτική, τον Εύξεινο Πόντο και την Αδριατική Θάλασσα. Γιατί η Ελλάδα, που βρίσκεται στο Αιγαίο και το Ιόνιο, εντάχθηκε σε αυτήν την πρωτοβουλία πέρυσι;

Από τότε που εντάχθηκε η Ελλάδα, θα έπρεπε ήδη να ονομάζεται Πρωτοβουλία των Τεσσάρων Θαλασσών. Το Ιόνιο Πέλαγος μπορεί να θεωρηθεί προέκταση της Αδριατικής, αλλά το Αιγαίο είναι κάτι από μόνο του. Γιατί είναι αυτή μια σημαντική πρωτοβουλία; Απλά κοιτάξτε τον χάρτη. Όλοι μιλούν για διαδρομές μεταφοράς από βορρά προς νότο ή από νότο προς βορρά. Η Ελλάδα έχει να παίξει βασικό ρόλο εδώ, με τα λιμάνια, τις υποδομές φυσικού αερίου και τις διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας. Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης ήταν πολύ σημαντικό για τον ανεφοδιασμό του ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα θα έπρεπε να ήταν από την αρχή μέρος αυτής της Πρωτοβουλίας. Μπήκαμε αρκετά αργά, αλλά μπορούμε να συνεισφέρουμε. Είπα στον Πρόεδρο Duda, ο οποίος θα προεδρεύσει της Πρωτοβουλίας το επόμενο έτος, ότι πρέπει να ζητήσει την αλλαγή του ονόματος σε «Τεσσάρων Θαλασσών». Αλλά ακόμα κι αν δεν συμβεί, εμείς θα συμμετέχουμε.

• Υπάρχουν φωνές, ακόμη και εδώ στην Πολωνία, ότι η Πρωτοβουλία είναι περιττή και ανταγωνιστική με την ΕΕ.

Δεν βλέπω κανέναν ανταγωνισμό. Συμπληρώνει η μία την άλλη. Η Πρωτοβουλία έχει γεωπολιτική λογική και γι' αυτό προσχωρήσαμε σε αυτήν. Πολλά εξαρτώνται από τα οικονομικά. Για παράδειγμα, θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε κεφάλαια από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» της ΕΕ για να ενισχύσουμε το σιδηροδρομικό μας δίκτυο από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης μέχρι τα σύνορα με τη Βουλγαρία.

https://www.rp.pl/polityka/art40161521- ... lotow-f-16