Bologna Process

[Fluffy]

Διακήρυξη και διαδικασία της Μπολόνια
Σάββατο 31 Οχτώβρη 2020 - Κυριακή 1 Νοέμβρη 2020

Η Διακήρυξη της Μπολόνια υπογράφτηκε το 1999 και αποτέλεσε τον «μπούσουλα» για τις αναδιαρθρώσεις στην ανώτατη εκπαίδευση, που σε επίπεδο νομοθεσίας έχουν ήδη περάσει και στη χώρα μας. Σε επίπεδο πλήρους εφαρμογής όμως αποτελούν ακόμα ζητούμενο συνολικά σε επίπεδο ΕΕ και στη χώρα μας. Η διαδικασία της Μπολόνια τυπικά θα ολοκληρωθεί φέτος, όμως στο πλαίσιο διαρκούς ελέγχου της διαδικασίας οι κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών που συμμετέχουν έχουν αποφασίσει να δώσουν μια παράταση δεκαετίας προκειμένου να εντείνουν τις... προσπάθειές τους για την ισοπέδωση της ανώτατης εκπαίδευσης, όπως συναποφάσισαν από την αρχή της διαδικασίας και όπως υποδεικνύει η στρατηγική της Λισαβόνας.

https://www.rizospastis.gr/storyGroupin ... rouping=14

[Bazoomba]

εχετε δηλωσει ακαδημαικος?

[Fluffy]

Τα βασικά σημεία της διαδικασίας

Κυριακή 30 Γενάρη 2005 Παρακάτω παρουσιάζουμε επιγραμματικά τα βασικά σημεία της διαδικασίας της Μπολόνια έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί μετά και τη Σύνοδο του Βερολίνου. Τα τρία πρώτα σημεία είναι κομβικής σημασίας και τα υπόλοιπα παίζουν υποστηρικτικό ρόλο. Κάποια από αυτά ήδη έχουν αρχίσει και προωθούνται στη χώρα μας. Ο «Ρ» θα παρουσιάσει αναλυτικά αυτά τα σημεία, στα επόμενα μέρη του αφιερώματός του στη διαδικασία της Μπολόνια, με προτάσεις που έχουν κατά καιρούς κατατεθεί, παλιότερες νομοθετικές προσπάθειες και κυρίως αποκαλύπτοντας την ουσία αυτών των μέτρων και τις συνέπειες που θα έχουν για το λαό και τη νεολαία.

1 Διασφάλιση της ποιότητας, βλέπε αξιολόγηση όλων των λειτουργιών των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης, πιστοποίηση των προγραμμάτων και των τίτλων σπουδών που απονέμουν, δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων κι άρα κατηγοριοποίησή τους.

2 Διάσπαση των σπουδών σε δύο κύκλους (προπτυχιακός και μεταπτυχιακός) με εισαγωγή των διδακτορικών σπουδών ως τρίτο κύκλο, όπου η πρόσβαση αποκτάται μετά την απόκτηση μεταπτυχιακού (master).

3 Αναγνωρισιμότητα των τίτλων σπουδών και περιόδων σπουδών μέσω του Ευρωπαΐκού Συστήματος Μεταφοράς Διδακτικών Μονάδων (ECTS) και το Συμπλήρωμα Διπλώματος (Diploma Supplement).

- Αύξηση της κινητικότητας των φοιτητών μέσω ευρωπαϊκών κι εθνικών χρηματοδοτήσεων.
- Συμμετοχή των φοιτητών στις διαδικασίες για την ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης.
- Προώθηση της ευρωπαϊκής διάστασης της ανώτατης εκπαίδευσης, με την οργάνωση κοινών προγραμμάτων σπουδών που μπορεί να οδηγούν και σε κοινά πτυχία.
- Διαφήμιση του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης, προσέλκυση ξένων φοιτητών και σύμπραξη με οικονομικούς εταίρους.
- Διά βίου μάθηση, με την ενεργό συμμετοχή των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης.
- Συνεργασία του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης με τον Ευρωπαϊκό Χώρο Ερευνας.

[Fluffy]

εχετε δηλωσει ακαδημαικος?

τι ερώτηση είναι αυτή;

[Bazoomba]

εχετε δηλωσει ακαδημαικος?

τι ερώτηση είναι αυτή;

Απλη

[Fluffy]

ωραία

[Fluffy]

Πώς προωθείται η υποταγή της Ανώτατης Εκπαίδευσης στο κεφάλαιο
Κυριακή 30 Γενάρη 2005
Από τη Σορβόνη στη Σύνοδο Ελέγχου στο Μπέργκεν το Μάη

Χρειάζεται αρχικά να σημειώσουμε ότι όταν τα στελέχη της κυβέρνησης μιλούν για την Μπολόνια, την αναφέρουν άλλοτε σαν μια καταναγκαστική διαδικασία κι άλλοτε σαν πολιτική επιλογή, με την οποία η κυβέρνηση συμφωνεί απόλυτα. Ισχύουν και τα δύο. Η εφαρμογή των αποφάσεων της Μπολόνια επιβάλλεται από την ΕΕ (όχι μόνο στις χώρες - μέλη της, αλλά και σε πολλές ακόμα χώρες της Ευρώπης), αλλά ταυτόχρονα πρόκειται για μια δέσμη μέτρων απόλυτα σύμφωνη με την κυβερνητική πολιτική. Και το επισημαίνουμε αυτό γιατί παλιότερα (και ιδίως προεκλογικά) η ΝΔ δεν έλεγε κουβέντα για την Μπολόνια, θόλωνε τα νερά, αφήνοντας να εννοηθεί ότι μπορεί να έχει ακόμα και αντιρρήσεις για τη Διαδικασία της Μπολόνια, απέναντι στην οποία έχουν εκφραστεί από το χώρο της πανεπιστημιακής κοινότητας έντονες αντιδράσεις. Τώρα, όμως, οι μάσκες έπεσαν και η Διαδικασία της Μπολόνια επιβάλλεται με τυμπανοκρουσίες!

Τι είναι η «Μπολόνια»

Ως Διαδικασία της Μπολόνια έχει επικρατήσει να λέγεται η προσπάθεια δημιουργίας ενός Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε το 1998 και είχε εξαρχής τη λογική του εναρμονισμού της Ανώτατης Εκπαίδευσης με τις αλλαγές που προωθούνταν στις εργασιακές σχέσεις και την οικονομία, δηλαδή με τις σύγχρονες ανάγκες και τις απαιτήσεις του κεφαλαίου.

Ο στόχος αυτής της διαδικασίας είναι διπλός: Από τη μια να δημιουργηθεί μια ενιαία «αγορά Ανώτατης Εκπαίδευσης», ανταγωνιστική ως προς αυτή των ΗΠΑ που θα προσελκύει φοιτητές - πελάτες από τον υπόλοιπο κόσμο και από την άλλη η παραγωγή των ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης (τόσο η ερευνητική παραγωγή όσο και η παραγωγή αποφοίτων) να εναρμονιστεί πλήρως με τις ανάγκες των επιχειρήσεων.

Για την επίτευξη αυτού του διπλού στόχου, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αποφάσισαν να ξεκινήσουν μια διαδικασία σύγκλισης των συστημάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης, ώστε με χρονικό ορίζοντα το 2010 να λειτουργούν όλα ως ενιαίο σύστημα, ως ενιαία αγορά. Σ' αυτό το πλαίσιο σπρώχνουν τα ιδρύματα να αποκτήσουν «επιχειρηματικό πνεύμα», να συνδέσουν άμεσα κάθε λειτουργία τους με τις επιχειρήσεις και να λειτουργήσουν και τα ίδια τελικά ως επιχειρήσεις. Για να διασκεδάσουν, δε, τις αντιδράσεις που αρχικά ξέσπασαν πολύ έντονες απέναντι στην πλήρη εμπορευματοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης, οι «εγκέφαλοι» της ΕΕ πρόσθεσαν αργότερα στις σχετικές διακηρύξεις τους ότι η Εκπαίδευση είναι «κοινωνικό αγαθό». Αυτό όμως δεν ήταν τίποτα παραπάνω από μια ανέξοδη φραστική προσθήκη, χωρίς το αντίστοιχο περιεχόμενο.

Βασική επιδίωξη του εγχειρήματος είναι η σύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά, σε τέτοιο βαθμό ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν να έχουν άμεσα λόγο για τα προγράμματα σπουδών (το τι θα μαθαίνουν δηλαδή οι φοιτητές), αλλά και για την έρευνα (το πώς θα αναπτύσσεται δηλαδή η επιστήμη). Κι αυτό γιατί, για να μπορέσει η Ανώτατη Εκπαίδευση να εξυπηρετήσει τον καπιταλισμό σ' αυτό το στάδιο ανάπτυξής του, πρέπει να παράγει γρήγορα και με μικρό κόστος μια μεγάλη μάζα αποφοίτων ευέλικτων και ημιμαθών (άρα χαμηλών απαιτήσεων) και μόνο μια μικρή ελίτ επιστημόνων. Επίσης, θέλουν η έρευνα να αναπτύσσεται μόνο στο βαθμό που αυξάνει τα κέρδη τους και όχι όταν αυτή υπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες. Θέλουν η επιστήμη να επιβεβαιώνει την κυριαρχία τους, δηλαδή... να πάψει να είναι επιστήμη!

Πώς ξεκίνησε το εγχείρημα

Τα θεμέλια για το εγχείρημα του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης μπήκαν με τη Συνθήκη της Σορβόνης το 1998 και πήρε πιο συγκεκριμένη μορφή στην Μπολόνια, την πόλη με το αρχαιότερο πανεπιστήμιο της Ευρώπης, το 1999, από όπου και πήρε το όνομά της η όλη διαδικασία. Μετά τη Διακήρυξη της Μπολόνια ακολουθούν κάθε δυο χρόνια συναντήσεις ελέγχου της προόδου αυτής της διαδικασίας σε κάθε χώρα. Στις συναντήσεις αυτές επιβεβαιώνεται η αρχική συνθήκη και εξειδικεύονται επιμέρους πλευρές της Διαδικασίας. Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Παιδείας συναντήθηκαν γι' αυτό το σκοπό το 2001 στην Πράγα, το 2003 στο Βερολίνο και φέτος το Μάη θα συναντηθούν στο Μπέργκεν.

Ανάμεσα σ' αυτές τις «συναντήσεις κορυφής» πραγματοποιούνται διάφορα σχετικά σεμινάρια σε ευρωπαϊκό ή εθνικό επίπεδο και αναπτύσσονται ενδιάμεσες διαδικασίες ελέγχου. Συντονιστικό ρόλο έχει η λεγόμενη Ομάδα Προώθησης της Διαδικασίας της Μπολόνια (BFUG), ενώ στην Ελλάδα έχει δημιουργηθεί από τον Ιούνη του 2004 ένα σώμα «προωθητών» του «Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης», που ενημερώνει και τροφοδοτεί τα ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης με στοιχεία σχετικά με τις αντίστοιχες εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Χρειάζεται να σημειώσουμε ότι η καθυστέρηση στην υλοποίηση των αποφάσεων της Μπολόνια δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Υπάρχουν κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες που συναντούν αντιδράσεις στο εσωτερικό τους, στην εφαρμογή πλευρών της απόφασης της Μπολόνια. Για παράδειγμα, στη Γερμανία, την Ολλανδία και την Αυστρία δεν είναι αποδεκτές οι τρίχρονες προπτυχιακές σπουδές.

Οι βασικοί σταθμοί

Στη συνάντηση της Σορβόνης (25 Μάη 1998) συμμετείχαν οι υπουργοί Παιδείας της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Μεγ. Βρετανίας. Αυτοί συνυπέγραψαν την πρώτη διακήρυξη για «τον εναρμονισμό της δομής του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ανώτατης Εκπαίδευσης», που μιλούσε για την «ανάγκη διά βίου κατάρτισης» και προέβλεπε: Την προοδευτική σύγκλιση των συστημάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης, την εγκαθίδρυση ενός συστήματος δυο κύκλων σπουδών, προπτυχιακού και μεταπτυχιακού, τη διευκόλυνση της «κινητικότητας» φοιτητών και εκπαιδευτικών (να ενθαρρύνονται να σπουδάζουν τουλάχιστον ένα εξάμηνο στο εξωτερικό) και την προώθηση της αναγνωρισιμότητας πτυχίων και ακαδημαϊκών προσόντων.

Ακολούθησε η περιβόητη Σύνοδος της Μπολόνια (Ιούνιος 1999), όπου συμμετείχαν υπουργοί Παιδείας από 29 χώρες της Ευρώπης, ανάμεσά τους κι ο τότε υπουργός της Ελλάδας, Γ. Αρσένης, που συμφώνησε με τη Διακήρυξη κι έβαλε την υπογραφή του στο τελικό κείμενο. Η Διακήρυξη προέβλεπε: Την προώθηση της «αναγνωρισιμότητας» των τίτλων σπουδών μέσω του Diploma Supplement («Συμπλήρωμα Διπλώματος»), την υιοθέτηση ενός συστήματος δυο κύκλων σπουδών (προπτυχιακό και μεταπτυχιακό), από τους οποίους ο πρώτος να είναι τουλάχιστον τριετής κι η ολοκλήρωσή του να είναι προϋπόθεση για το δεύτερο κύκλο, την καθιέρωση ενός κοινού συστήματος διδακτικών μονάδων, την προώθηση της κινητικότητας, της ευρωπαϊκής συνεργασίας για τη διασφάλιση της ποιότητας και της ευρωπαϊκής διάστασης στην Ανώτατη Εκπαίδευση.

Στις 19 Μάη 2001, πραγματοποιήθηκε η Σύνοδος Ελέγχου στην Πράγα, με τη συμμετοχή 32 υπουργών Παιδείας από χώρες της Ευρώπης (από τις 29 που είχαν υπογράψει την Μπολόνια κι ακόμα οι υπουργοί της Κύπρου, της Κροατίας και της Τουρκίας), που επαναβεβαίωσαν τους στόχους της Μπολόνια και υιοθέτησαν πρακτικά και προπαγανδιστικά μέτρα για την καλύτερη προώθηση αυτών των στόχων στο εσωτερικό των χωρών τους. Ετσι προσπάθησαν να βάλουν στο παιχνίδι και τους πανεπιστημιακούς και τους φοιτητές μέσω των ευρωπαϊκών ενώσεών τους (EUA και ESIB αντίστοιχα), που οι θέσεις τους είναι παρόμοιες με τις θέσεις των κυβερνήσεών τους.
Το ιδεολόγημα της «αξιολόγησης»

Τα καινούριο στοιχείο που εισάγεται στην Πράγα είναι η έμφαση στο θέμα της αξιολόγησης, που παραπλανητικά ονομάζουν «διασφάλιση της ποιότητας», καθώς και η «διά βίου εκπαίδευση», που αναγνωρίζεται ως συστατικό στοιχείο του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου, καθαγιάζοντας την είσοδο της κατάρτισης μέσα στα πανεπιστήμια. Στη Διακήρυξη αναφέρεται ακόμα ότι η Εκπαίδευση «πρέπει να θεωρείται κοινωνικό αγαθό» και να παραμείνει «κρατική» η ευθύνη γι' αυτή, ανάλογα βέβαια με τη νομοθεσία κάθε χώρας, δηλαδή είτε είναι δημόσια είτε ιδιωτική. Από αυτό φαίνεται ότι αυτή η προσθήκη έγινε μόνο για να... ρίξουν στάχτη στα μάτια του κόσμου. Για τον ίδιο λόγο απαλείφτηκε ο χρονικός προσδιορισμός για τον πρώτο κύκλο σπουδών (δηλαδή το «ελάχιστης διάρκειας τριών ετών»), επιβεβαιώθηκε όμως πανηγυρικά ότι ο πρώτος κύκλος θα οδηγεί σε τίτλο επιπέδου bachelor, το οποίο είναι τρίχρονο!

Το Σεπτέμβρη του 2003, έγινε η επόμενη συνάντηση ελέγχου, στο Βερολίνο. Εκεί φάνηκε έντονα ότι υπάρχουν σημαντικές αντιθέσεις ανάμεσα στις χώρες που συμμετέχουν στη Διαδικασία και ότι στις περισσότερες χώρες δεν έχουν προχωρήσει οι στόχοι της Μπολόνια. Το ανακοινωθέν του Βερολίνου, λοιπόν, χρειάστηκε να επιβεβαιώσει για άλλη μια φορά τη συμφωνία των κυβερνήσεων με όλα τα σημεία της Μπολόνια και της Πράγας, ενώ για τη διευκόλυνση της εφαρμογής τους περιγράφονται πιο αναλυτικά τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για την υλοποίησή τους. Ετσι, αποφασίζεται η αξιολόγηση να είναι εσωτερική και εξωτερική, να περιλαμβάνει σύστημα πιστοποίησης και να δημοσιεύονται τα αποτελέσματά της. Παράλληλα, προβλέπεται στο ενιαίο σύστημα των δυο κύκλων σπουδών να εισαχθεί ως τρίτος κύκλος το διδακτορικό και να έχει κάποιος πρόσβαση στο διδακτορικό μόνο αν έχει ολοκληρώσει το μεταπτυχιακό επιπέδου master. Τέλος, συναποφάσισαν να εφαρμόσουν το «Συμπλήρωμα Διπλώματος» μέσα στο 2005 και να εφαρμόσουν επίσης τη Σύμβαση της Λισαβόνας για την αναγνώριση τίτλων.

Η πρόοδος όλων των παραπάνω θα ελεγχθεί ξανά στο Μπέργκεν τον ερχόμενο Μάη.

Γιάννα ΣΤΡΕΒΙΝΑ

[Fluffy]

Τι είναι και πού οδηγεί η αξιολόγηση;
Κυριακή 6 Φλεβάρη 2005 Σύμφωνα με τις κυβερνητικές διακηρύξεις, το θέμα της αξιολόγησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης πρέπει να εξεταστεί πριν απ' όλα τ' άλλα στον περίφημο «εθνικό διάλογο για την Παιδεία», καθώς η Ελλάδα δε διαθέτει εθνικό σύστημα αξιολόγησης και υποχρεούται από τις διεθνείς συνθήκες που έχει υπογράψει (Μπολόνια, Πράγα, Βερολίνο) να το δημιουργήσει άμεσα. Ο «Ρ» συνεχίζει σήμερα το αφιέρωμα που ξεκίνησε την προηγούμενη Κυριακή για τη διαδικασία της Μπολόνια και εξετάζει αναλυτικά το θέμα της αξιολόγησης, τη σημασία και τις συνέπειές της, μέσα από την εμπειρία από αξιολογήσεις που έχουν ήδη γίνει ή που προτείνονται.

Σήμερα, η αξιολόγηση είναι μια διαδικασία που συναντά την αποδοχή της πλειονότητας της κοινής γνώμης, γιατί δεν έχουν κατανοηθεί οι στόχοι της και η σύνδεσή της με τα άλλα μέτρα των αναδιαρθρώσεων (σπάσιμο των σπουδών σε δυο κύκλους, συρρίκνωση των προπτυχιακών σπουδών στα 3 χρόνια και κυρίως πολύμορφη ιδιωτικοποίηση κι εμπορευματοποίηση της παραγωγής των ιδρυμάτων). Ακριβώς επειδή η αξιολόγηση είναι θετικά φορτισμένη ιεραρχείται πρώτη στον κατάλογο των αναδιαρθρώσεων και αποτελεί βασικό εργαλείο της κυβέρνησης για να υλοποιήσει αργότερα και τα υπόλοιπα μέτρα. Η κυβέρνηση φιλοδοξεί μέχρι το Μάη και πριν από τη Σύνοδο Ελέγχου της Διαδικασίας της Μπολόνια από τους Ευρωπαίους υπουργούς στο Μπέργκεν, να έχει ψηφιστεί ο σχετικός νόμος.

Η αξιολόγηση μέσα από τις διεθνείς συνθήκες

Ενας από τους στόχους της Διακήρυξης της Μπολόνια ήταν η προώθηση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στη διασφάλιση της ποιότητας της Ανώτατης Εκπαίδευσης μέσω συγκρίσιμων στοιχείων και μεθόδων. Στην Πράγα οι Ευρωπαίοι υπουργοί Παιδείας ανέδειξαν το ρόλο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Πιστοποίησης Ποιότητας (ENQA) ως οργανισμού που θα διαδώσει την καλύτερη δυνατή πρακτική και θα αποτελέσει κοινό πλαίσιο αναφοράς. Τέλος, στο Βερολίνο, συναποφασίστηκε η αξιολόγηση να είναι «εσωτερική και εξωτερική», να συμμετέχουν στη διαδικασία οι φοιτητές, να κοινοποιούνται τα αποτελέσματά της και να υπάρχει διεθνής συνεργασία πιστοποίησης.

Η Ελλάδα, το Λουξεμβούργο και η Γαλλική κοινότητα του Βελγίου, δεν έχουν θεσμοθετήσει σύστημα αξιολόγησης. Ωστόσο η επιμονή για την αξιολόγηση στις ευρωπαϊκές διακηρύξεις δεν προκύπτει μόνο από αυτή την καθυστέρηση, αλλά και από το γεγονός ότι τα επιμέρους συστήματα αξιολόγησης κάθε χώρας δεν είναι συμβατά μεταξύ τους. Αυτό οδηγεί σε γενικότερη καθυστέρηση επιβολής του συνόλου των αναδιαρθρώσεων της Ανώτατης Εκπαίδευσης σε κάθε χώρα, αφού, όπως επισημάναμε, η αξιολόγηση είναι βασικός μοχλός για την επιβολή αυτών των αναδιαρθρώσεων.

Τι αξιολογείται;

«Τι θα μετριέται με την αξιολόγηση;» είναι το ερώτημα που εύλογα προκύπτει από τη σχετική συζήτηση. Στην Ελλάδα μέχρι τώρα δεν έχει ανοίξει η συζήτηση για το ποια θα είναι τα κριτήρια αξιολόγησης, αλλά μόνο για το ποιος φορέας θα την οργανώσει, κατά πόσο θα είναι «ανεξάρτητος» και από πού θα είναι «ανεξάρτητος» (από τα ιδρύματα ή από την κυβέρνηση;)...

Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή εμπειρία, κριτήρια αξιολόγησης ενός εκπαιδευτικού προγράμματος, που συναντιούνται συχνότερα στα εθνικά συστήματα αξιολόγησης είναι: ο αριθμός των φοιτητών που το επιλέγουν, η γνώμη των φοιτητών για τα μαθήματα, η αναλογία φοιτούντων - διδασκόντων, ο αριθμός αποφοίτων, ο μέσος χρόνος αποφοίτησης, ο αριθμός μεταπτυχιακών τίτλων που απονέμονται, η επάρκεια υλικοτεχνικής υποδομής, ο απαιτούμενος χρόνος διεκπεραίωσης υποθέσεων εντός του ιδρύματος (διοικητικές υπηρεσίες), ο αριθμός επιστημονικών δημοσιεύσεων (άρθρων και συγγραμμάτων) των καθηγητών, ο αριθμός των ερευνητικών προγραμμάτων που εκπονούνται και οι ιδιωτικές χρηματοδοτήσεις που προσελκύονται κλπ.

Ολα τα παραπάνω, μπορεί να φαίνονται αθώα, όμως, σε περιπτώσεις που έχει εφαρμοστεί η αξιολόγηση, εδώ και αρκετά χρόνια, πολλά από τα παραπάνω κριτήρια οδήγησαν τα ιδρύματα σε κατάσταση «παράνοιας», λαμβάνοντας υπόψη ότι συνδέεται άμεσα με τη χρηματοδότηση.

Πού οδηγούνται τα ιδρύματα;

Στη Βρετανία, που υπήρξε «πρωτεργάτης» της ιστορίας, οι πανεπιστημιακοί εκτιμούν ότι η «ζήτηση» από πλευράς των φοιτητών και η «γνώμη τους» για τα μαθήματα οδήγησε στην υποχώρηση της γνώσης που θεωρείται «δύσκολη», η διδασκαλία ξέπεφτε σε χαμηλά επίπεδα για να «ικανοποιήσει» τους φοιτητές - «πελάτες» των ιδρυμάτων κι, αντίστοιχα, προγράμματα με εύκολα αντικείμενα σπουδών (π.χ. διοίκηση επιχειρήσεων, σπουδές τέχνης) χρηματοδοτούνταν περισσότερο, από σπουδές όπως η φιλοσοφία, η ιστορία, η μηχανολογία.

Επίσης, οι καθηγητές μετατράπηκαν σταδιακά σε «μάνατζερ», με βασικό μέλημα πώς θα προσελκύσουν κονδύλια για το ίδρυμά τους, ενώ άρχισαν να αυτολογοκρίνονται για να γίνουν αρεστοί στους «πελάτες» (φοιτητές ή επιχειρηματίες που χρηματοδοτούν την έρευνα και το ίδρυμα).

Η τυποποίηση της γνώσης, ο άκρατος ανταγωνισμός μεταξύ ιδρυμάτων, Τμημάτων, αλλά και πανεπιστημιακών εντός του ίδιου Τμήματος είναι οι πρώτες συνέπειες της αξιολόγησης. Παραπέρα, η πλήρης ιδιωτικοποίηση κι εμπορευματοποίηση των λειτουργιών των πανεπιστημίων δεν είναι δύσκολο να έρθει, αφού όλα οδηγούν στη λεγόμενη «σύνδεση των ιδρυμάτων με την αγορά», δηλαδή στη γρήγορη και με χαμηλό κόστος παραγωγή αποφοίτων μισομορφωμένων και πειθήνιων οργάνων στα χέρια των επιχειρήσεων.

[Awesomatic]

3 Αναγνωρισιμότητα των τίτλων σπουδών και περιόδων σπουδών μέσω του Ευρωπαΐκού Συστήματος Μεταφοράς Διδακτικών Μονάδων (ECTS) και το Συμπλήρωμα Διπλώματος (Diploma Supplement).

Αυτό ξένισε πολύ τους αντιΕΕ γιατί πλέον δεν μπορούν να κρατήσουν τον επαγγελματία κλειδωμένο στη χώρα. Αν δεν του αρέσει η πολιτική τους (γκουχ γκουχ 2015) μπορεί να φύγει και να δουλέψει με αναγνώριση του πτυχίου του στην υπόλοιπη Ευρώπη.

[Fluffy]

Εμπειρίες από αξιολογήσεις στην Ελλάδα
Κυριακή 6 Φλεβάρη 2005
Απολύτως ενδεικτικό για τον τρόπο με τον οποίο θα γίνεται η αξιολόγηση στα ΑΕΙ και ΤΕΙ είναι το νομοσχέδιο για τη διά βίου μάθηση, που ήδη βρίσκεται στη Βουλή. Με το νομοσχέδιο αυτό, όπως είναι γνωστό, ιδρύονται εντός των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ Ινστιτούτα Διά Βίου Εκπαίδευσης (ΙΔΒΕ), για τα οποία προβλέπονται οι φορείς, οι διαδικασίες και τα κριτήρια αξιολόγησης. Από τη φιλοσοφία που διέπει την αξιολόγηση των ΙΔΒΕ μπορούμε να αποκτήσουμε μια σαφή εικόνα για το τι εξυπηρετεί η αξιολόγηση, εφόσον τα ΙΔΒΕ θα είναι δομές ενταγμένες πλήρως στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ και θα λειτουργούν ακόμα και με το ίδιο προσωπικό.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, τα ΙΔΒΕ θα υπόκεινται σε εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση. Η εσωτερική αξιολόγηση θα γίνεται με ευθύνη του Ινστιτούτου κάθε χρόνο. Η εξωτερική αξιολόγηση «διενεργείται περιοδικά, ανά τέσσερα έτη, από φορέα αξιολόγησης, ο οποίος επιλέγεται κατόπιν ανοιχτού διαγωνισμού» υπό την ευθύνη του οικείου ιδρύματος. Δηλαδή, μπορεί να δούμε ακόμα και επιχειρήσεις να αξιολογούν απευθείας τα προγράμματα.

Κριτήρια αξιολόγησης των προγραμμάτων των ΙΔΒΕ θα είναι, μεταξύ άλλων, η «ζήτηση» για τα συγκεκριμένα προγράμματα, το επίπεδο, η προέλευση και η γνώμη των εκπαιδευομένων σε αυτά, η γνώμη αποφοίτων και διδασκόντων, καθώς και «η γνώμη των φορέων απασχόλησης των αποφοίτων για την αποτελεσματικότητα των Προγραμμάτων», δηλαδή η γνώμη των εργοδοτών και των επιχειρήσεων για το αν τους κάνουν οι «γνώσεις» που θα αποκτούν οι απόφοιτοι. Επίσης, κριτήριο θα είναι και «οι ερευνητικές και καινοτομικές δραστηριότητες που τυχόν έχουν αναπτυχθεί στα πλαίσια του Προγράμματος». Ομως, η έρευνα πλέον έχει παραδοθεί πλήρως στις επιχειρήσεις - τόσο ως προς τη χρηματοδότησή της, όσο και ως προς την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της - οπότε καταλαβαίνουμε ποιοι και πώς θα αξιολογούν τις «ερευνητικές και καινοτόμες δραστηριότητες»: οι επιχειρήσεις, οι οποίες κρίνουν τα πάντα με βάση την αύξηση των κερδών τους.

Στο ίδιο νομοσχέδιο αναφέρεται ρητά ότι «η εξωτερική αξιολόγηση ενός προγράμματος μπορεί να οδηγήσει και στην οριστική διακοπή της λειτουργίας ενός Προγράμματος». Δηλαδή, οι επιχειρήσεις θα αξιολογούν τα προγράμματα κι ανάλογα θα τα επιβραβεύουν - μέσω της χρηματοδότησης - ή θα τα οδηγούν σε κλείσιμο.
Από το Πανεπιστήμιο Πατρών

Ο Ν. Α. Ασπράγκαθος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, περιγράφει την εμπειρία από την αξιολόγηση στο ίδρυμά του το Δεκέμβρη του 1999 και τις κατευθύνσεις που έδωσαν οι τρεις πρυτάνεις που ορίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Ενωση Πρυτάνεων για να το αξιολογήσουν (πηγή: «Θέματα Παιδείας»). Οι αξιολογητές, λοιπόν, πρότειναν ανάμεσα σε άλλα:

Αυτονομία, δηλαδή αυτοχρηματοδότηση, για να απαλλαγεί το κράτος από τις δαπάνες για την Παιδεία.

Πράγμα που σημαίνει επιβολή διδάκτρων, εξάρτηση από επιχειρήσεις και έσοδα από παροχή υπηρεσιών.

Αύξηση του αριθμού των εργαζομένων με καθεστώς μερικής απασχόλησης.

Εδώ χρειάζεται να προσθέσουμε ότι στην Ομοσπονδία των πανεπιστημιακών έχει καταγγελθεί μια περίπτωση από το Πανεπιστήμιο Πατρών, όπου μια θέση συμβασιούχου (του ΠΔ 407) τη μοιράζονταν 16 άνθρωποι!

Μείωση της συμμετοχής στα ακαδημαϊκά όργανα και εφαρμογή των αρχών του μάνατζμεντ στη διοίκηση του πανεπιστημίου.
Εξισορρόπηση μεταξύ της ακαδημαϊκότητας και της επιχειρηματικότητας με υπέρβαση των αντιεπιχειρηματικών θέσεων των παραδοσιακών ακαδημαϊκών.
Μάθηση για «απασχολησιμότητα».


ΚΕΙΜΕΝΑ - ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Γιάννα ΣΤΡΕΒΙΝΑ

[Ληστοσυμμορίτης]

στο πλαίσιο του προτσές της μπολόνια εντάσσεται και το νομοσχέδιο για εμπορευματοποίηση της γνώσης.

[Ληστοσυμμορίτης]

Το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια δεν είναι ξεκομένο, είναι σκαλοπάτι που συνδέει τις προηγούμενες αντιλαικές μεταρρυθμίσεις με τις επόμενες.

[Καραμελίτσα]

Όχι, τα σκουπιδοκολέγια που θέλουν να φτιάξουν για αρπαχτή οι ολιγάρχες του Κούλη ελάχιστη σχέση έχουν με την Μπολόνια.

Πιο πολύ από χώρες του κόλπου και Αν. Ασία φέρνουν, παρά ΕΕ.

[Ληστοσυμμορίτης]

Όχι, τα σκουπιδοκολέγια που θέλουν να φτιάξουν για αρπαχτή οι ολιγάρχες του Κούλη ελάχιστη σχέση έχουν με την Μπολόνια.

Πιο πολύ από χώρες του κόλπου και Αν. Ασία φέρνουν, παρά ΕΕ.

το προτσές της μπολόνια δεν βάζει όρους για τα ιδρύματα.