Θεωρείτε ότι τα βιντεοπαιχνίδια είναι μια μορφή τέχνης;

[ST48410]

Έχω παρακολουθήσει τις τοποθετήσεις σου στα θέματα τέχνης.
Αλλά επειδή είπες ότι "δύσκολα θα βγαίνει από δω κι εμπρός ο καθένας", σου λέω ότι μια χαρά θα βγαίνει, δεν έχουν σημασία τα κριτήρια που θέτεις, αν δεν γίνουν αποδεκτά από "τον καθένα", που δεν θα γίνουν.

Για μένα ας πούμε το θέμα του ΑΙ ενισχύει την έκφραση ως κριτήριο. Το ΑΙ ξέρει την τεχνική, αλλά δεν προσπαθεί να εκφράσει κάτι. Αυτός που γράφει το prompt από την άλλη και επιλέγει το αποτέλεσμα που τον ικανοποιεί, όντως προσπαθεί να εκφραστεί, οπότε έστω με τη βοήθεια του ΑΙ παράγει τέχνη. Ξέρω ότι έχεις καταδικάσει την έκφραση ως κριτήριο πολλές φορές, μην το κάνεις πάλι.
Περιορίζω τη συζήτηση στο impact που υποθέτεις.

Σε βραχυχρόνιο ορίζοντα, οι πιθανότητες είναι μαζί σου. Κανείς από μόνος τους δεν θα αρχίσει να προβληματίζεται αύριο επειδή θα δει τον παραπάνω "πίνακα". Όταν όμως θα γίνεται η σχετική συζήτηση και του το δείχνεις, δεν θα μπορεί να το αγνοεί. Και θα είναι προφανές ότι το παραπάνω είναι αποτέλεσμα μία μηχανιστικής/στατιστικής διαδικασίας "μάθησης".
Αν καταφέρουμε και βάλουμε αυτή τη γνώση σε νηπιαγωγείο και δημοτικό, η επόμενη γενιά μπορεί να βλέπει τα πράγματα διαφορετικά. Δεν ξέρω πόσο χρόνο θα πάρει να γίνουν τα εργαλεία ευρέως διαθέσιμα, αλλά μοιάζει ότι μιλάμε για μερικά μόνο χρόνια.

Ως προς την παραγωγή τέχνης. Ανοίγονται δυνατότητες. Αντίστοιχες με αυτές που είχαν πριν 60-70 χρόνια όσοι πρωτοείχαν πρόσβαση σε υπολογιστές. Ωστόσο τα εργαλεία αλλάζουν, αλλά τα ζητούμενα παραμένουν τα ίδια. Αλλά για το μέλλον πάντα είναι επικίνδυνο να μιλάει κανείς με σιγουριά.

[hellegennes]

Δεν συμμετείχες τόσο πολύ σε τέτοια νήματα παλιότερα. Αν δεν σου κάνει κόπο κάνε μια αναζήτηση και διάβασε τις σπουδαίες αλλαγές που έγιναν τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα στη ζωγραφική. Και δες και τον καταλυτικό ρόλο που έπαιξε η φωτογραφία. Αυτή και μόνη ήταν αρκετή για να συνειδητοποιήσουν οι ζωγράφοι ότι η τελειοποίηση της ρεαλιστικής απεικόνισης δεν είχε πλέον νόημα.

Μα αυτό είναι ψέμα. Είναι μια δικαιολογία που χρησιμοποιήθηκε αργότερα για να αιτιολογήσει διάφορες βλακείες. Κανείς δεν είδε τις ασπρόμαυρες, τέρμα κακής ποιότητας φωτογραφίες του 19ου αιώνα και είπε "α, δεν θα μπορώ πια να πλασάρω ρεαλιστικά έργα ως τέχνη γιατί αυτός ο λεκές σ' αυτό το μικροσκοπικό καρτ ποστάλ μοιάζει κάπως με άνθρωπο".

Επίσης θα ήταν ο απόλυτος κρετινισμός, γιατί η φωτογραφία βγάζει μόνο αυτό που βλέπει ο φακός. Το πολύ που θα μπορούσε να αντικαταστήσει είναι προσωπογραφίες κατά παραγγελία και απεικόνιση υπαρκτών τοπίων. Καλή τύχη να φωτογραφίσεις το ανύπαρκτο παρακάτω τοπίο:

[ST48410]

Δεν συμμετείχες τόσο πολύ σε τέτοια νήματα παλιότερα. Αν δεν σου κάνει κόπο κάνε μια αναζήτηση και διάβασε τις σπουδαίες αλλαγές που έγιναν τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα στη ζωγραφική. Και δες και τον καταλυτικό ρόλο που έπαιξε η φωτογραφία. Αυτή και μόνη ήταν αρκετή για να συνειδητοποιήσουν οι ζωγράφοι ότι η τελειοποίηση της ρεαλιστικής απεικόνισης δεν είχε πλέον νόημα.

Μα αυτό είναι ψέμα. Είναι μια δικαιολογία που χρησιμοποιήθηκε αργότερα για να αιτιολογήσει διάφορες βλακείες. Κανείς δεν είδε τις ασπρόμαυρες, τέρμα κακής ποιότητας φωτογραφίες του 19ου αιώνα και είπε "α, δεν θα μπορώ πια να πλασάρω ρεαλιστικά έργα ως τέχνη γιατί αυτός ο λεκές σ' αυτό το μικροσκοπικό καρτ ποστάλ μοιάζει κάπως με άνθρωπο".

Επίσης θα ήταν ο απόλυτος κρετινισμός, γιατί η φωτογραφία βγάζει μόνο αυτό που βλέπει ο φακός. Το πολύ που θα μπορούσε να αντικαταστήσει είναι προσωπογραφίες κατά παραγγελία και απεικόνιση υπαρκτών τοπίων. Καλή τύχη να φωτογραφίσεις το ανύπαρκτο παρακάτω τοπίο:

Ας τα βάλουμε σε μία σειρά. Οι πρώτες απόπειρες για φωτογραφική απεικόνιση ήταν φτωχές και πάνε πιο πίσω στον 19ο. Μετά όμως από το 1870-1880 έχεις καλά αποτελέσματα. Πιστεύω ότι τότε πρέπει να μπήκαν πολλοί σε σκέψη και οι αλλαγές στην τέχνη είναι τέτοιες που το στηρίζουν αυτό. Έγραψα ξεκάθαρα όμως ότι είχαν ωριμάσει ποικιλοτρόπως οι συνθήκες για αυτές τις αλλαγές.

Δες τώρα εδώ κάτι που δεν είναι μουτζούρα:



Φαντάσου τώρα ότι εσύ είσαι ζωγράφος, γνωστός για τα πορτραίτα σου. Βιοπορίζεσαι από αξιωματούχους και λειτουργούς που θέλουν να κρεμάσουν στον τοίχο έναν πίνακα με την αφεντιά τους. Με την πάροδο των δεκαετιών οι πληροφορίες ταξιδεύουν ευκολότερα. Αν είδες μια τέτοια φωτογραφία τότε δεν θα πρέπει να αισθάνθηκες λίγο σαν τον Λυμπερόπουλο όταν πρωτοάκουσε για την Uber; Δεν απειλείται το ψωμί σου; Ποιος θα καθόταν να ποζάρει σε σένα πλέον με τις ώρες και να σου πληρώσει ένα σκασμό λεφτά όταν μπορεί να φωνάξει τον φωτογράφο; Αν όμως εκτός από πορτραίτα και τοπία έκανες και νεκρές φύσεις δεν θα σου πέρναγε από το μυαλό ότι κάποιος κάπου κάποτε θα άρχιζε να τις φωτογραφίζει και αυτές; Ή και ζώα ή και οτιδήποτε άλλο; Τι θα έμενε λοιπόν για σένα; Να κάνεις φανταστικά τοπία που ο άλλος δεν θα μπορούσε να βρει να φωτογραφήσει;

Εμ, δεν αρκεί αυτό. Γιατί αυτό που σου χρειάζεται για να φτιάξεις όνομα και να ξεχωρίσεις δεν είναι η θεματολογία σου αλλά ο τρόπος γραφής σου, το χαρακτηριστικό μοναδικό αναγνωρίσιμο στυλ σου. Αν εσύ λοιπόν είχες επενδύσει στο κατά το δυνατόν λεπτομερές ρεαλιστικό αποτέλεσμα, βρισκόσουν αντιμέτωπος με την σκληρή πραγματικότητα να μπορεί η μηχανή να το κάνει καλύτερα από σένα. Και πολύ πιο εύκολα.

Και τι βλέπεις τότε; Εμπρεσιονισμό, πουαντιλισμό και αργότερα εξπρεσιονισμό, κυβισμό και αφαίρεση. Όλα αυτά μέσα σε λίγες δεκαετίες.

Επίσης, η φωτογραφία δεν βγάζει μόνο αυτό που βλέπει ο φακός. Από παλιά έκαναν κάποιου είδους επεξεργασία και έβλεπες πράγματα τα οποία δεν υπήρχαν: πχ κάποιον να κρατά στα χέρια το κομμένο κεφάλι του. Σήμερα με τις δυνατότητες της ψηφιακής επεξεργασίας αναρωτιέσαι τι από όλα όσα παρουσιάζονται είδε τυχόν ο φακός. Ακόμα και χωρίς επεξεργασία, απλά με τις δυνατότητες που παρέχει το μέσο. Πήγαινε κάπου που έχουν κυματισμό τα νερά και τράβηξε φωτογραφία με πολύ μεγάλο χρόνο έκθεσης. Και θα πάρεις ένα απόκοσμο αποτέλεσμα. Άλλες μέθοδοι που παραπέμπουν σε πολλαπλές εκθέσεις ή σε κολάζ καταλαβαίνεις ότι πάνε το πράγμα πιο μακριά αλλά εκεί μπορεί να μου διαμαρτυρηθείς ότι δεν εννοούσες αυτό όταν μιλούσες για φωτογραφία. Και τέλος πάντων αρκεί σήμερα να βάλεις έναν ιδιαίτερο φακό μπροστά στη μηχανή σου και το αποτέλεσμα θα διαφέρει από αυτό που μπορούν να δουν τα μάτια μας.

[hellegennes]

Δες τώρα εδώ κάτι που δεν είναι μουτζούρα:



Φαντάσου τώρα ότι εσύ είσαι ζωγράφος, γνωστός για τα πορτραίτα σου. Βιοπορίζεσαι από αξιωματούχους και λειτουργούς που θέλουν να κρεμάσουν στον τοίχο έναν πίνακα με την αφεντιά τους.

Ναι, αλλά αυτό δεν είναι καλλιτεχνική έκφραση, είναι βιομηχανική παραγωγή. Ακόμη σου κάνουν το πορτρέτο στην Αριστοτέλους και στην Μονμάρτη. Σιγά μην θορυβήθηκαν οι ζωγράφοι των φαναριών από την έλευση της φωτογραφίας.

Ειλικρινά, δεν πιστεύω καν ότι υπήρξε τέτοιου είδους συζήτηση πριν τον 20ό αιώνα, εκ των υστέρων, για να αιτιολογήσει την τροπή σε άλλα ρεύματα, κάποια αξιόλογα και κάποια ξεκάθαρα gimmicks χωρίς καμμιά ουσία.

Είναι τόσο περιορισμένο αυτό που μπορεί να αντικαταστήσει η φωτογραφία σε σχέση με τα εικαστικά, που δεν τίθεται καν θέμα. Είναι τελείως διαφορετικό το αντικείμενό τους.

Βασικά, το αντίστοιχο είναι το θέατρο και ο κινηματογράφος. Που έχει πολύ μεγαλύτερο νόημα να πεις ότι ο κινηματογράφος απειλούσε να αντικαταστήσει το θέατρο, γιατί είναι στην ουσία πολύ συγγενέστερα είδη από ό,τι η φωτογραφία με την ζωγραφική.

Επίσης, η φωτογραφία δεν βγάζει μόνο αυτό που βλέπει ο φακός. Από παλιά έκαναν κάποιου είδους επεξεργασία και έβλεπες πράγματα τα οποία δεν υπήρχαν: πχ κάποιον να κρατά στα χέρια το κομμένο κεφάλι του.

Ναι, αυτό είναι αλήθεια, αλλά ήταν πολύ περιορισμένο και καθόλου αληθοφανές ακόμα και για τα στάνταρ της εποχής. Μην συζητάς για το σήμερα. Δεν οραματίστηκαν οι ζωγράφοι του 19ου και αρχών του 20ού αιώνα ότι στο μέλλον θα μπορείς με ψηφιακή επεξεργασία να κάνεις τα πάντα (που στην ουσία πάλι ζωγραφική είναι, με μείξη φωτογραφισμένων στοιχείων).

[stavmanr]

Η τέχνη είναι ο αφορισμός.
Της δίνεις έναν ορισμό κι αυτομάτως παύει να είναι τέχνη. Ξαναγίνεται τέχνη όταν μηδενίζει τον ορισμό που της έδωσες.

Τα πάντα είναι έντεχνα. Απλά, δεν παράγουν το ίδιο νόημα, την ίδια περίοδο, στον ίδιο δέκτη.

Τα βιντοπαιχνίδια είναι έντεχνα. Καθένα αποτελεί και μία επανάσταση.
Το θέμα είναι ποιο είναι το νόημα που παράγει καθένα, τη συγκεκριμένη περίοδο, στον εκάστοτε δέκτη.

[ST48410]

Η τέχνη είναι ο αφορισμός.
Της δίνεις έναν ορισμό κι αυτομάτως παύει να είναι τέχνη. Ξαναγίνεται τέχνη όταν μηδενίζει τον ορισμό που της έδωσες.

Τα πάντα είναι έντεχνα. Απλά, δεν παράγουν το ίδιο νόημα, την ίδια περίοδο, στον ίδιο δέκτη.

Τα βιντοπαιχνίδια είναι έντεχνα. Καθένα αποτελεί και μία επανάσταση.
Το θέμα είναι ποιο είναι το νόημα που παράγει καθένα, τη συγκεκριμένη περίοδο, στον εκάστοτε δέκτη.

Μπορείς να πιστεύεις ό,τι θέλεις ή ό,τι είναι συνεκτικό με την γενικότερη κοσμοθεωρία σου και αντιμετώπιση των πραγμάτων.

Νομίζω όμως ότι είσαι αρκετά έξυπνος για να υποψιαστείς ότι όπως και οι περισσότεροι τομείς του επιστητού, έτσι και η τέχνη έχει από καιρό μελετηθεί και έχει τους ορισμούς και την ορολογία της.

Αν συζητάμε έτσι φλου και γενικά, δεν πρόκειται να υπάρξει κανενός είδους συμπέρασμα και η συνεπαγόμενη ωφέλεια.

[stavmanr]

Η τέχνη είναι ο αφορισμός.
Της δίνεις έναν ορισμό κι αυτομάτως παύει να είναι τέχνη. Ξαναγίνεται τέχνη όταν μηδενίζει τον ορισμό που της έδωσες.

Τα πάντα είναι έντεχνα. Απλά, δεν παράγουν το ίδιο νόημα, την ίδια περίοδο, στον ίδιο δέκτη.

Τα βιντοπαιχνίδια είναι έντεχνα. Καθένα αποτελεί και μία επανάσταση.
Το θέμα είναι ποιο είναι το νόημα που παράγει καθένα, τη συγκεκριμένη περίοδο, στον εκάστοτε δέκτη.

Μπορείς να πιστεύεις ό,τι θέλεις ή ό,τι είναι συνεκτικό με την γενικότερη κοσμοθεωρία σου και αντιμετώπιση των πραγμάτων.

Ευχαριστώ, St. Με συγκίνησες βραδιάτικα!

Νομίζω όμως ότι είσαι αρκετά έξυπνος για να υποψιαστείς ότι όπως και οι περισσότεροι τομείς του επιστητού, έτσι και η τέχνη έχει από καιρό μελετηθεί και έχει τους ορισμούς και την ορολογία της.

Νομίζω ότι στην εποχή μας υφίσταται σύγχυση μεταξύ της μελέτης και της γνώσης. Η μελέτη φέρνει γνώση, αλλά όχι όπως τη νομίζεις.

Όταν μελετάς ένα αντικείμενο, στο τέλος καταλήγεις να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου. (Stavmanr ο φορούμιος)

Βασικά, τώρα που το έγραψες δώσε μου έναν σαφή ορισμό της τέχνης για να σου δώσω ένα έργο τέχνης που τον γειώνει.

Αν συζητάμε έτσι φλου και γενικά, δεν πρόκειται να υπάρξει κανενός είδους συμπέρασμα και η συνεπαγόμενη ωφέλεια.

Το αντίθετο!
Αν αφαιρέσεις τους αφορισμούς εκείνων των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, για τις οποίες κάποιοι κόπιασαν, εκφράστηκαν μέσα από εκείνες, ίδρωσαν, κατέθεσαν σώμα και ψυχή, τότε αρχίζεις να βλέπεις την ανθρώπινη δημιουργικότητα, ακόμη και στα πιο απλά, στα πιο αγνά της στοιχεία. Τα αυθεντικά στοιχεία της τέχνης δηλαδή. Αυτά που δεν είναι επιτηδευμένα απλά για να είναι επιτηδευμένα.

Ο άνθρωπος είναι δημιουργικό ον, εξελικτικό, προσαρμοστικό, παραγωγικό. Κάθε τι που κάνει έχει στοιχεία/μερίδιο τέχνης. Η όποια κατηγοριοποίηση οφείλει να είναι ευαίσθητη κι ευγενική προς τον δημιουργό.
Κάτι στο οποίο αποτυγχάνω κι εγώ, ο φορέας αυτής της άποψης.

[ST48410]

Ναι, αλλά αυτό δεν είναι καλλιτεχνική έκφραση, είναι βιομηχανική παραγωγή. Ακόμη σου κάνουν το πορτρέτο στην Αριστοτέλους και στην Μονμάρτη. Σιγά μην θορυβήθηκαν οι ζωγράφοι των φαναριών από την έλευση της φωτογραφίας.

Δεν μπορείς να ξέρεις τι αποτελεί καλλιτεχνική έκφραση (για αυτόν που το φτιάχνει) και τι όχι. Μερικοί από τους χειρότερους και πιο ασήμαντους καλλιτέχνες μπορεί να κάνουν ειλικρινώς αυτό που κάνουν αλλά είτε λόγω άγνοιας, είτε λόγω παρεξηγήσεων (πολύ συνηθισμένο) είτε λόγω έλλειψης δυνατοτήτων, τα έργα τους να είναι μηδαμινής αξίας.

Και πάλι να σημειώσω για όποιον δεν έχει παρακολουθήσει τις ανάλογες συζητήσεις, ότι το να εκφράζεται κάποιος φτιάχνοντας κάτι, δεν αποτελεί εχέγγυο ποιότητας ούτε αναγκαία και ικανή συνθήκη για να χαρακτηρίσεις αυτό το κάτι τέχνη. Σου αρέσει αυτό ως βολικός ορισμός της τέχνης αλλά δεν είναι. Είχε οδηγήσει σε άτοπο κάποια στιγμή αυτός ο δρόμος, ειδικά σε έργα που δεν είναι εύκολο να πεις τι ήθελε να εκφράσει αυτός που τα έφτιαξε. Και δεν είναι όλες οι εποχές ίδιες. Σε κάποιες τα συναισθήματα ξεχειλίζουν και κάποιες είναι πιο δομικές και εξερευνώνται άλλα πράγματα. Μεγάλη συζήτηση και δύσκολα γίνεται χωρίς να καταφύγουμε σε αναλύσεις και εξειδικευμένους όρους.

Οι ζωγράφοι των φαναριών δεν θορυβήθηκαν αλλά η όποια τέχνη τους σήμερα πλέον έχει ασήμαντη αξία (με εξαίρεση το να υπάρχει κάποιος που είναι ασύλληπτο ταλέντο αλλά δεν αναφέρεσαι σε κάτι τέτοιο. Γενικά μιλάμε). Θα συνεχίσουν να κάνουν μια δουλειά που είναι καθαρά τεχνική, με ελάχιστα ή ανύπαρκτα καλλιτεχνικά στοιχεία και θα αμείβονται αναλόγως (αυτό άλλοτε σημαίνει κάτι, άλλοτε τίποτα. Εδώ σημαίνει. Είναι δίκαιο να μην πληρώνεται ακριβά κάποιος που εργάζεται με τυφλοσούρτες και δεν επενδύει πνευματικό δυναμικό.)

Ειλικρινά, δεν πιστεύω καν ότι υπήρξε τέτοιου είδους συζήτηση πριν τον 20ό αιώνα, εκ των υστέρων, για να αιτιολογήσει την τροπή σε άλλα ρεύματα, κάποια αξιόλογα και κάποια ξεκάθαρα gimmicks χωρίς καμμιά ουσία.

Μπορείς να πιστεύεις ότι απλά συνέπεσαν όλα αυτά εκείνη την εποχή και τα συναρμόζουμε εμείς που βλέπουμε μια συγκεκριμένη πορεία στην εξέλιξη των πραγμάτων. Δεκτό. Εγώ απλά θα σου πω ότι οι σπουδαίες αλλαγές δεν γίνονται τυχαία. Όπου κοιτάξεις και ό,τι μελετήσεις, σου δείχνει ξεκάθαρα σημεία που προαναγγέλουν λίγο λίγο αυτό που θα έρθει μετά. Έρχονται και μερικές ιδιαίτερες ιδιοφυΐες, παίρνουν όλα αυτά τα στοιχεία από γύρω γύρω και πάνε το πράγμα παρακάτω με αριστουργηματικά έργα. Στο έχω γράψει τουλάχιστον 3-4 φορές: δεν έχεις έργα ανάκατα μέσα στις εποχές. Δεν έχεις 10 έργα σαν του Schönberg διάσπαρτα σε προηγούμενους αιώνες. Θα ήταν αδιανόητο όσο να πει κάποιος ότι οι Βυζαντινοί είχαν στείλει δορυφόρους σε τροχιά. Δεν υπάρχει καν το συντακτικό σύστημα για να δώσει τέτοιου είδους έργο, αυτό που συνήθως λέω γλώσσα.

Είναι τόσο περιορισμένο αυτό που μπορεί να αντικαταστήσει η φωτογραφία σε σχέση με τα εικαστικά, που δεν τίθεται καν θέμα. Είναι τελείως διαφορετικό το αντικείμενό τους.

Βασικά, το αντίστοιχο είναι το θέατρο και ο κινηματογράφος. Που έχει πολύ μεγαλύτερο νόημα να πεις ότι ο κινηματογράφος απειλούσε να αντικαταστήσει το θέατρο, γιατί είναι στην ουσία πολύ συγγενέστερα είδη από ό,τι η φωτογραφία με την ζωγραφική.

Δεν είπα εγώ ότι η φωτογραφία αντικατέστησε την ζωγραφική. Είπα ότι μία τάση, αυτή η οποία προσπαθούσε να πετύχει το μέγιστο ρεαλιστικό αποτέλεσμα στην απεικόνιση, διαπίστωσε ότι ακόμα και αν το καταφέρει, δεν υπάρχει πλέον επίτευγμα καλλιτεχνικό. Γίνεται εύκολο με άλλα μέσα. Αν δεν υπάρχει καλλιτεχνικό επίτευγμα, δεν υπάρχει περιθώριο για τέχνη. Και τράβηξαν αλλού.

Ναι, αυτό είναι αλήθεια, αλλά ήταν πολύ περιορισμένο και καθόλου αληθοφανές ακόμα και για τα στάνταρ της εποχής. Μην συζητάς για το σήμερα. Δεν οραματίστηκαν οι ζωγράφοι του 19ου και αρχών του 20ού αιώνα ότι στο μέλλον θα μπορείς με ψηφιακή επεξεργασία να κάνεις τα πάντα (που στην ουσία πάλι ζωγραφική είναι, με μείξη φωτογραφισμένων στοιχείων).

Δεν είπα εγώ ότι οραματίστηκαν οι ζωγράφοι την ψηφιακή επεξεργασία που γίνεται σήμερα. Σου έδειξα φωτογραφία του 1880 που έχει αρκετά καλή ποιότητα για να τους κάνει να σκεφτούν την αξία της ρεαλιστικής αναπαράστασης.

Για το τελευταίο που λες μπορούμε να πούμε ότι πλέον σήμερα χρησιμοποιούνται σε αρκετά έργα στοιχεία και από τις δύο τέχνες, μεικτές τεχνικές.

[ST48410]

Η τέχνη είναι ο αφορισμός.
Της δίνεις έναν ορισμό κι αυτομάτως παύει να είναι τέχνη. Ξαναγίνεται τέχνη όταν μηδενίζει τον ορισμό που της έδωσες.

Τα πάντα είναι έντεχνα. Απλά, δεν παράγουν το ίδιο νόημα, την ίδια περίοδο, στον ίδιο δέκτη.

Τα βιντοπαιχνίδια είναι έντεχνα. Καθένα αποτελεί και μία επανάσταση.
Το θέμα είναι ποιο είναι το νόημα που παράγει καθένα, τη συγκεκριμένη περίοδο, στον εκάστοτε δέκτη.

Μπορείς να πιστεύεις ό,τι θέλεις ή ό,τι είναι συνεκτικό με την γενικότερη κοσμοθεωρία σου και αντιμετώπιση των πραγμάτων.

Ευχαριστώ, St. Με συγκίνησες βραδιάτικα!

Νομίζω όμως ότι είσαι αρκετά έξυπνος για να υποψιαστείς ότι όπως και οι περισσότεροι τομείς του επιστητού, έτσι και η τέχνη έχει από καιρό μελετηθεί και έχει τους ορισμούς και την ορολογία της.

Νομίζω ότι στην εποχή μας υφίσταται σύγχυση μεταξύ της μελέτης και της γνώσης. Η μελέτη φέρνει γνώση, αλλά όχι όπως τη νομίζεις.

Όταν μελετάς ένα αντικείμενο, στο τέλος καταλήγεις να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου. (Stavmanr ο φορούμιος)

Βασικά, τώρα που το έγραψες δώσε μου έναν σαφή ορισμό της τέχνης για να σου δώσω ένα έργο τέχνης που τον γειώνει.

Αν συζητάμε έτσι φλου και γενικά, δεν πρόκειται να υπάρξει κανενός είδους συμπέρασμα και η συνεπαγόμενη ωφέλεια.

Το αντίθετο!
Αν αφαιρέσεις τους αφορισμούς εκείνων των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, για τις οποίες κάποιοι κόπιασαν, εκφράστηκαν μέσα από εκείνες, ίδρωσαν, κατέθεσαν σώμα και ψυχή, τότε αρχίζεις να βλέπεις την ανθρώπινη δημιουργικότητα, ακόμη και στα πιο απλά, στα πιο αγνά της στοιχεία. Τα αυθεντικά στοιχεία της τέχνης δηλαδή. Αυτά που δεν είναι επιτηδευμένα απλά για να είναι επιτηδευμένα.

Ο άνθρωπος είναι δημιουργικό ον, εξελικτικό, προσαρμοστικό, παραγωγικό. Κάθε τι που κάνει έχει στοιχεία/μερίδιο τέχνης. Η όποια κατηγοριοποίηση οφείλει να είναι ευαίσθητη κι ευγενική προς τον δημιουργό.
Κάτι στο οποίο αποτυγχάνω κι εγώ, ο φορέας αυτής της άποψης.

Δεν θα ξανακάνουμε όλη τη συζήτηση από την αρχή. Δεν υπάρχει τόσος χρόνος. Σε δύο γραμμές.

Τέχνη (Καλές τέχνες στα πλαίσια του δυτικού πολιτισμού) είναι ένα μορφοπλαστικό επίτευγμα.

Μια χαρά μπορείς να μου φέρεις ένα παράδειγμα από κάτι που εσύ θεωρείς τέχνη και δεν είναι, ή που κινείται στα πλαίσια άλλου πολιτισμού με άλλα προαπαιτούμενα ή που να μην αναφέρεται στην σοβαρή δημιουργία, και να νομίζεις ότι γείωσες κάτι. Εγώ μιλώ για πολύ συγκεκριμένα και καθορισμένα πράγματα. Αν σε αυτά τα πλαίσια βρεις κάτι που ανατρέπει τον ορισμό, θα χαρώ να το συζητήσουμε.

ΥΓ. Δεν θα αντιμετώπιζες με την ίδια χαλαρότητα κάποιον που κάνετε συζήτηση στα μαθηματικά θα είχε δικούς του ορισμούς για το τι είναι το 0 και το άπειρο. Δεν θα μπορούσατε να κάνετε πράξεις αν αυτός δεν ασπαζόταν τα αξιώματα άλλα είχε άλλα δικά του, έτσι στο φλου. Κάτι ανάλογο ζητάς κι από μένα.

[stavmanr]

Μπορείς να πιστεύεις ό,τι θέλεις ή ό,τι είναι συνεκτικό με την γενικότερη κοσμοθεωρία σου και αντιμετώπιση των πραγμάτων.

Ευχαριστώ, St. Με συγκίνησες βραδιάτικα!

Νομίζω όμως ότι είσαι αρκετά έξυπνος για να υποψιαστείς ότι όπως και οι περισσότεροι τομείς του επιστητού, έτσι και η τέχνη έχει από καιρό μελετηθεί και έχει τους ορισμούς και την ορολογία της.

Νομίζω ότι στην εποχή μας υφίσταται σύγχυση μεταξύ της μελέτης και της γνώσης. Η μελέτη φέρνει γνώση, αλλά όχι όπως τη νομίζεις.

Όταν μελετάς ένα αντικείμενο, στο τέλος καταλήγεις να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου. (Stavmanr ο φορούμιος)

Βασικά, τώρα που το έγραψες δώσε μου έναν σαφή ορισμό της τέχνης για να σου δώσω ένα έργο τέχνης που τον γειώνει.

Αν συζητάμε έτσι φλου και γενικά, δεν πρόκειται να υπάρξει κανενός είδους συμπέρασμα και η συνεπαγόμενη ωφέλεια.

Το αντίθετο!
Αν αφαιρέσεις τους αφορισμούς εκείνων των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, για τις οποίες κάποιοι κόπιασαν, εκφράστηκαν μέσα από εκείνες, ίδρωσαν, κατέθεσαν σώμα και ψυχή, τότε αρχίζεις να βλέπεις την ανθρώπινη δημιουργικότητα, ακόμη και στα πιο απλά, στα πιο αγνά της στοιχεία. Τα αυθεντικά στοιχεία της τέχνης δηλαδή. Αυτά που δεν είναι επιτηδευμένα απλά για να είναι επιτηδευμένα.

Ο άνθρωπος είναι δημιουργικό ον, εξελικτικό, προσαρμοστικό, παραγωγικό. Κάθε τι που κάνει έχει στοιχεία/μερίδιο τέχνης. Η όποια κατηγοριοποίηση οφείλει να είναι ευαίσθητη κι ευγενική προς τον δημιουργό.
Κάτι στο οποίο αποτυγχάνω κι εγώ, ο φορέας αυτής της άποψης.

Δεν θα ξανακάνουμε όλη τη συζήτηση από την αρχή. Δεν υπάρχει τόσος χρόνος. Σε δύο γραμμές.

Σε παίρνουν στρατεύσιμο στο Ντομπάς;

Τέχνη (Καλές τέχνες στα πλαίσια του δυτικού πολιτισμού) είναι ένα μορφοπλαστικό επίτευγμα.

Ας πούμε, μία μπανάνα κολλημένη με σελοτέιπ στον τοίχο είναι ένα μορφοπλαστικό επίτευγμα.
https://www.monopoli.gr/2020/09/22/prom ... ugkenxaim/

Μια χαρά μπορείς να μου φέρεις ένα παράδειγμα από κάτι που εσύ θεωρείς τέχνη και δεν είναι, ή που κινείται στα πλαίσια άλλου πολιτισμού με άλλα προαπαιτούμενα ή που να μην αναφέρεται στην σοβαρή δημιουργία, και να νομίζεις ότι γείωσες κάτι. Εγώ μιλώ για πολύ συγκεκριμένα και καθορισμένα πράγματα. Αν σε αυτά τα πλαίσια βρεις κάτι που ανατρέπει τον ορισμό, θα χαρώ να το συζητήσουμε.

Το "μορφοπλαστικό επίτευγμα" δεν είναι καν ορισμός. Ό,τι και να κάνεις σε αυτό τον κόσμο είναι μορφοπλαστικό, και το επίτευγμα είναι μία κοινωνική σύμβαση. Στην ουσία παρέχεις αυτές τις λέξεις και περιμένεις την κοινωνική νόρμα να κάνει τη δουλειά της, ερεθίζοντας κοινωνικά αντανακλαστικά της εποχής στον εκάστοτε που διαβάζει την πρόταση.

ΥΓ. Δεν θα αντιμετώπιζες με την ίδια χαλαρότητα κάποιον που κάνετε συζήτηση στα μαθηματικά θα είχε δικούς του ορισμούς για το τι είναι το 0 και το άπειρο. Δεν θα μπορούσατε να κάνετε πράξεις αν αυτός δεν ασπαζόταν τα αξιώματα άλλα είχε άλλα δικά του, έτσι στο φλου. Κάτι ανάλογο ζητάς κι από μένα.

Πόσο έξω πέφτεις φίλε μου ST!

Τα μαθηματικά κι αν είναι τέχνη!

Νομίζω ότι μπορώ να σε βοηθήσω στην αναζήτησή σου εντούτοις: αυτό που ζητάς δεν είναι τι αποτελεί τέχνη γενικά κι αόριστα. Αναζητάς τι είναι αυτό που οι άνθρωποι μίας εποχής συμφωνούν με οποιονδήποτε τρόπο ότι είναι σημαντικότερη μορφή τέχνης από τις υπόλοιπες με βάση τα πολιτισμικά και πολιτιστικά στοιχεία της εποχής και του τόπου τους.

[ST48410]

Ευχαριστώ, St. Με συγκίνησες βραδιάτικα!



Νομίζω ότι στην εποχή μας υφίσταται σύγχυση μεταξύ της μελέτης και της γνώσης. Η μελέτη φέρνει γνώση, αλλά όχι όπως τη νομίζεις.

Όταν μελετάς ένα αντικείμενο, στο τέλος καταλήγεις να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου. (Stavmanr ο φορούμιος)

Βασικά, τώρα που το έγραψες δώσε μου έναν σαφή ορισμό της τέχνης για να σου δώσω ένα έργο τέχνης που τον γειώνει.


Το αντίθετο!
Αν αφαιρέσεις τους αφορισμούς εκείνων των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, για τις οποίες κάποιοι κόπιασαν, εκφράστηκαν μέσα από εκείνες, ίδρωσαν, κατέθεσαν σώμα και ψυχή, τότε αρχίζεις να βλέπεις την ανθρώπινη δημιουργικότητα, ακόμη και στα πιο απλά, στα πιο αγνά της στοιχεία. Τα αυθεντικά στοιχεία της τέχνης δηλαδή. Αυτά που δεν είναι επιτηδευμένα απλά για να είναι επιτηδευμένα.

Ο άνθρωπος είναι δημιουργικό ον, εξελικτικό, προσαρμοστικό, παραγωγικό. Κάθε τι που κάνει έχει στοιχεία/μερίδιο τέχνης. Η όποια κατηγοριοποίηση οφείλει να είναι ευαίσθητη κι ευγενική προς τον δημιουργό.
Κάτι στο οποίο αποτυγχάνω κι εγώ, ο φορέας αυτής της άποψης.

Δεν θα ξανακάνουμε όλη τη συζήτηση από την αρχή. Δεν υπάρχει τόσος χρόνος. Σε δύο γραμμές.

Σε παίρνουν στρατεύσιμο στο Ντομπάς;

Τέχνη (Καλές τέχνες στα πλαίσια του δυτικού πολιτισμού) είναι ένα μορφοπλαστικό επίτευγμα.

Ας πούμε, μία μπανάνα κολλημένη με σελοτέιπ στον τοίχο είναι ένα μορφοπλαστικό επίτευγμα.
https://www.monopoli.gr/2020/09/22/prom ... ugkenxaim/

Μια χαρά μπορείς να μου φέρεις ένα παράδειγμα από κάτι που εσύ θεωρείς τέχνη και δεν είναι, ή που κινείται στα πλαίσια άλλου πολιτισμού με άλλα προαπαιτούμενα ή που να μην αναφέρεται στην σοβαρή δημιουργία, και να νομίζεις ότι γείωσες κάτι. Εγώ μιλώ για πολύ συγκεκριμένα και καθορισμένα πράγματα. Αν σε αυτά τα πλαίσια βρεις κάτι που ανατρέπει τον ορισμό, θα χαρώ να το συζητήσουμε.

Το "μορφοπλαστικό επίτευγμα" δεν είναι καν ορισμός. Ό,τι και να κάνεις σε αυτό τον κόσμο είναι μορφοπλαστικό, και το επίτευγμα είναι μία κοινωνική σύμβαση. Στην ουσία παρέχεις αυτές τις λέξεις και περιμένεις την κοινωνική νόρμα να κάνει τη δουλειά της, ερεθίζοντας κοινωνικά αντανακλαστικά της εποχής στον εκάστοτε που διαβάζει την πρόταση.

ΥΓ. Δεν θα αντιμετώπιζες με την ίδια χαλαρότητα κάποιον που κάνετε συζήτηση στα μαθηματικά θα είχε δικούς του ορισμούς για το τι είναι το 0 και το άπειρο. Δεν θα μπορούσατε να κάνετε πράξεις αν αυτός δεν ασπαζόταν τα αξιώματα άλλα είχε άλλα δικά του, έτσι στο φλου. Κάτι ανάλογο ζητάς κι από μένα.

Πόσο έξω πέφτεις φίλε μου ST!

Τα μαθηματικά κι αν είναι τέχνη!

Νομίζω ότι μπορώ να σε βοηθήσω στην αναζήτησή σου εντούτοις: αυτό που ζητάς δεν είναι τι αποτελεί τέχνη γενικά κι αόριστα. Αναζητάς τι είναι αυτό που οι άνθρωποι μίας εποχής συμφωνούν με οποιονδήποτε τρόπο ότι είναι σημαντικότερη μορφή τέχνης από τις υπόλοιπες με βάση τα πολιτισμικά και πολιτιστικά στοιχεία της εποχής και του τόπου τους.

Δεν έχω πολύ χρόνο αυτές τις μέρες και χρωστάω εδώ και καιρό μια απάντηση σε σχόλιο του foscilis για τον Λε Κορμπυζιέ. Έχει θίξει πράγματα που σπάνια κουβεντιάζουμε ενώ την τρέχουσα συζήτηση την ανακυκλώνουμε κάθε τόσο.

Για την μπανάνα και τέτοιου τύπου έργα τα έχουμε ξαναγράψει. Με πρώτη ευκαιρία να στα ξαναπώ αλλά από που κι ως που συνάγεται ότι εγώ πιστεύω πως αυτό είναι σπουδαίο έργο και θα πρέπει να το στηρίξω; Σε πρώτη φάση μοιάζει ως μία δήλωση/αστείο για να καυτηριάσει και να προβληματίσει. Κάποια πράγματα εξαντλούνται πολύ εύκολα και μένουν σε αυτό το επίπεδο ενός statement. Ε, ανάλογη είναι και η αξία τους (σε βάθος χρόνου (σήμερα αυτό μπορεί να πιάσει τρελά λεφτά αλλά δεν σημαίνει κάτι αυτό. Αργά ή γρήγορα θα πάρει τη θέση που του αναλογεί). Σε πρώτη και επιπόλαια ανάγνωση λοιπόν δεν βλέπω αξιόλογο μορφοπλαστικό επίτευγμα και έργο τέχνης ή για να είμαστε συνεπείς σε αυτά που λέγαμε προ καιρού μπορείς να πεις ότι το όποιο επίτευγμα είναι ασήμαντο και το έργο τέχνης το ίδιο.

Εν τάχει να σου πω ότι το μορφοπλαστικό επίτευγμα σε αυτού του τύπου τα έργα (πριν 100 χρόνια;) ήταν περιορισμένο και δεν αφορούσε συγκεκριμένη μορφή αλλά τύπο μορφής και ακόμη περισσότερο αλλαγή στάσης του κοινού ως προς το τι θεωρείται τέχνη. Αν το αντιμετωπίσεις ως γλυπτό, μάλλον το αντιμετωπίζεις λάθος. Με επιφύλαξη αυτά γιατί δεν ξέρω τίποτα για τον καλλιτέχνη και τα εικαστικά δεν είναι ο τομέας μου.

Πολύ σημαντικό να θυμάσαι ότι το τι είναι επίτευγμα και τι όχι μπορείς εύκολα να το διαπιστώσεις με μια μελέτη όπου θα συγκρίνεις τα έργα της ίδιας εποχής. Δεν είναι θέμα συμβάσεων. Τα βάζεις κάτω και βλέπεις ποιος καλλιτέχνης έχει φαντασία, ιδέες, προσωπικότητα και προτείνει ξεχωριστές λύσεις. Δεν είναι τίποτα σπουδαίο να αναλύσεις και να μελετήσεις συγκρίνοντας ομοειδή. Ακόμα και μαθητές των σχετικών σχολών το κάνουν αυτό με ευκολία.

[stavmanr]

Για την μπανάνα και τέτοιου τύπου έργα τα έχουμε ξαναγράψει. Με πρώτη ευκαιρία να στα ξαναπώ αλλά από που κι ως που συνάγεται ότι εγώ πιστεύω πως αυτό είναι σπουδαίο έργο και θα πρέπει να το στηρίξω;

Ποιος ανέφερε εσένα ως αξιολογητή των έργων τέχνης στο διάλογο αυτό;
Σου έφερα ένα έργο τέχνης που ξεσήκωσε ολόκληρη συζήτηση γύρω από το τι συνιστά τέχνης, ακόμη και μέσα στα φόρα των ειδικών της τέχνης.

Σε πρώτη φάση μοιάζει ως μία δήλωση/αστείο για να καυτηριάσει και να προβληματίσει.

Υπέροχο ακούγεται.

Κάποια πράγματα εξαντλούνται πολύ εύκολα και μένουν σε αυτό το επίπεδο ενός statement.

Ο άπτερος δίπους άνθρωπος του Διογένη προς τον Πλάτωνα έχει κρατήσει περί τους 25 αιώνες.
Ο σαρκασμός αποτελεί μορφή τέχνης κι έχει το σκοπό να αποδομήσει όλες τις φαμφάρες που συσσωρεύονται μέσα στο φαύλο κύκλο του ελιτισμού σε όλα τα επίπεδα της ζωής.
Δεν τον βρίσκεις αρκετά σοβαρό ως προς το ρόλο του, ως έργο τέχνης;

[ST48410]

Σου έφερα ένα έργο τέχνης που ξεσήκωσε ολόκληρη συζήτηση γύρω από το τι συνιστά τέχνης, ακόμη και μέσα στα φόρα των ειδικών της τέχνης.

τρίχες stavmanr, μην τσιμπάτε. Στην εποχή των κοινωνικών δικτύων ξεσηκώνεται θύελλα για το παραμικρό. Τώρα αυτή η συζήτηση; 100+ χρόνια μετά; Δεν την έχω παρακολουθήσει αλλά βάζω και τα δυο χέρια μου στη φωτιά ότι αν ασχολήθηκαν ακαδημαϊκοί, πρόκειται κυρίως για κοινωνιολόγους, για άσχετους δηλαδή με τις διαδικασίες δημιουργίας τέχνης που την εξετάζουν από άλλη σκοπιά και κάποιες φορές τα συμπεράσματά τους είναι περίεργα.

Υπέροχο ακούγεται.

Μωρέ ότι προβληματίζει χρήσιμο είναι. Το θέμα είναι αν είναι καλλιτεχνικώς αξιόλογο και αν ανατρέπει την αντίληψή μας για το τι είναι τέχνη. Σε πρώτη εκτίμηση τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει.

Ο άπτερος δίπους άνθρωπος του Διογένη προς τον Πλάτωνα έχει κρατήσει περί τους 25 αιώνες.
Ο σαρκασμός αποτελεί μορφή τέχνης κι έχει το σκοπό να αποδομήσει όλες τις φαμφάρες που συσσωρεύονται μέσα στο φαύλο κύκλο του ελιτισμού σε όλα τα επίπεδα της ζωής.
Δεν τον βρίσκεις αρκετά σοβαρό ως προς το ρόλο του, ως έργο τέχνης;

Μπερδεύεις έννοιες συνέχεια. Υπάρχουν έργα τέχνης που καταφεύγουν στον σαρκασμό; Αναμφισβήτητα. Είναι κάθε μορφή σαρκασμού έργο τέχνης; Όχι βέβαια.

Την καλημέρα μου.

[stavmanr]

Σου έφερα ένα έργο τέχνης που ξεσήκωσε ολόκληρη συζήτηση γύρω από το τι συνιστά τέχνης, ακόμη και μέσα στα φόρα των ειδικών της τέχνης.

τρίχες stavmanr, μην τσιμπάτε. Στην εποχή των κοινωνικών δικτύων ξεσηκώνεται θύελλα για το παραμικρό. Τώρα αυτή η συζήτηση; 100+ χρόνια μετά; Δεν την έχω παρακολουθήσει αλλά βάζω και τα δυο χέρια μου στη φωτιά ότι αν ασχολήθηκαν ακαδημαϊκοί, πρόκειται κυρίως για κοινωνιολόγους, για άσχετους δηλαδή με τις διαδικασίες δημιουργίας τέχνης που την εξετάζουν από άλλη σκοπιά και κάποιες φορές τα συμπεράσματά τους είναι περίεργα.

Βρε St δεν περιμένω από ακαδημαϊκό να μου πει τι είναι τέχνη και τι δεν είναι.
Από τον ακαδημαϊκό περιμένω να μου εξηγήσει με χρήση θεωριών, γιατί γουστάρω το Χ περισσότερο από το Ψ.
Επιστημονική ερμηνεία του φαινομένου περιμένω, δηλαδή, όχι αξιολόγηση των έργων τέχνης...

Υπέροχο ακούγεται.

Μωρέ ότι προβληματίζει χρήσιμο είναι. Το θέμα είναι αν είναι καλλιτεχνικώς αξιόλογο και αν ανατρέπει την αντίληψή μας για το τι είναι τέχνη. Σε πρώτη εκτίμηση τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει.

Ποιος σου το είπε; Εμένα μία χαρά με προβλημάτισε επάνω σε όλα όσα είχα ως "δεδομένα".
Και είμαι βέβαιος ότι δεν αποτελώ εξαίρεση.

Ο άπτερος δίπους άνθρωπος του Διογένη προς τον Πλάτωνα έχει κρατήσει περί τους 25 αιώνες.
Ο σαρκασμός αποτελεί μορφή τέχνης κι έχει το σκοπό να αποδομήσει όλες τις φαμφάρες που συσσωρεύονται μέσα στο φαύλο κύκλο του ελιτισμού σε όλα τα επίπεδα της ζωής.
Δεν τον βρίσκεις αρκετά σοβαρό ως προς το ρόλο του, ως έργο τέχνης;

Μπερδεύεις έννοιες συνέχεια. Υπάρχουν έργα τέχνης που καταφεύγουν στον σαρκασμό; Αναμφισβήτητα. Είναι κάθε μορφή σαρκασμού έργο τέχνης; Όχι βέβαια.

Γιατί;
Φυσικά και αποτελεί τέχνη κάθε μορφή σαρκασμού.
Το πόσο σημαντική κρίνεται η συγκεκριμένη έκφραση εξαρτάται από το πολιτιστικό και πολιτισμικό πλαίσιο.

Πχ.
Ο Διογένης ο Κυνικός περπατούσε στο δρόμο και φώναζε "άνθρωποι! Ακούτε άνθρωποι; Που είστε άνθρωποι;;;"
Άρχισε να μαζεύεται κόσμος και να τον ρωτά "τι συμβαίνει ρε Διογένη και μας φωνάζεις; Έπαθες κάτι;"
Τότε ο Διογένης σήκωσε τη μαγκούρα και απειλητικά τους έδιωξε "Ανθρώπους φώναξα, όχι εσάς!".

Στην εποχή του, κανείς δεν κατάλαβε το νόημα του συγκεκριμένου "σκετς". Όλοι απλά είπαν "άσε μας ρε τρελέ" κι επέστρεψαν στα πόστα τους.
Σήμερα, όχι απλά καταλαβαίνεις ότι πρόκειται για υψηλή τέχνη, ειδικά στα πλαίσια της εποχής που εκφράστηκε, αλλά είναι πραγματικά πηγαία και μοναδική η τέχνη αυτή, η οποία έχει εμπνεύσει εκατομμύρια καλλιτέχνες ανά την υφήλιο. Και δεν έχει αποτελέσει την πηγή μόνο καλλτεχνικής έκφρασης αλλά και φιλοσοφικής, όπως πχ. του υπερανθρώπου του Νίτσε. Ο Νίτσε τοποθέτησε τον υπεράνθρωπο στη θέση του ανθρώπου του Διογένη κι έγραψε ολόκληρο έπος σχετικά με το πώς ο άνθρωπος πρέπει να παραμεριστεί για να έλθει ο υπεράνθρωπος.

[hellegennes]

Μπορείς να πιστεύεις ότι απλά συνέπεσαν όλα αυτά εκείνη την εποχή και τα συναρμόζουμε εμείς που βλέπουμε μια συγκεκριμένη πορεία στην εξέλιξη των πραγμάτων. Δεκτό. Εγώ απλά θα σου πω ότι οι σπουδαίες αλλαγές δεν γίνονται τυχαία.

Δεν σημαίνει κάτι αυτό. Δεν υπήρξε ένα μοναδικό ρεύμα στην ιστορία της ζωγραφικής και ξαφνικά ξεπήδησαν νέα τον 19ο αιώνα. Κάθε ρεύμα που προέκυψε είναι εξηγήσιμο ιστορικά. Κανένα ρεύμα δεν φαίνεται να προέκυψε ως απόρροια της έλευσης της φωτογραφίας. Ούτε χρονολογικά ταιριάζει κάτι ούτε αιτιολογικά και το κάθε ρεύμα έχει πολύ πιο καλές αιτιολογήσεις ύπαρξης.