Χριστιανισμος/ειδωλολατρεια: ομοιοτητες και διαφορες..

[Northern Spirit]

Ο χριστιανισμος αν και δεν ξεκινησε ως ειδωλολατρικη θρησκεια αλλα ως θρησκεια εσωτερικης αναζητησης απκτησε στη συνεχεια εντονο ειιδωλολατρικο χαρακτηρα..Προσφορες στον θεο και τους αγιους, προσκινημα εικονων, τιμιου ξυλου, λειψανων κλπ και γενικα εντονη χρηση αντικειμενων και τελετουργικων που θυμιζει ειδωλολατρια...

Το μονο θετικο οτι ο χριστιανισμος δεν υιοθετησε τις ανθρωποθυσιες η τις θυσιες ζωων κλπ...

[taliban]

Το σκεπτικό είναι το ίδιο.
Δελεάζουμε ένα υπερφυσικό ον για να μας ευνοήσει.
Στις οδηγίες χρήσεως των πιστών (βίβλος,κοράνι,ταλμούδ,δήθεν αρχαιοθρησκα τελετουργικά κ.ο.κ) γίνεται γνωστό πως πρέπει να θυσιάσεις κάτι για να αποκτήσεις την εύνοια του θεού.

Αν δεν νηστέψεις πχ την τετάρτη και την παρασκευή 10 δαιμόνια θα σοδομίζουν το άψυχο κορμάκι σου εις τους αιώνας των αιώνων.
Τιμωρία επειδή δεν ακολούθησες τις οδηγίες της θρησκείας.

Ακόμη όμως και αν το κάνεις δεν είναι σίγουρο πως θα είσαι εντάξει καθώς οι όποιες κακοτυχίες (δοκιμασίες κατά την θρησκεία) πρέπει να τις αντιμετωπίσεις με δοξολογία στον θεό (αν για παράδειγμα αποκτήσεις καρκίνο πρέπει να πεις δόξα σοι ο θεός και να προσφέρεις κάτι για να σε κάνουν καλά οι Άγιοι και οι συναφείς δυνάμεις)

Πρόκειται για ένα είδους εμπόριο.
Και δεν εννοώ χρηματικό.
Αλλά που βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στον φόβο!Όσο υπάρχει ο φόβος θα υπάρχει και ο θεός.

[Custom_F]

Εγω παλι νομιζω οτι ολα τα δημιουργουμε μονοι μας.

Αν δε νηστεψει -τυχαιο παραδειγμα- ο πιστος και εχει τυψεις γιαυτο και οι τυψεις δεν τον αφηνουν σε ησυχια, τοτε η ολη αυτη η κατασταση θα εκδηλωθει με κατι "κακο". Θα το εχει προκαλεσει ασυνειδητα ο ιδιος.
Κανοντας αρνητικες σκεψεις, δε μπορεις παρα να παρεις αυτο που σκεφτεσαι, αυτο που ζητας, αυτο στο οποιο εχεις επικεντρωθει. Και μολις συμβει, θα πει ο πιστος... "Οριστε!!! Με τιμωρει ο θεος". Και δωστου μετανοια...

Το οποιο υπερφυσικο ον αμφιβαλλω αν πειθεται απο μαλαγανιες και καλοπιασιματα τυπου νηστειας, μετανοιας και προσκυνηματος. Θες να πανε ολα καλα; να σκεφτεσαι ομορφα! Θετικα! Να μην εχεις μυαλο μονο για κακιες. Να εισαι ενταξει με τον εαυτο σου. Ακομη και αν η σκεψη σου ειναι λαθος για τους αλλους, το γεγονος οτι εσυ την πιστευεις τοσο εντονα και τη βλεπεις θετικα, μπορεις να πετυχεις οτι θες. Τη δυναμη την εχουμε εμεις και ενω αυτο ειναι κατι πιο λογικο για μενα για να το πιστεψω, βλεπω οτι οι περισσοτεροι προτιμουν να πιστεουν στη δυναμη ενος αψυχου αντικειμενου, του φαινεται σωστοτερο.

Ειναι τυχαιο που οι αναισθητοι σπανια παθαινουν κατι; Γιατι; οι αναισθητοι δεν εχουν τυψεις, δε βασανιζονται με σκεψεις. Ειναι καλα με τον εαυτο τους.

Δεν ειμαι ακριβως στο θεμα, προσπαθησα ομως.

[Σουβλίτσα]

Ο χριστιανισμος αν και δεν ξεκινησε ως ειδωλολατρικη θρησκεια αλλα ως θρησκεια εσωτερικης αναζητησης

Πώς ακριβώς το εννοείς αυτό και από πού το συμπεραίνεις?

Έχουν γραφτεί προς το παρόν πολλά θεολογικά άτοπα, το ίδιο το αρχικό ποστ κάνει μέσες άκρες γενικόλογες και αστήρικτες στην ουσία αναφορές και κριτική, περισσότερο ή μάλλον κυρίως κατα την ίδια αντίληψη του νηματοθέτη, κατανοητό μάλλον για κάποιον που δεν γνωρίζει (είτε θεωρητικώς ειτε βιωματικώς) για τον Χριστιανισμό (αδόκιμος μάλλον επι της ουσίας όρος αλλά τον χρησιμοποιούμε συμβατικά) και αναπτύσσει τις σκέψεις του ανάλογα με το τί πιστεύει ο ίδιος οτι ειναι ο χριστιανισμός+του πώς κρίνει ο ίδιος τον Θεό ή τα περι υπάρξεως Θεού γενικότερα, έξω από τα πλαίσια του οποιοδήποτε χριστιανισμού.

Θα ήταν ενδιαφέρον να γραφτούν κάποια πράγματα αλλά πολύ φοβάμαι οτι οι γνωστοί άγνωστοι του χώρου καθώς επίσης η εκ των προτέρων αρνητική διάθεση κατά του χριστιαν-ισμού πολλών θα πυροδοτούσε μια άσχημη εξέλιξη.
Οπότε, τί κρίμα, μάλλον δεν θα πούμε πολλά (ή δεν θα τα πούμε -ακουστούν-όλα)

[wooded glade]

Το μόνο που ξέρω είναι ότι είχαν τις vestal virgins, στο ρόλο των καλογριών που δεν άφηναν τα κορίτσια να φοράνε μίνι στα σχολεία.

[taliban]

βλεπω οτι οι περισσοτεροι προτιμουν να πιστεουν στη δυναμη ενος αψυχου αντικειμενου, του φαινεται σωστοτερο.

Δεν είναι ανάγκη να είναι σωστό αρκεί αυτό το άψυχο να επωμίζεται το βάρος ενός προβλήματος (ή πολλών) με αντάλλαγμα την λύση.
Κατά τον ίδιο τρόπο μεταθέτεις το άγχος σου και τα προβλήματα σου σε σκεπτομορφές (Ιησού,Άγιους,Αλλάχ,Βούδες και ότι άλλο υπάρχει) ελπίζοντας πως τα προβλήματα θα λυθούν από την θεία πρόνοια ή από το σύμπαν...εκ δια μαγείας.

Θεωρώ βέβαια πως υπάρχουν και άνθρωποι που έχουν ανάγκη να πιστεύουν σε αυτά διότι δεν μπορούν διαφορετικά.
Έτσι έμαθαν έτσι μεγάλωσαν.
Θυμάμαι γιαγιάδες στα χωριά να έχουν πίστη-βράχο και βάση αυτής της πίστης να έχουν κάνει τα πάντα δυνατά.
Είχαν δηλαδή αυτό το φανταστικό ως στήριγμα ως κινητήρια δύναμη για να κάνουν το κάθε τι.
Στην πραγματικότητα οι ίδιες το πετύχαιναν με τις δικές τους δυνάμεις διότι ήταν δραστήριες.
Αλλά ο εγκέφαλος τους έτσι το ερμήνευε διότι έτσι ήταν η κοινωνία.
Δεν τις κατηγορώ.
Αποτελούν ένα κομμάτι της ιστορίας μας.

[Northern Spirit]

Ο χριστιανισμος αν και δεν ξεκινησε ως ειδωλολατρικη θρησκεια αλλα ως θρησκεια εσωτερικης αναζητησης

Πώς ακριβώς το εννοείς αυτό και από πού το συμπεραίνεις?

Έχουν γραφτεί προς το παρόν πολλά θεολογικά άτοπα, το ίδιο το αρχικό ποστ κάνει μέσες άκρες γενικόλογες και αστήρικτες στην ουσία αναφορές και κριτική, περισσότερο ή μάλλον κυρίως κατα την ίδια αντίληψη του νηματοθέτη, κατανοητό μάλλον για κάποιον που δεν γνωρίζει (είτε θεωρητικώς ειτε βιωματικώς) για τον Χριστιανισμό (αδόκιμος μάλλον επι της ουσίας όρος αλλά τον χρησιμοποιούμε συμβατικά) και αναπτύσσει τις σκέψεις του ανάλογα με το τί πιστεύει ο ίδιος οτι ειναι ο χριστιανισμός+του πώς κρίνει ο ίδιος τον Θεό ή τα περι υπάρξεως Θεού γενικότερα, έξω από τα πλαίσια του οποιοδήποτε χριστιανισμού.

Θα ήταν ενδιαφέρον να γραφτούν κάποια πράγματα αλλά πολύ φοβάμαι οτι οι γνωστοί άγνωστοι του χώρου καθώς επίσης η εκ των προτέρων αρνητική διάθεση κατά του χριστιαν-ισμού πολλών θα πυροδοτούσε μια άσχημη εξέλιξη.
Οπότε, τί κρίμα, μάλλον δεν θα πούμε πολλά (ή δεν θα τα πούμε -ακουστούν-όλα)

Το συμπεραινω απο το γεγονος οτι μια απλη συγκριση του τι ελεγε ο Χριστος με το τι κανανε στη συνεχεια οι...εκπροσωποι του δειχνει την διαφορα..Για παρδειγμα ο χριστος δεν ειπε πουθενα για νηστειες λατρειες εικονων και ολα τα συναφη..
Για το θεμα της νηστειας μαλιστα ειχε κατηγορηθει απο το ιερατειο επειδη οι μαθητες του δεν νηστευανε..
Ουτε κανονες εβαζε ουτε εξομολογησεις...Ουτε καν ειχε προβλημα με αλλοθρησκους..

Ολα αυτα οπως και οι τελετουργιες προεκυψαν αργοτερα απο τους Αποστολους που εφαρμοσαν ουσιαστικα την εβραικη παραδοση..

τελος το ποσο στημμενη ητανε η δουλεια στη συνεχεια φαινεται απο το γεγονος οτι ενω η εκκλησια αποδεχτηκε τις τελετες και τους αλλους κανονες που επεβαλαν οι Αποστολοι (παυλος, Πετρος κλπ) παρολα αυτα απερριψαν και απαγορευσαν τα ευαγγελια που εγραψαν αυτοι οι Αποστολοι..

κανονικα ο χριστιανισμος αν ειχε ακολοθυθηθει ο τροπος της χωης του χριστου δεν θα επρεπε να ειχε ουτε τελετες ουτε, νηστειες εξομολογησεις κλπ κλπ..

Θα επρεπε να ητανε μια θρησκεια εσωτερικης αναζητησης οπως ειπε ο Χριστος οτι η βασιλεια των ουρανων εντος υμων ετσι...

[Στρακαστρουκας]

Ο Μεγας Κωνσταντινος συγχωνευσε την ειδωλολατρια και τον χριστιανισμο και κυνηγησε τους "φανατικους" ειδωλολατρες και τους "φανατικους" χριστιανους που αρνουνταν την δημιουργια της νεας θρησκειας

[Σουβλίτσα]

Το συμπεραινω απο το γεγονος οτι μια απλη συγκριση του τι ελεγε ο Χριστος με το τι κανανε στη συνεχεια οι...εκπροσωποι του δειχνει την διαφορα..Για παρδειγμα ο χριστος δεν ειπε πουθενα για νηστειες ...
Για το θεμα της νηστειας μαλιστα ειχε κατηγορηθει απο το ιερατειο επειδη οι μαθητες του δεν νηστευανε..

Ας πιάσουμε αυτό μόνο για αρχή έστω.

Έχεις διαβάσει πραγματικά τί είπε ο Χριστός? Την Καινή Διαθήκη, την έχεις διαβάσει καθόλου?

[Northern Spirit]

Το συμπεραινω απο το γεγονος οτι μια απλη συγκριση του τι ελεγε ο Χριστος με το τι κανανε στη συνεχεια οι...εκπροσωποι του δειχνει την διαφορα..Για παρδειγμα ο χριστος δεν ειπε πουθενα για νηστειες ...
Για το θεμα της νηστειας μαλιστα ειχε κατηγορηθει απο το ιερατειο επειδη οι μαθητες του δεν νηστευανε..

Ας πιάσουμε αυτό μόνο για αρχή έστω.

Έχεις διαβάσει πραγματικά τί είπε ο Χριστός? Την Καινή Διαθήκη, την έχεις διαβάσει καθόλου?

την ξερω απ'εξω οπως και το ψαλτηρι...Σε ποιο κομματι ακριβως αναφερεσαι;

[Σουβλίτσα]

αχ βρε Πίθηκα, αχ βρε Πίθηκα!

θα σε....κανιβαλίσω!

περίμενε να τα βρω να στα κάνω κοπυ πειστ

(μετά όμως, θα σταματήσεις να με λες π@π@ρω? )

[Ιωάννης Ειρηναίος]

Όταν ο Χριστός τους έλεγε πως να διώχνουν τους δαίμονες τους είπε ουσιαστικά να προσεύχονται και να νηστεύουν:

τοῦτο δὲ τὸ γένος οὐκ ἐκπορεύεται εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ / τοῦτο τὸ γένος ἐν οὐδενὶ δύναται ἐξελθεῖν εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ.


Συν φυσικά το γεγονός της σαρανταήμερης νηστείας του Ιησού στην έρημο.

[Nandros]

Ο χριστιανισμος αν και δεν ξεκινησε ως ειδωλολατρικη θρησκεια αλλα ως θρησκεια εσωτερικης αναζητησης απκτησε στη συνεχεια εντονο ειιδωλολατρικο χαρακτηρα..Προσφορες στον θεο και τους αγιους, προσκινημα εικονων, τιμιου ξυλου, λειψανων κλπ και γενικα εντονη χρηση αντικειμενων και τελετουργικων που θυμιζει ειδωλολατρια...

Το μονο θετικο οτι ο χριστιανισμος δεν υιοθετησε τις ανθρωποθυσιες η τις θυσιες ζωων κλπ...

Έχω κάποιες αντιρρήσεις.
Οι παλαιόθρησκοι (ειδωλολάτρες κατά τους χριστιανούς) δεν λάτρευαν τα αγάλματα, αλλά τους θεούς που αντιπροσώπευαν.
Δεν λάτρευαν "αγιασμένα" και "θαυματουργά" κόκαλα ή λείψανα, ζώνες, σινδόνες, καρφιά ή ξύλα, παντούφλες και κάστανα!
Οι δε θυσίες τους ήταν ευκαιρία να φάει κρέας ο λαουτζίκος.
Οι δε ανθρωποθυσίες ανήκουν στο απώτερο παρελθόν. Μόνο μια τέτοια γνωρίζω: στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.

Τελικά οι χριστιανοί είναι πιο ειδωλολάτρες από τους ειδωλολάτρες και αναφέρομαι στον κοσμάκη που δεν τα πολυκατέχει τα θεολογικά!
.

[Nandros]

Το μόνο που ξέρω είναι ότι είχαν τις vestal virgins, στο ρόλο των καλογριών που δεν άφηναν τα κορίτσια να φοράνε μίνι στα σχολεία.

Είχαν και ιερόδουλες στους ναούς της Αφροδίτης, οι οποίες καλοπαντρεύονταν, όταν τελείωναν την θητεία τους.
.

[nik_killthemall]

Υπάρχει το θεωρητικό υπόβαθρο (οι Γραφές) και υπάρχει και η αιώνια εφαρμοσμένη πρακτική της Ιεράς παράδοσης της εκκλησίας. Οι ομοιότητες και οι διαφορές βαρύνουν την τελευταία (την ιερά παράδοση) και όχι την πρώτη που από τις 10 εντολές κιόλας απαγορεύει ρητά κάθε έννοια ειδωλολατρείας συμπεριλαμβανομένου και των εικονισμάτων !

Το θέμα του νήματος κατά τη γνώμη μου έχει λογική να τεθεί όχι στην θεωρητική του βάση (τι λένε οι γραφές) αλλά στην πρακτική του βάση (τι πρακτικές εφάρμοσε η εκκλησία στην μακραίωνη παράδοσή της με την αντίστοιχη πρακτική αυτών που έμειναν στην ιστορία ως ειδωλολάτρες.)

_____________________

Όπως έχει ομολογήσει ακόμα και η Αρβελέρ το πιο πετυχημένο επικοινωνιακό τρικ των χριστιανών είναι πως κόλλησαν στις αρχαίες θρησκείες τη ρετσινιά της ειδωλολατρείας ενώ ουδεμία σχέση είχαν με αυτήν (δεν λάτρευαν δηλ. το ίδιο το είδωλο, ούτε απέδιδαν σε αυτό θαυματουργές ιδιότητες).

Και αφού οι χριστιανοί εξαφάνισαν τις αρχαίες αδογμάτιστες θρησκείες, στην συνέχεια χρησιμοποίησαν οι ίδιες την πιο χαρντκορ μορφή ειδωλολατρείας στην οποία, όχι όλα τα είδωλα ανεξαιρέτως, αλλά μόνο συγκεκριμενα είδωλα (διδιάστατα εικονίσματα) έχουν θαυματουργικές ιδιότητες και θεραπεύουν, τυφλώνουν, τιμωρούν, σβήνουν φωτιές και ρέουν οι κάθε λογής απελπισμένοι για να τα προσκυνήσουν και να τονώσουν την ντόπια οικονομία εντός και εκτός.

Το περίεργο είναι πως ο αρχαίος κόσμος και επομένως και η αρχαία ελλάδα είχαν στις απαρχές τουλάχιστον μια μεγάλη δόση δεισιδαιμονίας. Ωστόσο η δεισιδαιμονία των αρχαιόθρησκων και μόνο, ήταν η εκκίνηση !
Δεν έμειναν στάσιμοι σε αυτήν ! Και ο λόγος έιναι πως στις αρχαίες θρησκείες δεν υπήρχε το ενιαίο και απαράβατο δόγμα. Οι αρχαιόθρησκοι γρήγορα αντιλήφθησαν ότι στην κατανόηση των θεών μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την εκτενή φιλοσοφία τους ! Κατά συνέπεια η δεισιδαιμονία, η ειδωλολατρεία (με την κυριολεκτική έννοια της και όχι με την πλαστή των χριστιανών), η κατανόηση του σύμπαντος μέσω των θεών, όλα έφθιναν και αποκτούσαν μυθική χρειά και όχι ρεαλιστική.
Η αίσθηση που έχω είναι πως οι αρχαιόθρησκοι μέχρι να έρθει ο χριστιανισμός, είχαν πορεία στην οποία η θρησκεία έτεινε να καταπωθεί σιγά σιγά από την φιλοσοφία.
Οι Στωικοί έλεγαν πως όλοι οι θεοί ήταν απλά μορφές έκφρασης του ίδιου ενός Σχεδιαστή Νου του Σύμπαντος που μπορεί να αλληλεπιδρά με τους ανθρώπους μέσω των οιονών, ενώ στους ανθρώπους έδινε έναν ρόλο στον κόσμο που απλά έπρεπε να τον φέρουν εις πέρας.
Οι Επικούρειοι απ'την άλλη έλεγαν πως οι θεοί ήταν τέλεια όντα μακάρια που υπάκουγαν και αυτά στη φύση του σύμπαντος αλλά ΔΕΝ αλληλεπιδρούσαν, δεν χαίρονταν, ούτε οργίζονταν με τους ανθρώπους, και απλά στόχος του κάθε ανθρώπου που ζει μια φορά μόνο, ήταν να ζήσει μια ζωή με ευδαιμονία.
Η κατανόηση των θεών ήταν αντικείμενο της φιλοσοφίας και ΟΧΙ της θρησκείας !

Αντίθετα οι χριστιανοί ξεκίνησαν από την αφετηρία των αρχαιόθρησκων, δηλ. την δεισιδαιμονία και τράβηξαν αντίστροφη πορεία, μέχρι να γίνει το αντίστροφο : η θρησκεία να καταπιει την φιλοσοφία ώστε να διυλιστεί το θεολογικό δόγμα και αυτό σαν αναγκαιότητα των αιρέσεων, αλλιώς απλά θα είχαν σβήσει κάθε είδος φιλοσοφίας.
Αφού πρώτα περιφρόνησαν το ενοχλητικό κομμάτι της υπάρχουσας φιλοσοφίας, επέστρεψαν στην αρχική δεισιδαιμονία και την επέκτειναν μεταστρέφοντας γρήγορα την έννοια του θαύματος, πρακτικά σε μαγεία, (υπό την έννοια πως το θαύμα θεραπεύει, ενώ η μαγεία μπορούσε και να τιμωρεί), πήραν την κατ'όνομα ειδωλολατρεία που πλαστώς απέδωσαν στους αρχαιόθρησκους μέχρι να τους εξαφανίσουν και την έκαναν αληθινή ειδωλολατρεία όπου συγκεκριμένα είδωλα είχαν μαγικές ιδιότητες, ενώ δημιουργήθηκε παράλληλα και η αυτοτιμωριτική μυστικιστική λατρεία των μοναχών, με απαρχές στον Συμεών Στυλίτη, Παχώμιο, Αντώνιο της Ερήμου κλπ. και με νέες προεκτάσεις της ειδωλολατρείας σε πτωματολατρεία, ρεύμα το οποίο στερείτο κάθε στοιχειώδους επίγνωσης του χριστιανισμού.
Όλα αυτά κατέστησαν την μεταστροφή στον χριστιανισμό από τις μάζες εντελώς ασυνείδητη. Η θεολογία ήταν μη προσβάσιμη από το ποίμνιο, το οποίο εξαιτίας της αμορφωσιάς που αυξήθηκε και αυτή λόγω της περιφρόνησης της φιλοσοφίας και των γραμμάτων, δεν είχε πρόσβαση ούτε καν σε στοιχειώδη επίγνωση του περιεχομένου του χριστιανισμου, ενώ απτην άλλη τα σώματα (ιερατεία) που διαχειρίζονταν την θεολογία βολεύτηκαν με αυτό, αφού πλέον είχαν τεράστια πρόσβαση σε διαχείριση πλούτου και πολιτικής εξουσίας σε βαθμό που τα μαντεία της αρχαιοθρησκείας ούτε καν μπορούσαν να φανταστούν.
Έτσι, για το ασυνείδητο πλειοψηφικά ποίμνιο, ο θεός εξακολουθούσε να αντιμετώπιζεται όπως στην πρώιμη δεισιδαιμονία της αρχαιοθρησκείας. Με τα ιδιοτελή και αφελή χαρακτηριστικά, τα οποία ωστόσο πρέπει να επισημάνω πως ενθαρρύνονταν και από σημεία των Γραφών τα οποία χρησιμοποιούνταν κατά βούληση και συμφέρον απ'το εκάστοτε ιερατείο κλπ. (Δεν είναι λίγα τα σημεία που οι τιμωρίες ενάντια των απίστων, δεν διαφέρουν και πολύ από τον θεό του πολέμου Άρη)

Ωστόσο στις τάξεις του χριστιανισμού τόσους αιώνες οφείλουμε να παραδεχτούμε πως εμφανίστηκαν καθαρά λόγω στατιστικού λάθους και ελάχιστοι σωστοί, τίμιοι ανθρώποι οι οποίοι αναγκαστικά γεννήθηκαν εντός της θρησκευτικής απάτης και ΔΕΝ κατάφεραν να αποφύγουν να στηλιτεύσουν έστω και ένα σημείο αυτής της απάτης όπως ο κανόνας των χριστιανών.
Ένας από αυτούς ήτο ο πολύ σεβαστός Κύριλλος Λούκαρις (1572 - 1638). Όπως γράφει ο Runciman στο "Η μεγάλη εκκλησία εν αιχμαλωσία", όταν ο Κύριλλος πήγε στα Ιεροσόλυμα γέμισε με θλίψη γιατί η συμπεριφορά των πιστών του φάνηκε σχεδόν ειδωλολατρική, ενώ στην Ομολογία Πίστεως που συνέταξε στις συμπληρωματικές απαντήσεις, σημειώνει "η λατρεία των εικόνων καταδικάζεται και πρέπει να απορριφθεί μετά βδελυμίας".
Ένας άλλος ήταν ο Νικόλαος Καβάσιλας (1322-1391) ο οποίος αποδοκίμαζε την μοναστική ζωή ως υπερβολικά εγωκεντρική και θεωρούσε πως η όποια χριστοκεντρική ζωή μπορεί να βιωθεί ΜΟΝΟ μέσα στον κόσμο και ΟΧΙ δραπετεύωντας από αυτόν ! (Runciman "Η μεγάλη εκκλησία εν αιχμαλωσία")
Ένας ακόμη ήταν και ο Γρηγόριος Νύσσης (335 - 395) ο οποίος αποθάρυννε τους πιστούς να κάνουν όλα αυτά τα προσκυνήματα στους λεγόμενους ιερούς τόπους λέγοντας πως αυτά ΔΕΝ φέρνουν πιο κοντά τον Θεό και αναγνωρίζοντας την παρελκόμενη υποκρισία και την εκμετάλλευση αυτών των ταξιδιών.

Είναι προφανές, πως τέτοιες μορφές του χριστιανισμού προβάλλοντας αυτές τις κατευθύνσεις τους, δεν υπήρχε περίπτωση να τις εκθέσει το ιερατείο στο ποίμνιό του, ούτε καν στα βιβλία θρησκευτικών των σχολείων στα μικρά παιδιά ... καθώς ΔΕΝ θα ήθελε με τίποτα τέτοιου είδους πιστών !