Δημητριάδης VS Ράμφος

[paul25]

Μια ενδιαφέρουσα αντιπαράθεση έλαβε μέρος μέσα απο το iefimerida μεταξύ του συγγραφέα Δημητριάδη και του Στέλιου Ράμφου. Επειδή είναι τεράστια τα κείμενα θα βάλω τα ρεζουμέ και στο τέλος τα λινκ για όποιον θέλει να τα διαβάσει ολόκληρα.

Πριν δυο μέρες ο Δημητριάδης άσκησε σκληρή κριτική στον Ράμφο για τους παρακάτω ισχυρισμούς του:

«Η εθνική μας ολοκλήρωση ταλαιπωρήθηκε επειδή η Ελλάδα υπήρξε μία χώρα χωρίς Αναγέννηση. Διατήρησε δηλαδή στο κράτος της τα στοιχεία τού Αρχαίου και τού Μεσαιωνικού κόσμου χωρίς να περιλαμβάνει τον δημιουργικό χρόνο, αυτόν που εξελίσσει τα πράγματα και τις ιδέες, και εν τέλει την ζωή. Διατήρησε τον ανιστορικό χρόνο που ήταν δεμένος με το παρελθόν ή που συντηρούσε ένα στατικό παρόν με απλώς επαναλαμβανόμενα τελετουργικά χαρακτηριστικά, χωρίς να αναστοχάζεται και να εξελίσσει το περιεχόμενό τους. Η εθνική ολοκλήρωση θα είχε συντελεστεί αν μπορούσαμε να περάσουμε σε ένα παρόν δημιουργικό, που να μην επαναλαμβάνει όπως είπαμε τον εαυτό του, αλλά να ετοιμάζεται και να ετοιμάζει αυτό που έρχεται. Αντίθετα είμαστε κολλημένοι σ’ ένα «τώρα» βιώνοντας συνεχείς κρίσεις χωρίς να μπορούμε να σπάσουμε τον κύκλο τής επαναληπτικότητάς τους. Προσοχή: δεν είμαι εναντίον τού παρόντος ή τού παρελθόντος αλλά είμαι με ένα μέλλον που τα περιέχει όλα και τα αναχωνεύει σε μία νέα μορφή. (…) Η σοβαρότερη αυτογνωσία γίνεται μέσα στον πόνο. (…) Αυτό που αποτρέπει την αυτογνωσία και που είναι και το βαθύτερο ελληνικό πρόβλημα, είναι ότι αντιλαμβανόμαστε την μερικότητα, δηλαδή το χωριό, την οικογένεια, το κόμμα ως «όλον». Τότε επέρχεται και ο διχασμός επειδή ο καθένας θέλει να επιβάλλει την δική του μερικότητα στους άλλους. Ετσι γίνονται και οι εμφύλιοι πόλεμοι. Γι’ αυτό και επείγει να κατανοήσουμε την καθολικότητα. (…) αυτή η αυτοκρατορία (η βυζαντινή) κατέρρευσε άρα κάπου «έμπαζε». Και «έμπαζε» επειδή και εν αντιθέσει με την Δύση, οι Βυζαντινοί καθηλώθηκαν στον επαναληπτικό χρόνο, τον χρόνο τής τελετουργίας και δεν ανακάλυψαν τον χρόνο των βιωμάτων, τον χρόνο των επιλογών. Οι επιλογές ήταν κλεισμένες σε σχήματα, όπου επαναλαμβανόταν το ίδιο και το ίδιο. Οι επιλογές και οι εξελίξεις που τίς ακολουθούν γι’ αυτούς ήταν κάτι άγνωστο. Γι’ αυτό και η ζωγραφική τους δεν είχε προοπτική, όπως την ανακάλυψαν και την εφάρμοσαν οι Ευρωπαίοι. Μέσα από την προοπτική, οι Ευρωπαίοι ανακάλυψαν τον χρόνο που διασχίζει την ύπαρξη τού ανθρώπου. Χωρίς προοπτική, μπορεί να είμαστε σε μια αιωνιότητα αλλά αυτό δεν μάς πηγαίνει πουθενά. Η αιωνιότητα είναι βεβαίως το απόλυτο, το καθαρό, αλλά είναι και το απολύτως στατικό. Αποβλέποντας στην αιωνιότητα, δεν ξετυλίγεις το παρόν. Ετσι η αιωνιότητα καταβρόχθισε τον χρόνο και ο καταβροχθισμένος χρόνος, με την σειρά του, το Βυζάντιο. (…) Καθώς το Βυζάντιο οικοδομήθηκε στην επαναληπτικότητα, οι ανθρώπινες επιλογές φυλακίστηκαν δογματικά σε έναν τύπο θρησκευτικού δέοντος το οποίο επαναλαμβανόταν και επαναλαμβάνεται μέχρι σήμερα κάθε Κυριακή ή κάθε γιορτή επί δύο χιλιετίες και οδηγεί σταθερά, συνήθως στο θαύμα ή σε κάτι ανάλογο. Ετσι αντί να πράττουμε, αντί να εξελίσσουμε τις ιδέες και τις επιλογές, περιμένουμε να γίνει ένα θαύμα. (…) Ηταν (ο Κοραής) ένας σοβαρός εισηγητής τού Διαφωτισμού αλλά λόγω τής μακράς του παραμονής στο εξωτερικό δεν είχε αναπτύξει εκείνο το ένστικτο που θα τον έκανε να σκεφτεί πολύ σοβαρά την καθυστέρηση στις νοοτροπίες. Το σχήμα που επεξεργάστηκε δεν είχε τρόπους να γεφυρώσει το στοιχείο τής μερικότητος με τα νεωτερικά στοιχεία, έτσι ώστε το ένα να περνάει μέσα στο άλλο. (…) Αλλά ο τρόπος με τον οποίο είδε και επέβαλε (ο Σεφέρης) τον Μακρυγιάννη, το 1943, νομίζω ότι μπορεί να συζητηθεί όπως άλλωστε όλα τα πράγματα μπορούν να εκτεθούν στον διάλογο. Ο Μακρυγιάννης θεωρώ ότι έμεινε κατεξοχήν στη μερικότητα όπως έλεγα πριν. Παρότι μάς προτρέπει να είμαστε στο Εμείς και όχι στο Εγώ, ο ίδιος έμεινε στο Εγώ. (…) Γράφει χωρίς το Εμείς, το κείμενό του δεν έχει μορφή, έχει μια ασυναρτησία με φωτεινές στιγμές αμεσότητος και οι καλές σελίδες του είναι λίγες. Όλα τα άλλα είναι συνεχείς επαναλήψεις που κουράζουν και βαριέσαι και να τα διαβάσεις. (…) Αυτή η απουσία μορφής είναι η αδυναμία μας να περάσουμε από το «μερικό» στο «καθολικό», στο «όλον», δηλαδή από το Εγώ στο Εμείς. (…) Για να αποκτήσει καθολικότητα το βιωματικό, πρέπει να συντελεστεί αυτό που είναι μία από τις ανακαλύψεις τής Δύσεως, και που το λέμε μορφή ή ύφος. Και αυτό συμβαίνει όταν μία υλική πραγματικότητα ανάγεται σε πνευματική. Αυτό δημιουργεί τη μορφή, την κάνει νοητή, τής δίνει καθολικότητα. (…) Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο διχασμός είναι έργο ενός Εγώ που η θέλησή του είναι κλειστή και δεν έχει διεξόδους επιλογής. Επαναλαμβάνεις τα ίδια και τα ίδια και αυτή είναι η παράδοση με την κακή της έννοια. Αντίθετα, όταν η παράδοση μπαίνει στον χρόνο και εξελίσσεται, όταν τα δημιουργικά της στοιχεία κάθε φορά ανανεώνονται, τότε έχουμε μία άλλη εξέλιξη, οπότε, και το παρελθόν υπάρχει και το μέλλον ανοίγεται μπροστά μας. Δεν είμαστε εναντίον τής παραδόσεως, είμαστε εναντίον τής άχρονης παραδόσεως. Αυτά τα ζητήματα πρέπει να τα συζητάμε, να μάς απασχολούν, να τα εξετάζουμε. Να φτάνουμε σε λύσεις και όχι να μένουμε σε διαπιστώσεις».

«Η αδυναμία να συνυπάρξη το παρόν με το παρελθόν και με το μέλλον χαρακτηρίζει κυρίως τίς κοινωνίες τού ανατολικού χριστιανισμού. (…) Οι Έλληνες αρνούνται να καταλάβουν την πρόοδο δια των γεγονότων τής ιστορίας, ενώ κατανοούν την πρόοδο εκ Θεού, στού οποίου την αιωνιότητα ο χρόνος μας αποτελεί ασήμαντη παρένθεση. (…) Η όλο και μεγαλύτερη απώθηση τού ιστορικού παρόντος δίνει ευλόγως χώρο στη ανέξοδη αισιοδοξία ή και στο παραλήρημα τού επερχόμενου σωτήριου μέλλοντος. (…) Μιλούμε για συστατικά στοιχεία τού νεοελληνικού γορδίου δεσμού συνοψιζόμενα στην επικράτεια μιάς τυποτελετουργικής χρονικότητας με τα ανθρωπολογικά της παρεπόμενα (ακινησία, ψυχική αποδιοργάνωση, φαντασιωσική σκέψι κ.τ.ό. (…) Μ’ άλλα λόγια, το μέλλον μας αφήνεται στο παρελθόν καθώς συνδέεται απλώς με την ανάμνησί του, κάτι βιωματικά μεταγραφόμενο σε μόνιμη αργοπορία ατόμων και θεσμών, σε ψυχική και κοινωνική αναβλητικότητα. (…) Ο συναισθηματισμός τής πίστεως και τής ελπίδος μάς κάνει είτε να απαρνηθούμε κάθε ωργανωμένο σχεδιασμό είτε να προγραμματίζωμε ψυχαναγκαστικά την λογική τής επιθυμίας μας, ώστε να επέρχεται κάποτε έμφραγμα και να καταρρέουν τα πάντα. (…) Προφανώς (…) ισχνό το ιστορικό μέλλον, αλλά πανίσχυρο το εσχατολογικό. (…) Κατεπείγει να τελειώνουμε με ένα παρόν που αναλύεται υπερχρονικά στις στιγμές του και δεν κατοικεί στο γίγνεσθαι. (…) Γι’ αυτό και την θέσι τής ιστορικής συνειδήσεως παίρνει μία μυθολογική παρένδυσι των γεγονότων, η οποία ευνοεί κατ’ εξοχήν την ανιστορική διάθεσι, την παραλυτική προβολή τού παρελθόντος στο παρόν, που αντί να εκβάλλη στο μέλλον δίνει άπλετο χώρο σε παραϊστορικές φαντασιώσεις. (…) Η ιστορική συνείδηση αποτελεί κατάκτησι τής νεωτερικότητας. Συνδέεται με τον εξορθολογισμό τής θρησκείας, κάτι άγνωστο στην ορθόδοξη Ανατολή. Ο εξιστορισμός τής χριστιανικής αποκαλυπτικής εκβάλλει σε ουτοπίες όπου οι άνθρωποι ξαναζούν ως ενήλικοι φαντασιώσεις τής νηπιακής ηλικίας. (…) Το σταυρικό σημείο είναι αν ο χιλιασμός έχη σκοπό την αλλαγή στα πλαίσια τής διαρκείας τού χρόνου ή στην συντελειακή κατάληξι τού χρόνου και τού κόσμου. (…) Στο λιμνάζον παρόν τής ανιστορικής επαναλήψεως, το πρόσωπο τρέπεται σε προσωπείο και χάνεται η δυνατότης να υπερβούμε τις ιδρυμένες αξίες με νέες. (…) Αποτέλεσμα : Για τον Έλληνα των Νέων χρόνων η θρησκεία εξακολούθησε να υπηρετή, ως απόλυτη υπέρλογη αλήθεια, την ανάγκη για ασφάλεια στην στασιμότητα και ο κόσμος να υπάρχει ανεξάρτητα από αυτόν, όταν χάρι στη επιστημονική γνώση υφίσταται πλέον μόνο εν σχέσει προς το σκεπτόμενο υποκείμενο που τον συγκροτεί δημιουργικά σε κοσμοείδωλο. (…) Πρόκειται για αφιστορισμό τού χρόνου τον οποίο κατοχυρώνει η επιβολή τού εκκλησιαστικού ημερολογίου με την διαίρεση τού ιστορικού χρόνου σε «προ Χριστού» και «μετά Χριστόν», τις εορτές και τις αργίες του, με την εβδομαδιαία υποδιαίρεση τού χρόνου τής καθημερινότητος και αφετηρία την Κυριακή. Η ανάγκη τής αλλαγής συγκαλύπτεται έτσι μεταϊστορικά δια τού τελετουργικού, αφού το θείο καταλαμβάνει μυστηριακά την θέσι τού όντως Άλλου αποκλείοντας ταυτόχρονα την δυνατότητα να ελευθερωθούμε από το «πριν» και να είμαστε ο εαυτός μας. Στις λειτουργικές πράξεις το ιστορικό στοιχείο δεν διαθέτει δική του παρουσία και υπόσταση. (…) Εν τέλει το εθιμοθρησκευτικό τυποτελετουργικό και το πνεύμα του παρεμποδίζουν σοβαρά το νεωτερικό θεσμικό κράτος να εδραιωθεί. (…) Ενας είναι ο ασυνείδητος σκοπός : να μην αλλάξη κατ’ ουσίαν τίποτε».

[paul25]

Η κριτική του Δημητριάδη ήταν η παρακάτω:

Νομίζω ότι με όλα τα παραπάνω κατατίθεται από τον Σ.Ρ. – όπως αναπτύσσονται και στο πιο πρόσφατο βιβλίο του «Διακόσια χρόνια γέννα» (2022) –, το σύνολο τής άποψης του, αν όχι τής πεποίθησής του, ότι η μετάβαση από την αιωνιότητα στον χρόνο επείγει, ότι είναι πρόβλημα ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα, σημαίνει ότι, ούτε λίγο ούτε πολύ, η λήξη τής αιωνιότητας, θέλουμε δεν θέλουμε, έχει επέλθει ή τουλάχιστον είναι θέμα χρόνου για να συμβεί. Η σαφήνεια των τοποθετήσεων τού Σ. Ρ. είναι τέτοια ώστε είναι πλέον ζήτημα ενός και μόνο βήματος για να ειπωθεί – εκ μέρους του – το αυτονόητο, αυτό που προκύπτει αβίαστα ως λογική συνέπεια από την επιχειρηματολογία του.


Αυτό το βήμα δεν το αποπειράται. Σταματάει επί θύραις. Δεν το τολμάει. Κάνει πίσω. Θα έλεγα, δεν είναι τόσο επειδή φοβάται να το κάνει. Είναι επειδή δεσμεύεται σε τέτοιον βαθμό από την χριστιανική πίστη του, η οποία παραμένει ακλόνητη, ώστε αυτή τού δένει την γλώσσα. Δεσμεύει την γραπτή διατύπωση και τον οδηγεί στην ατολμία. Μιλάει η πίστη του και όχι ο νους του – ξέρουμε ότι η πρώτη καταργεί την δεύτερη. Κάνει μάλιστα πολλά και λανθασμένα βήματα προς τα πίσω όταν γράφει για εξορθολογισμό τής ορθόδοξης Ανατολής, πράγμα που θα συνιστούσε την αυτόματη κατάργησή της εφόσον όλο το οικοδόμημά τής Ορθοδοξίας στηρίζεται στον ανορθολογισμό. Μπορεί οι Δυτικοί να το πέτυχαν αυτό, αλλά εκεί είναι άλλα τα δογματικά και λειτουργικά θέσμια. Εδώ, η λέξη «ορθοδοξία» δεν σημαίνει τον ορθολογισμό αλλά την ορθή/ορθία πίστη στον ανορθολογισμό, πράγμα που αποκλείει εκ των πραγμάτων και την παραμικρή παρέκκλιση/απόκλιση απ’ αυτόν. Δεν κάνει λοιπόν το συνεπές ως προς τα γραφόμενά του βήμα διότι εάν το κάνει θα αποσχιστεί αυτομάτως από την χριστιανική πίστη, την δική του και των ομοθρήσκων του, και θα καταρρίψει έτσι ολόκληρο το εκκλησιαστικό οικοδόμημα, ακόμα και τον ίδιο τον χριστιανισμό.
Χριστιανισμός ίσον μεσσιανισμός, ίσον εσχατολογία, ίσον Δευτέρα παρουσία, ίσον μετά θάνατον ζωή, ίσον αιωνιότητα.


Από την στιγμή που υπεισέρχεται ο χρόνος στην θρησκεία, αυτή, με το να γίνεται έγχρονη, συντονίζεται μ’ αυτό που συνιστά κατ’ εξοχήν για τον άνθρωπο την διάσταση τού χρόνου : την θνητότητα. Αποτέλεσμα : εξανεμίζεται ολόκληρη η περί αναστάσεως βεβαιότητα, αποδεικνύεται σφοδρή απάτη η μετά θάνατον ζωή, αποκαλύπτονται φρούδα λόγια όλα τα υπεσχημένα περί παραδείσου, άλλου κόσμου, κτλ. Κατά συνέπεια, παίρνει τέλος ολόκληρη η μακραίωνη παράδοση εξαντλητικών προσπαθειών για να αποδειχθεί, και μάλιστα με λογικά, διανοητικά, επιχειρήματα, το παράλογο, δηλαδή το ασύστατο που συνιστά η ύπαρξη τού ανύπαρκτου. Κλείνει ένας τεράστιος ιστορικός κύκλος πολλών αιώνων τον οποίο διέγραψαν οι πιο κραυγαλέες ανοησίες, τα πιο δόλια ψεύδη, οι πιο παραπλανητικές ερμηνείες για τον άνθρωπο, οι μεγαλύτερες εγκεφαλικές συγκοπές σχετικά με την σωτηρία τού ανθρώπου, την εξιλέωσή του από την πριν ακόμα γεννηθεί καταδικασμένη στην αμαρτία φύση του, την αγιότητα, την καθαρότητα, την τελειότητα, λέξεις που αντιστρατεύτηκαν την ίδια την ανθρώπινη ουσία που είναι η ατέλεια.


Κανείς από τούς ιδιοφυείς όλων των αιώνων δεν διαισθάνθηκε την φρικαλέα συμπαιγνία; Την αντιανθρώπινη στόχευση; Την λανθασμένη ερμηνεία αλλά και την παιδαριώδη δήθεν «σκέψη» οι οποίες διοργάνωσαν το πολυχιλιετές ψυχοσωματικό στρατόπεδο καταναγκαστικών έργων, με προεξάρχοντες διανοητικούς τυράννους αντίστοιχης εμβέλειας με εκείνους που κατατρόπωσαν ως πολιτικοί ηγέτες τούς λαούς τους; Όχι. Υπηρέτησαν μία προαιώνια απάτη αυτοί οι Πατέρες και Φωστήρες τού Πνεύματος. Συγγράμματα επί συγγραμμάτων υποστήριξαν διά τής γραφής και τού προφορικού λόγου άψογα συνταγμένα αλλά παράφρονα επιχειρήματα προκειμένου να επαληθεύσουν κακήν κακώς και με τα χίλια ζόρια ένα εκ βάθρων έωλο, σατανικά επινοημένο από διαστροφικές ψυχοσυνθέσεις εκτρωματικό και ανθρωποκτόνο κατασκεύασμα.


Τα γνωρίζει όλα αυτά ο Σ.Ρ., έχει γνώση π.χ. των παύλειων επιστολών, ξέρει πολύ καλά τι σημαίνει το να διαψευστεί παταγωδώς ο απόστολος των Εθνών όταν τώρα έρχεται ο ίδιος ο Σ.Ρ. και τού αντιτάσσει τον χρόνο στην αιωνιότητά του. Πρόκειται όμως για διανοήματα στα οποία, όπως προανέφερα, είναι παγίως θεμελιωμένη η Ορθοδοξία, άρα πώς να τα κρίνεις ως ανυπόστατα όταν αποτελούν τα θεμέλιά της : η αγάπη, η ευσπλαχνία, η αγαθοσύνη κ.τ.λ. τού Θεού, είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι ελπίζουν και αναμένουν, προσεύχονται και πιστεύουν, βέβαιοι ότι ο Θεός τούς αγαπάει, τούς σκέφτεται, τούς προστατεύει, κ.ο.κ. Όλα αυτά είναι σε θέση να τα προσφέρει το άυλο, το αόρατο, το απρόσιτο; Το μη σαρκικό μπορεί να αγαπήσει, να λυπηθεί, να κατανοήσει, να βοηθήσει, να σώσει; Μπορεί το αφηρημένο να πράξει κάτι συγκεκριμένο; Το νοητό να λειτουργήσει ως σωματικό, ως ομιλόν, ως συμπάσχον; Μπορεί; Ναι, απαντούν, αυτό πιστεύουν, αμετακίνητοι στην προσμονή που δεν ικανοποιείται παρά μόνο με τα αντίποινα τής αυταπάτης και τής εθελοτυφλίας. Ποιος θα τούς έπειθε ότι η αγάπη τού Θεού είναι μόνο μία επιθυμία και προσδοκία τους οι οποίες δεν έχουν κανένα απτό αντίκρισμα επειδή απλώς μόνο το υπαρκτό και το υλικό μπορεί να αγαπήσει. Αυταπατώνται πείθοντας τον εαυτό τους να εμπιστευτούν ένα δόγμα που το συνιστούν μόνο κατά σειράν και κατά συρροήν ψεύδη. Αυτά θα έρθει και θα σαρώσει ο χρόνος.


Αυτά και άλλα όμως παρόμοιας ασυναρτησίας κάνουν τον Σ.Ρ. να μένει καθηλωμένος πριν από το αποφασιστικό βήμα που δεν είναι άλλο από το να ζητήσει την παύση κάθε τελετουργικού, από την Θεία Λειτουργία μέχρι όλα όσα τελούνται μέσα στις εκκλησίες επί δύο χιλιάδες χρόνια και τα οποία, με την επαναληπτικότητά τους, διαιωνίζουν την αιωνιότητα και αποκλείουν τον χρόνο. Το γράφει επί λέξει ο ίδιος μιλώντας για γιορτές, για ημερολογιακές διαιρέσεις, κτλ. Η απόλυτη και οριστική διακοπή όλων αυτών θα είναι το πρώτο βήμα προς την ζωτικής ανάγκης διάσταση τού χρόνου. Η διακοπή αυτή θα έχει ως αυτονόητη συνέπεια το να κλείσουν οριστικά οι εκκλησίες, να καταργηθεί ο κλήρος, να αλλάζει ριζικά το Σύνταγμα τής χώρας, να μην γιορτάζονται πλέον ούτε Χριστούγεννα ούτε Πάσχα ούτε Κοίμηση τής Θεοτόκου, καμία γιορτή ονομαστική και εθνική, καμία επέτειος, να πάνε περίπατο όλα τα σύμβολα, να εξαφανιστούν από παντού σταυροί και εικονίσματα, να επέλθει το ριζικό τέλος τού κάθε τι που εκπροσωπεί/συμβολίζει την αιωνιότητα. Θα έρθουν όλα τα πάνω κάτω.

[Beria]

Πεθαίνω σαν ψωρα

[paul25]

Πεθαίνω σαν ψωρα

οκ! Κατάλαβα.

[Beria]

Πεθαίνω σαν ψωρα

οκ! Κατάλαβα.

[paul25]

Εδω είναι το λινκ ολου του άρθρου και το λινκ της απάντησης του Ράμφου, μια απάντηση η οποία στην ουσία δεν λέει τίποτε παραπάνω.

https://www.iefimerida.gr/ellada/i-deil ... elio-ramfo

https://www.iefimerida.gr/politismos/ra ... -ekklisies

[paul25]

Πεθαίνω σαν ψωρα

οκ! Κατάλαβα.

[img]https://i.postimg.cc/MKX2p8b5/Cata ... webp[/img]

Ναι! Το κατάλαβα μετά, είναι και λίγο αργά.

[Beria]

οκ! Κατάλαβα.

[img]https://i.postimg.cc/MKX2p8b5/Cata ... webp[/img]

Ναι! Το κατάλαβα μετά, είναι και λίγο αργά.

Δεν ήταν και πολύ πετυχημένο κι όλας

[Yochanan]

εχουμε τους εθνικους διανοουμενους που μας αξιζουν
πολυλογαδες, μηδεν ουσια, ψωροπερηφανοι, ψεύτικοι και τενεκεδες μεχρι το μεδουλι

[paul25]

εχουμε τους εθνικους διανοουμενους που μας αξιζουν
πολυλογαδες, μηδεν ουσια, ψωροπερηφανοι, ψεύτικοι και τενεκεδες μεχρι το μεδουλι

Γιατί το λες αυτό; Νομίζω ότι αυτό που θίγει εδώ ο Ράμφος είναι εύστοχο, βέβαια διαφωνώ με την κριτική του Δημητριάδη που είναι λίγο ακραία. Άλλωστε και οι δυτικοί Ευρωπαίοι στην αιωνιότητα ήταν βουτηγμένοι και δεν τους εμπόδισε από το να εξελιχθούν χωρίς να απαγορεύσουν τελείως την θρησκεία και να περάσουν στην ιστορικότητα.

[Gherschaagk]

Κάποιοι έχουν πολύ χρόνο στην διάθεσή τους.

[ΠΑΓΧΡΗΣΤΟΣ]

Προσωπικά, βρήκα πολύ ενδιαφέροντα τον διάλογο που αναπτύχθηκε μεταξύ Δ. και Ρ.

Προ πάντων ήταν μια καλή ευκαιρία να γνωρίσει ένα ευρύτερο κοινό, έστω και εν συνόψει, κάποια κεντρικά σημεία της Ράμφειας προβληματικής. Τα τελευταία 20 χρόνια ο Ρ. έχει "ξανοιχτεί" γενικότερα σε ευρύτερο κοινό μέσω συνεντεύξεων και τηλεεμφανίσεων, σε σημείο να έχει επισύρει και αγοραίες επικρίσεις. Όποιος ενδιαφέρεται να εγκύψει σοβαρότερα στη σκέψη του, τα βιβλία του είναι εκεί αλλά κάποτε κάποτε απαιτούν και χαλκέντερο αναγνώστη.

Κάπου εδώ να ομολογήσω ότι είμαι και προσωπικά θετικά προκατειλημμένος προς το πρόσωπό του και το έργο του, λόγω μακράς προσωπικής γνωριμίας. Ωστόσο, εκεί που, κάπως, κάποιοι κοντινοί του είχαμε και έχουμε τις επιφυλάξεις μας είναι αυτή η, κατά τη γνώμη μας, "υπερέκθεσή" του στο "φως" των Μέσων...

[Ένοπλος σοσιαλμπαχαλάκης]

Και οι δύο για τη χωματερή. Αν και ο ράμφος είναι απλά γραφικός. Ο Δημητριάδης είναι μισανθρωπος ναζιστικού επιπέδου.

[Καραμελίτσα]

Το Παρίσι της μπουμεροεποχής έχει καταστρέψει κόσμο. Είναι αυτό φιλοσοφία; Απλά ίου.

[Yochanan]

Κάποιοι έχουν πολύ χρόνο στην διάθεσή τους.