Η Ευρώπη κακώς κατηγορεί τις ΗΠΑ για τα ενεργειακά της προβλήματα
Η Ευρώπη κακώς κατηγορεί τις ΗΠΑ για τα ενεργειακά της προβλήματα
FacebookTwitterLinkedIn
Γράφει ο Jason Bordoff
Καθώς βαθαίνει ο χειμώνας, οι Ευρωπαίοι ανησυχούν όλο και περισσότερο για την ικανότητα να θερμαίνουν τα σπίτια και να διατηρήσουν σε λειτουργία τα εργοστάσιά τους. Παρότι τα επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου είναι σχεδόν σε 100% πληρότητα και οι τιμές έχουν υποχωρήσει, η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη εξακολουθεί να είναι τέσσερις έως πέντε φορές υψηλότερη από τον μέσο όρο των τελευταίων ετών - και ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν μόλις απείλησε να κόψει και το ελάχιστο ρωσικό αέριο που συνεχίζει να ρέει προς την Ευρώπη.
Παρά τον οικονομικό πόνο και τις επίμονες προσπάθειες του κ. Πούτιν, η Δύση παρέμεινε γενικά ενωμένη στην αντιμετώπιση της επιθετικότητάς του στην Ουκρανία. Ωστόσο, ρωγμές αρχίζουν να εμφανίζονται τώρα στη διατλαντική συμμαχία, καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες -ειδικά ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν που επισκέφθηκε πρόσφατα την Ουάσιγκτον- κατηγορούν την ενεργειακή και κλιματική πολιτική των ΗΠΑ για επιδείνωση των ενεργειακών τους δυσχερειών. Αυτές οι επιθέσεις δεν είναι μόνο άστοχες αλλά κινδυνεύουν να βοηθήσουν τον κ. Πούτιν στην κατάκτηση της Ουκρανίας.
Σε πρόσφατες δηλώσεις του προς τους ηγέτες των γαλλικών επιχειρήσεων, ο κ. Μακρόν παραπονέθηκε για το κόστος των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ και τα "μαζικά τους προγράμματα κρατικών ενισχύσεων", αναφερόμενος στις επιδοτήσεις για την καθαρή ενέργεια που περιέχονται στο νομοσχέδιο για τη μείωση του πληθωρισμού (Inflation Reduction Act). "Νομίζω ότι δεν είναι φιλικό", είπε.
Τον συμμερίστηκαν και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, χρησιμοποιώντας εμπρηστική ρητορική για να κατηγορήσουν τρεις πτυχές της πολιτικής των ΗΠΑ.
Ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν κατηγορήσει αμερικανικές εταιρείες για κερδοσκοπία επί του πολέμου, επειδή πουλούσαν σχετικά φθηνό αμερικανικό φυσικό αέριο σε πολύ υψηλότερες τιμές στην Ευρώπη. Αυτές οι κατηγορίες είναι αβάσιμες. Το αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο ή LNG πωλείται στην Ευρώπη σε τιμή που ορίζεται από την αγορά. Παρ' όλο που η τιμή αυτή είναι περισσότερο από πέντε φορές μεγαλύτερη από την τιμή του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος αυτού του LNG πωλείται σε μεσάζοντες, συνήθως στην τιμή των ΗΠΑ συν κάποια επαύξηση. Αυτοί οι μεσάζοντες, όχι οι εξαγωγικές εταιρείες των ΗΠΑ, επωφελούνται όταν η τιμή του φυσικού αερίου στο εξωτερικό είναι πολύ υψηλότερη. Οι περισσότεροι από αυτούς τους μεταπωλητές δεν είναι Αμερικανοί. Οι μεγαλύτεροι είναι ευρωπαϊκές εταιρείες - Total Energies και Shell.
Οι ευρωπαϊκές επιθέσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ιδιαίτερα ακατανόητες, δεδομένου του ότι το αμερικανικό LNG έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να βοηθήσει την Ευρώπη να αντικαταστήσει το φυσικό αέριο της Ρωσίας, που προμήθευε περίπου το 40% των εισαγωγών της Ευρώπης πριν από τον πόλεμο. Στην πραγματικότητα πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες είχαν αμφισβητήσει την αντίθεση της Αμερικής στον αγωγό Nord Stream 2, ο οποίος θα είχε αυξήσει περαιτέρω αυτήν την εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν όχι μόνο ο μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG στον κόσμο το πρώτο εξάμηνο του 2022, αλλά προμήθευσε επίσης περισσότερο από τα 3/4 των πρόσθετων αναγκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πρώτο εξάμηνο του έτους. Σε αντίθεση με τους περισσότερους προμηθευτές LNG από άλλες χώρες, των οποίων οι συμβάσεις περιορίζουν το πού μπορεί να πωληθεί το υγροποιημένο φυσικό αέριο, η συντριπτική πλειονότητα των συμβάσεων για φυσικό αέριο από τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν περιορισμούς στον προορισμό τους, και επομένως τα περισσότερα από αυτά τα φορτία LNG εκτρέπονταν στην Ευρώπη για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κρίσης.
Αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες επέκριναν επίσης τις πολύ μεγάλες επιδοτήσεις για την καθαρή ενέργεια στις διατάξεις για το κλίμα που περιέχει ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού. "Κανείς δεν θέλει να μπει σε αλληλοσπρωξίματα ή κούρσα επιδοτήσεων", δήλωσε πρόσφατα ο Ιρλανδός υπουργός Εμπορίου, Λίο Βαράντκαρ. "Αλλά αυτό που έχουν κάνει οι ΗΠΑ πραγματικά δεν συνάδει με τις αρχές του ελεύθερου εμπορίου και του θεμιτού ανταγωνισμού".
Ο νέος νόμος έχει επιπτώσεις για την Ευρώπη. Θα καταστήσει, για παράδειγμα, την παραγωγή καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα, όπως το υδρογόνο και η αμμωνία, πιο φθηνή στις Ηνωμένες Πολιτείες από ό,τι σε σχεδόν οποιοδήποτε άλλο μέρος, σύμφωνα με τη συμβουλευτική εταιρεία BCG. Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν ότι αυτό μπορεί να ενθαρρύνει τις εταιρείες να μεταφέρουν επενδυτικά σχέδια στις Ηνωμένες Πολιτείες ή να μετεγκαταστήσουν ενεργοβόρες βιομηχανίες, όπως του χάλυβα, εκεί όπου θα βρίσκεται η φθηνή ενέργεια με χαμηλές εκπομπές άνθρακα.
Είναι κατανοητό να ανησυχούν οι Ευρωπαίοι για ένα κύμα αποβιομηχάνισης. Αλλά υπαίτια είναι η έλλειψη ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης χωρίς το φθηνό ρωσικό αέριο, όχι ο νέος κλιματικός νόμος της Αμερικής. Μετά από χρόνια κριτικής στις Ηνωμένες Πολιτείες για υστέρηση σε δράσεις για το κλίμα, είναι ακατανόητο να βλέπουμε Ευρωπαίους ηγέτες να καταδικάζουν τη χώρα για υπερβολικές επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια. Οι νέοι νόμοι της Αμερικής για το κλίμα μπορούν να ξεκινήσουν έναν κύκλο ανταγωνισμού στις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας που θα επιταχύνει την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα, αντί να οδηγήσουν σε πολιτικές προστατευτισμού που την καθυστερούν.
Τέλος, οι Ευρωπαίοι ηγέτες φοβούνται ότι ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού θα φέρει σε μειονεκτική θέση τις ευρωπαϊκές εταιρείες. Για να πληρούν τις προϋποθέσεις των φορολογικών κινήτρων, τα προϊόντα καθαρής ενέργειας θα πρέπει συχνά να παράγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε γειτονικά ή συμμαχικά έθνη. Για παράδειγμα, ο νέος νόμος για το κλίμα απαιτεί τα ηλεκτρικά οχήματα να συναρμολογούνται στη Βόρεια Αμερική για να πληρούν τις προϋποθέσεις των επιδοτήσεων και οι μπαταρίες τους να κατασκευάζονται από αυξανόμενο ποσοστό συστατικών που εξορύσσονται ή υποβάλλονται σε επεξεργασία στις Ηνωμένες Πολιτείες ή στους εταίρους ελεύθερου εμπορίου τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι σε αυτούς τους εταίρους.
Οι Ευρωπαίοι έχουν δίκιο να εκφράζουν ανησυχίες για προστατευτισμό. Η βιομηχανική πολιτική είναι και πάλι στη μόδα και ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού είναι η τελευταία πράξη σε μια αυξανόμενη τάση με στόχο την ενίσχυση των εγχώριων βιομηχανιών, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την εξασφάλιση εφοδιαστικών αλυσίδων - κάτι που κάνει και η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Ο προστατευτισμός της Κίνας και η αξιοποίηση των βιομηχανιών της για γεωπολιτική επιρροή έχουν οδηγήσει τις δυτικές κυβερνήσεις στο να ευνοούν το εμπόριο με συμμάχους - το λεγόμενο "friend-shoring”.
Ωστόσο, η τρέχουσα ενεργειακή κρίση της Ευρώπης δεν έχει καμία σχέση με τις νέες επιδοτήσεις καθαρής ενέργειας των ΗΠΑ. Επιπλέον, οι διατάξεις που οι Ευρωπαίοι θεωρούν μη αποδεκτές απέχουν πολύ από το να είναι καθολικές. Για παράδειγμα, τα επαγγελματικά οχήματα, όπως βαν και φορτηγά, δεν έχουν προϋποθέσεις εγχώριας κατασκευής για να λάβουν επιδοτήσεις. Ωστόσο, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι θα πρέπει να αξιοποιήσουν όποια διακριτική ευχέρεια έχουν στην εφαρμογή του νόμου και στις εμπορικές διαπραγματεύσεις ώστε να μετριάσουν τις ενδεχόμενες ζημίες στην Ευρώπη και άλλους συμμάχους, όπως η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία.
Με επιδέξια εμπορική διπλωματία οι σαρωτικές νέες διατάξεις του νόμου για τον πληθωρισμό θα δημιουργήσουν περισσότερες ευκαιρίες συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση από τους κινδύνους που εγείρει για τη διατλαντική σχέση. Για παράδειγμα, αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της ΕΕ θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν την ισχυρή δράση για το κλίμα και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού προκειμένου να επιβάλλουν την πρόσφατη συμφωνία για τον περιορισμό των εισαγωγών χάλυβα και αλουμινίου, κυρίως από την Κίνα, που δεν πληρούν ορισμένα πρότυπα εκπομπών και να συνεργαστούν για τη δημιουργία ευνοϊκών εμπορικών όρων σε χώρες που πληρούν τέτοια πρότυπα ή να επιβάλουν "τέλος άνθρακα" στις εισαγωγές που δεν το κάνουν.
Η διπλωματία ήταν σε εξέλιξη την προηγούμενη Πέμπτη στη συνάντηση του προέδρου Μπάιντεν με τον κ. Μακρόν. Ο Γάλλος πρόεδρος έκανε λόγο για ανάγκη "επανασυγχρονισμού" της οικονομικής σχέσης της χώρας του με τις Ηνωμένες Πολιτείες για να "επιτύχουμε μαζί". Ο κ. Μπάιντεν είπε ότι "δεν ζητά συγγνώμη" για τον νόμο μείωσης του πληθωρισμού, αλλά αναγνώρισε επίσης ότι ο νόμος έχει "ελαττώματα" και είπε ότι "υπάρχουν πολλά που μπορούμε να επεξεργαστούμε".
Πρόκειται για ένα θετικό βήμα. Η διατλαντική συνεργασία είναι αναγκαία περισσότερο από ποτέ για να επιταχυνθεί η στροφή προς την καθαρή ενέργεια και να διασφαλιστούν αυτές οι νέες εφοδιαστικές αλυσίδες. Είναι επίσης αυτό που απαιτείται για να αντισταθούμε σταθερά στην επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να ρίξουν τους τόνους στη ρητορική τους και να δουλέψουν με τους ομολόγους τους των ΗΠΑ σε συνεργατικές προσεγγίσεις για να επιταχύνουν τη δράση για το κλίμα, να ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια και να βοηθήσουν την Ευρώπη να αντιμετωπίσει την ενεργειακή της κρίση.
* Ο Jason Bordoff είναι founding director του Κέντρου Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής στη Σχολή Διεθνών και Δημοσίων Υποθέσεων του Πανεπιστημίου του Κολούμπια, πρώην ανώτερος διευθυντής στο προσωπικό του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ και πρώην ειδικός βοηθός του Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα.
© 2022 Διατίθεται από το "The New York Times Licensing Group"
https://www.capital.gr/story/3686171?ut ... dium=forum"Πως μπορεί να είμαστε 20 χρόνια πίσω από την Αμερική, χωρίς αυτή να είναι 20 χρόνια μπροστά από εμάς;"
