student έγραψε: ↑09 Μάιος 2023, 20:32
Bic έγραψε: ↑09 Μάιος 2023, 19:38
Ναι, σαφώς, αρκεί να θεωρήσεις ως απόλυτη δήλωση το "δεν υπάρχει τίποτα μετά".
Έτσι ακριβώς. Εγώ απλά πιο πάνω το προσέγγισα και λίγο διαφορετικά το θέμα με το "βάρος της απόδειξης", επειδή στο μυαλό πολλών η κοινή λογική συνδέεται άμεσα με (ή αφορά εντελώς) τις επικρατούσες θρησκευτικές και ηθικές πεποιθήσεις της κοινωνίας που βρίσκεται και οποιαδήποτε διαφορετική άποψη είναι απόλυτη και χρήζει απόδειξης.
Συγνώμη ρε συ Bic, αλλά από πότε το αν μια δήλωση είναι απόλυτη ή όχι καθορίζεται άμεσα από (ή αφορά εντελώς) τις επικρατούσες θρησκευτικές και ηθικές πεποιθήσεις της κοινωνίας που βρίσκεται και οποιαδήποτε διαφορετική άποψη είναι απόλυτη και χρήζει απόδειξης.
Το να υποστηρίξεις δηλαδή ότι "δεν υπάρχει τίποτα μετά" δεν είναι απόλυτη θέση/δήλωση? Έστω ότι εγώ είμαι αγνωστικιστής και ψάχνομαι. Και έρχομαι και σε ρωτάω "υπάρχει τίποτα μετά το θάνατο"? Και μου απαντήσεις "όχι, δεν υπάρχει τίποτα μετά". Αυτή δεν είναι μια απόλυτη θέση? Γιατί εξ ορισμού όποιος γίνεται δέκτης αυτής της απάντησης είναι κομμάτι της επικρατούσας θρησκευτικής πεποίθησης και είναι παράλογος αν ρωτήσει "που το στηρίζεις"?
Μπορείς να αποδείξεις ότι δεν υπάρχει τίποτα μετά? Νομίζω πως όχι (αλλιώς με χαρά να δω τις αποδείξεις να ξεμπερδεύω με αυτόν τον προβληματισμό). Άπαξ και δεν μπορείς να το αποδείξεις είναι απλά η πεποίθησή σου, αυτό που επέλεξες να πιστέψεις. Όσο έντονα και αν το πιστεύεις, όσο σίγουρος και να είσαι για αυτή σου τη θέση, μια πεποίθηση είναι που δεν μπορεί να αποδειχθεί. Ασχέτως αν έχεις άφεση απόδειξης μιας και έχεις πιάσει την αρνητική θέση.
Χάθηκε δηλαδή το "νομίζω δεν υπάρχει"? Χάθηκε το "δεν ξέρω αν υπάρχει"? Χάθηκε το "δεν πιστεύω ότι υπάρχει"? Καμία από αυτές δεν λογίζεται απόλυτη θέση. Αλλά το "δεν υπάρχει" είναι εξ ορισμού μια απόλυτη θέση. Είτε μιλάμε για το "μετά" είτε για το ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ. Νομίζω. Απλά το να δεχθεί κάποιος ότι η σιγουριά του ότι δεν υπάρχει μετά, δεν είναι τίποτα παραπάνω από άλλο ένα αχυρένιο υποκειμενικό πιστεύω, είναι μερικές φορές ζόρικο.
Κάτσε, γιατί κάπου μπλεχτήκαμε και καλό είναι να τα ξεμπλέξουμε (ελπίζω).
Δεν είπα ότι "
επικρατούσες θρησκευτικές και ηθικές πεποιθήσεις της κοινωνίας" καθορίζουν το αν μια δήλωση μπορεί να θεωρηθεί ή όχι απόλυτη, αλλά ότι αυτό που αποκαλούμε "κοινή λογική" συνδέεται με αυτές. Κι αυτό, επειδή ο όρος έχει καταλήξει να σημαίνει (στο μυαλό όλων αυτών που λέω) "κοινό αίσθημα" και το συνδέουν με τις επικρατούσες απόψεις που επηρεάζουν τον τρόπο σκέψης τους. Το θέμα με το "απόλυτο" μιας δήλωσης, ίσως κακώς το χρησιμοποίησα έτσι όπως το έκανα και βγάζει άλλο νόημα από αυτό που ήθελα να πω αρχικά, απλά το έβαλα στην κουβέντα επειδή το ανέφερες εσύ λέγοντας ότι όποιος κάνει "απόλυτες" δηλώσεις φέρει και το βάρος της απόδειξής τους. Λάθος μου εδώ, όντως, όσον αφορά την χρήση του στη φράση μου και την ερμηνεία που ίσως προκύπτει απ' αυτό που είπα.
Για μένα για παράδειγμα, η δήλωση κάποιου ότι δεν πιστεύει σε κάτι φανταστικό (= μη αποδείξιμο από κανέναν και ποτέ), δεν μπορεί να θεωρηθεί καν απόλυτη, με τη ευρεία έννοια του όρου. Προσωπική μου άποψη πάντα και αφορά το πώς το βλέπει αυτός, έτσι; Γι' αυτό και αρχικά είπα ότι ο συγκεκριμένος "δεν χρειάζεται να αποδείξει κάτι,
βάσει κοινής λογικής". Έχει να κάνει με το πώς αντιλαμβάνεται κανείς τον όρο "κοινή λογική", που στην περίπτωση αυτή βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στα υπαρκτά ερεθίσματα που μπορεί να επεξεργαστεί. Και αφού (και αυτό είναι και το σημαντικότερο νομίζω) δεν προβάλει αντίρρηση πάνω σε κάτι
αποδεδειγμένα υπαρκτό αλλά σε κάτι που φαντάζονται κάποιοι ότι υπάρχει στηριζόμενοι μόνο και μόνο σε μια έντονη επιθυμία να υπάρχει, δεν φέρει και καμμιά υποχρέωση να αποδείξει την θέση του.
Τέλος, για να ξέρεις και πού στέκομαι εγώ (προσωπικά) πάνω στο θέμα, είμαι πιο κοντά σ' αυτούς που αναφέρεις, δηλαδή τους "νομίζω δεν υπάρχει". Όπως είπα και σε κάποια πρώιμη φάση του νήματος,
λογικά θα πρέπει να με κατατάξει κανείς στους αγνωστικιστές. Απλά, έως τώρα τουλάχιστον, ποτέ δεν ένιωσα την ανάγκη να να μου κολλήσω κάποια ταμπέλα και να αυτοχαρακτηριστώ σύμφωνα με θρησκευτικές πεποιθήσεις, για πολλούς και διάφορους λόγους.