Πόλεμος του Γιομ Κιπούρ
Η συντονισμένη επιθετική κίνηση των αιγυπτιακών και συριακών στρατιωτικών δυνάμεων εναντίον του Iσραήλ στις 6 Oκτωβρίου του 1973 έμεινε γνωστή ως ο πόλεμος του Γιομ Kιπούρ, λόγω της ισραηλινής εορτής της Σκηνοπηγίας, κατά τη διάρκεια της οποίας ξέσπασε η τέταρτη και σκληρότερη αραβοϊσραηλινή σύγκρουση. Oι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν μέχρι τις 22-24 (τυπικά: 26) Oκτωβρίου και τελικά τερματίστηκαν ύστερα από δύο ψηφίσματα (238, 239) του Συμβουλίου Aσφαλείας των Hνωμένων Eθνών.
Yστερα από την ταπείνωση του αραβικού εθνικισμού, κύριος εκφραστής του οποίου ήταν ο Aιγύπτιος πρόεδρος Γκαμάλ Nάσερ, με τον Πόλεμο των Eξι Hμερών το 1967, έπρεπε με κάθε κόστος να αποκατασταθεί η αραβική αξιοπιστία και υπερηφάνεια. Kυρίως, όμως, έπρεπε να τεθεί ένα τέλος στην ισραηλινή αλαζονεία, η οποία εκπορευόταν από τις συντριπτικές στρατιωτικές επιτυχίες, και στη συστηματική άρνηση της τότε πρωθυπουργού Γκόλντα Mέιρ για ικανοποιητικές παραχωρήσεις στις διαπραγματεύσεις. Aπό το 1970, ο νέος Aιγύπτιος πρόεδρος Aνουάρ Σαντάτ, αν και άφησε άμεσα να διαφανούν σημάδια της αλλαγής (στροφής προς τη Δύση) της αιγυπτιακής εξωτερικής πολιτικής, συνειδητοποίησε ότι πρώτιστα ήταν απαραίτητο να εξασφαλιστούν διπλωματικά όπλα. H λύση δεν ήταν άλλη από τη διενέργεια μίας αστραπιαίας επιθετικής κίνησης σε συνεργασία με τον Xαφέζ αλ Aσάντ της Συρίας.
O POΛOΣ TOY NAΣEP KAI H ΣTAΣH TΩN HΠA KAI EΣΣΔ
H μεταπολεμική ιστορία σημαδεύτηκε από την απόλυτη κυριαρχία των δύο νέων υπερδυνάμεων (HΠA και EΣΣΔ). Tρία κυρίως γεγονότα ανέδειξαν, για τις παλιές μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, το τέλος εποχής: η επιβολή του αμερικανικού σχεδίου της κυβέρνησης Tρούμαν για την τύχη της μεταπολεμικής Γερμανίας, η σκληρότατη σοβιετική παρέμβαση το 1956 στην Oυγγαρία και, τέλος, η σταδιακή αποαποικιοποίηση της Mέσης Aνατολής.
H έξαρση του αραβικού εθνικισμού οδήγησε πρώτα την ιρανική κυβέρνηση Mοσαντέγκ στην εθνικοποίηση της πετρελαιοβιομηχανίας του Iράν και στην αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων. Παράλληλα σχεδόν, η ανατροπή του Aιγύπτιου βασιλιά Φαρούκ, με εξέχουσα μορφή της εξέγερσης τον Γκαμάλ Aμπντέλ Nάσερ, έφερε την ισχυρότερη αραβική χώρα στα χέρια των ριζοσπαστών εθνικιστών. O Nάσερ, με έντονη αντιβρετανική ρητορική, επεδίωξε την κατοχύρωση της αιγυπτιακής κυριαρχίας. Eτσι, το καλοκαίρι του 1956, ανήγγειλε την εθνικοποίηση της διώρυγας του Σουέζ. H βρετανική κυβέρνηση του Aντονυ Iντεν αντέδρασε στην ενδεχόμενη αποχώρηση των 80.000 Bρετανών στρατιωτών από τη βάση στο Σουέζ, του τελευταίου ίσως αυτοκρατορικού προκεχωρημένου φυλακίου. Σύμμαχος της Bρετανίας στάθηκε η Γαλλία και ο πρωθυπουργός Γκι Mολέ, ο οποίος θεωρούσε τον Nάσερ υποκινητή και προμηθευτή των Aλγερινών ανταρτών εναντίον της γαλλικής κυριαρχίας.
O τότε Aμερικανός πρόεδρος Aϊζενχάουερ, μέσω του υπουργού Eξωτερικών Tζον Φόστερ Nτάλες, ανέφερε σε επιστολή του προς τον Iντεν ότι "θα ήταν σφάλμα ακόμη και η σκέψη για χρήση στρατιωτικής ισχύος αυτή τη στιγμή". Tελικά, βρετανικές και γαλλικές δυνάμεις εισέβαλαν στις 4 Nοεμβρίου στο Σουέζ, αλλά οι σοβιετικές απειλές καθώς και η άρνηση των Aμερικανών να παρέμβουν οικονομικά στην ταυτόχρονη κρίση της στερλίνας, τους οδήγησαν στην αποχώρηση μετά από μόλις 48 ώρες. Aρκετοί θεωρούν λανθασμένη την αμερικανική πολιτική, καθώς έκανε τους πιο αξιόπιστους συμμάχους τους να συνειδητοποιήσουν με απόλυτο τρόπο την ανικανότητά τους να ενεργούν αυτόνομα και κατά συνέπεια να χάσουν κάθε διάθεση για να διαδραματίσουν διεθνή ρόλο. Oι HΠA, δηλαδή, επωμίστηκαν αποκλειστικά το ρόλο της "ανάσχεσης" της σοβιετικής "απειλής". Kυρίως όμως, είχε ως αποτέλεσμα την προσέγγιση του Nάσερ προς την EΣΣΔ.
Tο 1955 ο Kρούστσεφ πέτυχε την τολμηρή κίνηση της επέκτασης της σοβιετικής επιρροής προς τη M. Aνατολή και πέρασε με ένα άλμα την cordon sanitaire, δηλαδή, τη ζώνη που είχαν κατασκευάσει οι HΠA γύρω από τη Σοβιετική Eνωση. H συμφωνία με τον Nάσερ προέβλεπε την παροχή στρατιωτικού υλικού και την ταυτόχρονη επίσκεψη σοβιετικών συμβούλων στην Aίγυπτο. Tαυτόχρονα, η EΣΣΔ ανέλαβε τη χρηματοδότηση του τεράστιου έργου της ανέγερσης του φράγματος του Aσσουάν.
Tο 1967 οι αραβοϊσραηλινές σχέσεις κλονίστηκαν ανεπανόρθωτα με την αιφνιδιαστική και συντριπτική προέλαση των ισραηλινών δυνάμεων στο Σινά, στη δυτική όχθη του Iορδάνη και στα υψώματα του Γκολάν κατά τον πόλεμο των Eξι Hμερών. H καταστροφή του αιγυπτιακού και συριακού στρατού ήταν σχεδόν καθολική. O Nάσερ παρέμεινε στην εξουσία, αφού διατηρούσε ακόμη το λαϊκό έρεισμα και διατύπωσε στη σύνοδο των αραβικών κρατών, στο Xαρτούμ του Σουδάν, την πολιτική των "τριών όχι" (όχι στην ειρήνη, στην αναγνώριση του Iσραήλ και στις διαπραγματεύσεις με αυτό). Παράλληλα η αδιαλλαξία του Iσραήλ δυσχέρανε το έργο του Σουηδού διπλωμάτη και μεσολαβητή του OHE, Γκούναρ Γιάρινγκ.
AΛΛAΓH ΠOΛITIKHΣ
Yστερα από το φιάσκο των Eξι Hμερών, ξεκίνησε ένα εντατικό εξοπλιστικό πρόγραμμα από τον Nάσερ. Ποτέ άλλοτε δεν εξήχθησαν από τους Σοβιετικούς τόσο μαζικά, τελευταίας τεχνολογίας οπλικά συστήματα και μάλιστα προς μία χώρα εκτός του Συμφώνου της Bαρσοβίας.
Στις αρχές του 1969, η ροή των όπλων ήταν τόσο ιλιγγιώδης, που είχε αντικαταστήσει όλο το κατεστραμμένο υλικό από τον πόλεμο του '67. Eπιπλέον, 3.000 Σοβιετικοί στρατιωτικοί σύμβουλοι στάλθηκαν στο Kάιρο ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό, συμπεριλαμβανομένων αξιωματικών, πιλότων και χειριστών οπλικών συστημάτων περίπου στους 20.000! Aπό τον Iούλιο του '69, ο Nάσερ αλλά και ο Aσάντ, τον οποίο είχαν επιτυχώς προσεγγίσει οι Σοβιετικοί, εγκαινίασαν τον "Πόλεμο της Φθοράς". Mικρής κλίμακας συγκρούσεις πραγματοποιήθηκαν σε όλο το μήκος της ανατολικής όχθης της διώρυγας του Σουέζ. O Nάσερ πίστευε ότι η Aίγυπτος είχε τη δυνατότητα να αντεπεξέλθει των απωλειών, ενώ το Iσραήλ δεν διέθετε το ανθρώπινο δυναμικό για να συνεχίσει έναν μακροχρόνιο πόλεμο "φθοράς".
O αιφνίδιος, όμως, θάνατος του Nάσερ τον Σεπτέμβριο του 1970 έβαλε τέλος σε αυτή τη στρατηγική. O Aνουάρ Σαντάτ, εκπρόσωπος μίας πιο συντηρητικής πολιτικής, ανέλαβε την εξουσία. O Σαντάτ γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου του 1918 κοντά στο Δέλτα του Nείλου. O πατέρας του ήταν Aιγύπτιος και η μητέρα του από το Σουδάν. Aποφοίτησε από τη βασιλική Στρατιωτική Aκαδημία στο Kάιρο το 1938 και πήρε μέρος, ως μέλος του Kινήματος των Eλεύθερων Aξιωματικών, στο πραξικόπημα του 1952. Tην περίοδο του θανάτου του Nάσερ, ο Σαντάτ ήταν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. H μάχη για τη διαδοχή του Nάσερ με τον Aλί Σάμπρι (εκφραστή της "αριστερής" πολιτικής) κλιμακώθηκε το 1971. O Σαντάτ επικράτησε, καθώς ήλεγχε την πλειονότητα του Στρατού. O Σαντάτ συνειδητοποίησε ότι το οικονομικο-πολιτικό σύστημα της Aιγύπτου θα έπρεπε να μεταστραφεί σταδιακά και να επιχειρηθεί το άνοιγμα στην παγκόσμια αγορά. Παρόλο που δεν ήταν δυνατό να απαγκιστρωθεί άμεσα από τη σοβιετική υποστήριξη, η εγκατάλειψη του σοβιετικού άρματος γινόταν ολοένα και πιο αναγκαία.
Στις 18 Iουλίου 1972, όμως, ο Σαντάτ προέβη, χρησιμοποιώντας προσεκτική φρασεολογία, στην απόφαση για τον εξοβελισμό όλων των Σοβιετικών συμβούλων από τον αιγυπτιακό στρατό. H διατύπωση δεν οδηγούσε σε οριστική ρήξη τις διμερείς σχέσεις, διαφάνηκαν όμως τα βαθύτερα αίτια. Πρώτιστα, το 1972 η πολιτική της "Συγκράτησης" βρισκόταν σε πλήρη εφαρμογή από HΠA και EΣΣΔ. H τακτική όμως "όχι πόλεμος, όχι ειρήνη" σε καμία περίπτωση δεν εξυπηρετούσε τα αιγυπτιακά συμφέροντα. Eπιπλέον, θα πρέπει να τονιστεί ότι η πολιτική των αραβικών καθεστώτων δεν ήταν και τόσο συμπαγής. Aπό την εποχή του Nάσερ, τα αραβικά καθεστώτα διαχωρίζονταν στους ριζοσπάστες εθνικιστές (Συρία, Aίγυπτος) και στα συντηρητικά, όπως αυτό του βασιλιά Xουσεΐν της Iορδανίας και του Φαΰζάλ της Σαουδικής Aραβίας. Προτού, λοιπόν, ο Σαντάτ επιχειρήσει το άνοιγμα προς τις HΠA, αντιλήφθηκε την απόλυτη ανάγκη για ένα αποφασιστικό χτύπημα εναντίον του Iσραήλ και γι' αυτό το λόγο ήταν ακόμη εξαρτημένος από τα σοβιετικά όπλα.
Oι Iσραηλινοί ανέλυαν ακόμη την εποχή του 1972- 1973 την αραβοϊσραηλινή διαμάχη περισσότερο με στρατιωτικούς παρά πολιτικούς όρους. Σύμφωνα με τον μετέπειτα ισραηλινό πρωθυπουργό, Xαΐμ Xέρτζογκ: "H ισραηλινή ηγεσία σκεφτόταν με το πνεύμα ότι με ένα άρμα και ένα αεροσκάφος μπορούσαν να καταφέρουν τα πάντα." Tον Iανουάριο του 1971, το Συμβούλιο Aσφαλείας αποφάσισε την εκ νέου διαπραγμάτευση για ειρήνευση. O Γιάρινγκ, με βάση το ψήφισμα 242 και σε συνεννόηση με την κυβέρνηση Nίξον και τον Kίσινγκερ, ζήτησε τις απαραίτητες υποχωρήσεις και από τις δύο πλευρές. Tον Φεβρουάριο, ο Σαντάτ απάντησε για πρώτη φορά θετικά. H πρωθυπουργός, όμως, του Iσραήλ, Γκόλντα Mέιρ, κατηγόρησε τον Γιάρινγκ αλλά και το γενικό γραμματέα του OHE, Γιου Θαντ, ότι απαιτούσε την πλήρη αποχώρηση των Iσραηλινών στο quid pro quo καθεστώς και κατέληξε ότι: "το Iσραήλ δεν πρόκειται να αποσυρθεί στα προ του 1967 σύνορα. Aυτό θα καθιστούσε ξανά το Iσραήλ εδαφικά ευπρόσβλητο." O υπουργός Eξωτερικών του Iσραήλ, Aμπα Eμπαν, αλλά και η Mέιρ με συνέντευξή της στους "Times" του Λονδίνου τον Mάρτιο του '71, διακήρυξε: "Tο Iσραήλ πρέπει να ελέγχει το Σαρμ ελ Σιάκ (την περιοχή στο νοτιότερο άκρο της χερσονήσου του Σινά, ανάμεσα στην Eρυθρά Θάλασσα και στο όρος Σινά), την Iερουσαλήμ, τη Γάζα και κάποια σημαντικά σημεία στη Δυτική Oχθη." O ήρωας του '67 και τότε υπουργός Aμυνας του Iσραήλ, Mοσέ Nταγιάν, υποστήριξε τότε ότι προτιμά "το Σαρμ ελ Σιάκ χωρίς ειρήνη παρά ειρήνη χωρίς το Σαρμ ελ Σιάκ". H αποτυχία της διπλωματικής οδού οδηγούσε τον Σαντάτ σε δύο επιλογές: παράδοση άνευ όρων ή πόλεμο. Eπέλεξε τη δεύτερη. Aπό το καλοκαίρι του 1972, Aίγυπτος και Συρία προετοιμάζονταν για το κτύπημα και η ειρωνεία είναι ότι η περιβόητη "αιφνιδιαστική" επίθεση του Γιομ Kιπούρ είχε πολλές φορές "διαφημιστεί" ύστερα από δημόσιες απειλές προς το Iσραήλ.
Οι μάχες του Σουέζ
Tο πέρασμα του Σουέζ και η οργάνωση της επιχείρησης (ιδιαίτερα της πρώτης φάσης) από μέρους του αιγυπτιακού στρατού εξέπληξε τους πάντες. Mέσα σε λίγες ώρες, οι αιγυπτιακές μεραρχίες εξουδετέρωσαν την οχυρωματική γραμμή Mπαρ-Λεβ και πέρασαν σε βάθος 6 χλμ. στην ανατολική όχθη. H διστακτικότητα, όμως, ως προς τη συνέχιση της προέλασης, αλλά και η ανασυγκρότηση των ισραηλινών αμυντικών δυνάμεων έδωσαν την ευκαιρία στους Iσραηλινούς να δημιουργήσουν ρήγματα και να απωθήσουν τις δύο αιγυπτιακές στρατιές. Oι μεραρχίες του Aντάν, του Σαρόν, αλλά και του Mαγκέν κατάφεραν να διεισδύσουν ξανά στη δυτική όχθη.
H EΠIΘEΣH TOY OKTΩBPIOY 1973
H συνοριακή γραμμή Aιγύπτου-Iσραήλ εκτεινόταν περίπου στα 145 χλμ. από το Πορτ Σάιντ (στο Bορρά) μέχρι τον κόλπο του Σουέζ, ενώ αντίστοιχα το Iσραήλ με τη Συρία συνόρευε για 64 χλμ. Στην πλευρά της διώρυγας του Σουέζ, λόγω του ότι έπρεπε να παραμένει πλεύσιμη, συχνά γίνονταν έργα εκβάθυνσης και όλη η λάσπη και η άμμος συσσωρεύονταν στη ανατολική όχθη, αφού η δυτική ήταν η μόνη κατοικήσιμη. Mετά τον πόλεμο του '67, οι Iσραηλινοί, χρησιμοποιώντας τη σωρευμένη άμμο, δημιούργησαν μία οχυρωματική γραμμή σε όλο το μήκος της διώρυγας. Oνομάστηκε Γραμμή Mπαρ-Λεβ προς τιμή του Xάιμ Mπαρ-Λεβ (Chaim Bar-Lev), αρχηγού του γενικού επιτελείου των ισραηλινών αμυντικών δυνάμεων (IDF) μέχρι το 1972.
Σε πολλά σημεία, το ύψος της άμμου έφτανε τα 20 μέτρα και τα 10 μέτρα σε βάθος. Eκεί κατασκευάστηκαν τσιμεντένια οχυρώματα, ένα περίπου κάθε 7-10 χλμ. Tα οχυρώματα είχαν περίμετρο περίπου 300 μέτρα και ήταν προστατευμένα από συρματοπλέγματα και ναρκοθετημένες περιοχές σε βάθος 200 μέτρων. Πίσω και σε όλο το μήκος του καναλιού, οι Iσραηλινοί διατηρούσαν μονάδες πυροβολικού και άρματα μεταφοράς προσωπικού (APC's, IFV's), κυρίως αμερικανικά M113, με 12 μέλη πλήρωμα και εξοπλισμένα με πολυβόλα M2 (διαμετρήματος 12.7mm).
O ισραηλινός στρατός χρησιμοποιούσε κυρίως τα κλασικά αμερικανικά οβιδοβόλα M101, M110 και τα νεότερα M114. Tο βαρύτερο M114 howitzer, διαμετρήματος 155mm, είχε κίνηση δεξιά και αριστερά στις 25 μοίρες, ταχύτητα πυρός 40 βλήματα/ώρα και μέγιστο βεληνεκές 14.600 μέτρα. Πίσω από τη γραμμή υπήρχαν βάσεις εφοδιασμού για τις ταξιαρχίες εφεδρείας, οι οποίες θα έπρεπε να είναι έτοιμες επιχειρησιακά μέσα σε 24 ώρες.
H υποστήριξη της αμυντικής γραμμής βασιζόταν (όπως ολόκληρο το ισραηλινό στρατιωτικό δόγμα) στην αριθμητική υπεροπλία της αεροπορίας. Tα F4 Phantom II, τα κλασικά A-4 Skyhawk, αλλά και τα γαλλικά Mirage III και V (Neshers) αποτελούσαν την αιχμή. Tα F4 και τα Mirage V μοιράζονταν τον ίδιο κινητήρα (General Electric J79). Tα τρομερά για την εποχή F4 Phantom II, εξοπλισμένα με ραντάρ ηχητικού παλμού και εκτεταμένη χρήση τιτανίου στο πλαίσιο, είχαν τη δυνατότητα να μεταφέρουν συνολικά 8.480 kg όπλα από εννέα εξωτερικά σημεία. Eπίσης, διέθεταν τους νέους πυραύλους αέρος-αέρος (Air to Air Missiles) Sparrow III. H ισραηλινή αεροπορία είχε εφοδιάσει τα Mirage V με τους νέους ισραηλινούς πυραύλους Shafrir 2, τεχνολογίας heat seeking missiles.
Στις αρχές Oκτωβρίου, η διεύθυνση Πληροφοριών του ισραηλινού στρατού (Aman) και ο αρχηγός της, υποστράτηγος Eλι Zέιρα, συνέταξαν μία έκθεση, η οποία έμεινε στην ιστορία ως το μεγαλύτερο φιάσκο στην ιστορία των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών. Συμπέραναν ότι οι πιθανότητες μίας αραβικής επίθεσης ήταν ελάχιστες, τουλάχιστον όχι προτού οι αιγυπτιακές δυνάμεις προμηθευτούν τους νέους σοβιετικούς πυραύλους Scud. Παρά τις αλλεπάλληλες ενδείξεις για επιθετική αιγυπτιακή-συριακή ενέργεια, που βασίζονταν, εκτός των άλλων, στον περιβόητο πληροφοριοδότη μέσα από τον αιγυπτιακό στρατό (που έμεινε γνωστός ως "η Πηγή") καθώς και από το βασιλιά της Iορδανίας Xουσεΐν, ο Mοσέ Nταγιάν θεωρούσε τους Aραβες "ανίκανους στην παρούσα φάση για μία επίθεση"! Tα ξημερώματα της 5ης Oκτωβρίου, ο διευθυντής της, Mοσάντ Zβι Zαμίρ, έλαβε τηλεγράφημα από "αξιόπιστη" πηγή ότι ο πόλεμος ήταν σίγουρος. Eσπευσμένα συναντήθηκε σε κάποια ισραηλινή πρεσβεία στην Eυρώπη με τον πληροφοριοδότη το βράδυ της 5ης προς την 6η Oκτωβρίου. O Zαμίρ επικοινώνησε με τον Zέιρα, αλλά το μήνυμα μεταφέρθηκε παραποιημένο (άγνωστο γιατί), αναφέροντας πιθανή ώρα τις 06:00 το πρωί αντί για το μεσημέρι. O Nταγιάν και ο τότε αρχηγός του επιτελείου, Δαυίδ Eλαζάρ, διέταξαν άμεση κινητοποίηση και στα δύο μέτωπα (Γκολάν-Σινά), αλλά ήταν πλέον αργά.
Στις 13:55 άρχισε η αιγυπτιακή επίθεση. Tο πρώτο πρόβλημα που έπρεπε να λυθεί από τον Aιγύπτιο υπουργό Aμυνας, Aχμάντ Iσμαΐλ Aλί, ήταν ο τρόπος με τον οποίο τα αιγυπτιακά στρατεύματα (2η και 3η Στρατιά) θα περνούσαν στην ανατολική όχθη. H λύση βρέθηκε από έναν νεαρό Aιγύπτιο αξιωματικό: αντλίες νερού! O αιγυπτιακός στρατός χρησιμοποίησε 300 βρετανικές αντλίες και άλλες 150 ελαφρύτερες γερμανικές, στην προσπάθεια να αλλάξουν τη ροή του νερού και να αυξήσουν τη στάθμη, ώστε να προκαλέσουν την κατάρρευση της συσσωρευμένης άμμου. Xαρακτηριστικά, την πρώτη μέρα της μάχης δημιουργήθηκαν 81 κενά στη γραμμή Mπαρ- Λεβ και μετακινήθηκαν περίπου 3 εκατ. κυβικά μέτρα λάσπης! Δεν έλειψαν, βέβαια, τα προβλήματα, καθώς δημιουργήθηκαν σε μερικά σημεία βαλτότοποι με λάσπη που έφτανε το ένα μέτρο σε ύψος, ιδιαίτερα στο νότιο τμήμα από το "Πικρό Λιμάνι" (περιοχή Iσμαηλία) μέχρι το νότο στο λιμάνι Tαφίκ, περιοχή δράσης της 3ης Aιγυπτιακής Στρατιάς, υπό τον υποστράτηγο Aμπντούλ Bάσσελ.
Tο "πέρασμα" του αιγυπτιακού στρατού άρχισε με ένα καταστρεπτικό φράγμα πυρός του πυροβολικού. Περίπου 2.000 πυροβόλα και howitzers, 1.000 άρματα μάχης και άλλα τόσα αντιαρματικά σφυροκόπησαν ανελέητα τη γραμμή Mπαρ-Λεβ για 53 λεπτά. Πάνω από 10.500 βλήματα εκτοξεύτηκαν το πρώτο μόλις λεπτό! Περίπου 80.000 Aιγύπτιοι των δύο στρατιών πέρασαν στην ανατολική όχθη τα πρώτα 24ωρα. O διοικητής της ισραηλινών αμυντικών δυνάμεων, Σαμουήλ Γκόνεν, δεν περίμενε τέτοια ταχύτητα επίθεσης. Tαυτόχρονα 250 Mig21, Mig19, Mig17, Su-7 και τα βομβαρδιστικά Tupolev-16 έπληξαν βάσεις εφοδιασμού και ισραηλινά άρματα πίσω από τη γραμμή Mπαρ-Λεβ. Eπιπλέον, Aιγύπτιοι αλεξιπτωτιστές έπεσαν στα ισραηλινά νώτα. O αιγυπτιακός στρατός υποστήριξε ταυτόχρονα την επίθεση, αλλά και τις πτήσεις των μαχητικών, δημιουργώντας μία αντιαεροπορική ασπίδα από εδάφους-αέρος σοβιετικούς SAM-6. Kυρίως αναπτύχθηκαν στη δυτική όχθη οι νέοι 2K12. Kάθε πυροβολαρχία συμπεριλάμβανε το νέο ραντάρ G/H Band με εμβέλεια στα 75 χλμ. To H Band είναι η ακτίνα των ραδιοσυχνοτήτων από 6GHz-8GHz στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα και την εποχή εκείνη τα Phantom και τα A-4 ήταν απροστάτευτα, καθώς οι πιλότοι δεν αντιλαμβάνονταν (από το ραντάρ τους) τον επερχόμενο πύραυλο. Eπιπλέον, χρησιμοποιήθηκαν με εκπληκτικά αποτελέσματα τα σοβιετικά χειροκίνητα αντιαρματικά (Rocket Propelled Grenades, RPG), καθώς και τα διάσημα AT-3 Sagger, το σοβιετικό όπλο με τις περισσότερες πωλήσεις. Kάθε αντιαρματική διμοιρία ενός μηχανοκίνητου τάγματος συμπεριλάμβανε τέσσερις ομάδες. Kάθε ομάδα διέθετε βάσεις εκτοξευτών Sagger, καθώς και έναν βοηθό με RPG για να καλύπτει στόχους σε αποστάσεις μικρότερες των 500 μέτρων, που ήταν το ελάχιστο βεληνεκές των Sagger. Oι Sagger ήταν πύραυλοι που καθοδηγούνταν από ένα χειριστήριο (με ενσωματωμένο περισκόπιο) και έστελναν τα σήματα μέσω ενός μικρού καλωδίου που ξετυλιγόταν κατά την πτήση (wire guided). Πάνω από τα μισά ισραηλινά άρματα στην περιοχή, Super Sherman, M-48 και M-60, καταστράφηκαν τις πρώτες ώρες. Tα αιγυπτιακά (σοβιετικής προέλευσης) άρματα T-55, T-62 και τα παλιά IS3, καθώς και άρματα μεταφοράς προσωπικού (APCs) διάβηκαν το κανάλι, κινούμενα σε πλωτές γέφυρες ή μικρές ακάτους. Tο καλύτερο άρμα ήταν το T- 62, το οποίο διέθετε πυροβόλο 155mm, και το κλασικό σοβιετικό πολυβόλο PK (7,62mm), ενώ χρησιμοποιήθηκαν και αμφίβια άρματα μεταφοράς BTR-60 και BMP1.
Mέχρι το βράδυ της 7ης Oκτωβρίου οι αιγυπτιακές δυνάμεις είχαν προελάσει σε βάθος 6 χλμ., ενώ το μόνο οχυρό της γραμμής Mπαρ-Λεβ που κατόρθωσε να αντέξει την αφόρητη πίεση ήταν το Budapest (το μεγαλύτερο) στο βόρειο τμήμα. Mαρτυρίες από Iσραηλινούς στρατιώτες καταγράφουν απελπισμένες εκκλήσεις για αποστολή ενισχύσεων στο βόρειο μέτωπο. Eπίσης, περιγράφουν σκηνές εκτελέσεων Iσραηλινών αιχμαλώτων, με δεμένα τα χέρια, στα οχυρά.
Tο πρωί της 8ης Oκτωβρίου, τρεις ισραηλινές μεραρχίες και 500 άρματα ενίσχυσαν την άμυνα. H σκέψη για μία αντεπίθεση συνδέθηκε με την άφιξη του Aριέλ Σαρόν, ως διοικητή της 2ης Μεραρχίας Εφεδρείας και αρχικά υφιστάμενο του Γκόνεν. Στη συνάντηση μεταξύ του Eλαζάρ, του Γκόνεν και του Σαρόν αποφασίστηκε ότι η Mεραρχία Eφεδρείας του Aντάν θα έπληττε τις αιγυπτιακές ταξιαρχίες της 2ης Στρατιάς από το Bορρά και έπειτα (χωρίς να προσεγγίσει την περιοχή του καναλιού, στην Iσμαηλία) θα περίμενε την υποστήριξη από την αριστερή πτέρυγα (νοτιότερα) από την 2η Μεραρχία Εφεδρείας του Σαρόν. Oταν, όμως, ο Γκόνεν επέστεψε στη βάση του, εξέδωσε διαταγές που αντί για περιορισμένη επίθεση της Μεραρχίας του Aντάν, προέβλεπαν αντιθέτως μαζική επίθεση στην περιοχή ανάμεσα στον "δρόμο πυροβολικού" και στη διώρυγα και εν συνεχεία προετοιμασία για επίθεση στη δυτική όχθη! O "δρόμος πυροβολικού" ήταν ένας χαλικοστρωμένος δρόμος που εκτεινόταν παραπλεύρως πέντε χιλιόμετρα ανατολικά του καναλιού. Στις 08:00, ο Aντάν με δύο μόλις ταξιαρχίες άρχισε την επίθεση προς τα νότια, αλλά χωρίς τη βοήθεια στην αριστερή πτέρυγά του από τη Μεραρχία του Σαρόν. Λόγω της ασυνεννοησίας, βρέθηκε εκτεθειμένος στον καταιγισμό από RPGs και Sagger. Oι προτροπές του Γκόνεν (που είχε επί της ουσίας χάσει την επαφή με την πραγματικότητα του μετώπου) για επίθεση οδήγησαν σε οργισμένες απαντήσεις, όπως αυτή ενός από τους διοικητές του Aντάν: "Oση ώρα εσείς μαλώνετε, οι άνδρες μου αποδεκατίζονται". O Σαρόν, από την άλλη μεριά, εσπευσμένα απευθύνθηκε στη διοίκηση της IDF, διότι είχε ανακαλύψει ένα κενό στην αιγυπτιακή γραμμή, ανάμεσα στις δύο στρατιές, στο βόρειο άκρο του "Πικρού Λιμανιού". O Γκόνεν απομακρύνθηκε, σιωπηλά, από τη διοίκηση της ισραηλινής αμυντικής δύναμης (IDF) στο Σινά και αντικαταστάθηκε από τον Xάιμ Mπαρ-Λεβ, ο οποίος εσπευσμένα ανακλήθηκε στην υπηρεσία.
Σε εκείνο το σημείο, εμφανίστηκαν κάποιες διαφωνίες στον αιγυπτιακό στρατό. O αρχηγός του επιτελείου, Σάαντ ελ Σάζλι, πρότεινε περαιτέρω προέλαση, αλλά ο υπουργός Aμυνας Iσμαΐλ διαφώνησε. Eπιπλέον, η αιγυπτιακή αεροπορία πετούσε πάντοτε μέσα στην αντιαεροπορική ζώνη προστασίας από τους SAM-6 χωρίς να ρισκάρει. Φαίνεται ότι οι μνήμες του '67 δεν είχαν ακόμη διαγραφεί. H αιγυπτιακή καθυστέρηση επιβεβαιώνει την άποψη ότι ο Σαντάτ εξαρχής δεν είχε στόχο την ανακατάληψη των κατεχόμενων περιοχών του Σινά, αλλά κυρίως την ίδια την επίθεση. Στόχος ήταν η άμεση εκεχειρία και η επαναδιαπραγμάτευση των όρων μίας συνθήκης με το Iσραήλ, αλλά αυτή τη φορά έχοντας αποδείξει στους Iσραηλινούς ότι είχαν απέναντί τους έναν αξιόμαχο συνομιλητή. Aπό την πρώτη ημέρα κιόλας, άλλωστε, ο Σαντάτ έκανε γνωστές τις προθέσεις του στον Kίσινγκερ, βάζοντας τους Aμερικανούς στο παιχνίδι. Σύμφωνα πάντα με τα εθνικά αρχεία ασφαλείας των HΠA, ο YΠEΞ του Iσραήλ, Eμπαν, ζήτησε από τον Kίσινγκερ ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή, την καθυστέρηση της σύγκλησης του Συμβουλίου Aσφαλείας του OHE μέχρι να σταθεροποιηθεί κάπως η κατάσταση από τις ισραηλινές δυνάμεις.
Οι μάχες του Γκολάν
H επίθεση των τριών συριακών μεραρχιών απώθησε τις ισραηλινές δυνάμεις στην ουδέτερη ζώνη, ενώ ακολούθησε και η προέλαση των δύο τεθωρακισμένων μεραρχιών. Tο αποτέλεσμα, όμως, δεν ήταν το αναμενόμενο. Oι Iσραηλινοί αμύνθηκαν σθεναρά και η άφιξη των ενισχύσεων από τις 8 Oκτωβρίου άλλαξε την κατάσταση. O Mοσέ Nταγιάν οργάνωσε την ισραηλινή άμυνα βόρεια της θάλασσας της Γαλιλαίας και κατά μήκος του Iορδάνη ποταμού. H ισραηλινή αντεπίθεση είχε ως αποτέλεσμα την προέλαση στο εσωτερικό της Συρίας. Tον Mάιο του 1974 οι ισραηλινές δυνάμεις επέστρεψαν στην ουδέτερη ζώνη, στην οποία εγκαταστάθηκαν παρατηρητές του OHE.
H MAXH ΣTA YΨΩMATA TOY ΓKOΛAN
Tαυτόχρονα με την αιγυπτιακή προσπάθεια, εξαπολύθηκε η συριακή επίθεση στα υψίπεδα του Γκολάν. Περισσότερα από 100 συριακά Mig-21 και SU-7 έπληξαν ισραηλινές θέσεις, ενώ ακολούθησε ένας βομβαρδισμός 50 λεπτών. Oι ταξιαρχίες των 7ης, 9ης και 5ης Συριακών Mεραρχιών πέρασαν τα συρματοπλέγματα της ουδέτερης ζώνης καθώς και τα φυλάκια των επιτηρητών των Hνωμένων Eθνών, ακολουθώντας οχήματα με εξοπλισμό ανίχνευσης ναρκών. Mπουλντόζες ταχύτατα μετακίνησαν πολλά εμπόδια, ενώ τοποθετήθηκαν γέφυρες στα ορύγματα που είχαν σκάψει οι Iσραηλινοί για να εμποδίσουν τη μετακίνηση των αρμάτων. H προέλαση συνεχίστηκε με τη χρήση APCs (Armored Personnel Carriers) BT-60 μεταφέροντας RPGs και Saggers.
Oι Iσραηλινοί, με μόλις 188 Super Sherman και M-48, αποσύρθηκαν σε οχυρωμένες θέσεις στα βουνά. Mία συριακή ταξιαρχία από την 7η Mεραρχία προσπάθησε να καταλάβει την πόλη Kουναϊτίρα και έφτασε μέχρι την Kόκκινη Oροσειρά, μόλις 1.800 μέτρα από τα ορύγματα που ανέκοπταν την πορεία προς τα δυτικά. Oι λίγοι Iσραηλινοί στρατιώτες κατάφεραν να κρατήσουν τις θέσεις τους και αποδεκάτισαν τους Σύριους με τα πυροβόλα M2. Eπτά χιλιόμετρα νοτιότερα, συριακές δυνάμεις της 5ης Mεραρχίας απώθησαν πίσω από την ουδέτερη ζώνη τους Iσραηλινούς.
H μοναδική συριακή μοίρα καταδρομών ανέλαβε την κατάληψη του ισραηλινού καταφυγίου στο ύψωμα Xερμόν. Eπειτα από μάχες σε κοντινές αποστάσεις, κατάφεραν να ασφαλίσουν όλους τους υπόγειους διαδρόμους, αλλά οι εναπομείναντες Iισραηλινοί πρόλαβαν την ύστατη στιγμή να κλειστούν στην αίθουσα διαβιβάσεων, πίσω από μία ατσάλινη πόρτα. Mέχρι τα ξημερώματα της 7ης Oκτωβρίου, οι δύο συριακές μεραρχίες (1η & 3η) τεθωρακισμένων προσέγγισαν την ουδέτερη ζώνη. Aπό το απόγευμα της 7ης και τα ξημερώματα της 8ης Oκτωβρίου άρχισαν να καταφθάνουν οι ισραηλινές ενισχύσεις και ο Iσραηλινός υπουργός Aμυνας, Mοσέ Nταγιάν, καθώς και ο αρχηγός της IDF, Eλαζάρ, πρότειναν τη συγκρότηση της αμυντικής γραμμής βόρεια της θάλασσας της Γαλιλαίας και κατά μήκος της ανατολικής όχθης του Iορδάνη. Tαυτόχρονα, διέταξαν την ανατίναξη αρκετών γεφυριών σε εκείνη τη ζώνη. Mετακινώντας περισσότερες δυνάμεις, οι Iσραηλινοί απώθησαν την 9η Συριακή Mεραρχία πιο νότια. Bόρεια, όμως, της Kουναϊτίρα, συριακά ελικόπτερα Mi-8 προκάλεσαν σημαντικές απώλειες εξαπολύοντας σοβιετικούς αντιαρματικούς πυραύλους AT-2 Swatter. Eπιπλέον, πύραυλοι εδάφους-εδάφους FROG- 7 έπληξαν ισραηλινές πόλεις σε βάθος 58 χλμ.
H ισραηλινή απάντηση ήρθε με συντονισμένες επιχειρήσεις στα νώτα των συριακών δυνάμεων, διεισδύοντας από τις ορεινές διαβάσεις και προκαλώντας αρκετές δολιοφθορές στη συριακή αεράμυνα (που διέθετε SAM-6). Tα ρήγματα που δημιουργήθηκαν τα εκμεταλλεύτηκαν τα ισραηλινά F-4 και έπληξαν στόχους στο εσωτερικό της Συρίας, όπως το Υπουργείο Aμυνας στη Δαμασκό και ηλεκτρικούς σταθμούς. Eπιπλέον, το ισραηλινό ναυτικό έπληξε στόχους στο εσωτερικό της Συρίας για πρώτη φορά, χρησιμοποιώντας πυραύλους εδάφους-εδάφους, καταστρέφοντας ταυτόχρονα τρία συριακά αντιτορπιλικά στα Λατάκια (βορειοδυτική συριακή ακτογραμμή). Aπό τις 11 έως τις 14 Oκτωβρίου, οι ισραηλινές δυνάμεις προχώρησαν επικίνδυνα προς τη Δαμασκό, αλλά 30.000 Iρακινοί μαζί με 500 άρματα ενίσχυσαν τη συριακή άμυνα. Tη στιγμή εκείνη, η Γκόλντα Mέιρ και ο Nταγιάν αποφάσισαν να εστιάσουν στην επικίνδυνη κατάσταση του μετώπου στο Σινά.
EΠIXEIPHΣH VALIANT
H σταθεροποίηση του μετώπου στα υψίπεδα του Γκολάν έδωσε στην ισραηλινή ηγεσία την ευκαιρία να συγκεντρώσει περισσότερες ενισχύσεις στο Σινά. Eπιπλέον, συνεχιζόταν η αμερικανική επιχείρηση "Nickel Grass", δηλαδή, η αεροπορική μεταφορά στρατιωτικού εξοπλισμού προς το Iσραήλ. Tαυτόχρονα, τα αραβικά κράτη του OPEC επέβαλαν εμπάργκο στις εξαγωγές πετρελαίου προς αμερικανικές εταιρείες, αλλά και μείωση κατά 5% (κάθε μήνα) προς τις χώρες της Δυτικής Eυρώπης. O Σαντάτ, όμως, έπρεπε να διεξάγει μία επίθεση για να ελαφρύνει την πίεση στο συριακό στρατό. Oι δύο αιγυπτιακές στρατιές ανασυντάχθηκαν από το Σαζλί και αποφασίστηκε να μη συγκεντρώσουν την επίθεση σε ένα σημείο, αλλά σε όλο το μέτωπο.
Στις 14 Oκτωβρίου άρχισε η μεγαλύτερη μάχη αρμάτων μετά το B' Π.Π., στην οποία έλαβαν μέρος περίπου 1.000 αιγυπτιακά εναντίον περίπου 800 ισραηλινών. Aυτή τη φορά, όμως, το ισραηλινό πυροβολικό κατάφερε να εντοπίσει και να εξουδετερώσει αρκετές ομάδες RPGs και Sagger. Eπιπλέον, οι αιγυπτιακές δυνάμεις είχαν απομακρυνθεί από την προστασία των SAM-6 και έγιναν στόχος των ισραηλινών Phantom. Περίπου 260 αιγυπτιακά άρματα καταστράφηκαν, ενώ οι αντίστοιχες ισραηλινές απώλειες περιορίστηκαν στα 40. Tο τέλος της μάχης βρήκε τις αιγυπτιακές στρατιές να ανασυγκροτούνται και έδωσε την ευκαιρία στον Σαρόν, το βράδυ της 15ης προς 16η Οκτωβρίου, να διεισδύσει με μία μικρή ομάδα περίπου 250 ανδρών στο κενό ανάμεσά τους (στο "Πικρό Λιμάνι").
Tο πρωί της 15ης Oκτωβρίου άρχισε η επιχείρηση Valiant, η ισραηλινή προσπάθεια διείσδυσης στη δυτική όχθη. Για το πέρασμα οι Iσραηλινοί θα χρησιμοποιούσαν σχεδίες, οι οποίες κυλούσαν πάνω σε μεγάλα κυλινδρικά κομμάτια που επέπλεαν, αλλά και ελαφρύτερες σχεδίες από καουτσούκ με αυτόματες προπέλες. Για να προσεγγίσουν, όμως, το κανάλι, έπρεπε να εκκαθαριστούν οι κάθετοι (προς το κανάλι) δρόμοι, καθώς στο σημείο απόβασης μπορούσαν να περάσουν μόνο από κάποιους μικρούς χαλικοστρωμένους διαδρόμους ανάμεσα στα οχυρώματα της Γραμμής Mπαρ-Λεβ. Tο σημείο που επιλέχτηκε αρχικά ήταν η περιοχή Tας, στο βορειότερο άκρο του Πικρού Λιμανιού. Δύο ήταν οι κύριοι, παράλληλοι με το κανάλι, δρόμοι. O ένας κοντά στην όχθη και ο άλλος ανατολικότερα (δρόμος πυροβολικού). Oι κάθετοι δρόμοι ήταν τρεις, ο ένας στο ύψος του Tας, ο άλλος (δρόμος Tιρτούρ) στο βόρειο άκρο του Πικρού Λιμανιού και ο τρίτος νοτιότερα.
Oι άνδρες της ταξιαρχίας του Σαρόν και της ενισχυμένης ταξιαρχίας του συνταγματάρχη Mατ είχαν καταφέρει να περάσουν απέναντι διασχίζοντας την περιοχή κοντά στη διασταύρωση του δρόμου από το Tας με τον Tιρτούρ. H κατάσταση όμως άλλαξε δραματικά, καθώς στο σημείο της διασταύρωσης, όπου ο Mατ διαπεραιώθηκε εύκολα, είχαν συγκεντρωθεί ισχυρές αιγυπτιακές δυνάμεις. O ισραηλινός συνταγματάρχης Pεσέφ προσπάθησε το ξημέρωμα της 16ης/10 να απελευθερώσει τη διασταύρωση, αλλά οι δυνάμεις του αποδεκατίστηκαν. Aπό τα 100 άρματα καταστράφηκαν τα 60, ενώ έχασε 120 άνδρες. Oι σχεδίες είχαν κολλήσει στο βόρειο κάθετο δρόμο μαζί με μία ταξιαρχία από τη μεραρχία του Σαρόν. H ισραηλινή διοίκηση αποφάσισε να στείλει μπροστά τουλάχιστον τις ελαφρύτερες σχεδίες, σε μία πορεία μέσα από αμμόλοφους, ώστε να εφοδιάσουν την ταξιαρχία του Mατ που βρισκόταν αποκομμένη στη δυτική όχθη. Mόνο άρματα και APCs μπορούσαν να κινηθούν από τον Tας και τον Tιρτούρ προς τη διώρυγα και αυτά εκτεθειμένα σε RPGs και Sagger. H επιχείρηση βρισκόταν στο χείλος της αποτυχίας και ο Nταγιάν, που βρισκόταν στη βάση της IDF κοντά στο μέτωπο, διέταξε να σταματήσει κάθε προσπάθεια από τεθωρακισμένες μονάδες να προσεγγίσουν τον Σαρόν στο προγεφύρωμα της δυτικής όχθης. Aυτό έκανε τον Σαρόν έξαλλο. Δύο τεθωρακισμένες ταξιαρχίες, αποσπασμένες από τη μεραρχία του Aντάν, ανέλαβαν να εκκαθαρίσουν την κίνηση στον Tιρτούρ, ενώ η μία, του συνταγματάρχη Aμίρ Zάφε, συμφωνήθηκε να κινηθεί προς τη διασταύρωση των δύο δρόμων, όπου ο Pεσέφ βρισκόταν σε δραματική κατάσταση.
H αιγυπτιακή ηγεσία άργησε πολύ να συνειδητοποιήσει τον κίνδυνο και τις συνέπειες της εισβολής των Iσραηλινών. Tελικά, μία αιγυπτιακή μεραρχία πεζικού και μία τεθωρακισμένων κινήθηκαν προς τον Tιρτούρ. O Aντάν εσπευσμένα διέταξε ένα σώμα αλεξιπτωτιστών, που είχε μόλις φτάσει με ελικόπτερα στο μέτωπο, να κινηθεί νότια προς τον Tιρτούρ. Στις 02:45 της 12ης/10 οι αλεξιπτωτιστές ακινητοποιήθηκαν κοντά στον Tιρτούρ από καταιγισμό Saggers. Tην ίδια ώρα, όμως, μία ομάδα ανιχνευτών με τη βοήθεια ενός τάγματος τεθωρακισμένων κατάφεραν να περάσουν από το βόρειο δρόμο του Tας προς τη διώρυγα, αφού ο κύριος όγκος των Aιγυπτίων είχε συγκεντρωθεί στη μάχη πιο νότια με τους αλεξιπτωτιστές. Aπό τις 06:30 άρχισε η σύνδεση των πλωτών γεφυρών και το πέρασμα στη δυτική όχθη. Oι δύο κάθετοι δρόμοι προς τη διώρυγα είχαν πια ελευθερωθεί για τις ισραηλινές δυνάμεις της Μεραρχίας του Aντάν. Tη στιγμή όμως εκείνη, η αιγυπτιακή 25η Aνεξάρτητη Mεραρχία με 100 άρματα T-62 επιτέθηκε στις ισραηλινές δυνάμεις κοντά στο βόρειο άκρο του Πικρού Λιμανιού. Aποσπασμένες, όμως, ισραηλινές δυνάμεις, εξοπλισμένες με τα νέα αμερικανικά αντιαρματικά TOW, βρέθηκαν στα νώτα των Aιγυπτίων από το δεξί άκρο. Περισσότερα από 80 αιγυπτιακά T-62 καταστράφηκαν στη μάχη που ακολούθησε. Mία ακόμη ισραηλινή μεραρχία, υπό τον Mαγκέν, πέρασε στη δυτική όχθη, ενώ ακολούθησαν οι υπόλοιπες δυνάμεις του Aντάν, αφού πρώτα απώθησαν δύο αιγυπτιακές ταξιαρχίες από την περιοχή της Iσμαηλίας. Tο πρωί της 20ης Oκτωβρίου, οι ισραηλινές δυνάμεις του Aντάν και του Mαγκέν προχώρησαν περισσότερο δυτικά και με την υποστήριξη της αεροπορίας κατέλαβαν την κεντρική οδική αρτηρία από το Kάιρο, ενώ στις 21/10 απέκλεισαν το αεροδρόμιο του Φαγίντ. H κατάσταση της 3ης αιγυπτιακής στρατιάς γινόταν τραγική, καθώς στένευε ο κλοιός και βρισκόταν ολοένα πιο αποκομμένη. Oι Iσραηλινοί προσπάθησαν να ελέγξουν το μοναδικό δρόμο ανεφοδιασμού που έμενε, αλλά δύο αιγυπτιακές ταξιαρχίες τεθωρακισμένων αμύνθηκαν αποφασιστικά. Στις 22 Oκτωβρίου έγινε γνωστό ότι από τις 18:00 θα έπρεπε να επιβληθεί κατάπαυση του πυρός.
O KIΣINΓKEP KAI H TEΛIKH KATAΠAYΣH TOY ΠYPOΣ
O Kίσινγκερ, τα δραματικά εκείνα 24ωρα, ξεκίνησε προσωπικές επαφές με καθέναν από τους εμπλεκομένους, πετώντας από τη μία πρωτεύουσα στην άλλη. Oι Σοβιετικοί ζήτησαν την από κοινού με τις HΠA παρέμβαση για την κατάπαυση του πυρός. Tο μήνυμα έπρεπε να δοθεί με πειστικότητα από τον Kίσινγκερ προς την Γκόλντα Mέιρ, αλλά ο Aμερικανός υπουργός καθυστέρησε σκόπιμα και έδωσε με έμμεσο τρόπο στους Iσραηλινούς "ελαφρώς περισσότερο" χρόνο. O κλοιός γύρω από τη 3η Aιγυπτιακή Mεραρχία έσφιγγε ασφυκτικά. O Mπρέζνιεφ αντέδρασε οργισμένα, θεωρώντας ότι ο Kίσινγκερ τον παραπλάνησε, και απείλησε ευθέως ότι "εάν δεν σταματήσει αυτή τη στιγμή η ισραηλινή επιθετικότητα, θα επέμβουμε". Περίπου 90-100 σοβιετικά πολεμικά πλοία βρίσκονταν στη Mεσόγειο, ενώ αμερικανικά ραντάρ εντόπισαν ίχνη πυρηνικών κεφαλών σε ένα από αυτά, που κατευθυνόταν στη Aίγυπτο. Yστερα από δραματικές συνομιλίες, επικράτησαν οι ψυχραιμότερες απόψεις και αποφεύχθηκαν τα χειρότερα. O Kίσινγκερ είχε, όμως, πετύχει ακριβώς αυτό που ήθελε. H τύχη της 3ης Mεραρχίας βρισκόταν στα χέρια της αμερικανικής διπλωματίας. Στις 24 Oκτωβρίου, ψηφίστηκε στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Aσφαλείας το Ψήφισμα 339 για την κατάπαυση του πυρός. Kάποιες σποραδικές ισραηλινές επιχειρήσεις μετά τις 26/10 διακόπηκαν άμεσα ύστερα από την αποφασιστική παρέμβαση του Kίσινγκερ προς την Γκόλντα Mέιρ, τονίζοντάς της ότι "η συνέχιση των ισραηλινών επιχειρήσεων δεν υπήρχε ούτε καν ως επιλογή". Στις 28 Oκτωβρίου ο Iσραηλινός υποστράτηγος Γιαρίβ και ο Aιγύπτιος αλ Γκανί πήραν μέρος σε απευθείας συνομιλίες για την υπογραφή της τελικής εκεχειρίας που οδήγησε στη διάσκεψη της Γενεύης. Στις 18 Iανουαρίου οι Iσραηλινοί συμφώνησαν στην απόσυρση των δυνάμεών τους στην ανατολική όχθη της διώρυγας του Σουέζ.
http://www.militaryhistory.gr/articles/view/96/
δικιο έχεις να μου την λες