Το ζήτημα των Τσάμηδων
ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ
Η ιδέα της «Μεγάλης Αλβανίας» είναι τόσο παλιά όσο σχεδόν και το κράτος που βρίσκεται στα βορειοδυτικά σύνορα της Ελλάδας. Το θέμα των Τσάμηδων, μολονότι ιστορικά έχει κριθεί, επανέρχεται με στόχο την πυροδότηση έντασης σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη περιοχή.
Τσαμουριά συνήθως ονομάζεται από τους Αλβανούς η περιοχή της Ηπείρου που εκτείνεται κατά μήκος της ακτής ανάμεσα στις εκβολές του ποταμού Αχέροντα και μέχρι το Βουθρωτό, και ανατολικά μέχρι τους πρόποδες του όρους Ολύτσικας (Τόμαρος). Η συγκεκριμένη περιοχή ταυτίζεται με τη
Θεσπρωτία, και ένα μικρό της τμήμα ανήκει σήμερα στην Αλβανία με κέντρο την κωμόπολη Κονίσπολη. (...) οι Τσάμηδες είναι απόγονοι εξισλαμισθέντων ορθοδόξων χριστιανών της Ηπείρου. Κατά τον 15ο αιώνα, όταν τα Ιωάννινα καταλήφθηκαν από τους Οθωμανούς, άρχισαν οι πρώτοι μαζικοί εξισλαμισμοί, που εντάθηκαν μετά την καταστολή του κινήματος του επισκόπου Λαρίσης Διονυσίου του Φιλοσόφου, στις αρχές του 17ου αιώνα. Οι περισσότεροι αλλαξοπίστησαν με τη βία, ενώ κάποιοι άλλοι ασπάστηκαν εκουσίως το Ισλάμ για να αποκτήσουν αξιώματα. Η αλλαγή θρησκεύματος οδήγησε ταχύτατα και στη μεταστροφή της εθνικής συνείδησης: Οι εξισλαμισθέντες έγιναν Τουρκαλβανοί και φανατικοί διώκτες των Ελλήνων.
Αν και στη Συνθήκη της Λωζάννης (1923) με την Τουρκία οι Τσάμηδες, ως μουσουλμάνοι, κρίθηκαν «ανταλλάξιμοι», ύστερα από παρασκηνιακές παρεμβάσεις της Ιταλίας προς την κυβέρνηση του δικτάτορα Θεόδωρου Πάγκαλου εξαιρέθηκαν και παρέμειναν στη Θεσπρωτία. Όπως τελικά αποδείχτηκε στη συνέχεια, οι μουσουλμάνοι Τσάμηδες χρησιμοποιήθηκαν από το φασιστικό καθεστώς της Ρώμης για προπαγανδιστικούς λόγους, ενίοτε σκηνοθετώντας και αιματηρά επεισόδια στα ελληνοαλβανικά σύνορα προκειμένου να δικαιολογηθεί η επίθεση κατά της Ελλάδας τον Οκτώβριο του 1940. Μάλιστα Τσάμηδες είχαν στελεχώσει τρία από τα 14 αλβανικά τάγματα και έλαβαν μέρος στις επιχειρήσεις στο πλευρό των Ιταλών. 
Στη διάρκεια της ιταλογερμανικής κατοχής οι Τσάμηδες συνεργάστηκαν με τα στρατεύματα κατοχής κατά των αντάρτικων ομάδων. Τον Αύγουστο του 1944, ένοπλες ομάδες του ΕΔΕΣ του Ναπολέοντα Ζέρβα κατατρόπωσαν τα τμήματα των Τσάμηδων, οι οποίοι, βλέποντας το τέλος να πλησιάζει πιο γρήγορα απ’ ό,τι υπολόγιζαν, εγκατέλειψαν με τις οικογένειές τους την περιοχή.
Μέχρι τα τέλη του 1944 περίπου 18.000 Τσάμηδες έφυγαν για την Αλβανία, όταν προπολεμικά υπολογίζονταν σε λιγότερους από 20.000 ! Στην απογραφή του 1951 καταγράφηκαν μόλις 127 Τσάμηδες! Οι Τσάμηδες έχουν ιδρύσει σήμερα μια 100μελή άτυπη Βουλή, την οποία αποκαλούν «Σύνδεσμο της Τσαμουριάς», οργανώνοντας κατά καιρούς εκδηλώσεις κατά της Ελλάδας και συντηρώντας ένα μόνιμο αγκάθι στις ελληνοαλβανικές σχέσεις.http://www.iskiosiskiou.com/2017/11/593.html
Γιατί νομίζεις δεν έχει γίνει κανένα δικαστήριο;
