Άντρες βαρβάτοι: Τα γένια στο Βυζάντιοhttps://www.antibaro.gr/article/23924
Σύμφωνα με τον Συνεχιστή Θεοφάνους,
ο Θεόφιλος εξέδωσε θέσπισμα που υποχρέωνε τους άνδρες να κόβουν κοντά τα μαλλιά τους: συγκεκριμένα, δεν έπρεπε το μήκος τους να ξεπερνά τον αυχένα. Το έργο, κατά τη συνήθη πρακτική του, παραθέτει δύο αιτίες πίσω από αυτήν την ιδιόμορφη απόφαση. Η πρώτη, που αξιολογείται από το ίδιο ως αληθινή, είναι πως ο αυτοκράτορας ήταν
ψιλὸς τὰς τρίχας και επομένως το νομοθέτημα υπαγορευόταν από αίσθημα προσωπικής μειονεξίας – πρόκειται για στοιχείο που χρωματίζει αρνητικά την προσωπικότητά του. Η δεύτερη, που παρουσιάζεται μάλλον παρενθετικά, έχει να κάνει με τη συμμόρφωση προς
τὴν τῶν προγόνων Ῥωμαίων… ἀρετήν. Η ποινή για τους παραβάτες ήταν η μαστίγωση.
Το προσωπικό κίνητρο απορρίπτεται από τους περισσότερους σύγχρονους ερευνητές ως ανεκδοτολογική ερμηνεία. Υπακούει, άλλωστε, στις προνεωτερικές νόρμες, οι οποίες δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στον ηγεμόνα ως άτομο και ευνοούν τη φημολογία, τη συναισθηματολογία και τη σκανδαλολογία. Ταιριάζει επίσης ιδιαίτερα στη γραφή των βυζαντινών ιστοριογραφικών έργων του 10ου αι. και τη στροφή τους προς κλασικίζοντα πρότυπα, με έμφαση στην προσωπικότητα. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως η αναφορά στερείται ιστορικής βάσης.
Όπως προκύπτει από ποικιλία πηγών, στο Βυζαντινό κράτος δεν ήταν σπάνιο να τίθενται δημοσίως ζητήματα προσωπικής εμφάνισης. Άλλωστε,
οι αρχαίοι Ρωμαίοι όντως δεν έτρεφαν μακριά μαλλιά και γενειάδα, ενώ μεταξύ των αυτοκρατόρων –πλην λίγων εξαιρέσεων– αυτή η εμφάνιση έγινε δημοφιλής μόλις κατά τον 7ο αι., αρχικά με τον Φωκά (602-610) και στη συνέχεια με τον Ηράκλειο (610-641)132. Ειδικά για την περίοδο της Εικονομαχίας, υπάρχει αγιολογική πηγή που παραδίδει πως και ο Κωνσταντίνος Εʹ (741-775) είχε επιβάλει περιορισμούς στο μήκος της γενειάδας των ανδρών, τους οποίους οι εικονόφιλοι έβλεπαν αρνητικά – το μέτρο αποτελούσε προφανώς μέρος της αντιμοναχικής του πολιτικής.
https://ikee.lib.auth.gr/record/316750/ ... -26912.pdf