Μπορούμε να ασκήσουμε κριτική σε οποιαδήποτε ιδεολογία, επομένως και στην κομμουνιστική.
Εν προκειμένω, όμως, η κριτική ως προς την αντίφαση είναι άστοχη.
Το γεγονός πως είναι κατά των ιμπεριαλιστικών πολέμων δεν αποτελεί αντίφαση με την ιδεολογία τους, ίσα ίσα που δείχνει συνέπεια.
Η ένοπλη βία, όπως λέει ο
Βινόσαυρος, θεωρητικά θα μπορούσε να αποφευχθεί, αν τα μέσα παραγωγής παραχωρούνταν στο εργατικό δυναμικό.
Μία όμως "εθελοντική" παραχώρηση των μέσων παραγωγής στο κοινωνικό σύνολο, μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να ειπωθεί σήμερα.
Επομένως, είναι η ένοπλη βία η λύση στο πρόβλημα;
Το ερώτημα είναι δύσκολο να απαντηθεί. Τουλάχιστον εγώ δεν έχω καταλήξει με σιγουριά σε κάτι.
Ας υποθέσουμε, πως η απάντηση είναι καταφατική. Έχουμε, τη Παρισινή Κομμούνα, την ανάληψη δηλαδή της εξουσίας από τους προλετάριους. Ό,τι έμεινε θα μπορούσε να συμπυκνωθεί σε μία ρήση του Κάφκα
«Η επανάσταση εξατμίζεται, και αφήνει πίσω της μόνο τη γλίτσα μιας νέας γραφειοκρατίας.»
Η αποτυχία της Παρισινής Κομμούνας έδειξε δύο πράγματα. Από τη μία πως οι προλετάριοι μπορούν να γίνουν ρυθμιστές των κοινωνικών αλλαγών και να αναλάβουν την εξουσία , από την άλλη όπως φάνηκε όχι για πολύ. Όπως σημειώνουν οι Μαρξ και Ένγκελς στη γερμανική έκδοση του Κουμμουνιστικού Μανιφέστο, με αφορμή τα γεγονότα της Γαλλίας, η εργατική τάξη δεν μπορεί μόνο
«να πάρει στα χέρια της την κρατική μηχανή και να τη βάλει σε κίνηση για τους δικούς της σκοπούς»
Τι άλλο πρέπει να κάνουν; Προφανώς, ένας ριζικός κοινωνικός μετασχηματισμός.
Μόνο έτσι, θα εδραιωθεί μία νέα συλλογική συνείδηση. Διαφορετικά, θα ήταν δώρον άδωρο η οποιαδήποτε προσπάθεια "επανάστασης". Ένας τρόπος που μου έρχεται στο μυαλό θα μπορούσε να ειναι η αποδυνάμωση των ιδεολογικών μηχανισμών του κράτους κατά Αλτουσέρ.
Αν όμως, πάλι υποθετικά, η συλλογική συνείδηση (εν προκειμένω ταξική, κομμουνιστική κ.λπ) αποκτηθεί, δεν θα είναι ικανή να επιφέρει κοινωνικές αλλαγές χωρίς την ανάγκη ένοπλης βίας;