
Στη μελέτη των αρχαίων πολιτισμών και της μυθολογίας τους, πάντα υπήρχαν εκείνοι οι ερευνητές που έφερναν στο προσκήνιο μια πιο εναλλακτική άποψη. Εστιάζοντας στην ύπαρξη πολλών μύθων για έναν παγκόσμιας κλίμακας κατακλυσμό που συνήθως αφάνισε το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας υποστήριζαν ότι το εν λόγω φαινόμενο πράγματι θα συνέβη. Δεν μπορεί να εμφανίζεται στις παραδόσεις τόσων λαών ανά τον κόσμο και να μην έγινε καθόλου, λένε.
Εγώ τώρα αντιστρέφοντας τον συλλογισμό έκατσα κι έψαξα τους λαούς που δεν έχουν μύθο για παγκόσμιο κατακλυσμό. Έχει σημασία να δούμε και αυτήν την περίπτωση καθώς εάν ο μεγάλης κλίμακας κατακλυσμός ήταν αληθινό γεγονός θα αναμέναμε ευρύτερη εκπροσώπηση στις ανά τον κόσμο παραδόσεις, ειδικά αν μιλάμε για γειτονικούς λαούς. Εάν δεν είναι τόσο ευρεία, ενδεχομένως έχουμε πρόβλημα.
Για να φτιάξω τη σχετική λίστα μελέτησα τους κατακλυσμικούς μύθους που έχουν αναρτηθεί στα παρακάτω links:
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_flood_myths
http://www.talkorigins.org/faqs/flood-myths.html
Ειδικά το δεύτερο link είναι η πιο πλούσια πηγή που έχω βρει με συλλογή μύθων κατακλυσμού από όλο τον κόσμο. Το αυτονόητο συμπέρασμα θα ήταν ότι όσοι λαοί δεν συμπεριλαμβάνονται στις σχετικές λίστες προφανώς δεν έχουν τέτοια παράδοση. Ωστόσο χρειάζεται προσοχή διότι πάντα υπάρχει η περίπτωση να μην έχει μελετηθεί καλά το σύνολο των παραδόσεων ενός λαού ενώ η προσέγγιση ακόμα και των πιο άγνωστων τοπικών παραδόσεων (π.χ. ενός απομακρυσμένου χωριού) είναι δύσκολο εγχείρημα.
Αναφέρω παρακάτω τους πιο γνωστούς λαούς που δεν έχουν μύθο για κατακλυσμό ή τουλάχιστον δεν κατάφερα να βρω ότι έχουν. Αν υπάρχουν λάθη, ευχαρίστως να επισημανθούν.
Χετταίοι, Χάττι, Χουρρίτες.
Οι τρεις αυτοί λαοί μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα. Ο λόγος που τους βάζω μαζί είναι ότι βρίσκονταν πολύ κοντά στη Μεσοποταμία. Οι Χουρρίτες μάλιστα κατοικούσαν κάποτε στα βόρεια της Μεσοποταμίας. Είναι αξιοπερίεργο που δεν έχουν κατακλυσμικό μύθο αφού θα αναμέναμε η εγγύτητα με τους λαούς νοτιότερα στη Μεσοποταμία (Σουμέριοι, Βαβυλώνιοι, Ασσύριοι) να έχει μεταδώσει τον σχετικό μύθο που είχαν οι δεύτεροι. Αν πάλι είχε σημειωθεί στην πραγματικότητα ευρείας κλίμακας κατακλυσμός στην περιοχή θα έπρεπε να είχε επηρεάσει και τους Χετταίους, τους Χάττι και τους Χουρρίτες. Κατά συνέπεια τουλάχιστον ο ένας απ’ αυτούς θα έπρεπε να είχε κατακλυσμικό μύθο. Για να είμαστε δίκαιοι όμως πρέπει να αναφέρουμε ότι τα μυθολογικά κείμενα που έχουν διασωθεί κι από τους τρεις λαούς είναι ολιγάριθμα. Ειδικά οι Χάττι έχουν αφήσει μόνο τις μυθικές θεότητες και κάτι στίχους ιερέων και όχι κάποια πλούσια μυθολογική παράδοση.
Ιάπωνες
Η περίπτωση των Ιαπώνων είναι επίσης σημαντική. Ενώ κοντινοί τους λαοί όπως οι Κινέζοι και οι Κορεάτες έχουν κατακλυσμικούς μύθους, οι Ιάπωνες δεν έχουν ούτε έναν. Μάλιστα σε ένα ξένο φόρουμ διάβασα μια περίεργη αναφορά ότι λόγιοι Ιάπωνες του 1800, υποστήριξαν ότι οι θεότητές τους ήταν ανώτερες από τους θεούς των άλλων λαών ακριβώς επειδή προφύλαξαν την Ιαπωνία από τέτοια καταστροφή.
https://mythology.stackexchange.com/que ... eluge-myth
Σλάβοι
Άλλη μια σημαντική περίπτωση αφού δεν μιλάμε για ένα λαό αλλά για μια εθνογλωσσική ομάδα συγγενικών λαών στους οποίους κανείς δεν έχει μύθο για κατακλυσμό...με μια εξαίρεση. Οι Ρώσοι έχουν σχετικό μύθο αλλά όταν τον διαβάζουμε καταλαβαίνουμε ότι αποτελεί ύστερη επινόηση, που απλά διασκευάζει τον Κατακλυσμό του Νώε. Μάλιστα πρωταγωνιστής είναι ο ίδιος ο Νώε και η κιβωτός του. Επομένως δεν έχει ούτε αυθεντικότητα ούτε ιστορική βαρύτητα.
http://www.talkorigins.org/faqs/flood-m ... ml#Russian
Λεττονοί
Ενώ υπάρχει μύθος για κατακλυσμό στους γειτονές τους, Λιθουανούς, για τους Λεττονούς δεν έχω βρει τίποτα.
https://en.wikipedia.org/wiki/Latvian_mythology
Αγγλοσάξονες
Αν και υπάρχουν μύθοι για κατακλυσμούς σε άλλα γερμανικά φύλα, η ανασυντεθειμένη αγγλοσαξονική μυθολογία δεν φαίνεται να περιέχει τέτοιο μύθο.
Ούγγροι
Ενώ κάποιοι λαοί της ουραλικής ομογλωσσίας ή και βαθύτερα στη Ρωσία απ’όπου προέρχονται οι Ούγγροι έχουν κατακλυσμικούς μύθους, η ανασύσταση της μυθολογίας των Μαγυάρων -των προγόνων των σημερινών Ούγγρων- δεν έχει δείξει την ύπαρξη παράδοσης για κατακλυσμό.
Αλβανοί
Οι λαϊκές παραδόσεις των Αλβανών γενικά ομοιάζουν με την μυθολογία των άλλων ινδοευρωπαϊκών λαών. Απουσιάζει ωστόσο ο μύθος του κατακλυσμού.
https://en.wikipedia.org/wiki/Albanian_folk_beliefs
Μαλαγκάσι:
Πρόκειται για λαό αυστρονησιακής καταγωγής που κατοικεί στη Μαδαγασκάρη. Γλωσσικά συγγενικοί τους λαοί όπως οι Μαορί της Νέας Ζηλανδίας ή οι Χαβανέζοι έχουν διηγήσεις για κατακλυσμό. Αφρικάνικες φυλές που βρίσκονται γεωγραφικά πιο κοντά τους επίσης έχουν τέτοιους μύθους. Οι Μαλαγκάσι όμως δεν έχουν.
https://en.wikipedia.org/wiki/Malagasy_mythology
.......................................................................................................
Ειδικές περιπτώσεις που παίζουν στο «ενδιάμεσο»
Άφησα για το τέλος ορισμένες περιπτώσεις που ακόμα δεν είμαστε βέβαιοι για το πού ανήκουν. Για παράδειγμα υπάρχουν λαοί που ενώ μαρτυρούνται ιστορικά και έχουν αφήσει γραπτά τεκμήρια, δεν έχουν αφήσει μυθολογικά και λογοτεχνικά κείμενα εν γένει. Πολλοί λαοί ανήκουν σε αυτή την κατηγορία όπως Φοίνικες, Ετρούσκοι, Ελαμίτες, Λυδοί, Κάρες, Θράκες, Ιλλυριοί κλπ. Συνεπώς εφόσον οι λαοί αυτοί δεν έχουν καταγράψει τις παραδόσεις τους δεν γνωρίζουμε αν είχαν ή δεν είχαν μύθο για κατακλυσμό. Μέχρι λοιπόν να έρθει στο φως κάποιο μυθολογικό κείμενο θα είμαστε σε αναμονή…
Αιγύπτιοι
Σε φάση αναμονής μπορούμε να εντάξουμε και τους Αιγύπτιους. Στο μοναδικό διασωθέν κείμενο που μπορεί να συσχετιστεί με κατακλυσμό μαθαίνουμε πως λόγω της απειθαρχίας των ανθρώπων ο θεός-δημιουργός Ατούμ θέλει να καταστρέψει τα δημιουργήματά του επαναφέροντας τη Γη στην κατάσταση των Αρχέγονων Υδάτων όπου βρισκόταν αρχικά. Θα έμενε μόνο αυτός υπό τη μορφή φιδιού και ο Όσιρις. Δυστυχώς μετά από αυτό το σημείο ο πάπυρος είναι φθαρμένος και δυσανάγνωστος. Συνεπώς δεν ξέρουμε αν έγινε ο κατακλυσμός που προαναγγέλθηκε.
Φιλανδοί και Βίκινγκς
Κατατάσσω τους Φιλανδούς και τους Βίκινγκς σε μια αμφιλεγόμενη κατηγορία καθώς ο μύθος του παγκόσμιου κατακλυσμού έχει την ιδιαιτερότητα να μην περιέχει το στοιχείο του νερού αλλά του αίματος. Στην παράδοση των Βίκινγκς η πλημμύρα πραγματοποιείται από το αίμα του γίγαντα Υμίρ μετά τη θανάτωσή του από τον Όντιν. Μοναδικοί επιζώντες ένα μυθικό αντρόγυνο γιγάντων που γέννησαν μια νέα φυλή του είδους τους. Από το αίμα του γίγαντα προέκυψαν οι ωκεανοί του κόσμου. Στο εθνικό έπος των Φιλανδών γνωστό ως Kalevala περιγράφεται η πλημμύρα ολόκληρης της γης από το αίμα του ημίθεου ήρωα Väinämöinen μετά τον τραυματισμό του στο πόδι κατά τη διάρκεια ενός ηρωικού κατορθώματος.
Τούρκοι
Περίεργος και εντελώς απρόσμενος είναι ο μύθος του κατακλυσμού στους Τούρκους. Σ’ αυτόν κεντρική φιγούρα είναι ο Iskender-Iulcarni, δηλαδή ο Μέγας Αλέξανδρος. Στη διάρκεια των κατακτήσεων του ζήτησε από τη βασίλισσα της Σμύρνης Katife να του αποδοθεί φόρος τιμής αλλά αυτή αρνήθηκε και απείλησε να τον πνίξει αν επιμείνει. Θυμωμένος ο Μέγας Αλέξανδρος αποφάσισε να της στείλει φονική πλημμύρα και γι’ αυτό το σκοπό προσέλαβε μουσουλμάνους και «άπιστους» να δουλέψουν το κανάλι του Βοσπόρου με τέτοιο τρόπο ώστε να πλημμυρήσει η περιοχή της βασίλισσας. Αρχικά ο Μέγας Αλέξανδρος πλήρωνε τους άπιστους με το 1/5 της αμοιβής των μουσουλμάνων αλλά λίγο πριν το τέλος του έργου αντέστρεψε το ποσό της πληρωμής. Εξοργισμένοι οι μουσουλμάνοι παράτησαν το έργο με αποτέλεσμα να επέλθει μεγάλης έκτασης πλημμύρα που έπνιξε τους εργάτες, τη βασίλισσα της Σμύρνης και κατέστρεψε πολλές πόλεις της Αφρικής. Ο Μέγας Αλέξανδρος πρόλαβε να σταματήσει τον κατακλυσμό ανοίγοντας το στενό του Γιβραλτάρ, δίνοντας έτσι διέξοδο στη Μεσόγειο θάλασσα να βγει στον ανοιχτό ωκεανό.
http://www.talkorigins.org/faqs/flood-myths.html#Turkey
Προφανώς ο μύθος των Τούρκων δεν μπορεί να θεωρηθεί αρχαίος και αυθεντικός ως εμπειρία καθώς εντάσσεται σε εκείνους τους θρύλους που πλάθονταν στο μουσουλμανικό κόσμο το Μεσαίωνα για τον Iskandar-Αλέξανδρο.