Οι πληροφορίες είναι απ'το
Η υπόθεση Τουχατσέφσκι . Μια Γερμανορωσική συνωμοσία . Δημήτρης Γεδεών , Υποστράτηγος ε.α. Καθηγητής Στρατιωτικής Ιστορίας ΣΣΕ. Περιοδικό Στρατιωτική Ιστορία , τεύχος 5 , εκδόσεις Περισκόπιο
Ο Μιχαήλ Νικολάιεβιτς Τουχατσέφσκι γεννήθηκε στο Σμόλενσκ το 1893. Είχε Ρώσο πατέρα και Ιταλίδα μάνα. Ήταν πολύ δυνατός , ρομαντικός και αθλητικός. Αιχμαλωτίστηκε στον Α΄Π.Π. Στην διάρκεια της αιχμαλωσίας του γνώρισε τον επίσης αιχμάλωτο Ντε Γκωλ . Δραπέτευσε ( 1917 ) και έγινε μέλος του κομμουνιστικού κόμματος ( 1918 ) μετά από συνάντηση με τον Λένιν. Ως διοικητής στον Κόκκινο στρατό ηττήθηκε το 1920 στην Βαρσοβία από τον Πολωνό στρατάρχη Ιωάννη Πιλσούδσκι . Το 1935 ο Στάλιν του απένειμε τον τίτλο του στρατάρχη.
Το 1923 - 1933 Γερμανοί και Ρώσοι είχαν μυστική συνεργασία σε στρατιωτικό επίπεδο. Το διάστημα αυτό ο Τουχατσέφσκι πήγε πολλές φορές στο Βερολίνο και συνδέθηκε με Γερμανούς στρατιωτικούς.
Τον Ιούνιο του 1936 ο Τουχατσέφσκι αντιπροσώπευσε τον Στάλιν στην κηδεία του βασιλιά της Αγγλίας Γεωργίου Ε΄. Εκεί ήρθε κρυφά σε επαφή με Άγγλους στρατιωτικούς. Ο Τουχατσέφσκι έβλεπε τον κίνδυνο απ' την Γερμανία και πίστευε σε μια προληπτική επίθεση κατά της Γερμανίας με την βοήθεια των Αγγλογάλλων. Ο Στάλιν δεν έβλεπε με καλό μάτι τον Τουχατσέφσκι. Θεωρούσε πως μαζί με άλλους είχε σκοπό να τον ανατρέψει. Επίσης δεν έβλεπε σωστές ούτε τις γεωστρατηγικές του απόψεις. Ο Στάλιν πίστευε πως έπρεπε να αφήσουν τους Αγγλογάλλους να χτυπηθούν με τους Ιταλογερμανούς και η Σοβιετική Ένωση να διαπραγματευθεί με τους νικητές ( μάλλον τους Ιταλογερμανούς ). Ο Στάλιν κάλεσε τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών ( NKVD ) Ιέζωφ ( Σεπτέμβριος του '36 ) και του ζήτησε να τεκμηριώσει την συνωμοσία του Τουχατσέφσκι και των υπολοίπων. Δεν θα δεχόταν αντιρρήσεις πως δεν υπήρχε συνωμοσία.
Τον Δεκέμβριο του '36 ο Χάιντριχ συναντήθηκε με τον εξόριστο Λευκό Ρώσο στρατηγό Σκόμπλιν στο Βερολίνο. Ο Σκόμπλιν τον ενημέρωσε πως ο Τουχατσέφσκι και Γερμανοί αξιωματικοί ετοίμαζαν διπλό πραξικόπημα σε Βερολίνο και Μόσχα, για την ανατροπή των Χίτλερ και Στάλιν αντίστοιχα. Μάλιστα του παρέδωσε και σχετική αναφορά.
Ποιος ήταν όμως ο Σκόμπλιν ; Πρόκειται για έναν Ρώσο στρατιωτικό , βοηθό του στρατηγού Μίλερ, προέδρου στην Παγκόσμια Οργάνωση Εξόριστων Ρώσων στρατιωτικών. Ήταν πράκτορας της NKVD , ενώ και η σύζυγός του , πρώην πρώτη μπαλαρίνα της όπερας της Πετρούπολης, ήταν και αυτή πράκτορας της NKVD. Σκοπός του Σκόμπλιν ήταν να βγάλει απ' την μέση τον Μίλερ , να γίνει ο ίδιος πρόεδρος των εξόριστων αντικομμουνιστών και να ανατρέψει τον Στάλιν. Ταυτόχρονα αντιπαθούσε τον Τουχατσέφσκι , γιατί κάποτε αυτός ήταν ο νεώτερος σε ηλικία στρατηγός του Ρωσικού στρατού. Ο Τουχατσέφσκι ήταν τώρα ο νεώτερος σε ηλικία στρατηγός του Ερυθρού στρατού. Εκτός απ' τον Χάιντριχ , ο Σκόμπλιν συναντήθηκε πιο πριν και στο Παρίσι με ανθρώπους του Ιέζωφ και συμφώνησε μαζί τους : αυτοί θα τον βοηθούσαν να απαλλαγεί απ' τον Μίλερ και αυτός θα τους βοηθούσε να απαλλαγούν από τον Τουχατσέφσκι και μερικούς ενοχλητικούς Γερμανούς αξιωματικούς. Έπειτα ο Σκόμπλιν συναντήθηκε με τον Χάιντριχ.
Ο Χάιντριχ θεώρησε τις πληροφορίες του Σκόμπλιν κατάλληλες προς αξιοποίηση προκειμένου να απαλλαγούν οι Γερμανοί απ' τον εχθρικό Τουχατσέφσκι και αντι - ναζί Γερμανούς αξιωματικούς. Συναντήθηκε με τους Χίτλερ , Χίμλερ , Ες και Μπόρμαν ( 24/12/1936 ) και αποφάσισαν να ετοιμάσουν έναν φάκελο με πλαστά στοιχεία που θα ενοχοποιούσε τον Τουχατσέφσκι.
Πώς θα έφτανε όμως ο φάκελος στον Στάλιν ; Ο Χάιντριχ βρήκε ως καλή ιδέα να χρησιμοποιηθεί γι' αυτόν τον σκοπό ο ανύποπτος Τσεχοσλοβάκος ηγέτης Μπένες , ο οποίος διατηρούσε καλές σχέσεις με τον Στάλιν. Άρχισε λοιπόν το προπαρασκευαστικό μασάζ στον Μπένες. Ο Γερμανός υφυπουργός εξωτερικών είπε στον Τσεχοσλοβάκο πρεσβευτή πως οι σχέσεις Σοβιετικής Ένωσης και Τσεχοσλοβακίας θα άλλαζαν προς το χειρότερο αν έπαιρνε κάποτε την εξουσία ο Τουχατσέφσκι. Ο Μπένες κάλεσε τον Ρώσο πρεσβευτή ( Μάρτιος του '37 ) και του μετέφερε τους φόβους του σχετικά με τον Τουχατσέφσκι. Ο Ρώσος πρεσβευτής ενημέρωσε με την σειρά του το Στάλιν.
Στις 5/4/1937 ο Τουχατσέφσκι ενημερώθηκε πως δεν θα πήγαινε ως αντιπρόσωπος του Στάλιν στην Αγγλία για την στέψη του βσιλιά Γεωργίου του ΣΤ΄. Στις 12/4 μετατέθηκε δυσμενώς ως στρατιωτικός διοικητής της περιοχής του Βόλγα. Την 1/5 , κατά την στρατιωτική παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία , πήρε την θέση του στην εξέδρα των στραταρχών και στρατηγών. Αγνοήθηκε όμως επιδεικτικά και αποχώρησε χωρίς να περιμένει την παρέλαση των εργατών.
Τον Μάιο του '37 ο Χάιντριχ έβαλε έναν Γερμανό μετανάστη της Τσεχοσλοβακίας να ενημερώσει έναν φίλο του Μπένες πως υπήρχε ένας Γερμανός στο Βερολίνο που διέθετε έναν ενοχοποιητικό για τον Τουχατσέφσκι φάκελο. Ο Μπένες ενημέρωσε τον Στάλιν. Ο Στάλιν έστειλε δύο πράκτορες στο Βερολίνο, οι οποίοι συναντήθηκαν με τον Γερμανό και πήραν τον φάκελο με αντάλλαγμα 3εκ. ρούβλια. Στις 12/5 ο φάκελος έφτασε στον Στάλιν. Στις 20/5 ανακοινώθηκε η συνωμοσία και άρχισαν οι συλλήψεις και οι "αυτοκτονίες" . Στις 27/5 συλλαμβάνεται ο Τουχατσέφσκι. Κατηγορήθηκε για προδοτική συνεργασία με ξένη δύναμη. Η δίκη έγινε στις 11/6 ( καταδικάστηκαν 8 ανώτατοι αξιωματικοί μεταξύ των οποίων και ο Τουχατσέφσκι ). Η εκτέλεση με τυφεκισμό πραγματοποιήθηκε την επόμενη ημέρα ( 12/6 ). Ο "φάκελος Τουχατσέφσκι" παρουσιάστηκε στους δικαστές για τους προδιαθέσει αρνητικά προς τον Τουχατσέφσκι , αλλά στην δίκη δεν χρησιμοποιήθηκε.
Οι διώξεις στον Ερυθρό Στρατό συνεχίστηκαν. Εκκαθαρίστηκαν 3 απ' τους 5 στρατάρχες , 13 απ' τους 15 διοικητές στρατιών , 77 απ' τους 85 σωματάρχες , 110 απ' τους 195 μεράρχους και 200 απ' τους 496 ταξιάρχους . Μεταξύ των εκκαθαρίσεων περιλαμβάνονταν και 7 απ' τα 9 μέλη του δικαστηρίου που καταδίκασε τον Τουχατσέφσκι.
Στη Γερμανία ο Χάιντριχ εκαυχάτο πως πέτυχε την αποδυνάμωση του Ερυθρού Στρατού και την απαλλαγή απ' τον Τουχατσέφσκι. Ο Χίτλερ χρησιμοποίησε τον "φάκελο Τουχατσέφσκι" και απέλυσε τους δικούς του ενοχλητικούς στρατηγούς Μπλόμπεργκ και Φριτς . Ο αρχηγός της Αμπβέρ ναύαρχος Κανάρις όμως δυσαρεστήθηκε γιατί δεν ενέκρινε τέτοιες μεθόδους.
Ο Ιέζωφ κράτησε την υποσχεσή του στον Σκόμπλιν. Τον Σεπτέμβριο του '37 ο Μίλερ απήχθη μέρα - μεσημέρι σε έναν ήσυχο δρόμο του Παρισιού και δεν ξανάκουσε ποτέ κανείς τίποτα γι' αυτόν. Ο Σκόμπλιν ανακρίθηκε απ' την γαλλική αστυνομία , η οποία τον υποψιαζόταν. Τελικά εξαφανίστηκε και αυτός χωρίς να ξανακουστεί κάτι και γι' αυτόν !
Η μνήμη του Τουχατσέφσκι αποκαταστάθηκε μετά τον θάνατο του Στάλιν απ' τον Χρουτσόφ. Ο τελευταίος ανακοίνωσε πως ο Τουχατσέφσκι και όσοι είχαν εκκαθαριστεί μαζί του ήταν αθώοι. Οι υπηρεσίες του Χίτλερ έστειλαν ένα πλαστό έγγραφο που έλεγε ότι ο Τουχατσέφσκι και άλλοι Ρώσοι στρατιωτικοί ήταν προδότες. Το έγγραφο έπεσε στα χέρια του Τσεχοσλοβάκου προέδρου Μπένες , ο οποίος από καλή πρόθεση το προώθησε στον Στάλιν. Έτσι ο Τουχατσέφσκι και οι άλλοι σύντροφοι εκτελέστηκαν.
Στο απόσπασμα τονίζω πως οι Γερμανοί της εποχής - τουλάχιστον ο Γκαίμπελς - πίστευαν πως οι Έλληνες του '40 