Το τελευταίο ανάχωμα του ελληνικού κράτους απέναντι στην ξενοκρατία

[Σενέκας]

....Σύμφωνα με τη Βασίλισσα Αμαλία, ήταν ο Ιωάννης Κωλέττης!.


Η τελευταία επίσκεψη του βασιλιά, στον ετοιμοθάνατο Κωλέττη, στις 8 Σεπτεμβρίου 1847:

Το μόνο που μπόρεσε να του πει ήταν ότι ελπίζει πως θα είναι πάντα ευχαριστημένος με τις υπηρεσίες που του προσέφερε. Και του ζήτησε να πάρει την ανιψιά του υπό την προστασία του. Θα είναι τρομερή απώλεια για μας ο θάνατος αυτού του πιστού ανθρώπου, ενός άνδρα με μεγάλη πείρα, συνέπεια , δυνατο χαρακτήρα , φιλοπατρία και ο οποίος πίστευε με θρησκευτική προσήλωση ότι ο θρόνος του βασιλιά Όθωνα αποτελεί αναγκαιότητα . Δεν είχε γίνει Ευρωπαίος, αν και γνώριζε την Ευρώπη, ήταν μάλλον Ανατολίτης και γι' αυτό καταλάβαινε τον λαό, όπως και εκείνος τον καταλάβαινε . Έβλεπε πάρα πολύ καθαρά, είχε κάτι το μεγαλόπνοo, είχε γνωρίσει πολλούς μεγάλους άνδρες της εποχής μας και είχε μελετήσει τη συμπεριφορά τους. Είχε επίσης διδαχτεί πολλά στα νεανικά του χρόνια. Ο Θεός να μας φωτίσει και να μας βοηθήσει να τον αντικαταστήσουμε. Ήταν Έλληνας και όχι Γάλλος. Μπορεί μερικοί να υπηρετησαν τα σχέδιά του, αυτός δεν υπηρέτησε τα σχέδια κανενός. Το ότι δεν θέλησε να προσβάλει τη Γαλλία, τη μόνη Δύναμη η οποία μας συμπεριφέρθηκε καλοπροαίρετα , είναι αυτονόητο. Αλλά είχε εξίσου καλές σχέσεις με τις γερμανικές Δυνάμεις και προσπαθούσε πάντοτε να το δείχνει. Και φρόντιζε να του αφήνουν ( οι Δυνάμεις) αρκετή ισχύ, που είναι απαραίτητη για να κυβερνησει κανείς αυτήν τη χώρα και να την οδηγήσει στην ευημερία. Πάνω απ'όλα πρέπει να αποφεύγει κανείς την υποδούλωση στην Αγγλία και να αντιμετωπίζει αυτή τη δύναμη με αξιοπρέπεια

οι τελευταίες αναλαμπές και ο θάνατος:

στις έξι παρά τέταρτο αποδήμησε εις Κύριον.

Ήταν ασφαλώς ο επιφανέστερος άνδρας της πατρίδας του, ένας από τους επιφανέστερους άνδρες της εποχής μας. Ο Θεός γνωρίζει καλύτερα από μας γιατί μας πήρε αυτήν τη στιγμή τον πιστό αυτόν υπηρέτη, τον στυλοβάτη αυτόν του θρόνου μας. Ήταν το θέλημά Του. Εγώ όμως, που δεν βλέπω τόσο μακριά, δεν μπορώ να φανταστώ ποια θα είναι η εξέλιξη . Τον έκλαψα τον Κωλέττη. Πόσο δύσκολο θα πρέπει να ήταν γι'αυτόν να αισθάνεται ότι πεθαίνει ενώ η πατρίδα του, που αγαπούσε αφάνταστα, βρίσκεται σε τόσο δύσκολη θέση. Μόλις πριν από τέσσερις εβδομάδες στο Ναύπλιο φρόντισε να γίνει εκταφή και να πλύνουν τα οστά της μητέρας του. Τον πήρε γρήγορα κοντά της. Από το παράθυρό μου βλέπω τον κόσμο να συρρέει στο σπίτι του, για να το δει μια τελευταία φορά, είναι άνθρωποι κάθε κοινωνικής τάξης, από υψηλά ιστάμενοι μέχρι τα ταπεινότερα μέλη της κοινωνίας, χωρικοί και στρατιώτες. Όλοι πάνε προς τα κεί.

Χτες υπήρξε για μια στιγμή μια ακτίνα ελπίδας. Καθώς επιστρέφαμε από τον έφιππο περίπατό μας, έτρεξαν δύο άνθρωποι και φώναξαν στον βασιλιά ότι η κρίση που περιμέναμε εδώ και δεκατέσσερις μέρες ήρθε. Αμέσως μετά ήρθε ένας άλλος, με την ίδια είδηση. Μετά ήρθε καλπάζοντας ένας αξιωματικός. Στο δρόμο ένας άνδρας φώναξε στον βασιλιά, καθώς περνούσε, « βασιλιά, ο υπηρέτης σου είναι καλά». Παρόλο που όλα αυτά ήταν συγκινητικά, είχαν και μια πολύ αστεία πλευρά, γιατί αυτή η κρίση την κανονική ζωή δεν λέγεται και ουτε βγαίνουν να τη φωνάξουν έτσι αλλά αυτήν τη φορά παραμερίστηκαν όλα. Δυστυχώς η κρίση ήρθε όταν ήταν πολύ αργά, ακολούθησαν λιποθυμίες και έτσι τελείωσε η ωραία, γεμάτη δραστηριότητα ζωή του. Η κυρία φον Πλύσκω τον είδε χτες το βράδυ στις έξι. Σαν λιοντάρι, μας είπε, ήταν ξαπλωμένος και τα μακριά του μαλλιά πλαισίωναν το ωραίο εκφραστικό του πρόσωπο! Την γνώρισε, της έδωσε πολλές φορές το χέρι και της μίλησε με θερμά λόγια. Σκέφτομαι και διερωτώμαι που θα βρούμε τώρα άλλον άνθρωπο που θα μπει ανάμεσα στον βασιλιά και τις επιθέσεις από το εξωτερικό.

τα αποσπάσματα είναι απο τις προσωπικές της επιστολές στον πατέρας της, σε μετάφραση Βάνας και Μιχελ Μπουσε

Η "κρίση" που αναφέρει, αλλά ντρέπεται να πει με το όνομά της, είναι ότι ο πρωθυπουργός κατούρησε. Είχε αρρωστήσει απο τα νεφρά, οπότε είχε πρόβλημα στην ούρηση, και μόλις έγινε λίγο καλύτερα, ο λαός που έβρισκε τον βασιλιά στον δρόμο του φώναζε "κατούρησε βασιλιά μου, κατούρησε"

[Σενέκας]

η κηδεία του, που κατέληξε λαϊκο προσκύνημα

αλλά πιο πολύ είναι βαριά η καρδιά μου εξαιτίας του θανάτου του Κωλέττη, γιατί αυτός ο θάνατος με συγκίνησε αφάνταστα. Μέσω αυτού του ανθρώπου και μαζί του μπορούσαν να γίνουν πολλά πράγματα, τα οποία τώρα δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν. Και ήταν πολύ πιστός, τον συμπαθούσα πάρα πολύ. Αλλά πόσο ήταν ο εκλεκτός του λαού, πόσο τον σέβονταν και τον αγαπούσαν, φάνηκε καθαρά μετά τον θάνατό του. Δεν το φανταζόμουν αυτό, παρόλο που γνώριζα ότι ασκούσε μεγάλη επιρροή. Ο άνδρας αυτός όμως είχε κάτι το μαγικό. Από τη στιγμή του θανάτου του άρχισε να συρρέει κυριολεκτικά ο λαός στο σπίτι του , από τον πιο ταπεινό μέχρι τον πιο υψηλά ιστάμενο, άνδρες και γυναίκες. Ανέβαιναν πάνω, φιλούσαν τον νεκρό, σύμφωνα με το ελληνικό έθιμο, και έφευγαν. Και με πόση οδύνη, πόση ησυχία και αξιοπρέπεια ! Όλη την ημέρα έβλεπε κανείς εκατοντάδες άτομα γύρω από το σπίτι. Κι αυτό κράτησε μέχρι τις δέκα το βράδυ. Φαίνεται ότι ήταν ωραίος νεκρός, είχε ήρεμη, ήπια έκφραση. Κάποιος που τον είδε μου διηγήθηκε ότι ο κόσμος περπατούσε στα νύχια των ποδιών του , με τον μεγαλύτερο σεβασμό, πράγμα που συνήθως δεν κάνουν, ούτε όταν πρόκειται για τους νεκρούς τους ούτε στις εκκλησίες τους. Τη 13η του μήνα έγινε πάλι το ίδιο από πολύ νωρίς. Όλα τα καταστήματα είχαν κλείσει από μόνα τους. Στο παζάρι επικρατούσε νεκρική σιγή. Και όταν κατά τις δέκα ξεκίνησε η νεκρική πομπή είχε συγκεντρωθεί ένα τεράστιο πλήθος απο ανθρώπους. Ποιος να μετρήσει τις πολλές χιλιάδες που βρίσκονταν εκεί. Οι δρόμοι ήταν ασφυκτικά γεμάτοι, οι στέγες, τα μπαλκόνια, τόσο που μερικοί μερικοί φοβόντουσαν ότι θα κατέρρεαν. Η πομπή πέρασε απο το παλάτι καθώς τον πήγαιναν στην εκκλησία. Του απονεμήθηκαν όλες οι τιμές και οι στρατιωτικές ως αγωνιστή της ελευθερίας

[Σενέκας]

Τώρα που έφυγε, η Αγγλία θα προσπαθήσει να μας κάνει σκλάβους της, αλλά εμείς δεν υποκύπτουμε

Για σήμερα θα κλείσω, αγγελικέ μου πατέρα. Αισθάνομαι ατονία, γιατί η αβεβαιότητα και η ανησυχία κράτησαν πολύ. Και κούραση , γιατί βλέπω να ορθώνονται μπροστά μας τα προβλήματα βουνό. Αλλά χρειάζεται θάρρος και όλα θα τακτοποιηθούν. Τουλάχιστον ζήσαμε ώς τώρα μερικά πιο εύκολα χρόνια. Τώρα θα πρέπει να παλέψουμε μόνοι μας. Η αντιπολίτευση, μέσα στο μίσος της, εκφράζεται με άθλιο τρόπο. Εσύ θα λυπηθείς , αγγελικέ μου πατέρα , γιατί ήσουν ασφαλώς ευνοϊκά διατεθειμένος προς τον άνδρα που στήριζε τον θρόνο με όλη του τη δύναμη. Η Αγγλία όμως απατάται, αν νομίζει ότι τώρα θα γίνουμε σκλάβοι της. Η Ευρώπη , μέσα στη σήψη της , θα δει ίσως στον θάνατό του μόνο το μέσον για να λυθεί το πρόβλημα με την Τουρκία, χωρίς να υπολογίζει ότι, τώρα που έλειψε αυτός που φοβόντουσαν, οι Τούρκοι θα φερθούν ακόμη πιο αλαζονικά. Εξάλλου ο Όθων δεν πρόκειται να υποχωρήσει

[Σενέκας]

το παράξενο είναι ότι φαίνεται να είχε αλυτρωτικά σχέδια, τα οποία όλοι, λαός, βασιλείς, μέχρι και ξένες δυνάμεις θεωρούσαν πραγματικά, αλλά κανένας δεν ήξερε ποια είναι, ούτε και πραγματοποιήθηκαν ποτέ. Μέχρι και η Γαλλία φοβόταν ότι θα τα βάλει με τους οθωμανούς και έπρεπε ο Πισκατόρυ να του εξηγήσει ότι "ασε τους ηρωισμούς και ασχολήσου με το εσωτερικό". Να ήταν πολιτικαντισμός, ή απλά δεν πρόλαβε; και αν ήταν πολιτικαντισμός, οι ξένοι τι λόγο είχαν να τον φοβούνται;

[Σενέκας]

[πατησιωτης]

και αν ήταν πολιτικαντισμός, οι ξένοι τι λόγο είχαν να τον φοβούνται;

Η κατάσταση ήταν εύφλεκτη από την Κρήτη ως τη Μακεδονία και κανείς δεν ήξερε τι θα υποκινήσει η Ελλάδα τότε.

[Σενέκας]

και αν ήταν πολιτικαντισμός, οι ξένοι τι λόγο είχαν να τον φοβούνται;

Η κατάσταση ήταν εύφλεκτη από την Κρήτη ως τη Μακεδονία και κανείς δεν ήξερε τι θα υποκινήσει η Ελλάδα τότε.

έτσι λες, αλλά οι φόβοι της Αμαλίας ότι ο Κωλέττης ήταν ανάχωμα στην αγγλική επιρροή, και τώρα που πέθανε θα αποθρασυνθούν, έγιναν πραγματικότητα. Στα δε Μουσουρικά, κατάφερε να κρατήσει εθνική στάση και αρνήθηκε να υποχωρήσει στην Τουρκία...η οποία στάση άλλαξε σχεδόν αμέσως αφού πέθανε, απο κυβέρνηση που δεν προέκυψε απο διάλυση της βουλής, αλλά ήταν απλά διάδοχη του Κωλέττη με διαφορετικό υπουργείο

Η Κυβέρνησις έπραξεν εις την παρούσαν περίστασιν ό,τι έπρεπε να πράξη' εγώ, ο Κωλέτης, έπραξα ως Έλλην προστατεύων τα συμφέροντα του Βασιλέως μου, του Έθνους μου . Με έγραψεν η Τουρκική κυβέρνησις «σκύψε το κεφάλι», τη απεκρίθην «δέν σκύπτω το κεφάλι ».Μοί έστειλε με ατμοκίνητον την πρότασίν της, έπρεπε με ατμοκίνητον να στείλω την απάντησίν μου, έσυλλογίσθην να στείλω το ιδικόν μαςατμοκίνητον, αλλ' ύστερον ενθυμήθην ότι δεν έχει φερμάνι, και ήθελε χρονοτριβήσει είς Δαρδανέλλια, έγραψα λοιπόν έν μπιλλιέτoν προς τον Κ.Πισκατόρην και το είπον, «στείλε μου το Γαλλικών ατμοκίνητον» μοι απεκρίθη , «τί το θέλεις;», το απεκρίθην , «θέλω να στείλω γράμματα εις την Πόρταν», μοί απήντησε πάλιν, «στείλε μου να δω τι θα γράψης» το άπεκρίθην, «στείλε μου το ατμοκίνητον, και αύριον στέλλω και πρός σε αντίγραφον της διακοινώσεώς μου, καθώς θα στείλω και εις τους λοιπους πρέσβεις, (διότι ο Κωλέτης δεν θέλει μυστικά, θέλει να γνωρίζωσιν όλοι οι πρέσβειςτην διαγωγήν του»). Μοί έστειλε το ατμοκίνητον, έστειλα την διακοίνωσίν μου την επιούσαν υπήγα εις τού Βασιλέως. « Κύριε Κωλέτη,(μοί είπε) εξεύρεις τι έκαμα; Τί, Μεγαλειότατε; "Έγραψα εις τον Σουλτάνον. - "Έγραψες εις τον Σουλτάνον; Και τί τω έγραψες; Ο Βασιλεύς με έδειξεν το σχέδιον της επιστολής του-το είπον: «Εύγε, Μεγαλειότατε , αξιόλογα έγραψες».

[hades]

το παράξενο είναι ότι φαίνεται να είχε αλυτρωτικά σχέδια, τα οποία όλοι, λαός, βασιλείς, μέχρι και ξένες δυνάμεις θεωρούσαν πραγματικά, αλλά κανένας δεν ήξερε ποια είναι, ούτε και πραγματοποιήθηκαν ποτέ. Μέχρι και η Γαλλία φοβόταν ότι θα τα βάλει με τους οθωμανούς και έπρεπε ο Πισκατόρυ να του εξηγήσει ότι "ασε τους ηρωισμούς και ασχολήσου με το εσωτερικό". Να ήταν πολιτικαντισμός, ή απλά δεν πρόλαβε; και αν ήταν πολιτικαντισμός, οι ξένοι τι λόγο είχαν να τον φοβούνται;

Αυτό είναι ενδιαφέρον .Ρε λες ο Ηπειρώτης να είχε έτοιμο τον μηχανισμό για καμια μαζική εξέγερση στην Οθωμανική Εκστρατεία ;

[Σενέκας]

το παράξενο είναι ότι φαίνεται να είχε αλυτρωτικά σχέδια, τα οποία όλοι, λαός, βασιλείς, μέχρι και ξένες δυνάμεις θεωρούσαν πραγματικά, αλλά κανένας δεν ήξερε ποια είναι, ούτε και πραγματοποιήθηκαν ποτέ. Μέχρι και η Γαλλία φοβόταν ότι θα τα βάλει με τους οθωμανούς και έπρεπε ο Πισκατόρυ να του εξηγήσει ότι "ασε τους ηρωισμούς και ασχολήσου με το εσωτερικό". Να ήταν πολιτικαντισμός, ή απλά δεν πρόλαβε; και αν ήταν πολιτικαντισμός, οι ξένοι τι λόγο είχαν να τον φοβούνται;

Αυτό είναι ενδιαφέρον .Ρε λες ο Ηπειρώτης να είχε έτοιμο τον μηχανισμό για καμια μαζική εξέγερση στην Οθωμανική Εκστρατεία ;

Δύσκολο να πει κανείς, μπορεί και να τους κορόιδευε όλους. Τα δεδομένα είναι ότι αυτή ήταν οι πεποίθηση πολλών τότε, και κυρίως του λαού-και μπορεί να τους κορόιδευε όλους, αλλά απο την άλλη το κόμμα του θεωρούνταν το κόμμα των παλικαριών, το κόμμα της φουστανέλας, και είχε προσεταιριστεί τους περισσότερους οπλαρχηγούς της Στερεάς. Χατζηχρήστος, Καρατάσος κλπ, επι Κωλέττη περνάγανε πολύ συχνά απέναντι και κάνανε μπούγιο, αλλά ποτέ δεν υπήρξε κάτι οργανωμένο. Το 44 επίσης, οι Γάλλοι, δε θέλανε πρωθυπουργό τον βραχίωνα του Γαλλικού κόμματος, πρτιμούσαν Μαυροκορδάτο, γιατί τον πρώτο τον φοβόταν, φοβόταν τις αλυτρωτικές του τάσεις

[Σενέκας]

το παράξενο είναι ότι φαίνεται να είχε αλυτρωτικά σχέδια, τα οποία όλοι, λαός, βασιλείς, μέχρι και ξένες δυνάμεις θεωρούσαν πραγματικά, αλλά κανένας δεν ήξερε ποια είναι, ούτε και πραγματοποιήθηκαν ποτέ. Μέχρι και η Γαλλία φοβόταν ότι θα τα βάλει με τους οθωμανούς και έπρεπε ο Πισκατόρυ να του εξηγήσει ότι "ασε τους ηρωισμούς και ασχολήσου με το εσωτερικό". Να ήταν πολιτικαντισμός, ή απλά δεν πρόλαβε; και αν ήταν πολιτικαντισμός, οι ξένοι τι λόγο είχαν να τον φοβούνται;

Αυτό είναι ενδιαφέρον .Ρε λες ο Ηπειρώτης να είχε έτοιμο τον μηχανισμό για καμια μαζική εξέγερση στην Οθωμανική Εκστρατεία ;

δεν μπορώ να βρω πολλές πηγές για ελληνική εμπλοκή, αλλά έχω την εντύπωση ότι υπήρχαν φ΄φμηες για εμπλοκή του Κωλέττη στην εξέγερση του Γκιολέκα του 1847, που παραλίγο να ελευθερώσει τα Γιάννενα. Ο Κωλέττης, ήταν λέει παλιός του γνωστός και χρηματοδότης

https://en.wikipedia.org/wiki/Zenel_Gjoleka

https://en.wikipedia.org/wiki/Albanian_Revolt_of_1847

για τε εθνικά κινήματα ίσως να ξέρουν παραπάνω οι Παλαιοελλαδίτης, ή Ζαποτέκος

[Eθνικοκοινωνιστης]

δικαιολογημενη,τετοιες βλακειες μονο απο karens θα ακουσεις

[Ζενίθεδρος]

Σου έχει γίνει ψύχωση αυτός ο πουστόβλαχος.

[Σενέκας]

Σου έχει γίνει ψύχωση αυτός ο πουστόβλαχος.

την αγιογραφία στο αρχικό ποστ πως τη βρίσκεις; 'Γω Δεν την υιοθετώ απαραίτητα, μην παρεξηγηθούμε, αλλά είναι μια διαφορετική οπτική, που αξίζει να εξετάσει κανείς, γιατί όχι;

[Σενέκας]

Σου έχει γίνει ψύχωση αυτός ο πουστόβλαχος.

και αν δε σου κάθεται καλά ότι φέρνω κρίσεις που ξεμακραίνουν λίγο απο την εικόνα του σατανικού λαμόγιου, ορίστε, για να το ισορροπήσω: το παραδεχόταν και ο ίδιος ότι είναι αμοραλιστής και ψεύτης

Και αυτός δε ηγάπα να θωρακίζεται δια ξένων παραδειγμάτων. «Εξέτασον, είπέ μοι ποτε, την υπόθεσιν τών ισπανικών γάμων και θα μάθης μέχρι τίνος βαθμού το ψεύδος διαχέεται αφειδώς-ίδε και την ύπουλον και δολεραν πολιτικήν της Αγγλίας εν Ιταλία . Τί δε αποδεικνύουσι ταύτα; Αποδεικνύουσιν ότι, εάν ο πολιτικός σκοπόν έχη αισίαν έκβασιν , πρέπει να προσλαμβάνη και του ψεύδους της συμμαχίαν . Αγνοείς το διηνεκές αξίωμαΛοδοβίκου του ΙΑ' της Γαλλίας, ηγεμόνος ουχί ευκαταφρονήτου, το, Qui nescit dissimulare nescit regnare;» Ελεγε δε ταύτα ούχί απιστών, αλλά,ως είπον, έν πεποιθήσει. Κατ 'αυτόν, η μεν συνείδησις του πολιτευομένου εστί και πρέπει να και όλως διάφορος της ηθικής συνειδήσεως, το δε ψεύδος άξων απαραίτητος πάσης πολιτικής ενεργείας. Διό και μετεχειρίζετο αυτό ως τι των μυρίων εκείνων αθυρματίων, άτινα επιδεικνύοντες οικυβερνήται προς τους λαούς φενακίζουσιν ως παιδία.

η λαμογιά του είχε μία κάποια μέθοδο. Πίστευε ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα και το ψέμα είναι βασικό εργαλείο της πολιτικής

[Παλαιοελλαδίτης]

το παράξενο είναι ότι φαίνεται να είχε αλυτρωτικά σχέδια, τα οποία όλοι, λαός, βασιλείς, μέχρι και ξένες δυνάμεις θεωρούσαν πραγματικά, αλλά κανένας δεν ήξερε ποια είναι, ούτε και πραγματοποιήθηκαν ποτέ. Μέχρι και η Γαλλία φοβόταν ότι θα τα βάλει με τους οθωμανούς και έπρεπε ο Πισκατόρυ να του εξηγήσει ότι "ασε τους ηρωισμούς και ασχολήσου με το εσωτερικό". Να ήταν πολιτικαντισμός, ή απλά δεν πρόλαβε; και αν ήταν πολιτικαντισμός, οι ξένοι τι λόγο είχαν να τον φοβούνται;

Αυτό είναι ενδιαφέρον .Ρε λες ο Ηπειρώτης να είχε έτοιμο τον μηχανισμό για καμια μαζική εξέγερση στην Οθωμανική Εκστρατεία ;

δεν μπορώ να βρω πολλές πηγές για ελληνική εμπλοκή, αλλά έχω την εντύπωση ότι υπήρχαν φ΄φμηες για εμπλοκή του Κωλέττη στην εξέγερση του Γκιολέκα του 1847, που παραλίγο να ελευθερώσει τα Γιάννενα. Ο Κωλέττης, ήταν λέει παλιός του γνωστός και χρηματοδότης

https://en.wikipedia.org/wiki/Zenel_Gjoleka

https://en.wikipedia.org/wiki/Albanian_Revolt_of_1847

για τε εθνικά κινήματα ίσως να ξέρουν παραπάνω οι Παλαιοελλαδίτης, ή Ζαποτέκος

Λέγεται πως ο Γκιολέκας συνδεόταν φιλικά με τον Κωλέτη και για αυτό ο δεύτερος υποστήριξε υπόγεια το κίνημά του θέλοντας να αποκομίσει και πολιτικά-εδαφικά οφέλη. Από την άλλη, η κοινή γνώμη του ελληνικού βασιλείου ήταν εναντίον του κινήματος, όπως - μάλλον - και η πλειοψηφία των Ελλήνων της Ηπείρου.