Πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο άνθρωπος είναι διφυής, αποτελείται δηλαδή από ψυχικό και σωματικό στοιχείο, και έχει αντίστοιχα διπλές τις αισθήσεις και διπλές τις αρετές. Και έχει η ψυχική φύση πέντε αισθήσεις και πέντε η σωματική. Οι ψυχικές αισθήσεις, τις οποίες οι σοφοί ονομάζουν και "δυνάμεις" είναι οι εξής: νους, γνώμη, διάνοια, φαντασία και αυτοσυνείδηση (αίσθηση) και οι σωματικές αισθήσεις, είναι οι εξής: όραση, όσφρηση, ακοή, γεύση και αφή. Για τούτο υπάρχουν διπλές και οι αρετές τους και οι αποκλίσεις τους.
ΨΥΧΙΚΕΣ ΑΡΕΤΕΣ
Ψυχικές ονομάζουμε κατά γενικό λόγο, τις τέσσερις αρετές, που είναι οι εξής: ανδρεία, φρόνηση σωφροσύνη και η δικαιοσύνη. Απ' αυτές (ενεργουμένων εντός του μέτρου αυτών) , προέρχονται όπροέρχονται όλες οι άλλες ψυχικές αρετές, όπως: πραότητα, μακροθυμία, ανεξικακία, χρηστότητα, αοργησία, ευθυμία, απλότητα, ανυποκρησία (ειλικρίνεια), μετριοφροσύνη, έλξη προς υπερκόσμια "γνώση", πληρότητα, (απαλλαγή από φθόνο), τιμιώτητα, αψιλαργυρία, συμπόνια, ελεήμων διάθεση, γενναιοδωρία, αφοβία, αλυπία (έλλειψη ταραχής;), κατάνυξη, φιλαιδημοσύνη, ευλαβή φιλοπρέπεια, (ευθυδικία, ευδιαλλαξία, ευτλημοσύνη, φιλαγαθοσύνη, γλυκυθυμία κλπ).
ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΡΕΤΕΣ
Οι σωματικές αρετές, μάλλον τα εργαλεία των αρετών, όπως αρχικά στόλισαν τον άνθρωπο, όταν ενεργούν με επίγνωση, έξω από κάθε υποκρισία, και ανθρωπαρέσκεια, οδηγούν τον άνθρωπο σε προκοπή της απάθειας (δυναμικής* κι όχι παθητικής), είναι δε οι εξής: εγκράτεια, ολιγοφαγία, -ποσία, χρήση αναγκαίων και απλών ενδυμάτων, βραδυφαγία, ακτημοσύνη, ξενητεία, αυτάρκεια κλπ.
ΨΥΧΙΚΩΝ ΑΡΕΤΩΝ ΑΠΟΚΛΙΣΕΙΣ (ΨΥΧΙΚΑ ΠΑΘΗ)
...
Ιωάννου Δαμασκηνού "Περί αρετών και παθών"