Έχουν τα βιβλία ημερομηνία λήξης;

[Antipnevma]

Από ένα λογοτεχνικό έργο δεν περιμένεις να μάθεις κάτι.

Πρώτο μελημτου συγγραφέα είναι να πλάσει χαρακτήρες που θα είναι αληθοφανής και μια ιστορία-πλοκή που θα σου κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον.

Τώρα, αν το λογοτεχνικό έργο γράφτηκε παλιά ή πολύ παλιά, διαβάζοντας το ανοίγεις ένα παράθυρο στο παρελθόν και γνωρίζεις το τί πίστευαν, πως σκέφτονταν, ένιωθαν και έπρατταν οι άνθρωποι μια συγκεκριμένη εποχή. Σίγουρα, όμως, μαθαίνεις πολλά για τον συγγραφέα.

Επομένως, πέρα από την τέρψη που προσφέρει ένα έργο τέχνης, σου προσφέρει εναλλακτικές ματιές του κόσμου, εναλλακτικούς τρόπους σκέψεις και αυτό, αν μη τι άλλο, νομίζω, έχει την αξία του. Διότι, αντιλαμβάνεσαι ότι ο κόσμος κάποτε ήταν αλλιώς, πράγμα που σημαίνει ότι και στο μέλλον θα είναι αλλιώς. Μαθαίνεις να μην σκέφτεσαι μονολοθικά και να είσαι λιγότερο απόλυτος.

Πολλοί λογοτέχνες και ποιητές (και μάλιστα οι καλύτεροι) γράφουν τα έργα τους για να διαδώσουν ορισμένες αντιλήψεις στους ανθρώπους της εποχής τους. Δηλαδή περιμένουν από σένα να μορφωθείς από το έργο τους, όχι απλώς να το 'απολαύσεις'. Και σιγά την απόλαυση άλλωστε. Απόλαυση δίνει το φαΐ, το πιοτί και το πήδημα και γενικά οτιδήποτε εξιτάρει το σώμα. Οι απολαύσεις της ψυχής (πχ θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες) είναι υποδεέστερες ενώ οι 'απολαύσεις' του νου και των γραμμάτων είναι το λιγότερο γελοίες.

[Αχθος Αρουρης]

κοιταξα λιγο στο διαδικτυο για τον κονδυλη....
αυτο που καταλαβα εγω, ειναι οτι ελαβε την
αρχικη του μορφωση στα πλαισια του μαρξισμου
δηλ. εχόμενος του ιστορικου υλισμου και οτι υπηρξε
θιασωτης του διαφωτισμου .....

Ημαρτον

λογο εχεις ή μονο γελας αμαθως και φορτικως ;
........ ................... .............

Εισαι μορφωμενος ανθρωπος. Ειναι περιεργο να μην εχεις διαβασει κανενα βιβλιο του Κονδυλη και ειναι ακομα πιο περιεργο μην έχοντας ανοίξει βιβλίο του να τσεκάρεις για λιγο στο διαδικτυο για να αποκτησεις αποψη.

Διαβασε την " Παρακμη του αστικου πολιτισμου" να καταλαβεις περι τινος προκειται.

......................
μορφωμενος εγω !! ετσι σου φαινεται .....
οι μορφωμενοι εχουν γερη μνημη ευρυχωρη
υπερ-τέρα .............
απλα ειμαι ερωτευμενος με την Σοφια (την ασαρκη)
επιμελης μαθητης της, καλος αγωγος του Νοητου,
αφηρημενος του κοσμου, ουρανοβαμμων,
κι εγω ενας αθλιος Προσκυνητης με ληξιπροθεσμες
οφειλες .........
........... αυτα.......εξομολογηθηκα....... (με το στομα)
...................................

για τον κονδυλη αυτο που ειπα ειναι οτι νεος μελετησε
μαρξ, μαθητευσε στην κοσμοθεωρια του ιστορικου υλισμου,
δηλ. το ξεκινημα του μαρτυρει την συγγενεια των ιδεων του
με την μαρξιστικη ιδειολογια ....
ειπα κατι που δεν ειναι σωστο, το αρνιεσαι ;;

υγ (προς τα) εξω + ομολογια ή (εκ της) εξ + ομολογιας ;

.....................

[Bazoomba]

κοιταξα λιγο στο διαδικτυο για τον κονδυλη....
αυτο που καταλαβα εγω, ειναι οτι ελαβε την
αρχικη του μορφωση στα πλαισια του μαρξισμου
δηλ. εχόμενος του ιστορικου υλισμου και οτι υπηρξε
θιασωτης του διαφωτισμου .....


λογο εχεις ή μονο γελας αμαθως και φορτικως ;
........ ................... .............

Εισαι μορφωμενος ανθρωπος. Ειναι περιεργο να μην εχεις διαβασει κανενα βιβλιο του Κονδυλη και ειναι ακομα πιο περιεργο μην έχοντας ανοίξει βιβλίο του να τσεκάρεις για λιγο στο διαδικτυο για να αποκτησεις αποψη.

Διαβασε την " Παρακμη του αστικου πολιτισμου" να καταλαβεις περι τινος προκειται.

......................
μορφωμενος εγω !! ετσι σου φαινεται .....
οι μορφωμενοι εχουν γερη μνημη ευρυχωρη
υπερ-τέρα .............
απλα ειμαι ερωτευμενος με την Σοφια (την ασαρκη)
επιμελης μαθητης της, καλος αγωγος του Νοητου,
αφηρημενος του κοσμου, ουρανοβαμμων,
κι εγω ενας αθλιος Προσκυνητης με ληξιπροθεσμες
οφειλες .........
........... αυτα.......εξομολογηθηκα....... (με το στομα)
...................................

για τον κονδυλη αυτο που ειπα ειναι οτι νεος μελετησε
μαρξ, μαθητευσε στην κοσμοθεωρια του ιστορικου υλισμου,
δηλ. το ξεκινημα του μαρτυρει την συγγενεια των ιδεων του
με την μαρξιστικη ιδειολογια ....
ειπα κατι που δεν ειναι σωστο, το αρνιεσαι ;;

υγ (προς τα) εξω + ομολογια ή (εκ της) εξ + ομολογιας ;

.....................

Ναι το αρνιέμαι. Δεν υπάρχει καμία συγγένεια, τουλάχιστον όχι προσδιοριστική των ιδεών του.
Σου πρότεινα ένα βιβλίο του, αν θες διάβασε το, μόνο να κερδίσεις έχεις.

[ΟΥΤΙΣ]

Από ένα λογοτεχνικό έργο δεν περιμένεις να μάθεις κάτι.

Πρώτο μελημτου συγγραφέα είναι να πλάσει χαρακτήρες που θα είναι αληθοφανής και μια ιστορία-πλοκή που θα σου κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον.

Τώρα, αν το λογοτεχνικό έργο γράφτηκε παλιά ή πολύ παλιά, διαβάζοντας το ανοίγεις ένα παράθυρο στο παρελθόν και γνωρίζεις το τί πίστευαν, πως σκέφτονταν, ένιωθαν και έπρατταν οι άνθρωποι μια συγκεκριμένη εποχή. Σίγουρα, όμως, μαθαίνεις πολλά για τον συγγραφέα.

Επομένως, πέρα από την τέρψη που προσφέρει ένα έργο τέχνης, σου προσφέρει εναλλακτικές ματιές του κόσμου, εναλλακτικούς τρόπους σκέψεις και αυτό, αν μη τι άλλο, νομίζω, έχει την αξία του. Διότι, αντιλαμβάνεσαι ότι ο κόσμος κάποτε ήταν αλλιώς, πράγμα που σημαίνει ότι και στο μέλλον θα είναι αλλιώς. Μαθαίνεις να μην σκέφτεσαι μονολοθικά και να είσαι λιγότερο απόλυτος.

Πολλοί λογοτέχνες και ποιητές (και μάλιστα οι καλύτεροι) γράφουν τα έργα τους για να διαδώσουν ορισμένες αντιλήψεις στους ανθρώπους της εποχής τους. Δηλαδή περιμένουν από σένα να μορφωθείς από το έργο τους, όχι απλώς να το 'απολαύσεις'. Και σιγά την απόλαυση άλλωστε. Απόλαυση δίνει το φαΐ, το πιοτί και το πήδημα και γενικά οτιδήποτε εξιτάρει το σώμα. Οι απολαύσεις της ψυχής (πχ θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες) είναι υποδεέστερες ενώ οι 'απολαύσεις' του νου και των γραμμάτων είναι το λιγότερο γελοίες.

Μπορεί και να θέλουν να διαδώσουν αντιλήψεις. Ωστόσο, αυτό δεν δίνει αξία στο έργο τους. Ούτε οι αντιλήψεις τους. Αξία δίνει ο τρόπος με τον οποίο διατυπώνουν τις αντιλήψεις τους. Γι'αυτό θαυμάζουμε τους μεγάλους συγγραφείς, διότι διαθέτουν την ικανότητα να γράφουν όσα γράφουν με τρόπο μοναδικό και ανυπέρβλητο.

Επίσης, είπαμε, διαβάζοντας τους ανοίγεις παράθυρο στην εποχή τους. Μπαίνεις όχι μόνο στο δικό τους μυαλό αλλά στο μυαλό των ανθρώπων της περιόδου. Γνωρίζεις νοοτροπίες και αντιλήψεις διαφορετικές από τις δικές σου ενδεχομένως. Αυτό από μόνο του διευρύνει τους ορίζοντες σου.

Τώρα, το τι δίνει στον καθένα απόλαυση είναι προσωπικό θέμα. Θέμα γούστου. Εσύ μπορεί να απολαμβάνεις κόμικς και ο άλλος να απολαμβάνει Ντοστογιέφσκι. Κανείς από τους δύο δεν είναι γελοίος. Άλλος μπορεί να μην απολαμβάνει καθόλου τη λογοτεχνία οποιασδήποτε μορφής. Ούτε αυτός είναι γελοίος. Περί ορέξεως δηλαδή, κολοκυθόπιτα. Απλώς είναι συνετό κανείς εξ αυτών να μην χαρακτηρίζει τους άλλους τρόπους πνευματικής κατάστασης γελοίους. Είναι κάτι που δεν έχει γνωρίσει και, επομένως, είναι καλό να μην αποφαίνεται.

[ΟΥΤΙΣ]

ΟΥΤΙΣ άψογος, έγραψες αυτά που θα έλεγα και γω.

Βασικά, κυρίως το απόλαυσα για τον τρόπο γραφής το βιβλίο, όπως πχ μ' αρέσει ο Φίλιπ Κ. Ντικ, κι ας μην είναι ο καλύτερος εφ συγγραφέας.

Αλλά δευτερευόντως πήρα πολλά πράγματα που με έκαναν και πιο μορφωμένο. Πέραν του ότι μπαίνεις στην σκέψη μιας προβληματικής ψυχής και άρα διευρύνεις το κοινωνικό σου iq, μαθαίνεις και πολλά για το παρελθόν.

Πχ τα πρώτα που μου έρχονται στο μυαλό σαν εικόνες είναι:
- οι Ρώσοι ζούσαν σε ψιλο-άθλιες συνθήκες στις πόλεις.
- υπήρχε γενικευμένος αντισημιτισμός, πχ σε διάφορες φράσεις κανένας δεν σήκωνε το φρύδι
- σαν σεβασμό, λέγανε τον άλλο πατερούλη, ή αντίστοιχα μανίτσα! (ελ μετάφραση)
- οι υψηλές τάξεις ήταν φουλ γαλλόφιλες, χρησιμοποιώντας γαλλικές φράσεις όλη την ώρα
- ήταν μια πολύ ρευστή εποχή, που η θρησκεία έχανε την δύναμη της και υπήρχε κενό (το οποίο κάλυψαν οι επαναστατικές ιδέες)
κτλ κτλ κτλ

Τα παραπάνω είναι σημαντικά και γιατί μπορείς να συγκρίνεις το τότε με το τώρα. Εξού και φρίττω, όταν κάποιος θέλει να κάνει censor παλιά βιβλία.

[Αχθος Αρουρης]

για τον κονδυλη αυτο που ειπα ειναι οτι νεος μελετησε
μαρξ, μαθητευσε στην κοσμοθεωρια του ιστορικου υλισμου,
δηλ. το ξεκινημα του μαρτυρει την συγγενεια των ιδεων του
με την μαρξιστικη ιδειολογια ....
ειπα κατι που δεν ειναι σωστο, το αρνιεσαι ;;

.....................

Ναι το αρνιέμαι. Δεν υπάρχει καμία συγγένεια, τουλάχιστον όχι προσδιοριστική των ιδεών του.
Σου πρότεινα ένα βιβλίο του, αν θες διάβασε το, μόνο να κερδίσεις έχεις.

.......................................

Πανγιωτης Κονδυλης (βιβλιογραφια)

"Οι επαναστατικές ιδεολογίες και ο μαρξισμός"

Καρλ Μαρξ, Διαφορά της δημοκρίτειας και επικούρειας φυσικής φιλοσοφίας

Καρλ Μαρξ - Φρ. Ένγκελς, Η Ελλάδα, η Τουρκία και το Ανατολικό ζήτημα

«Η ερμηνεία του Χέγκελ από τον Λούκατς και ο μαρξιστικός εγελιανισμός της

Ο Μαρξ και η αρχαία Ελλάδα

πολλα βιβλια του κονδυλη εχουν εκδοθει απο το θεμελιο
εκδοτικος οργανισμος του κκε, νομιζω οτι υπηρξε και
διευθυντης των εκδοσεων ............
....................................................................

Kondylis studied classical philology and philosophy at the University of Athens (at which time he was drawn to Marxism) ........

While Kondylis identifies himself with Marxism, some view him as a conservative thinker. American paleoconservative intellectual Paul Gottfried names Panagiotis Kondylis "one of the great conservative thinkers of our age"

In: Fünfzehnte Etappe (Bonn, Oktober 2000), p. 72, which relates that during the Greek military junta of 1967–1974 Kondylis had been a member of the Greek Communist Party;

https://en.wikipedia.org/wiki/Panagiotis_Kondylis

...................................................

της αρκτου παρουσης τα ιχνη ζητεις ; ...........

.........................................

καλο βραδυ ......................

[Bazoomba]

Να κάτσεις να διαβάσεις τι έγραψε και όχι σκουπίδια στο νετ. Καλό βράδυ και σε εσένα.

[hellegennes]

Σε θεωρώ εντελώς καθυστερημένο μόνο και μόνο γιατί έγραψες πως το έργο του Ντοστογιέφσκι είναι ληγμένο. Δεν σχολιάζω τα υπόλοιπα παραληρηματικά που γράφεις. Έμπλεξες νεκρές γλώσσες, φουστανέλες και αστούς. Πραγματική τρικυμία. Άνοιξε άνθρωπε μου κάνα βιβλίο να ξεστραβωθείς και άσε τις αρλούμπες στα φόρα.

Εντάξει, έγραψες ό,τι ήθελα να γράψω.

[Αχθος Αρουρης]

Να κάτσεις να διαβάσεις τι έγραψε και όχι σκουπίδια στο νετ. Καλό βράδυ και σε εσένα.

δεν ειναι ντροπη που ηταν μαρξιστης ο κονδυλης ....
γιατι το κρυβεις ........

ουτε μια αραδα δεν εχω διαβασει απο κονδυλη
και ξερω, δηλ. το εμαθα τωρα, οτι ηταν μαρξιστης
τουλαχιστον εμπνεος μαρξιστικης ιδεολογιας .....

εχεις διαβασει ολα τα βιβλια του κονδυλη
και δεν το ξερεις και θελεις να κατσω να
διαβασω τι εγραψε........ αχαχαχα για να
μη ξερω κι εγω ..........

τι να σου πω ρε φιλε ........ υπομονη ......
αντε να δουμε και τι θα κανει κι ο κορβος ο επιψηλεας .......
....................................................

[Antipnevma]

Να κάτσεις να διαβάσεις τι έγραψε και όχι σκουπίδια στο νετ. Καλό βράδυ και σε εσένα.

δεν ειναι ντροπη που ηταν μαρξιστης ο κονδυλης ....
γιατι το κρυβεις ........

ουτε μια αραδα δεν εχω διαβασει απο κονδυλη
και ξερω, δηλ. το εμαθα τωρα, οτι ηταν μαρξιστης
τουλαχιστον εμπνεος μαρξιστικης ιδεολογιας .....

εχεις διαβασει ολα τα βιβλια του κονδυλη
και δεν το ξερεις και θελεις να κατσω να
διαβασω τι εγραψε........ αχαχαχα για να
μη ξερω κι εγω ..........

τι να σου πω ρε φιλε ........ υπομονη ......
αντε να δουμε και τι θα κανει κι ο κορβος ο επιψηλεας .......
....................................................

Ο Κονδύλης ήταν κομμουνιστής στα νιάτα του. Αργότερα (πολύ πριν πέσει το παραπέτασμα) εγκατέλειψε οριστικά τον μαρξισμό. Η προσέγγισή του μπορεί να αποκληθεί ντεσιζιονιστικός μηδενισμός. Τα έργα του αποτελούν το προϊόν της αντιπαράθεσής του με τον μαρξική σκέψη.

[Antipnevma]

Να κάτσεις να διαβάσεις τι έγραψε και όχι σκουπίδια στο νετ. Καλό βράδυ και σε εσένα.

δεν ειναι ντροπη που ηταν μαρξιστης ο κονδυλης ....
γιατι το κρυβεις ........

ουτε μια αραδα δεν εχω διαβασει απο κονδυλη
και ξερω, δηλ. το εμαθα τωρα, οτι ηταν μαρξιστης
τουλαχιστον εμπνεος μαρξιστικης ιδεολογιας .....

εχεις διαβασει ολα τα βιβλια του κονδυλη
και δεν το ξερεις και θελεις να κατσω να
διαβασω τι εγραψε........ αχαχαχα για να
μη ξερω κι εγω ..........

τι να σου πω ρε φιλε ........ υπομονη ......
αντε να δουμε και τι θα κανει κι ο κορβος ο επιψηλεας .......
....................................................

Ο Κονδύλης ήταν κομμουνιστής στα νιάτα του. Αργότερα (πολύ πριν πέσει το παραπέτασμα) εγκατέλειψε οριστικά τον μαρξισμό. Η προσέγγισή του μπορεί να αποκληθεί ντεσιζιονιστικός μηδενισμός. Τα έργα του αποτελούν το προϊόν της αντιπαράθεσής του με τον μαρξική σκέψη.

[ΓΑΛΗ]

Πολλοί λογοτέχνες και ποιητές (και μάλιστα οι καλύτεροι) γράφουν τα έργα τους για να διαδώσουν ορισμένες αντιλήψεις στους ανθρώπους της εποχής τους. Δηλαδή περιμένουν από σένα να μορφωθείς από το έργο τους, όχι απλώς να το 'απολαύσεις'. Και σιγά την απόλαυση άλλωστε. Απόλαυση δίνει το φαΐ, το πιοτί και το πήδημα και γενικά οτιδήποτε εξιτάρει το σώμα. Οι απολαύσεις της ψυχής (πχ θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες) είναι υποδεέστερες ενώ οι 'απολαύσεις' του νου και των γραμμάτων είναι το λιγότερο γελοίες.

Kαλέ μου άνθρωπε, αν εσύ θεωρείς ότι απόλαυση δίνουν μόνον το φαΐ, το πιοτί και το πήδημα και ότι οι συγγραφείς ή αναγνώστες ήταν ή είναι στυλίτες, κάτι δεν έχεις καταλάβει.

[Antipnevma]

Από ένα λογοτεχνικό έργο δεν περιμένεις να μάθεις κάτι.

Πρώτο μελημτου συγγραφέα είναι να πλάσει χαρακτήρες που θα είναι αληθοφανής και μια ιστορία-πλοκή που θα σου κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον.

Τώρα, αν το λογοτεχνικό έργο γράφτηκε παλιά ή πολύ παλιά, διαβάζοντας το ανοίγεις ένα παράθυρο στο παρελθόν και γνωρίζεις το τί πίστευαν, πως σκέφτονταν, ένιωθαν και έπρατταν οι άνθρωποι μια συγκεκριμένη εποχή. Σίγουρα, όμως, μαθαίνεις πολλά για τον συγγραφέα.

Επομένως, πέρα από την τέρψη που προσφέρει ένα έργο τέχνης, σου προσφέρει εναλλακτικές ματιές του κόσμου, εναλλακτικούς τρόπους σκέψεις και αυτό, αν μη τι άλλο, νομίζω, έχει την αξία του. Διότι, αντιλαμβάνεσαι ότι ο κόσμος κάποτε ήταν αλλιώς, πράγμα που σημαίνει ότι και στο μέλλον θα είναι αλλιώς. Μαθαίνεις να μην σκέφτεσαι μονολοθικά και να είσαι λιγότερο απόλυτος.

Πολλοί λογοτέχνες και ποιητές (και μάλιστα οι καλύτεροι) γράφουν τα έργα τους για να διαδώσουν ορισμένες αντιλήψεις στους ανθρώπους της εποχής τους. Δηλαδή περιμένουν από σένα να μορφωθείς από το έργο τους, όχι απλώς να το 'απολαύσεις'. Και σιγά την απόλαυση άλλωστε. Απόλαυση δίνει το φαΐ, το πιοτί και το πήδημα και γενικά οτιδήποτε εξιτάρει το σώμα. Οι απολαύσεις της ψυχής (πχ θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες) είναι υποδεέστερες ενώ οι 'απολαύσεις' του νου και των γραμμάτων είναι το λιγότερο γελοίες.

Μπορεί και να θέλουν να διαδώσουν αντιλήψεις. Ωστόσο, αυτό δεν δίνει αξία στο έργο τους. Ούτε οι αντιλήψεις τους. Αξία δίνει ο τρόπος με τον οποίο διατυπώνουν τις αντιλήψεις τους. Γι'αυτό θαυμάζουμε τους μεγάλους συγγραφείς, διότι διαθέτουν την ικανότητα να γράφουν όσα γράφουν με τρόπο μοναδικό και ανυπέρβλητο.

Επίσης, είπαμε, διαβάζοντας τους ανοίγεις παράθυρο στην εποχή τους. Μπαίνεις όχι μόνο στο δικό τους μυαλό αλλά στο μυαλό των ανθρώπων της περιόδου. Γνωρίζεις νοοτροπίες και αντιλήψεις διαφορετικές από τις δικές σου ενδεχομένως. Αυτό από μόνο του διευρύνει τους ορίζοντες σου.

Τώρα, το τι δίνει στον καθένα απόλαυση είναι προσωπικό θέμα. Θέμα γούστου. Εσύ μπορεί να απολαμβάνεις κόμικς και ο άλλος να απολαμβάνει Ντοστογιέφσκι. Κανείς από τους δύο δεν είναι γελοίος. Άλλος μπορεί να μην απολαμβάνει καθόλου τη λογοτεχνία οποιασδήποτε μορφής. Ούτε αυτός είναι γελοίος. Περί ορέξεως δηλαδή, κολοκυθόπιτα. Απλώς είναι συνετό κανείς εξ αυτών να μην χαρακτηρίζει τους άλλους τρόπους πνευματικής κατάστασης γελοίους. Είναι κάτι που δεν έχει γνωρίσει και, επομένως, είναι καλό να μην αποφαίνεται.

Δεν αντιλέγω ότι η ανάγνωση λογοτεχνίας ή φιλοσοφίας περασμένων αιώνων προκαλεί κάποια αισθητική ευχαρίστηση. Αυτό που ήθελα να τονίσω σε αυτό το νήμα είναι ορισμένα απλά πράγματα:

α) ότι πρόκειται για έργα που γράφτηκαν στην εποχή τους για τους ανθρώπους της εποχής τους και ότι κάθε εποχή είναι εντελώς ανεπανάληπτη και δεν γυρίζει πίσω ποτέ.

β) ότι είναι εκτός τόπου και χρόνου σήμερα και η κατανάλωσή τους ενδέχεται να βλάψει καίρια τον νου μας αποπροσανατολίζοντάς τον. Αυτό αποδεικνύεται εύκολα αν παρατηρήσει κανείς τους ανθρώπους που έχουν μεγάλη άποψη για τα έργα του παρελθόντος.

Δες για παράδειγμα αρχαιολάτρες σαν τον Άδονι που έχει καταναλώσει πολύ αρχαία γραμματεία. Δες τα φρικιά που τους αρέσει ο Νίτσε και ο Επίκτητος. Δες την κομπλεξική και ψυχολογικά εξαθλιωμένη ΓΑΛΗ που απαξιώνει τα βιβλία της εποχής της και αρέσκεται στα παλαιά. Γενικά δεν πρόκειται να βρεις άνθρωπο που αρνείται να ζήσει στην εποχή του χωρίς να εμφανίζει συμπτώματα αυτισμού.

Ο ισορροπημένος άνθρωπος οφείλει να διαβάζει προτίστως σύγχρονους συγγραφείς, να εμποτίζεται στο κλίμα της εποχής του και λαμβάνει μέρος στους προβληματισμούς της και όχι να απομονώνεται στο περιθώριο χάσκοντας τα δήθεν 'ανυπέρβλητα' μουσειακά εκθέματα άλλων εποχών.

Πόσα σύγχρονα βιβλία (που εκδόθηκαν μέχρι πριν 20 χρόνια το μέγιστο) έχεις διαβάσει τον τελευταίο καιρό; Αν είναι λιγότερα από αυτά που εκδόθηκαν πολλές δεκαετίες ή αιώνες πριν πρέπει να κάτσεις να αναρωτηθείς μήπως έχεις τάσεις φυγής από την σημερινή πραγματικότητα.

[Antipnevma]

Από ένα λογοτεχνικό έργο δεν περιμένεις να μάθεις κάτι.

Πρώτο μελημτου συγγραφέα είναι να πλάσει χαρακτήρες που θα είναι αληθοφανής και μια ιστορία-πλοκή που θα σου κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον.

Τώρα, αν το λογοτεχνικό έργο γράφτηκε παλιά ή πολύ παλιά, διαβάζοντας το ανοίγεις ένα παράθυρο στο παρελθόν και γνωρίζεις το τί πίστευαν, πως σκέφτονταν, ένιωθαν και έπρατταν οι άνθρωποι μια συγκεκριμένη εποχή. Σίγουρα, όμως, μαθαίνεις πολλά για τον συγγραφέα.

Επομένως, πέρα από την τέρψη που προσφέρει ένα έργο τέχνης, σου προσφέρει εναλλακτικές ματιές του κόσμου, εναλλακτικούς τρόπους σκέψεις και αυτό, αν μη τι άλλο, νομίζω, έχει την αξία του. Διότι, αντιλαμβάνεσαι ότι ο κόσμος κάποτε ήταν αλλιώς, πράγμα που σημαίνει ότι και στο μέλλον θα είναι αλλιώς. Μαθαίνεις να μην σκέφτεσαι μονολοθικά και να είσαι λιγότερο απόλυτος.

Πολλοί λογοτέχνες και ποιητές (και μάλιστα οι καλύτεροι) γράφουν τα έργα τους για να διαδώσουν ορισμένες αντιλήψεις στους ανθρώπους της εποχής τους. Δηλαδή περιμένουν από σένα να μορφωθείς από το έργο τους, όχι απλώς να το 'απολαύσεις'. Και σιγά την απόλαυση άλλωστε. Απόλαυση δίνει το φαΐ, το πιοτί και το πήδημα και γενικά οτιδήποτε εξιτάρει το σώμα. Οι απολαύσεις της ψυχής (πχ θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες) είναι υποδεέστερες ενώ οι 'απολαύσεις' του νου και των γραμμάτων είναι το λιγότερο γελοίες.

Μπορεί και να θέλουν να διαδώσουν αντιλήψεις. Ωστόσο, αυτό δεν δίνει αξία στο έργο τους. Ούτε οι αντιλήψεις τους. Αξία δίνει ο τρόπος με τον οποίο διατυπώνουν τις αντιλήψεις τους. Γι'αυτό θαυμάζουμε τους μεγάλους συγγραφείς, διότι διαθέτουν την ικανότητα να γράφουν όσα γράφουν με τρόπο μοναδικό και ανυπέρβλητο.

Επίσης, είπαμε, διαβάζοντας τους ανοίγεις παράθυρο στην εποχή τους. Μπαίνεις όχι μόνο στο δικό τους μυαλό αλλά στο μυαλό των ανθρώπων της περιόδου. Γνωρίζεις νοοτροπίες και αντιλήψεις διαφορετικές από τις δικές σου ενδεχομένως. Αυτό από μόνο του διευρύνει τους ορίζοντες σου.

Τώρα, το τι δίνει στον καθένα απόλαυση είναι προσωπικό θέμα. Θέμα γούστου. Εσύ μπορεί να απολαμβάνεις κόμικς και ο άλλος να απολαμβάνει Ντοστογιέφσκι. Κανείς από τους δύο δεν είναι γελοίος. Άλλος μπορεί να μην απολαμβάνει καθόλου τη λογοτεχνία οποιασδήποτε μορφής. Ούτε αυτός είναι γελοίος. Περί ορέξεως δηλαδή, κολοκυθόπιτα. Απλώς είναι συνετό κανείς εξ αυτών να μην χαρακτηρίζει τους άλλους τρόπους πνευματικής κατάστασης γελοίους. Είναι κάτι που δεν έχει γνωρίσει και, επομένως, είναι καλό να μην αποφαίνεται.

Δεν αντιλέγω ότι η ανάγνωση λογοτεχνίας ή φιλοσοφίας περασμένων αιώνων προκαλεί κάποια αισθητική ευχαρίστηση. Αυτό που ήθελα να τονίσω σε αυτό το νήμα είναι ορισμένα απλά πράγματα:

α) ότι πρόκειται για έργα που γράφτηκαν στην εποχή τους για τους ανθρώπους της εποχής τους και ότι κάθε εποχή είναι εντελώς ανεπανάληπτη και δεν γυρίζει πίσω ποτέ.

β) ότι είναι εκτός τόπου και χρόνου σήμερα και η κατανάλωσή τους ενδέχεται να βλάψει καίρια τον νου μας αποπροσανατολίζοντάς τον. Αυτό αποδεικνύεται εύκολα αν παρατηρήσει κανείς τους ανθρώπους που έχουν μεγάλη άποψη για τα έργα του παρελθόντος.

Δες για παράδειγμα αρχαιολάτρες σαν τον Άδονι που έχει καταναλώσει πολύ αρχαία γραμματεία. Δες τα φρικιά που τους αρέσει ο Νίτσε και ο Επίκτητος. Δες την κομπλεξική και ψυχολογικά εξαθλιωμένη ΓΑΛΗ που απαξιώνει τα βιβλία της εποχής της και αρέσκεται στα παλαιά. Γενικά δεν πρόκειται να βρεις άνθρωπο που αρνείται να ζήσει στην εποχή του χωρίς να εμφανίζει συμπτώματα αυτισμού.

Ο ισορροπημένος άνθρωπος οφείλει να διαβάζει πρωτίστως σύγχρονους συγγραφείς, να εμποτίζεται στο κλίμα της εποχής του και λαμβάνει μέρος στους προβληματισμούς της και όχι να απομονώνεται στο περιθώριο χάσκοντας τα δήθεν 'ανυπέρβλητα' μουσειακά εκθέματα άλλων εποχών.

Πόσα σύγχρονα βιβλία (που εκδόθηκαν μέχρι πριν 20 χρόνια το μέγιστο) έχεις διαβάσει τον τελευταίο καιρό; Αν είναι λιγότερα από αυτά που εκδόθηκαν πολλές δεκαετίες ή αιώνες πριν πρέπει να κάτσεις να αναρωτηθείς μήπως έχεις τάσεις φυγής από την σημερινή πραγματικότητα.

[Antipnevma]

Πολλοί λογοτέχνες και ποιητές (και μάλιστα οι καλύτεροι) γράφουν τα έργα τους για να διαδώσουν ορισμένες αντιλήψεις στους ανθρώπους της εποχής τους. Δηλαδή περιμένουν από σένα να μορφωθείς από το έργο τους, όχι απλώς να το 'απολαύσεις'. Και σιγά την απόλαυση άλλωστε. Απόλαυση δίνει το φαΐ, το πιοτί και το πήδημα και γενικά οτιδήποτε εξιτάρει το σώμα. Οι απολαύσεις της ψυχής (πχ θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες) είναι υποδεέστερες ενώ οι 'απολαύσεις' του νου και των γραμμάτων είναι το λιγότερο γελοίες.

Kαλέ μου άνθρωπε, αν εσύ θεωρείς ότι απόλαυση δίνουν μόνον το φαΐ, το πιοτί και το πήδημα και ότι οι συγγραφείς ή αναγνώστες ήταν ή είναι στυλίτες, κάτι δεν έχεις καταλάβει.

Εσύ δεν έχεις καταλάβει και γενικά δεν καταλαβαίνεις ούτε τι διαβάζεις ούτε τι λες ούτε τι σου γίνεται. Απόλαυση δίνουν πολλά πράγματα αλλά κυρίως οι σωματικές ηδονές: vitam faciunt balnea vina venus που λέγανε και οι αρχαίοι. Υπάρχουν και οι ηδονές που τέρπουν την ψυχή όπως η μουσική, το δράμα, τα θεάματα και υπάρχει και η αμυδρή αισθητική ευχαρίστηση (δεν αξίζει να την πούμε αληθινή ηδονή) που μας προκαλεί η θέα ενός ωραίου πίνακα ή κομψοτεχνήματος, η ανάγνωση 'ηδυσμένου λόγου' στην ποίηση και την λογοτεχνία κτλ.

Οι συγγραφείς, οι φιλόσοφοι, οι διανοούμενοι οι επιστήμονες και γενικά οι πνευματικοί άνθρωποι πάντοτε υπήρξαν γενικά φλούφληδες όσον αφορά τις σωματικές ηδονές. Άλλωστε πολλοί από αυτούς κήρυτταν την αποχή από τις ηδονές, την ισχύ και τον πλούτο ως αρετή. Αρκετοί όμως και απ' αυτούς που είχαν μια πιο θετική άποψη για τις ηδονές δεν έζησαν ιδιαίτερα επίφθονες ζωές. Ο Επίκουρος έζησε ασκητικά ενώ ο ηδονιστής φιλόσοφος De Sade πέρασε τη ζωή του όχι κάνοντας παρτούζες ως θα όφειλε αλλά έγκλειστος στις φυλακές και τα φρενοκομεία.

Άνθρωποι που πραγματικά κάνουν προτεραιότητα την ηδονή (σε οποιαδήποτε μορφή της) δεν διακρίνονται για τα πνευματικά τους ενδιαφέροντα. Τι πνευματικά ενδιαφέροντα έχει ο Δρίσκας και ο Μποτρίνι; Μόνο γαστρικά ενδιαφέροντα έχουν. Τι πνευματικά ενδιαφέροντα έχει ο σεξουαλικός υπεραθλητής Zachary Zane;