Γιατί ακόμα τα λένε όλα κασέρια;

[taxalata xalasa]

ξεπέρασε τους φοβους σου...

[enaon]

το τσατ λεει οτι χέλης εχει δίκιο πάλι.

SpoilerShow

Η λέξη "φέτα" υπήρχε στα ελληνικά πριν αποκτήσει τη συγκεκριμένη σημασία του τυριού, και η ιστορία της είναι ενδιαφέρουσα. Ας την αναλύσουμε:

1. Προέλευση της λέξης "φέτα"
Ετυμολογικά, προέρχεται από την ιταλική λέξη "fetta" (που, όπως είδαμε, με τη σειρά της προέρχεται από το λατινικό "offa" > "offetta").

Η "fetta" στα ιταλικά σημαίνει "φέτα" (slice), δηλαδή ένα επίπεδο, κομμένο τμήμα (ψωμιού, κρέατος, τυριού κλπ.).

Μπήκε στα ελληνικά μέσω της εμπορικής/πολιτισμικής επαφής με την Ιταλία (κυρίως την Βενετία) κατά την Βενετοκρατία (13ος–18ος αιώνας).

2. Σημασία της λέξης πριν συσχετιστεί με το τυρί
Πριν η "φέτα" γίνει συνώνυμο του συγκεκριμένου τυριού, σήμαινε απλώς:

"Κομμάτι" ή "φέτα" από οποιοδήποτε υλικό, όπως:

"Φέτα ψωμί" (όπως ακριβώς και στα ιταλικά).

"Φέτα κρέας" (π.χ. "φέτα ζαμπόν").

"Φέτα ξύλου" (σε μεταφορική χρήση).

Παραδείγματα χρήσης (προ-20ού αιώνα):

Στα δημοτικά τραγούδια ή κείμενα της δημοτικής, η λέξη χρησιμοποιούνταν για οποιοδήποτε λεπτό κομμάτι.

Ο Μάρκος Αντώνιος Κάτωφς (19ος αι.) γράφει: "Έκοψε το ψωμί σε λεπτές φέτες" — χωρίς να αναφέρεται σε τυρί.

3. Πότε και πώς συνδέθηκε με το τυρί;
Η σύνδεση της "φέτας" με το συγκεκριμένο τυρί σε φέτες (σημερινή σημασία) έγινε σταδιακά:

19ος αιώνας: Η λέξη χρησιμοποιούνταν γενικά για κομμένα τμήματα τροφών, συμπεριλαμβανομένου και του τυριού.

20ός αιώνας (μέσα–τέλη):

Το τυρί που πωλείτο σε φέτες (λόγω πρακτικότητας) άρχισε να ονομάζεται "φέτα" στην καθημερινή γλώσσα.

Σταδιακά, ο όρος ειδικεύτηκε για το συγκεκριμένο τύπο τυριού (λευκό, αλμυρό, σε φέτες).

Σήμερα:

Στην Ελλάδα, "φέτα" σημαίνει αυτολεξεί το τυρί (Feta PDO), αλλά σε άλλες διαλέκτους ή παλαιότερες χρήσεις μπορεί να σημαίνει ακόμα "κομμάτι".

Στην Κύπρο, για παράδειγμα, η "φέτα" μπορεί να αναφέρεται και σε φέτες ζαμπόν (διατηρώντας την παλιά σημασία).

4. Γιατί ειδικεύτηκε η λέξη;
Εμπορικός λόγος: Το τυρί "φέτα" ήταν εύκολο να κοπεί και να πωληθεί σε φέτες, οπότε η λέξη κολλήθηκε στο προϊόν.

Εθνική ταυτότητα: Η "φέτα" ως τυρί έγινε δημοφιλές εξαγώγιμο προϊόν, οπότε η σημασία ενίσχυσε τον ειδικό όρο.

Γλωσσική οικονομία: Η χρήση της λέξης για ένα συγκεκριμένο τυρί απλοποίησε την καθημερινή επικοινωνία.

5. Συμπέρασμα
Πριν τον 20ό αιώνα, η "φέτα" σήμαινε απλώς "φέτα" (όπως στα ιταλικά) και δεν είχε συγκεκριμένη σχέση με τυρί.

Σταδιακά, ειδικεύτηκε για το τυρί λόγω πρακτικότητας και εμπορικής διάδοσης.

Σήμερα, στην Ελλάδα η κύρια σημασία είναι το τυρί, αλλά σε άλλες διαλέκτους ή ιστορικές πηγές μπορεί να βρεθεί η παλιά γενική χρήση.

[Esperos]

Στα λατινικά το τυρί είναι "caseum", δεν γνωρίζω βέβαια πως προφέρεται αλλά πιθανότατα από κει προέρχεται η ετυμολογία της λέξης κασέρι.

Εφόσν το κασέρι (και όλα τα κίτρινα σκληρά ημίσκληρα τυριά), έχουν ως βαση το γάλα, και δεν είναι γιαούρτια,
ανήκουν στην κατηγορία του τυριού γαλακτοκομικού.

[hellegennes]

Δεν μου λέτε, βρε Κρητικοί, λέγατε ποτέ θα φιάξω κασέρι γραβιέρα";

Η γραβιέρα δεν είναι ημίσκληρο τυρί, βρε αστοιχείωτε μπόζο.

[hellegennes]

Λέει " αυτό που πιά λέμε Φέτα ".....γιατί οι παλιοί δεν έφτιαχναν τη σημερινή Φέτα.....

Και στην Κεφαλλονιά απότι θυμάμαι έγινε η 1η Τυροκομική Σχολή.....και φτιάχτηκε η σημερινή της μορφή.....

Αν πάντως η λέξη Φέτα δεν προυπήρχε σαν Ελληνική.....πιθανόν έχει δίκιο.....

Δεν έχει δίκιο γιατί η λέξη φέτα υπήρχε στο ελληνικό λεξιλόγιο από πολύ παλιότερα αλλά άρχισε να χρησιμοποιείται για το τυρί μόλις τον 19ο αιώνα και τέτοιο τυρί φτιάχνεται από την απώτερη αρχαιότητα. Ούτε νέα εφεύρεση είναι ούτε η λέξη φέτα εισήχθη στο λεξιλόγιο για να σημαίνει το τυρί.

Υπάρχει ελληνική λέξη που να αντιστοιχεί στην λέξη fetta / slice ?

Κομμάτι.

[ΓΑΛΗ]

Δεν μου λέτε, βρε Κρητικοί, λέγατε ποτέ θα φιάξω κασέρι γραβιέρα";

Η γραβιέρα δεν είναι ημίσκληρο τυρί, βρε αστοιχείωτε μπόζο.

Υπάρχουν μαλακές και ημίσκληρες γραβιέρες.

Σκληρά τυριά είναι τα κεφαλοτύρια, μυζήθρες κλπ

Ό,τι μπορεί να παίξει και ως τριμμένο ή σε φέτες, θεωρείται ημίσκληρο.

[ΓΑΛΗ]

Κατά τα άλλα και τα αλλαντικά παίζουν σε φέτες/κομμάτια.

[ΓΑΛΗ]

Και ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω το πόιντ της συζήτησης.

Στο να τεκμηριώσει ποιοι ξέρουν καλύτερα από τυριά;

Σοβαρά τώρα;

[hellegennes]

Δεν μου λέτε, βρε Κρητικοί, λέγατε ποτέ θα φιάξω κασέρι γραβιέρα";

Η γραβιέρα δεν είναι ημίσκληρο τυρί, βρε αστοιχείωτε μπόζο.

Υπάρχουν μαλακές και ημίσκληρες γραβιέρες.

Σκληρά τυριά είναι τα κεφαλοτύρια, μυζήθρες κλπ

Ό,τι μπορεί να παίξει και ως τριμμένο ή σε φέτες, θεωρείται ημίσκληρο.

Υπάρχουν γραβιέρες και κεφαλογραβιέρες που είναι πιο μαλακές στην υφή. Αυτό είναι θέμα ωρίμανσης. Ποτέ όμως δεν θεωρούνται ημίσκληρα τυριά, ανήκουν στα κατεξοχήν σκληρά τυριά.

Κασέρια λέμε τα ημίσκληρα τυριά. Το έχω γράψει ίσαμε 600 φορές.

[ΓΑΛΗ]

Η γραβιέρα δεν είναι ημίσκληρο τυρί, βρε αστοιχείωτε μπόζο.

Υπάρχουν μαλακές και ημίσκληρες γραβιέρες.

Σκληρά τυριά είναι τα κεφαλοτύρια, μυζήθρες κλπ

Ό,τι μπορεί να παίξει και ως τριμμένο ή σε φέτες, θεωρείται ημίσκληρο.

Υπάρχουν γραβιέρες και κεφαλογραβιέρες που είναι πιο μαλακές στην υφή. Αυτό είναι θέμα ωρίμανσης. Ποτέ όμως δεν θεωρούνται ημίσκληρα τυριά, ανήκουν στα κατεξοχήν σκληρά τυριά.

Κασέρια λέμε τα ημίσκληρα τυριά. Το έχω γράψει ίσαμε 600 φορές.

Μπορείς να το γράψεις και χίλιες.

Εγώ ως κασέρι, αντιλαμβάνομαι το κασέρι. Και το θεωρώ χαρακτηριστικό τύπο τυριού.

Και είναι άλλο οι γραβιέρες και άλλο οι κεφαλογραβιέρες.

[hellegennes]

Μπορείς να το γράψεις και χίλιες.

Εγώ ως κασέρι, αντιλαμβάνομαι το κασέρι. Και το θεωρώ χαρακτηριστικό τύπο τυριού.

Και είναι άλλο οι γραβιέρες και άλλο οι κεφαλογραβιέρες.

Δεν θυμάμαι να σε ρώτησα κάπου τι αντιλαμβάνεσαι. Εγώ απάντησα στον μπόζο από πάνω που έγραψε μια μαλακία για την γραβιέρα και διευκρίνισα όπως έχω κάνει άπειρες φορές ότι στον Βορρά κασέρια λέμε τα ημίσκληρα τυριά. Εσύ τι κάνεις δεν με απασχολεί ιδιαίτερα, η κουβέντα είναι γλωσσολογική.

[taxalata xalasa]

Δεν έχει δίκιο γιατί η λέξη φέτα υπήρχε στο ελληνικό λεξιλόγιο από πολύ παλιότερα αλλά άρχισε να χρησιμοποιείται για το τυρί μόλις τον 19ο αιώνα και τέτοιο τυρί φτιάχνεται από την απώτερη αρχαιότητα. Ούτε νέα εφεύρεση είναι ούτε η λέξη φέτα εισήχθη στο λεξιλόγιο για να σημαίνει το τυρί.

Υπάρχει ελληνική λέξη που να αντιστοιχεί στην λέξη fetta / slice ?

Κομμάτι.

το κομμάτι δεν είναι αναγκαστικά fetta / slice...

αν πω στον χασαπη να μου δωσει ενα κατσίκι σε κομμάτια δεν ειναι το ιδιο με το ενα κατσικι σε φέτες....

τόσα 3χ100 μύρια λέξεις έχει το ελληνικό λεξιλόγιο και δεν έχει λέξη για την fetta / slice;

τι έγινε;

και η λουριδα που έβαλα πριν είναι απο το λατινικο lorum...

[enaon]

Κασέρια λέμε τα ημίσκληρα τυριά. Το έχω γράψει ίσαμε 600 φορές.

μα το κασέρι εχει πάρει ΠΟΠ πριν τη φέτα, τί εννοείς;

[taxalata xalasa]

Η γραβιέρα δεν είναι ημίσκληρο τυρί, βρε αστοιχείωτε μπόζο.

Υπάρχουν μαλακές και ημίσκληρες γραβιέρες.

Σκληρά τυριά είναι τα κεφαλοτύρια, μυζήθρες κλπ

Ό,τι μπορεί να παίξει και ως τριμμένο ή σε φέτες, θεωρείται ημίσκληρο.

Υπάρχουν γραβιέρες και κεφαλογραβιέρες που είναι πιο μαλακές στην υφή. Αυτό είναι θέμα ωρίμανσης. Ποτέ όμως δεν θεωρούνται ημίσκληρα τυριά, ανήκουν στα κατεξοχήν σκληρά τυριά.

Κασέρια λέμε τα ημίσκληρα τυριά. Το έχω γράψει ίσαμε 600 φορές.

το κεφαλοτύρι είναι κασέρι και δεν ειναι τυρί... κεφαλοκασέρι πρέπει να λέγεται...

η μυζήθρα είναι είδος τυριού. ανθότυρο...

[phorumaster]

Δεν τα λένε